Pod paragrafem - Agnieszka Adamczyk-Schonfelder
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Dziedziczymy z dobrodziejstwem inwentarza, to znaczy ta odpowiedzialność za długi spadkowe ogranicza się do tej czystej, czynnej wartości spadku.
00:10Innymi słowy nie stracimy. Jeżeli się okazało, że osoba, która nas obdarowała tym spadkiem miała długi i miała dom i jeśli się okaże, że wartość tych długów przekroczy wartość domu, no to tak naprawdę nie będziemy stratni.
00:23Natomiast w Niemczech nie ma takiej możliwości, to znaczy albo spadek odrzucamy, albo spadek przyjmujemy i wówczas przyjmujemy go po prostu wprost, gdzie ta odpowiedzialność za długi spadkowe jest nieograniczona.
00:37Dzień dobry Państwu, to jest program Pod Paragrafem, a moim gościem jest dziś Agnieszka Adamczyk-Szynfelder, adwokat.
00:52Będziemy rozmawiać o tym, co dotyczy praktycznie każdego z nas.
00:56Gdybyśmy chciały rozmawiać o prawie karnym, to ja mam nadzieję, że nie każdego i niewielu ten problem dotyczy, ale prawo spadkowe to taka gałąź, gdzie właściwie prędzej czy później zetkniemy się z nim.
01:09Albo my będziemy po kimś dziedziczyć, albo ktoś będzie dziedziczył po nas, więc dobrze w pewne pułapki nie wpaść.
01:15A Opolszczyzna to dosyć specyficzny region, gdzie już właściwie od lat, jeszcze przed wejściem do Unii Europejskiej, mnóstwo osób pracowało za granicą, pracuje za granicą, ma krewnych za granicą.
01:28No i pojawia się temat spadków. Tutaj czekają, czy mogą czekać na nas niespodzianki. Nie tylko te przyjemne.
01:35Dzień dobry, witam Państwa. Bardzo dziękuję za zaproszenie. Tak, to prawda, że o ile ja zawsze mówię, że nie każdy z nas na szczęście będzie tym podmiotem prawa karnego,
01:49o tyle faktycznie, jeżeli chodzi o prawo spadkowe, to jest temat bardzo wydawałoby się odległy, daleki, dlatego że nikt z nas o tych ostatecznych rzeczach nie chce myśleć.
02:01Niemniej jednak temat bardzo życiowy, bardzo bliski i prędzej czy później faktycznie dotyczący każdego z nas.
02:10I to dziedzina prawa, w której należy pamiętać o tym, że zarówno za naszego życia, jak i już po naszym odejściu wiele może się wydarzyć.
02:22I o tyle za życia możemy mieć na to bardzo duży wpływ. Możemy chociażby w testamencie określić, w jaki sposób będziemy dziedziczyć.
02:32O tyle, jeżeli nie zadbamy o to, bądź też nasze losy potoczą się tak, że nagle ta sytuacja...
02:40Nas zaskoczy.
02:41Dokładnie, diametralnie się zmieni i ktoś bliski odejdzie, czy my odejdziemy, to faktycznie wtedy te problemy mogą nastąpić.
02:50I tak naprawdę zarówno te emocje, które temu towarzyszą, bo trzeba pamiętać, że śmierć nigdy nie jest czymś pozytywnym.
02:59I raczej zawsze też ten element emocjonalny tutaj odgrywa dużą rolę. O tyle także te różne kwestie prawne, w zależności od tego, w jakiej sytuacji prawnej znajdziemy się, będą miały bardzo duże znaczenie.
03:15Ci zaskoczeni często trafiają do pani kancelarii, a te niespodzianki, te przykre niespodzianki mogą pojawić się na przykład wtedy, kiedy rodzina mieszkała sobie tutaj, na Opolszczyźnie, w Polsce.
03:30Partner, mąż pracował za granicą. Wydawałoby się, że jeśli cokolwiek się wydarzy, to będzie w grę wchodziło polskie prawo spadkowe.
03:38Tak, to są faktycznie różne sytuacje, głównie związane z tym, że od roku 2015, dokładnie od 17 sierpnia, mamy obowiązujące rozporządzenie unijne dotyczące właśnie regulacji spadkowych.
