#ICYMI [WACANA SINAR] Perang tarif AS: Apa kesan terburuk kepada rakyat?

Sinar Harian

Perang tarif AS bakal menyelak dimensi baru ekonomi global dengan kemungkinan-kemungkinan yang sukar dijangka.  Bersediakah kita dengan ‘senjata’ dan ‘perisai’ berdepan ‘perang’ ekonomi ini?   Dengarkan pandangan-pandangan isu ini dalam Wacana Sinar edisi 478 secara langsung di Studio F, Sinar Harian atau di platform digital Sinar Harian.  Facebook: https://www.facebook.com/sinarharian/videos/1211831470348848 Youtube: https://www.youtube.com/watch?v=1em4gO_HMac X: https://x.com/SinarOnline/status/1917556638413652467 Portal: https://www.sinarharian.com.my/article/726008/video/wacana/wacana-sinar-perang-tarif-as-apa-kesan-terburuk-kepada-rakyat  #WacanaSinar #SinarHarian #PerangTarif #EkonomiGlobal #DonaldTrump #AmerikaSyarikat #ASEAN

Transcript

00:00:00Terima kasih kerana menonton!

00:00:30Terima kasih kerana menonton!

00:01:00Terima kasih kerana menonton!

00:01:30Terima kasih kerana menonton!

00:02:00Terima kasih kerana menonton!

00:02:02Terima kasih kerana menonton!

00:02:04Terima kasih kerana menonton!

00:02:06Terima kasih kerana menonton!

00:02:08Terima kasih kerana menonton!

00:02:10Terima kasih kerana menonton!

00:02:12Terima kasih kerana menonton!

00:02:14Terima kasih kerana menonton!

00:02:16Terima kasih kerana menonton!

00:02:18Terima kasih kerana menonton!

00:02:20Terima kasih kerana menonton!

00:02:22Terima kasih kerana menonton!

00:02:24Terima kasih kerana menonton!

00:02:26Terima kasih kerana menonton!

00:02:28Terima kasih kerana menonton!

00:02:30Terima kasih kerana menonton!

00:02:32Terima kasih kerana menonton!

00:02:34Terima kasih kerana menonton!

00:02:36Terima kasih kerana menonton!

00:02:38Terima kasih kerana menonton!

00:02:40Terima kasih kerana menonton!

00:02:42Terima kasih kerana menonton!

00:02:44Terima kasih kerana menonton!

00:02:46Terima kasih kerana menonton!

00:02:48Terima kasih kerana menonton!

00:02:50Terima kasih kerana menonton!

00:02:52Terima kasih kerana menonton!

00:02:54Terima kasih kerana menonton!

00:02:56Terima kasih kerana menonton!

00:02:58Terima kasih kerana menonton!

00:03:00Terima kasih kerana menonton!

00:03:02Terima kasih kerana menonton!

00:03:04Terima kasih kerana menonton!

00:03:06Terima kasih kerana menonton!

00:03:08Terima kasih kerana menonton!

00:03:10Terima kasih kerana menonton!

00:03:12Terima kasih kerana menonton!

00:03:14Terima kasih kerana menonton!

00:03:16Kita nantikan apa yang mencari intipati dan juga kandungannya.

00:03:20Dan juga setia menerima kunjungan kami, Prof. Dr. Barum Abdul Hamid. Apa khabar Prof?

00:03:24Alhamdulillah.

00:03:24Alhamdulillah, terima kasih Prof.

00:03:26Nampaknya ini tahun yang mencabar buat Malaysia, Prof.

00:03:29Kita akan bincangkan nanti Prof.

00:03:30Dan juga beliau seorang, boleh kita katakan sebagai pengalaman yang luas, khususnya dalam institusi keuangan dan juga perbankan.

00:03:39Lebih tepat dan spesifiknya dalam bidang ekonomi bersama dengan kita, Tuan Iqmal Nordin. Apa khabar Tuan?

00:03:44Alhamdulillah.

00:03:44Kita nak menerima dan mendapatkan pandangan Tuan.

00:03:47Ini berkenaan regulasi institusi keuangan.

00:03:51Selebih tepatnya adalah tentang Bank Negara dan sebagainya.

00:03:53Ini kita akan unjurkan bersama dengan Tuan Iqmal seketika nanti.

00:03:56YB, ramai yang meneka dan memberi pandangan dan juga anggapan, bersandarkan juga kepada fakta, bersandarkan juga kepada realiti semasa.

00:04:06Isunya adalah berkenaan tentang barang dagangan ekspor Malaysia ke Amerika Syarikat.

00:04:10Bila dikenakan tarif itu akan menyebabkan kesan kepada ekonomi tempatan, kesan kepada proses dagangan itu dan juga kesan kepada import dan juga ekspor.

00:04:19Cuma ada beberapa sektor yang diberikan pengecualian.

00:04:24Kegusaran kita adalah tentang E&E, elektronik dan elektrik.

00:04:27Potensi pengecilan operasi apakah mungkin diunjurkan dan juga dianggarkan akan berlaku sekiranya idea hasrat ini diteruskan dan juga dipertingkatkan oleh dasar Amerika Syarikat itu.

00:04:42Okey, tentang E&E, memang dia bagi exemption pada masa kini lah.

00:04:48Masa depan kita tak tahu, dalam lebih kurang 80 hari lagi ni, dia ada pause at the moment.

00:04:54Sebab E&E, kebanyakan E&E yang kita produce itu memang kepunyaan negara-negara barat, termasuk Amerika Syarikat seperti Intel lah.

00:05:05Besar sangat di Penang.

00:05:07Jadi, dan E&E ini memang penting lah.

00:05:10Dia microchip ini memang penting untuk dasar ekonomi Amerika Syarikat.

00:05:14Dan dia jual balik daripada kita.

00:05:16Lepas kita dah buat packaging, testing, kita hantar balik daripada dia, dia jual balik daripada kita.

00:05:21So, to them, it's a component yang tidak boleh dikacau.

00:05:25At least for the moment.

00:05:27Bagi kita, kalau hasrat Donald Trump memang katakan dia nak semua Intel ni tarik balik daripada seluruh dunia, balik ke Texas.

00:05:36Balik ke Amerika untuk buat dia punya factory sana.

00:05:40Saya rasa pihak Intel dia tidak setuju lah.

00:05:44Memang dia takkan setuju.

00:05:46Jadi, dia kena nego dengan Donald Trump.

00:05:49Maybe some will go back.

00:05:50Kalau katakan kita ada 10 factory.

00:05:53Dia tutup 8 line.

00:05:56Keep to here.

00:05:57Bawa balik 8.

00:05:58Then, kita memang lah kena we have issue tentang unemployment.

00:06:03At that point, we have to worry.

00:06:06But we are not there yet.

00:06:07Memang tak ada.

00:06:08Dan kurang-kurang pun, saya rasa pada pikiran saya, sebagai bisnes lah.

00:06:12kita ada masa 3 ke 5 tahun.

00:06:16Anything drastic will happen, they have to phase out.

00:06:19They're going to move back.

00:06:20So, I don't think we're going to have to worry about that.

00:06:23Sebab Donald Trump punya term akan end in 4 years time.

00:06:25Okay.

00:06:26So, things may change.

00:06:274 tahun tu, masa yang lama.

00:06:30Boleh kata, menderita juga dalam 4 tahun tu.

00:06:33Saya rasa pada pendapat saya lah, kita punya feeling.

00:06:36Yelah, dia guna game theory.

00:06:38Dalam game theory, bila negara besar macam Amerika,

00:06:44dia nak nego dengan 180, 190 negara lain.

00:06:48They don't expect all the 190 countries to unite

00:06:52and take a united position.

00:06:55Jadi, dia ni, untuk ASEAN sahaja,

00:06:57dia tengok, kita semua ni panic sikit,

00:07:00race to the bottom,

00:07:01to try to please Donald Trump.

00:07:04Apa yang Vietnam dah jumpa dia,

00:07:06cakap apa, kita tak tahu.

00:07:08So, we need to understand,

00:07:10not to panic,

00:07:11but not to say,

00:07:12kena relax sangat.

00:07:13We need to understand and give time

00:07:16for the American syarikat yang duduk sini

00:07:19to go and talk to their own government.

00:07:22Okay.

00:07:22Right?

00:07:23But for us,

00:07:24we have to worry about rubber,

00:07:25rubber product,

00:07:27our furniture,

00:07:29some solar panel that, you know,

00:07:30they don't belong to Malaysia,

00:07:32but, you know, China,

00:07:34German solar panels,

00:07:35even American solar panels.

00:07:36Some of these things we have to worry about

00:07:38at this moment.

00:07:39Yeah?

00:07:40But lama lagi lah,

00:07:41in my view.

00:07:42Okay.

00:07:43menarik pandangan YB,

00:07:45tapi saya nak menyentuh,

00:07:46Prof,

00:07:47ya,

00:07:48Bahrum, ya,

00:07:49berkenaan,

00:07:50kita gambarkan ini sebagai

00:07:52satu perang tarif

00:07:53antara dua kuasa besar dunia,

00:07:55Amerika dan China.

00:07:56Dan ada,

00:07:57saya terbaca,

00:07:57berkenaan tentang bagaimana China

00:07:59mengambil kesempatan

00:08:00melakukan eksportnya itu

00:08:02ke negara-negara ASEAN

00:08:03dan negara ASEAN

00:08:04meng-export kembali barangan itu

00:08:05ke Amerika.

00:08:06Ini menyebabkan

00:08:07American syarikat berang, ya,

00:08:08kerana

00:08:09tarif yang dikenakan kepada mereka

00:08:10tinggi.

00:08:11Cuma,

00:08:11mendapat satu laluan mudah

00:08:13ataupun laluan yang lebih murah

00:08:14menggunakan ASEAN

00:08:15untuk membawa barang itu

00:08:16kembali ke Amerika Syarikat.

00:08:18Dan ini yang memacu

00:08:19tindakan Amerika

00:08:20dengan

00:08:21kemarahan itu

00:08:22supaya

00:08:23memberi pengajaran

00:08:24kepada China.

00:08:25Dan China pun bila

00:08:26disebut tarif Amerika Syarikat ini,

00:08:28mereka seolah-olah

00:08:29they don't care.

00:08:30jadi orang katalah, ya,

00:08:33Prof, ya,

00:08:33gajah dan gajah

00:08:34bergaduh

00:08:35yang mati tersepit

00:08:37di tengah-tengah

00:08:37ialah pelanduk.

00:08:38Jadi, kita ini

00:08:39di mana sebenarnya

00:08:40yang masuk dalam pertarungan itu

00:08:42ataupun yang di luar

00:08:43memahatikan saja?

00:08:43Prof.

00:08:44Terima kasih, Ismail.

00:08:45Yang pertama sekali

00:08:46izinkan saya

00:08:48mengambil beberapa langkah

00:08:49ke belakang.

00:08:50Ya.

00:08:51Tarif ini

00:08:52sebenarnya

00:08:53salah satu

00:08:54perlindungan

00:08:55sebenarnya.

00:08:55Dia bentuk cukai.

00:08:56Ya.

00:08:57kalau dulu

00:08:58tarif ini

00:08:59diperkenalkan

00:09:00untuk melindungi

00:09:01industri tempatan

00:09:02yang baru nak naik

00:09:03atau industri kecil

00:09:04dan sederhana.

00:09:05Jadi, dua jenis.

00:09:06Satu tarif,

00:09:06satu lagi dipanggil

00:09:07non-tarif barrier.

00:09:08Non-tarif barrier ini

00:09:09regulation dan sebagainya.

00:09:12Tapi, dunia sebenarnya

00:09:13apabila dunia menjadi global

00:09:15kita memansurkan tarif.

00:09:18Mengurangkan tarif

00:09:19dan memansurkan tarif.

00:09:20Itu yang berlaku

00:09:21selama hampir

00:09:224-5 dekad dan terakhir.

00:09:23So, Trump sekarang ini

00:09:24dia regres.

00:09:25dia bantah balik

00:09:26ke belakang.

00:09:28Tapi, pertama sekali

00:09:29kita harus ingat

00:09:30bahawa keadaan

00:09:31dunia sekarang

00:09:32dinamik

00:09:33tidak seperti dulu.

00:09:35Ya.

00:09:35Trump masih

00:09:37terperangkat dalam

00:09:37satu perangkat masa

00:09:39mengingatkan bahawa

00:09:40Amerika Syarikat

00:09:41adalah super power

00:09:42dan kesemuanya

00:09:43harus mengikut

00:09:44world order

00:09:45dari dia.

00:09:46Ya.

00:09:46Tapi, keadaan telah

00:09:47jauh berubah.

00:09:49Amerika bukan

00:09:50super power

00:09:50seperti dahulu.

00:09:51Itu yang pertama.

00:09:53Yang kedua,

00:09:54kuasa-kuasa besar

00:09:55yang lain

00:09:56yang saling bermusuhan

00:09:57sesama mereka.

00:09:58India dan China

00:09:59Rusia

00:10:00dan sebagainya.

00:10:02Mereka ini pun

00:10:02sudah mulai

00:10:03ada blok perdagangan

00:10:05mengetepikan

00:10:05pahaman politik

00:10:07balik kepada

00:10:08blok perdagangan

00:10:09apa yang dipanggil

00:10:10BRICS.

00:10:11Ya.

00:10:12So, sudah ada cabaran

00:10:12dari situ.

00:10:13Tarif ini

00:10:14jangan dipandang

00:10:15ringan.

00:10:15Kalau dulu

00:10:16unilateral tarif ini

00:10:17pada tahun 38

00:10:18diperkenalkan

00:10:19juga oleh

00:10:20Amerika Syarikat.

00:10:21Ya.

00:10:21Menyebabkan

00:10:22kekacauan dunia

00:10:23dan membawa

00:10:24dunia ke

00:10:25kancah

00:10:25Great Depression

00:10:26dan hanya

00:10:27diselesaikan oleh

00:10:28perang dunia kedua.

