Buletin AWANI Khas: Tarif Trump - Pintu rundingan terbuka, apa strategi seterusnya? - Video Dailymotion

AWANI

Buletin AWANI Khas membawakan analisis komprehensif bersama penganalisis ekonomi, perdagangan & geopolitik pasca pertemuan Menteri Pelaburan, Perdagangan dan Industri (MITI), Tengku Datuk Seri Zafrul Abdul Aziz bersama Wakil Perdagangan Amerika Syarikat, Jamieson Greer.

Transcript

00:00:00Selamat pagi, saya Najib Arof dan Rakan Setogas Afiziyah Zaman.

00:00:11Kita membawakan blotain uradih khas untuk jam ini bersempena dengan perang dagang yang berlaku antara Amerika Syarikat dan satu dunia.

00:00:21Dan juga delegasi Malaysia baru sahaja menamatkan rundingan pusingan pertama di Washington DC.

00:00:26Dan juga sudah pasti datang setogas pakar kita bersama-sama dengan delegasi di sana Syaf Syukri masih lagi berada di Washington untuk membawakan perkembangan terkini.

00:00:35Dan sudah pasti kita akan melihat gambaran keseluruhan apakah maknanya rundingan pusingan kali pertama ini kepada usaha kita mendamaikan kembali hubungan dengan Amerika Syarikat di sebalik perang tarif yang dibawakan oleh Presiden Donald Trump ketika ini.

00:00:48Ya dan dalam sesama juga Menteri Perdagangan dan juga Industri Tengku Dato' Sri Zafrul Tengku Abdul Aziz seterusama ada menyatakan satu perkara ataupun satu suasana positif langsung dalam pertemuannya bersama dengan wakil perdagangan Amerika Syarikat Jameson Greer.

00:01:05Dan juga dengan fokus diberikan untuk bantu industri dan juga pengeksport Malaysia.

00:01:10Dan itu adalah perkembangannya untuk kita dengarkan terlebih dahulu apa kata Dato' Sri Zafrul.

00:01:15Bagaimanapun beliau tidak memberikan perincian mengenai tawaran Malaysia berhubung isu tarif bagi mengimbangi defisit perdagangan antara Malaysia dan Amerika Syarikat.

00:01:25Saya boleh jamin ialah perbincangan itu memberi fokus untuk membantu industri-industri Malaysia, syarikat jangkat Malaysia dan pengeksport Malaysia.

00:01:36Dan pada masa yang sama kita juga bersetuju untuk mencari jalan yang menang-menang ataupun win-win kepada semua rakyat Malaysia dan juga rakyat Amerika Syarikat.

00:01:50Dalam pada itu Tengku Zafrul memaklumkan Malaysia dan Amerika akan meneruskan perbincangan dengan pengurusan tertinggi wakil perdagangan Amerika, USTR, dengan satu lagi pertemuan dirancang pada bulan hadapan.

00:02:03USTR bersama juga dengan pihak Malaysia yang kita bersama-sama dengan semua kementerian dan agensi yang berkaitan akan meneruskan perbincangan.

00:02:15Dan kita saya akan berjumpa sekali lagi dengan Ambassador Griff, USTR pada bulan Mei, bulan depan pada dan insyaAllah kita akan terus dari pegawai tertinggi akan meneruskan perbincangan yang dibincang hari ini.

00:02:33Baik, dalam masa yang sama, Najib, ini adalah fasa pertama perbincangan sebelum tempoh 90 hari penangguhan tarif yang telah diumumkan oleh Amerika Syarikat itu akan berkuat kuasa ataupun tidak.

00:02:43Semuanya berada dalam keadaan ketidaktentuan.

00:02:46Dan atas sebab itu juga, kita di ekstrarawan ini telah menghantar rakyat wartawan kami, Syafiq Syukri yang kini berada di Washington DC untuk bawakan kemas kini terbaru, Najib.

00:02:55Okey, Syafiq bersedia bersama kita pada ketika ini kalau kita boleh bawakan saat ini.

00:03:00Syaf, kalau kita melihat tempoh 90 hari untuk kita rundingkan supaya kita tidak kena tarif 24% oleh Donald Trump ini.

00:03:09Kesan segera dan juga kesan jangka panjang yang boleh kita ramalkan sekiranya tarif ini berkuat kuasa?

00:03:14Mungkin tidak. Tetapi kesannya, apa yang boleh kita jangkakan dan juga kita baca Syaf dan juga data ekoram ini kalau Syaf boleh kongsikan berdasarkan pemahaman Syaf sendiri.

00:03:25Baik, terima kasih Trump. Maaf, terima kasih Najib dan juga Afizi di Bukit Jalil.

00:03:35Seperti yang telah disebutkan oleh Najib dan juga Afizi sebentar tadi, saya berada di sini secara spesifiknya bersama dengan juru kamera Nur Fahmi Mad Azhar

00:03:43untuk sama-sama mengikuti perjalanan delegasi Malaysia dalam mengadakan pertemuan bersama dengan wakil perdagangan Amerika Syarikat

00:03:52ataupun United States Trade Representative, Jameson Grya.

00:03:56Dan di samping itu juga, pertemuan delegasi Malaysia di sini telah diatur untuk bersama-sama mengadakan perbincangan bersama dengan industri,

00:04:05pemain-pemain industri ataupun pihak-pihak berkepentingan lain secara khususnya mereka yang mempunyai syarikat ataupun anak syarikat di Malaysia.

00:04:15Dan dalam pertemuan-pertemuan itu sebenarnya penting diatur bagi memahami apakah kesan ataupun impak jangka pendek dan juga jangka panjang

00:04:25susulan daripada pengumuman tarif 24% pada awal April lalu dan kita tahu sekarang ini berlaku penangguhan sementara

00:04:32dalam tempoh 90 hari yang akan berakhir dijadualkan pada 9 Julai nanti, Najib dan Nafizi.

00:04:39Dan pastinya kita melihat kepada impak yang lebih besar kerana angka 24% itu bukan satu angka yang kecil.

00:04:46Kalau dilihat kepada laporan yang dikeluarkan oleh International Monetary Fund IMF baru-baru ini dikeluarkan oleh pengarahnya

00:04:53Kristalina Georgieva mengatakan bahawa ketidaktentuan disebabkan tarif ini memberi kesan yang sangat mahal kepada global.

00:05:02Kerana apa? Kerana ketidaktentuan ini menyebabkan dia diibarkan perjalanan sebuah kapal di atas lautan yang tiada hala tuju yang jelas

00:05:10di mana tiada pelabuhan untuk kapal tersebut berlabuh dan institusi perbankan juga akan mula berjaga-jaga

00:05:17dan ini juga akan menyebabkan kelembapan dan juga mengganggu pertumbuhan ekonomi dalam negara sendiri

00:05:25kalau kita ikut kalau 24% itu di Malaysia, kalau di peringkat global itu juga memberi kesan yang cukup besar

00:05:32kerana unjuran pertumbuhan global IMF juga diturunkan baru-baru ini kepada 2.0%

00:05:40susut 7% daripada unjuran yang dikeluarkan pada bulan Januari lalu.

00:05:45dan kita nak mengkaji kalau kita melihat daripada unjuran daripada impak jangka pendek dan jangka panjang

00:05:51sekiranya berlaku ataupun tarif 24% ini direalisasikan pada 9 Julan nanti

00:05:57kita akan melihat kesan awal ataupun unjuran ini dikeluarkan

00:06:02pengecutan ekspor di mana nilai ekspor Malaysia ke Amerika Syarikat dijangka akan menyusut

00:06:07sebanyak RM187.6 bilion yang juga berpotensi untuk menukar lebihan dagangan kepada defisit perdagangan

00:06:18sebanyak RM108.5 bilion.

00:06:20Ini bermakna sekiranya situasi ini berlaku, Malaysia akan kurang mengekspor produknya ke Amerika Syarikat

00:06:28malahan Malaysia akan lebih banyak melakukan import ke dalam negara

00:06:32dan juga ini sekiranya tarif 24% ini dilaksanakan pada 9 Julan nanti

00:06:39saya dah ulang beberapa kali sebelum ini ia akan menyebabkan satu snowball efek

00:06:45kesan keseluruhan kepada banyak sektor dan juga industri dan juga manusia sendiri

00:06:51kalau secara spesifiknya Najib dan juga Afizi kerana apa?

00:06:54kerana sekiranya kurangnya, kerana sekiranya tarif 24% itu dikenakan kepada produk-produk

00:07:02yang masuk ke pasaran Amerika Syarikat dari Malaysia

00:07:05pastinya ia akan menyebabkan permintaan itu berkurangan

00:07:09dan sekiranya permintaan itu berkurangan, pengeluaran akan dikurangkan

00:07:14dan sekiranya pengeluaran dikurangkan ia akan menyebabkan

00:07:18akan memberi kesan yang cukup signifikan kepada industri buruh

00:07:21di mana ia akan menyebabkan hampir 240,000 pekerjaan

00:07:25terutama dalam sektor pembuatan

00:07:28seperti elektronik, minyak sawit dan perabot

00:07:31akan terkesan secara signifikan

00:07:35selain itu juga, kalau dilihat risiko jangka panjang

00:07:39kerana ini bukan saja memberikan kesan yang signifikan kepada Malaysia

00:07:45secara spesifiknya ia memberi kesan kepada global

00:07:48seperti saya sebutkan tadi, unjuran IMF kepada pertumbuhan global akan berkurangan

00:07:52kepada 2.8% menyusut 7%

00:07:56seperti unjuran yang dikeluarkan pada Januari lalu

00:07:58malah IMF juga mengeluarkan unjuran untuk KDNK negara juga

00:08:03sedikit menyusut daripada unjuran sebelum ini

00:08:05dan pastinya kesan daripada kelangsungan tarif

00:08:10sekiranya ia dilangsungkan akan menyebabkan kelesuan dalam industri pelaburan