03:57I ono uregulowało to w ten sposób, że sądem właściwym do dziedziczenia jest sąd, w którym osoba zmarła, ten spadkodawca miał ostatnie miejsce zwykłego pobytu.
04:12I tutaj jak gdyby kwestia interpretacji faktycznie tego miejsca zwykłego pobytu, niejednokrotnie budzi wątpliwości i tak naprawdę sprawia, że już w tych pierwszych krokach musimy zastanowić się,
04:25czy tak jak wspomniała pani w sytuacji, gdy ktoś pracował za granicą, a mieszkał w Polsce, które prawo będzie właściwe.
04:35Powiedziała pani, że ta granica wcale nie jest tak ostra, czyli na przykład od poniedziałku do piątku był za granicą, bo tam pracował, przyjeżdżał na weekend do Polski i wcale nie musi to być oczywiste, że jego pobyt był w Polsce.
04:48Tak, znaczy w takich sytuacjach właśnie faktycznie patrzymy na to centrum życiowe i na to oprócz samej pracy, bardzo często też składa się właśnie gdzie zamieszkiwała rodzina,
05:01gdzie chociażby to takie centrum w sensie jego aktywności, także tych rodzinnych, społecznych odbywało się.
05:11I niewątpliwie w sytuacji, gdy tylko ogranicza się to do samej pracy, że ktoś typowo wyjeżdża na te kilka dni, tygodni i wraca, to mimo wszystko mamy tutaj do czynienia z Polską.
05:25Inne oczywiście są sytuacje, gdy rodzina zamieszkuje w Niemczech na stałe, a w Polsce, bo to też specyfika naszego rejonu,
05:36pozostał majątek, który na przykład dziedziczą po rodzicach, którzy pozostawali ciągle w Polsce i tutaj mieszkani.
05:45I wtedy, które w prawo spadkowe wchodziłoby w grę?
05:48Jeżeli spadkodawca zamieszkiwał w Niemczech i tam było właśnie to jego centrum życiowe, mimo że posiada majątek w Polsce,
05:59będzie właściwe prawo niemieckie. I wówczas właśnie należałoby złożyć wniosek o tak zwane europejskie poświadczenie spadkowe,
06:09które w ramach Unii Europejskiej jest dokumentem pozwalającym na uregulowanie spraw spadkowych,
06:17łącznie z wpisami w księgach wieczystych, które de facto są w sytuacji dziedziczenia nieruchomości takim najbardziej istotnym dokumentem,
06:26bo one później to prawo własności spadkobierców potwierdzają.
06:32A które tak naprawdę prawo jest korzystniejsze z punktu widzenia spadkobiorcy?
06:38Trudno tutaj tak w sposób jednoznaczny powiedzieć, niemniej już takim dla mnie bardzo ważnym argumentem przemawiającym jednak za prawem polskim
06:48jest to, że u nas jest możliwość dziedziczenia z dobrodziejstwem inwentarza.
06:53I tak naprawdę teraz już nawet jeżeli to oświadczenie nie zostanie wprost złożone,
07:00to dziedziczymy z dobrodziejstwem inwentarza, to znaczy ta odpowiedzialność za długi spadkowe
07:05ogranicza się do tej czystej, czynnej wartości spadku.
07:10Innymi słowy nie stracimy, jeżeli się okazało, że osoba, która nas obdarowała tym spadkiem miała długi i miała dom
07:17i jeśli się okaże, że długi, wartość tych długów przekroczy wartość domu, no to tak naprawdę nie będziemy stratni,
07:24nie będziemy musieli przyjmując spadek.
07:25Tak, będziemy musieli tak mówiąc wprost oddać załóżmy ten dom, natomiast ze swojego majątku naszego osobistego
07:33nie będziemy musieli dołożyć. Natomiast w Niemczech nie ma takiej możliwości.
07:39To znaczy albo spadek odrzucamy, albo spadek przyjmujemy i wówczas przyjmujemy go po prostu wprost,
07:45gdzie ta odpowiedzialność za długi spadkowe jest nieograniczona.