00:10:29Jadi, kita tidak

00:10:30mahu lah perang

00:10:30tarif sekarang ini

00:10:31menuju ke sana juga.

00:10:33Sebenarnya,

00:10:34Trump telah

00:10:34tersalah percaturan

00:10:36tetapi

00:10:37sebagai seorang

00:10:37yang mempunyai

00:10:39karakter sebegitu

00:10:40dia tidak mengakui

00:10:41tetapi

00:10:42boleh lihat

00:10:42flip-flop banyaknya

00:10:43dia hari ini

00:10:44diperkenalkan

00:10:45dia tengok

00:10:46pasaran saham

00:10:47Dow Jones jatuh

00:10:47dan sebagainya

00:10:48dia tarik balik

00:10:49apa semua

00:10:49dia

00:10:50salah percaturan

00:10:52dia ingatkan

00:10:53apabila dia

00:10:54melakukan perkara ini

00:10:55dunia akan melutut

00:10:57negara-negara

00:10:58akan beratur

00:10:58dan dia expect

00:11:00yang pertama

00:11:00beratur adalah China

00:11:01tapi sebaliknya

00:11:03yang berlaku

00:11:04sampai ke hari ini

00:11:05sampai ke hari ini

00:11:07China

00:11:07masih lagi senyum

00:11:09walaupun Trump

00:11:10mengatakan

00:11:10kita sedang

00:11:11aktif berbincang

00:11:12dengan China

00:11:13China boleh aktif

00:11:14bincang dengan kita

00:11:14tapi China kata

00:11:16there is no such thing

00:11:17he started it

00:11:19he should end it

00:11:20begitu juga

00:11:21Rusia

00:11:22yang tidak mahu

00:11:24tunduk dengan Trump

00:11:25mengenai perang

00:11:26kontroversi Rusia

00:11:27dan juga Ukraine

00:11:27semuanya adalah

00:11:28sangkut paut

00:11:29sebab ini semua adalah

00:11:30janji-janji

00:11:31Trump

00:11:32sewaktu dia

00:11:32mula mengambil

00:11:33langkah

00:11:34Prof

00:11:34lawatan Presiden China

00:11:37ke beberapa negara

00:11:38Asia Tenggara

00:11:38ini menimbulkan

00:11:41satu perspektif

00:11:42dan perbahasan baru

00:11:43di Amerika

00:11:43tidakkah ini akan

00:11:44menimbulkan

00:11:45kemarahan Amerika

00:11:46bila melihatkan

00:11:48dari segi diplomasinya

00:11:49negara-negara

00:11:49Asia Tenggara

00:11:50seolah-olah

00:11:50bersekongkol dengan

00:11:52China dalam

00:11:53konteks

00:11:53perang tarif ini

00:11:54macam Ismail kata tadi

00:11:56gajah sama gajah

00:11:57berjuang

00:11:57takkan kita nak kata

00:11:58tidak bila

00:11:59China dah datang

00:12:00melawat Malaysia

00:12:01jadi kita sebenarnya

00:12:02kita tenang

00:12:03kita masih lagi tenang

00:12:05kita melihat

00:12:05kita tidak mahu

00:12:06dilihat berpihak

00:12:07kepada mana-mana

00:12:07kita sebagai satu

00:12:09negara yang agak terbuka

00:12:11in fact pada satu ketika

00:12:12Malaysia merupakan

00:12:13negara nombor satu

00:12:14dari segi trade openness

00:12:15sekarang kita masih

00:12:16dalam kalangan

00:12:17tiga negara yang terbesar

00:12:18trade openness

00:12:19maksudnya ekspor

00:12:19dan import kita

00:12:20bagi dengan GDP

00:12:21dia besar

00:12:22so kita adalah

00:12:23negara terbuka

00:12:24yang mudah

00:12:25terkena risiko

00:12:27bila berlaku krisis

00:12:28di mana-mana

00:12:29jadi demi itu

00:12:30kita harus

00:12:30mengekalkan

00:12:32diplomasi

00:12:33dengan semua pihak

00:12:34kalau boleh

00:12:34so balik kepada

00:12:35persoalan

00:12:36Ismail tadi

00:12:37apabila

00:12:38Presiden

00:12:39China

00:12:40dia datang melawat

00:12:41negara Malaysia

00:12:42Vietnam dan sebagainya

00:12:43ini juga adalah

00:12:44salah satu strateginya

00:12:46dia nak pre-empt

00:12:47jika sesuatu berlaku

00:12:49apa boleh dilakukan

00:12:50dan apatah lagi

00:12:51Malaysia adalah

00:12:52pengerusi ASEAN

00:12:53so sekarang ini

00:12:55suara kita

00:12:55bukan sekadar

00:12:56suara Malaysia

00:12:57tapi suara kita

00:12:58boleh dianggap

00:12:59sebagai suara ASEAN

00:13:00so dalam

00:13:01kemelut ini

00:13:02ada juga

00:13:03peluang dan ruang

00:13:04untuk Malaysia

00:13:06menjadi pintu masuk

00:13:07ataupun pintu keluar

00:13:09barangan ASEAN

00:13:10yang lain

00:13:11kita juga

00:13:12boleh mengoptimumkan

00:13:13intra-ASEAN trade

00:13:15kita boleh mengoptimumkan

00:13:17ASEAN plus China

00:13:18ataupun ASEAN

00:13:19dengan EU

00:13:20dan ASEAN

00:13:21dengan BRICS

00:13:21dan sebagainya

00:13:22jadi

00:13:23sehingga kan

00:13:24pagi tadi

00:13:25saya

00:13:25saya mendengar

00:13:27semua berita-berita

00:13:28di US

00:13:28di CNN

00:13:29MNN

00:13:29semua

00:13:30hanya satu negara

00:13:32yang sedang berunding

00:13:33dengan US

00:13:34iaitu India

00:13:35itu pun

00:13:36hanya akan

00:13:36diumumkan besok

00:13:38hasil rundingan

00:13:39Trump

00:13:39sebenarnya

00:13:40dia

00:13:40agak

00:13:41panik juga

00:13:43buat masa ini

00:13:44tetapi

00:13:44karakternya

00:13:45dia tidak mengaku

00:13:46saya juga

00:13:47ingin melihat

00:13:48kepada kedaulatan

00:13:49negara kita

00:13:49kita tidak harus

00:13:51terus meletut

00:13:51tapi kita harus

00:13:52berdiplomasi

00:13:54saya setuju

00:13:55insyaAllah

00:13:55kita atasi

00:13:57dengan kebijaksanaan

00:13:58ketenangan

00:13:59dan melihat

00:14:00kepada jangka

00:14:01masa panjang

00:14:01tapi saya ingin

00:14:02melihat di sini

00:14:02satu

00:14:03Ismail

00:14:03kita jangan salah anggap

00:14:05tarif ini sahaja

00:14:06dia ada dua wave

00:14:07satu tarif

00:14:09dan tarif ini

00:14:10telah menyebabkan

00:14:11Amerika bakal

00:14:12menghadapi kegawatan

00:14:13statistik yang dikeluarkan

00:14:15pagi tadi

00:14:16oleh Jabatan Statistik

00:14:17Amerika

00:14:18mengatakan

00:14:19mereka mungkin

00:14:19akan menghadapi

00:14:20pertumbuhan negatif

00:14:21untuk dua suku

00:14:23ini akan menyebabkan

00:14:24gawat

00:14:24jadi tarif memberikan

00:14:26tamparan yang pertama

00:14:27pengurangan permintaan

00:14:29bila gawat

00:14:30kekurangan

00:14:31kuasa membeli

00:14:32akan menyebabkan

00:14:33new wave

00:14:34of kekurangan

00:14:35apatah lagi

00:14:36Amerika

00:14:36sejak Februari

00:14:372025

00:14:38adalah

00:14:39rakan ekspor

00:14:40kita yang terbesar

00:14:41dia dengan

00:14:42China ini

00:14:43saling mengatasi

00:14:44so kita harus

00:14:45berhati-hati

00:14:46berdiplomasi

00:14:48merancang

00:14:49agar

00:14:50tempoh jangka

00:14:51masa panjang

00:14:51insyaAllah

00:14:53nanti saya sentuh

00:14:55kepada Prof Barum

00:14:56berkenaan tentang

00:14:56intra-ASEAN trade

00:14:57ataupun perdagangan

00:14:58dalam kalangan

00:14:59negara-negara ASEAN

00:15:00kita sentuh juga

00:15:01cadangan Singapura

00:15:02untuk non-tarif

00:15:04trade

00:15:04yang dicadangkan

00:15:05nanti seketika

00:15:06tapi beralih kepada

00:15:07Tuan Iqmal

00:15:08dalam keadaan

00:15:10situasi ekonomi

00:15:11yang tidak menentu

00:15:12cadangan yang

00:15:12diunjurkan adalah

00:15:13untuk kita mengawal

00:15:15unjuran pertumbuhan

00:15:16KDNK

00:15:17daripada 45%

00:15:18kepada 5%

00:15:19lebih kurang begitu

00:15:21angkanya

00:15:21dan ini adalah

00:15:23bersandar kepada

00:15:24unjuran supaya

00:15:25kita boleh mengawal

00:15:26inflasi dan

00:15:27memastikan

00:15:27keseimbangan kembali

00:15:28ekonomi

00:15:29cuma dari segi

00:15:31pengaplikasiannya

00:15:32realitinya

00:15:33apa realistik

00:15:34untuk kita mengawal

00:15:35unjuran pertumbuhan

00:15:36KDNK

00:15:36tidak akan nanti

00:15:37akan ada kesan

00:15:38domino

00:15:38bukan saja kepada

00:15:40ekonomi tempatan

00:15:41tetapi

00:15:41kitaran ekonomi

00:15:42yang bakal berlangsung

00:15:43pada tahun-tahun kemudian

00:15:44terima kasih

00:15:46saudara Ismail

00:15:46memang betul

00:15:48saya rasa

00:15:49memang patut

00:15:50kita revise

00:15:50unjuran

00:15:51kembangan ekonomi

00:15:52sebab

00:15:53masa dia buat

00:15:544.5% ke 5.5%

00:15:55pertumbuhan

00:15:56KDNK itu

00:15:57kita tak tahu lagi

00:15:58apa yang

00:15:59akan terjadi

00:15:59sebab

00:16:02Trump umumkan

00:16:03tarif ini

00:16:03akan dilaksanakan

00:16:05raya ketiga

00:16:06kita tengah beraya

00:16:08happy-happy

00:16:09dia panggil

00:16:09liberation day

00:16:10jadi dia naikkan

00:16:11dia umumkan

00:16:12tarif yang tinggi

00:16:13ke atas semua

00:16:14hampir ke semua

00:16:16ekonomi-ekonomi yang ada

00:16:17jadi saya rasa

00:16:18memang

00:16:19kita kena

00:16:20revise

00:16:20cuma revise ke berapa itu

00:16:22itu terpulang pada

00:16:23pertimbangan

00:16:24dan assumption

00:16:25yang ada

00:16:25dan berdasarkan

00:16:27yang saya

00:16:27engage dengan

00:16:28pakar-pakar ekonomi

00:16:30jadi ada 3

00:16:32senario

00:16:32ada worst case

00:16:33ada best case

00:16:35ada middle case

00:16:36worst case

00:16:38ni ialah

00:16:39Trump

00:16:39dia tetapkan

00:16:41tarif balas

00:16:42ataupun reciprocal

00:16:43tarif 24%

00:16:44ke atas Malaysia

00:16:45cara dia kira

00:16:4624% itu pun

00:16:47agak kita panggil

00:16:48doji lah

00:16:49cuma import

00:16:51tolak export

00:16:52import tolak export

00:16:53bahagi dengan import

00:16:54jadi dia

00:16:55formula dia agak

00:16:56sangsi lah

00:16:58agak sangsi

00:16:59bagi kita

00:17:00tapi macam mana pun

00:17:01kalau dia

00:17:01letakkan 24% itu

00:17:03mungkin kita punya

00:17:05KDNK

00:17:06akan turun kepada

00:17:062%

00:17:07kalau

00:17:09best case dia

00:17:10ialah

00:17:10apa yang kita

00:17:11tetapkan pada dia

00:17:12dia letakkan pada

00:17:13kita juga

00:17:13kita tetapkan

00:17:145.6%

00:17:15tarif kepada

00:17:16US

00:17:16kalau dia pun

00:17:17letak 5.6%

00:17:18mungkin akan

00:17:19maintain 4%

00:17:20yang tengah-tengah

00:17:21dia ialah

00:17:22semua orang

00:17:23kena 10%

00:17:24tak kira

00:17:24tarif

00:17:26Trump

00:17:27dia

00:17:28kecut perut

00:17:29dia tak nak

00:17:31letakkan 24%

00:17:32tak nak juga

00:17:32letakkan 5%

00:17:33dia tengah-tengah

00:17:3410% baseline

00:17:35jadi itu

00:17:36lebih kurang

00:17:373%

00:17:38saya rasa memang

00:17:39kita kena revise

00:17:40cuma kita faham

00:17:41institusi-institusi

00:17:42rasmi ini

00:17:43dia agak

00:17:44berhati-hati

00:17:45sebab benda sekarang

00:17:46belum tetap

00:17:48masalahnya

00:17:49Singapura pun

00:17:50dikenakan

00:17:5110%

00:17:52walaupun Singapura

00:17:53mengenakan tarif

00:17:54import daripada

00:17:55Amerika

00:17:560%

00:17:57jadi mereka juga

00:17:58terkejut

00:17:58disebabkan

00:17:59apa salah mereka

00:18:00sehingga dikenakan

00:18:0110%

00:18:01dan Singapura

00:18:03ini adalah

00:18:03sebuah

00:18:04lokasi

00:18:05and support

00:18:05perdagangan

00:18:06kepada barangan

00:18:07dan mereka

00:18:08tidak produce

00:18:08barangan

00:18:09jadi

00:18:09perkara ini

00:18:10menimbulkan

00:18:11soalnya

00:18:11rakan sekutu

00:18:12dan dagang

00:18:13mereka yang

00:18:13terhebat pun

00:18:14boleh dikenakan

00:18:15tarif

00:18:16apatah lagi

00:18:16Malaysia

00:18:17betul

00:18:17dan

00:18:18kita memang

00:18:19banyak

00:18:20kesangsian

00:18:21bukan sahaja

00:18:23pada polisi

00:18:23yang dilaksanakan

00:18:24tapi

00:18:25cara dia

00:18:25melaksanakan

00:18:26polisi itu

00:18:26kita tidak

00:18:28buat benda-benda

00:18:28yang besar

00:18:29macam ini

00:18:29dalam masa

00:18:303-4 bulan

00:18:31tidak

00:18:31Trump membawa

00:18:33tim yang baru

00:18:34kan

00:18:34Trump

00:18:34tim yang sekarang

00:18:35ini bukan

00:18:36tim pada

00:18:37penggal pertama

00:18:37dia

00:18:38Scott Besson

00:18:39Howard Lutnik

00:18:40dan sebagainya

00:18:41ini orang-orang baru

00:18:41yang masuk ke dalam

00:18:42kabinetnya

00:18:43pembincangan itu

00:18:44sepatutnya

00:18:44saya rasa

00:18:46dia memerlukan

00:18:47lebih daripada

00:18:47satu penggal

00:18:48untuk menentukan

00:18:49dasar yang sebesar

00:18:50ini

00:18:50jadi

00:18:51dari segi

00:18:52policy making

00:18:53dia adalah

00:18:53satu benda yang

00:18:54sangat

00:18:55muskil

00:18:56orang yang

00:18:58rasional

00:18:58dan orang yang

00:18:59bertimbang rasa

00:19:00dia tidak buat

00:19:00kerja-kerja macam ini

00:19:01tapi sejarah

00:19:02Trump pun

00:19:03beliau juga

00:19:04pernah diisytiakan

00:19:05muflis

00:19:05jadi

00:19:06ini

00:19:08kita

00:19:09meragui

00:19:10meragui

00:19:11macam mana

00:19:11pimpinan