00:08:16di mana pelabur akan kurang melabur, akan mengambil langkah berhati-hati

00:08:20dan juga berjaga-jaga

00:08:21dan juga ini akan melibatkan industri spesifik

00:08:25secara khususnya melibatkan industri sektor yang berorientasikan ekspor

00:08:30dan mendorong pelaburan untuk pergi ke negara-negara ASEAN

00:08:34yang kurang terjejas

00:08:35selain itu juga kita tahu ya

00:08:37perdagangan di antara Amerika Syarikat dan juga Malaysia sebelum ini

00:08:40menikmati lebihan dagangan

00:08:43sebanyak RM72 bilion pada tahun 2024

00:08:46dan sekiranya tarif ini dilaksanakan pada 9 Julai nanti

00:08:51ia akan menyebabkan ya

00:08:53defisit perdagangan kronik dengan Amerika Syarikat

00:08:55yang boleh membebankan akaun semasa negara

00:08:58jadi apa saja tindakan yang dilakukan oleh Amerika Syarikat

00:09:02akan terus diperhatikan

00:09:04dan semestinya seluruh dunia

00:09:06dan juga pemimpin-pemimpin negara-negara

00:09:08atau pemimpin-pemimpin negara akan terus mencari jalan keluar

00:09:12dan juga untuk waktu dari ketika ini

00:09:15saya difahamkan selain daripada Malaysia

00:09:16ada beberapa negara juga yang turut

00:09:17wakil negara yang turut berada di Washington

00:09:19untuk menjalankan rundingan bersama dengan Amerika Syarikat

00:09:22dan pastinya motifnya hanya satu

00:09:25untuk mencari titik keluar

00:09:27ataupun titik persamaan yang boleh menguntungkan

00:09:29kedua-dua negara

00:09:31Najib dan Nafizi

00:09:32Okay, kita biarkan dulu

00:09:34Syaf-syaf itu tunggu detali

00:09:35setelah lagi kita nak bersama dengan Syaf kembali

00:09:37tetapi kita nak membawakan dua tetamu kita

00:09:38yang berada di studio pada ketika ini

00:09:40Prof. Dr. Sufian Jusof

00:09:42pengarah Institut Kajian Malaysia

00:09:43dan Terabangsa IGBAS UKM

00:09:44dan juga Colin Sechoo Ukiat

00:09:46penganalisis keselamatan dan hubungan

00:09:48antarabangsa Universiti Malaya

00:09:49ini battle of dua big brothers

00:09:51kita kat tengah

00:09:52Prof ya

00:09:53antara China dan juga Amerika Syarikat ini

00:09:55bagaimana kita memahami bahawa

00:09:57negara kita kecil

00:09:58kita mahu berdagang

00:09:59dan Amerika Syarikat antara pasaran utama kita

00:10:01tetapi pada masa yang sama kita perlu

00:10:02menggerakkan juga bidat catur kita ini

00:10:06mengikut cara Amerika Syarikat

00:10:09mengebuni dunia ini pada ketika ini

00:10:12bagaimana kita memahami keseluruhan

00:10:13gambaran ini

00:10:14ini bukan perkara yang mudah

00:10:15Prof. untuk kita laksanakan

00:10:17sebagai negara yang kecil

00:10:18jalannya itu

00:10:20kita memang negara yang kecil

00:10:21tetapi kita merupakan

00:10:23antara negara

00:10:24perdagang yang besar

00:10:26perdagangan merupakan

00:10:29lebih daripada

00:10:30130%

00:10:31daripada

00:10:32keluaran negara kasar

00:10:33dan

00:10:35ini yang menyebabkan

00:10:36kita terpaksa

00:10:37menyelesaikan masalah

00:10:38di antara

00:10:40Amerika Syarikat

00:10:41dan kita juga tersepit

00:10:42di antara

00:10:44perang dagang ini

00:10:45kerana

00:10:46pada masa ini

00:10:47kebanyakan

00:10:48ekspor kita ke Amerika Syarikat

00:10:51merupakan

00:10:51barangan elektronik

00:10:53khususnya

00:10:53semikonduktor

00:10:54yang telahpun

00:10:55kita bangunkan

00:10:56lebih daripada

00:10:5750 tahun

00:10:58khususnya di Pulau Pinang

00:11:00dan kebanyakan

00:11:01pelabur yang

00:11:02mengeluarkan

00:11:03barangan semikonduktor

00:11:04di Pulau Pinang ini

00:11:05adalah

00:11:05syarikat-syarikat besar

00:11:07di Amerika Syarikat

00:11:09yang membuka

00:11:10pengeluaran mereka

00:11:12di Malaysia

00:11:13dan

00:11:14pada masa ini

00:11:15pengeluaran tersebut

00:11:16telahpun

00:11:17menjangkau

00:11:18satu

00:11:19sistem

00:11:21iaitu

00:11:23mereka mempunyai

00:11:24ekosistem

00:11:25di Pulau Pinang

00:11:25jadi kalau kita nak

00:11:27tamatkan ekosistem itu

00:11:29memakan masa yang lama

00:11:30saya rasa

00:11:31Amerika Syarikat

00:11:32faham

00:11:33bahawa ekosistem itu

00:11:34telah dibina

00:11:35selama 50 tahun

00:11:36telah mempunyai

00:11:37kepakaran

00:11:38teknologi

00:11:38talent

00:11:39dan pelbagai sistem lagi

00:11:42termasuk

00:11:42pembekal

00:11:43daripada Malaysia sendiri

00:11:44jadi ini adalah

00:11:46penting kita

00:11:47mempertahankan ekosistem

00:11:48semikonduktor

00:11:49dan E&E

00:11:50di Pulau Pinang

00:11:51dan sekarang ini

00:11:51yang sedang dibangunkan

00:11:52di Selangor

00:11:53yang pertama

00:11:54yang kedua

00:11:55kenapa kita

00:11:57tersepit dengan

00:11:58keadaan

00:11:59China ini

00:12:00kerana

00:12:01sebahagian besar

00:12:02daripada barangan

00:12:03yang dikeluarkan

00:12:04di Malaysia

00:12:05khususnya

00:12:06E&E

00:12:07dihantar ke China

00:12:08kita mengeluarkan

00:12:09barangan

00:12:10intermediate

00:12:10ataupun barangan

00:12:12separasiap

00:12:12yang dihantar ke China

00:12:14untuk

00:12:14dibuat

00:12:16barangan siap

00:12:17yang kemudiannya

00:12:17dieksport

00:12:18antaranya ke

00:12:19Amerika Syarikat

00:12:20dan tempat-tempat lain

00:12:21di dunia

00:12:21jadi

00:12:22sekiranya tarif

00:12:23dikenakan

00:12:25sekarang ini

00:12:26hampir

00:12:26245%

00:12:27kepada China

00:12:29maka

00:12:30barangan yang

00:12:30dikeluarkan di China

00:12:32yang dihantar ke

00:12:33Amerika Syarikat

00:12:33akan menjadi terlalu mahal

00:12:34kerana pengimport

00:12:36terpaksa membayar cukai

00:12:37yang tinggi

00:12:38jadi

00:12:39akhirnya

00:12:40pengurangan

00:12:40permintaan

00:12:43daripada China

00:12:44akan mengurangkan

00:12:45pengeluaran di Malaysia

00:12:46dan itu

00:12:47akan memberi kesan

00:12:49kepada

00:12:49pelaburan

00:12:51kepada pekerjaan

00:12:52dan akhirnya

00:12:53kepada ekonomi

00:12:54secara keseluruhannya

00:12:55jadi sekarang ini

00:12:56kita perlu melihat

00:12:57dua perkara

00:12:58bukan sahaja

00:12:59hubungan kita

00:13:00dengan Amerika Syarikat

00:13:01yang

00:13:02kita mempunyai

00:13:03hubungan

00:13:04perdagangan langsung

00:13:05tetapi juga

00:13:06perdagangan kita

00:13:07melalui China

00:13:08dan kita bimbang

00:13:09sekiranya perkara ini

00:13:10berterusan

00:13:10maka

00:13:11defisit perdagangan

00:13:12kita dengan China

00:13:13akan meningkat

00:13:14sekarang ini

00:13:15kita mempunyai

00:13:15lebihan dagangan

00:13:16dengan Amerika Syarikat

00:13:17tetapi kita perlu ingat

00:13:19bahawa

00:13:20Amerika Syarikat

00:13:21tidak mengambil kira

00:13:22perdagangan

00:13:23dalam bentuk

00:13:24perkhidmatan

00:13:25yang mereka

00:13:26telah pun

00:13:26mempunyai lebihan

00:13:27lebih daripada

00:13:29200 bilion

00:13:30dolar

00:13:31setiap tahun

00:13:32selama 20 tahun

00:13:33dengan dunia

00:13:35jadi

00:13:35mereka cuma

00:13:36melihat barangan

00:13:37sedangkan

00:13:38kita mengimport

00:13:39harta

00:13:40intelek

00:13:41kita membayar

00:13:41royalty

00:13:42kita menggunakan

00:13:43software

00:13:45dan berbagai-bagai

00:13:46lagi

00:13:46perkhidmatan

00:13:47yang kita terpaksa

00:13:48guna

00:13:49kerana

00:13:49dia

00:13:50dimonopoli

00:13:51oleh pengeluar-pengeluar

00:13:52Amerika Syarikat

00:13:53soalan saya

00:13:54simple sahaja

00:13:55macam mana

00:13:55untuk kita

00:13:56tidak terperangkap

00:13:57dalam perandangan

00:13:58antara dua

00:13:58kuasa ekonomi

00:13:59besar dunia ini

00:14:00macam mana

00:14:00untuk kita

00:14:01mencari jalan tengah

00:14:02tapi dalam masa yang sama

00:14:03memenangkan

00:14:04semua pihak

00:14:05ketika mana

00:14:06runingan untuk

00:14:06fasa pertama

00:14:07sedang berjalan

00:14:07pada ketika ini

00:14:08saya kira ramai

00:14:09negara-negara yang sedang

00:14:10berunding

00:14:10tapi macam mana

00:14:11kita negara kecil

00:14:12cuba cari jalan tengah

00:14:13di antara dua

00:14:14kuasa dunia ini

00:14:15ya

00:14:16sebenarnya betul

00:14:16kita negara

00:14:17maritim

00:14:18memang sektor

00:14:20export penting

00:14:21untuk kita

00:14:21selain daripada sektor

00:14:22sumber asli

00:14:23sawit

00:14:25oil dan gas

00:14:26dan kita

00:14:27berorientasikan

00:14:28kepada pasaran

00:14:29tradisional

00:14:30termasuk

00:14:30China

00:14:31termasuk

00:14:31US

00:14:31yang menjadi

00:14:32rakan dagang

00:14:33terbesar

00:14:33sekarang ini

00:14:34adalah China

00:14:34tapi

00:14:35kita juga

00:14:36tidak harus

00:14:37lupa

00:14:37tentang hakikat

00:14:38bahawa pasaran

00:14:39US adalah

00:14:40terbesar

00:14:41di dunia

00:14:41the biggest

00:14:42economy

00:14:42the wealthiest

00:14:43economy

00:14:43by far

00:14:44both in terms

00:14:45of GDP

00:14:46both in terms

00:14:46of per capita

00:14:47punya consumption

00:14:48jadi

00:14:49dalam

00:14:50dalam perkara ini

00:14:52kita tidak terlepas

00:14:53daripada tempias

00:14:54perang tarif

00:14:54atau perang dagang

00:14:55dan yang penting adalah

00:14:57untuk melihat

00:14:57apakah jangkaan

00:14:58masa akan datang

00:15:00dalam tempoh

00:15:0010 tahun

00:15:0020 tahun

00:15:01untuk tahun

00:15:02untuk

00:15:02second term

00:15:03Trump ini

00:15:044 tahun akan datang

00:15:05akan kita boleh

00:15:07apa ini

00:15:08jangkakan bahawa

00:15:09perubahan besar

00:15:10dari segi

00:15:11dinamik

00:15:11bukan saja

00:15:12geopolitik

00:15:12tapi juga dari segi

00:15:13ekonomi

00:15:14keselamatan

00:15:15pertahanan

00:15:16dan apakah

00:15:16pulangan kepada negara kita

00:15:17bukan saja

00:15:18dalam sektor

00:15:18perdagangan

00:15:20tapi juga

00:15:20dalam sektor

00:15:21yang lebih penting

00:15:22mungkin lagi

00:15:22adalah untuk

00:15:23dalam keselamatan

00:15:24pertahanan

00:15:24juga

00:15:24sekarang ini

00:15:25pertalian

00:15:26antara Malaysia

00:15:27dengan US

00:15:27banyak berkisar

00:15:29kepada

00:15:29sandaran

00:15:29pulangan

00:15:30jamin dan pertahanan

00:15:31juga

00:15:31bukan saja

00:15:32dari segi

00:15:33ekspor Malaysia ke US

00:15:34ataupun kesan

00:15:35tarif ini

00:15:35jadi

00:15:36perlu dilihat secara

00:15:37holistik

00:15:37perlu dilihat secara

00:15:39gambar secara keseruan

00:15:40apakah

00:15:40hal itu

00:15:41tuju hubungan kita

00:15:42dalam kita menjaga juga

00:15:43hubungan dengan negara lain

00:15:45termasuk China

00:15:45termasuk

00:15:46French sharing

00:15:47efforts

00:15:47fallback options

00:15:48yang banyak kita buat

00:15:49sekarang ini adalah

00:15:50even before the tarif

00:15:51came to the picture

00:15:52kita telah pun

00:15:53menggerakkan

00:15:53lakan-lakan untuk

00:15:54memperbagaikan

00:15:55standar ekonomi

00:15:55to diversify

00:15:57our export market

00:15:58termasuk dengan

00:15:58negara global south

00:15:59BRICS

00:16:01China

00:16:01intra

00:16:02trade within

00:16:03ASEAN members

00:16:04tapi semua itu

00:16:05perlu juga dilihat

00:16:06secara teliti

00:16:07adakah ia memberikan

00:16:08pulangan

00:16:08berangkai

00:16:09pulangan

00:16:10bersasar

00:16:11dan juga pulangan

00:16:11secara jangga masa depan

00:16:12jangga masa panjang

00:16:13untuk negara

00:16:14kita perlu lihat

00:16:15kita perlu lihat juga

00:16:15bahawa apakah

00:16:16perbandingan

00:16:17kelestarian

00:16:18ekonomi dan juga

00:16:19consumption

00:16:20demands

00:16:21from this

00:16:21alternative platform

00:16:23termasuk

00:16:23ASEAN

00:16:24global south

00:16:24BRICS

00:16:25adakah dia cukup

00:16:26bersaing dengan

00:16:27pasaran US

00:16:28yang juga masih

00:16:29mendominasi

00:16:30pasaran antarabangsa

00:16:31dalam segi ekonomi

00:16:33tapi juga dalam

00:16:34sektor pertahanan

00:16:35keselamatan

00:16:35menjamin

00:16:35laluan-pertahanan dunia

00:16:36laluan maritim

00:16:37selam naga

00:16:38laut China Selatan

00:16:39jadi semua ini adalah

00:16:40menjadi gambaran

00:16:42keseluruhan yang perlu

00:16:43dilihat secara bersama

00:16:44dan dalam hasrat kita

00:16:45untuk memperbagaikan

00:16:46sandaran ekonomi

