Kategori
🛠️
Yaşam tarzıDöküm
00:00Evet, Diyesin, İrem Şanlı, Emre Salkın herkese merhabalar.
00:03Bugünkü konuğumuz kardiyoloji uzmanı doçant doktor Emra Herdoğan.
00:07Kalple ilgili birçok şey konuşacağız.
00:09Hazırsanız başlıyoruz.
00:13Hoş geldiniz.
00:15Hoş bulduk, geliyim hanım.
00:16Nasılsınız?
00:16Sağ olun, teşekkür ederim. Nasılsınız?
00:17Ben de iyiyim, sağ olun.
00:19Van'dan geliyordunuz değil mi hocam?
00:20Evet, Van'dan.
00:21Van'dan geliyordunuz.
00:22Orada öğretim görevlisiniz değil mi?
00:23Orada Van 100. Üniversitesi'nde kardiyoloji ana bimdelerinde doçant olarak öğretmeye çalışıyorum.
00:28Süper, şimdi size güzel güzel sorularımız var, onlara soracağız.
00:30Ben de aradığına merak ettiklerimi sıkıştıracağım.
00:33İlk önce şey soracağım hocam, bu damar içi kamera sistemi.
00:36Biliyorum ki bir eğitim aldınız bununla ilgili.
00:38Bir eğitiminiz var galiba.
00:39IVUS sistemiyle ilgili.
00:41İlk önce onu bir konuşalım isterseniz.
00:43Şimdi IVUS dediğimiz entravasküler ultrason.
00:46Yani bir ultrason sistemi ama damar içi.
00:48Biliyoruz biz kalp krizi geçirdiğimizde kalp damarlarımız tıkanıyor.
00:52Oradaki etkanlıkları gidermek için biz bazen hem karar verme süreçlerinde,
00:57yani bu tıkanıklığa açmak gerekiyor mu, bypass'a vermek gerekiyor mu ya da stentlemek gerekiyor mu?
01:03Hem de açtığımızda stentlediğimizde bunu nasıl, ne kadar uzunlukta stent, ne kadar genişlikte, hangi balonları kullanalım, bunları nasıl hazırlayalım noktasında IVUS'u kullanıyoruz.
01:14Şimdi IVUS'u bu anlamda aslında çok etkili bir yöntem.
01:17Eğer gerçekten hani iyi bir eğitimini almışsanız ve iyi yorumlayabiliyorsanız size ciddi kılavuzluk gösteriyor.
01:24Ve bizim klasik anjiyo yöntemiyle yaptığımız stentleme ile IVUS eşliğinde yaptığımız stentleme arasında ölüm, tekrar kalp krizi geçirmesi,
01:34stenden tıkanıklığı, işte felçi gibi MACE dediğimizin yani büyük hastayı sakatlığa sebep olan durumlar yaklaşık yüzde elliye yakın azalıyor.
01:44Yani hastanın ölümünü tekrar kriz geçirmeni yüzde elliye yakın azaltıyor.
01:49Gerçekten çok etkili bir yöntem.
01:51Yani bu temelde böyle işte IVUS, damarın IVUS eşliğinde hazırlanması modern PCI, modern stentleme diye geçiyor.
01:58Son yıllarda eski bir yöntem aslında ama son yıllarda daha böyle popüler olmaya başladı.
02:04Ve gerçekten bu şekilde bu işi iyi bilen hekimlerde IVUS eşliğinde yapılan stentlemeler hayat kurtarıyor.
02:11Yani öyle söyleyeyim hastanın hayatını yani ölüm riskini yüzde elliye yakın azaltıyor.
02:15Yani diğer anjiyodan farkı çok anladım kaderinde değil mi?
02:18Sıkıntı şu yani anjiyo dediğimiz iki boyutlu bir yöntem.
02:22Yani bununla ilgili ben böyle kısa bir hikaye anlatayım.
02:26Bu Prince Williams üçüncü çocuğuna, çocuğu doğarken Lingo Vintasnes'in kapısında Londra'da.
02:32İşte gazetecilere üçüncü çocuğum oldu diyor çok mutluyum diyor böyle üç işareti yapıyor.
02:36Ertesi gün San Gazetesi'nde Prince'in kalabalığa küfür ettiğiyle ilgili bir haber çıkıyor.
02:42Prince sonra bakıyor şöyle yaparken şu taraftan çekmişler ve orta parmak görünüyor.
02:48Yani aslında Prince'in yaptığı üç işareti tek parmak gibi küfür işareti olarak çıkıyor.
02:53Bu işte üç boyutlu ile iki boyutlu görüntülemenin farkı.
02:55Anjiyoda da aynen bu şekilde bize bazen mesela benim öyle mesela bir hastam oldu yüzde doksan dokuz darlık ana damar darlığı bypass için gönderilmiş.
03:04Ayvus yaptım hiçbir şey yok.
03:06Bizi yanalta bir hastayı tamamen hiçbir şey yok.
03:09Mesela kırk yaşında bir hasta geldi damar kasılmış yüzde doksan dokuz darlık gösteriyor kriz geçirmiş.
03:14Acil ameliyata verilmesi lazım.
03:15Ayvus yaptım.
03:16Kasılma yani bir şey yok.
03:18Yani bu hastaları mesela ayvus olmasa boşu boşuna cerrahiye gidecek.
03:22Hem o anlamda hem de siz damarı iki boyutlu olarak anjoda lümenografi dediğimiz sadece damarın içine boya veriyorsunuz ve boyanın gölgesine bakıyorsunuz.
03:33Ama ayvus da tomografi kestiği gibi düşünün.
03:35Şöyle bir şey düşünün şöyle kesip içine bakıyorsunuz her milimetrede.
03:39Bunun içinde taş mı var?
03:41Yani lipit dediğimiz bu yağ mı var?
03:44Ondan sonra işte ne kadar uzunlukta ne kadarlarlıkta karışayım mı karışayım karışmayayım mı?
03:50Nasıl hazırlayayım?
03:51Bu anlamda bize çok ciddi yani yol gösteriyor.
03:55Kılavuzluk yapıyorum.
03:55Bir şey yine aynı yapılışları aynı şekilde mi?
03:58Ya ayvus bir cihaz var.
04:00Bunun bir kateteri var.
04:01Kateter saf malzeme.
04:03Kateterini yani cihaza takıyorsunuz ve hastanın damarının içine gönderip geri çekiyorsunuz.
04:08Ve her milimetrede 30 kesit olacak şekilde damarın her bir milimetresinde 30 tane kesit alıyorsunuz ve onun tomografi kestiği gibi bakıyorsunuz.
04:16Ne kadar darlık var?
04:17Taş mıdır?
04:18Yumuşak doku mudur?
04:20Yani taş olduğunda mesela onu çok iyi hazırlamanız lazım.
04:22Yoksa stent taktığınızda stent açılmıyor ve diyelim ki bir yıl sonra tekrar bu stenden tıkanıyor ve krizle ölüyorsun.
04:28Ama işte diyelim ki yumuşak olduğunda belki öncesinden hazırlamamanız lazım.
04:32Yani burada aslında ayvusu iyi kullandığınızda sizin normalde yaptığınızı %74 oranında değişiyor.
04:39Bu kadar etkili bir yöntem.
04:41Peki bir komplikasyon riski var mı bunların hocam?
04:43Yani normal bir balon gibi çok da böyle komplikasyon riski yani tabii ki her şeyin var ama çok minimal yani çok düşük.
04:49Yani temel olarak şöyle özetleyebiliriz ayvus etkili bu işin eğitimini alan ve düzgün kullanan çünkü sana kılavuzluk gösteriyor.
04:57Yani eğer bunu iyi yorumlayamazsan hiçbir şey göstermez sana yaparsın ama hiçbir şey yapmazsın.
05:02İyi kullanan bir hekim ayvus eşliğinde stentlemeyi yaptığında sizin hayatınızı ciddi anlamda uzatıyor.
05:09Ölümleri azaltıyor sakatlıkları ciddi anlamda azaltıyor.
05:12Peki bunlar da mesela bu haftalarda darlık olduğunu nasıl anlayıp da hemen bu işlemi geçiliyor?
05:18Nasıl oluyor? Aşamalar nasıl mesela bu durumlarda?
05:21Ya şöyle tabii hani bir tabii kime anjo yapalım noktasında belki bir soru olabilir.
05:27Bir de anjo yaptıktan sonra bu darlığa gerçekten müdahale edelim mi etmeyelim mi?
05:30Bu da çok önemli çünkü bir ilk sorudan başlayalım.
05:35Anjo'yu kime yapıyoruz?
