Category
🛠️
Yaşam tarzıDöküm
00:00Jenerik müzik.
00:30Jenerik müzik.
00:47Efendim merhabalar.
00:49Beyaz TV ekranlarına hoşgeldiniz.
00:51Geçmişe yürüyen adamla beraber,
00:54geçmişe yürüyen adama hoşgeldiniz.
00:58Bu program sizleri ve bizleri pazar günü pazar kahvaltısından sonra
01:04ama nasıl bir kahvaltı?
01:06Haftanın aileyle yapılan neredeyse tek kahvaltısı.
01:11Aile efranı da oturmuş.
01:13Toplu halde gülerek, çay içerek, eğlenerek, kahkahalar atarak bir kahvaltı.
01:19Ardından keyif kahvesi veya keyif çayı eşliğinde
01:24Beyaz TV'yi açıp, geçmişe yürüyen adamı seyretmek ne keyifli değil mi?
01:31Şahsen ben de öyle yapıyorum.
01:33Ben de bu programı pazar günleri ailemle beraber seyrediyor.
01:38Sizin almış olduğunuz keyfi alıyorum.
01:42Pazar günü başka ne yapılabilir ki?
01:44Tarihte yürümekten başka.
01:47Tarih üzerinde, tarihte, geçmişte, geçmişe doğru yürürken
01:52karşımızda Eminönü programı çıktı.
01:56Eminönü bölgesi çıktı.
01:58İkinci bölüm.
02:00Hatırlarsanız geçtiğimiz hafta pazar günü birinci bölüm yayınlanmıştı.
02:05Şimdi ikinci bölüm karşınızda.
02:08Ne muhteşem bir manzara değil mi?
02:11Yani böyle konuşurken aslında arkamdaki manzaradan bir haber gibi davranıyorum.
02:17Aslında o manzaranın ta içindeyim.
02:22Karşımızda bir hünkâr kasrı.
02:24Bir hünkâr mahfili.
02:26Hünkâr mahfiline giden bir koridor.
02:29Bir cami.
02:31Ve altında Eminönü bölgesini Sirkeci bölgesine bağlayan kestirme bir yol.
02:38Eğer Mardin'de olsaydı Abbara diyecektik.
02:42Eğer İspanya, Madrid'de olsaydı
02:45buraları görmek için turist kafirleri halinde İspanya'ya Madrid'e gidiyor olacaktık.
02:53Burası Mardin değil.
02:55Bu arada Mardin candır mutlaka gitmeniz gerekiyor.
02:58Ancak burası Mardin değil.
03:00Burası İstanbul.
03:02Mardin'de Türkiye'de Mardin'de eşine rastlayacağınız bu yapılardan biri de Eminönü'nde bulunmakta.
03:11Ve farkında mısınız?
03:13Geçen yavruların cıvıl cıvıllar maşallah.
03:18Başlarında öğretmenler ve veliler.
03:21Kim bilir evlatlar nereye gezmeye gidiyorlar.
03:25Buradan çocukları gezmeye götüren, yaşadıkları coğrafyayı ve yaşadıkları şehri çocuklara anlatmak için
03:35çocukların sorumluluğunu üstüne alan bütün öğretmenlere buradan selam olsun.
03:43Zor iştir bu işi yapmak öğretmenler dünyasında ve yavruları gezdiriyorlar.
03:49Efendim çok güzel fotoğraflar var.
03:52200 sene öncesine giden fotoğraflar var.
03:56Eminönü bitmedi, Eminönü bitmeyecek.
03:58Eminönü uzun soluklu bir bölge ve sizinle adım adım bu coğrafyayı, bu bölgeyi, bu semtleri, bu caddeleri gezeceğiz.
04:09Beyaz TV Geçmişe Yürüyen Adam Eminönü 2 başladı.
04:281910'lu yıllar yani günümüzden 115 sene önce Eminönü'nün ikinci bölümünde size göstereceğimiz ilk fotoğraf ve şu an karşınızda.
04:42Nasıl ama günümüzden 115 yıl evvele gittik fakat kalabalık pek de değişmedi.
04:50Hatta an itibariyle anlık olarak önünüzde bulunan fotoğraf şu anki halden daha kalabalık gibi.
05:00Bugün yani şu an saat 12 civarı 12-12.30 civarı.
05:06Belki de bu yüzden bu kadar tenha görünüyordur.
05:10Evet Anadolu'dan bizi izleyen sevgili dostlar şu kalabalık tenha bir kalabalık.
05:18Hatta bir şey söyleyeyim mi?
05:20Avrupa'nın hangi şehrine girerseniz girin.
05:24İstediğiniz Avrupa kentine gidin.
05:27Hatta Fransa, Paris'te, Şanzelize'ye gidin.
05:30Le Petit Paris'e gidin.
05:33Eiffel Kulesi'nin olduğu yere gidin.
05:35Strasbourg'da Kleber Meydanı'na gidin.
05:38Fark etmez.
05:39Nereye giderseniz gidin.
05:41Bu saatte bu kalabalığı hiçbir yerde bulamazsınız.
05:46Burası enteresan bir kalabalık.
05:492025'ten bahsediyorum.
