Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00MÜZİK
00:14Cumhuriyet TV ekranlarından merhaba sevgili izleyenler.
00:17Geçtiğimiz hafta sonundan bu yana Türkiye'nin güneyinde çok ciddi çatışmalar yaşanıyor.
00:21Bildiğiniz üzere Suriye çok uzun yıllardır iç savaşta bulunan bir ülke.
00:25Son yıllarda biraz sükunetin sağlandığını, suların durulduğunu söylesek de son haftada yaşananlar Suriye'de bir anda haritada radikal bir değişimi getirdi.
00:34Orada Esad muhalifi güçler HTŞ önderliğinde.
00:37Önce Halep'e girdiler ardından Hama'ya ilerlediler.
00:40Bir sonraki hedefse Humus.
00:42Onlar güneye doğru giderlerken bölgede biliyorsunuz Rusya gibi, ABD gibi, İsrail gibi farklı ülkelerin de Türkiye'nin de dahil olduğu çıkarları var, istekleri ve hedefleri var.
00:52Neler olacak, Türkiye iç kamuoyunda ve dış kamuoyunda bu olaylar nasıl konuşuluyor, nasıl algılanıyor?
00:58Hepsini bugün siyaset bilimci akademisyen Edgar Şar'la konuşacağız.
01:02Hoş geldiniz.
01:03Merhabalar, hoş bulduk.
01:05Efendim şimdi başta da söylediğim gibi aslında bu yaşananlar, gelişmeler olurken hem Cumhur İttifakı'ndan hem de içeride muhalefetten bazı yorumlar duyduk.
01:16Bunun dışında elbette uluslararası temaslar da oldu.
01:19Bu temasların ardından gerek Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın gerek Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu kanıya dair söyledikleri var.
01:26Hem dışarıya verilen mesajlar açısından hem de iç kamuoyuna yönelik mesajlar açısından şu anda iktidar bu yaşananları nasıl değerlendiriyor, nasıl bir politika izliyor?
01:35Sizin dikkatinizi neler çekti?
01:37Şimdi şunu söylemek lazım.
01:40Bir defa uluslararası kamuoyunda neredeyse yani batı dünyasının tamamında medyaya baktığınızda şu anda olan biten her şeyin sanki Türkiye kontrolünde oluyormuş gibi bir algı olduğunu söyleyebilirim.
01:56Şimdi bunun olması sadece basit bir algıdan ibaret değil.
02:01Çünkü Suriye'de 13-14 yıldır süren bir iç savaş var.
02:05Ve bu süreçte o kadar çok şey oldu ki, o kadar çok taraf değişimi ve çok fazla aktör denkleme dahil oldu ki, açıkçası kamuoyu da olduğu gibi takip etmekte biraz zorlanıyor olan bir tane.
02:21Şimdi öncelikle şunu söylemek lazım.
02:23Bu Heyettari Rüşşam dediğimiz örgüt hem batıda hem de Türkiye tarafından bir terör örgütü olarak görülüyor.
02:31İlk önce bunun altını çizelim.
02:33Nusra cephesinden ayrılan IŞİD ile El-Kaide ile arasında bir çizgi çizmeye çalışan yani bir ayrım yaratmaya çalışan bir örgüt olduğunu söyleyelim.
02:45Tabi ki amacı Suriye'de, amacı ve iddiası Suriye'de yani Suriye'de bir yönetici pozisyonda olmak.
02:53Dolayısıyla IŞİD gibi El-Kaide gibi böyle bir küresel cihat iddiası olmadığı gibi ve bu iddiasının olmadığının altını kalın bir şekilde çizmeye çalıştığı gibi,
03:04aynı zamanda Suriye'de sahada olan diğer aktörlerle gerek global aktörler gerek yerel aktörlerle de belli bir diyalog kurma çabası gibi bir çaba içinde olduğunu söyleyelim.
03:17Bunlar net bir şekilde gördüklerimiz.
03:19Şimdi bu örgüt çok uzun bir süredir Astana süreci sonucunda başarılan diyelim Statüko'nun ateşkesin sonucunda İdlib'deydi.