05:36Gerçekten mesela hastanın bir kere şikayeti varsa yani göğüs ağrısı varsa böyle baskışak şeklinde yanma şeklinde ağırlık hissi şeklinde
05:46böyle göğüste yanma çene altına vuran sol kola vuran şiddetli ve şöyle özellikle eforla yani hareket ettiğinde hasta enerji harcadığında artan dinlenmekle de geçen bir ağrısı olduğunda
06:02ya da işte nitrat dediğimiz dil altı ilaçlara cevap veren ağrı olduğunda bu koronel arter hastalıktır.
06:08Bunun çeşitli yöntemleri vardır.
06:10Ya direkt anjo yapabilirsiniz altın standartlarının yöntemidir.
06:14Ya da koronel BT anjo dediğimiz ya da halk arasında sanal anjo dediğimiz sanal anjo yapabilirsiniz.
06:19Yani burada damarları gösteriyorsunuz.
06:20Yani siz şimdi bir hasta olarak bana geldiğinizde ben temelde karlıcı muayenesinde size ne yapıyorum?
06:26EKG'nize bakıyorum, kalp şehrine bakıyorum, ekonuza bakıyorum.
06:30Orada kalbin duvarına bakıyoruz, kapaklara bakıyoruz, işte kasılma gücüne bakıyoruz ama bunlar temelde eğer bunlar normalse damar tıkanıklığının olmadığını düşünemiyor.
06:40Dolayısıyla damar tıkanıklığı asıl kriz sebebi de damar tıkanıklığı olduğu için bunun için anjo gerekiyor.
06:45Bir şekilde anjo yaptınız.
06:47Şimdi anjo yaptığınızda darlık var mı yok mu onu anjo da görürsünüz.
06:52Ama burada yani hangi darlığa ne yapalım?
06:54Çünkü damar darlıklarında özellikle %70-80'den daha fazla dar olduğunda damar o zaman stentleme yapıyoruz.
07:04Yani o darlığın da sizi zorlaması lazım.
07:06Yoksa diyelim ki %50 darlık var, %60 darlık var.
07:09Ne yapılıyor?
07:09Bu darlık eğer çok ciddi bir darlık değilse o zaman bir stent taktığımızda size daha tam tersine stentin aslında uzun vadedeki sıkıntıları daha da ön planda oluyor.
07:20Dolayısıyla sizin orada kime stent takıp kime stent takmayacağınız da önemli bir karar.
07:25Yani darlık olabilir belli bir seviyeye kadar, %60-70'e kadar ya da sizi zorlayacak seviyeye kadar biz ilaç tedavisi veriyoruz.
07:32Bu ilaç tedavisi nedir mesela?
07:35Dediğimiz kan sulandırıcı ya da işte glopidogrel ve benzerleri var.
07:40Ve kolesterol ilaçları, işte diğer kalp sağlılığı ilgili şeylere dikkat ediyoruz.
07:44Ama o darlık ne zaman ki ciddi seviyeye geldi ve sizi zorluyor ya da bunun böyle yumuşak bazen böyle yağlı plak oluyor.
07:53Patlama yani çatlama riski çok yüksek oluyor.
07:55O zaman da ya stentliyoruz ya da çok böyle uzun darlıklarsa, 3 damarsa, ana damarsa yani stende uygun değilse ya da o zaman da işte açık kalp ameliyatı bypass yapıyoruz.
08:06IVUS bu noktada da bize yol gösteriyor.
08:09Süper.
08:10Peki hocam bu kalp krizinin genel neler oluyor belirtileri?
08:15Hani ne olduğunda insanlar telaşlanmalı, kalple ilgili olduğunu düşünmeli.
08:19Yani şöyle söyleyeyim, bir kere yani genetik faktörler gerçekten çok önemli.
08:23Yani sizin eğer annenizde, babanızda, ailenizde, yakın akrabalarınızda erken yaşta kalp rahatsızlığı varsa özellikle damar tıkanıklığı varsa sizin de erken yaşta bir kere bir şikayet beklemeden kalp doktoruna muayeneye gitmeniz lazım.
08:40Az önce saydığımız EKG'dir, EKODUR ve gerekirse daha ileri anju ve benzeri tetikleri yaptırmanız lazım.
08:45Ama bunların dışında da hocam hani bir ağrımız olduğunda ne zaman doktora başvuralım noktasında.
08:52Yani benim de gün içerisinde herhalde 4-5 defa bir şekilde göğsüm ağrıyor.
08:57Yani herkes de böyle batma tarzında noktasal tarzında.
09:00Hemen paniklemeyeceğiz değil mi?
09:01Hemen paniklemeyeceğiz.
09:02Ama şunu da bileceğiz yani kalp ağrısı özellikle yani böyle tek noktasal olmuyor.
09:09Baskı şeklinde oluyor, yanma şeklinde oluyor.
09:13Özellikle sol tarafta ama göğsünün ortasında da olabiliyor.
09:17Çeneye vurabiliyor, kola vurabiliyor ve eforla.
09:20Yani siz yorulduğunuzda kalbin daha fazla kan pompalaması gerektiği için kalp daha çok yoruluyor, daha çok ağrı yapıyor.
09:26Yoruldukça dolayısıyla ağrınız artar.
09:29Dinlenince de geçer.
09:30Genelde ciddi yani sizin şüphelenmeniz gereken ağrılar 5 dakikadan uzun sürer.
09:35Dediğim gibi böyle batma noktasal tarzda değildir.
09:39Bu anlattığım şekilde ağrınız olduğunda bunu kalp ağrısı olarak değerlendirmeniz lazım.
09:44Ve kardiyoloji, polikinliğe gitmeniz lazım.
09:47Ama kriz ne zaman olabilir?
09:49Bunlar genelde stabil.
09:51Anjina pektoris dediğimiz.
09:52Hani polikinliğe gidebilirsiniz ama o ağrı 20 dakikadan uzun sürerse, yani geçmezse, giderek artarsa,
10:00işte baş dönmeniz böyle bayılır gibi terler soğuk soğuk terlemeniz daha önce böyle bulantı ve benzeri şeyler olursa o zaman bu ağrıyla beraber o zaman hani acaba kalp krizi mi geçiriyorum diye yani vakit beklemeden aslında ambulansı çağırmanız gerekiyor.
10:17Kendiniz de değil ambulansı çağırmanız gerekiyor.
10:19En yakınızdakine bilgi vermeniz gerekiyor.
10:21Bir de tabii burada şeker hastaları var.
10:24Hani gizli kalp krizi geçirdim, hasta var, hiçbir şikayeti olmuyor bakıyorsun.
10:28Yani geçen bir arkadaşım bir hikaye anlattı.
10:30Bir hastanın biri kolunu kırmış, kolunu kırıyor, acile gidince rastgele bir EKG çekiyorlar.
10:38Adam kalp krizi geçiriyor.
10:40Yani bazı hastalar ve tabii kalp krizden...
10:42Hissetmiyor.
10:42Yani hissetmiyor.
10:43Yani hani denk gelmiş.
10:45Gerçekten hani bazı hastaları da hissetmeyebilirler.
10:47Bu hastalar hangi hastalardır?
10:49Genelde nöropati gelişen hastalar, şeker hastalar özellikle bunlar da sinir uçlarında, sinirler hasar gördüğünden dolayı yüksek şekere bağlı.
10:58Bu hastalar göğüs ağrısı hissetmez, hissetmeyebilirler.
11:01Hissedebilirler ama hissetmeyebilirler.
11:03Bu hastalarda nasıl oluyor?
11:04Özellikle böyle hazımsızlık şeklinde, midede yanma şeklinde, bulantı hissi şeklinde, terleme şeklinde kendini gösterebiliyor.
11:13Aslında çok karışabilen bir şey değil mide?
11:15Tabii ki yani mide.
11:16Gastrist sanılabilir, reflüs sanılabilir değil mi?
11:19Kesinlikle karışabilir ama şimdi şöyle bazen hasta geliyor diyoruz ki bir şey yok ama hocam bir şikayetim devam ediyor.
11:25Yani biz diyoruz ki hani doğru, midede gastrit olabilir, reflüs olabilir, bir sürü şey olabilir.
11:30Yani şimdi göğüs ağrısı dediğinizde göğüste bir cilt var, cilt altı dokusu var.
11:34Ondan sonra kemik var, periost var, akciğer dokusu var.
11:38Daha sonra kalp var, kalp zarları var.
11:41Dolayısıyla bu süreçte oradaki herhangi bir aşamada ağrı olabilir.
11:44Ama kalp ağrısı hayati olduğu için, bu anlamda öldürebileceği için, biz ilk önce bir ondan mı değil mi diye bakıyoruz.