05:51Ama görülen o ki fotoğrafın bize vermiş olduğu mesaja bakacak olursak görülen o ki
05:59günümüzden 115 yıl evvel de değişen aslında pek de bir şey yokmuş.
06:05İnanılmaz bir kalabalık.
06:08Burada asker sevkiyatının askerleri bir yerden bir yere kaydırma sevkiyatının varlığı da önemli.
06:19Fakat 1910 yılında herhangi bir savaş yok.
06:23Trablusgarp biteli bir yıl olmuş.
06:26Balkan savaşlarının başlamasına daha 2,5-3 yıl var.
06:321910'lu yıllarda burada herhangi bir savaş yokken ciddi anlamda bir asker kaydırması da olamaz.
06:41Yani fotoğrafın tanımlanmasında, etiketlenmesinde asker sevkiyat noktası diyor.
06:48Ama bu asker nereden nereye sevk ediliyoru söylemiyor.
06:53Bizim önümüzde şu an 115 yıllık bir fotoğraf var.
06:57Burası kalabalık.
06:59Arka tarafta kubbe.
07:02Kubbenin üstündeki o alem kısmı 2025'te görülüyor.
07:08Fakat 115 sene önce 1910 yılında o kubbenin alemi yok.
07:15Ya binanın orjinalinde alem yok idi, biz ekledik.
07:21Ya da alem vardı, kırıldı.
07:24Kırılanın yerine orjinal olmayan bir alemi biz ekledik.
07:29Ne olursa olsun 100 sene önce orada alem yoktu.
07:33Bugünse bir alem bulunmakta.
07:36Kubbenin hemen yanında bir boşluk.
07:40Neden bahsediyorum?
07:42Kafa karışıklığı olmasın 2025'ten.
07:45Yani bugünden bahsediyorum.
07:47Kubbenin cami tarafında yani ekrana göre sağ tarafında
07:53yani cami ile bakın cami burada
07:57cami ile bina arasında bir boşluk var.
08:04Ve bu boşluktan bugün 2025'te Halis Köprüsü görülüyor.
08:10Fakat 115 sene önceki fotoğrafta bir bina var.
08:15Bir arka taraf yıkılmıyor.
08:17Sizinle geçtiğimiz hafta sonlara doğru bir fotoğraf göstermiştim.
08:22Orada Mısır Çarşısı'nın hatta çarşıyı şöyle göstermiştim.
08:27Binayı da böyle göstermiştim.
08:29Yani denize doğru ters orantıda giden bir bina vardı.
08:34Bir çapraz bir bina.
08:36O binayı şu an sanırım görüyoruz olsa gerek.
08:40O bina yıkıldı.
08:421940'lardan 1957'lere kadar süren İsmet İnönü'den Adnan Menderes'e kadar olan
08:50o dönemde 17 yıldan hatta 15 yıl 1942 ile 1957 yılları arasında 15 yıl
09:01İnönü ile Menderes arasında bir yıkım 15 yılı geçirdi bu şehir.
09:08O halde yıkılmış olmalı.
09:10Ya İnönü zamanında yıkıldı ya da Menderes zamanında yıkıldı.
09:14Ama şuradaki bina yıkıldı.
09:17Ve bugün bomboş bir alan görülüyor orada.
09:21Kalabalık müthiş, binalar müthiş.
09:24Bugün olmayan binaların o fotoğraflarda görülmesi müthiş.
09:28Ne diyelim 1910-2025 aradan geçen 115 yıl ve aynı açı iki fotoğraf.
09:39Şu an karşınızda.
09:56Her ne kadar 125 yıl desem her ne kadar 1900 desem ya dile kolay.
10:02Yani 125 yıl önce bir buçuk iki nesilden bahsediyorum.
10:08Ortalama insan ömrü 70-80 yıl olsa sağlıklı bir insan ömrü bir buçuk nesil yapıyor.
10:17125 yıl öncesinden bahsediyorum.
10:21125 yıl önce burası hamalların geçiş güzergahıydı.
10:29Bir hamal var.
10:31Şuralarda bir yerlerde.
10:33Hamalı görüyorsunuz değil mi? Bir de onun yanında başka biri var.
10:37Şurada bir bina, binanın ne olduğunu söyleyeceğim.
10:41Bir bina binanın kapısının hemen yanında bir genç duvara yaslanmış bekliyor.
10:48Bu arada duvara yaslanmış bir biçimde beklediği yerde pencere var şu an.
10:55Ama 125 yıl önce bir pencere yok.
10:59Demek ki bu pencere binanın orjinalinde yok.
11:03Sonradan açılan bir pencere.
11:06Orjinalde penceresiz bir bina.
11:09Peki sürekli bina diye bahsettiğim bu bina ne?
11:13Bir külliye var.
11:15İki haftadır bu külliye etrafında geziyoruz.
11:19Yeni Cami.
11:20Yani Safiye Sultan tarafından başlatılan Handan Sultan Kösem Sultan tarafından devam ettirilen Mahpeykel Kösem Sultan'dan bahsediyorum.