00:16:47juga penting

00:16:48untuk tidak mengabaikan

00:16:49sandaran konvensional

00:16:51yang selama ini

00:16:51telah menguntungkan

00:16:52bukan sahaja Malaysia

00:16:53tapi juga

00:16:53the rest of China ini

00:16:55sebagian besarnya adalah

00:16:56disebabkan oleh

00:16:57sandaran kepada

00:16:58jaminan keselamatan

00:17:00yang dipelopori oleh

00:17:01Washington

00:17:01dari segi keselamatan

00:17:03laluan maritim

00:17:03dari segi keselamatan

00:17:04peace and stability dunia

00:17:06secara keseluruhannya

00:17:06tapi juga dari segi

00:17:08the fact that

00:17:10US is the

00:17:11biggest consumption

00:17:12consuming nation

00:17:14jadi

00:17:15ekonomi China

00:17:16banyak bersandar kepada

00:17:17export

00:17:17of course ada

00:17:19banyak tools yang digunakan

00:17:20sejak join WTO

00:17:212001 sampai sekarang

00:17:22so

00:17:22in terms of currency

00:17:23manipulation

00:17:24in terms of

00:17:25dumping

00:17:26you know

00:17:27price

00:17:28you know

00:17:28manipulation

00:17:29dan sebagainya

00:17:29jadi

00:17:29bersandar kepada

00:17:31pasaran US

00:17:31untuk meningkatkan

00:17:33jumlah export China

00:17:34kita juga

00:17:35banyak bersandar kepada

00:17:36pasaran US

00:17:37untuk kita

00:17:38memperkasa

00:17:39sektor

00:17:40pembuatan

00:17:40sektor E&E

00:17:41sektor

00:17:42export getah

00:17:43jadi

00:17:43penting untuk kita

00:17:45bergerak ke hadapan

00:17:46dalam rundingan tarif ini

00:17:47untuk kita

00:17:48tidak terburu-buru

00:17:49dalam mengatakan

00:17:50bahawa kita akan

00:17:50bersaing

00:17:51kita akan

00:17:51mengadakan

00:17:52sendaran

00:17:52alternatif lain

00:17:53tapi juga penting

00:17:54untuk kita

00:17:55tengok macam mana

00:17:56apakah lensa

00:17:56perspektif

00:17:57dari pandangan

00:17:58Trump

00:17:58selama ini

00:17:59memang banyak

00:18:00deficit

00:18:00for years

00:18:01for decades

00:18:01cuma Trump

00:18:02yang berani

00:18:03kata

00:18:03yes to stop

00:18:04under him

00:18:05not under my watch

00:18:06dan

00:18:07rundingan perlu

00:18:09digerakkan ke arah

00:18:10untuk

00:18:10kita berharap

00:18:12untuk rendahkan

00:18:13tarif

00:18:13kalau boleh

00:18:14of course

00:18:14takkan zero

00:18:15at least 10%

00:18:16baseline

00:18:17apa yang kita

00:18:18boleh buat

00:18:18untuk pulangan

00:18:19kepada US

00:18:20untuk tidak

00:18:20dia ada

00:18:21retaliation punya

00:18:22polisi

00:18:22terhadap kita

00:18:23jadi penting

00:18:24untuk kita

00:18:24diwak

00:18:24dalam sudut itu

00:18:25untuk pulangan

00:18:25sektor lain

00:18:26termasuk

00:18:26jaminan

00:18:27pertahanan

00:18:28keselamatan

00:18:28ini cukup erat

00:18:29kita nak

00:18:32sekali lagi bersama

00:18:32dengan rakan

00:18:33setugas

00:18:33Syaf Syukri

00:18:34yang bersedia

00:18:35di Sun Washington

00:18:36Syaf ada

00:18:37bertemu dengan

00:18:37saudara Amir Farid

00:18:39yang memberikan

00:18:40butir

00:18:41bicara soal

00:18:42strategi kita

00:18:43di meja rundingan

00:18:44apa yang boleh

00:18:45kita tawarkan

00:18:46dalam konteks

00:18:47rundingan kita

00:18:48apa yang

00:18:49dikongsikan oleh

00:18:50saudara Amir

00:18:50sebab

00:18:50meletakkan

00:18:52apa tawaran

00:18:53yang terbaik

00:18:54kepada Amerika Syarikat

00:18:55ini bukan perkara

00:18:56yang mudah

00:18:56sebab pertama

00:18:57saya rasa sesi

00:18:57rundingan pada kali ini

00:18:58adalah untuk mereka

00:18:59mengenal

00:18:59apa yang

00:19:00Malaysia ada

00:19:01dan apa yang

00:19:02boleh kita tawarkan

00:19:03kepada mereka

00:19:04dari segi

00:19:04keterlibatan

00:19:05Amerika Syarikat

00:19:06dalam ekonomi

00:19:06di rantau ini

00:19:07jadi apa mungkin

00:19:08yang boleh kita

00:19:09rangkumkan

00:19:09berdasarkan dengan

00:19:11apa yang

00:19:12saudara Amir sebutkan

00:19:13baik Najib

00:19:19seperti tadi

00:19:20seperti Najib

00:19:21sebutkan tadi

00:19:22saya berkesempatan

00:19:23bersama dengan

00:19:23Amir Farid

00:19:24kita berbincang

00:19:25secara spesifik

00:19:26mengenai beberapa

00:19:27perkara

00:19:27bertunjangkan

00:19:28kepada fokus

00:19:29yang sama

00:19:30susulan daripada

00:19:31keputusan

00:19:32perbincangan

00:19:33delegasi

00:19:34Malaysia

00:19:34bersama dengan

00:19:35wakil perdagangan

00:19:36Amerika Syarikat

00:19:37United State Trade

00:19:38Representative

00:19:39Jameson Grier

00:19:40jadi Najib

00:19:41kalau bercakap

00:19:42mengenai soal

00:19:43tawaran

00:19:43sememangnya

00:19:44kalau kita tahu

00:19:45tadi

00:19:45pada jam

00:19:4612 malam

00:19:47waktu Malaysia

00:19:47sebentar tadi

00:19:48Menteri MITI

00:19:49Tengku Datuk

00:19:49Zafrul Abraaziz

00:19:50berkata

00:19:51ini adalah

00:19:51satu perkara

00:19:52yang sulit

00:19:52dan apa saja

00:19:53perbincangan yang dibawa

00:19:54ke discussion

00:19:55itu tidak

00:19:55dibincangkan

00:19:56ataupun tidak boleh

00:19:57didedahkan

00:19:57namun

00:19:58menurut Amir Farid

00:19:59kalau kita nak melihat

00:20:00kepada tawaran

00:20:01kita perlu ada

00:20:02satu kekuatan asas

00:20:04yang kukuh

00:20:05sebelum apa-apa

00:20:05tawaran ditawarkan

00:20:07sebelum apa-apa

00:20:07perjanjian

00:20:08dimeterai

00:20:09namun

00:20:09saya mungkin

00:20:10boleh kupas sedikit

00:20:12Najib

00:20:12kalau saya boleh

00:20:13bawa kepada

00:20:14perspektif ASEAN

00:20:15sebentar

00:20:15kalau saya nak sentuh

00:20:16kerana

00:20:17kalau kita nak melihat

00:20:19boleh kan Najib

00:20:20kalau saya nak masuk

00:20:21ASEAN kejap

00:20:22kita masuk kepada

00:20:23ASEAN dulu

00:20:23sebab tadi

00:20:24kita cakap

00:20:25boleh

00:20:30baik

00:20:30saya bertanya kepada

00:20:32Amir Farid

00:20:33apa bentuk

00:20:34alternatif

00:20:35ataupun

00:20:36apa saja

00:20:37cara yang boleh

00:20:38diperkuatkan

00:20:39oleh Malaysia

00:20:40secara khususnya

00:20:41merupakan pengurusi ASEAN

00:20:42pada tahun ini

00:20:43untuk kita lihat

00:20:44mempertingkatkan

00:20:45pelaburan

00:20:46intra-ASEAN itu sendiri

00:20:47kerana apa

00:20:49pada waktu

00:20:50dan ketika ini

00:20:51kita

00:20:51seluruh dunia

00:20:53sebenarnya

00:20:53berada pada

00:20:54critical juncture

00:20:55kita tidak mampu

00:20:56untuk berdepan

00:20:57dengan apa-apa

00:20:57cabaran lain

00:20:58dalam kita

00:20:59mendepani cabaran

00:21:00yang sedia ada

00:21:01pada ketika ini

00:21:01khusus untuk ASEAN

00:21:03kita tahu

00:21:03beberapa isu

00:21:04yang berbangkit

00:21:04antara

00:21:05intra-ASEAN itu sendiri

00:21:06dirantau kita sendiri

00:21:08beberapa isu

00:21:09yang masih belum

00:21:09menemui jalan

00:21:10penyelesaiannya

00:21:11seperti isu

00:21:11tuntutan di Laut

00:21:12China Selatan

00:21:13melibatkan beberapa

00:21:14negara utama

00:21:15anggota ASEAN

00:21:16seterusnya

00:21:17isu di Myanmar

00:21:18jadi

00:21:18dengan

00:21:19ada

00:21:20dengan timbulnya

00:21:21isu tarif

00:21:21yang diumumkan

00:21:23oleh Presiden Trump

00:21:24pada awal April lalu

00:21:25kalau kita lihat

00:21:25beberapa negara

00:21:26di rantau ASEAN ini

00:21:27diumumkan tarif

00:21:29yang berbeza-beza

00:21:30jadi

00:21:30sekiranya tiada

00:21:31kesepakatan di situ

00:21:32ia akan menjadi

00:21:35satu lagi masalah

00:21:36ataupun

00:21:36satu lagi

00:21:36perkara yang merumitkan

00:21:38ASEAN itu sendiri

00:21:39jadi

00:21:40untuk

00:21:40membolehkan

00:21:42negara ASEAN ini

00:21:43kekal

00:21:44berdaya saing

00:21:45mungkin perdagangan dalam

00:21:46intra-ASEAN itu

00:21:47perlu dikukuhkan

00:21:48walaupun

00:21:48kalau kita lihat

00:21:50secara

00:21:51realistiknya

00:21:52permintaan

00:21:54dan juga

00:21:54apa yang boleh ditawarkan

00:21:56oleh setiap negara itu

00:21:57mungkin berbeza

00:21:58daripada

00:21:58apa yang kita

00:21:59telah lihat

00:22:00ataupun

00:22:01hasil-hasil

00:22:02tawaran yang diberikan

00:22:03oleh negara-negara lain

00:22:04selain daripada

00:22:06negara rantau

00:22:06Asia Tenggara ini

00:22:07jadi

00:22:07beliau menekankan

00:22:09secara spesifiknya

00:22:09untuk

00:22:10kepentingan

00:22:11negara ASEAN

00:22:13untuk merealisasikan

00:22:14DEFA

00:22:15ataupun

00:22:16ASEAN

00:22:17ASEAN

00:22:19Development

00:22:19Framework

00:22:21for Digital

00:22:22Digital

00:22:23Economic

00:22:24Framework

00:22:26Agreement

00:22:26untuk ASEAN ini

00:22:27kerana apa

00:22:28menurut Amir Farid

00:22:30tadi kalau kita

00:22:31melihat kepada

00:22:32kepenggunaan

00:22:33internet di seluruh

00:22:34rantau Asia Tenggara ini

00:22:35sudah cukup meluas

00:22:36jadi perdagangan

00:22:37melalui

00:22:37platform

00:22:40e-dagang itu

00:22:40perlu dikukuhkan

00:22:41secara jelas

00:22:43dan kita tahu

00:22:44DEFA ini

00:22:46telah mula

00:22:46dimeterai pada

00:22:472023

00:22:48dan pada ketika ini

00:22:50Menteri Digital

00:22:51juga Gobind Singh

00:22:52dia berkata

00:22:52Malaysia

00:22:53komited

00:22:54untuk merealisasikan

00:22:55DEFA itu

00:22:56dan

00:22:57kalau boleh kita

00:22:58dengarkan

00:22:58apa yang dikongsikan

00:22:59oleh Amir Farid

00:23:00mengenai

00:23:01bagaimana kita

00:23:02nak memperkukuhkan

00:23:03perdagangan

00:23:04dalam rantau

00:23:05Asia Tenggara ini

00:23:06Najib dan Afizi

00:23:07tapi dari segi

00:23:09terutamanya

00:23:09dari segi

00:23:10E&E

00:23:12sektor E&E

00:23:13kita perlu

00:23:14menegas

00:23:15perlu

00:23:15perlu tegaskan

00:23:16kepada

00:23:17Amerika Syarikat

00:23:18bahawa

00:23:18kita bukan

00:23:19bersaing

00:23:20dengan

00:23:21Amerika Syarikat

00:23:22sebenarnya

00:23:23kerana

00:23:24rantaian bekalan

00:23:26kita itu

00:23:26sebenarnya

00:23:27complementary

00:23:29towards

00:23:30the United States

00:23:31jadi ini adalah

00:23:32satu perkara

00:23:32yang perlu

00:23:33yang saya rasa

00:23:34telah dibawa oleh

00:23:35MITI

00:23:35dan telah dijelaskan oleh MITI

00:23:37di dalam pertemuan-pertemuan

00:23:38penting pada hari ini

00:23:40dengan

00:23:40USTR

00:23:42dan juga

00:23:43Department of Commerce

00:23:45kerana

00:23:46mungkin

00:23:47perkara ini

00:23:49tidak begitu

00:23:50disedari

00:23:51di Washington DC

00:23:52jadi perlu

00:23:53sering

00:23:54diingatkan

00:23:55dan ditegaskan

00:23:56bahawa

00:23:56rantaian

00:23:58bekalan kita itu

00:23:59adalah

00:24:00rantaian bekalan

00:24:01yang complementary

00:24:02kepada Amerika Syarikat

00:24:03dan sebenarnya

00:24:04adalah

00:24:05pelabur-pelabur

00:24:07syarikat-syarikat

00:24:08Amerika Syarikat

00:24:09sendiri

00:24:10yang bertapak

00:24:11di Malaysia

00:24:12sejak sekian lama

00:24:13Baik

00:24:18baik Najib dan

00:24:19Nafizi

00:24:19selain itu juga

00:24:21perlu dijelaskan

00:24:22bahawa

00:24:23saya juga

00:24:24bercakap bersama

00:24:25dengan Tengku

00:24:25Datuk Seri Zafrul

00:24:26Abdul Aziz

00:24:27semalam

00:24:27bagaimana

00:24:28untuk kita

00:24:29memberikan

00:24:30pemahaman yang

00:24:30lebih kepada

00:24:31wakil pentadbiran

00:24:32Donald Trump ini

00:24:33mengenai situasi

00:24:34yang kita depani

00:24:35dalam kita

00:24:35membincangi

00:24:36ataupun

00:24:36dalam kita

00:24:37mendepani

00:24:37isu tarif

00:24:38Timbal Bali

00:24:38yang diumumkan ini

00:24:39dan

00:24:40secara spesifiknya

00:24:42Tengku Zafrul berkata

00:24:42adalah penting

00:24:43untuk Malaysia

00:24:44secara diplomatik

00:24:46yang lembut

00:24:46untuk memberikan

00:24:47penjelasan yang

00:24:48lebih lanjut

00:24:49mengenai

00:24:49defisit perdagangan

00:24:50yang berlaku

00:24:52pada ketika ini

00:24:52di mana Malaysia

00:24:54lebih banyak

00:24:54mengekspor

00:24:55daripada

00:24:55mengimport

00:24:56barangan

00:24:56daripada

00:24:56Amerika Syarikat

00:24:57di mana penerangan

00:24:59perlu dilakukan

00:25:00kerana melihat

00:25:01kepada situasi

00:25:02tadi kita dah menyentuh

00:25:02juga mengenai

00:25:03sektor E&E