00:19:12dan juga

00:19:12keputusan itu

00:19:13dibuat

00:19:13tapi tak mengapa

00:19:14YB Wong

00:19:15kita juga

00:19:16bercerita berkenaan

00:19:17ada cadangan

00:19:18untuk merancakkan

00:19:20perdagangan

00:19:21import dan ekspor

00:19:21ini

00:19:22kepada

00:19:22halatuju yang lain

00:19:24objektif

00:19:25kepada negara lain

00:19:26cuma soal

00:19:27yang paling penting

00:19:28disebabkan

00:19:28dagangan dunia

00:19:29dan Malaysia

00:19:30adalah bergantung

00:19:31kepada dagangan

00:19:31kepada

00:19:32dolar Amerika

00:19:33dan apabila

00:19:34didagangkan dengan

00:19:35Amerika

00:19:36pastinya kita

00:19:36mendapat timba balik

00:19:37itu dalam dolar Amerika

00:19:38dan bila

00:19:39dicadangkan sebegitu

00:19:40ada juga cadangan

00:19:41tambahan supaya

00:19:42kita abaikan

00:19:43dagangan dalam

00:19:43dolar Amerika

00:19:44menggunakan mata

00:19:45wang yang lain

00:19:45jadi ada dua

00:19:46persoalan

00:19:47realistikkah

00:19:48untuk kita mencari

00:19:49rakan dagang

00:19:49yang setanding

00:19:50Amerika

00:19:51dan yang kedua

00:19:52kalau benar pun

00:19:53bagaimana untuk

00:19:54tidak menggunakan

00:19:55dolar Amerika

00:19:55dalam nilai dagangan itu

00:19:56ok

00:19:57kalau kita nak cari

00:19:59partner yang baru

00:19:59kita kena faham dulu

00:20:02kita punya

00:20:02apa yang kita nak jual

00:20:04pada Amerika sekarang

00:20:05yang kita ada

00:20:06katakan furniture

00:20:08perabot

00:20:09perabot itu

00:20:10taste dia macam itu

00:20:11jadi

00:20:12clearly

00:20:13European taste

00:20:14jadi kita cuba

00:20:15jual situ

00:20:16jual pada

00:20:17Saudi Arabia

00:20:18dia taste lain

00:20:18so from a very

00:20:20micro level

00:20:22you kena cari

00:20:24European FTA

00:20:25cepat sikit

00:20:26hopefully by next year

00:20:27boleh saing

00:20:27EFTAR dah

00:20:29ada nego

00:20:29by September

00:20:30saing

00:20:30so you can try

00:20:32to move

00:20:33some of this

00:20:33furniture

00:20:34to that side

00:20:35ok

00:20:35so it's really

00:20:37about consumer demand

00:20:39dia punya

00:20:40reka bentuk dia

00:20:43dia punya

00:20:44demand dia

00:20:45all this

00:20:46doesn't deviate

00:20:47daripada

00:20:47isu tarif

00:20:48second

00:20:49can we trade

00:20:50without the US dollar

00:20:51memang tak boleh

00:20:53not now

00:20:54not

00:20:5510 years

00:20:56I think

00:20:57I don't think so

00:20:58katakan kita

00:21:00trade dengan Brazil

00:21:01kita beli

00:21:03benda daripada Brazil

00:21:04katakan

00:21:04some coffee

00:21:06something

00:21:06kita jual

00:21:07kita punya

00:21:08pump oil

00:21:08daripada Brazil

00:21:09we take

00:21:10we take the

00:21:10Brazilian

00:21:11real

00:21:12I think

00:21:12they are

00:21:13currency

00:21:13we cannot

00:21:15use it

00:21:15kita tak boleh

00:21:16pakai

00:21:16you know

00:21:17keep a lot

00:21:18so no point

00:21:19we still need

00:21:20a interim

00:21:21middle currency

00:21:22and that

00:21:23would be the

00:21:23US dollar

00:21:23kalau tidak

00:21:24kita main

00:21:25Europe

00:21:25all these

00:21:26different factors

00:21:27so bagi saya

00:21:29this

00:21:29dedollarization

00:21:30opportunity

00:21:31is

00:21:32not really

00:21:33a real

00:21:33opportunity

00:21:34what we hope

00:21:37is that

00:21:38the

00:21:38kerajaan

00:21:39Donald Trump

00:21:40come to

00:21:43its senses

00:21:43maybe

00:21:44for

00:21:44pride purposes

00:21:45dia akan

00:21:46maintain

00:21:4610%

00:21:47and he will

00:21:48take their

00:21:49time

00:21:49tapi bila

00:21:50dia bagi

00:21:51indication

00:21:52Vietnam

00:21:5346

00:21:54kita 24

00:21:55Singapura

00:21:5610

00:21:56he is

00:21:58trying to

00:21:58divide the world

00:21:59then tengok

00:22:00kita

00:22:01ambil umpan

00:22:02dia atau

00:22:02tidak

00:22:03saya rasa

00:22:04kerajaan

00:22:05AS ni

00:22:07walaupun

00:22:07dia punya

00:22:08president

00:22:08perangai dia

00:22:08macam ni

00:22:09I think

00:22:11the deep

00:22:11state tu

00:22:12memang

00:22:12pandai

00:22:13dia bukannya

00:22:14random

00:22:15sangat

00:22:16whether

00:22:17they have

00:22:17a foundation

00:22:18of economics

00:22:19betul atau tidak

00:22:20kita tak tahu

00:22:21tapi dia banyak

00:22:23banyaklah

00:22:24falsafah dia

00:22:24and is Donald Trump

00:22:26representing

00:22:27industrialists

00:22:27he is not

00:22:28sebab tarif ni

00:22:29memang membukul

00:22:31pihak-pihak

00:22:32tycoon-tycoon

00:22:33industrialists

00:22:34yang manufacture benda

00:22:35nampaknya jelas

00:22:37volatility in the market

00:22:38yang dah berlaku

00:22:40turun naik saham

00:22:41random punya

00:22:43policy change

00:22:45switch 90 days

00:22:46you know

00:22:47pause

00:22:48all this

00:22:49kind of thing

00:22:49is creating

00:22:50volatility

00:22:51in the market

00:22:51dan

00:22:52volatility ni

00:22:53orang yang

00:22:54menjadi lebih

00:22:55kaya

00:22:56adalah

00:22:56traders

00:22:57so is

00:22:58Donald Trump

00:22:59representing

00:22:59American

00:23:00industrialists

00:23:01atau trading

00:23:02community

00:23:03kita tak tahu

00:23:04kita kena

00:23:06faham lah

00:23:06so

00:23:06what we need

00:23:08to do

00:23:08yang paling basic

00:23:09tunggu

00:23:10dalam menunggu ni

00:23:12penantian itu

00:23:13lawatan yang

00:23:14delegasi diketuai

00:23:15yang berhormat

00:23:16Tengku Zafrol

00:23:17Abdul Aziz

00:23:17ke Amerika Syarikat

00:23:18kita nak tahu

00:23:19apa sifat lawatan ini

00:23:20apakah untuk merayu

00:23:21ataupun untuk

00:23:23mengemis simpati

00:23:24ataupun untuk

00:23:26melakukan rundingan

00:23:27ataupun untuk

00:23:28memujuk

00:23:28sebab kita nak tahu

00:23:29apa tujuan dan juga

00:23:31hasrat itu

00:23:32supaya kita tidak

00:23:34memperdagangkan

00:23:35dalam konteks

00:23:37ekonomi Malaysia

00:23:38bulat-bulat kepada

00:23:39Amerika

00:23:39pertama kita tak boleh

00:23:41lecture dia

00:23:42tentang dia punya

00:23:42formula lah

00:23:43memang saya pun

00:23:44agree

00:23:44dia formula ni

00:23:45basic

00:23:46dan

00:23:46rasa semua

00:23:48agree lah

00:23:49kalau kita belajar

00:23:50sikit ekonomik pun

00:23:51tahu

00:23:51that's not the

00:23:53right thing to do

00:23:54right

00:23:54tapi kita tak boleh

00:23:56saya dulu lawyer

00:23:57kita nego

00:23:58you know

00:23:59saya M&A lawyer

00:24:01Mergers Acquisition

00:24:02you cannot go

00:24:04to the negotiating

00:24:05table

00:24:05banging the table

00:24:07not especially

00:24:09kita ni small country

00:24:10dia yang besar lah

00:24:11right

00:24:12what we can do

00:24:14and what we should do

00:24:15is to keep an open mind

00:24:17the basic demand

00:24:19for the trade in

00:24:20Amerika tak berubah

00:24:21pun 20 tahun

00:24:22lebih sekuar sama lah

00:24:23isu tentang halal

00:24:24certificate lah

00:24:25tentang banking

00:24:26access lah

00:24:27tentang government

00:24:28procurement lah

00:24:29all this

00:24:30kita boleh

00:24:31talk on those things

00:24:33can we improve

00:24:34can we make sure

00:24:35this AI chip

00:24:36daripada Nvidia ni

00:24:37tak sampai ke tangan China

00:24:39can we commit

00:24:40ourselves

00:24:41jangan rebranding

00:24:42jangan

00:24:42you know

00:24:43tolong-tolong

00:24:44cui-cui sini

00:24:45you know

00:24:45what they did

00:24:46which I think

00:24:48to some extent

00:24:49all this thing

00:24:50has to stop

00:24:50anyway

00:24:51so we go there

00:24:53we tell them

00:24:54these are your

00:24:54concerns

00:24:55the last

00:24:5520 tahun

00:24:5640 tahun

00:24:57we will try

00:24:58to improve

00:24:59on these aspects

00:24:59in the meantime

00:25:01can you consider

00:25:02right

00:25:03a more

00:25:05committed

00:25:063 year

00:25:074 year plan

00:25:08yeah

00:25:09so that

00:25:10you know

00:25:10it doesn't change

00:25:11every 6 months

00:25:11nanti

00:25:12nobody can plan

00:25:12anything

00:25:13yeah

00:25:13and also

00:25:14we need to ask

00:25:15fundamentally

00:25:16kalau negara China

00:25:18kalau perang ni

00:25:19memang diantara

00:25:20dia dua ni

00:25:21kita jangan

00:25:21masuk lah

00:25:22dua gajah ni

00:25:23tapi kalau negara China

00:25:24rasa dia kena tarif

00:25:25145%

00:25:26boleh tak

00:25:28dia buka

00:25:28factory di Malaysia

00:25:29ataupun di

00:25:31di Philippine

00:25:32kalau di Philippine

00:25:3317%

00:25:34will there be

00:25:35a non-tarif barrier

00:25:36on Chinese-owned

00:25:38companies

00:25:38operating Malaysia

00:25:39baru kita boleh

00:25:40understand

00:25:41kalau katakan

00:25:43Intel memang

00:25:44cut operation

00:25:45balik sana

00:25:45the Chinese

00:25:47can come in

00:25:47you know

00:25:48jadi kita ni

00:25:49negara kita

00:25:50bukannya

00:25:50peng-export

00:25:51yang kuat

00:25:52sebab

00:25:53apa yang kita

00:25:54export ni

00:25:54bukan GNI

00:25:55bukan gross

00:25:55national income

00:25:56kita ni

00:25:57sebenarnya

00:25:58our superpower

00:25:59di Malaysia

00:25:59ialah hosting

00:26:00kita baik

00:26:02setiap negara

00:26:03boleh masuk

00:26:03because we are

00:26:04peaceful

00:26:05we have

00:26:05open strategy

00:26:06so kita

00:26:07kena faham tu

00:26:08and we have to

00:26:09explain to the

00:26:09Americans

00:26:10the things that

00:26:12kita jual

00:26:13pada mereka ni

00:26:13bukannya

00:26:14benda-benda yang

00:26:15konflik dengan

00:26:15mereka

00:26:16kita jual

00:26:17sarung tangan

00:26:18getah

00:26:18they cannot

00:26:20produce

00:26:20there's no need

00:26:22for Texas people

00:26:23to produce

00:26:23getah

00:26:24kita antara

00:26:24yang terbesar

00:26:25betul

00:26:26you know

00:26:26what I'm saying

00:26:26the things we do

00:26:28with them

00:26:28tak threaten

00:26:29dia pun

00:26:30once we take out

00:26:31this component

00:26:33daripada

00:26:33you know

00:26:34foreign company

00:26:35punya E&E

00:26:36our balance of trade

00:26:38is actually zero

00:26:38there's no real

00:26:40surplus

00:26:41jadi tapi

00:26:42kita nak lecture

00:26:43president yang kuat

00:26:44macam tu

00:26:45perangai macam ni

00:26:46not a good idea

00:26:47YB Wong

00:26:50menyatakan

00:26:51berkenaan tentang

00:26:52kita melihat

00:26:53kepada

00:26:53penghasilan

00:26:54produk itu

00:26:54dan bagaimana

00:26:55ia boleh masuk

00:26:56kembali ke

00:26:56Amerika

00:26:57dalam konteks

00:26:58membawa keuntungan

00:26:58saya tanya pada

00:26:59Prof Dr. Barum

00:27:00terlebih dahulu

00:27:00YB

00:27:01kerana

00:27:02keamalan kita

00:27:03sebelum ni

00:27:03kita mengexportnya

00:27:04part by part

00:27:05small part

00:27:07itu yang kita

00:27:07export

00:27:07ada yang mencadangkan

00:27:09supaya

00:27:09ini masanya

00:27:10untuk kita

00:27:11menjadi

00:27:11pengexport

00:27:12the end product

00:27:13supaya

00:27:14hasilnya itu

00:27:14lebih jelas

00:27:15kepada ekonomi

00:27:16domestik tempatan

00:27:17dan syarikat tempatan

00:27:18tapi kita tidak

00:27:19berkapasiti

00:27:20puluhan tahun

00:27:21lamanya

00:27:21masih lagi

00:27:22kita

00:27:22tercungap-cungap

00:27:24dalam konteks itu

00:27:25jadi

00:27:25pandangan Prof Dr. Barum

00:27:27apakah ini

00:27:28katalis kepada

00:27:29ekonomi kita

00:27:29supaya ada

00:27:30perubahan yang

00:27:31bersifat radical

00:27:32dalam konteks

00:27:33ekonomi

00:27:34eksport kita nanti

00:27:35ok

00:27:35yang pertama sekali

00:27:36saya cuma nak

00:27:37tambah sikit

00:27:37yang tadi

00:27:38Ismail kata tadi kan

00:27:39Singapura

00:27:39yang tak kenakan tarif

00:27:41pun kena tarif kan

00:27:42kita buka Singapura

00:27:43negara yang tak ada orang

00:27:44ada penguin pun

00:27:45kena tarif

00:27:45itu tak ada

00:27:48cakap apa

00:27:49so

00:27:50balik kepada

00:27:50persoalan

00:27:51ni tadi

00:27:52apa yang

00:27:53Trump cuba buat

00:27:54adalah

00:27:55shortcut

00:27:55kalau kita

00:27:58lihat

00:27:58David Ricardo

