Sonbaharda yaprakların arasında dolaşmayı hepimiz çok severiz. Ayşe Simin Günday'ın çürüyüp gidecek olan yaprakları ölümsüzleştiren, ekoprint ve doğal bitki boyama teknikleriyle hayat veren hikayesi, Yeşil Doğa'da ekrana geldi.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00İzlediğiniz için teşekkür ederim.
00:31Merhaba Engin Veysel'in Malı Yeşil Doğa programıyla yine karşınızdayız.
00:34Son bahar mevsimi çok sevdiğim bir mevsim.
00:37Özellikle hepimiz yaprakların arasına dolaşmayı çok severiz.
00:40Bu hafta güzel bir hikaye ekranına getireceğiz.
00:43Gördüğünüz gibi rengarenk yapraklar var.
00:45Bunlar çürüyüp gidecek ama biz bunları ölümsüzleştireceğiz.
00:48Nasıl yapacağız?
00:49Eko print yöntemiyle kumaşa basacağız.
00:52İşte bu hafta bu hikaye ekranı taşıyacağız.
01:01Ayşe Simingünday bir çocuk annesi evli bir kadın.
01:06Uzun yıllar iletişim sektöründe çalışmış.
01:09Daha sonra ekolojik baskıyla tanışmış.
01:11Ekolojik baskı bitkilerinin renklerini ve şekillerini
01:15tamamen doğal yollarla tekstil ürünlerin üzerine baskı yöntemiyle çıkarma işlemi.
01:20Bu yöntemle doğanın tüm güzellikleri çeşitli cins kumaşlar üzerinde görsel bir şölene dönüşüyor.
01:30Geleneksel sanatlarla aslında çok...
01:32El işi sanatlar, geleneksel sanatlar çok severim geçmişten beri.
01:35İlk olarak Datça'da bir eğitim aldım.
01:37Doğal boyama eğitimi.
01:39Doğal boyamayla ilk tanıştığım yer orasıydı ve çok sevdim.
01:42Bebek kıyafeti yapmak istiyordum.
01:45Çocuğumun olmasıyla birlikte doğal kumaşlar, organik kumaş nedir,
01:50doğal kumaş nedir, sertifikalar nedir onları araştırmaya başladım.
01:53Organik diye bildiğimiz şeylerin aslında çok da organik olmadığını,
01:57üzerine koyulan zaten kimyasal boyalarla çok da organik kalmadığını fark ettikten sonra,
02:03bitkilerden boya elde etmek diye bir şey olduğunu fark edip bunun atölyesine gittim.
02:08Çok sevdim.
02:09Hemen buraya gelip zaten bu atölyeyi kurdum.
02:11Ve daha sonra da bitkilerle renkli doğal boyamalar yaptığım bir bebek markası oluşturdum.
02:16Ve bunu yurt dışına Amerika'ya satmaya başladım.
02:19İlk yaptığımız baskı çocuğunuz için mi yaptınız?
02:23Evet, aslında bebeğim için başladım bu işe diyebilirim.
02:27Doğal boyamayla tanışmam onunla birlikte oldu.
02:30Daha sonra da yavaş yavaş bu doğal boyamaya ekoprint eklendi,
02:34doğal mürekkep eklendi, bundle dyeing, buzla boyama, pasla boyama gibi
02:39doğadan yararlanarak kumaş renklendirmek aslında.
02:44Şu anda kurslar da veriyorsunuz. Ne kadar zamandır bu işi yapıyorsunuz?
02:48Yaklaşık 3-3,5 senedir ben atölye veriyorum burada.
02:51Aynı zamanda kurumsal etkinlikler.
02:53Bazı dünyaca ünlü moda akademileri var Türkiye'de, İstanbul'da bulunan.
02:57Onlarda da yine öğrencilere, moda öğrencilerine eğitimler veriyorum.
03:01İnflüansör etkinlikleri yapıyorum.
03:03İnsanlarla aslında burada konuşmaktan, konuşmaktan, konuşmaktan
03:08Aslında insanların doğaya ne kadar ihtiyacı olduğunu fark ettim.
03:11Burada minik dokunuşlar yapıyoruz.
03:13Doğadan topladığımız yapraklar, bitkilerle çalışıyoruz ama
03:16o minik dokunuşlar bile insanların ruhuna çok iyi geliyor.