00:25:05di Pulau Pinang

00:25:06secara spesifiknya

00:25:07melibatkan antara

00:25:08Malaysia dan juga

00:25:09Amerika Syarikat

00:25:10bagaimana

00:25:12sektor

00:25:13syarikat-syarikat

00:25:15di Amerika Syarikat

00:25:16ini yang membuka

00:25:17pengkalan mereka

00:25:17ataupun anak syarikat

00:25:18mereka di Malaysia

00:25:19sebenarnya

00:25:20yang

00:25:21seperti yang kita tahu

00:25:24mempunyai peranan

00:25:25yang besar

00:25:25dalam melakukan

00:25:26pengeksportan

00:25:28ke Amerika Syarikat

00:25:28menyebabkan

00:25:29ok

00:25:36masalah teknikal

00:25:37di Washington

00:25:38DC

00:25:39kita faham

00:25:40apa yang Syar

00:25:41bincangkan itu

00:25:41adalah banyak perkara

00:25:42khususnya

00:25:43berkait dengan

00:25:44apa yang boleh kita

00:25:45jangkakan

00:25:45juga

00:25:46rundingan

00:25:47pusingan pertama ini

00:25:47tapi saya ingin

00:25:48tunjuk kepada anda

00:25:49juga

00:25:49bukan sahaja

00:25:50memahami

00:25:51konteks

00:25:51rundingan tersebut

00:25:52tapi juga

00:25:53apakah sebenarnya

00:25:53realiti data

00:25:54perdagangan

00:25:56antara kedua-dua negara ini

00:25:57berlebatkan

00:25:57Amerika Syarikat

00:25:58dan juga

00:25:58Malaysia

00:25:58pada ketika ini

00:25:59saya ingin membawakan

00:26:00kepada anda

00:26:00ini adalah data

00:26:01yang boleh kita

00:26:02bawakan

00:26:03sedikit saja

00:26:04United States

00:26:05dan juga Malaysia

00:26:05data perdagangannya

00:26:07kalau kita melihat

00:26:07yang bawah ini

00:26:08khususnya

00:26:09eksport Malaysia

00:26:10ke Amerika Syarikat

00:26:11adalah sekitar

00:26:1244.9 bilion

00:26:14kalau dari segi

00:26:15rankingnya

00:26:16adalah

00:26:17pengeksport

00:26:17ataupun negara

00:26:18eksport kita yang ketiga

00:26:19dan juga top produk

00:26:21kita adalah

00:26:21integrated circuit

00:26:22ini penting sekali

00:26:23kepada Amerika Syarikat

00:26:24bernilai 9

00:26:25hampir 10 bilion

00:26:26US dollar

00:26:27dan juga

00:26:28ini adalah data

00:26:29yang boleh kita lihat

00:26:30secara spesifiknya

00:26:31sektor mana

00:26:33ataupun

00:26:33apakah bahan-bahan

00:26:34yang kita eksport

00:26:35ke Amerika Syarikat

00:26:36integrated circuit

00:26:37yang paling besar sekali

00:26:38dengan 4.65 bilion

00:26:40dollar

00:26:40kita eksport ke

00:26:41Amerika Syarikat

00:26:42diikutu oleh

00:26:43perkara-perkara yang lain

00:26:43seperti aircraft parts

00:26:45juga wujud

00:26:46antara

00:26:47ini tahun 2023

00:26:48sekarang ini

00:26:49mungkin lebih besar

00:26:50lagi angkanya

00:26:501 bilion

00:26:52dan juga

00:26:52ada

00:26:53juga

00:26:53ada sleep

00:26:54planes

00:26:55kapat terbang

00:26:55helikopter

00:26:56dan sebagainya

00:26:57646 juta

00:26:59dan juga

00:26:59ini bahan-bahan mentah

00:27:00yang kita eksport

00:27:01ke Amerika Syarikat

00:27:02termasuk juga

00:27:03raw aluminium

00:27:03copper

00:27:04dan juga

00:27:05scrap aluminium

00:27:06ke Amerika Syarikat

00:27:07dan pada masa sama

00:27:08timbal baliknya

00:27:09kalau kita lihat

00:27:10di Amerika Syarikat

00:27:11pulang pergi ke Malaysia

00:27:12juga perkara yang sama

00:27:13cuma nilainya

00:27:14sahaja yang berbeza

00:27:15kalau kita melihat

00:27:15nilainya adalah

00:27:16sekitar 44.9 bilion

00:27:19dari segi

00:27:21mereka

00:27:21bawakan

00:27:23bawakan ke Malaysia

00:27:24dan juga

00:27:25saya nak

00:27:25bawakan juga

00:27:26angkanya

00:27:27yang terkini

00:27:27yang dibawakan oleh

00:27:29Trading Normics ini

00:27:30ini adalah nilai

00:27:31keseluruhan

00:27:32tetapi yang saya rasa

00:27:33lebih jelas adalah

00:27:34ini

00:27:34setakat Januari

00:27:35eksport

00:27:36Malaysia

00:27:37dan juga

00:27:38Amerika Syarikat

00:27:38adalah sekitar

00:27:392.3 bilion

00:27:40dan juga

00:27:41import

00:27:414.6 bilion

00:27:43dengan balance

00:27:44perangkat kita

00:27:45adalah

00:27:452.2 bilion

00:27:47saya nak bercakap

00:27:49soal bagaimana

00:27:50untuk kita melihat

00:27:51keseimbangan ini

00:27:53untuk dicapai

00:27:53antara Malaysia

00:27:54dan juga

00:27:54Amerika Syarikat

00:27:55kerana angka-angka ini

00:27:56menggambarkan bahawa

00:27:57ialah

00:27:58trade imbalance itu

00:27:59wujud kerana

00:28:00apa yang kita mahukan

00:28:01dan juga apa yang mereka mahukan

00:28:02berbeza

00:28:03dan juga

00:28:04keseimbangan itu

00:28:05adalah dari segi

00:28:05bagaimana

00:28:06untuk mereka

00:28:07penuhi

00:28:09kerana

00:28:10Amerika Syarikat ini

00:28:11sudah pasti

00:28:12banyak pasaran

00:28:14yang memberikan

00:28:15kepada Amerika Syarikat

00:28:16tetapi pada masa yang sama

00:28:18Malaysia ini

00:28:18apa yang kita tawarkan

00:28:20adalah dari segi

00:28:21apa yang mereka perlukan

00:28:22dan bagaimana

00:28:22mereka

00:28:23memastikan bahawa

00:28:24keseimbangan itu

00:28:25dapat dicapai

00:28:26melalui negara-negara

00:28:27yang mereka rundingkan

00:28:28pada ketika ini

00:28:28itu soalan yang paling penting sekali

00:28:30kalau kita boleh bawakan juga

00:28:32datanya terkini

00:28:34keadaan

00:28:35perangkat tersebut

00:28:37adalah mencerpinkan

00:28:38bahawa

00:28:38Malaysia ada kelebihan

00:28:40yang boleh ditawarkan

00:28:41dari segi

00:28:42rundingan tersebut

00:28:43tapi pada masa yang sama

00:28:44untuk kita faham

00:28:45bahawa

00:28:45data ini

00:28:46juga mencerpinkan

00:28:47bahawa Malaysia

00:28:48adalah negara yang besar

00:28:49dari segi

00:28:49perdagangan kita

00:28:50dan juga

00:28:50dari segi ekspor

00:28:52kita ke Amerika Syarikat

00:28:53yang mana ini

00:28:54sangat penting sekali

00:28:55untuk kita cerminkan

00:28:56dan juga bawakan

00:28:57kepada mereka

00:28:57bergerak ke hadapan

00:28:58Hafiz Ziazaman

00:28:59dan itu adalah antara rangkuman

00:29:02berkaitan dengan data

00:29:03ekspor dan juga import

00:29:04cumanya kita nak bersama

00:29:05sekali lagi

00:29:06dengan Syaf Syukri

00:29:08yang berada

00:29:09di Washington DC

00:29:11ketika ini

00:29:11Syaf mungkin ketika ini

00:29:13bagaimana untuk

00:29:14Syaf

00:29:14berlihat kepada

00:29:16rundingan

00:29:17yang dijalankan

00:29:18di Amerika Syarikat

00:29:19ketika ini

00:29:20delegasi Malaysia

00:29:21dan kita lihat

00:29:22kenyataan yang berkira

00:29:23daripada

00:29:24Tengku Datuk Sui Zafron

00:29:25Tengku Abdul Aziz

00:29:25menyatakan bahawa

00:29:27hasil daripada

00:29:27ataupun perincian

00:29:29ditawarkan oleh Malaysia

00:29:30itu adalah sulit

00:29:30tapi apa sebenarnya

00:29:31yang boleh kita jangkakan

00:29:32berhubung dengan

00:29:34penawaran yang boleh

00:29:35dibuat oleh Malaysia

00:29:36dalam rundingan

00:29:38yang hanya

00:29:38mempunyai

00:29:39tempoh-tempo kritikal ini

00:29:40Syaf

00:29:40baik Hafiz Z

00:29:47baik

00:29:48rundingan

00:29:49seperti yang

00:29:50dikongsikan oleh

00:29:51Tengku Datuk Sui Zafrol

00:29:53tadi ya

00:29:53tidak ada rundingan

00:29:55ada penawaran

00:29:57ditawarkan

00:29:57namun perkara itu

00:29:58tidak dikongsikan

00:29:59namun

00:30:00kita bercakap

00:30:01mengenai

00:30:02beberapa perkara

00:30:03kalau dilihat

00:30:04apa yang berlaku

00:30:05kepada negara jiran

00:30:07kita sendiri

00:30:07seperti Indonesia

00:30:09membuat tawaran

00:30:10dalam memastikan

00:30:11defisit perdagangan

00:30:13dengan Amerika Syarikat

00:30:14itu dapat dikurangkan

00:30:15Indonesia bertindak

00:30:16untuk melakukan

00:30:17lebih

00:30:18import

00:30:19daripada

00:30:20sudut

00:30:21LNG

00:30:22dan juga

00:30:22minyak mentah

00:30:23daripada Amerika Syarikat

00:30:25dan apa yang dilakukan

00:30:26juga sama

00:30:26lebih kurang

00:30:27dengan Korea Selatan

00:30:28yang bertindak

00:30:29untuk mengimport

00:30:30lebih banyak

00:30:31pesawat

00:30:32daripada Amerika Syarikat

00:30:34dan juga

00:30:34minyak mentah

00:30:35dan sebenarnya

00:30:36Hafiz Z

00:30:37kalau dilihatkan

00:30:38apa yang boleh

00:30:39diberikan Malaysia

00:30:40sebenarnya

00:30:41kita

00:30:42setakat ini

00:30:43saya tidak berani

00:30:44untuk bercakap

00:30:45dari perspektif

00:30:46seorang wartawan

00:30:47secara jelas

00:30:48kerana apa

00:30:49beberapa perkara

00:30:50masih lagi dalam

00:30:51proses rundingan

00:30:52kerana kita tahu

00:30:52proses rundingan

00:30:53akan berlaku

00:30:54proses rundingan

00:30:55yang seterusnya

00:30:56akan berlaku

00:30:56pada bulan Mei

00:30:57atau bulan Jun ini

00:30:58di mana

00:30:59segala-galanya

00:31:00mungkin akan dirungkaikan

00:31:01pada waktu dan ketika

00:31:02ketika itu

00:31:04bagaimanapun

00:31:05beberapa perkara utama

00:31:07boleh dilihat

00:31:08boleh dijadikan

00:31:09fokus utama

00:31:10dalam

00:31:11tawaran-tawaran

00:31:12yang boleh diberikan

00:31:12kepada Malaysia

00:31:13ini kerana

00:31:14dasar Amerika itu

00:31:16sendiri

00:31:16yang ingin

00:31:19menjadikan

00:31:19make America

00:31:20great again

00:31:21dan juga

00:31:21America first

00:31:22antara sektor-sektor

00:31:24yang mungkin

00:31:24boleh dipertimbangkan

00:31:25mungkin

00:31:26ialah kita

00:31:27boleh menawarkan

00:31:29seperti yang

00:31:31dilakukan oleh

00:31:32Korea Selatan

00:31:32sendiri

00:31:33membeli

00:31:34pesawat Boeing

00:31:35dan ini

00:31:36secara strategiknya

00:31:38telah dilakukan

00:31:38oleh pihak

00:31:39Malaysia Airlines

00:31:40sendiri

00:31:40kalau dilihat

00:31:41laporan

00:31:42pada bulan

00:31:42Mac yang lalu

00:31:43ya Fizi

00:31:44Malaysia Airlines

00:31:45ada membeli

00:31:45beberapa pesawat

00:31:46Boeing yang baru

00:31:47ataupun

00:31:48narrow body

00:31:49bukan white body

00:31:49narrow body

00:31:50untuk kegunaan

00:31:51pasaran domestik

00:31:52dan juga

00:31:52pasaran ASEAN

00:31:53dan ini

00:31:54sedikit sebanyak

00:31:54sebenarnya membantu

00:31:55untuk

00:31:56memberikan kelebihan

00:31:58kepada Malaysia

00:31:59dalam mendepani

00:31:59situasi

00:32:00ketidaktentuan ini

00:32:01dalam mendepani

00:32:03ketidakseimbangan

00:32:04perdagangan

00:32:05di antara

00:32:05Amerika Syarikat

00:32:06dan Malaysia

00:32:07secara spesifiknya

00:32:08ataupun secara

00:32:09khususnya

00:32:09Fizi

00:32:10terima kasih

00:32:11Syaf Syukri

00:32:12kerana bersama

00:32:13dengan kita

00:32:14sejak awal

00:32:14pagi tadi

00:32:15kita akan

00:32:15melepaskan

00:32:15Syaf Syukri

00:32:16untuk membawakan

00:32:17laporan-laporan

00:32:18yang langsung

00:32:19pada masa akan datang

00:32:20terima kasih

00:32:21Syaf Syukri

00:32:21ok kita kembali

00:32:22ke diskusi

00:32:23kita di studio

00:32:24Prof dan juga

00:32:24Colin

00:32:25saya ingat tanyakan

00:32:25sebab

00:32:26aspek perdagangan ini

00:32:27apabila

00:32:28Amerika Syarikat

00:32:29dipimpin oleh

00:32:31seorang yang

00:32:31bisnesmen

00:32:32cara

00:32:33Trump

00:32:34melaksanakan

00:32:35dan juga

00:32:35melaksanakan

00:32:36pemerintahan tersebut

00:32:36seperti bisnesmen

00:32:37kalau kita lihat

00:32:38everybody kena pergi ke

00:32:40table

00:32:41ataupun meja rundingan

00:32:42apa yang boleh ditawarkan

00:32:44kepada Amerika Syarikat

00:32:45apa yang Amerika Syarikat

00:32:46boleh ditawarkan kepada mereka

00:32:47dan juga berunding

00:32:47bersama Amerika Syarikat

00:32:49persoalannya

00:32:50macam China katakan sebelum ini

00:32:51kalau kita lihat

00:32:51China tidak akan

00:32:54ke meja rundingan

00:32:55dengan paksaan

00:32:55ini bukan maruah

00:32:57yang mereka mahukan

00:32:57untuk pergi ke meja rundingan

00:32:58bagaimana memahami

00:32:59bahawa

00:33:00bila kita pergi

00:33:02ke meja rundingan

00:33:03selaku negara Malaysia

00:33:04ini bukan maksud

00:33:05kita tidak ada maruah

00:33:05tapi kita mahukan

00:33:07pasaran tersebut

00:33:08penting untuk

00:33:10ekspor kita

00:33:10dan juga kita perlu

00:33:11berunding

00:33:11kerana kita perlu

00:33:13memahamkan kepada mereka

00:33:14bahawa ini adalah

00:33:14pasaran penting untuk mereka