00:27:59berpuluh tahun

00:28:00dahulu

00:28:01dah come out

00:28:02with comparative

00:28:02advantage

00:28:03maksudnya

00:28:04sesuatu yang

00:28:05kita tidak ada

00:28:05kemahiran

00:28:06tidak ada

00:28:07kemampuan

00:28:08kita jangan buat

00:28:09lebih baik

00:28:10kita beli

00:28:10jauh lebih murah

00:28:11jadi rakyat

00:28:12kita juga dapat

00:28:13itu yang pertama

00:28:14nombor dua

00:28:16apa yang berlaku

00:28:17sekarang ni

00:28:17bukan berlaku

00:28:18sekelip mata

00:28:19dia berlaku

00:28:19dalam 40-50 tahun

00:28:21Amerika Syarikat

00:28:22daripada satu

00:28:23negara

00:28:23production

00:28:25dia telah menjadi

00:28:26negara consumer

00:28:27sampai

00:28:28kesemuanya

00:28:29dia consume

00:28:29jadi kalau

00:28:30Trump nak

00:28:31arm twist

00:28:32tiba-tiba

00:28:33nak kata

00:28:34Intel

00:28:34balik

00:28:35buka

00:28:35Nvidia

00:28:36balik

00:28:37sorry

00:28:37Nintendo

00:28:39balik buka

00:28:40Apple

00:28:40balik buka

00:28:41dia tidak semudah

00:28:42itu

00:28:42baru ni CEO

00:28:44Nintendo

00:28:44kata

00:28:45untuk saya

00:28:46membuka

00:28:46kelang kembali

00:28:47di US

00:28:48memerlukan

00:28:4820 bilion

00:28:49USD

00:28:50yang pertama

00:28:50yang kedua

00:28:52dari segi

00:28:52perancangan

00:28:53dan sebagainya

00:28:53saya memerlukan

00:28:54masa 4 tahun

00:28:55pekerja

00:28:57kemahiran

00:28:58tidak ada

00:28:58di US

00:28:59yang keempat

00:29:00kalau dah ada

00:29:01ini semua pun

00:29:02barang-barang

00:29:03pertengahan

00:29:04masih lagi

00:29:04saya kena import

00:29:05dia kata

00:29:06it doesn't make sense

00:29:07kan

00:29:08so Trump

00:29:09dia terperangkap

00:29:10dengan

00:29:10popularistic

00:29:12great

00:29:13great bully

00:29:14punya style

00:29:15twist

00:29:15tak boleh

00:29:16it doesn't work

00:29:17that way

00:29:17it doesn't work

00:29:18that way

00:29:18sekarang Trump

00:29:19sudah mulai

00:29:20terasa

00:29:21sebab itu

00:29:22dia pause

00:29:22dia balik

00:29:23semua

00:29:23ini

00:29:24balik kepada

00:29:25soalan Ismail

00:29:26tadi

00:29:26kita melencong

00:29:27daripada situ

00:29:28ok

00:29:28memang betul

00:29:29kadang-kadang

00:29:30kenapa kita

00:29:31lebih gemar

00:29:32mengeluarkan

00:29:32barangan

00:29:33pertengahan

00:29:33seperti

00:29:34komponen-komponen

00:29:35sebab

00:29:36nombor satu

00:29:36dia mudah

00:29:37nombor dua

00:29:38human capacity

00:29:40capacity building

00:29:41kita pun

00:29:41masih di situ

00:29:42yang ketiga

00:29:44kita tidak

00:29:46tidak mahu

00:29:47ke situ

00:29:48tetapi

00:29:49jika berlakunya

00:29:50satu

00:29:50lonjakan

00:29:51yang terpaksa

00:29:53kita buat

00:29:53mungkin kita terpaksa

00:29:54lakukan

00:29:55macam

00:29:56YB Wong

00:29:56kata tadi

00:29:57walaupun

00:29:58Malaysia

00:29:58kena tarif

00:29:59sebanyak itu

00:30:0020 lebih

00:30:00tetapi

00:30:01comparatively

00:30:02kita masih

00:30:02lebih rendah

00:30:03banding dengan

00:30:03Vietnam

00:30:04dan negara lain

00:30:05nombor dua

00:30:06China juga

00:30:07mungkin akan

00:30:08melihat ini

00:30:09peluang untuk

00:30:09dia mengalihkan

00:30:11manufacturing dia

00:30:12ke Malaysia

00:30:13untuk

00:30:14beat around

00:30:15tapi Trump

00:30:16mungkin akan

00:30:16datang dengan

00:30:17non-tarif barrier

00:30:18pula

00:30:18maksudnya

00:30:19jika ada

00:30:19komponen

00:30:20China

00:30:20sedemikian

00:30:21sekarang ini

00:30:23adalah waktu

00:30:24ketidaktentuan

00:30:25jadi kita

00:30:26hanya

00:30:27apa yang kita

00:30:27boleh buat

00:30:28sekarang

00:30:28kita merangka

00:30:30di belakang tabir

00:30:31kita ada

00:30:32pakar-pakar eksekutif

00:30:33kita ada

00:30:34membuat polisi

00:30:35merangka

00:30:36apakah

00:30:36opsi A

00:30:37jika ini berlaku

00:30:38jika B

00:30:39apakah opsi B

00:30:40jika C

00:30:40apakah opsi C

00:30:41pada masa yang sama

00:30:42kita kena ada

00:30:43satu kerangka

00:30:44yang positif

00:30:44maksudnya

00:30:45jika A

00:30:46apakah jenis

00:30:46modal insan

00:30:47yang diperlukan

00:30:48adakah kita ada

00:30:49jika tidak ada

00:30:50apa kita harus

00:30:51lakukan

00:30:51di mana

00:30:52adakah di kawasan

00:30:53Climb Valley

00:30:54di Ipoh

00:30:54di Perak

00:30:55ataupun kita

00:30:56nak mengembang

00:30:56so kita kena

00:30:57buat perancangan

00:30:58tanpa menunggu

00:30:59maksudnya

00:31:00kita ada

00:31:00alternatif

00:31:01bagi saya

00:31:02tarif ini

00:31:04Donald Trump

00:31:04punya tarif ini

00:31:05mungkin merupakan

00:31:06satu blessing

00:31:07in disguise

00:31:08untuk melonjakkan

00:31:09Malaysia ke

00:31:10negara pendapatan

00:31:11tinggi dengan

00:31:11lebih cepat

00:31:11jika kita dapat

00:31:13capture

00:31:14that moment

00:31:15kalau kita

00:31:16lambat

00:31:16lambat lah

00:31:16kita nak tunggu

00:31:18dia buat polisi

00:31:18baru kita nak

00:31:19melakukan perancangan

00:31:20sudah terlambat

00:31:21sekarang ini

00:31:23pihak kementerian

00:31:24bersama pihak

00:31:25eksekutif semua

00:31:26merancang beberapa

00:31:27option

00:31:28jika ini berlaku

00:31:29jika ini berlaku

00:31:31apa harus dilakukan

00:31:32dan sebagainya

00:31:32saya rasa Zafrul

00:31:33pergi ke sana

00:31:34adalah lebih kepada

00:31:35want to see

00:31:36on the surface

00:31:37where are we heading

00:31:38what should we do

00:31:40apa direction

00:31:40bukannya untuk

00:31:42pergi melutut

00:31:42merayu

00:31:43bukan bukan

00:31:43tapi Prof

00:31:44doktor

00:31:45cadangan tadi

00:31:47kita lanjutkan

00:31:48berkenaan

00:31:49non-tarif

00:31:49dalam kalangan

00:31:50negara-negara

00:31:50ASEAN

00:31:51dagangan itu

00:31:52kita pernah

00:31:53mendengar

00:31:53tentang

00:31:54ASEAN

00:31:54free trade area

00:31:55dan sebagainya

00:31:55cuma bila

00:31:56non-tarif trade ini

00:31:57dia lebih kepada

00:31:58kesemuanya

00:31:58tidak akan mengenakan

00:31:59tarif

00:32:00ada yang berpandangan

00:32:02ini akan memberi

00:32:03kesan kepada

00:32:04industri tempatan

00:32:05khususnya

00:32:05IKS

00:32:06Singapura

00:32:06pastinya akan

00:32:07ambil kesempatan

00:32:08kerana mereka

00:32:08hanya mengexport

00:32:09dan

00:32:10they don't

00:32:11protect

00:32:12their own

00:32:12industri

00:32:13dalam konteks

00:32:14industri IKS ini

00:32:15maka apakah

00:32:17kita sudah bersedia

00:32:18untuk kita

00:32:19memberi ruangan

00:32:20zero tarif itu

00:32:21kalau benar

00:32:22kita nak bersatu

00:32:23sebagai

00:32:24negara ASEAN

00:32:25Prof

00:32:25kita belum bersedia

00:32:26secara jujurnya

00:32:27Singapura different

00:32:28Singapura free port

00:32:30dia tak ada

00:32:30bagang dia sendiri

00:32:31dia semua

00:32:31bagang orang lain

00:32:32melalui port dia sahaja

00:32:34kita lain

00:32:35kita masih mempunyai

00:32:36IKS

00:32:36dan jangan lupa

00:32:38IKS juga adalah

00:32:38penyumbang besar

00:32:39kepada GDP kita

00:32:41DNK kita

00:32:42kalau nak kata

00:32:43zero tarif

00:32:44tidak kot

00:32:45tetapi saya rasa

00:32:45tarif yang

00:32:46minimal

00:32:47possible

00:32:48tapi sini

00:32:50macam saya kata

00:32:50kita gunakan

00:32:52pengaruh kita

00:32:53sebagai pengerusi

00:32:54ASEAN

00:32:54apakah bagangan

00:32:56yang kita boleh

00:32:57channel balik

00:32:57kepada negara ASEAN

00:32:59apakah bagangan

00:33:00yang kita boleh

00:33:00source

00:33:00daripada negara ASEAN

00:33:01jadi kita wujudkan

00:33:02satu

00:33:03seolah portal

00:33:04ataupun satu

00:33:05organisasi institusi

00:33:06yang

00:33:07mengoptimumkan

00:33:08jadi

00:33:09di sini kita

00:33:10boleh berbincang

00:33:11pada masa yang sama

00:33:12kita harus mengambil

00:33:13kira

00:33:13mengenai

00:33:14industri IKS

00:33:16yang akan

00:33:17terjejas

00:33:17tetapi

00:33:19jika kita

00:33:19boleh melakukan

00:33:20perancangan

00:33:21mungkin industri

00:33:21yang terjejas

00:33:22ini

00:33:22kita boleh

00:33:23halakan ke

00:33:25industri lain

00:33:25yang lebih berdaya

00:33:26maju

00:33:26atau boleh

00:33:27bagi saya

00:33:28it's doable

00:33:29but

00:33:30dia perlukan

00:33:31perencanaan

00:33:32yang rapi

00:33:33sebenarnya

00:33:34itu adalah

00:33:35tujuan

00:33:36asal ASEAN

00:33:37diperkenalkan

00:33:37dahulu

00:33:38iaitu

00:33:39pergerakan

00:33:40bukan sahaja

00:33:41barangan

00:33:42juga pergerakan

00:33:43orang

00:33:44di antara

00:33:45negara-negara ASEAN

00:33:46tapi kita

00:33:46masih jauh

00:33:47daripada situ

00:33:48tapi kita

00:33:49harus

00:33:49sekarang ini

00:33:50kita harus

00:33:50mempercepatkan

00:33:52ya

00:33:52melainkan

00:33:53kadar ekonomi

00:33:55dan kadar

00:33:55kapasiti ekonomi

00:33:57negara ASEAN

00:33:58itu sudah hampir setara

00:33:59itu mungkin

00:34:00ada kebarangkalan

00:34:01untuk dilakukan

00:34:01tapi dalam keadaan ini

00:34:02mungkin agak mustahil

00:34:03betul

00:34:04apatah lagi

00:34:05dikala rupiah

00:34:06tengah merudum

00:34:07jadi

00:34:08Singapura

00:34:09dah tentu

00:34:10tak mahu

00:34:11untuk nak

00:34:12absorb

00:34:13Indonesia

00:34:13dan Indonesia

00:34:14juga menghadapi

00:34:15beberapa

00:34:16kekangan

00:34:16domestik

00:34:17politik domestiknya

00:34:18jadi mungkin

00:34:19tapi kita boleh

00:34:20mula merancang

00:34:21Tuan Iqmal

00:34:22apa

00:34:23penyasaran

00:34:24dan juga

00:34:25penyesuaian

00:34:26yang boleh dilakukan

00:34:27di pihak kerajaan

00:34:29dalam konteks

00:34:30kita mengunjurkan

00:34:31semula pertumbuhan

00:34:32KDNK

00:34:32ataupun

00:34:33menyelaraskan

00:34:33pertumbuhan KDNK ini

00:34:35dan ada juga

00:34:36cadangan

00:34:36untuk kita memboykot

00:34:37barangan

00:34:38Amerika Syarikat

00:34:39ini mungkin

00:34:40satu tindakan

00:34:41yang boleh kita lakukan

00:34:42tapi kesannya

00:34:43kepada kita dan ekonomi

00:34:44kerana

00:34:45banyak produk

00:34:46Amerika Syarikat

00:34:47yang berada

00:34:47di dalam negara

00:34:48jadi

00:34:49isunya ini

00:34:50bagaimana nak

00:34:51disesuaikan dalam

00:34:52satu

00:34:53dasar kerajaan

00:34:54dan yang kedua

00:34:55tindakan konsumerisme

00:34:56supaya tidak kembali

00:34:58menjelaskan ekonomi

00:34:59tempatan

00:34:59ok pertama

00:35:00kita

00:35:01kena realistic

00:35:02kita

00:35:03kita punya strategi

00:35:04ialah mostly

00:35:05mitigation

00:35:05kita tidak boleh

00:35:07reverse balik

00:35:08apa yang US

00:35:08buat itu

00:35:09dan kita tidak

00:35:10katakan

00:35:1124%

00:35:12dia kenakan tarif

00:35:13kita tidak boleh

00:35:14buat benda yang

00:35:15menjatuhkan dia

00:35:15kepada

00:35:160%

00:35:17ataupun

00:35:18negate

00:35:18the effect

00:35:18kita tak boleh

00:35:19kita hanya negara kecil

00:35:20macam yang YB

00:35:21dan Prof

00:35:22cakap tadi

00:35:22kita hanya boleh

00:35:23mitigate

00:35:24sebab kita tengok balik

00:35:25yang

00:35:27punca kepada

00:35:28consumption

00:35:29punca kepada

00:35:30pembelian

00:35:30dalam satu dunia ini

00:35:31ialah US

00:35:32they are the largest consumers

00:35:33in the world

00:35:34jadi kita

00:35:35kena balik

00:35:35balik pada

00:35:36apa reaksi

00:35:37consumer US

00:35:38pengguna US

00:35:39kepada tarif-tarif ni

00:35:40bila banyak tarif kan

00:35:42barang ni akan jadi mahal

00:35:43dan barang jadi mahal

00:35:45bila kita lah

00:35:46barang ada setengah barang

00:35:47jadi mahal

00:35:47kita tidak akan

00:35:48belanja benda yang sama

00:35:49kita akan switch

00:35:51kan kita mungkin

00:35:52sebelum ni kita beli baju

00:35:53kita beli

00:35:54makan

00:35:55kita beli kereta

00:35:55bila barang

00:35:56setengah barang

00:35:57dah jadi mahal

00:35:58kita akan balik

00:35:59kepada benda-benda yang

00:36:00asas-asas saja

00:36:00dan US punya consumer ni

00:36:02memang dia drive

00:36:04the whole economy

00:36:05saya suka tengok

00:36:05dalam YouTube

00:36:07boleh tengok

00:36:07orang US

00:36:09dia

00:36:10ada satu industri

00:36:11self-storage

00:36:12sebab apa?