07:49To znaczy, że jeżeli ktoś faktycznie był mocno zadłużony, a tego majątku miał niewystarczająco,
07:56no to może się okazać, że będziemy musieli również własnym majątkiem odpowiadać i te długi spłacać,
08:02co oczywiście jest bardzo niekorzystne.
08:06Bo nic nie zyskamy, a jeszcze musimy dołożyć ze swoich.
08:09Dokładnie tak.
08:11Wiem, że tutaj mogą zdarzać się niespodzianki, że Pani miała taki przypadek,
08:16gdzie osoba zastanawiała się, czy właściwie była przekonana, że obdarowujący, czy spadkodawca ma potężne długi
08:25i tak naprawdę bezpiecznym rozwiązaniem jest odrzucenie spadku, a tymczasem?
08:30Tak, dokładnie. Miałam przypadek takiej osoby, która faktycznie tutaj na podstawie relacji rodziny
08:40i też jakby ich zachowań, gdzie większość członków rodziny ten spadek odrzucała,
08:46była przekonana, że faktycznie lepiej ten spadek odrzucić.
08:50Niemniej jednak na skutek różnych formalnych błędów, które popełniła w trakcie właśnie dokonywania tego odrzucenia,
08:58formalnie tego spadku nie odrzuciła.
09:01Było ono nieskuteczne przed sądem i jak się okazało szczęśliwie spadek przyjęła
09:06i spadek ten był całkiem spory.
09:09Po odliczeniu nawet tych długów.
09:13Także jeżeli już właśnie jesteśmy w temacie tego odrzucenia spadku,
09:19to może jakby pierwsza istotna kwestia to jest zawsze termin, który mamy.
09:24Od momentu, kiedy dowiadujemy się, że jesteśmy tym potencjalnym spadkobiercą,
09:29mamy sześć miesięcy na to, żeby zdecydować, czy spadek przyjmiemy, czy go odrzucimy.
09:35I teraz jesteśmy na gruncie prawa polskiego.
09:37Tak, natomiast również na gruncie prawa niemieckiego,
09:41mimo że w Niemczech obowiązuje termin sześciotygodniowy,
09:45jest to termin dość krótki, jeżeli mówimy tutaj o kwestii zorientowania się w ogóle
09:50w sytuacji tego spadkodawcy, bo bardzo często to nie są bliskie osoby,
09:57bo trzeba powiedzieć, że jednak gdzieś tam te spadki z zagranicy,
10:01to też w większości są tacy dalsi krewni, którzy na przykład byli bezdzietni,
10:07którzy właśnie byli samotni i oni wówczas nie bardzo też zadbali o te losy swojego spadku
10:17i później po ich śmierci poszukuje się właśnie jakichś dalszych krewnych,
10:21którzy mogliby ten spadek przejąć.
10:23Natomiast odnośnie tego terminu, jeżeli osoba zamieszkuje w Polsce
10:28i tak naprawdę tutaj ma miejsce stałego pobytu,
10:33to ten termin jest sześciomiesięczny, taki jak obowiązuje w ramach polskiego prawa spadkowego.
10:40Czyli jest to termin, trzeba powiedzieć, dość długi,
10:45chociaż faktycznie trzeba go pilnować, bo należy pamiętać,
10:49że nie tylko samo odrzucenie spadku przed konsulem jest wystarczające w takiej sytuacji,
10:56ale tak naprawdę to oświadczenie do tego terminu sześciu miesięcy musi dotrzeć do sądu.
11:02Sąd je musi w tej dacie uzyskać, żeby po prostu ono skutecznie było złożone.
11:07Czyli nie nasza data złożenia oświadczenia, tylko tego, kiedy ono faktycznie znajdzie się w sądzie.
11:12Tak, tak. I tutaj też jakby zwracam na to uwagę, szczególnie,
11:16bo my też często na gruncie prawa polskiego właśnie z uwagi na obowiązujące u nas przepisy,
11:22mylimy to z tym, że już samo złożenie na poczcie,
11:25jeżeli chodzi oczywiście o prawo polskie jak najbardziej.
11:29Natomiast w Niemczech to musi dotrzeć do sądu.
11:33I dopiero wówczas mamy tą pewność, że jeżeli sąd nam odpisuje,
11:37tak dokumenty dotarły, bo oczywiście na tym etapie na razie też sąd nie bada tego,
11:41czy to oświadczenie jest skuteczne, czy nie.