11:51Ondan değilse tamam rahat ol, gidersin.
11:53Ya biz de hep şey derlerdi hocam işte kalp ağrımaz.
11:56Böyle bir şey vardır ya, hani kalp ağrımaz denir de hep eskiler mi öderdi bilmiyorum.
12:01Aslında doğru bir tabir ama tabii ki, çünkü kalbin kendisi bizzat, yani siz mesela kalbi alıp kesseniz, yani ağrı hissetmezsiniz.
12:11Orada yansıyan ağrıdır, yani bu iskemik ağrıdır.
12:14Yani damar tıkanıklığına bağlı iskemi oluyor, doku iskemik kalıyor, yani oksijensiz kalıyor.
12:20O sinir lifleriyle o merkezde sinir sistemine taşınıyor ve daha sonra o boyun tarafından yansıyan ağrı, göğüs tarafından yansıyan ağrı şeklinde oluyor.
12:30Ya da olsa yansıyan ağrıdır.
12:32Yani kalp ağrısı kendini o şekilde gösterir.
12:34Ama tabii kalbin kendisi bizzat aslında ağrı yamıyor.
12:38Değil.
12:39Peki hocam bu şeyler, işte kalp krizi belli bir zaman içinde aslında oluşuyor değil mi?
12:43Mesela damarlar tıkanıyor, işte ilk önce kireçleniyor mu, ne oluyor, zaman mı olan bir şey bu?
12:48Hani patlıyor aslında olmuyor değil mi insan?
12:50Şimdi şöyle geçen, daha bir hafta önce falan Lancet'te çok önemli bir yazı çıktı.
12:55Lancet'ten tıp bilimlerinde çok önemli bir dergi.
12:57Bu aterosklerotik kalp hastalığı tanımı değişti.
13:02Yani dediğiniz gibi bu aniden genelde ortaya çıkmıyor.
13:06Ama şimdi kalp kriziyle aterosklerotik kalp hastalığı, damar tıkanıklığı dediğimiz şey farklı şeyler.
13:12Özellikle hani kötü kolesterol ile bağlı.
13:14Aterosklerotik dediğimiz şey kötü beslenme, kötü kolesterol ile bağlı damarların kireçlenmesi, altında kötü kolesterolün birikmesi ve daha sonra bunun belli bir aşamada o hani bir vücudunuzda böyle sivilce olur ya böyle ucu şişer şişer kızarır sonra patlar.
13:30O damarın içinde patladığında orada böyle hemen o trombositler kandaki bu pıhtlaşmayı sağlayan faktörler üzerine birikiyor ve damar tıkanıyor, kriz geçiriyorsunuz.
13:40Şimdi genelde bu şekilde oluyor ama onun dışında mesela kalp krizleri, ani kardiyak ölüm dediğimiz bir şey var.
13:46Mesela ritim bozukluğuna giriyorsun, kalbin duruyor, ölüyorsun.
13:49Yani ventrikler taşikardığı gibi, ventrikler fibrilasyon gibi bu ritim bozukları yine ani ölüm yapıyor.
13:53Yine arkasında kalp krizi diye geçiriyor.
13:55Ya da geçenlerde mesela 24 yaşında bir hafta önce doğum yapmış bir kız, bir bayan hastam damar yırtılmış.
14:05Yani doğumdan sonra o kadar o damar hassas hale getiriyor, damar kendi kendine yırtılıyor.
14:10Damarın katmanı içerisinde kan birikiyor ve kan o damar lümenini, o kanalı daraltıyor ve kapatıyor yine kriz geçiriyorsun.
14:18Mesela bunun da mekanizması çok farklı.
14:20Mesela bu kız başka bir ilde, başka büyük bir üniversitede ameliyat edeceğiz demişler ama bunlar genelde bir ayda kendini toparlıyorlar.
14:28Bu hasta mesela ya ameliyata gerek yok dedim bir şekilde hani hastayı bizim merkeze getirdiler.
14:34Bir ay takip ettim, kazım bir ay sonra tamamen damarları normale döndü, hiç bypass olmadı.
14:39Şimdi mesela bu aterosikleroz olsa kesin açmanız lazım ama bu olduğunda buna da farklı davranmanız lazım.
14:45Dolayısıyla hani çeşitleri, sebepleri farklı olabiliyor, tedavileri farklı olabiliyor.
14:50Ama temelde tabii ki büyük anlamda yani toplumun genelinde bu damar tıkanıklığına bağlı.
14:56Damar tıkanıkta genelde aterosiklerotik kalp hastalığıdır.
15:00Bu da yani çeşitli sebeplerden işte kötü kolesterol gibi, kötü beslenme gibi, GDO'lu gıdaların tüketilmesi gibi,
15:08şeker gibi, yüksek tansiyon gibi, çevresel faktörler, hava kirliliği gibi bir sürü etkenden genetik faktörler etkileniyor.
15:16Peki bununla ilgili nasıl bir koruyucu bir şey yapılabilir hocam?
15:19Hani mesela herkes BT şey var ya işte sanal anjö dediğimiz, onu yaptırmalı mıdır mesela?
15:26Damar yapısını bir görmeli midir?
15:28Yani şöyle tabii ki herkes değil.
15:31Yani bunu bir kere doktorunuza gitmeniz lazım.
15:33Bizim belli skorlama sistemlerimiz var.
15:36Siz hasta olarak karşımıza geldiniz de biz değerlendiriyoruz.
15:39Bu hastanın riski nedir?
15:41Bunu araştıralım mı? Araştırmayalım mı?
15:42Çünkü BT dediğimiz şey de tomografi, ciddi radyasyon içeriyor.
15:47Dolayısıyla hani boşuna yapabileceğimiz bir tehdit değil.
15:50Dolayısıyla siz doktorunuza gideceksiniz.
15:53Doktorunuz size bakacak risk faktörlerine, şekeriniz var mı, tansiyonunuz var mı, aile yüküsü var mı, ağrınız var mı, sigaranız var mı gibi bunların hepsini göz önüne alıp ona göre buna gerek var mı yok mu diye karar veriliyor.
16:08Ama BT anjiyo dediğimiz ya da anjiyo dediğimiz bunlar tanı yöntemleridir.
16:13Hani koruma bambaşka bir şey.
16:15Yani biz hocam bundan nasıl koruyalımsa sorunuz.
16:18Ya orada şöyle yapmanız lazım.
16:20Bir kere kiloya çok dikkat etmemiz gerekiyor.
16:23Yani kilomuzu optimal düzeyde tutmamız gerekiyor.
16:26Beslenme alışkanlıklarımızı değiştirmemiz gerekiyor.
16:28Burada özellikle yani akdeniz diyeti tipi beslenme, liften zengin beslenme çok önemli.
16:37Genelde burada işte LDL dediğimiz kötü kolesterolün yüksek olması, HDL dediğimiz iyi kolesterolün düşük olması sıkıntıya sebep olabiliyor.
16:45Burada da işte liften zengin özellikle mesela protein kaynağı olarak daha çok böyle bitkisel, nohut gibi, fasulye gibi şeyler tüketmemiz lazım.
16:54Baklagilleri tüketmemiz lazım.
16:56Kan şekil regülasyonu çok önemli burada.
16:58Diabet regülasyonu inanılmaz önemli.
17:01Yani koronel artar hastanız oluyor mesela.
17:03Sizde de bende de %90 darlık oluyor diyelim.
17:05Ben 10 yıl boyunca bana bir şey olmuyor.
17:07Ama siz krizi geçiriyorsunuz.
17:09Eğer sizin o koronel artı, oradaki kireç hassassa çatlıyor.
17:13Hassas değilse çatlamıyor.
17:15İşte kolesterol ilaçları hem lipidi azaltıyor hem de o plağı daha hasta bizi hale getiriyor.
17:20Daha böyle sert hale getiriyor ki o çatlamasın.
17:23Çatlamadığında da kriz geçirmiyorsunuz.
17:24İnce artık bir çözüyor mu hocam?
17:27Şöyle yani reduction dediğimiz geri plağın yani o %'nin diyelim ki %80 darlık var.
17:33Onu geriletebilir.
17:34Ama asıl amaç onu geriletmek değildir.
17:37Onun ilerlemesini durdurmak.
17:39Artı üzerinde hani ben şey dedim ya sivilce örneğini verdim ya.
17:42Böyle kız arıyor, kız arıyor, inceliyor, patlıyor.
17:45Onun o üzerindeki kep'in, o kılıfın incelemesini engellemek, kalınlaştırmak, daha sert bir hale getirmek.
17:51Sert bir hale olduğunda da o çatlamadığında kriz geçirmiyorsunuz.