11:31Ve Sultan İbrahim'in 18. Osmanlı Padişahı Sultan İbrahim'in hanımı,
11:3719. Osmanlı Padişahı Sultan 4. Mehmed'in annesi Hatice Turhan Sultan tarafından bitirilen bir külliye var.
11:47Ve o külliyenin mubakkıt hanesi var.
11:50Mubakkıt, vakit.
11:53Vakit belirleme yeri.
11:55Aslında bir astronomi araştırma merkezi gibi görülüyorsa da,
12:00Osmanlı zamanında astronomik araştırmaların yapıldığı yer mubakkıt haneler değildi.
12:08Müneccim hanelerdi.
12:10Müneccim haneler, necm yani yıldızlara bakarak güneş, ay, mars, gezegenler, necm, müneccim, müneccim hane,
12:21astronomi araştırma merkezi, mubakkıt hane ise genelde camilerin yanlarında bulunur.
12:29Camilerin yanlarında.
12:31Buyurun size cami.
12:34Bakın şu an arkamda cami var.
12:37Ve buyurun size caminin yanı.
12:40Mubakkıt hane.
12:42Ezan saatlerini ayarlama birimi.
12:46Ezan saatlerinin sürekli mevsimlere göre güneşin doğması, batması değişiyor ya,
12:54işte o ezan saatlerini ayarlayan birim de, ayarlayan merkez de tam olarak burası.
13:02Yeni cami mubakkıt hanesinin size göstermekten mutluluk duyacağım.
13:08Geri geri giderek aramıza da insanların girmesini göze alarak göstermek istiyorum.
13:15Çok fazla insan girecek aramıza.
13:18Ve belki de ben kaybolacağım.
13:20Ama size bunu mutlaka göstermem lazım.
13:23İnsan için yapılan bu binalarda merkeze insanın konularak özne de insanın olarak olduğu bu binalarda
13:34hayvanların da yaşama hakları var.
13:37Bakın size kuş evleri.
13:39Eminönü Yeni Cami'nin üstünde ana binasında pek çok kuş evi var.
13:45Fakat böylesine zarif bir kuş evi sanırım birkaç camide olsa gerek.
13:52Kuş evi nasıl ama?
13:54Yanından geçip giderken pek çok insanın fark etmediği bir enstantane, bir özellik.
14:02Mubakkıthane, cami, hazire ve tam üstünde bir kuş evi.
14:08Peyami Safa diyor ya, görmek mey bakmak mı?
14:12Görmekle bakmak arasındaki fark sanırım bu olsa gerek.
14:17Buradan defalarca gelip geçen insanlar orada bir kuş evinin olduğunu,
14:24orada hayvanların konaklaması için atalarımızın bir kuş evi yaptığını görmüyorlar.
14:33Bu programa Beyaz TV Geçmişe Yürüyen Adam programına başlarken biz şöyle demiştik.
14:42Sizi hiç görmediğiniz, hiç bilmediğiniz, tanımlayamadığınız yerlere götürmek gibi bir iddiamız yok.
14:52Böyle bir iddia fazla melankolik ve fazla iddialı olur.
14:57Öyle bir yer yok ki.
14:59Görülmeyen, bilinmeyen, gezilmeyen bir yer yok.
15:03Biz bu programa Beyaz TV ekranlarında Geçmişe Yürüyen Adam programına başlarken demiştik ki,
15:12sizi her zaman gördüğünüz, her zaman gittiğiniz, her zaman geçtiğiniz yollarda farkına varmadığınız detayları göstereceğiz.
15:23İşte size de detay.
15:25Mubakkıthane'nin kapısında bir kuş evi.
15:28Bunu görmek gerekiyor.
15:311900'lerin başı 2025.
15:35Aradan geçen 125 yıl aynı açı iki farklı fotoğraf şu an karşınızda.
15:431918 tarihine gidelim mi?
16:01Yani günümüzden 107 sene öncesine Mondoros Ateşkes Antlaşması'nın imzalandığı,
16:09Osmanlı Devleti'nin Demetoka Savaşı'ndan, 1897 Türk-Yunan Harbi'nden, 1909 Trabluskarp Harbi'nden,
16:201912-13 Balkan Savaşları'ndan 1914-1918 Temmuz'una kadar Birinci Dünya Savaşı'ndan çıktığı ve son 20-25 yılının tamamen savaşlarla olduğu yıllara gidelim mi?
16:39Bol savaş varsa, bu toplumun hafızasında son 25 yılda durmaksızın bitmeyen bir savaş varsa, bol miktarda şehit var demektir değil mi?
16:54Bol miktarda şehit, bol miktarda yetimi gösterir mi?
17:00Yetimler var mıdır? Vardır.
17:04İşte bu fotoğraf o yetimleri konu almaktadır.
17:09Şu an 2025'teyim.
17:11Birazdan şu tarafa çekilip, elimi böyle yaptığımda 1918'e, 107 yıl öncesine gideceğim.
17:20Bakın gittik. 107 yıl önce şu insanların gittiği, şu arabalı kardeşimin gittiği yoldan 1918 tarihinde Darüleytam Mektebi,
17:34yani yetimler yurduna bağlı olan, babaları olmayan yetimler geliyorlar.
17:41Ne kadar acı değil mi?