11:45To badanie następuje dopiero w ramach stwierdzania nabycia spadku,
11:49czy dana osoba tym spadkobiercom będzie, czy nie,
11:53czy właśnie skutecznie to oświadczenie złożyła.
11:56Natomiast już samo pismo sądu, który mówi,
12:00dziękuję za przesłanie pisma, ono dotarło wraz z oświadczeniem o odrzuceniu spadku,
12:05jest już taką informacją, że w tym zakresie formalnym
12:08dokonaliśmy wszystkiego w sposób prawidłowy.
12:12I tutaj pewnie trzeba pamiętać też o tym,
12:15że jeżeli umiera dalszy krewny i przed nami są osoby wyżej w hierarchii,
12:22czyli prędzej będą dziedziczyć,
12:25to musimy pamiętać, że to, że one odrzuciły spadek,
12:28to nie oznacza, że my już nie mamy nic do zrobienia.
12:31Dokładnie tak, dlatego, że też dotyczy to chociażby osób,
12:36które mają dzieci, które mają małoletnie dzieci.
12:40Też to często jest zaskoczeniem, przynajmniej w mojej praktyce,
12:45jeżeli o tym informuję klientów, to są zaskoczeni,
12:48że także jeżeli na przykład dana osoba,
12:52dotyczy to głównie kobiet oczywiście, jest w ciąży
12:55i jeżeli w tym momencie odrzuca spadek,
12:58a dziecko urodzi się żywe,
13:01no to ono również jest spadkobiercą
13:04i w jego imieniu należy także ten spadek odrzucić.
13:07Tego już nie zrobimy bez udziału sądu,
13:09dlatego, bo to nie jest, zdaje się, że tak,
13:12że rodzic ma tutaj pełną swobodę, jeśli chodzi o decyzję.
13:14Teraz te przepisy też się zmieniły.
13:16Tutaj doszło do tego ułatwienia,
13:19że faktycznie przepisy stanowią,
13:22że jeżeli rodzice odrzucili,
13:25to oczywiście dotyczy jednego rodzica,
13:27no bo dziedziczenie jak gdyby dotyczy wiadomo pokrewieństwa
13:31i w tym przypadku, czy jeżeli matka, czy ojciec odrzucili,
13:35no to wychodzi się z założenia,
13:37że odrzucenie w imieniu dziecka
13:39jest również możliwe już bez zgody sądu rodzinnego.
13:42Czyli nie potrzebujemy pełnomocnika,
13:44który będzie takim strażnikiem interesu dziecka.
13:47Nie, tutaj akurat sąd faktycznie był,
13:49no bo trzeba powiedzieć, że niestety,
13:52no też nie każdy ma czyste intencje
13:54i czasami faktycznie to odrzucenie miało na celu,
13:57na przykład to, żeby do dziedziczenia doszły inne osoby
14:00i gdzieś tam próbowały się tym manipulować.
14:04Niemniej jednak teraz te przepisy są o tyle korzystniejsze
14:10dla rodziców, że one też nie stwarzają tego,
14:14takiego stresu związanego,
14:15czy ja zdążę w tych sześciu miesiącach,
14:17czy sąd zdąży to postanowienie zawierające zgodę wydać, czy nie.
14:23Co zrobić, żeby nie kupować kota w worku?
14:26Już rozmawiałyśmy o tym, że to, czy to będzie korzystne,
14:30w przypadku polskim sprawa jest prosta,
14:31dziedziczenie odbywa się z tak zwanym dobrodziejstwem inwentarza,
14:35więc nie stracimy.
14:36Ale jeżeli okazuje się, że w grę wchodzą przepisy niemieckie,
14:39co ja mogę zrobić, żeby rozpoznać ten majątek spadkodawcy,
14:43żeby podjąć dobrą decyzję.
14:46W Niemczech bardzo często już jest tak,
14:49że sąd spadku informuje, że na przykład jest testament,
14:55że ktoś potencjalnie może być spadkobiercą.