00:33:15dan pada masa sama

00:33:17pelobi-pelobi syarikat

00:33:18yang berada di

00:33:19Pulau Pinang

00:33:20dan sebagainya

00:33:21mereka juga melobi

00:33:22terhadap pasaran Malaysia

00:33:23sebagai contoh

00:33:24Intel, Infineon

00:33:25dan sebagainya

00:33:25wakil mereka berada

00:33:26di Washington

00:33:27dan menjelaskan

00:33:28mengapa

00:33:29mereka harus

00:33:31menurunkan tarif tersebut

00:33:32penting untuk syarikat-syarikat

00:33:33mereka syarikat yang bertapak

00:33:34di Malaysia sebagai contoh

00:33:35Prof, bantukan

00:33:36minta faham keseluruhan

00:33:37yang pertama

00:33:38kita kena ingat

00:33:39bahawa pada masa ini

00:33:41tarif yang 24% itu

00:33:42masih belum dikenakan

00:33:44baseline-nya 10%

00:33:47tetapi barangan

00:33:48semiconductor

00:33:49masih lagi

00:33:49kosong

00:33:51jadi

00:33:52masih ada ruang

00:33:53untuk

00:33:54berunding

00:33:55dan memastikan

00:33:56bahawa Amerika Syarikat

00:33:57faham

00:33:57bahawa barangan

00:33:59yang dibawa balik

00:34:00ke Amerika Syarikat ini

00:34:01yang di ekspor

00:34:02adalah sebenarnya

00:34:03daripada

00:34:04pengeluar

00:34:06Amerika Syarikat sendiri

00:34:07yang itu yang pertama

00:34:09kerana sekiranya

00:34:10terdapat

00:34:11sebarang

00:34:12kelemahan

00:34:13dalam pengeluaran

00:34:14maka akhirnya

00:34:15pembayaran cukai

00:34:16syarikat-syarikat ini

00:34:17di negara mereka

00:34:18di Amerika Syarikat

00:34:19akan berkurang

00:34:20jadi Amerika

00:34:21juga akan kerugian

00:34:23dari segi

00:34:24pendapatan cukai

00:34:25walaupun mereka

00:34:26mungkin melihat

00:34:27kepada isu tarif

00:34:28yang kedua

00:34:29kita

00:34:32bukan

00:34:33berunding

00:34:34dari segi

00:34:34daripada

00:34:35skop kelemahan

00:34:36kita berunding

00:34:38sebagai sebuah

00:34:39negara perdagangan

00:34:40antara 30

00:34:41negara perdagangan

00:34:43terbesar di dunia

00:34:44kita bukan

00:34:45sebuah negara yang lemah

00:34:45kita sebuah negara

00:34:46yang kecil

00:34:47saiznya

00:34:48tetapi

00:34:49perdagangan kita besar

00:34:50yang ketiga

00:34:52kita boleh melihat

00:34:54kepada

00:34:54apa yang diinginkan

00:34:56oleh Amerika Syarikat

00:34:57semasa mereka

00:34:59mengeluarkan laporan

00:35:00bahawa kita

00:35:01mempunyai

00:35:01defisit

00:35:02mereka mempunyai

00:35:03defisit perdagangan

00:35:04barangan

00:35:04dengan Malaysia

00:35:05mereka mengenal

00:35:07pasti 12

00:35:07perkara

00:35:08yang mereka

00:35:09tidak berpuas hati

00:35:10dengan Malaysia

00:35:11antaranya

00:35:12isu

00:35:14berkenaan

00:35:15dengan halal

00:35:16mereka kata

00:35:17mereka berusaha

00:35:19untuk menjual

00:35:19barangan halal

00:35:20ke Malaysia

00:35:20tetapi

00:35:21standar halal

00:35:22Malaysia

00:35:23lebih

00:35:23tinggi

00:35:24tinggi

00:35:24ataupun

00:35:25lebih sulit

00:35:26untuk

00:35:26dipenuhi

00:35:28dibandingkan dengan

00:35:29negara-negara

00:35:30Islam yang lain

00:35:31kemungkinan kita

00:35:32boleh melihat

00:35:33adakah benar

00:35:34telahan daripada

00:35:35Amerika Syarikat ini

00:35:36sedangkan

00:35:38kalau kita lihat

00:35:39dalam negara pun

00:35:40ramai juga

00:35:40orang yang

00:35:41berpendapat

00:35:42sistem halal

00:35:43Malaysia ini

00:35:44agak

00:35:44ketat

00:35:46jadi mungkin

00:35:47kita boleh melihat

00:35:47semula

00:35:48mereka

00:35:49saya rasa

00:35:49di sini

00:35:49mereka ingin

00:35:50eksport

00:35:51barangan

00:35:52agrikultur

00:35:53ataupun

00:35:54pertanian

00:35:54disebut

00:35:56dalam laporan itu

00:35:57secara khusus

00:35:58berkenaan dengan

00:35:58ayam

00:35:59poultry

00:36:00yang mereka ingin

00:36:01eksport ke

00:36:01Malaysia

00:36:02jadi itu satu

00:36:03yang kedua

00:36:04mereka juga

00:36:05ingin melihat

00:36:06perkara berkenaan

00:36:07dengan

00:36:08elektronik commerce

00:36:09ataupun

00:36:10barangan digital

00:36:11contohnya

00:36:12broadcasting

00:36:13ataupun

00:36:14barangan

00:36:15perkhidmatan

00:36:17berkaitan

00:36:17dengan

00:36:18perfilman

00:36:19mereka juga

00:36:20melihat kepada

00:36:21isu

00:36:22lesen

00:36:23perbankan

00:36:24lesen

00:36:24reinsurance

00:36:25ataupun

00:36:26insurans

00:36:26semula

00:36:27jadi ada

00:36:29dua belas

00:36:29perkara

00:36:30yang

00:36:30Malaysia

00:36:31perlu melihat

00:36:32dan menerangkan

00:36:34kepada

00:36:35Amerika Syarikat

00:36:36sebahagian

00:36:36daripada isu ini

00:36:37telah pun dibincangkan

00:36:39semasa perundingan

00:36:40TPP

00:36:40dahulu

00:36:41pada tahun

00:36:422013-2014

00:36:43malangnya

00:36:45Trump

00:36:45semasa mengambil

00:36:46jawatan 2017

00:36:47menarik diri

00:36:49daripada

00:36:49TPP

00:36:49jadi

00:36:50kita boleh

00:36:51menerangkan

00:36:51bahawa perkara ini

00:36:52telah pun

00:36:53dibincangkan

00:36:54di dalam

00:36:54TPP

00:36:55oleh kerana

00:36:56Amerika Syarikat

00:36:56tidak menyertai

00:36:57TPP

00:36:57kita boleh

00:36:59membawa isu yang sama

00:37:00dan dibincangkan

00:37:01dengan

00:37:01konsesi yang telah

00:37:03diberikan

00:37:04pada masa lalu

00:37:05tetapi

00:37:06ada juga

00:37:07beberapa

00:37:07perkara yang

00:37:08kita boleh

00:37:09jelaskan

00:37:09contohnya

00:37:10tadi Syafiq

00:37:11menerangkan

00:37:12berkenaan dengan

00:37:13kapal terbang

00:37:15kita telah

00:37:17membuat

00:37:17tempahan

00:37:18beberapa tahun

00:37:18tetapi

00:37:19kelemahan

00:37:20daripada

00:37:21sistem

00:37:21rantaian

00:37:24bekalan

00:37:24di Syarikat

00:37:25Boeing

00:37:25menyebabkan

00:37:26pengeluaran

00:37:28kapal terbang

00:37:29Boeing

00:37:29agak

00:37:30perlahan

00:37:30jadi itu

00:37:31menyebabkan

00:37:32ekspor

00:37:32beberapa puluh

00:37:33kapal terbang

00:37:34yang kita tempah

00:37:35daripada Boeing

00:37:35juga

00:37:36lambat

00:37:37tiba

00:37:37jadi itu

00:37:38memberikan

00:37:38kesan

00:37:39kepada data

00:37:40perdagangan

00:37:41dan saya

00:37:42rasa kita

00:37:43boleh juga

00:37:43melihat kepada

00:37:44balancing

00:37:45iaitu

00:37:46kita ada

00:37:47critical mineral

00:37:48Indonesia pun

00:37:49ada critical mineral

00:37:50critical mineral ini

00:37:51agak penting

00:37:52untuk Malaysia

00:37:52dalam industri

00:37:53semiconductor

00:37:54tetapi

00:37:54pada masa ini

00:37:55kebanyakan

00:37:56critical mineral

00:37:57di ASEAN

00:37:58di ekspor

00:37:58terus kepada

00:37:59China

00:37:59dalam bentuk

00:38:01raw

00:38:02dan kita

00:38:03tidak mempunyai

00:38:04teknologi

00:38:04mungkin kita

00:38:05boleh berbincang

00:38:05dengan Amerika Syarikat

00:38:06adakah

00:38:07mereka boleh

00:38:08membawa

00:38:09teknologi

00:38:10memproses

00:38:11critical mineral

00:38:12seperti

00:38:14nadir bumi

00:38:14yang sekarang ini

00:38:15memang kita usahakan

00:38:16diproses

00:38:17di negara kita

00:38:18dan juga

00:38:19kemudian dapat

00:38:20dimasukkan

00:38:21dalam sistem

00:38:22pengeluaran

00:38:23semi-konduktor

00:38:24ataupun

00:38:24di ekspor ke

00:38:25Amerika Syarikat

00:38:26sebab

00:38:26sekarang ini

00:38:27China

00:38:28contohnya

00:38:29menyekat

00:38:30pengeksportan

00:38:31critical mineral

00:38:32daripada China

00:38:33ke Amerika Syarikat

00:38:34dan ini adalah

00:38:35antara

00:38:36isu perbalahan

00:38:37di antara

00:38:38China dan Amerika

00:38:39sebab itu

00:38:40antara

00:38:41perkara yang

00:38:42dibangkitkan oleh

00:38:42Trump

00:38:42dalam perundingan

00:38:44damai dengan

00:38:45Ukraine

00:38:45ialah

00:38:46mereka inginkan

00:38:47critical mineral

00:38:47daripada Ukraine

00:38:48supaya dapat

00:38:50diproses oleh

00:38:51syarikat-syarikat

00:38:51Amerika Syarikat

00:38:52jadi mungkin

00:38:53kita boleh

00:38:54secara keseluruhannya

00:38:55negara ASEAN

00:38:56boleh menawarkan

00:38:57sesuatu yang

00:38:58Amerika inginkan

00:38:59dan boleh memberi

00:39:01manfaat kepada kita

00:39:01supaya kita

00:39:02tidak bergantung

00:39:03kepada satu

00:39:04kuasa sahaja

00:39:05kita perlu

00:39:07mencari jalan

00:39:08untuk

00:39:08keseimbangan

00:39:09di situ

00:39:09dan

00:39:10melihat kepada

00:39:12apa yang

00:39:13Najib

00:39:13Aruf katakan

00:39:14bahawa

00:39:14Donald Trump

00:39:15merupakan

00:39:15seorang

00:39:15bisnesmen

00:39:16dan juga

00:39:16melihat kepada

00:39:17apa yang

00:39:17Prof. Jusof

00:39:18katakan juga

00:39:18iaitu berkata dengan

00:39:20halangan-halangan

00:39:2112

00:39:21perkara yang perlu

00:39:23lihat semula

00:39:23oleh Malaysia

00:39:24berkata dengan

00:39:24tutupan

00:39:25dari Amerika Syarikat

00:39:26itu sendiri

00:39:26Kuali

00:39:27bagaimana

00:39:28bagaimana

00:39:28kita melihat

00:39:28bahawa

00:39:29Amerika Syarikat

00:39:30mungkin

00:39:31mereka hanya

00:39:32mahukan

00:39:32rundingan itu

00:39:33dilakukan

00:39:34dalam tempoh

00:39:35pemerintahan

00:39:36Trump yang singkat

00:39:37beliau mahu

00:39:38melihat perubahan itu

00:39:39secara dinamik

00:39:40dan juga

00:39:40progresif

00:39:41serta lebih

00:39:42agresif

00:39:42tetapi dalam

00:39:43masa yang sama juga

00:39:44selepas daripada

00:39:45perkara rundingan

00:39:46dan sebagainya

00:39:47situasi menang-menang

00:39:48itu dapat

00:39:48diwujudkan

00:39:49sebagai contohnya

00:39:50bukan hanya

00:39:51melihat kepada

00:39:51tarif

00:39:52tetapi juga

00:39:53non-tarif barrier

00:39:54yang turut sama

00:39:55menjadi kekangan

00:39:56dan juga halangan

00:39:57berkaitan dengan

00:39:57perdagangan

00:39:58pada ketika ini

00:39:59bagaimana

00:40:00untuk kita melihat

00:40:01situasi berkenaan

00:40:01adakah kita boleh

00:40:02jangkakan

00:40:03situasi itu

00:40:04muncul diantara

00:40:05Amerika Syarikat

00:40:06menang

00:40:07Malaysia juga

00:40:07menang juga

00:40:08negara-negara

00:40:09lain itu

00:40:09Collins

00:40:10ya sebenarnya betul

00:40:11dalam sudut ini

00:40:12tak serahusnya

00:40:13dilihat dari segi

00:40:14sudut tarif

00:40:15sebab apa

00:40:16yang dibangkitkan oleh

00:40:17Washington juga

00:40:18banyak berkisah

00:40:18kepada

00:40:18non-tarif barrier

00:40:19NTB

00:40:19jadi adalah

00:40:21wajar

00:40:22waras untuk kita

00:40:23lihat kembali

00:40:24pulangan

00:40:25untuk kita

00:40:26kurangkan juga

00:40:27tarif yang

00:40:28kita kenakan

00:40:29terhadap semua

00:40:30produk US ini

00:40:30untuk dapatkan

00:40:32the better deal

00:40:33in terms of

00:40:34dia nak kurangkan

00:40:3424% itu

00:40:35kita pula

00:40:35on our part

00:40:36buat apa yang

00:40:36kita offer

00:40:36jadi not only

00:40:37on tarif

00:40:38from outside

00:40:39tapi juga

00:40:39in terms of

00:40:40NTB

00:40:40banyak juga

00:40:41dikatakan halangan

00:40:42yang kata

00:40:42menyekat

00:40:44kemasukan produk

00:40:45perlibatan

00:40:46sebagainya

00:40:47jadi itu

00:40:48perlu dilihat secara

00:40:48keseruhan juga

00:40:49dalam segi itu

00:40:50tapi yang pentingnya

00:40:51adalah apa yang

00:40:52Trump mahukan adalah

00:40:52simply to make America

00:40:53not only great again

00:40:54tapi to make America

00:40:55wealthy again

00:40:56jadi

00:40:56salah satu

00:40:57kaedah yang digunakan

00:40:59adalah untuk

00:40:59kembalikan segala

00:41:01kekayaan ini

00:41:02dari luar

00:41:03so dia ada

00:41:03dosa inisiatif

00:41:04untuk kurangkan

00:41:05ketirisan

00:41:05untuk kurangkan

00:41:06all this

00:41:06unnecessary efficiency

00:41:07tapi

00:41:07at the same time

00:41:08dia ada

00:41:09external revenue service

00:41:10yang

00:41:11to reset

00:41:12to rebalance

00:41:13the unfair

00:41:14trade ties ini

00:41:15yang telah

00:41:16berdekat lama

00:41:16yang telah

00:41:17dikatakan

00:41:18telah

00:41:18di capitalized

00:41:19upon by

00:41:20other nations

00:41:20jadi

00:41:21so many

00:41:21all his predecessors

00:41:22Obama

00:41:23Biden

00:41:24even Bush

00:41:25Jr.