03:19Doğayla, özellikle İstanbul'da yaşayanlar çok fazla karşılaşmıyorlar.
03:23Daha doğrusu karşılaşmadığımızı sanıyoruz.
03:25Çünkü aslında yürürken bile yolda bizim boyar bitkilerimiz,
03:28boyar ağaçlarımız her yerde.
03:30Ama bunu farklı bir şekilde yapabiliyoruz.
03:32Çünkü doğal boyamayla tanışmak, doğal boyamayla tanışmak
03:35aslında bitkilerimiz, boyar ağaçlarımız her yerde.
03:37Ama bunun farkında değiliz.
03:39Bu atölyeye gelenlerde aslında bu farkındalık biraz artıyor.
03:42Yani bu ne ağacı, bu ceviz ağacıydı, şundan da alayım derken
03:46aslında biz yola bakarken, arabalara, evlere bakarken
03:49biraz daha bitkilere, ağaçlara bakmaya başlıyoruz.
03:53İnsanların bu tepkileri aslında en çok hoşuma giden şeydi
03:56ve o yüzden yavaş yavaş geliştirip
03:58farklı şeyler de eklemeyi tercih ettim bu işe.
04:01Ve bu işte değişik bir hal almaya başladı.
04:04Ben bitkilerin isimlerini bile bilmezdim.
04:06Ağaçları tanımazdım.
04:08Yavaş yavaş aslında oldu, deneye deneye.
04:10Şu yapraktan olur mu?
04:12Aa oldu, bunun ismi neymiş dur ben bunu fark edeyim gibi.
04:14Yavaş yavaş deneye deneye.
04:16Yani ben hiç anlamam yapraklardan,
04:18hiç ağaçlarını anlamam demesin kimse.
04:20Yavaş yavaş bu işi severse eğer, doğayı severse insan öğreniyor.
04:25Şu anda işte yolda giderken
04:27aa şekerci boyası dur hemen şuradan toplayayım gibi
04:30tepkilerim olabiliyor insanlara garip gelen.
04:32Şekerci boyası ne?
04:34Şekerci boyası da aslında gerçekten
04:36boya yapımında kullanılan bir bitki.
04:38Kırmızı renk veriyor bize.
04:40Sonbaharı da çıkıyor ve genelde de böyle otoban kenarlarında
04:43yabani orman kenarlarında çıkıyor
04:45gövdesi kırmızı olan bir bitki.
04:47Görmüşsünüzdür muhtemelen.
04:49Oradan kırmızı renk elde ediyoruz.
04:51Mürekkep yapımında da, doğa boyamada da kullanıyoruz.
04:53O yüzden çok severim. Kalıcılığı da çok iyidir.
04:55Hani buldum mu hemen koşar alırım yani.
05:03Nasıl bir yöntemi izliyorsunuz? Nasıl bir şey olacak şimdi?
05:06Şimdi biz burada demir zülfata batırdık kumaşımızı.
05:10Daha sonra üzerine yapraklarımızı yerleştireceğiz.
05:13Okaliptüs yaprağımız var.
05:15Ceviz yaprağımız var. Gül yaprağımız var.
05:17Japon akça ağacı yaprağımız var.
05:19Bunları damarlar aşağıda olacak şekilde
05:21kumaşımızın üzerine yerleştireceğiz.
05:23Ve üzerine baksaniyemize koyup sarıp
05:26haşlamaya atacağız.
05:27Bezde mi?
05:28Bezde.
05:29Aslında demirin amacı hem kalıcılığını arttırmak
05:32hem de renkleri biraz koyulaştırmak.
05:42Bitkiler dokuma üzerine konulduktan sonra
05:44üzerine bir başka kumaş daha eklenip rula yapılıyor.
06:00Sıkıca bağlanan dokuma daha sonra bir kazanda
06:03kaynamaya bırakılıyor.
06:05Bu işlem sonrası bitkinin tüm rengi ve şekli kumaşa geçecek.
06:18Bu ne işi ya? Ağaç kabuğu?
06:20Ağaç kabuğu. Okaliptüs ağacının kabuğu bu.
06:23Ağaç kabuklarından da renk elde edebiliyoruz.
06:26Ağaç kabukları, kozalaklar gibi kalın doğal boyarlarımız da var.