15:00I wówczas myślę, że najbardziej rozsądne jest właśnie,
15:04przede wszystkim zwrócenie się do prawnika,
15:07który poprowadzi taką sprawę i który już na tym etapie wstępnym
15:11zwróci się do organów i zarówno sądu,
15:17jak i też chociażby do banku, do wydziału ksiąg wieczystych
15:21w sądzie niemieckim z zapytaniem,
15:25jak właśnie wygląda sytuacja tego majątku spadkowego,
15:29czy tam bardziej mamy do czynienia z długami,
15:33czy też z czymś, co możemy spokojnie odziedziczyć
15:38i będziemy tak naprawdę zadowolonym spadkobiercą,
15:42a nie tak naprawdę weźmiemy sobie problemy życia danego człowieka,
15:46który za swojego życia tak niestety nie uporządkował.
15:51Przykład, o którym Pani dziś opowiedziała,
15:53wskazuje, że posługiwanie czy posiłkowanie się wyłącznie relacjom krewnych
15:57nie zawsze jest dobrym drogowskazem.
15:59Dokładnie tak. Musimy gdzieś też samodzielnie mimo wszystko
16:03te kroki podejmować, dlatego że należy pamiętać,
16:07że to my na siebie tą odpowiedzialność bierzemy.
16:10To nie jest odpowiedzialność zbiorowa.
16:12Oczywiście, jeżeli więcej osób dziedziczy,
16:14to jak najbardziej tutaj ich udziały dotyczą
16:17zarówno tego majątku, jak i długów.
16:20Niemniej jednak to dana osoba musi być
16:23stuprocentowo przekonana, że ona chce podjąć to
16:29i odziedziczyć, no w szczególności, mówię,
16:32w tych sytuacjach, kiedy był to jakiś dalszy krewny,
16:34nie mieliśmy z nim kontaktu, nie za wiele wiemy też o jego życiu
16:38i o jego tutaj sytuacji majątkowej, którą pozostawi.
16:43My do tej pory mówiłyśmy o prawie spadkowym,
16:47czyli o takiej sytuacji, gdzie właściwie spadkodawca potencjalny
16:51zostawił sprawy nieuporządkowane,
16:53i to prawo wskazywało, kto i w jakim zakresie.
16:57Ale wywołała Pani również temat testamentu,
16:59czyli tu nie zdajemy się na przepisy prawa,
17:01tylko sami za życia decydujemy,
17:04jak chcemy ten nasz majątek rozdysponować.
17:09Czy tutaj są różnice, jeśli chodzi o
17:11polskie prawodawstwo i niemieckie?
17:13Co do zasady testament,
17:17jakby oczywiście jest dopuszczalny w obydwu tych krajach.
17:20Taką jedną różnicą, którą dostrzegam na przestrzeni lat,
17:27to niewątpliwie w Niemczech mamy na przykład możliwość sporządzenia
17:30testamentu wspólnego małżonków,
17:33gdzie małżonkowie mogą razem zadecydować o tym,
17:38w jaki sposób to dziedziczenie się odbywa.
17:40Zazwyczaj powołują siebie wzajemnie w tym testamencie,
17:45a dodatkowo każdy z nich też dokonuje rozporządzenia
17:49na wypadek swojej śmierci, gdy już tego małżonka nie będzie
17:54i wówczas dochodzi tutaj do dziedziczenia dzieci bądź wnucząt.
17:59Natomiast zgodnie z prawem polskim,
18:01takie wspólne testamenty są nieważne
18:03i u nas faktycznie każdy musi ten testament sporządzić osobiście,
18:09własnoręcznie, opatrzyć go datą.
18:12Nie, jeżeli chodzi o taki testament,
18:15który sporządzamy osobiście, to nie musi.
18:18Natomiast jest bardzo istotne,
18:20że on musi być własnoręcznie sporządzony,
18:22tak że nie możemy go sobie gdzieś tam napisać.
18:24Napisać na komputerze.
18:26Tak, i wydrukować, i podpisać, tylko w całości.
18:28Natomiast odnośnie też testamentów i form,
18:33to jak najbardziej testament sporządzony przed notariuszem
18:37też jest możliwy, taki w obecności świadków.