17:55Genetik faktör ne kadar önemli hocam?
17:57Mesela benim baba tarafı ful.
17:58İnanın şöyle söyleyeyim.
18:00Ben kendi deneyimimle dayanarak söyleyeyim.
18:05Herhalde en önemli faktör genetik faktörler.
18:07Yani genetik faktörler önemli.
18:10Ne yapacaksınız?
18:11Annenizde, babanızda varsa ne yapacaksınız?
18:14Bt anjiyonuzu çektireceksiniz.
18:15Özellikle 40 yaşına yani şikayetiniz yoksa da 40 yaşından sonra evde ciddi genetik aile yüküsü varsa
18:21orada bir bt anjiyonu çektirmeniz lazım.
18:24Düzenli bir kere, bir kere gittiniz, aman benim bir şeyim yok diye yılda bir mesela kontrole gitmeniz lazım.
18:30Doktorunuzla hep iletişim halinde olmanız lazım.
18:32Bir hayat tarzı haline getirmeniz lazım.
18:35Onun dışında genel sağlıklı beslenmeniz lazım.
18:38Günde yani haftada en az 5 gün düzgün yürüyüş yapmanız lazım.
18:41Siz de sizden uzak durmanız lazım.
18:44Yani hava kirliliğine dikkat etmek lazım.
18:46İşte çok böyle yağlı, kızartmalı şeylerden böyle hayvansal yağlardan ziyade çoklu doymuş yağ asitleri içeriyor.
18:54Doymamış yağ asitleri içeren zeytinyağı tüketmeniz lazım.
18:59Bunlar önemli yani.
19:00Balık tüketmeniz lazım.
19:01Özellikle balık da omega 3 açısından.
19:03Peki bununla ilgili şey öneriniz var mı sizin?
19:05Takviye öneriniz oluyor mu mesela?
19:08Destekleyici.
19:09Mesela bununla ilgili berberini sorabilirim size.
19:11Kullandırıyor musunuz berberini?
19:13Yani şöyle açıkçası yani ben yani bazen böyle yağ asitleri yani omega 3 içeren bazı preparatlar öneriyoruz.
19:26Ama genelde hani böyle çok rutinimde olan bir şey değil.
19:30Ben daha çok böyle sağlıklı beslenme, özellikle doğal yollarla kilo vermesi yani gerçekten de doğal yollarla bunu şey yapabilirsiniz.
19:39Özellikle takviye gıdalar açısından da yani çok ciddi bilgi kirliliği var.
19:44Yani insanlar bazen takviye o kadar çok takviye alıyor ki artık takviye bağlı sıkıntılar çekiyor.
19:49Yani tabii ki vitaminlerine baktırabiliyorsunuz sonuçta bunların seviyeleri normalse düzgün besleniyorsanız bir sıkıntınız olmuyor.
19:56Ama belli hastalıklarınız varsa örnek diyelim kalp yetmeniniziniz var, kalp yetmezine bağlı ya da karaciye de sirozunuz var buna bağlı enteropatiniz var.
20:04Alıyorsunuz ama bağırsaktan geçmiyor.
20:06Evet.
20:07O zaman mesela işte takviye berkeye emilim bozukluğu oluyor o zaman almanız gerekiyor.
20:11Ama onun dışında yani siz geç sağlıklı beslenme dediğim gibi daha böyle işte kiloya dikkat etme, şekere dikkat etme, tansiyona dikkat etme, sigara içmeme, günlük yürüyüş yapma, işte kuru yemişler mesela iyi yani hem çocuk sağlıklı yani onlarda da mesela ne bileyim günde bir avuç gibi tüketebilirsiniz.
20:33Keten tohumu, ciya tohumu, işte ceviz gibi bunlar gerçekten önerdiğimiz şeyler.
20:39Artık herkes de var.
20:40Herkesin ailesinde bir kalp öyküsü aslında var değil mi hocam?
20:43Yani çok yargınlaşan bir şey oldu.
20:44Ya inanın şöyle söyleyeyim yani dün değil iki gün önce ben tabii Van yüzüncü yıldayım, Muş'tan bir hasta bana gönderildi.
20:52Hasta 19 yaşında.
20:54Aa.
20:5419 yaşında iki yıl önce stent takılmış, stent tıkanmış.
20:59Sonra onu açarken diğer damar normalken üç daha sonra diğer damar da baştan sonra yine şey olmuş.
21:05Tam genetik o zaman değil mi hocam?
21:06Kardeşi 14 yaşında, beş tane stendi var.
21:09Mesela bu ailesel bir belli epidemiler var.
21:12Yani hani öyle durumlar da olabiliyor ama mesela 21 yaşında geçen halı sahada top oynarken kalp krizi geçirmiş.
21:21Ve bu kalp krizi dediğimiz yani aterosklerotik, damar kanıklamalı kalp krizi geçirmiş hasta geldi.
21:26Yani artık böyle çok ciddi erken yaşlara geldi.
21:30Bu kişilerde atıyorum işte geçirmeden önce bir BTS'ine baktırdı.
21:35Orada çıkardı diyeyim hani önlenebilecek bir şey olur muydu mesela o?
21:3920.
21:39Şansları baktırdı diyelim mesela.
21:44Orada görünüp önlenebilir bir şey olur muydu bu mesela?
21:47Şöyle, genç yaşta 20 yaşlarında bunlar genelde çok böyle öngöremediğimiz durumlar oluyor.
21:58İşte plak çatlamasına bağlı durumlar oluyor.
22:01Ama tabii ki böyle yani orada eğer böyle çok ufak bir plak varsa onu öngöremeyebilirsiniz.
22:08Ama genelde yüksek bir plak burden dediğimiz yüksek bir darlık seviyesi varsa o zaman tabii ki çıkar.
22:16Yani BTS özellikle size normal olup olmadığı noktasında çok net bilgi veriyor.
22:22Ama tabii ki darlık var dediğinde o zaman anjiyoyla netleştirmek gerekiyor.
22:27O tarafa geçmek gerekiyor sonrasında.
22:28Bir sonraki aşamaya geçmek gerekiyor.
22:31Evet şimdi bu şeyi de soracağım size.
22:32Şimdi son dönemlerde hatta sanırım hala yoğun bakımda sıra süre yağın derin yaşadı.
22:37Bir ağırt yırtılması mıdır nedir hocam?
22:39Onunla ilgili bilginiz varsa onu da konuşmak isterim bir.
22:41Ağırt yırtılması tabii çok yani kardiyoloji ve kalp damar ciğerisinin en acil durumlarından biri.
22:50Çünkü ağırt dediğimiz damar kalpten çıkan ana damar.
22:53Yani kalpten çıktıktan sonra koronel arterler dediğimiz koronel arterler çıkıyor kalbi besliyor.
22:59Sonra şah damarları çıkıyor.
23:01Kola gelen damarlar çıkıyor ve aşağı doğru dönüyor.
23:04Ve işte böbrekler, karaciğer, bütün vücudu, beyni her yeri besleyen ana damar.
23:10Şimdi burada yırtık oluşmuş sırrı süreye önder.
23:14Kendisine çok geçmiş olsun dileklerimizi iletelim.
23:17Orada bir yırtık oluşmuş ve bu yırtığın seviyesine göre tabii ki riskli değişiyor.
23:22Yani bu tip bir diseksiyon dediğimiz özellikle aslından aortada yani kalpten direkt çıktığı noktada bir yırtık oluşmuş.
23:29Şimdi orada yırtık oluşunca tabii kan ileriye doğru gittiğinde bir tansiyon olduğundan dolayı o yırtığın içine giriyor.
23:37Ve hızla hayati organlar işte beyin gibi, kola giden damarlar gibi aşağı doğru ilerlediğinde böbrek gibi, karaciğer gibi oranı yırttığında oranın beslenmesi bozuluyor.
23:46Bu bir ikincisi.
23:47Sırrı bir yedi bir de şöyle bir şey olmuş.
23:49O yırtık aşağı doğru da ilerlemiş.
23:52Ve sağ kalbi besleyen koronel arter damarını da yırtık ağzına ilerleyip orayı da tıkamış.
24:00Dolayısıyla aynı zamanda bir krize de sebep olmuş.
24:02Ve krize bağlı bildiğim kadarıyla sağlık personeli, yardımcı sağlık personeli gittiğinde halen kendinde ama o krize bağlı kalbi duruyor ve kalp masajına başlıyorlar.
24:12Bu anlamda aslında hani sağlık personeli oradayken kalp masajına başlanması etkili yapılmışsa inşallah beyin fonksiyonlarının etkilenmemesi açısından bu önemli bir şey.