00:36:13sebab dia beli barang

00:36:14banyak sangat

00:36:14rumah dia

00:36:15walaupun besar

00:36:15tidak cukup

00:36:16dia terpaksa

00:36:17tolak ke self-storage

00:36:18that's the extent

00:36:20of consumption

00:36:21dan US ni

00:36:22negara dia

00:36:24membelanjakan

00:36:2518 triliun US

00:36:26setahun

00:36:27ok

00:36:28China

00:36:29yang 4 kali ganda

00:36:31lagi besar

00:36:31agak-agak berapa

00:36:33orang-orang China

00:36:33belanja

00:36:346 triliun

00:36:35a year

00:36:35so US

00:36:374 times

00:36:38less

00:36:39population

00:36:403 times more

00:36:41spending

00:36:41you cannot beat

00:36:43that kind of spending

00:36:44memang tak ada

00:36:44siapa-siapa dalam

00:36:45dunia ni

00:36:46yang boleh jadi

00:36:47engine

00:36:47kepada

00:36:48ekonomi ni

00:36:50jadi memang

00:36:51dia akan effect

00:36:52dan in the short term ni

00:36:53memang kita kena mitigate

00:36:54sahaja

00:36:55kita kurangkan effect dia

00:36:56daripada

00:36:57sangat teruk

00:36:58kepada kurang teruk

00:36:59saya setuju dengan

00:37:00prof tadi

00:37:01yang katakan

00:37:02kita boleh

00:37:03kita boleh switch

00:37:04human capital

00:37:05kita membuat

00:37:06benda-benda yang lagi

00:37:07canggih

00:37:07tapi benda ni

00:37:07takes time

00:37:08dia bukan

00:37:09so contoh

00:37:10saya bagi

00:37:11E&E punya contoh

00:37:12yang design chip tu

00:37:15ARM

00:37:16return

00:37:17mesin untuk buat chip tu

00:37:19ialah company US

00:37:20applied materials

00:37:21yang

00:37:22foundry

00:37:23yang membuat chip tu

00:37:24ialah TSMC

00:37:25Taiwan

00:37:26testing

00:37:27testing

00:37:27ialah di Malaysia

00:37:28inari

00:37:29Ametron ke

00:37:30Noctronics ke

00:37:30dan akan

00:37:31ship balik kepada

00:37:32Huawei

00:37:32Huawei yang akan

00:37:34masuk chip ni

00:37:34dalam phone

00:37:35hantar balik ke

00:37:36US

00:37:36jadi

00:37:37dalam

00:37:38bekalan rantaian tu

00:37:39supply chain tu

00:37:40part mana yang kita nak ambil

00:37:41kan

00:37:42kita sekarang buat

00:37:42testing

00:37:43adakah kita nak ambil

00:37:44kerja ARM

00:37:45kerja design chip ni

00:37:47bukan benda yang kita

00:37:48boleh belajar online course

00:37:49esok lah

00:37:49sepandai

00:37:50tidak

00:37:50dia memerlukan

00:37:51masih yang sangat lama

00:37:52nak ganti contoh

00:37:53TSMC

00:37:54Taiwanese company ni

00:37:55start in the 70s

00:37:5680s

00:37:57engineer dia belajar kat

00:37:58Stanford

00:37:58bawa balik teknologi

00:38:00berdekat-dekat

00:38:01untuk TSMC

00:38:02naik jadi

00:38:03dia punya

00:38:03macam sekarang

00:38:04jadi it's not

00:38:05simple thing

00:38:06untuk switching

00:38:07dan

00:38:07menaikkan

00:38:09economic complexity

00:38:10bukan dalam masa terdekat

00:38:11dalam masa terdekat

00:38:12ini kita hanya boleh

00:38:13betul

00:38:14saya setuju

00:38:15macam YB cakap

00:38:15kita hanya boleh tunggu

00:38:17dan

00:38:18brace for impact lah

00:38:19lebih kurang

00:38:20tapi

00:38:21brace for impact ni

00:38:22mesti ada

00:38:22persediaan juga

00:38:23kita nak tanya

00:38:25terlalu pada YB

00:38:26Wang Lai

00:38:265 Mei ini

00:38:27mungkin kita akan

00:38:28menyaksikan apa

00:38:29perancangan

00:38:29hala tuju

00:38:30kerajaan dalam

00:38:31brace for impact

00:38:32ataupun

00:38:33melalui

00:38:34fasa-fasa

00:38:35persediaan ini

00:38:36ada yang menjangkakan

00:38:37berkenaan pengeluaran

00:38:38dan khas kecemasan

00:38:39pengumuman insentif-insentif

00:38:40baru

00:38:41jawatan kuasa khas

00:38:41rentas kementerian

00:38:42dan menjelaskan

00:38:44semua operasi

00:38:44dalam tempoh

00:38:46yang mencabar ini

00:38:47jadi

00:38:47apa sebenarnya

00:38:48fokus yang mungkin

00:38:49akan menjadi

00:38:50agenda utama

00:38:51sewaktu sidang khas

00:38:53parlimen 5 Mei nanti

00:38:54sebenarnya kita tidak

00:38:56terima apa lagi

00:38:57agenda

00:38:58yang ada

00:38:58yang kita tahu tu

00:38:59kemungkinan besar

00:39:01Tengku Zafro

00:39:02dia akan buat

00:39:03winding up

00:39:04dan kemungkinan besar

00:39:05Perdana Menteri akan

00:39:07bagi ucapan utamalah

00:39:09lepas tu

00:39:10dia akan buka

00:39:10kepada alih-alih parlimen

00:39:12saya satunya

00:39:13akan

00:39:14memberi ucapan saya

00:39:15jadi

00:39:16this is a sharing moment

00:39:17dan juga

00:39:19bagi idea

00:39:20apa yang kita

00:39:21patut buat

00:39:22bagi saya

00:39:22saya memang

00:39:23saya ni orang korporat

00:39:24jadi bagi saya

00:39:26memang

00:39:26the most important

00:39:27dapat data yang betul

00:39:29kalau 24%

00:39:33sekarang 10

00:39:3490 days

00:39:35kalau kita balik

00:39:36ke 24%

00:39:37what is the

00:39:38actual damage

00:39:39to us

00:39:40berapa

00:39:41what is the

00:39:43gross national income

00:39:44impact

00:39:45then

00:39:46we start to plan

00:39:48keep the data

00:39:49tanya

00:39:50katakan furniture company

00:39:51ada tak

00:39:52Walmart order masuk

00:39:53dalam

00:39:54the last two months

00:39:55then plan

00:39:56so you ada

00:39:57opportunity

00:39:58ambil

00:39:58business daripada

00:39:59Vietnam

00:40:00you know

00:40:01so let's keep

00:40:02that flexibility dulu

00:40:03I think

00:40:04dia terlalu awal

00:40:05untuk cakap

00:40:06tentang

00:40:06support

00:40:08untuk syarikat-syarikat

00:40:11because we don't know

00:40:11the impact

00:40:12all we know is

00:40:13disruption

00:40:14diantara 3 bulan

00:40:15ke 6 bulan

00:40:16the whole supply chain

00:40:18is stopped

00:40:18right

00:40:19so kalau you buat

00:40:20port

00:40:20you susah

00:40:21kalau you bank

00:40:22tak ada import export

00:40:23punya letter

00:40:24credit service

00:40:24business

00:40:25so we will see

00:40:26all this impact

00:40:27coming in

00:40:27but fundamentally

00:40:29kita akan lihat

00:40:29slow down

00:40:31in production

00:40:32jadi maybe

00:40:34we can say

00:40:35okay

00:40:35kita punya

00:40:36idea

00:40:36untuk naikkan

00:40:38harga minyak

00:40:38secara peringkat

00:40:40maybe stop dulu

00:40:41don't put more

00:40:43pressure on the

00:40:44industries

00:40:44let them have

00:40:45a breeder dulu

00:40:46kita nak

00:40:47naikkan tarif

00:40:48electricity

00:40:48orang kata

00:40:50julai lah

00:40:50maybe move

00:40:51to september

00:40:52instead

00:40:52tengok dulu

00:40:54so I think

00:40:55don't panic

00:40:55but the most

00:40:56important dalam

00:40:57session ini

00:40:58semua ahli

00:40:59parlimen kena

00:41:00faham

00:41:00what is going

00:41:01on

00:41:01so that we

00:41:02have a united

00:41:02stand

00:41:03ya

00:41:04sama ada

00:41:04pembangkang

00:41:05ataupun kita

00:41:06biar we share

00:41:07because all this

00:41:08impact every

00:41:08Malaysian

00:41:09I still think

00:41:11dalam hati saya

00:41:12dalam perkiraan saya

00:41:13it's not that bad

00:41:15untuk Malaysia

00:41:16it's not that bad

00:41:18apa ini

00:41:18amaran

00:41:19kepada penyertaan

00:41:21dalam BRICS

00:41:22satu amaran

00:41:23daripada Amerika

00:41:23kepada apa yang

00:41:24nak dilaksanakan

00:41:25dalam BRICS

00:41:26okay

00:41:26BRICS-BRIX

00:41:27Amerika ni

00:41:27dia paling

00:41:28angry

00:41:30ialah tentang

00:41:31the dollarization

00:41:32bagi kita

00:41:33we don't talk

00:41:34about it anymore

00:41:34it's not part

00:41:36of the

00:41:36Malaysian punya

00:41:37agenda pun

00:41:37after all

00:41:39kita ni kecil

00:41:39if China

00:41:41talk about

00:41:41the dollarization

00:41:42it makes sense

00:41:43because they

00:41:43have a lot

00:41:44of cash

00:41:45and a lot

00:41:45of money

00:41:45right

00:41:45they hold

00:41:46a lot

00:41:46treasury bond

00:41:47I think

00:41:48for us

00:41:48I don't think

00:41:49so

00:41:49we are not

00:41:50a member

00:41:50lagi

00:41:51kita ni partner

00:41:52Indonesia member

00:41:54because at

00:41:55the fundamental

00:41:55level

00:41:56BRICS ni

00:41:57ialah untuk

00:41:57negara yang

00:41:58besar-besar

00:41:59kita 30 juta

00:42:0035 juta

00:42:00orang

00:42:01Indonesia

00:42:02300 juta

00:42:03that's why

00:42:04Indonesia

00:42:07trade away

00:42:08dan membership ni

00:42:10ialah sebagai

00:42:11satu challenge

00:42:12pada G7

00:42:13untuk konsep

00:42:14neoliberal economics

00:42:15ke different

00:42:16punya system

00:42:16I think

00:42:18it's more

00:42:18very broad

00:42:19policy

00:42:20economic issue

00:42:21there's not a

00:42:22trade agreement

00:42:22it's not a

00:42:23trade pact

00:42:23bagi kita lah

00:42:24so to me

00:42:26BRICS have to be there

00:42:27sebab kita

00:42:28global south

00:42:28but I don't think

00:42:30there's anything

00:42:31fundamental lah

00:42:32dari segi

00:42:34trade agreement

00:42:34and I don't think

00:42:35under this tariff

00:42:36situation

00:42:36we should

00:42:37push further

00:42:38for BRICS

00:42:39you know

00:42:40I don't think

00:42:41so we need

00:42:41to pause

00:42:42and think

00:42:42properly

00:42:43if anything

00:42:44I agree

00:42:44with two

00:42:45gentlemen

00:42:45here

00:42:45focus more

00:42:46on ASEAN

00:42:47even though

00:42:48susah

00:42:49it's better

00:42:49because it's

00:42:50our directing

00:42:50what do we

00:42:51really have

00:42:52with Brazil

00:42:52please lah

00:42:53okay

00:42:53other than

00:42:54football lah

00:42:55we should

00:42:55play badly

00:42:56compared to

00:42:57Brazil right

00:42:57but you know

00:42:58in serious

00:42:59terms

00:42:59our trade

00:43:00is very

00:43:00small

00:43:01even with

00:43:02Russia

00:43:02it's very

00:43:02small

00:43:03China

00:43:04besar lah

00:43:05but what I'm

00:43:05saying is

00:43:06BRICS is

00:43:07much more

00:43:08complicated

00:43:08than we think

00:43:09they're also

00:43:10not fully

00:43:11united

00:43:11we know

00:43:13China and

00:43:13India have

00:43:14issues

00:43:14right

00:43:15so when

00:43:16they're not

00:43:17united

00:43:17we the

00:43:18smaller

00:43:18partners

00:43:19not members

00:43:20what role

00:43:22do we really

00:43:22have

00:43:22okay

00:43:23Prof Dr. Bahrum

00:43:25bila kita

00:43:26bercita perdagangan

00:43:27dalam kalangan

00:43:28negara ASEAN

00:43:28ini

00:43:29yang akan

00:43:29menguntungkan

00:43:30Malaysia

00:43:30kita juga

00:43:31perlu sedar

00:43:32tentang

00:43:32persaingan

00:43:34dan potensi

00:43:35dalam negara-negara

00:43:35ASEAN

00:43:36kerana kita

00:43:37tahu juga

00:43:37kalau kita

00:43:38nak bandingkan

00:43:39kita dari segi

00:43:40Palm Oil

00:43:40dengan Indonesia

00:43:41kita nombor

00:43:41dua

00:43:42kalau nak

00:43:42bandingkan

00:43:43dalam telekomunikasi

00:43:44Thailand

00:43:45sudah mula

00:43:46kehadapan

00:43:46Vietnam pun

00:43:47sudah mula

00:43:48menunjukkan

00:43:48pencapaian

00:43:50yang membanggakan

00:43:51dalam beberapa

00:43:51tahun ini

00:43:52kalau nak

00:43:52dibandingkan

00:43:53tenaga buruh

00:43:53pasti negara lain

00:43:54lebih banyak

00:43:55penawaran