18:41Także często też w sytuacji takiej nagłej śmierci,
18:45gdzie mamy na przykład do czynienia z jakimś wypadkiem,
18:50czy wiemy, że jakaś taka tragiczna sytuacja jest blisko
18:54i czegoś nie zrobiliśmy,
18:55to również prawo dopuszcza sporządzenie takich testamentów
18:58szczególnych właśnie oświadczeń w obecności świadków.
19:02I one są bezpieczniejsze?
19:04To znaczy, jeżeli zdecydujemy,
19:06że ten nasz testament nie tylko spisujemy
19:08i przechowujemy gdzieś na przykład w domu,
19:13tylko decydujemy się na pomoc fachowca, notariusza,
19:15to wtedy trudniej na przykład taki testament jest podważyć?
19:18Znaczy, to jest oczywiście kwestia potem już intencji
19:22tych spadkobierców tak naprawdę,
19:25natomiast niewątpliwie testamenty notarialne
19:28sporządzane przez fachowych prawników,
19:31właśnie notariuszy,
19:33zarówno wykluczają tutaj możliwość błędów
19:37i myślę, że to jest taka podstawowa kwestia,
19:41która przemawia za tym,
19:44żeby właśnie taki testament u notariusza sporządzić.
19:47Też on jest przechowywany, prawda, u notariusza,
19:51następnie po 10 latach w sądzie,
19:53także też nie ma możliwości,
19:56że na przykład ktoś, powiedzmy,
19:57kto pierwszy wszedł do domu po śmierci tego spadkobiercy,
20:01na przykład widząc, że to nie on dziedziczy,
20:03zniszczy ten testament, czy go gdzieś ukryje, prawda,
20:06czyli tutaj też nie mamy tej możliwości,
20:08że ktoś faktycznie będzie ingerował,
20:10bo ten ślad testamentu notarialnego pozostanie zawsze,
20:14a poza tym wiadomo, że testament to nie tylko to,
20:17że wskazujemy osoby, które chcemy, żeby dziedziczyły,
20:21ale często też osoby, które nie chcemy, żeby dziedziczyły
20:25i niewątpliwie tutaj też jest ważne,
20:27żeby sporządzić to w sposób prawidłowy,
20:31żeby...
20:31Tak zwane wydziedziczenie.
20:33Dokładnie, żeby ta nasza ostatnia wola
20:36faktycznie była respektowana,
20:38bo no niestety najczęściej właśnie w najbliższej rodzinie
20:42te sytuacje wydają się być na tyle skomplikowane,
20:46że nie chcemy, żeby na przykład nawet nasze dziecko
20:50po nas dziedziczyło
20:52i żeby dokonać tego skutecznie,
20:54też musimy to w jakiś sposób uzasadnić
20:56i sprawić, żeby nawet po naszej śmierci
20:59nie można było tego zakwestionować.
21:02Właśnie, przygotowując samodzielnie taki testament,
21:05chyba pole do tego, żeby popełnić błąd
21:08jest całkiem spore,
21:09bo to nie wystarczy oświadczenie,
21:11że w mojej ocenie dziecko
21:13wykazywało się niewdzięcznością względem mnie
21:16i niczego ode mnie nie dostanie,
21:17tylko muszą być okoliczności,
21:20które faktycznie wskazują na tę niewdzięczność.
21:22Tak, no najczęściej niestety w praktyce
21:25wygląda to w taki sposób,
21:27że przez lata tutaj nie ma na przykład
21:29kontaktu z takim dzieckiem,
21:32tak, że na przykład przez lata
21:34nie interesuje się w ogóle życiem rodzica,
21:38w szczególności w okresie na przykład choroby, starości,
21:41również takich relacji nie ma,
21:44mimo że na przykład wie o tym,
21:46że ktoś jest ciężko chory,
21:48że ktoś tak naprawdę jest bliski śmierci,
21:52też nie potrafi tego zmienić,
21:54bo należy pamiętać,
21:56że jakby przebaczenie też tego spadkodawcy
21:59też może zmienić ten bieg wydarzeń.
22:02Niemniej jednak czasami te relacje są na tyle zaburzone
22:05i trudno je później odbudować,
22:08że one po prostu tak się toczą
22:11i dopiero po śmierci osoby orientują się,
22:15że jednak ten ojciec czy matka
22:17posiadali jakiś majątek
22:19i w sumie dlaczego miałbym go nie otrzymać.