17:44Bu çocukların yani 1918 tarihi diye kodlandırılan o fotoğraftaki çocukların babaları bu vatan için şehit düşmüşler.
17:57Devlet kendisi için şehit düşen babaların çocuklarına sahiplenmiş.
18:04Devlet anadır, devlet babadır ya.
18:08Bu çocuklara da devlet analık yapmış, babalık yapmış ve yurtlarda yetiştirip yerleştirmeye başlamış.
18:16İşte onlar.
18:18Flamalarıyla beraber giriyorlar.
18:20Onları görüyor musunuz?
18:22Ve onları izleyen şu bölgede duran kalabalıklar.
18:27Şurada binaların, şu hünkâr kasrına çıkan padişahın atla beraber gittiği bir hünkâr yolu var.
18:37İşte bu hünkâr yolunun altında 1, 2, 3, 4, 5, 6 adet dükkan bulunmakta.
18:44Bugün el sanatları, tezhip, minyatür, takı, ebru, nah, bir sürü dükkanlar var.
18:56Ve bunlar hem ders veriyorlar hem de ürünlerini satıyorlar.
19:01Peki bu ne?
19:03Bu Osmanlı'dan bugüne kadar bu caminin ihtiyaçlarını karşılayan akar ya da icar yani kiralık dükkanlardır.
19:14Burada bulunan kiracılar camiye yani vakıflara kira veriyor.
19:20İşte 2025'te vakıflara kiracı olan fakat 1918'de camiye kiracı olan bu dükkanlar 1918 tarihindeki fotoğrafta kapanmış.
19:36Önünde bir sürü insan var Darüleytam Geçişi'ni bakın geçiyorlar.
19:42Darüleytam Geçişi'ni seyrediyorlar.
19:45Şurada 2025'te yani bugün çöp kovasının bulunduğu burada bir hamal var.
19:54Küfesiyle beraber sırtında küfe yüklenmiş gidiyor.
20:00Şuralarda bir yerlerde modern kıyafetli fötül şapkalı bir hanımefendi gidiyor.
20:08Tam olarak benim durduğum yerde ve şu an benim gördüğüm yere bakarak ne görüyorum ben?
20:15Ben bir bankayı görüyorum.
20:17Peki o ne görüyordu?
20:19O PTT'yi görüyordu.
20:21Posta ve Telgraf Nezareti'nin PTT binasını görüyordu.
20:26Buradan gidiyor.
20:28Burada çocuklar.
20:30Şurada fesli biri.
20:31Burada bir hamal.
20:33Orada Darüleytam çocukları.
20:35Ve takvimler 1918 ve takvimler günümüzden 107 yıl öncesini gösterdiğinde muhteşem bir nostalji görülüyor.
20:47107 yıl arayla 1918-2025 üzerinden geçen 107 yıl farkla iki fotoğraf şu an karşınızda.
21:05Fotoğrafın takvimlendirmesinde 1940'lar diyor.
21:211940'lar deyince ne bileyim işte 80-85 sene öncesinden bahsediyor olsa gerek.
21:29İYTT 1873'te kurulduğuna göre, Abdülaziz Han tarafından kurulduğuna göre 1940'larda İYTT yaklaşık 70 yıllık bir yapıydı.
21:42Ve tam burada.
21:44Osmanlı Padişahı Sultan IV. Mehmed'in rahat rahat namaz kılmak için camiye atıyla beraber girip çıksın diye,
21:55hünkâr mahfiline ulaşsın diye yapılan büyük koridor ve büyük kapının önünde şurada şu an 2025 yılında arabalar park etsin diye bir cep var.
22:09Zaten bir araba park etmiş.
22:11Bu cebin olduğu yer 1940'lı yıllarda yani günümüzden 85 yıl evvel bir belediye otobüs durağıydı.
22:23Otobüsü yakınlaştırıp üstündeki yazıya baktığımızda Kurtuluş Beyazıt görüyoruz.
22:32Bugün olmayan bir hat.
22:34Kurtuluş ile Yenikapı arasında 70 KEY var Kurtuluş Yenikapı, Kurtuluş Eminönü.
22:41Ama Kurtuluş Beyazıt yok.
22:44O günlerde varmış.
22:47Görüyor musunuz belediye otobüsünü?
22:49O siyah otobüsü.
22:51Şimdi önünde bir çocuk arabası, bir anne, bir bebek ve bir baba bulunmakta.
22:59İnsanlar geçiyorlar.
23:0185 yıl önce bir otobüsün bulunduğu yerde bugün arabalar ve insanlar bulunuyorlar.
23:10Bu yol Peyami Safa'nın Fatih Harbiye kitabında geçen, Fatih'ten Harbiye'ye kadar giden tramvayın yolu.
23:20Biraz ileriye gidecek ve ileriden sağ yaparak dönecek.
23:24Şuradan da bir yol var.
23:26Buralar tramvay yolu.
23:28Fatih Harbiye romanı 110-120 sayfalık küçük bir romandır.
23:34Ve bütün genç kardeşlerimin, bütün evlatlarımın okumasını tavsiye ediyorum.