00:43:55tenaga buruh

00:43:56jadi apa

00:43:57yang boleh

00:43:58ditawarkan

00:43:58Malaysia

00:43:59kalau benar

00:44:00ingin berdagang

00:44:00dan melakukan

00:44:01suatu dagangan

00:44:02timbal balas

00:44:03antara Malaysia

00:44:03dan

00:44:04anggota negara ASEAN

00:44:05yang pertama

00:44:07saya cuma nak

00:44:08sambung sikit

00:44:09sehingga

00:44:09YB Wong

00:44:10cakap tadi

00:44:11sebenarnya

00:44:12bila tarif

00:44:13diperkenalkan

00:44:14penghujung

00:44:16tempoh

00:44:16bertenang

00:44:17kita boleh

00:44:19ramal

00:44:19berapa

00:44:20kejatuhan

00:44:22di dalam

00:44:22permintaan

00:44:23sebab dia ada

00:44:24elasticiti

00:44:25keanjalan

00:44:25kita boleh ramal

00:44:26tapi macam saya kata

00:44:27daripada awal

00:44:28yang kita ramal

00:44:30itu adalah

00:44:31permintaan

00:44:31yang menurun

00:44:32akibat tarif

00:44:33yang menaikkan

00:44:34harga

00:44:35tetapi

00:44:36jangan lupa

00:44:36yang saya kata

00:44:37second wave

00:44:38iaitu

00:44:39kegawatan

00:44:39apabila harga

00:44:41melambung

00:44:41naik

00:44:42di US

00:44:44rakyat akan

00:44:45lebih menyimpan

00:44:46duit

00:44:46dia tak akan

00:44:46berbelanja

00:44:47ini akan

00:44:47menyebabkan

00:44:48gawat

00:44:49orang tidak

00:44:49konsum

00:44:50dia akan ada

00:44:51kejatuhan

00:44:52kedua

00:44:52dalam permintaan

00:44:53yang itu

00:44:53susah diramal

00:44:54sebab dia

00:44:55bukannya

00:44:55price

00:44:56elasticity

00:44:57dia lebih

00:44:58kepada

00:44:58keinginan

00:44:59balik kepada

00:45:00ASEAN

00:45:01sebenarnya

00:45:01di dalam

00:45:02ASEAN ini

00:45:03ada banyak

00:45:03ruang

00:45:04dan peluang

00:45:05untuk kita

00:45:06bersama

00:45:07yang pertama

00:45:08yang saya suka

00:45:09lihat adalah

00:45:09di dalam

00:45:10industri halal

00:45:11kalau kita lihat

00:45:12halal pada

00:45:13tahun 2030

00:45:13bernilai

00:45:145.1

00:45:16trillion

00:45:17USD

00:45:17dan

00:45:18Malaysia

00:45:19adalah antara

00:45:20leading nation

00:45:21di dalam

00:45:22halal

00:45:23financing

00:45:24halal

00:45:25certification

00:45:25halal R&D

00:45:27Thailand

00:45:28mendahului kita

00:45:29jadi bagaimana

00:45:30kita secara

00:45:31berkelompok

00:45:31boleh optimize

00:45:33the

00:45:34tap the market

00:45:35halal

00:45:36sebab halal ini

00:45:37daripada

00:45:375.1 trillion

00:45:3826 trillion

00:45:40USD

00:45:40adalah di

00:45:41kalangan

00:45:41Asia Pasifik

00:45:421.5 trillion

00:45:44USD

00:45:45adalah di

00:45:45kalangan

00:45:45Middle East

00:45:46dan North

00:45:47Africa

00:45:47jadi ini

00:45:50saya kata

00:45:50tidak melibatkan

00:45:51Amerika

00:45:51tidak melibatkan

00:45:52China

00:45:52so bagaimana

00:45:53kita boleh

00:45:54banyak itu

00:45:54trillion-trillion

00:45:55USD

00:45:56itu yang pertama

00:45:57yang kedua

00:45:58kita jangan

00:46:00bersaing

00:46:00sesama kita

00:46:01Indonesia

00:46:02kelapa sawit

00:46:02dia ada

00:46:03dia punya

00:46:03kualiti

00:46:04ada dia punya

00:46:05standard

00:46:05tetapi bagaimana

00:46:07kita bersama

00:46:08dianggarkan

00:46:09purata harga

00:46:10sawit pada

00:46:11tahun ini

00:46:11akan

00:46:12mencecah

00:46:12atau jatuh

00:46:13lebih kurang

00:46:134200

00:46:14ringgit

00:46:14satu angka

00:46:15yang agak

00:46:16baik

00:46:16bagaimana

00:46:18kita secara

00:46:18bersama

00:46:19dalam negara

00:46:19ASEAN

00:46:20boleh

00:46:21mengoptimiskan

00:46:22yang ini

00:46:22adakah

00:46:23ruang dan

00:46:24peluang

00:46:24untuk kita

00:46:25create

00:46:25midstream

00:46:26dan downstream

00:46:26selain daripada

00:46:28kita fokus

00:46:28ekspor

00:46:29sawit

00:46:30ekspor

00:46:31getah

00:46:32ada tak

00:46:33kita nak

00:46:33midstream

00:46:34downstream

00:46:35apa yang

00:46:36kita boleh

00:46:36offer

00:46:36hari ini

00:46:38kecoh kata

00:46:38kelang continental

00:46:39tutup kelang

00:46:40di Thailand

00:46:41sebab

00:46:42di Kedah

00:46:43dia berpindah

00:46:44ke Thailand

00:46:44sebab

00:46:45dia tidak

00:46:46mampu

00:46:46nak menghadapi

00:46:47cabaran

00:46:47daripada

00:46:48tayar-tayar

00:46:49yang lebih murah

00:46:50daripada China

00:46:50jadi dia nak

00:46:52fokus kepada

00:46:53tayar-tayar

00:46:53peringkat tinggi

00:46:54racing car

00:46:55dan sebagainya

00:46:56adakah ini

00:46:58memberi ruang

00:46:58dan peluang

00:46:59untuk kita

00:47:00mengambil

00:47:00alih sedikit

00:47:01demi sedikit

00:47:01yang ini

00:47:02the midstream

00:47:03dan downstream

00:47:03kalau kita

00:47:05sampai bila pun

00:47:06kita fokus

00:47:06hanya on

00:47:07raw material

00:47:08ataupun

00:47:09komponen

00:47:10ini akan

00:47:11terjadi

00:47:11jika berlaku

00:47:13sesuatu

00:47:13kejutan

00:47:15kepada ekonomi

00:47:16di mana-mana

00:47:16ruang pun

00:47:17kita terjebak

00:47:18kita terpengakni

00:47:19jadi

00:47:20ini

00:47:21saya kata

00:47:22bincang

00:47:23sesama sekretari

00:47:24ASEAN

00:47:24bagaimana

00:47:25kita boleh

00:47:26fokus

00:47:26selain daripada

00:47:27raw material

00:47:28the midstream

00:47:29downstream

00:47:30siapa yang boleh

00:47:31dan jika ada

00:47:32negara-negara

00:47:33ASEAN yang sanggup

00:47:34sebagai contoh

00:47:35kalau daripada kita

00:47:36midstream

00:47:37pergi dekat

00:47:37negara ASEAN satu

00:47:38downstream

00:47:39pergi dekat

00:47:39negara ASEAN lain

00:47:40dari segi lokasi

00:47:42kita dekat

00:47:43ada timbal balik

00:47:43dia pun ada

00:47:45kelebihan

00:47:45kita create

00:47:47employment

00:47:47untuk dia

00:47:48sama kan

00:47:49dan dia create

00:47:50demand daripada kita

00:47:51dan kita mempunyai

00:47:53beberapa persamaan

00:47:55kalau

00:47:55dari segi

00:47:56teori perdagangan

00:47:56gravity

00:47:57tapi dasar tempatan

00:47:58tidak membenarkan

00:47:59perkara sebegitu

00:48:00direalisasikan

00:48:01bukan tidak membenarkan

00:48:03sebab kadang-kadang

00:48:04kita mempunyai

00:48:04dasar-dasar yang

00:48:05bersifat

00:48:07jangka pendek

00:48:08kita tidak nak

00:48:09optimis keuntungan

00:48:10jangka pendek

00:48:10tanpa memikirkan

00:48:12kelestarian

00:48:13jangka pendek

00:48:14inilah berlaku

00:48:15kat mana kita

00:48:16boleh dapat untung

00:48:16paling besar

00:48:17kat mana kita

00:48:18itu

00:48:19jadi itu

00:48:19saya kata

00:48:20saya kata

00:48:20ini mungkin

00:48:22ada hikmah dia

00:48:23kita menjadi

00:48:24pengerusi

00:48:25ASEAN pada

00:48:26tahun 2025

00:48:27ini

00:48:27ada hikmah

00:48:28saya masih belum

00:48:30dapat lihat lagi

00:48:31daripada

00:48:33pihak

00:48:33eksekutif

00:48:34mengenai

00:48:35apa perancangan

00:48:36sebagai pengerusi

00:48:37ASEAN

00:48:37masih tak ada

00:48:38masih tak ada lagi

00:48:40belum ada lagi

00:48:41mesyuarat mencuri

00:48:41Menteri ASEAN

00:48:42apa hal itu

00:48:43masih belum

00:48:44tadi itu saya kata

00:48:45sekarang kita harus

00:48:47memperkasakan

00:48:48kita mempunyai

00:48:49jarak yang dekat

00:48:49kita mempunyai

00:48:51language yang

00:48:51hampir sama

00:48:52dituturkan

00:48:53kita mempunyai

00:48:54budaya yang sama

00:48:55so ini semua ni

00:48:56kita kena win-win

00:48:58situation

00:48:58bagaimana kita

00:48:59membantu Indonesia

00:49:00Indonesia membantu kita

00:49:01kita membantu Thailand

00:49:02dan sebagainya

00:49:03ya

00:49:03menarik pandangan

00:49:05Dr. Bahrum

00:49:06untuk kita saling

00:49:07membantu

00:49:08cuma dalam

00:49:09masa yang genting ini

00:49:10Tuan Iqmal

00:49:11pasti setiap negara

00:49:13berusaha untuk

00:49:13menyelamatkan

00:49:14negara mereka

00:49:15terlebih dahulu

00:49:15berbanding

00:49:16untuk melihat

00:49:17kesatuan itu

00:49:18mungkin ada

00:49:19masa dan

00:49:20perbincangan yang

00:49:21agak panjang

00:49:22lebih panjang

00:49:23sedikit

00:49:23dan ini akan

00:49:24menyebabkan

00:49:25satu persoalan

00:49:26jika benar

00:49:26tarif Amerika ini

00:49:28ada beberapa

00:49:29syarikat-syarikat luar

00:49:30ataupun syarikat Amerika

00:49:31menarik balik operasi

00:49:32yang diadakan

00:49:33di Malaysia

00:49:34ini akan

00:49:35menimbulkan

00:49:36kesan domino

00:49:36dari segi peluang

00:49:37pekerjaan

00:49:38dan menimbulkan

00:49:38kesan tentang

00:49:39purchasing power

00:49:40masyarakat

00:49:41apabila

00:49:42isu pekerjaan

00:49:43dan juga

00:49:43isu

00:49:44keboleh pasaran

00:49:45ini

00:49:45menjadi

00:49:46kesan

00:49:47yang akan

00:49:48saling berkait

00:49:49jadi

00:49:50apa kita punya

00:49:51persediaan ini

00:49:52untuk

00:49:52berhasil impact

00:49:53kerana

00:49:53pastinya ia akan

00:49:54berlarutan

00:49:55dari satu

00:49:56kesan

00:49:56ke satu kesan

00:49:57yang lain

00:49:57ok

00:49:58saya rasa

00:50:00yang pertamanya

00:50:02kita kena

00:50:02find good friends

00:50:04ok

00:50:05kita kena

00:50:06find good friends

00:50:07ataupun

00:50:08ada dalam

00:50:09camp yang betul

00:50:10maksudnya

00:50:11kita dah

00:50:12kena

00:50:13kalau kita

00:50:15main bola

00:50:15kita kena

00:50:16dah support

00:50:17Liverpool

00:50:18ataupun

00:50:18siapa-siapa yang

00:50:19ini sensitif

00:50:20ini yang paling

00:50:22sensitif

00:50:23tarif Amerika

00:50:24tidak sensitif ini

00:50:25right on

00:50:26the bandwagon

00:50:26yang tengah menang

00:50:27bagi

00:50:28saya

00:50:29sebabnya

00:50:30as a student

00:50:31saya sebagai

00:50:32seorang student

00:50:32economic history

00:50:33dan

00:50:34institutional economics

00:50:36kita tengok

00:50:38apa yang pernah

00:50:39berlaku pada

00:50:39masa lampau

00:50:401930

00:50:41pernah jadi

00:50:43benda yang sama

00:50:43US dia naikkan

00:50:45tarif

00:50:45dia kenakan

00:50:46tarif yang sangat

00:50:46tinggi

00:50:47in response

00:50:48to the

00:50:48Great Depression

00:50:50lagi tinggi

00:50:52daripada sekarang

00:50:52sebenarnya

00:50:53dan apa

00:50:54response negara-negara

00:50:55lain pada ketika itu

00:50:56Britain

00:50:58dia decide

00:50:59dia akan

00:51:00berdagang

00:51:01ataupun bagi

00:51:02favoritism

00:51:02kepada negara-negara

00:51:03yang kawan-kawan dia

00:51:04kawan-kawan ni maksudnya

00:51:06koloni dia lah

00:51:06koloni dia

00:51:07Malaya

00:51:08dan

00:51:09dan Kanada

00:51:10dan sebagainya

00:51:10dan dia

00:51:12set up satu

00:51:13British

00:51:13economic conference

00:51:16dan dia bagi

00:51:17satu sistem yang dipenanggil

00:51:18imperial preference

00:51:19maksudnya

00:51:19siapa yang di bawah

00:51:20Britain

00:51:20kawan-kawan Britain

00:51:21dia akan bagi

00:51:22kelebihan

00:51:24kurang tarif

00:51:25dan sebagainya

00:51:25Perancis pun

00:51:26buat benda yang sama

00:51:27Perancis kebetulan

00:51:28ada koloni

00:51:29pada ketika itu

00:51:30dia ada

00:51:31West Africa

00:51:33dan sebagainya

00:51:34jadi dia pun

00:51:35berdagang dengan

00:51:36koloni-koloni dia

00:51:37dan diorang ni

00:51:38did quite well

00:51:39in the 30s

00:51:41yang takde kawan

00:51:43siapa?