22:22No i zaczyna się próba podważenia testamentu
22:25i cała ścieżka dowodzenia,
22:28kto tak naprawdę miał rację.
22:29Czy to była niewdzięczność,
22:31czy to było zaniedbanie obowiązków
22:33względem rodziców, czy nie?
22:34Tak, tak jest i to faktycznie też pokazuje,
22:39że różne są tutaj podejścia do tego spadku.
22:43Ja zawsze staram się moim klientom wytłumaczyć,
22:46że spadek to jest taki prezent,
22:48który po prostu dostajemy,
22:51który ktoś dzięki swojej też ma ciężkiej pracy,
22:54bo jeżeli jest to spadek dodatni,
22:57że tak powiem, gdzie mamy ten majątek,
22:59gdzie możemy dzięki niemu sobie lepiej żyć,
23:03gdzie możemy trochę własnym na przykład dzieciom
23:06też dzięki temu pomóc,
23:08no to po prostu powinniśmy być za to wdzięczni
23:11i się z tego cieszyć.
23:12Niemniej jednak nie każdy ma takie podejście.
23:16Jednak ta chciwość czasami
23:18i ta chęć posiadania więcej jest silniejsza.
23:21I tutaj faktycznie dochodzi do walki często
23:24i pomiędzy rodzeństwem,
23:26ale także takich sporów w rodzinie,
23:29które te relacje, myślę,
23:31że niejednokrotnie bezpowrotnie niszczą.
23:33I wtedy pewnie taka osoba
23:35staje w drzwiach pani kancelarii
23:37i mówi, pani mecenas, walczymy o zachowek.
23:41Tak.
23:42I te walki o zachowek
23:44oczywiście w przypadku wydziedziczenia
23:47niestety kończą się różnie,
23:50dlatego że w większości,
23:52jeżeli mamy do czynienia z testamentem,
23:54który był sporządzony notarialnie
23:57i faktycznie na podstawie chociażby zeznań świadków
24:00możemy wywnioskować,
24:03że faktem jest,
24:04że przez lata rodzina nie utrzymywała kontaktu,
24:07że ta osoba była gdzieś tam samotna,
24:10porzucona w chorobie,
24:12w różnych sytuacjach życiowych,
24:14które w normalnych relacjach
24:16jednak tą rodzinę jednoczą
24:18i rodzina jest takim naturalnym wsparciem,
24:22to tutaj faktycznie
24:23no trudno ten zachowek będzie uzyskać.
24:28Ale jeżeli to było takie testamentowe chciejstwo,
24:31na zasadzie uważam,
24:32że ten mój syn czy moja córka
24:35lepiej sprostał moim oczekiwaniom,
24:37bo na przykład wybrał studia takie,
24:38jakie ja sobie wymarzyłam
24:40i generalnie uważam,
24:41że to dziecko powinno dostać wszystko,
24:43to to jest chyba za słaby argument,
24:46żeby pozbawić zachowku,
24:48czyli innymi słowy,
24:49jeżeli mój testament będzie opierał się na tym,
24:51że całość daruje tej a tej osobie,
24:53nie powołując się na dodatkowe okoliczności,
24:56to ten zachowek cały czas będzie w grze, prawda?
24:58Tak, w szczególności jeżeli faktycznie,
25:01bo myślę, że już na etapie sporządzenia
25:04tego zapisu o wydziedziczeniu w testamencie,
25:07no także czy prawnik, do którego się udamy,
25:10czy notariusz, który już ten testament
25:12będzie sporządzał,
25:14jest w stanie ocenić,
25:15czy te okoliczności, które podajemy,
25:18one faktycznie w przyszłości
25:19mogą skutkować wydziedziczeniem.
25:21Jeżeli nie, no to też siłą rzeczy
25:24ten zapis nie znajdzie się w testamencie,
25:27a tym samym drugie dziecko
25:28na przykład będzie mogło
25:31od tego wyłącznie dziedziczącego
25:34domagać się właśnie zachowku.
25:36No chyba, że majątek zostanie
25:38przepisany w zamian za opiekę,
25:39bo wtedy już ten zachowek
25:41nie będzie się należał.