00:41:26sebenarnya

00:41:26tidak melihat

00:41:26even

00:41:27Ronald Reagan

00:41:29yang Trump

00:41:29juga sangat

00:41:31kagumi

00:41:31tapi juga

00:41:32menyelar

00:41:34tindakan

00:41:35Reagan

00:41:35yang telah

00:41:36dikatakan

00:41:36telah

00:41:36melemahkan

00:41:37kedudukan

00:41:37US

00:41:38dalam

00:41:38percaturan

00:41:40perdagangan dunia

00:41:40jadi

00:41:41untuk kembalikan

00:41:42back to

00:41:44American Shore

00:41:45this tarif

00:41:47that has been

00:41:47you know

00:41:48being

00:41:48imposed

00:41:49by Trump

00:41:50salah satu

00:41:51objektif

00:41:52adalah untuk

00:41:52to ensure

00:41:53not only

00:41:53American firms

00:41:54tapi mana-mana

00:41:55firmah dunia

00:41:56untuk

00:41:56berpangkalan

00:41:58di US

00:41:58sebab

00:41:59kalau buat

00:42:00di US

00:42:00zero tarif

00:42:01so

00:42:01everything

00:42:02that you

00:42:02do

00:42:02you produce

00:42:03in US

00:42:03zero tarif

00:42:04you boleh

00:42:05pasarkan

00:42:05kepada

00:42:05consumer

00:42:06demand

00:42:06ke US

00:42:07tapi

00:42:07kalau nak

00:42:08buat

00:42:08di luar

00:42:08US

00:42:09itulah

00:42:09tarif

00:42:09yang dikenakan

00:42:10so

00:42:10this is

00:42:11the side

00:42:12effect

00:42:12so

00:42:12kalau dia

00:42:13buat

00:42:13even

00:42:14kat

00:42:14Malaysia

00:42:14pun

00:42:14walaupun

00:42:15tadi

00:42:15telah

00:42:15katakan

00:42:16a lot

00:42:16of

00:42:16US

00:42:16firms

00:42:17Infineon

00:42:17Intel

00:42:18buat

00:42:18Penang

00:42:19di Melaka

00:42:20even

00:42:21though

00:42:21there

00:42:21are still

00:42:22US

00:42:22firms

00:42:22they

00:42:23will

00:42:23still

00:42:23be

00:42:23you know

00:42:23dikenakan

00:42:24tarif

00:42:2424%

00:42:25jadi

00:42:25harapan

00:42:26objektif

00:42:27Trump

00:42:27adalah

00:42:27untuk

00:42:28pastikan

00:42:28all these

00:42:29manufacturing

00:42:29firms

00:42:30kembali

00:42:30ke

00:42:31US

00:42:32termasuk

00:42:32non

00:42:33US

00:42:33firms

00:42:33TSMC

00:42:34Taiwan

00:42:34sekarang

00:42:35ini

00:42:35telah

00:42:35katakan

00:42:36ok

00:42:36they

00:42:36invest

00:42:37back

00:42:37to

00:42:37US

00:42:37per

00:42:38billion

00:42:38investment

00:42:39a lot

00:42:39of

00:42:39these

00:42:39new

00:42:40firms

00:42:44reset

00:42:45domestic

00:42:46economic

00:42:47restructuring

00:42:48kembalikan

00:42:49these

00:42:50employment

00:42:50opportunities

00:42:51to

00:42:51American

00:42:52workers

00:42:52dan

00:42:53at the same time

00:42:54kalau kita tengok

00:42:54kalau tak

00:42:55dikenakan tarif

00:42:56hutang

00:42:57US akan

00:42:57meningkat

00:42:57jadi

00:42:58salah satu

00:42:59jadi

00:42:59Trump

00:43:00untuk

00:43:00kawal

00:43:01hutang

00:43:02ini

00:43:02sebab itu

00:43:03dia masukkan

00:43:03Elon Musk

00:43:04Doge

00:43:04initiative

00:43:05dia ada

00:43:05perkenalkan

00:43:06initiative

00:43:06baru

00:43:06gold

00:43:07card

00:43:07apa

00:43:08ni

00:43:08kawal

00:43:10ketirisan

00:43:11dan juga

00:43:12segala

00:43:13this

00:43:13unnecessary

00:43:14spending

00:43:14a lot

00:43:14of

00:43:15fraud

00:43:15semua

00:43:15telah

00:43:16kena

00:43:16pasti

00:43:16dan juga

00:43:17paling penting

00:43:18adalah untuk

00:43:18kembalikan

00:43:19untuk

00:43:19perbetulkan

00:43:20sistem

00:43:20perdagangan

00:43:21dunia

00:43:21yang telah

00:43:22all other

00:43:23nations

00:43:23especially

00:43:24China

00:43:24yang telah

00:43:25kena

00:43:25pastikan

00:43:25but all

00:43:26other

00:43:26nations

00:43:26including

00:43:27allies

00:43:27termasuk

00:43:27EU

00:43:28Canada

00:43:29Canada

00:43:30Mexico

00:43:30adalah

00:43:30USMCA

00:43:31dia punya

00:43:32sistem

00:43:33sendiri

00:43:33jadi

00:43:33aslihan

00:43:34dilihat

00:43:35tidak

00:43:37menjadi

00:43:37satu

00:43:38sandaran

00:43:38yang penting

00:43:39sekarang

00:43:39ini

00:43:39walaupun

00:43:40dalam

00:43:40segi persaingan

00:43:41China

00:43:42diperlukan

00:43:42tapi

00:43:43inter

00:43:43kalau kita

00:43:44banding

00:43:44GDP

00:43:45ini

00:43:45of course

00:43:45US

00:43:45still

00:43:46the

00:43:46largest

00:43:46biggest

00:43:46economy

00:43:47almost

00:43:4830

00:43:48trillion

00:43:48USD

00:43:49in terms of

00:43:50GDP

00:43:50the second

00:43:51is

00:43:52China

00:43:52by far

00:43:54masih

00:43:54ketinggalan

00:43:5418

00:43:55trillion

00:43:55kalau

00:43:56ASEAN

00:43:56kita

00:43:56kumpulkan

00:43:57secara

00:43:57combined

00:43:57GDP

00:43:58almost

00:43:58around

00:43:584

00:43:59trillion

00:43:59USD

00:43:59jadi

00:44:00in terms of

00:44:01per capita

00:44:01lagilah US

00:44:02menonjak tinggi

00:44:03lagilah jurang

00:44:04nampak ketara

00:44:04dengan China

00:44:05US

00:44:06around

00:44:0680,000

00:44:07USD

00:44:07in terms of

00:44:08per capita

00:44:08GDP

00:44:09China

00:44:09dalam

00:44:0918,000

00:44:10ASEAN

00:44:11lebih

00:44:12kurang

00:44:124,000

00:44:125,000

00:44:13USD

00:44:13jadi

00:44:13in terms

00:44:14of

00:44:15purchasing

00:44:15power

00:44:15consumer

00:44:16demand

00:44:16in terms

00:44:17of

00:44:17resilience

00:44:18jangka

00:44:18masa panjang

00:44:19kelestarian

00:44:19masih

00:44:20hakikatnya

00:44:21adalah

00:44:21bertunjang

00:44:22kepada

00:44:23Washington

00:44:24masih menjadi

00:44:25tunjang

00:44:26utama

00:44:26pasar

00:44:26dan dunia

00:44:27sebab itulah

00:44:27bila kenakan

00:44:28tarif ini

00:44:28semua negara

00:44:29telah macam

00:44:29cacik kepanasan

00:44:30memang

00:44:31sandaran utama

00:44:32adalah bukan

00:44:33China

00:44:33tapi US

00:44:34in terms of

00:44:34long term

00:44:35resilience

00:44:35jadi

00:44:35inilah hakikat

00:44:36yang kita juga

00:44:37as a

00:44:38maritime

00:44:38trading

00:44:38nation

00:44:38kita tak sama

00:44:39dengan China

00:44:40China

00:44:40ada kelebihan

00:44:40ada

00:44:41its own

00:44:41chips

00:44:41and cars

00:44:42kita tak ada

00:44:42itu

00:44:43in certain

00:44:43sectors

00:44:44yes

00:44:44but not

00:44:45to the

00:44:45stand of

00:44:46boleh

00:44:46pengaruhi

00:44:47kalau kita

00:44:48buat

00:44:49China

00:44:49ada juga

00:44:49pihak

00:44:50katakan

00:44:50dengan Lautan Xi Jinping

00:44:51kita kena

00:44:52send a very strong

00:44:53message to Washington

00:44:54kata

00:44:54now that we have

00:44:55a reliable friend

00:44:56adalah intra-ASEAN

00:44:57ada BRICS

00:44:58ada Global South

00:44:59ada China

00:44:59sebagai sandaran

00:45:00itu perkara yang

00:45:01very unwise

00:45:02sebab

00:45:03dia memberikan

00:45:03mesej yang salah

00:45:04kepada Washington

00:45:05sebab

00:45:05idea of the day

00:45:06kita masih

00:45:06bersandarkan kepada

00:45:07pasaran

00:45:08bukan saja pasaran

00:45:09tapi teknologi

00:45:10capital

00:45:10investment

00:45:11their liquidity

00:45:12in terms of stock market

00:45:13tapi yang penting

00:45:14bagi saya adalah

00:45:14sandaran

00:45:15keutaman

00:45:16paling penting

00:45:17sebab

00:45:17apart from our

00:45:18export oriented

00:45:19economy

00:45:20one of the main

00:45:21dikatakan adalah

00:45:21oil and gas

00:45:22sektor

00:45:22dan mana

00:45:23oil and gas

00:45:23kebanyakan

00:45:24adalah berpusat

00:45:24di Laut China

00:45:25Selatan

00:45:25yang menjadi

00:45:26petikan yang

00:45:26sekarang ini

00:45:26dan sandaran

00:45:27jaminan

00:45:28pertahanan

00:45:29kedaulatan

00:45:30kita masih

00:45:31bertunjangkan

00:45:32berlandaskan

00:45:33kepada

00:45:33sokongan

00:45:35kepada

00:45:35Amerika Syarikat

00:45:36in terms of

00:45:36security and defense

00:45:37jadi itulah

00:45:37antara faktor lain

00:45:39yang juga kita

00:45:39boleh lihat

00:45:40secara keseluruhan

00:45:41yang bukan

00:45:41dari segi

00:45:42tarif

00:45:42atau penangan

00:45:43dengan US

00:45:43kalau kita lihat

00:45:45Amerika Syarikat

00:45:46dengan peranannya

00:45:47yang cuba

00:45:48diluaskan

00:45:48di rantau ini

00:45:49melalui dua negara

00:45:50yang

00:45:50kira-kira negara

00:45:52sekutu juga

00:45:52Filipina

00:45:53dan juga

00:45:54mungkin Singapura

00:45:55juga yang

00:45:55dilihat cenderung

00:45:57ke arah

00:45:57Amerika Syarikat

00:45:58ini dari segi

00:45:59geopolitik

00:46:00dan geopolitiknya

00:46:01di rantau ini

00:46:02tetapi pada masa

00:46:04sama negara-negara

00:46:04yang lain ini pun

00:46:05tidak mahu

00:46:06dia sukalah

00:46:07nak menjadi

00:46:07keseimbangan

00:46:08antara China

00:46:08dan juga

00:46:09Amerika Syarikat

00:46:10dalam

00:46:10memastikan

00:46:12bahawa Amerika Syarikat

00:46:12faham

00:46:13bahawa negara kita ini

00:46:14di rantau ini

00:46:14khususnya perlu

00:46:15berdagang

00:46:15dan terbuka

00:46:16kepada perdagangan

00:46:17dan Amerika Syarikat

00:46:18juga negara utama

00:46:20yang kita dagang

00:46:21antara negara utama

00:46:22dan ini yang

00:46:23nak memahamkan mereka

00:46:24sebab Amerika Syarikat

00:46:25ada menteri mereka

00:46:26yang tidak boleh sebut

00:46:27negara-negara ASEAN

00:46:28sebagai contoh

00:46:28ada yang tidak tahu

00:46:29negara ASEAN

00:46:30saya pergi ke ASEAN

00:46:31meeting

00:46:32bersama dengan

00:46:33Amerika Syarikat

00:46:34juga

00:46:34tidak pernah

00:46:36dihantar wakil

00:46:37yang tinggi

00:46:38dalam berdepan

00:46:39negara-negara ASEAN

00:46:39padahal

00:46:40kepentingan ASEAN itu

00:46:41besar sebagai contoh

00:46:42bagaimana kita melihat

00:46:43bahawa ASEAN ini

00:46:44dalam ketika US tidak suka

00:46:47orang gang up

00:46:48berdepan mereka

00:46:49pada masa sama

00:46:50mereka juga perlu faham

00:46:51bahawa ASEAN ini

00:46:52adalah

00:46:52it's a big deal

00:46:53yang mereka perlu

00:46:54deal with

00:46:54dari segi perdagangan

00:46:56dan juga dasar mereka

00:46:57bergerak ke hadapan

00:46:58ASEAN itu

00:46:59peranan yang boleh dimainkan

00:47:01sebagai middle power

00:47:01sebagai contoh

00:47:02untuk memastikan bahawa

00:47:03hey

00:47:03we are here

00:47:04ini cerita kami

00:47:06dan this is our journey

00:47:07yang

00:47:07it must be respected

00:47:09Washington melihat

00:47:11ASEAN

00:47:12in a way

00:47:13as a lost cause

00:47:14in terms of

00:47:15to stand up

00:47:15for apa yang

00:47:16mereka percaya

00:47:17in terms of

00:47:17ideological perspective

00:47:18sistem antarabangsa

00:47:20rules based order

00:47:21free and open

00:47:22Indo-Pacific

00:47:22ASEAN dilihat

00:47:24sebagai lemah

00:47:25dalam

00:47:25to stand up

00:47:26against

00:47:26attempts

00:47:28to

00:47:28alter

00:47:29the current

00:47:30conventional system

00:47:31untuk memelihara

00:47:31kestabilan serantau

00:47:32dilihat sebagai lemah

00:47:34dalam

00:47:34to stand up

00:47:35against China

00:47:35for example

00:47:36jadi ini juga

00:47:37diterjemahkan

00:47:38dalam

00:47:39kekuatan

00:47:41atau potensi

00:47:42ASEAN

00:47:42setelah keseruhan

00:47:42yang dilihat

00:47:43sebagai tidak

00:47:44memberikan satu

00:47:45kepentingan

00:47:46khusus kepada

00:47:47Amerika Syarikat

00:47:47di bawah

00:47:48lensa Trump

00:47:48yang penting adalah

00:47:50of course

00:47:50to secure

00:47:51its domestic order

00:47:51for the American people

00:47:53to secure

00:47:54the border

00:47:54dan juga

00:47:56untuk

00:47:57menjamin

00:47:58kepentingan

00:47:59apa ini

00:48:00kepentingan

00:48:01kesempatan

00:48:01Amerika

00:48:02yang juga

00:48:02akan menjadi

00:48:03kepentingan

00:48:04dunia juga

00:48:05dalam pada itu

00:48:06kita lihat bagaimana

00:48:07Trump telah katakan

00:48:08Greenland penting

00:48:09umpamanya

00:48:09bukan hanya untuk

00:48:10mereka

00:48:11tapi untuk dunia

00:48:11sebab

00:48:12satu yang menentang

00:48:13mungkin percubaan

00:48:14Rusia

00:48:14dan juga

00:48:16untuk dari segi

00:48:17kekuatan

00:48:17sumber critical mineral

00:48:19Red Earth

00:48:20dan bumi yang ada

00:48:20di situ

00:48:21dan juga di

00:48:22Artic

00:48:22yang sekarang ini

00:48:23untuk mempecahkan

00:48:23dominasi Rusia

00:48:24dan dominasi

00:48:25China di Artic

00:48:26sekarang ini

00:48:26dan juga

00:48:27Panama Canal

00:48:27yang menjamin

00:48:29kelasetaran ekonomi

00:48:29US

00:48:30jadi ASEAN

00:48:32dilihat

00:48:32tidak menjadi

00:48:34satu

00:48:34platform

00:48:35atau new opening

00:48:36for the American

00:48:37interest

00:48:38kalau kita tidak

00:48:39gabungan

00:48:39macam saya katakan

00:48:40tadi

00:48:40in terms of

00:48:40capital GDP

00:48:41pun masih kurang

00:48:42in terms of

00:48:42purchasing power

00:48:43pun kurang

00:48:43in terms of

00:48:44future demographic

00:48:45growth

00:48:45walaupun kita katakan

00:48:46ASEAN

00:48:46600-700 juta

00:48:48populasi

00:48:48mungkin menjadi

00:48:49satu

00:48:49kekuatan ekonomi

00:48:50yang kuat

00:48:51kalau kita gabungkan

00:48:52mungkin

00:48:52ekonomi keempat

00:48:53kelima

00:48:53terbesar dunia

00:48:54tapi in terms

00:48:55of sistem

00:48:55dalam

00:48:55in terms of

00:48:56governance

00:48:56structure

00:48:57political structure