00:51:43yang takde kawan pada ketika itu

00:51:44ialah Germany

00:51:45Germany dah lah

00:51:46dia kena bayar

00:51:47pampasan untuk

00:51:48Perang Dunia Pertama

00:51:49dia takde kawan

00:51:50jadi takde kawan

00:51:51nak beli barang

00:51:52daripada dia

00:51:52nak import tak boleh

00:51:54dan dia tak dapat duit

00:51:56dia nak kena bayar pampasan

00:51:57tapi takde siapa

00:51:58nak beli barang

00:51:58daripada dia

00:51:59jadi

00:51:59itu yang menyebabkan

00:52:01antaranya Germany ni

00:52:02agak teruk lah

00:52:03ekonomi dia

00:52:04dan naik lah

00:52:05apa tu

00:52:07yang kita panggil

00:52:08Hitler lah

00:52:09kan

00:52:10dan diorang pergi

00:52:11kepada satu figure

00:52:12yang agak ekstrim

00:52:13untuk tarik diorang keluar

00:52:14tarik dia keluar

00:52:15daripada

00:52:16kemelisian ekonomi ni

00:52:17jadi bagi saya

00:52:19having good friends

00:52:20is important

00:52:21macam

00:52:22saya setuju sangat

00:52:23dengan apa yang

00:52:23Prof cakap tadi

00:52:24kita kena

00:52:25sit down

00:52:26get together

00:52:27terutama dengan

00:52:28negara-negara jiran kita ni

00:52:29untuk kita figure out

00:52:31a way

00:52:32untuk kita berdagang

00:52:34dan kurangkan

00:52:34tarif

00:52:36dan kurangkan

00:52:36non-tarif barrier

00:52:37ada setengah benda

00:52:37memang kita tak boleh nak

00:52:38kurangkan lah

00:52:39seperti

00:52:40certification halal

00:52:42kita tak boleh lah

00:52:43kita tak boleh lah

00:52:44tak boleh lah

00:52:45buang benda tu

00:52:45US complain

00:52:46kita ada

00:52:47persijilan halal

00:52:48yang agak ketat

00:52:49tapi tak boleh lah

00:52:50kita nak ambil

00:52:51lembu yang baru kena renjat

00:52:52datang ke Malaysia

00:52:53terus makan

00:52:53tak boleh lah

00:52:54memang kita nak kena ada

00:52:55halal tu

00:52:56jadi kita kena reasonable

00:52:57masih strict

00:52:59masih strict

00:53:00tapi pada masa yang sama

00:53:01figure out

00:53:02macam mana untuk kita ni

00:53:04bersama

00:53:05dan kita ni

00:53:06dalam situasi ni

00:53:07kita agak bernasib baik

00:53:08sebab kita ada kawan

00:53:09dan kita di satu

00:53:10region dunia

00:53:13yang agak

00:53:14dinamik lah

00:53:14Asia Tenggara ni

00:53:16dan Asia secara

00:53:17keseluruhannya

00:53:18kurang-kurang kita ada

00:53:19benda untuk kita produce

00:53:20dan berdagang sama sendiri

00:53:21at least kita ni bukan

00:53:23some place like

00:53:25Central Africa

00:53:28ataupun

00:53:28negara-negara sebegitu

00:53:30ok

00:53:31Prof Dr. Barum

00:53:32mungkin

00:53:33situasi ekonomi

00:53:35kita pada ketika ini

00:53:36berubah berbanding

00:53:37dekad yang lalu

00:53:38ataupun

00:53:39abad yang lalu

00:53:40kalau dulu kita

00:53:41tercari-cari

00:53:42apakah pengganti

00:53:43kepada petroleum

00:53:44ataupun bahan

00:53:46mentah itu

00:53:47tapi kini kita sudah

00:53:48ada orang kata

00:53:49bukanlah sepenuhnya

00:53:50pengganti

00:53:51tetapi kita ada

00:53:52EV car

00:53:52kita ada beberapa

00:53:53alternatif lain

00:53:54untuk tujuan yang sama

00:53:55dan juga

00:53:56modus operandi

00:53:58yang sama

00:53:58dan kita juga

00:53:59sudah ada

00:54:00pengayaan AI

00:54:02untuk memastikan

00:54:03agar setiap sektor

00:54:04dan industri ini

00:54:05boleh berfokus

00:54:06kepada perubahan

00:54:06yang lebih

00:54:07pantas dan juga

00:54:09lebih cepat

00:54:09jadi apakah ini

00:54:11masa terbaik

00:54:11untuk kita melihat

00:54:12adanya satu

00:54:13lonjakan ekonomi

00:54:14yang mungkin

00:54:15luar daripada

00:54:16kebiasaan

00:54:17untuk kita memberi ruang

00:54:18kepada industri-industri

00:54:19baru berkembang

00:54:20yang masih lagi

00:54:21belum mendapat

00:54:22orang kata

00:54:23sekatan

00:54:24ataupun tarif

00:54:25yang sepenuhnya

00:54:26yang pertama

00:54:28ya

00:54:28yang kedua

00:54:29kita harus

00:54:30berhati-hati juga

00:54:31sebab

00:54:32ada setengah-setengah

00:54:33sektor tradisional

00:54:34yang kita tidak

00:54:35boleh tinggalkan

00:54:36seperti sektor

00:54:37pertanian

00:54:38dan sebagainya

00:54:39tapi apa yang

00:54:40Ismail kata tadi

00:54:41sebenarnya

00:54:42saya pun ada terlibat

00:54:43dengan beberapa

00:54:43projek yang lain

00:54:44bagaimana kita

00:54:45boleh menggunakan

00:54:46teknologi

00:54:46atau AI ini

00:54:47untuk membantu

00:54:48sektor-sektor itu

00:54:49sekarang ini

00:54:51bila kita sebut

00:54:52AI

00:54:52orang fikir

00:54:53AI ini

00:54:54adalah untuk

00:54:54kereta terbang

00:54:56ataupun teknologi

00:54:57yang super kan

00:54:58kita boleh gunakan

00:55:00AI untuk membantu

00:55:00pertanian

00:55:01sebagai contoh

00:55:02AI digunakan

00:55:03untuk membantu

00:55:04pekebun kecil

00:55:06di sektor getah

00:55:07AI digunakan

00:55:09di negara jiran kita

00:55:10dan dia dah dapati

00:55:11bahawa

00:55:11pokok getah

00:55:13paling produktif

00:55:14adalah pukul 2 pagi

00:55:15hingga 5 pagi

00:55:15dan di Malaysia

00:55:16kita toreh

00:55:17terlalu lewat

00:55:18pukul 6

00:55:19jadi by the time

00:55:20pukul 7

00:55:208

00:55:21dah panas

00:55:22susu dah sejat

00:55:23yang kedua

00:55:25dia juga mempunyai

00:55:26AI teknologi

00:55:27boleh toreh

00:55:28waktu hujan

00:55:29di Malaysia

00:55:30waktu hujan

00:55:30orang tak toreh

00:55:31getah

00:55:31so itu

00:55:32setiap element

00:55:33saya bagitahu

00:55:33maksudnya

00:55:34kita menggunakan

00:55:35AI dan teknologi

00:55:36membantu

00:55:37sektor-sektor

00:55:38yang tradisi

00:55:39ini untuk maju

00:55:40bukannya

00:55:41semestinya

00:55:41AI itu

00:55:42adalah sesuatu

00:55:43yang

00:55:44hantar orang ke bulan

00:55:45ke

00:55:45ataupun teknologi

00:55:47telekomunikasi

00:55:48tak semestinya

00:55:49saya ingin juga

00:55:50melihat ini

00:55:51saya dapati

00:55:52halat 7 ini

00:55:53agak melencong

00:55:54kita wujudkan

00:55:55penempatan

00:55:56fakulti-fakulti

00:55:57AI

00:55:58di IPTA

00:55:59tapi saya

00:56:00masih belum nampak

00:56:01bagaimana

00:56:01aplikasi AI

00:56:03di mana

00:56:04dia digunakan

00:56:05apa impact

00:56:06yang dia create

00:56:07saya ingin melihat

00:56:08saya harap

00:56:09mungkin

00:56:09YB Wong

00:56:10juga boleh

00:56:11mulai

00:56:12berdebat

00:56:12di parlimen

00:56:13mengatakan

00:56:14apa saja kita buat

00:56:15kita kena measure

00:56:16keberjayaan dia

00:56:17impak dia

00:56:18kita tidak mahu tahu

00:56:20jago teori

00:56:20jago kampung

00:56:21sekadar kita ada

00:56:22fakulti AI

00:56:23kita ada

00:56:24di mana kita gunakan

00:56:27siapa yang kita bantu

00:56:29golongan petani

00:56:30golongan peladang

00:56:31golongan yang marahain

00:56:33ukur

00:56:34berapa ramai yang kita dapat

00:56:35keluarkan daripada

00:56:36kemiskinan

00:56:37baru kita kata

00:56:38applied

00:56:39research

00:56:41mungkin sebelum ini

00:56:42kita banyak berfokus

00:56:43pada theoretical AI

00:56:44berbanding applied AI

00:56:46jadi itu yang

00:56:47kita perlu perbaiki

00:56:48betul

00:56:48sama juga

00:56:49begitu juga

00:56:49dia desakkan

00:56:51penyelidik universiti

00:56:52pekerja-pekerja

00:56:53penyelidik universiti

00:56:55nakkan

00:56:56Q1 journal

00:56:58artikel yang

00:56:59berimpak tinggi

00:57:00apa artinya

00:57:01artikel yang berimpak tinggi

00:57:02tapi hanya sekadar

00:57:03mengutip debu

00:57:04di dalam perpustakaan

00:57:05lebih baik

00:57:06dia buat kajian

00:57:07dapat membantu

00:57:08satu kejiranan

00:57:09boleh membantu

00:57:10satu PPRT

00:57:11boleh membantu

00:57:12satu masyarakat

00:57:14itu lebih

00:57:15bermakna

00:57:16maksud

00:57:17jangan salah faham

00:57:18maksud saya

00:57:18bukan kata

00:57:19saya kata

00:57:19tak mahu

00:57:20publish artikel

00:57:21tidak

00:57:21tapi seimbangkan

00:57:23pembangunan itu

00:57:24dengan pembangunan

00:57:26yang memberikan

00:57:26menafaat

00:57:27ilmu itu

00:57:29diaplikasikan

00:57:29untuk

00:57:30kesejahteraan

00:57:30masyarakat

00:57:31ada kesannya

00:57:32YB

00:57:33bila kita sebut

00:57:34tentang penerokaan

00:57:36bahan-bahan baru ini

00:57:37ini juga

00:57:38kita nak sentuh

00:57:39tentang penerokaan

00:57:39nadir bumi

00:57:40dalam konteks tempatan

00:57:42memang ada cadangan

00:57:44di beberapa negeri

00:57:46untuk ekstrak

00:57:47nadir bumi ini

00:57:48supaya boleh

00:57:49dipasarkan

00:57:49dijadikan satu

00:57:50produk ekonomi

00:57:52yang mantap