25:42Tak, w sytuacji, jeżeli mamy
25:44tak zwaną umowę do żywocia,
25:47czyli właśnie przekazujemy
25:49tą nieruchomość
25:50również bezpłatnie danej osobie,
25:53ale właśnie w zamian za to,
25:55że przez cały okres życia
25:58tego, tej osoby,
26:00ale także i po śmierci,
26:02bo tutaj jest kwestia wyprawienia
26:04zarówno pogrzebu,
26:05jak i takiej uroczystości pogrzebowej,
26:08będzie właśnie pokrywała tego koszty.
26:11Czyli zarówno w zdrowiu,
26:12można powiedzieć, jak i w chorobie
26:14będzie zawsze służyła
26:17tym swoim majątkiem
26:19i niejako w ten sposób spłacała.
26:22Tak, dlatego, że wtedy już
26:24nie mamy do czynienia
26:25z takim darmowym przekazaniem.
26:28Tak, za nic można powiedzieć,
26:30ale właśnie za to,
26:32że jest ta opieka,
26:33że jest ta ostatnia posługa,
26:37że tak powiem,
26:37na rzecz tej osoby.
26:40Natomiast też często osoby mylą
26:43to z samym zapisem
26:44na przykład prawa zamieszkiwania
26:46w nieruchomości.
26:47Czyli tak zwanym dożywociem.
26:49To, znaczy, które jest wpisane
26:51tylko jak gdyby w księdze wieczystej
26:53właśnie w dziale trzecim,
26:55że ktoś może zamieszkiwać
26:57do końca życia na przykład.
26:58Ale nie mamy względem takiej osoby
27:00żadnych zobowiązań.
27:01Na przykład nie będziemy musieli
27:02w razie choroby kupować lekarstw,
27:04zadbać o ubranie,
27:06jeżeli nie będzie w stanie.
27:06Tak, to chodzi tylko o to,
27:07że osoby też takie,
27:09które na przykład darują już
27:10umową darowizny nieruchomości,
27:13chcą zabezpieczyć sobie,
27:15żeby jednak do końca życia
27:16mogły tam mieszkać
27:18w tej nieruchomości.
27:19Mimo tego, że często te darowizny
27:22dokonywane są na rzecz osób najbliższych,
27:24to jednak jest ta obawa,
27:27że z biegiem lat,
27:29gdy osoba na przykład
27:30z uwagi na właśnie swój wiek,
27:33na chorobę,
27:34staje się w pewnym sensie
27:36uciążliwa dla rodziny.
27:37Bo trzeba pamiętać o tym,
27:39że gdzieś tam ta choroba
27:42jednak jest takim nieodłącznym
27:44elementem naszego życia
27:46i każdy niestety
27:47w takim stanie znaleźć się może.
27:50I wtedy też rodzina stwierdza,
27:52że jednak jest to za dużo
27:53i na przykład chce gdzieś taką osobę
27:56czy oddać, prawda,
27:58czy tak naprawdę wręcz pozbyć się jej z domu,
28:00nie za bardzo interesując się jej losem.
28:03Dlatego też taki zapis jest tutaj
28:05istotny także,
28:07żebyśmy mieli tą możliwość,
28:09nawet jeżeli darujemy,
28:11to możliwość zamieszkiwania
28:13w nieruchomości.
28:14Właściwie nasz podcast
28:15powinien się nazywać
28:17nie pod paragrafem,
28:18ale w gąszczu paragrafów,
28:19bo tutaj pułapek całe mnóstwo.
28:22Ja mam nadzieję,
28:23że nasze dzisiejsze spotkanie
28:24będzie tylko takim przyczynkiem
28:26do rozważań
28:27i do tego, żeby nie zostawiać
28:30pewnych spraw ślepemu losowi,
28:33no bo mogą się tutaj zdarzyć
28:35też nieprzyjemne niespodzianki.
28:38A moim gościem,
28:39który nas przez ten paragrafowy gąszcz prowadził
28:42była dzisiaj Agnieszka Adamczyk-Szynfelder,
28:45adwokat.
28:46Dziękuję bardzo.
28:49Dziękuję.