06:31Bunlarda da bitkileri suyun içinde, soğuk suyun içinde bekleterek
06:35birkaç hafta süren bir proses bu tabii.
06:37Çünkü kalınlardan pigment çıkması çok daha zor oluyor.
06:40Mesela bu okaliptüs ağacı kabuğundan turuncu elde ediyoruz.
06:44Turuncu?
06:45Evet.
06:46Değişik şeyler olabiliyor.
06:47Bu ne?
06:48Hibisküs buda. Onu da göstereyim size.
06:50Çayı da yapılıyor. Şifalı aynı zamanda.
06:52Biz boyasını da çıkartıyoruz.
06:54Bunlar nereden? Aktardan mı alıyorsun? Ne yapıyorsun?
06:56Aktardan da alabiliyoruz. Mesela bunları ben aktardan aldım ama
06:59mümkün olduğunca bahçeme ekmeye çalışıyorum böyle şeyleri.
07:02Kadife çiçeği kullanabiliyoruz. Onları ekiyorum, topluyorum.
07:05Genelde toplamacılık ekmeği bulamadığım yerde de aktarlar.
07:08Tamam. Buradan sarı alacağız.
07:10Evet. Sarı. Hibisküs de pembe, mor gibi farklı renkler elde edilebiliyor.
07:15Bunları kullandığın zaman yıkandıktan çıkma olasılığı daha az değil mi?
07:19Doğal boyamadan morlanma dediğimiz bir ön işlem var.
07:22Onu yaptığımız zaman çıkma olmuyor eğer ki doğal deterjanlar kullanıyorsak.
07:26Tabii doğal deterjan.
07:28Granül savunlar, doğal deterjanlar.
07:30Yani leke çıkartıcı kullanırsanız da doğrudan çıkmıyor ama zamanla azalıyor rengi.
07:35Tamam.
07:36Şimdi papatya kullanacağız.
07:38Şimdi papatya kullanacağız.
07:39Burada da biberiyemiz vardı bu arada.
07:41Biberiye mi? O ne işe yarıyor?
07:43Biberiye de boya çıkartıyor.
07:45Bu da sarı yağ yeşili arı. Zaten üzerimdeki biberiye ile boyandı.
07:48Ha öyle mi? Bu renk veriyor.
07:51Biberiyeden de renk elde edebiliyoruz.
07:59Ayşe Siminhan'ın bir yandan boyaları hazırlıyor.
08:02Bir başka tarafta da kumaşları kaynatıyor.
08:06Kaynama süresi içinde Ayşe Siminhan'ın bir başka boya baskı tekniği için dokuma kesip boyalar yapmaya devam ediyor.
08:15Lekelenen tişörtlerinize de bunu yapabilirsiniz.
08:18Mesela minimum içinde %50-%60 pamuk olsun tabii ki.
08:22Hatta mümkünse %100 olsun ama en azından %50-%60 varsa pamuk zaten doğal boyayı çekecektir.
08:29Onlar için de kullanabilirsiniz.
08:31Mesela kahve lekesi oldu, çay lekesi oldu.
08:33Onu tencereye demlenmediğiniz zaman, demlenmemiş kahveyi ya da çayı koyup pigmentlerin çıkmasını sağlıyoruz.
08:40Daha sonra da şibor istediğiniz şekilde de sen de bağlayıp kumaşınızı tencereye atarsanız bir saat sonra lekeli kumaşların da ileri dönüşümü yapmış olursunuz.
08:48Başka hangi kumaşları değiştirebiliriz elde?
08:51Doğal kumaş.
08:52Kot olur mu?
08:53Kot olur ama kot mavi oluyor ya.
08:55Artılmış beyaz kumaş, beyaz kot ise eğer yapabilirsiniz.
08:59Ya da ipek kumaş, deri kumaşa da ekoprint yapılıyor ya da doğal boyama yapılıyor ama artılmış deri olması lazım.
09:05Doğal bütün kumaşlara doğal boyama, ekoprint yapabiliyoruz.
09:08Keten olur, pamuk olur, ipek olur. Hepsi uygun.
09:24İnsanlar ileri dönüşüm projelerine son zamanlarda çok ilgi duymaya başladılar.
09:30Kendileri evde bir şeyler üretmeye.