23:40Elinizde bir Peyami Safa kitabı varsa adına bakmaksızın mutlak okumanız gerekiyor.
23:48Peyami Safa imza atsa görmeniz gerekiyor.
23:52Peyami Safa'nın Fatih Harbiye'si işte bu hatları anlatıyor.
23:57Peyami Safa'nın Yalnızız isimli bir romanı var.
24:01Orada Samim ile Besim isminde iki karakter var.
24:05Bunların simeren yadı verilen bir dünyası var ki,
24:09Samim ve Besim de Eminönü'nden, Beyazıt'tan ve Kurtuluş'tan bahsediyor.
24:16Olarak bu otobüslerin hattından bahsediyor.
24:20Türk edebiyatına, Türk romanlı tarihine geçmiş olan bir hattır.
24:26Bu tramvay yolu, treleybus yolu.
24:29Ben 74'lüyüm hatırlarım bu topraklardaki treleybusları.
24:34Ne demek treleybus? Genç kardeşlerim.
24:37Mesela Halil abi bilir de Kadir kardeşim bilmez.
24:42Ne demek treleybus?
24:44Bir tramvay yolu yok.
24:46Sabit bir yolu yok.
24:48Caddede giden bir belediye otobüsü.
24:51Fakat otobüsün elektrikli bir hattı var.
24:55Üstten geçen kablolar onu tutan bir tel levha ve treleybus elektrikli gidiyor.
25:01Otobüsle tramvayın karışımıdır treleybus.
25:05Bu topraklarda treleybuslar da var.
25:08Bu İstanbul'un tarihi 1873'lerden beridir.
25:13Tramvaylarla, metrolarla, treleybuslarla, trenlerle, otobüslerle süslenmiş.
25:19Ve şurada bir otobüs.
25:22Takvimler 1940'lar.
25:25Yani 85 yıl önce bir otobüs.
25:29Siyah bir otobüs.
25:30Kurtuluş beyazı.
25:32Peyami Sapa şu an bizim olduğumuz yerde dursa,
25:36şöyle baksa, o otobüsü seyretse,
25:40muhtemelen o otobüsün içindeki insanları konu alan bir hikaye, bir roman yazardı.
25:47Peyami Sapa'ca bu dünyaya bakmak lazım.
25:50Baktığında çok farklı şeyler görüyoruz.
25:54Görürüz daha doğrusu.
25:561940'lar, 2025.
26:0085 yıl geçmiş aradan.
26:03Dilek olay, dile kolay.
26:06İki fotoğraf şu an karşınızda.
26:11MÜZİK
26:24Hadi gelin 144 yıl öncesine gidelim.
26:28Takvimler 1881'i göstermekte.
26:32144 sene önce Hatice Turhan Sultan Çeşmesi'ni gösteremiyorum.
26:38Durun durun hadi göstereyim.
26:40Bugün böyle.
26:41Yani 2025'te işte böyle.
26:45Bunun ön tarafında çeşmenin kurnaları var.
26:49Fakat 144 yıl öncesine gidersek,
26:522025'te gördük.
26:54144 yıl öncesine gidersek,
26:57böyle bir görüntü var.
26:59Turhan Sultan Çeşmesi'nin yalnızca çatı kısmının bir kısmı görülüyor.
27:06Vallahi ben belirlemiyorum.
27:08Artık orijinal fotoğraf neyi ve ne kadar gösteriyorsa,
27:12ben de onu o kadar gösteriyorum.
27:15Hatice Turhan Sultan Çeşmesi'nin çatısının ucu görülüyor.
27:20İleri de ise Sultan I. Abdülhamit Han döneminden kalma Sıbyan Mektebi.
27:25Sultan I. Abdülhamit Han'ın ikinci değil, birinci.
27:30Yani 1774-1789 yılları arasında hüküm süren 27. Osmanlı Padişahından bahsediyorum.
27:41Sultan I. Abdülhamit Han'ın yaptırmış olduğu Sıbyan Mektebi,
27:47akar yani kira geliri sağlayan dükkanlar ve türbesinin kubbesi.
27:53Bugün de 2025'te türbesinin kubbesi görünüyor.
27:59144 sene önce, 1881'de yani Mustafa Kemal Atatürk'ün doğduğu yıl o günde görülüyor.
28:10Nasıl net ve güzel bir fotoğraf.
28:13Değişen hemen hemen hiçbir şey yok.
28:17Bakın buradan Bahçekapı otobüslerinin ve Bahçekapı tramvaylarının geçtiği yoldan
28:2670-80 yıl öncesini hatırlayanlar bilirler ki burada bir tramvay yolu vardı.
28:33O tramvay yolu Fatih Harbiye'ye, Peyami Sapa'nın Fatih Harbiye'sine az evvel bahsettiğim gibi
28:41Fatih Harbiye'ye konu olan tramvayların geçtiği yoldu.
28:46Bu fotoğrafta, 1881 fotoğrafında o tramvay yolu yok.
28:52Demek ki henüz daha döşenmemiş o yol.
28:56Ve oradan faytonlar geçerek aşağıya doğru, Sirkeci Hattı'na doğru gidiyorlar.
29:04Burası karmakarışık.