00:57:53untuk negara kita

00:57:54apa ini boleh

00:57:55dijadikan tawaran

00:57:56kepada mereka syarikat

00:57:57dengan penawaran

00:57:58dan penemuan

00:57:59nadir bumi

00:58:00supaya kita boleh

00:58:01jadi antara

00:58:01satu-satunya

00:58:03negara yang dikira

00:58:04ni sol

00:58:05eksporter

00:58:06untuk nadir bumi

00:58:07nadir bumi ni

00:58:09dikontrol oleh

00:58:09China

00:58:1085% ke

00:58:1290%

00:58:13jadi

00:58:14Canada cuba

00:58:15Amerika

00:58:16actually have

00:58:17the capacity

00:58:17tapi

00:58:18Amerika ni

00:58:18dia pandai lah

00:58:19dia pakai

00:58:20orang dulu

00:58:21in same as

00:58:22oil

00:58:22their oil policy

00:58:23is the same

00:58:24use other people's

00:58:25resources first

00:58:26so Malaysia ni

00:58:29kita punya

00:58:29the best policy

00:58:30kita ada ni

00:58:31sepatutnya

00:58:32we do 50-50 lah

00:58:33we allow some

00:58:34Chinese mining

00:58:35we allow some

00:58:36American mining

00:58:37then

00:58:38because dia masuk

00:58:39mining

00:58:39mining ni bukan

00:58:40complicated sangat

00:58:41you know

00:58:43we allow them

00:58:43maybe to take

00:58:4450% back

00:58:45for direct export

00:58:47but 50%

00:58:48we must keep here

00:58:49untuk buat

00:58:50green tech lah

00:58:51nak buat kita punya

00:58:52winter buying

00:58:53you know

00:58:54our own

00:58:54battery cells

00:58:56lasers

00:58:57so kita boleh

00:58:59figure out

00:59:01macam mana nak buat

00:59:02but at the moment

00:59:03it's a political problem

00:59:04yeah

00:59:04so you know

00:59:05most of this

00:59:06red earth area ni

00:59:07kawasan Kelantan

00:59:08Renganu

00:59:08different political

00:59:10party

00:59:10so maybe

00:59:12dalam

00:59:13isu krisis

00:59:14daripada

00:59:15tarif ini

00:59:16baik untuk

00:59:18ASEAN to work

00:59:18together

00:59:19better we work

00:59:20together

00:59:20as a country

00:59:21amongst the

00:59:22political party

00:59:23yang lain

00:59:23yeah

00:59:24right and try to

00:59:25explore this

00:59:26fast

00:59:26because

00:59:27this red earth ni

00:59:29memang penting

00:59:30to American

00:59:30American policy

00:59:32and bila

00:59:33dia gaduh

00:59:34dengan China

00:59:34over tarif

00:59:35you can imagine

00:59:36the Chinese

00:59:37will not sell

00:59:37single drop

00:59:39of red earth

00:59:40to them

00:59:40so there

00:59:41will be a

00:59:42crisis of

00:59:42some sort

00:59:43coming

00:59:43kita ni

00:59:44kena pandai lah

00:59:45kena arbitrage

00:59:46kalau global

00:59:47supplies China

00:59:48jangan bagi semua

00:59:49pada China

00:59:49you know

00:59:50you only enhance

00:59:51dia punya monopoly

00:59:52kita kena pandai lah

00:59:53kena balance

00:59:54right

00:59:55the more we balance

00:59:56the better

00:59:56but

00:59:56we cannot say

00:59:57kita nak jual

00:59:58pada Amerika

00:59:59saja

00:59:59kita have to sell

01:00:00to China also

01:00:01to show

01:00:02neutrality

01:00:03friends to all

01:00:05I think

01:00:06kalau kita buat

01:00:06policy macam ni

01:00:08it will look better lah

01:00:09ok

01:00:09ada mungkin

01:00:11satu tahap nanti

01:00:11Tuan Iqmal

01:00:12kita perlu memilih

01:00:13antara China

01:00:14antara Amerika

01:00:15dan untuk

01:00:16the next quarter ni

01:00:17suku kedua

01:00:18dan ketiga ni

01:00:19keadaan akan makin

01:00:20memburuk

01:00:21nampaknya

01:00:22saya rasa dia

01:00:23kalau bahasa

01:00:26diplomatik

01:00:27yang YB cakap tadi

01:00:28neutrality

01:00:29bahasa yang

01:00:32lebih

01:00:33yang lebih

01:00:34kalau political

01:00:35realist dia

01:00:36ialah playing

01:00:36all sides lah

01:00:37jadi dalam

01:00:39politics and

01:00:41geopolitics ni

01:00:41dia ada term

01:00:42dia panggil

01:00:4330th gardens

01:00:43bahasa Latin

01:00:45maksudnya

01:00:46the third who benefits

01:00:47ataupun pihak ketiga

01:00:48yang ambil untung

01:00:49contoh simple dia

01:00:51ialah seorang

01:00:51perempuan yang sedang

01:00:52dipinang

01:00:53yang belah sana

01:00:54nak bagi hantaran

01:00:555 ribu

01:00:56belah sini

01:00:57bagi hantaran

01:00:5710 ribu

01:00:58jadi

01:00:59ni yang dah bagi

01:01:0010 ribu

01:01:01takkan you nak

01:01:015 ribu je

01:01:02faham

01:01:02jadi dia boleh

01:01:03tapi perempuan tu lawa

01:01:04Malaysia lawa ke

01:01:05kalau presiden China

01:01:08nak datang

01:01:09maksudnya

01:01:09lawa lah kot

01:01:10itu kita

01:01:11berjenaka saja

01:01:13maknanya itulah

01:01:13perumpamaan dan

01:01:14analoginya

01:01:15second quarter

01:01:16third quarter

01:01:17apa

01:01:17antara ramalan

01:01:19ramalannya

01:01:19ni bukan ramalan

01:01:21saya lah

01:01:21tapi based on

01:01:22saya punya engagement

01:01:23dengan orang-orang

01:01:24yang pakar

01:01:25dalam bidang

01:01:25dia

01:01:26benda ni

01:01:27kita akan nampak

01:01:28mungkin fourth quarter

01:01:29onwards

01:01:29ke akhir tahun

01:01:30sebab sekarang

01:01:32sampai ke Julai

01:01:32kita tak tahu lagi

01:01:33apa yang

01:01:34Trump punya final decision

01:01:36kita tak tahu

01:01:37sama ada

01:01:3824 ke

01:01:3810 ke

01:01:395 ke

01:01:40dan dia akan

01:01:42kick in

01:01:42bulan 7

01:01:43dan dia akan

01:01:45ambil masa

01:01:46untuk benda-benda ni

01:01:46semua play out

01:01:47jadi mungkin

01:01:48hujung tahun

01:01:49baru dia akan

01:01:50efek lah

01:01:50dan berdasarkan

01:01:52saya punya

01:01:52anecdotal evidence

01:01:53maknanya daripada

01:01:54dengar-dengar cakap

01:01:54daripada CEO

01:01:55dia

01:01:57company ni

01:01:58dia tidak semestinya

01:01:59pada

01:02:00first sign of trouble

01:02:01dia buang orang

01:02:02dia tidak begitu

01:02:03ada banyak company

01:02:04yang dia mungkin

01:02:05ada buffer

01:02:06yang banyak

01:02:06jadi mungkin

01:02:08paling-paling kurang pun lah

01:02:09dia akan

01:02:10kurangkan belanja

01:02:11pada

01:02:11capex

01:02:12belanja pada

01:02:13mesin

01:02:13belanja pada

01:02:14investment yang besar-besar

01:02:15mungkin ada yang

01:02:18tengah ketat sikit

01:02:18mungkin dia akan

01:02:19downsize

01:02:20tapi apa

01:02:21strategi yang

01:02:22company-company

01:02:23Malaysia akan

01:02:24lakukan

01:02:24itu kita

01:02:25itu memang sangat

01:02:27bergantung pada

01:02:28company-company

01:02:28yang spesifik

01:02:29dan juga

01:02:30posisi kewangan mereka

01:02:32so memang kita

01:02:33kena buat

01:02:33study yang

01:02:35yang bottoms up lah

01:02:36ataupun kita pergi

01:02:37ke lapangan

01:02:37dan tanya sendiri

01:02:38company-company ni

01:02:39apa dia punya

01:02:40keadaan

01:02:41apa strategi dia

01:02:42dan sebagainya

01:02:42baru kita boleh ada

01:02:43gambaran yang

01:02:44menyeluruh dan

01:02:45benar lah

01:02:47insyaAllah

01:02:47terima kasih

01:02:48Tuan Iqmal

01:02:49terima kasih

01:02:49Prof. Dr

01:02:50terima kasih

01:02:50YB

01:02:51kita nantikan 5 Mei nanti

01:02:52YB juga

01:02:53difahamkan akan

01:02:54melakukan

01:02:55ucapan pada 5 Mei nanti

01:02:56insyaAllah kita nantikan

01:02:57apakah antara intipatinya

01:02:58dan benar kita perlu

01:02:59bermain ataupun

01:03:00bersikap neutral

01:03:01dalam memastikan

01:03:02kita tidak akan

01:03:04terkesan dan

01:03:05terjejas

01:03:06dalam konteks negatif

01:03:07disebabkan oleh

01:03:08pengenalan tarif

01:03:09ataupun

01:03:10pengumuman tarif oleh

01:03:11Presiden Donald Trump

01:03:12ini terima kasih

01:03:12kepada ketiga-tiganya

01:03:13bersama kami pada malam ini

01:03:14terima kasih kepada anda

01:03:15menonton kami

01:03:16insyaAllah kita akan

01:03:17bawakan topik-topik menarik lagi

01:03:18pada minggu hadapan

01:03:19untuk

01:03:19Donald Trump

01:03:20dan juga tarif yang dikenakan

01:03:22oleh Amerika Syarikat

01:03:23apakah pilihan yang ada

01:03:24untuk Malaysia

01:03:24kita akan nantikan

01:03:25apakah antara keputusan

01:03:26kerajaan

01:03:27yang akan dibawa

01:03:28dan umumkan

01:03:29dari semasa ke semasa

01:03:30dengan itu

01:03:30kita tinggalkan

01:03:31dari sini

01:03:31Assalamualaikum

01:03:32Selamat malam

01:03:32jumpa lagi

01:03:33Terima kasih telah menonton

01:04:03Terima kasih telah menonton

01:04:04Terima kasih telah menonton

01:04:05Terima kasih telah menonton

01:04:35Terima kasih telah menonton

01:05:05Terima kasih telah menonton

01:05:35Terima kasih telah menonton

01:05:36Terima kasih telah menonton

Category

Transcript

Recommended