24:26Tabii bu durumda ne yapılıyor?
24:28Acil ameliyat gerekiyor.
24:31Yani kalp damarcı arıyor.
24:32Acil alıyor.
24:33O aort damarını tamir ediyor.
24:34Çok büyük bir ameliyat.
24:35Bir de aynı zamanda kriz de geçirince durumu tabii ki riskli.
24:40Ama hani bu hastalıktan, bu aort anevrizmasından nasıl önlemleri alalım, ne yapalım noktasında.
24:47Bu da mı bir anda hocam?
24:48Mesela bu hani bir anda ortaya çıkan bir şey mi?
24:51Değil aslında.
24:52Şöyle aort anevrizması, aort genişlemesi.
24:54Yani aortumuz normalde 3.8 santimin altındadır.
24:59Onun üzerine çıktığında biz 3 aylık, 6 aylık takiplerle buna bakıyoruz.
25:03Artış hızına nasıl artıyor.
25:055 santimin üzerine çıktığında özellikle 5.5 santimi geçtiğinde bu hastaların ameliyat olması lazım.
25:11Açık ameliyat.
25:12Sırıbey aslında ben takiplerinden biraz medyadan takip ettim kadarıyla 4.6 santimle başlamış ama daha sonra 4.7, 4.8 hızlı bir büyümesi varmış.
25:24Ve hatta bir meclis konuşmasında da aort anevrizman olduğundan bahsetmişti.
25:30Bilinen bir şey var.
25:32Tabii bilinen bir şey vardı ve orada ani bir yırtık oluşmuş.
25:35Ve bu yırtık da ne yazık ki hem yukarıya doğru hem aşağıya doğru kalbe doğru ilerleyince bir kalp krizine ve kalp durmasına sebep olmuş.
25:43Tabii şu anda ek modedimiz kalp akciğer makinesine bağlı.
25:48Bütün kalp fonksiyonları o makineyle sağlanıyor.
25:51Risk de hala herhalde.
25:52Tabii riskli.
25:53Beyin fonksiyonları açısından ciddi ilaçlar alıyor.
25:55Şu anda değerlendirilemiyor.
25:57Dolayısıyla zamanla bekleyip bakmak lazım ne olur ne biter diye.
26:01Evet kanıtlı bir de volkan konak olayı var değil mi hocam?
26:05Ya volkan olayı volkan konak olayı gerçekten volkan konak da çok değerli bir sanatçı.
26:12Evet.
26:12Yani orada aslında tabii hani işler canlı yayında olunca insan tabii ki daha net görüyor.
26:19Açası hani dikkat ederseniz daha o şey sırasında söylerken böyle bir yandakine dayanıyor.
26:25Evet aynen.
26:26Kafe böyle midesini tutuyor, eli bir göğsüne gidiyor, yüzüne böyle bir ekşime geliyor.
26:31Aslında bunlar yani bir yorgunluk belirtisi de olabilir ama kalp krizinin aslında o andaki ağrısının belirtileri.
26:39Sanırım bir Amerika'dan dönüşü var, uzun bir yolculuk var, ciddi stres var, uykusuzluk var.
26:44Bunlar çok önemli.
26:44Tetikleyici değil mi hocam?
26:45Tetikleyiciler var bir de hani sahnede ciddi bir efor sarf ettiği, bir performans sarf ettiği bir durumda ne yazık ki bir şey geçiyor.
26:54Ama şeyden değil hocam bir de işte daha işte bir ay önce check-up yaptırmıştı gibi bir haber de çıktı.
26:59Yani onunla ilgili otopsi sonucu da bir şey duyurulmadı diyebiliyorum daha ek tetikler gerekiyor diye.
27:06Ailesi şey demiş sanırım işte bir ay önce yapılmış check-up falan gibi bir haber okumuştum ben.
27:10Bir damar tıkanıklığından böyle bir şeyler geçti ama net ondan emin değilim ama burada yani belki şuna değinebiliriz.
27:17Yani ben sahneden gördüğüm kadarıyla düşüyor Volkan Bey ve şöyle tutuyorlar.
27:25Sonra böyle bir sağa çeviriyorlar, sola çeviriyorlar.
27:28Çok böyle belli bir süre geçiyor kalp masajına.
27:31Başlanmıyor.
27:32Yani bu noktada...
27:32Zaman kaybediyorlar.
27:33Zaman kaybediyorlar.
27:34Şimdi ani ölüm yani bu çok büyük olasılıkla kalp krizi geçirdiğinizde ağrınız olur ama kalbiniz neyden duruyor?
27:41Kalbiniz ritim bozukluğundan duruyor.
27:43Ventikler fibrasyonu da ventikler taşı kaldı.
27:45O durumda elektroşok cihazıyla hastayı şoklamanız gerekiyor.
27:48Yani hemen sizin kalp masajına başlamanız gerekiyor.
27:51Daha sonrasında da otomatik eksternal defibratör dediniz.
27:55Siz bir patchleri yapıştırıyorsunuz o kendisi algılıyor.
27:59Şoklaması gerekiyorsa cihaz kendi şokluyor.
28:01Bu çok önemli.
28:02Yani burada yani ekrandan gördüğümüz kadarıyla tabii yani orada o kısımda biraz gecikme var.
28:08Eksiklik olmuş.
28:08Eksiklik var gibi duruyor tabii ki yani elimizde çok net data olmadan bir şey diyemeyiz.
28:13Ama şoklama noktası da o ekrandan hiçbir şey görünmüyor.
28:17Ne zaman şokladılar?
28:18Ne oldu?
28:19Tabii yani oralar mulak taraflar.
28:23Evet demişken sizin de bir Yunanistan'da böyle bir olayınız var herhalde değil mi?
28:27Bir kalp krizi geçiren bir hastaya sanırım müdahalede bulunuyorsunuz.
28:31Onu da bir dinleyelim sizden.
28:33Tam da aslında yani bahsettiğim şey Yunanistan'a biz Türk Hava Yolları'yla
28:39Apur'una indik Selanik Hava Limanı'na tam böyle otobüs kelde otobüse bindik.
28:44Orta kapıda bir kadın please let diye bir çığlık attı bir baktık.
28:47Böyle bir eğildim.
28:48Adam yerde iki metre bir adam iri yarı böyle 45-50 yaşlarında.
28:53Yani hemen namzına baktım.
28:55Hastanın namzı yoktu.
28:56O anda kalp masajına başladım.
28:58Yani o kadının çığlık atmasıyla benim kalp masajına başlamam yaklaşık 10-15 saniye.
29:06Yani o kadar hızlı bir müdahale oldu.
29:08Gerçekten çok şanslı bir beyefendiydi.
29:10Sonra bir 15-20 dakika kalp masajı yaptık.
29:13Türk Hava Yolları kabine amiri indi.
29:16İçeriden uçaktan şey istedik.
29:19Defibülatör.
29:20Otomatik eksen defibülatör.
29:21Defibülatör geldi.
29:2215-20 dakikadının sonunda şokladık hastayı.
29:25Ve hasta bir iki dakika sonra döndü.
29:28Yani o kadar döndü ki şöyle söyleyeyim.
29:30Are you okay?
29:30Yani iyi misin dedim.
29:32Şöyle parmağına iyiyim diye bize cevap verecek düzeyde döndü.
29:37Yani 15-20 dakika kalp masajı hastane içinde bile çoğu zaman sekel bırakır.
29:43Ama işte etkili yaparsanız.
29:44Evet zamanında değil mi güzel?
29:46Zamanında yaparsanız.
29:47Çok cihaz burada çok ciddi hayat kurtarıcıydı.
29:49Yani bu gerçekten özellikle konser alanlarında, kalabalık alanlarda, otellerde, havalimanlarında bu şok cihazlarının olması lazım.
29:58Bu çok önemli.
29:59Hayat kurtarıyor.
29:59Yani bu en güzel örneği.
30:01Tabii orada kalp masajı da çok yorucu bir şeydir.
30:03Biz 2-3 arkadaşım daha vardı yanımda.
30:06Onlar da kalp doktoru.
30:07Onlar da geldiler.
30:08Dolayısıyla 3-3 tane kardiyolok hastanın başında.
30:11Yani çok etkili bir masaj oldu.
30:13Bu şans olmuş yani.
30:14Biz orada Yunanistan'da bir şeye gittik.
30:17Bir büyük bir merkeze gittik.
30:19Oradaki profesöre de anlatınca bunu.
30:22Ya dedi bizim Yunanistan'da uçaktan düşüp hazineye düşmek gibi bir deyim var dedi.
30:27Bu hasta böyle dedi.