29:06Hangi fotoğrafa bakarsanız bakın karmakarışık.
29:10Bugün de karışık, 144 sene önce de karışık.
29:15Peki arada ne fark var diye soracak olursanız fark söyleyeyim.
29:20Giyim kuşam, o günlerde burada şalvarlı, cübbeli, sarıklı, fesli, çarşaflı beyefendiler, hanımefendiler gezerken
29:29bugünse bugüne hitap eden kıyafetler görülmektedir.
29:35İnsanlar aslında aynı, yani insan olarak aynı ama o insanların giymiş olduğu kıyafetler farklı.
29:46Dondurmacının sesini duyuyor musunuz?
29:48Muhtemelen 144 sene önce de burada bulunan dondurmacı şu tür tempo tutturuyordu.
29:58O gün de tempo tutturuyor, bugün de tempo tutturuyor, ne güzel.
30:03Fotoğrafa gelelim.
30:05Nasıl karmaşıklık, sanki bir şey değişmemiş gibi gösteriyor bize.
30:11144 yıl geçmiş Turhan Sultan Çeşmesi sizin sağınızda.
30:17Zahire Ambarı bugün borsa olarak kullanılıyor.
30:211.Abdülhamit Han Sıbyan Mektebi, akar kira geliri sağlayan dükkanlar ve 1.Abdülhamit Han Türbesi.
30:31Her şey aynı, değişen hiçbir şey yok.
30:34Sadece şurada bana göre sağda size göre solda yol kenarında bir bina var.
30:42Kameraman kardeşim Kadir'in dikkatini çekmiş.
30:46Bak abi dedi ne buldum ne gördüm dedi.
30:49Ne gördün Kadir dedim.
30:52Alışacak, İstanbul söz konusuysa alışacak.
30:56Neler görecek neler.
30:58Bugün 3 katlı ama 1881'de 2 katlı.
31:03Yani kaçak kaç çıkılmış.
31:06Bugün kaçak değildir o muhtemelen.
31:08Aflar gelmiştir, elektrik doğalgaz hattı bağlanmıştır, su vardır, telefon vardır.
31:16Şu an imarı ve iskanı vardır.
31:18Afı çıkmıştır ama.
31:20Binanın orijinali 2 kat, bugünse 3 kat.
31:25Zaten yukarıya doğru bakıldığında bir çıkmanın olduğu ve orada farklı taşlarla 3. bir 4. bir katın.
31:35Orijinalde 3 kat burada 4 kat var.
31:374. bir katın çıktığı da anlaşılıyor.
31:41Bakın elimizde fotoğraflar bize neleri gösteriyor.
31:46O fotoğraf burada kaçak bir katın olduğunu gösteriyor.
31:51144 yıl ara.
31:53Aynı açı 2 fotoğraf şu an karşınızda.
32:13Az evvel 1881'deydik.
32:16Şimdi 1891'deyiz.
32:1910 yıl bir anda bir fotoğrafta 10 yılı atladık ve 10 yıl sonra.
32:25Takvimler 1891'i göstermekte.
32:28Günümüzden 134 yıl evvel bir takım şeyler değişmiş.
32:34Mesela cadde bu kadar geniş değilmiş.
32:38Caminin olduğu yer bu kadar net görülmüyormuş.
32:43Şu an tam köşe başında bulunan ve restoranın bulunduğu bina yokmuş.
32:48Zaten bakarsanız sevgili dostlar ve kameraman abiler kardeşler bina yeni.
32:55Ama o fotoğraftaki bina eski.
32:58Uzunlamasına ve ovalimsi bütün caddeyi kaplıyor gibi.
33:03O bina şu an yok.
33:05Bina yıkılmış ve biraz geri çekilmiş.
33:07Dolayısıyla caminin fotoğrafa göre daha fazla kısmı açıkta kalmış.
33:15Burada bir bankanın bulunduğu yerde bir bina varmış.
33:20Ve muhtemelen şuralara kadar geliyormuş.
33:24Ki fotoğrafı çeken kişi bu dükkanın camlı olan kısmını da çekmiş.
33:32Arkamızda bir çeşme.
33:34Programlar boyu anlattığımız hanımefendi, hanım sultan, bir valide sultan, Hatice Turhan Sultan.
33:43Hatice Turhan Sultan'ın yaptırmış olduğu çeşmenin 134 yıl önce 1894'te çekilen fotoğrafta üstünde biraz yüksek.
33:55Yani arkasında biraz yüksek bir bina var.
33:59Bugün ise alçak bir bina var.
34:02Yüksek olan bina PTT binası.
34:05Yani bugün 1905-1906'lı yıllarda Mimar Kemalettin tarafından yapılan bir sirkeci postanesi var.
34:16O postanenin olduğu yerden önceki yeri burasıydı.
34:23Buradan önce de Gülhane Parkı'nın orasıydı.
34:26Birkaç program önce size Gülhane Parkı'nda olan binayı gösterdim Alay Köşkü'nün yanında.
34:35İşte orası yokken burası vardı.
34:38Turhan Sultan Çeşmesi fotoğrafta görülüyor.
34:42Arkasında yüksek bir bina.