00:48:58yang berbeza

00:48:59intra

00:49:00ASEAN

00:49:01trade yang masih

00:49:02lemah

00:49:02unity yang tak

00:49:03kuat lagi

00:49:04dan juga

00:49:05in terms of

00:49:05the sheer

00:49:06purchasing power

00:49:06itu masih

00:49:07tidak cukup

00:49:07untuk menandingi

00:49:08the purchasing power

00:49:09of the Americans

00:49:10jadi

00:49:10as compared

00:49:12to China

00:49:12juga

00:49:12jadi kesempatan

00:49:13ini lihat secara

00:49:14khusus

00:49:14tidak memberikan

00:49:15satu pulangan

00:49:15yang besar

00:49:16unless untuk

00:49:16certain factors

00:49:17of

00:49:19macam

00:49:19sebelum ini

00:49:20China containment

00:49:20in terms of

00:49:21South China Sea

00:49:21in terms of

00:49:22Taiwan conflict

00:49:23tapi more

00:49:24than that

00:49:24dalam lensa

00:49:25pentadbiran

00:49:26Trump especially

00:49:26masih tidak

00:49:27menjadi satu

00:49:27kepentingan

00:49:28yang khususus

00:49:28yang nampak

00:49:29ketara

00:49:30jadi

00:49:30dia melihat

00:49:31apakah

00:49:32our

00:49:33bargaining power

00:49:34ini

00:49:34in terms of

00:49:34not only as a

00:49:35collective entity

00:49:36dalam ASEAN

00:49:37tapi juga

00:49:37negara individual

00:49:39termasuk

00:49:39Malaysia

00:49:39Singapore

00:49:40masih lihat

00:49:41kurang

00:49:42dan berbanding

00:49:43dengan

00:49:43if Trump

00:49:44can do this

00:49:45to

00:49:45conventional

00:49:46American

00:49:46allies

00:49:47termasuklah

00:49:47Jepun

00:49:48Korea Selatan

00:49:48termasuklah

00:49:49EU

00:49:51mungkin UK

00:49:51tak kena

00:49:52banyak sangat

00:49:52so apatah lagi

00:49:54negara-negara

00:49:54asli yang dilihat

00:49:55tidak sepenting

00:49:56negara sekutu

00:49:57selama ini

00:49:57jadi sebab itu

00:49:58kita kena tengok

00:49:59kita kena

00:50:00approach this whole

00:50:00negotiation ini

00:50:01dari segi perspektif

00:50:02yang lain

00:50:03keluar dari kepompong

00:50:04lama

00:50:04tengok apa

00:50:05niat sebenarnya

00:50:07China ini

00:50:08berusaha dengan

00:50:09they stood their ground

00:50:11itu sebab

00:50:11dia kata takkan

00:50:12takkan beralah

00:50:13kepada

00:50:13tindakan

00:50:15US yang

00:50:16menindas

00:50:17negara lain

00:50:18tapi we don't have

00:50:18that shape

00:50:19so kalau kita

00:50:20teruskan dengan

00:50:21kaedah berkeras ini

00:50:21lagi banyaklah

00:50:22tempias yang kita kena

00:50:23sekarang ini

00:50:24so kena lihat secara

00:50:25keseluruhan

00:50:25apakah posisi

00:50:26ASEAN

00:50:27malah apakah

00:50:29posisi Malaysia

00:50:29with the

00:50:30US

00:50:31yang masih jauh

00:50:32ketinggalan

00:50:33dengan

00:50:33negara lain

00:50:34dan Prof. Sufian

00:50:36dalam masa yang sama

00:50:36macam mana untuk kita

00:50:37nak melihat kepada

00:50:38seperti yang

00:50:39Collins katakan

00:50:40ASEAN

00:50:41peranak ASEAN itu

00:50:41kalau

00:50:42lihat pecahan

00:50:43apa dia katakan

00:50:43Collins itu

00:50:44tidak mempunyai

00:50:44banyak

00:50:45bagian power

00:50:45dan sebagainya

00:50:46bagaimana untuk

00:50:47kita

00:50:48melihat pendekatan

00:50:50yang telahpun

00:50:50dipersedui

00:50:51secara

00:50:51bersama

00:50:52ASEAN

00:50:52kita tak ada

00:50:54timbal balas

00:50:55balik

00:50:56dan sebagainya

00:50:56cuma kita nak

00:50:57melangsungkan

00:50:58rundingan secara

00:50:59diplomasi itu

00:51:00bagaimana mungkin

00:51:01kita boleh melihat

00:51:02kepada sudut yang

00:51:03lebih positif

00:51:04dalam nak melihat

00:51:05kerangka keseluruhan

00:51:06ASEAN itu

00:51:06ketika ini

00:51:07saya kira banyak lagi

00:51:07negara-negara

00:51:08Indonesia, Vietnam

00:51:09dan sebagainya

00:51:09telahpun

00:51:10menghantar wakil-wakil mereka

00:51:11untuk kemeja rundingan

00:51:12dan sebagainya

00:51:12tapi bagaimana

00:51:13Malaysia sebagai

00:51:13kepengurusan ASEAN

00:51:14melalui kepimpinan

00:51:15Datuk Suhan dan Ibrahim itu

00:51:16mungkin

00:51:17boleh membawa

00:51:18suara ASEAN

00:51:19secara lebih konsensus

00:51:22bahawa

00:51:23sekiranya kita tidak

00:51:24mencapai

00:51:26rundingan yang

00:51:26lebih baik

00:51:27apa

00:51:28next

00:51:29kepada

00:51:29Malaysia juga

00:51:30ASEAN itu

00:51:31Prof

00:51:31yang kita perlu

00:51:33tekankan sebagai

00:51:34pengurusi

00:51:34ialah

00:51:35ASEAN merupakan

00:51:36sebuah

00:51:36kawasan

00:51:38yang penting

00:51:39untuk Amerika Syarikat

00:51:40yang pertama

00:51:41pusat pengeluaran

00:51:42mereka

00:51:42mereka mempunyai

00:51:44pusat pengeluaran

00:51:45yang besar

00:51:46sebenarnya

00:51:47di negara ASEAN

00:51:48sekarang ini

00:51:49jumlah pelaburan

00:51:50Amerika Syarikat

00:51:51merupakan

00:51:52pelabur terbesar

00:51:54di ASEAN

00:51:54bukan Cina

00:51:55dan

00:51:56pelaburan

00:51:57intra-ASEAN juga

00:51:59merupakan besar

00:52:00walaupun jumlahnya

00:52:02lebih kurang 20%

00:52:03pelaburan intra-ASEAN

00:52:05tetapi jumlahnya

00:52:06yang terbesar

00:52:07sekarang ini

00:52:08dibandingkan

00:52:09dengan pelabur-pelabur lain

00:52:10jadi

00:52:11nombor satu adalah

00:52:12pelaburan intra-ASEAN

00:52:14yang kedua

00:52:14Amerika Syarikat

00:52:15yang ketiga

00:52:16baru Cina

00:52:18jadi

00:52:19kita perlu menunjukkan

00:52:20bahawa

00:52:21pelaburan

00:52:21Amerika Syarikat

00:52:22di ASEAN

00:52:23itu merupakan

00:52:24yang terbesar

00:52:25pelaburan asing terbesar

00:52:27yang kedua

00:52:28berkenaan dengan

00:52:30geopolitik

00:52:31sekiranya

00:52:33Amerika Syarikat

00:52:34meninggalkan

00:52:35ASEAN

00:52:36makanya

00:52:37dia tak peduli

00:52:38apa terjadi

00:52:39pada ASEAN

00:52:39maka akan

00:52:40berlaku

00:52:41akan juga

00:52:44berlaku

00:52:44perkara negatif

00:52:45kepada kepentingan

00:52:46Amerika Syarikat

00:52:47laluan di Laut Cina Selatan

00:52:49merupakan

00:52:49antara laluan

00:52:50tersibuk

00:52:51dan terpenting

00:52:52di dunia

00:52:53itu belum dikira

00:52:54di Selat Melaka

00:52:55Selat Melaka

00:52:56merupakan

00:52:57antara laluan

00:52:58minyak dan gas

00:52:59yang

00:53:00terpenting

00:53:01di dunia

00:53:02kemudian

00:53:04kita ada

00:53:05perjanjian

00:53:05lima kuasa

00:53:07iaitu

00:53:09perjanjian

00:53:10keselamatan

00:53:11dengan

00:53:12Malaysia, Brunei, Singapura

00:53:14negara-negara

00:53:15Commonwealth

00:53:15di ASEAN

00:53:15dengan Kanada

00:53:17Amerika Syarikat

00:53:18Australia

00:53:18New Zealand

00:53:18dan United Kingdom

00:53:19bagi

00:53:20memastikan

00:53:22keselamatan

00:53:22di kawasan kita

00:53:24yang seterusnya

00:53:26mereka perlu

00:53:27melihat bahawa

00:53:28sekiranya

00:53:28Amerika Syarikat

00:53:29meninggalkan

00:53:31ASEAN

00:53:31tidak lagi peduli

00:53:32berkenaan dengan

00:53:33ASEAN

00:53:33maka

00:53:34secara otomatik

00:53:36kita tidak ada

00:53:37pilihan

00:53:37mereka menjuruskan

00:53:38diri kita

00:53:39kepada

00:53:39kuasa

00:53:40yang paling hampir

00:53:42iaitu Cina

00:53:42jadi ini

00:53:43akan

00:53:44tidak memberikan

00:53:45satu

00:53:46keseimbangan

00:53:47kepada

00:53:49kuasa

00:53:49Amerika Syarikat

00:53:50kerana

00:53:51mereka juga

00:53:52sebahagian

00:53:53daripada

00:53:53AUKUS

00:53:55yang

00:53:57sekarang ini

00:53:58melibatkan

00:53:59Australia, New Zealand

00:54:00India

00:54:02Jepun

00:54:04dan

00:54:05kuasa-kuasa ini

00:54:06ingin melihat

00:54:07dominasi Cina

00:54:09dikurangkan

00:54:11di kawasan

00:54:12Asia Tenggara

00:54:13dan juga

00:54:13Indo-Pasifik ini

00:54:15jadi saya

00:54:16tidak rasa

00:54:17Amerika Syarikat

00:54:18akan meninggalkan

00:54:19ASEAN

00:54:20mereka tahu

00:54:21mereka sebenarnya

00:54:22lebih tahu

00:54:23tentang kita

00:54:23daripada diri kita sendiri

00:54:25sebab

00:54:25mereka telah lama

00:54:26berada di kawasan ini

00:54:27tapi sekarang ini

00:54:29Trump

00:54:30sebagai yang kita katakan tadi

00:54:31seorang ahli perniagaan

00:54:33dia cuma

00:54:34ingin melihat

00:54:35bahawa

00:54:36perdagangan

00:54:36Amerika Syarikat

00:54:38dengan

00:54:38satu dunia

00:54:39mencapai satu

00:54:41balance

00:54:42ataupun

00:54:43keseimbangan

00:54:44yang lebih baik

00:54:45untuk negara beliau

00:54:46kalau kita ke

00:54:47Amerika Syarikat

00:54:47contohnya

00:54:48ke Seattle

00:54:49ke Detroit

00:54:50di kawasan

00:54:51Pantai Timur

00:54:52dan Pantai Barat

00:54:53kawasan-kawasan

00:54:54yang dahulunya

00:54:55kita belajar

00:54:56masa sekolah

00:54:57mempunyai pusat

00:54:58pengeluaran yang maju

00:54:59pun telah

00:55:00kehilangan

00:55:01pekerjaan

00:55:02penduduknya

00:55:03tidak tahu

00:55:04apa yang

00:55:05mereka buat

00:55:06ramai

00:55:07penagih dadah

00:55:09dan sebagainya

00:55:09masalah sosial

00:55:10jadi

00:55:11kalau kita letakkan diri kita

00:55:13sebagai Trump

00:55:14kita juga ingin menyelesaikan

00:55:16masalah negara kita

00:55:17dan kita lihat

00:55:18eh rupa-rupanya

00:55:19kita membayar lebih

00:55:22kepada

00:55:22banyak negara-negara lain

00:55:24termasuk negara sekutu

00:55:25mereka bukannya

00:55:26cuba menindas

00:55:28negara sekutu

00:55:28tetapi

00:55:29mereka cuba mencari

00:55:30kepentingan

00:55:31negara mereka sendiri

00:55:32yang itu yang dilakukan oleh Trump

00:55:34dan mereka cuba

00:55:36mengeksport

00:55:36barangan

00:55:37pertanian

00:55:38kerana

00:55:39di kawasan

00:55:40Midwest

00:55:40contohnya

00:55:41ini adalah

00:55:41kawasan

00:55:42pengundi

00:55:43parti

00:55:44Republican

00:55:45yang terbesar

00:55:45jadi

00:55:46mereka ingin

00:55:47memberikan

00:55:48kesempatan

00:55:49kepada pengeluar

00:55:50barangan pertanian

00:55:51untuk mengeksport

00:55:52jadi saya

00:55:53saya lihat

00:55:53strategi Malaysia

00:55:54dan juga

00:55:55negara-negara ASEAN

00:55:56contohnya kita lihat

00:55:57ada cadangan

00:55:58daripada

00:55:59Menteri Luar

00:56:00Dato' Sri Muhammad Hassan

00:56:01dan saya rasa

00:56:02ini adalah juga

00:56:03pandangan daripada

00:56:04yang amat berhormat

00:56:05Perdana Menteri

00:56:05supaya akan diadakan

00:56:07satu persidangan

00:56:08peringkat tinggi

00:56:10di Amerika Syarikat

00:56:13melibatkan keseluruhan

00:56:1410 negara ASEAN

00:56:15dan Amerika Syarikat

00:56:16saya rasa mungkin

00:56:17selepas daripada

00:56:19sidang kemuncak

00:56:20Mei ini

00:56:21dan pada Mei ini juga

00:56:23Malaysia

00:56:23akan

00:56:25mengadakan

00:56:27sidang kemuncak

00:56:27ASEAN GCC

00:56:28sebagai melihat

00:56:29alternatif

00:56:31kepada pasaran

00:56:33kita

00:56:33beberapa negara lain

00:56:35juga sudah datang

00:56:36ke Malaysia

00:56:37contohnya

00:56:37European Free Trade Area

00:56:39melibatkan Switzerland

00:56:40Liechtenstein

00:56:41Norway dan Iceland

00:56:42baru

00:56:43menghabiskan

00:56:46rundingan

00:56:47dan akan

00:56:48ditandatangani

00:56:49satu perjanjian

00:56:50perdagangan bebas

00:56:50ini juga

00:56:51pasaran baru

00:56:52jadi

00:56:52kita

00:56:53memang kita bergantung

00:56:54kepada Amerika Syarikat

00:56:55dan China

00:56:55tetapi ASEAN

00:56:57perlu melihat

00:56:57kepada dalaman

00:56:59dan juga pasaran alternatif

00:57:01itu penting sekali

00:57:02kita akan berteriak

00:57:03seketika

00:57:04kita akan kembali

00:57:05selepas ini

00:57:05diskusi

00:57:06untuk melihat

00:57:06perkara ini

00:57:08yang lebih mendalam

00:57:08kerana

00:57:09seperti yang Prof

00:57:10sebutkan tadi

00:57:11masa saya sampai ke

00:57:12US dulu

00:57:13saya immediately

00:57:15dapat rasakan

00:57:16satu

00:57:16rasa

00:57:18sunset empire

00:57:19di Amerika Syarikat

00:57:21satu perkara yang

00:57:21saya melihat macam

00:57:22so apa

00:57:23di American Dream

00:57:24ketika saya sampai itu

00:57:25bila saya melihat

00:57:26this is not America

00:57:28gelandangan

00:57:29saya nampak

00:57:30dan juga

00:57:30ekonominya

00:57:31berbeza sekali

00:57:31dengan mungkin

00:57:32kalau kita pergi ke

00:57:32China

00:57:33dengan 4 tier city

00:57:34yang gah

00:57:35dan sebagainya

00:57:36ini soal

00:57:37corak

00:57:38pembangunan tersebut

00:57:38tapi bagaimana

00:57:39kita melihat

00:57:40soalan ini

00:57:41kalau

00:57:42boleh terangkan

00:57:42sebab

00:57:43antara satu empire

00:57:44yang

00:57:45kuasanya besar

00:57:47kewujudannya

00:57:48lebih 5,000 tahun

00:57:49China

00:57:49sebagai contoh

00:57:50dan juga

00:57:51Amerika Syarikat

00:57:52yang

00:57:52cuba

00:57:55menetapkan

00:57:55order

00:57:56ekonomi itu

00:57:57tetap di tangannya

00:57:58ini bukan

00:57:59perkara yang mudah

00:58:00antara

00:58:01Amerika Syarikat

00:58:02dengan China

00:58:02untuk orang ramai

00:58:04faham bahawa

00:58:04kita ini

00:58:05di tengah-tengah

00:58:06segala

00:58:06percaturan ini

00:58:10Colin boleh

00:58:11terangkan

00:58:12dan bantu kami

00:58:12untuk faham

00:58:13perkara ini

00:58:14ya

00:58:14sememangnya

00:58:15kita tahu bahawa

00:58:16kebangkitan China

00:58:17satu kebangkitan

00:58:18yang ramai

00:58:19katakan luar biasa

00:58:20terutama

00:58:21sejak

00:58:21dia join

00:58:23WTO

00:58:23mungkinlah

00:58:24banyak

00:58:25argumen lain

00:58:26kata apakah