30:28Aradı işte hastaneyi, hasta nasıl?
30:31Hasta anjosu normal çıkmış ama kalp yetmezliğine bağlı ritim bozukluymuş.
30:35Meğer kalp yetmezliği varmış.
30:36Hasta ritim bozukluğuna girmiş kalbi durmuş.
30:38İşte ani ölüm dedi.
30:39Muhtemelen mesela Volkan konulanda öyle bir şey olabilir yani ani ölüm dediğimiz.
30:42Ve orada işte defibülatör hayatı biz istediğimiz kadar basalım.
30:46O basma o anlamda hastanın beyin fonksiyonlarını korudu ama şok cihazı olmasa hasta dönmeyecekti.
30:51Dönmeyecekti.
30:52Düşünün sonrasında tabi basını çağırdı.
30:55Yunan medyası bizi işte Türk doktorlar Amerikalı turistmiş.
30:59Amerika turistini hayatını kurtarır diye manşet olduk.
31:02Tabi hasta da çok teşekkür etti.
31:04Nasıl etmez yani?
31:05Yani ne bileyim hayat kurtarmak gerçekten o nokta güzel bir duygu.
31:10Biz de hani çok mutlu olduk o anlamda.
31:13Süper valla ya bu çok güzel.
31:16Peki hocam bir kolesterolleri de bir konuşalım.
31:18Kolesterollerin buradaki tam şeyi nedir?
31:20Rolü nedir?
31:22Ya kolesteroller özellikle LDL kolesterol.
31:26Low density lipoproteinlerimiz.
31:27LDL kolesterol.
31:28Kötü kolesterol.
31:29HDL kolesterolü de de iyi kolesterol diyelim.
31:32Çünkü HDL kolesterolü kolesterolü vücuttan taşıyıp atıyor.
31:36LDL kolesterolü de vücutta biriktiriyor gibi.
31:38Özellikle LDL kolesterolü düşürmek gerekiyor.
31:42Aterosterozun temel sebebi odur.
31:44Gidiyor.
31:45Bu damar duvarının özellikle de işte beyine giden şah damarları ve kalbi beslenen koroner damarlarda.
31:51En intima dediğimiz damarın iç tarafında iç katmanıyla orta katmanın arasında birikiyor.
31:57Ve o katmanı şişiriyor şişiriyor içeriye doğru ve orayı tıkıyor.
32:01Ve çatladığında da kriz geçiriyorsunuz.
32:02Yani bunu işte Ayvuz çalışmalarında mesela o kamera sistemiyle baktığımızda çok net bunları ve otopsi çalışmalarında net bir şekilde bilimsel bir şekilde kanıtlanmış şeyler.
32:13Dolayısıyla bu LDL kolesterolü düşürmek lazım.
32:15Çünkü normal bir insanda işte 110'un altında ya da %100 mg böyle destilinin altı iyi diyoruz.
32:21Ama eğer sizin bir stendiniz varsa ya da BT sanal anjo yaptığınız bir yağlanmanız, bir aterosterozun kalp hastalığınız varsa o zaman değişiyor.
32:32Yani sizin siz eğer kalp damar tıkanıklığı varsa sizde az da olsa o zaman LDL'inizi sizin 55'in altında ya da stend takılmışsa 55'in altında düşürmeniz lazım.
32:42Ama normal bir insansanız 100'ün altı yeterli.
32:44Bunlarla ilgili tabii ki eğer yüksekse hele hele bir de yöne stendiniz varsa, koronel aterostanınız varsa bu anlamda kolesterol ilaçları kullanmanız gerekiyor.
32:54Ama sadece kolesterol ilaçları olmaz.
32:56Tabii dediğim şekilde beslenmenize dikkat etmeniz lazım.
33:00İşte liften zengin beslenmeniz lazım.
33:02Çünkü onlar kolesterol eminimini azaltıyor bağırsaktan.
33:06Çiğ tohumu gibi, keten tohumu gibi şeyler tüketmeniz lazım.
33:09İşte balık gibi antioksidan etkinliği yüksek, omega 3 yağları içeren besinleri tüketmeniz lazım.
33:16Akdeniz tipi bir diyet seçmeniz lazım.
33:19Özellikle çok yağlı, kızartmalı, hayvansal dediğimiz çoklu doymuş yağ asidi içeren yağlardan uzak durup daha çok zeytinyağı şeklinde yağlar kullanmanız lazım.
33:31Peki her yüksekte ama ilaç başlanmıyor herhalde değil mi hocam?
33:33Her yüksek olduğunda da ilaç başlanmıyor diye.
33:35Yok her yüksek olduğunda ilaç başlanmıyor. Sonuçta burada hastanın riski önemli.
33:39Yani hasta eğer çok riskli bir hastaysa ne kadar düşük o kadar iyi.
33:42Yani hasta mesela 30 LDL ile geliyor diyoruz ki tamam yine düşsün ilacı kullanmaya devam etsin.
33:48Ama mesela hiçbir şikayeti olmayan bir hasta da 100 ile geldiğinde biz buna tamam normal diyoruz.
33:54Ama 100 ellerin üstünde bir şikayetin yoksa da bir yaşam tarzı değişikliği daha sonrasında da düşmezse ilaç başlıyor.
34:02İlaç başlanılabiliyor.
34:03Peki buradaki triglycercerin rolü nedir hocam bunlarda?
34:07Triglycercer daha çok yani koronel artır hastalığından ziyade daha çok karaciğer yağlanması yapıyor.
34:13Yine triglycercerin yüksekliği özellikle triglycercer HDL oranı dediğimiz o oranın artması koronel artır hastalığında da vulnerabilitli ile ilgili.
34:21Yani hassaslığa planı çatlamasıyla ilişkili.
34:23Dolayısıyla aslında koronel artır hastalığa da ilişkili.
34:26Triglycercerler genelde yani LDL'den ziyade işte ekmek, hamur, börek, körek, hazır gıdalar, şeker, karbonhidrattan kaynaklı artan bir kolesterol.
34:39Dolayısıyla onu da yani çok özellikle aç kanınızı aç vermeniz lazım.
34:44Tok verdiğinizde genelde yüksek çıkıyor.
34:46Genelde hani 200'ün altında istiyoruz triglycerceride de.
34:51Bu anlamda hani bazen böyle ailesel hipertriglycercerler oluyor.
34:55Böyle binleri, beş yüzleri, altı yüzleri bulan rakamlar oluyor.
34:58O durumda tabii ki farklı bir ilacı var onda.
35:00Onu soracaktım sana.
35:01Onun da yine ilaçları var.
35:03Farklı ilaçlar.
35:03Onun bizim klasik statin dediğimiz LDL kolesterol için verdiğimiz ilaçtan başka.
35:09Onun da başka bir ilacı var.
35:12Ona da triglycerceride yönelik ilaç başlıyoruz.
35:16Genfibrosil.
35:17Peki bu kolesterol ilaçlarıyla ilgili hep şey var da hocam işte kullanmak istemiyorum vesaire gibi.
35:22Genetikleri nelerdir bunun mesela?
35:24Uzun vadede var mı bir etkisi?
35:25Kolesterol ilacı denilince ilk aklımıza gelen aslında statinler.
35:29Bu LDL kolesterol düşüren şeyler.
35:31Bunlar kas yıkımı yapabiliyorlar.
35:35Kas ağrısı yapabiliyorlar.
35:36Böyle karıncalama şeklinde.
35:37Bazen böyle mide bağırsak sistemiyle ilgili şikayetler yapabiliyorlar.
35:41Ama yani çok sık kullandığımız ilaçlar ve gerçekten
35:46bundan dolayı kestiğimiz çok az hasta var.
35:49Belki doz ayarlaması yaptığımız hastalar olabiliyor.
35:52Yani böyle bir yan etki olabilir mi?
35:54Olabilir.
35:55Ama bu durumda da mutlaka hekiminizle danışıp o ilaçlarınızı kesmemeniz gerekiyor.
36:01Çünkü aksitakta damalarınız tıkanıyor, stentleriniz tıkanıyor ve kriz geçiyorsunuz ne yazık ki ölüyorsunuz.
36:06Dolayısıyla bu ilaçları kesmek çok tehlikeli.
36:08Mutlaka hekiminize gidip hekiminizle danışmanız lazım.
36:13Onun çeşitli yolları var.
36:14Ya ilacınızı değiştiriyor, ya ilacınızın dozunu azaltıyor ya da başka bir kombinasyon tedavilerine geçiyor.
36:22Bu anlamda bunun çözümü oluyor.
36:24Yani kolesterol ilaçları aslında baktığınızda yani biz her şeye kar zarar oranına bakıyoruz.