34:44Bu tarafta oval bir bina.
34:46Ve hemen arkasında 1597-1663 yılları arasında yapılan 66 yıllık bir bina.
34:57Eminönü bölgesinin birinci programını yaptığımızda anlattığım için bir daha anlatmadım.
35:06Bu bölümde tekrar olmasın diye anlatmadım.
35:10Fakat Eminönü Yeni Cami 66 yılda bitirilen Safiye Sultan'ın başlattığı, Handan Sultan'ın devam ettirdiği, Kösem Sultan'ın devam ettirdiği
35:21ve onun gelini Hatice Turhan Sultan'ın bitirdiği 4 gelinli 66 yıllık bir külliye.
35:30İşte o külliyenin ana yapısı olan cami yarım olarak görülüyor.
35:371891 yılında çekilen fotoğrafta görülüyor.
35:432025'te ise baya baya, yarı yarıya görülüyor.
35:48134 sene önce daha azmış, şimdi daha fazla.
35:54Çok karışık, çok kalabalık, çok yoğun bir caddedeyiz.
35:59Birinci Abdülhamid Han, Hamidiye Caddesi diye geçiyor burası.
36:04Herkes sanıyor ki 2. Abdülhamid'den dolayı buranın adı Hamidiye Caddesi.
36:11Halbuki öyle bir şey değil.
36:13Burası 1. Abdülhamid'den dolayı Hamidiye Caddesi.
36:181891, 2025.
36:23Bakalım mı kalabalığa?
36:25Kalabalık aynı.
36:27O günde yoğunluk var, bugün de yoğunluk var.
36:31Bir önceki fotoğrafta da gösterdiğim gibi sadece insanların kıyafetleri farklı.
36:39Onun dışında değişen herhangi bir şey yok.
36:43Bir pazar gününüzü size tavsiyem, üstelik size şiddetle tavsiyem.
36:49Bir pazar gününüzü mutlaka ayırın ve buraya gelin.
36:54Pazar gününüzü buraya ayırın ve gelin.
36:58Ayrıca gezin.
37:00Size gösterdiğim fotoğrafların bugünkü hallerine bakın.
37:05Programda, görüntüde ekran kaydı alın.
37:10Televizyon ekran kaydını alın.
37:12Aynı açıyı gelin, buralarda bulun.
37:16Sizler de geçmişe yürüyen adamlar olun.
37:20Beyaz TV, geçmişe yürüyen adam ben değilim.
37:25Kameranın arkasındakiler de değil.
37:28Kanalda montaj odasındakiler de değil.
37:32Geçmişe yürüyen adam milyonlarca.
37:35Şu an bizi seyreden herkes.
37:38Fotoğrafa gelelim mi?
37:40134 sene arayla, 1891-2025.
37:46Aynı açı, aynı yer, iki farklı fotoğraf şu an karşınızda.
37:581919 senesine gidelim mi?
38:12Günümüzden 106 sene önce Kurtuluş Savaşı'nın başladığı,
38:17Mustafa Kemal Paşa'nın ülkeyi kurtarmak için Anadolu'ya geçtiği,
38:23kongrelerin yapıldığı, düzenli ordu çalışmalarının yapıldığı,
38:28Anadolu'nun kaynadığı bir ülkenin bitmek ya da var olmak,
38:35olmak ya da ölmek noktasında olduğu bir yıl.
38:411919 yılı.
38:43Arkamda görmüş olduğunuz manzara tam olarak o günleri anlatan bir manzara.
38:50O günlerde Samsun'da, Ankara'da, Erzurum'da, Sivas'ta hareketlilik yaşanırken,
38:57İstanbul'da da böyle bir hareketlilik yaşanıyormuş.
39:02Böyle derken 2025'i göstermiyorum.
39:051919'u gösteriyorum.
39:08Böyle bir hareketlilik yaşanıyormuş.
39:11Şu an bir otel olan bina, adını tabii ki veremeyeceğim.
39:16Bir otel olan bina 1919'da Abdülhamit Han tarafından yapılan,
39:224. Vakıf Han olarak bilinen büyük bir iş hanıydı.
39:27Ben, 74 doğumlu, 50 yaşında Fatih Cerrah Paşalı ben,
39:34oranın han olduğu, iş hanı olduğu günleri daha dün gibi hatırlıyorum.
39:40Hikayesi güzel.
39:421919 tarihinde 106 sene önce çekilen fotoğraf bize çok şey anlatıyor.
39:50Hikayesi güzel.
39:521. Abdülhamit Han döneminde burada, bu tarafta,
39:57zahire borsası olarak kullanılan yerde bir Sıbyan Mektebi,
40:03bekar odaları, kira gelirlerini sağlayan dükkanlar,
40:09bir türbe ve pek çok meşruta bulunuyordu.
40:13Bu tarafta ise aynı padişah tarafından,
40:171. Abdülhamit Han tarafından yapılan başka bir Sıbyan Mektebi,
40:23bir medrese, bir tabhane, bir çeşme, Zeynep Sultan Çeşmesi,
40:30başka programlarda o çeşmenin burada olduğu zamanları,
40:35Gülhane Parkı'na giden zamanlarını, her şeyi anlatacağım.