00:58:26faktor sebenar

00:58:27tapi my argument

00:58:28has been

00:58:29mereka

00:58:29walaupun ada

00:58:30banyak isu lain

00:58:31kemelut

00:58:32geopolitik

00:58:33kesempatan

00:58:34tetapi telah

00:58:35menjamin

00:58:35kesinambungan

00:58:36kestabilan

00:58:37kelestarian

00:58:38sistem antarbangsa

00:58:39sejak tamatnya

00:58:40Perang Dunia Kedua

00:58:41sampai sekarang

00:58:42sejak Perang Dingin

00:58:43pasca Perang Dingin

00:58:44war on terrorism

00:58:46sampai sekarang

00:58:46membentuk

00:58:47satu order

00:58:48dunia yang

00:58:49berandaskan pada

00:58:50rules-based order

00:58:52sistem antarbangsa

00:58:54yang telah menjadi

00:58:55titik tolak

00:58:55kepada

00:58:56kestabilan

00:58:57perdagangan dunia

00:58:58yang juga menjadi

00:58:59faktor utama

00:59:00kepada suntikan

00:59:00nafas baharu

00:59:01kepada Beijing

00:59:02dalam kebangkitan

00:59:04ekonomi dia sekarang

00:59:05sebab dia banyak

00:59:06berlandaskan pada

00:59:06export-driven

00:59:07sektor

00:59:08currency yang rendah

00:59:09tidak banyak

00:59:10bergantung sangat

00:59:11kepada domestic demand

00:59:12sebab dia

00:59:12saving rate

00:59:13very high

00:59:14kalau kita tengok

00:59:1540% dia

00:59:16GDP dia

00:59:17is internal consumption

00:59:18unlike

00:59:19Washington

00:59:20atau US

00:59:20almost 70-80%

00:59:22so banyak

00:59:23domestic

00:59:23driven demand

00:59:24dan juga

00:59:25self-sustaining

00:59:26resilience

00:59:27in terms of

00:59:27innovation

00:59:28technology

00:59:28hampir

00:59:30by far

00:59:31in all measures

00:59:32US masih

00:59:33dominasi

00:59:34walaupun kita kata

00:59:35sandaran bahadu

00:59:36perlu ditetakkan

00:59:37pada sistem

00:59:38alternatif yang

00:59:38cuba sekarang

00:59:39dipuluh-peri oleh

00:59:39BRICS

00:59:40Rusia, China

00:59:41dan India

00:59:42dan sebagainya

00:59:42jadi

00:59:42dalam kita

00:59:44untuk navigate

00:59:45this

00:59:46very dynamic

00:59:47power shift ini

00:59:48saya tidak nampak

00:59:49unjuran kuasa

00:59:50ataupun power parity

00:59:51masih akan

00:59:53terjurus ke

00:59:54arah sistem

00:59:55alternatif

00:59:56yang dipuluh-peri

00:59:57oleh China

00:59:57saya nampak

00:59:58masih diterajui oleh

01:00:00US

01:00:00kalau kita tengok

01:00:01jangkaan IMF pun

01:00:02by 2020

01:00:03by end of this decade

01:00:04GDP US

01:00:05hampir akan meningkat

01:00:06dalam sekarang ini

01:00:07almost 30 trillion

01:00:0829-30 trillion

01:00:09akan meningkat

01:00:1035 USD

01:00:11trillion

01:00:11China sekarang ini

01:00:1218 trillion

01:00:13mungkin akan meningkat

01:00:14to 24-25

01:00:15jadi walaupun

01:00:16ini kata

01:00:16by 2015

01:00:18masa itu

01:00:182016-2018

01:00:19China akan

01:00:20overtake US

01:00:20biggest economy

01:00:21tak berlaku

01:00:22so dia terpaksa

01:00:22revise the

01:00:23projection

01:00:23so even

01:00:25now

01:00:25some analyst kata

01:00:26tak akan berlaku pun

01:00:27even by 2050 pun

01:00:28in terms of

01:00:29demographic US

01:00:29masih very young

01:00:30population

01:00:31median age

01:00:32around 38

01:00:32by 2050

01:00:34mungkin akan

01:00:35naik sikit je

01:00:35around 41

01:00:36median age dia

01:00:37China sekarang ini

01:00:3838 juga

01:00:39by 2050

01:00:40akan naik

01:00:4046-47

01:00:41shrinking

01:00:43punya birth rate

01:00:44akan membuat China

01:00:45as a

01:00:46aging population

01:00:47aging society

01:00:48and a shrinking

01:00:49workforce

01:00:49jadi as compared

01:00:51to ASEAN pun

01:00:51ramai kata

01:00:52potensi demografi

01:00:53ASEAN

01:00:54600-700 million

01:00:55tapi mungkin

01:00:55by 2050

01:00:56akan meningkat

01:00:57sikit in terms

01:00:58of their productivity

01:00:59but still

01:01:00will be below

01:01:00that of US

01:01:02jadi kalau kita

01:01:03banding China

01:01:04ASEAN

01:01:04US atau BRICS

01:01:05saya tak nampak

01:01:06mana satu

01:01:07unjuran kuasa

01:01:08dari segi ekonomi

01:01:10maupun dari segi

01:01:11ketenteraan

01:01:12of course

01:01:12ketenteraan by far

01:01:13800

01:01:14pangkalan tentera

01:01:16all over the world

01:01:17dikuasai oleh

01:01:18Washington

01:01:18US

01:01:19China sekarang ini

01:01:20mungkin ada satu

01:01:20kat Giboti

01:01:21mungkin ada

01:01:21few kat

01:01:22Camoday

01:01:22jadi

01:01:23masih jurang kuasa

01:01:25masih cukup ketara

01:01:26jurang kuasa ekonomi

01:01:27juga cukup ketara

01:01:28dari segi

01:01:29reserve currency

01:01:30US dollar

01:01:3180%

01:01:31now

01:01:32UN

01:01:32only 3%

01:01:33the next one

01:01:34is euro

01:01:3520%

01:01:35jadi

01:01:35by all means

01:01:37almost all indicators

01:01:38as perjad

01:01:39kalau kita katakan

01:01:40per kapital GDP pun

01:01:41jauh tinggalkan

01:01:42China 70,000

01:01:43US 80,000

01:01:45ASEAN

01:01:45around 4-5,000

01:01:46combined

01:01:46in terms of

01:01:48annual consumption

01:01:49alone

01:01:50US import

01:01:51almost 4 trillion

01:01:52USD

01:01:52from all over the world

01:01:534 trillion USD

01:01:54ini sama

01:01:55dengan

01:01:55combined GDP

01:01:56of ASEAN

01:01:56kalau kita banding

01:01:57secara relative term

01:01:58consumption alone

01:02:00by Americans

01:02:00per year

01:02:01per annum

01:02:02almost the same

01:02:03as combined

01:02:03GDP of ASEAN

01:02:04jadi

01:02:05itulah antara fakta

01:02:06yang kita perlu tengok

01:02:07secara telus

01:02:08secara wajar

01:02:09tidak

01:02:11to join a bandwagon

01:02:12knee-jip

01:02:13responsor

01:02:13kata

01:02:14oh kita kena

01:02:14of course memang penting

01:02:15tapi

01:02:16jangka masa panjang

01:02:17masih

01:02:17berkitar

01:02:18berlunaskan

01:02:20kepada

01:02:20jaminan

01:02:21conventional system

01:02:22status quo

01:02:22yang sekarang ini

01:02:23masih diketuai oleh US

01:02:24so saya rasa

01:02:25itulah argument saya

01:02:26cuma Collins

01:02:27dalam masa yang sama juga

01:02:28macam mana untuk kita

01:02:29kita bukan nak

01:02:30terperangkat dalam

01:02:31naratif

01:02:32perang dagang

01:02:33antara Amerika Syarikat

01:02:34dan juga Cina

01:02:34yang mana Cina

01:02:35melabel Amerika Syarikat

01:02:36sebagai negara

01:02:36pembuli dan sebagainya

01:02:38cumanya

01:02:38ketika ini

01:02:39bagaimana untuk

01:02:40kita nak

01:02:40memastikan

01:02:41bahawa

01:02:42kita tidak terlalu

01:02:45berpaksikan

01:02:46kepada Amerika Syarikat

01:02:47itu sendiri

01:02:47itu satu

01:02:49yang kedua

01:02:50adalah

01:02:50apabila Collins

01:02:51menyebut

01:02:52bahawa Cina

01:02:53masih jauh

01:02:54GDP dan sebagainya

01:02:56dengan Amerika Syarikat

01:02:56persoalan pada ketika ini

01:02:57adakah Cina mahu

01:02:59mengambil tempat

01:03:00Amerika Syarikat

01:03:01yang jika anda

01:03:02menjadi kuasa besar dunia

01:03:03ada banyak peranan

01:03:05ada banyak perkara

01:03:06yang perlu anda selesaikan

01:03:07adakah Cina

01:03:08ketika ini

01:03:09berfikiran

01:03:10sedemikian rupa

01:03:10dan mereka

01:03:11berkapasiti

01:03:12untuk berbuat

01:03:13seperti mana

01:03:14Amerika Syarikat itu

01:03:15lakukan ketika ini

01:03:16Cina sekarang ini

01:03:17ada 100 tahun

01:03:17maraton

01:03:18untuk

01:03:19mencapai

01:03:202049

01:03:22untuk mencapai

01:03:23as a

01:03:23great nation

01:03:24that

01:03:25no other nation

01:03:25can rival

01:03:26sebenarnya

01:03:27persaingan kuasa

01:03:27masih memang terjudus

01:03:28pada itu

01:03:29dan kita

01:03:30bukannya

01:03:30nak

01:03:31berpaksi

01:03:32to

01:03:33only one

01:03:34country

01:03:34lantar

01:03:35tapi itulah hakikat

01:03:35bahawa

01:03:36penting

01:03:37untuk kita

01:03:38ada

01:03:38franksuring

01:03:38effort for

01:03:38better option

01:03:39for now

01:03:41tapi masih

01:03:42tak nampak potensi

01:03:43jangka masa panjang

01:03:44ekonomi tersebut

01:03:45berbanding dengan

01:03:46relatively as compared

01:03:47to the current

01:03:47conventional economic power

01:03:48so kalau kita

01:03:49ASEAN memang penting

01:03:50tapi masih tak cukup

01:03:50untuk

01:03:51kalau kita bersandarkan

01:03:52kepada export to ASEAN

01:03:53countries alone

01:03:53masih tak cukup

01:03:54China alone pun

01:03:55tak cukup

01:03:55certain sectors

01:03:56kalau sektor lain

01:03:58termasuk ekonomi

01:03:58pertahanan

01:03:59pertahanan

01:04:00dengan kesempatan

01:04:01of course by far

01:04:02kita ada FPDA

01:04:03Britain, UK

01:04:05sebagainya

01:04:06dengan Singapore

01:04:06masih tak dapat cukup

01:04:08masih tak cukup

01:04:08untuk menandingi

01:04:10sandaran jaminan

01:04:11pertahanan

01:04:11yang sekarang ini

01:04:12dikuasai oleh US

01:04:13jadi untuk menjamin

01:04:14kerestarian

01:04:15dari segi ekonomi

01:04:16dari segi pertahanan

01:04:17keselamatan Malaysia

01:04:18nak tak nak

01:04:20kita masih

01:04:20kena

01:04:21terima hakikat

01:04:22bahawa kita masih

01:04:23memerlukan sokongan

01:04:24US ni

01:04:25walaupun kita

01:04:25ramai yang tak suka

01:04:26cara Trump

01:04:27tapi itulah

01:04:28cara Trump

01:04:28untuk kembalikan

01:04:29untuk perbaiki

01:04:30segala kelompongan

01:04:31ketirisan sekarang ini

01:04:32baik juga untuk Amerika

01:04:33tapi baik juga

01:04:34tempias positif

01:04:35kepada dunia

01:04:36sebab

01:04:36kalau Trump

01:04:37kalau US

01:04:38lemah

01:04:38kalau Trump

01:04:39tak perbaiki

01:04:40semua itu

01:04:40hutang meningkat

01:04:41banyak lagi

01:04:43tempias-tempias

01:04:44kepada sistem

01:04:44kestabilan dunia

01:04:45yang juga

01:04:46tempias ni

01:04:46akan dirasai

01:04:47elimination

01:04:47sebagai negara

01:04:48export

01:04:49negara perdagangan

01:04:50jadi itulah

01:04:51antara kita yang

01:04:52perlu terima

01:04:53tapi

01:04:53in terms of

01:04:54China nak ke tak

01:04:56to assume

01:04:56this global power ni

01:04:57memang

01:04:58they don't have

01:04:59that capacity

01:05:00they don't have

01:05:01that

01:05:01reassuring

01:05:02stabilizing factor

01:05:03unlike what

01:05:04US has now

01:05:05dan dari segi

01:05:06percaturan ekonomi pun

01:05:07masih tak dapat

01:05:08ada capacity

01:05:09untuk memimpin

01:05:10sistem order

01:05:11baru

01:05:11dan kita pun

01:05:12tak tahu

01:05:12kalau betul pun

01:05:14China dah ada

01:05:15all this capacity

01:05:15apakah mungkin

01:05:16tindakan yang akan dilakukan

01:05:17apakah bentuk

01:05:18baharu

01:05:18atau normal

01:05:19atau model

01:05:20baharu

01:05:20sistem dunia

01:05:21yang mungkin akan

01:05:22diteraju oleh

01:05:22Beijing ni

01:05:23berbanding dengan

01:05:24apa yang kita tahu

01:05:25selama ini mungkin

01:05:257-8 dekad

01:05:26kita tahu dah

01:05:26apa sistem sekarang ni

01:05:27yang US

01:05:28ataupun

01:05:28badat

01:05:29tengah buat ni

01:05:30at least kita ada

01:05:31the assured factor

01:05:32tapi kalau sistem

01:05:33baharu dunia ni

01:05:34yang teraju oleh

01:05:35BRICS ke

01:05:35Rusia ke

01:05:36China ke

01:05:37India ke

01:05:37kita tak tahu

01:05:38apakah bentuk dia

01:05:39kita tak pernah

01:05:40rasa lagi

01:05:41bentuk normal

01:05:42which I think

01:05:43won't happen

01:05:43sebab

01:05:44di jurang kuasa ni

01:05:45tapi of course

01:05:46dalam

01:05:47percubaan kita

01:05:50untuk

01:05:50diversify

01:05:52ekonomi

01:05:52penting juga

01:05:53tidak

01:05:53apa yang saya argue

01:05:54adalah tidak

01:05:55mengendahkan

01:05:56atau tidak

01:05:57mengabaikan

01:05:58sistem jaminan

01:06:00sedia-dia yang

01:06:00telah kita ada

01:06:01selama ni

01:06:02dan itu penting

01:06:03untuk kita

01:06:03sebab kalau

01:06:03jamin keselamatan kita

01:06:05penting juga

01:06:05secara holistiknya

01:06:06terutamanya dalam

01:06:08bidang saya adalah

01:06:08argument saya adalah

01:06:09untuk

01:06:10paling penting adalah

01:06:11keselamatan juga

01:06:12pertahanan jangka-mangkang

01:06:13jangka panjang

01:06:14sebab

01:06:14self-sustaining ni tu

01:06:15ok

01:06:16tapi in terms of

01:06:17our oil and gas

01:06:18dan sebagainya

01:06:19masih tertakluk kepada

01:06:20kepentingan untuk

01:06:21untuk memelihara

01:06:22apa ni

01:06:23jaminan langsung

01:06:24kedaulatan

01:06:25dan juga

01:06:25kedaulatan wilayah

01:06:27kita yang kita ada

01:06:28sekarang ni

01:06:28ok

01:06:29terima kasih

01:06:30Collins

01:06:30kita akan melepaskan dulu

01:06:32Prof. Sifian

01:06:33sebentar saja lagi

01:06:33kita boleh lihat

01:06:34sekarang tiga

01:06:34kita akan kembali selepas ini

01:06:35sambung diskusi kita

01:06:37dan kita akan

01:06:37bawakan seorang lagi

01:06:38tetamu kita di

01:06:39talian

01:06:39sidik jantan

01:06:40untuk kita melihat

01:06:41pasaran pula pada pagi ini

01:06:42yang memberikan reaksi

01:06:43kepada

01:06:44perkembangan terkini

01:06:46kesulan delegasi

01:06:46Malaysia

01:06:47yang baru saja

01:06:48menambahkan rundingan

01:06:49pusat yang pertama

01:06:49kembali selepas ini

01:06:50kembali selepas ini

01:06:53selamat menikmati

01:06:54selamat menikmati

Buletin AWANI Khas: Tarif Trump - Pintu rundingan terbuka, apa strategi seterusnya?

Category

Transcript

Recommended