36:29Yani siz sonuçta sabah evinizden çıkıyorsunuz, buraya geliyorsunuz, bir şey için geliyorsunuz ama yolda da trafiği çekiyorsunuz değil mi?
36:36Yani trafikte bunun zararlı kısma mı?
36:37Buraya gelmeniz lazım.
36:39Çünkü işiniz bu.
36:40Yani o yolda ilaçlar da öyle.
36:42Yani bütün ilaçların mutlaka az da olsa çok da olsa küçük gen etkileri olabilir.
36:48Sonuçta biz burada kar zarar oranına bakıyoruz ve kolesterol ilacı da hayat ilaçlar.
36:53Peki şey mi hocam ömür boyu mu kullanılması gerekiyor?
36:56Mesela atıyorum kişi standı yok, bir şey yok, düşürmek için kullanıyor ve hep düşük çıkıyor artık.
37:02Sonra bırakabiliyor mu o ilacı?
37:04Bırakabiliyor ama tabii bu yakın takipte olması lazım.
37:07Özellikle yaşam tarzı değişikliği yaptığında bunlar işte kilo verdiğinde, beslenmesine dikkat ettiğinde, yürüyüş yaptığında, stresine uzak durduğunda, sigara içmediğinde bunlar tabii ki sonuçta sağlığını olumlu etkiliyor.
37:19Tansiyonda da öyle yani hasta mesela iki ilaçla başlıyor ama bakıyorsun kilo veriyor, ihtiyacı kalmıyor.
37:24Hani kolesterol de öyle ama yakın takip gerekiyor.
37:28Özellikle standı olan hastalarda üç ayda bir ya da altı ayda bir kolesterol düzeyine bakıyoruz.
37:32Ona göre genelde ilaç dozunu ona göre ayarlıyoruz.
37:35Onlar da bırakılmıyor herhalde değil mi ilaçlar?
37:38Yani onlarda da çok büyük olasılığa bırakılmıyor.
37:40Yani dozu belki daha düşük düzeye çekiliyor ama genelde bırakılmıyor.
37:44Bırakılmıyor.
37:46Peki hocam bu kolesterolü yükselten besinlerden de bir konuşalım.
37:49Sizin böyle yasakladığınız besinler oluyor mu hastalarınıza?
37:53Genelde yani bir azaltın dediğimiz besinler oluyor.
37:59Bir de yasakladığımız besinler de oluyor.
38:01Örneğin hazır gıdalar gibi, paketli gıdalar gibi, hazır meyve suları gibi, şekerli, kahve ürünleri gibi.
38:07Yani özellikle yani hazır gıdaların çoğundan uzak durmaları gerektiği noktasında uyarıyoruz hastalarımızı.
38:17Ama temelde önerdiğimiz biraz daha beslenme alışkanlığının değişmesi.
38:23Burada az önce de söylediğim gibi daha Akdeniz diyeti tarzı bir beslenme seçmesi.
38:30Yağ olarak zeytinyağı tüketmesi, antioksidan özellikteki işte balık ve benzeri ürünleri tüketmesi,
38:40ette özellikle haşlama ya da buğulama tarzı kırmızı eti tüketmesi ve kilosuna dikkat etmesi.
38:46Şekeri varsa mutlaka işte endokrine yönlendirip şeker takibini iyi yaptırması noktasında hemoglobin A1C'nin özellikle burada 6.5'un ya da 7'nin altına düşürülmesi çok önemli.
38:56Yani bir hastaya stent taktığınız, damarını açtığınız çok güzel oldu.
39:00Ama o hastanın eğer LDL, kolesterolü %50'lerde seyrediyorsa ya da işte şekeri hemoglobin A1C'si 9-10'larda seyrediyorsa,
39:08yani bu hasta çok yakın zamanda yine tıkanacaktır yani.
39:11Dolayısıyla bunların, bunlar önemli.
39:15Dikkat etmek gerekli bunlar da.
39:17Peki buradaki tansiyonun olu nedir hocam?
39:19Tansiyon aslında silent killer, sessiz katil diye geçer.
39:27Gerçekten şöyle 50 yaşından sonra hastaların neredeyse %50'sinde, 70 yaşından sonra %70'inde tansiyon görülüyor.
39:35O kadar sık bir hastalık tansiyon.
39:37Ve tansiyonu olan hastaların yani 3'te biri hiç tansiyonu olduğunun farkında değil.
39:44Diğer 3'te biri ilaç kullanıyor ama tansiyonu kontrol altında değil.
39:48Yani kontrol altında olan aslında 3'te bir hasta.
39:51Ve bu tansiyon dediğimiz damarın içindeki basınçtır.
39:56Ve bu tansiyon yüksek olduğunda sizin mesela vücudunuzun neresinde damar yok?
40:01Yani bir saçta bir tırnakta yani o da besleniyor.
40:03Dolayısıyla damarın olduğu her yere tansiyon, yüksek tansiyon zarar veriyor.
40:07Nedir bunlar?
40:08Bunlar işte beyin damar hastalığı yapıyor, körlük yapıyor, retinopati yapıyor, böbrek damarlarına zarar veriyor.
40:16Ve böbrek yetmezliğine sebep olabiliyor.
40:19Damar tıkanıklığına yani atar damar tıkanıklığı, kalbi beslenen damar tıkanıklığına koronel öteslerine sebep olabiliyor.
40:26Bacak damarlarını tıkıyor.
40:28Yani bacaklar kesilmeye kadar gidebiliyor.
40:29Dolayısıyla her yönüyle çok ciddi felce sebep olabiliyor.
40:34O pıhtılar orada plaklar oluşuyor ve beyni atıyor.
40:36Beyin kanamasına sebep olabiliyor.
40:39Dolayısıyla gerçekten çok sıkıntılı bir hastalık.
40:42Tansiyonda da ne yapmamız lazım?
40:45Tansiyon için özellikle tuza dikkat etmeniz lazım.
40:48Tuzu tamamen hayatınızdan çıkartmanız lazım.
40:50Şimdi biz hastalarımızda tuzu kullanmayız diyoruz ama tuzu kullanmamak sadece tuz atmamak değil.
40:57Yani tuzlu hiçbir şeyi, şalgam gibi, zeytin gibi, turşu gibi tuzlu hiçbir şeyi tüketmek lazım.
41:02Çok sıkılınmak şey mi sizce?
41:04Yani bu tansiyonunuzun şeyine bağlı.
41:06Tansiyonunuzun seviyesine bağlı.
41:09Eğer gerçekten ciddi bir tansiyonunuz varsa sıfırlamanız lazım.
41:12Ama çok hafif bir düzeyde bir tansiyonunuz varsa azaltmanız gerekebiliyor.
41:16Tabii bu düzey, bu durumda karşımıza geldiğinde hafif bir hipertansiyon varsa başta biz hemen ilaç başlamıyoruz.
41:22Çünkü ilaç başladığımızda genelde Ömer Bey hastalar ilaç kullanıyor.
41:25Genelde bazen kesebiliyoruz.
41:27Dolayısıyla önce kilo vermesini, kilo vermek çok düşürüyor.
41:30Tuzu kesmesini, hayat tarzı değişikliğine stresten uzak durmasını ve yürüyüş yapmasını öneriyoruz.
41:36Bunlara rağmen halen 140'a 90'ın üzerinde seyreden bir yüksek tansiyon varsa o zaman ilaç başlıyoruz.
41:44İdeali 12.8'mdir hocam mesela sizce bu nedir yani tam ideal diyeceğimiz?
41:49İdeali aslında 12.8'dir.
41:51Ama bir böbrek hastasıysanız, bir kalp hastasıysanız, bir şeker hastasıysanız bu mesela 12.7'dir.
41:58Küçüğün daha düşük olması.
41:59Yani biraz daha düşük seviyelere çekiyoruz ama ilaç başlama sınırımız da 14'e 9'dur.
42:06Yani büyük tansiyonun 140'ın altında olması, küçüğünün de 90'ın altında olmasını istiyoruz.
42:10Benim bir tane danışanım vardı, 22'le gitmiş acile.
42:14Çok da bir şey hissetmeden, başım ağrıyor deyip bir baktırayım demişken sonra 22 tansiyonla geziyormuş.
42:20Şöyle oluyor, çok uzun süre yüksek tansiyonu olunca hasta alışıyor.
42:25Hatta tansiyonu normalde çekince hocam başım dönüyor falan gibi gelen hastalar oluyor.
42:30Tabii bu hastalarda böyle tansiyonu kademelik azaltmak gerekiyor.
42:34Tabii bunlar ne yapıyor?