40:39Ve biz buranın hakimi olacağız.
40:43Burada 1. Abdülhamit Han'la alakalı pek çok yapıyı 2. Abdülhamit Han yıktı.
40:53İstanbul'un Eminönü Bölgesi'ne, Sirkeci Bölgesi'ne 6 tane vakıfhan yaptı.
41:021. Vakıfhan, 2. Vakıfhan, 3. Vakıfhan diye.
41:064. Vakıfhan'da şu görmüş olduğunuz devasa, kocaman bina.
41:13İşgal yıllarında, 1919'dan sonra yani,
41:18bu fotoğrafın çekilmesinden aylar sonra yani,
41:23Fransızlar burayı irtibat bürosu ve işgal merkezi olarak kullandı.
41:30İngilizler ise biraz ileride bir bölgede bir binayı İngiliz işgal orduları komutanlık binası olarak kullandı.
41:40Burası Fransızlara verildi, orası İngilizlere verildi.
41:444. Vakıfhan, Abdülhamit Han tarafından yapılan 4. Vakıfhan 1919 yılında zaten vardı.
41:55Siz 1 değil 2'yi görüyorsunuz.
41:59Şimdi size inanılmaz bir tarihi bilgi vereceğim.
42:03Bakın, Vakıfhan'ın yanında güneş gözlüklerinin satıldığı bu tarihi yapı,
42:11bu tarihi yapı değil mi?
42:13Cevap veriyorum, evet tarihi yapı tam 1921'de yapıldı.
42:18Yani günümüzden 104 sene önce 1921'de yapıldı.
42:25Ama az evvel gösterdiğim 1919 tarihli resimde bu bina yok.
42:31Bu binanın yapılmasına 2 yıl var.
42:34Bir tane bina var, iki katlı küçük bir bina şurada.
42:38O iki katlı küçük bina yıkılıyor, yerine şu bina yapılıyor.
42:45Peki ilginç olan ne?
42:47İlginç olan şu, bizler Almanlar gibi, Yahudi katili Almanlar gibi,
42:55Müslüman Türk katili Ruslar gibi, Kızıldereli İnka, Aztek Maya katili Amerikalılar gibi,
43:05ya da Avustralya'daki yerlilerin katili Avustralyalılar gibi,
43:11ya da Cezayirlilerin katili Fransızlar gibi, ya da Libyalıların katili İtalyanlar gibi,
43:18ya da Güney Amerika'nın katili Portekizliler, İspanyollar gibi,
43:23ya da Afrikalıların katili Belçikalılar gibi, o kadar çok çoğaltabilirim ki,
43:30Endonezya katili Hollandalılar gibi, Ermeni katili olarak gösterilmeye çalışıyoruz.
43:371915 yılında Ermeni olaylarının olduğu yılda Samsun'da, ben Samsunluyum,
43:43Tütün iskelesi bölgesinde bir Ermeni yetimhanesi var.
43:48Nasıl yani bir dakika, yani Hitler hem Yahudileri katlediyor,
43:53hem de Yahudi yetimhanesi mi yapıyor ki ben Ermeni katlederken Ermeni yetimhanesi yapayım?
44:01Balat'ta bir Ermeni kilisesi ve bir Ermeni yetimhanesi var.
44:07Kurtuluş'ta bir Ermeni okulu var.
44:11Taksim'de bir Ermeni ortaokulu var.
44:15Ve bu iş hanı ise 1921'de,
44:19hani ben Ermeni katlettim ya nasıl oluyor bu iş, bir Ermeni yaptırmış.
44:25Ve adı da Agopyan İş Merkezi, Agopyan İş Hanı.
44:30Bir dakika, yani Hitler Yahudileri katledip,
44:35Yahudi okulları, Yahudi yetimhaneleri,
44:39Yahudi iş merkezleri mi açıyor ki Berlin'de, Münih'te ben de öyle açayım?
44:45Dostlar bu bir iftiradır.
44:47Biz Ermeni falan katletmedik.
44:50Bizim üzerimize yapışmaz bu leke.
44:53Buyurun size ispatı.
44:55Bu ispatı 1915-16 Ermeni olayları,
44:591921 Osmanlı'nın başkentinde,
45:03İstanbul'da, Dersaadet'te, payitahtta,
45:07Agopyan isminde bir Ermeni iş hanı.
45:111919 tarihini anlatırken,
45:144. Vakıf Hanı anlatırken,
45:17bakın bizim aklımıza neler geliyor neler.
45:21Sevgili dostlar, bugün de bize ayrılan sürenin sonuna geldik.
45:26Size Agopyan İş Hanı'nı ve 1. Abdülhamit Han'ın
45:31yapmış olduğu 4. Vakıf İş Hanı'nı gösterirken,
45:36bugün de bu programın sonuna geldik.
45:39Allah fırsat ve ruhsat verirse,
45:42başka haftalarda yine Eminönü'nün
45:46farklı coğrafyalarını anlatmaya sizlere devam edeceğiz.
45:50Allah yeter ki fırsat versin,
45:53Allah yeter ki ruhsat versin.
45:56Allah'a emanet olun.