09:33Aslında bunu pandeminin de çok etkisi oldu.
09:36Evde kendi kendilerine bir şeyler yapmak, yetebilmek insanları mutlu etti.
09:40Aynı şeyi kendilerinin mal ettiği zaman belki onda biri fiyatını bile alabiliyorlar.
09:44Dolayısıyla ileri dönüşüm projeleri çok, izlenmeleri çok fazla arttı aslında.
09:49İnsanlar bunu arıyor.
09:50Ben de o yüzden kendi platformumda böyle ileri dönüşüm projeleri yapmaya çalışıyorum.
09:56Şimdi bu Eliz'deki.
09:58Bu bir batik desenin stilinde ben bunu bağladım.
10:02Bir shibori desenin stilinde.
10:04Burada böyle daha beşgenler biz elde etmeye çalışacağız.
10:08Şimdi bunu papatya atacağımız için atacağız.
10:11Ve daha sonra nasıl bir şey olduğunu hep beraber göreceğiz buradan.
10:33Şimdi kırmızı lağmamızı doğrayacağız.
10:36Baktığımızda mesela nar çok leke bırakır.
10:38Ben de narı çok kullanılır diye düşünüyorum.
10:40Kullanılıyor.
10:41Öyle mi?
10:42Narın kendisi de mürekkep için kullanılıyor.
10:43Narın kabuğu da kullanılıyor.
10:45Nar çiçeği de kullanılıyor.
10:46Nar yaprağı da ekoprinde kullanılıyor.
10:48Baya bereketli bir bitki gerçekten nar.
10:53Kazanlar kaynıyor.
10:54Ben de nasıl bir işe çıkacak merak ediyorum.
10:56Tekstil ürünleri, meyve sebzi, ot kumaş, kurumuş çiçekler, ağaç dalları, kurumuş yapraklar bir potada buluşuyor.
11:10Mürekkep olacak bu da.
11:12Sirke, karbonatla farklı renkler de elde edeceğiz zerdeçaldan.
11:17Zerdeçal çok değişik bir boyardır.
11:20Hem çok güzel renk verir parlaklık.
11:22Hem de sirke ile sarı, karbonatla da kırmızı renkler elde edebiliyoruz mürekkep yaparken.
11:52En heyecanlı yeri burası olsa gerek.
12:16Bulaştı mı bulaşmadı mı, çıktı mı çıkmadı mı.
12:19Bakalım çıkmış gibi gözüküyor mu, beğenecek misiniz.
12:24Birlikte açalım.
12:26İki tarafta kullanılabilir herhalde çünkü tersi düzü oldu değil mi bunu?
12:48Evet bazı bitkilerin hem tersi hem de düzü çok güzel renk verebiliyor.
12:53Mesela caponakçı ağacı, ceviz ağacı, okaliptüs ağacı gibi hem tersinin hem düzünün çok güzel renk verdiği bitkiler var.
13:00Genelde onları tercih edersek hem battaniyesini hem de kumaşın kendisini kullanabiliriz.
13:05Burada mesela şey damarları daha fazla.
13:07Evet aynen öyle burada damarlar.
13:10Artık bu bitki ölmek üzere, kuruyor.
13:14Burada ölümsüzleşiyor o zaman.
13:16Evet aynen öyle bitkileri ölümsüzleştiriyoruz.
13:18Evet bu haftalık da bu kadar.
13:19Aslında bu hikayeyi ekrana taşımaya çalıştık.
13:22O bitki ölecek, gübre olacak, tekrar yeşirecek, tekrar hayat verecek.
13:27Bu hayat devam edecek ama bu döngüyü biz bezin üzerinde biraz sabitlemiş olduk.
13:33O yüzden de çok güzel, benim de çok sevdiğim bir konu.
13:36O yüzden bu konuyu ekrana taşımak istedim.
13:39Seviyorum böyle işleri.
13:40Haftaya bir başka yerde, bir başka hikayede sizle birlikte olacak.
13:44Cemine Hanım'ın hikayesini ekrana taşımaya çalıştık.
13:47Gördüğünüz gibi nereden başladı, nerelere gelmiş.
13:49Gerçekten güzel bir hikaye.
13:51Haftaya görüşmek üzere.
14:14İzlediğiniz için teşekkür ederim.