42:35Yüksek tansiyon zamanla, şimdi siz kalbiniz normalde dakikada 70-80 defa basıyor.
42:41Ve kalbin basıp aort kapağı açması için aortun içindeki tansiyonu aşması lazım.
42:46Dolayısıyla sizin büyük tansiyonunuz 170 ise diyelim, o ventükünün 170 mm civa basınç basması lazım.
42:53Ama 120 ise 120 basması lazım.
42:55Uzun vadede bu kalp basınca maruz kalınca kalp kalınlaşıyor, dilatı oluyor ve kalp yetmezliği de yapıyor.
43:02Yani bu sefer tansiyona bağlı kalp yetmezliği, damartı kanıklıkları, çok ciddi problemlerimiz oluyor, kapak yetmezlikleri.
43:10Dolayısıyla gerçekten tansiyonu düşürmek gerekiyor.
43:13Çoğu hastamız bizim karşımıza geldiğinde en az 4 yıllık, 5 yıllık, 10 yıllık tansiyonun yükseklikliği oluyor.
43:18Onu nereden anlıyoruz?
43:19Kalp kalınlaşmış.
43:20Yani kalp kalınlaşmış da böyle bir günde, iki günde, birkaç ayda kalınlaşmaz.
43:23Dolayısıyla tansiyon gerçekten önemli.
43:26Özellikle baş ağrınız varsa, ensenin böyle arkasına doğru böyle gerginlik tazında bir baş ağrısı varsa, bu en sık belirtidir.
43:35Ve yani 50 yaşından sonra da gerçekten bakmak lazım, ölçmek gerekiyor tansiyonu.
43:40Şimdi bir reklama gideceğiz.
43:42Sonrasında bir ben hipotansiyonu da konuşacağım sizinle.
43:45Eklemden sonra buradayız.
43:47Tekrardan karşınızdayız.
43:48Şimdi bir de ben şey merak ediyorum, bu hipotansiyonu.
43:51Hep derler ya işte hipotansiyonlu kişiler daha uzun yaşar, işte kalbi çok yorulmaz.
43:56Hipotansiyonu ne gibi düşünüyorsunuz hocam?
43:58Şimdi hipotansiyon aslında işte tansiyonun 90'a 60'ın altında olmasıdır.
44:04Ama yani çoğu genç özellikle kadınlarda tansiyon 8 tansiyon da normal olabiliyor.
44:11Dolayısıyla hipotansiyon aslında bir hastalık değildir.
44:14Yani düşük tansiyon bir hastalık değildir.
44:17Ama düşük tansiyon eğer semptom veriyorsa, işte baş dönmesi yapıyorsa, bayılma yapıyorsa o zaman sıkıntılar oluyor.
44:24Şimdi bir bunun altındaki şeye bakmak lazım.
44:26Patofizyolojiye bakmak lazım.
44:28Eğer hipotansiyonunuz sizin bir ritim bozukluğu, ritminiz çok düşüyorsa
44:32ya da bu bazen vazodepresör yanıttı dediğimiz damar sinir sistemiyle ilgili bazı sıkıntılardan kaynaklaysa
44:42ya da aşırı çarpıntılara bağlı kalp çok hızlanıp birden tansiyonu düşürüyorsa
44:47bu durumlarda tabii ki altta yatan sebebi bulmak lazım.
44:51Bazı hastalarda pil gerekiyor, bazı hastalarda ablasyon gerekiyor.
44:55Bunları araştırmak lazım.
44:57Ama eğer böyle bir sebep yoksa genelde hipotansiyon çok böyle korkacağımız bir şey değildir.
45:03Bu hastalara genelde ne öneriyoruz?
45:05Özellikle çok ayakta duran, genç, zayıf kadın hastalarımızda oluyor.
45:13Biraz tuzlu beslenin, tuzlu ayran için, bol bol sıvı tüketin, çok ayakta kalmayın.
45:20Oturdunuz diyelim ki yatıyorsunuz, birden ayağa kalkmayın, kalkın biraz oturun,
45:25biraz bekleyin bir iki dakika sonra kalkın gibi bu tarz önerilerde bulunuyoruz.
45:29Tabii hipotansiyonun aslında bu noktadaki en büyük riski ani hipotansiyon gelişirse
45:34yani bir yerdesiniz mesela bayılırsınız, kafanızı bir yere çarpabilirsiniz.
45:39O tarz şeyler olabiliyor ama bunlar genelde öyle durumlar ritim bozukluklarına bağlı
45:44ya da alttaki patolojilere bağlı oluyor.
45:47Normal olan hipotansiyonlar genelde baş dönmesi oluyor.
45:50Siz de onu hissediyorsunuz, bir yere tutunup oturuyorsunuz.
45:53Ya da bacaklarınızı kaldırıyorlar, kendinize geliyorsunuz.
45:55Rutinde düşük tansiyonlar şanstır diyebilir miyiz o zaman?
45:58Hiçbir semptom mu yok? Düşük tansiyonla gezdiyor. 16 seyrediyor.
46:03İdeali tabii ki normal tansiyon ama düşük tansiyon sonuçta zararı yok.
46:07Zararı yok. Yani basış ne kadar düşük aslında.
46:10Yani eğer sizde semptom oluşturmuyorsa zararı yok.
46:14Faydası da var denilebilir.
46:15Süper. Peki hocam bu stres ve uykusuzluk nasıl etkiliyor tansiyonu?
46:19Çok ciddi bir etkileyici mi bunlar?
46:22Stres ve uykusuzluk gerçekten kötü etkiliyor.
46:24Yani uyku bozukları toplumda çok sık.
46:27Uyku laboratuvarları var.
46:28Bununla ilgili genelde göğüs hastalıkları ilgileniyor.
46:32Yani sonuçta siz düzenli iyi uyumadığınızda, özellikle de REM uykusuna iyi uyumadığınızda,
46:37vücudunuz üzerindeki stresi atamıyor.
46:40Ve bu vücudun dinlenmemesi, organların dinlenmemesi bu bir şekilde yüksek tansiyonla kendini belli ediyor.
46:51Ya da ritim bozukluklarıyla mesela bu çarpıntılar oluyor hastalarda.
46:55Çoğu hasta böyle, bu VES dediğimiz böyle çarpıntılar oluyor.
46:58Hastaya bakıyorsun, uykuyorsun, dizene sokuyorsun, stresden biraz uzak tutuyorsun.
47:03Gerçekten düzeliyor çoğu.
47:05Yani genelde böyle işte ritim bozukluğu ve yüksek tansiyonla kendini gösteriyor uykusuzluk problemi.
47:09Uyku önemli, her şeyde önemli.
47:11Uyku kalitesi gerçekten çok önemli.
47:12Yani günlük en az 6 diyorum ben ama ideali 8 saat.
47:16Gece uykusu olmalı işte.
47:17İnsanlar bazen onu da karıştırıyor.
47:19Mesela gençlerde bunu bazen çok duyuyorum.
47:21Gündüz uyuyor, onu uykudan sayabiliyor.
47:23Ben hep diyorum gece uykusunun çok kıymetli olduğu.
47:25Burada üst üste uzun yatmak önemli.
47:28Çünkü siz yani 3 saatlik periyotlarla bir REM uykusu, asıl REM uykusudur sizi dinlendiren, organları dinlendiren bütün.
47:36Çünkü o kasların tonusu gidiyor, bütün her şey dinlenmez halinde oluyor.
47:41Dolayısıyla sizin o REM uykusuna girebilecek kadar uzun yatmanız lazım.
47:46Onun için gece sürekli yatmak önemli.
47:48Karanlık uyku, gece uykusu.
47:49Bu konuda belki özellikle ileri yaşlarda erkeklerde mesela prostat problemleri, istersemez prostat problemlerinden dolayı idrar ihtiyacı için sık sık 3 defa 4 defa çıkan hastalar oluyor.
48:02Bunlar da ciddi problemlere sebep oluyor.
48:03Onu tabi tedavisi, yüroluklar çok iyi şekilde yapabiliyorlar.
48:07Ona da dikkat çekmek gerekir.
48:09Hocam programımızın sonuna geldik.
48:11Çok teşekkür ediyorum.
48:12Çok hızlı geç, çok güzel geçti.
48:13Ben teşekkür ederim.
48:14Çoğu şeyde sormaya çalıştım.
48:15Ben çok bilgilendirici oldu, güzel oldu.
48:17Çok teşekkürler tekrardan.
48:19Ben teşekkür ederim.
48:20Evet bugünlük bizden bu kadar.
48:22Hafta yine Cuma günü sabah ve Asya'da görüşmek üzere.
48:25Hoşçakalın.
48:25Teşekkür ederim.