03:28Ve açıkçası o Astana sürecinde Türkiye'nin üstlendiği sorumluluk bu örgütün silahsızlandırılması ve bu örgütle diğer aktörler arasında bir çatışma olmaması durumu, ateşkes durumu Türkiye'nin bir bakıma kontrolü altındaydı.
03:46Şimdi haritaya bakarsanız İdlib'de Hatay'ın hemen doğusunda olduğu için yani Türkiye'ye çok yakın hemen Hinterland'ında bir yer olduğu için ve bu HTE'nin merkezi de burası olduğu için,
03:58açıkçası HTE'nin yaptıkları da yapmadıkları da bu süreçte Türkiye'nin izin vermesiyle göz yummasıyla yeşil ışık yakmasıyla ne derseniz deyin olan olaylar.
04:10Şimdi biz ne görüyoruz Halep şehir merkezi Suriye'nin en büyük ikinci şehrinden bahsediyoruz.
04:18Aynı zamanda ticaret merkezi yani Türkiye Suriye için tarihsel önemi olan hatta Osmanlı döneminden itibaren çok tarihsel önemi olan bir şehir.
04:28Çok hızlı bir şekilde HTE'nin burayı kontrol altına aldığını gördük.
04:33Şimdi şunu görmek lazım şu anda da en son sizin de girişte paylaştığınız durum Hama şehir merkezini de yine HTE'nin kontrol ettiği ve Humus'a doğru ilerleyeceği yönünde o oraya kadar gider mi?
04:49Suriye ordusu nerede tutunur onu göreceğiz onu izlemek durumundayız.
04:54Fakat şunu biliyoruz bu uzun erimli bir hazırlık süreciyle ancak mümkün olabilir ki bu hazırlık sürecinin olduğunu biliyoruz ve Türkiye'nin bir bakıma göz yummasıyla ya da bilgisi dahilinde en azından izleyebildiği bir coğrafya olduğu için söylüyorum.
05:12Bu süreçlerin olduğu aşikar. Fakat bu bizi şu sonucuda götürmez yani Batı medyasında ele alındığı gibi yani bütün bu olay Türkiye'nin aslında isteğiyle ve Türkiye'nin zorlamasıyla Türkiye'nin planlamasıyla olduğu da diyemeyiz.
05:31Neden? Çünkü aslında HTE...
05:33Ya da belki de sadece Türkiye'nin demek yanlış olur.
05:38Şöyle oraya da geliriz. Oraya da geliriz çünkü o da aslında yine hem enteresan bir konu hem de farklı algıların olduğu bir konu. Gerçeklerle beraber oraya da bakmak lazım ama Türkiye kısmını ele alırsak şunu söylememiz lazım.
05:55Türkiye Ekim ayında HTE bu uzun zamandır hazırlandığı bu harekatı yapmak istediğinde Türkiye bu yeşil ışığı o zaman yakmamıştı. Çünkü henüz hatırlayın Eylül ayından itibaren Türkiye'nin Esad yönetimine bir çağrısı oldu.
06:15En yüksek seviyede Cumhurbaşkanı Erdoğan dedi ki Esad'la gel oturalım beraber bu konuları tartışalım.
06:21Şimdi aslında burada şunu anlamak lazım. Türkiye Suriye'den ne bekliyor? Suriye'den derken Suriye sahasından yani sadece Esad yönetiminden değil şunu bekliyor artık bugün Erdoğan hükümetinin beklediği bir yeni bir mülteci dalgası olmasın bir defa ama olmasın da ötesinde mümkünse Türkiye'deki bir takım mülteci gruplar geri dönsün.
06:49Bu tabii hayal etmesi gerçekleşmesi zor bir süreç açıkçası ama en azından Esad'la masaya tekrar oturmanın gayelerinden bir tanesi buydu. İkincisi ise şimdi hastane sürecinde başından beri hep söylenen bir şey var.
07:07Aslında Türkiye Suriye ve Rusya'nın anlaştığı yani kağıt üzerinde anlaşmış gibi gözüktüğü bir konu ama nasıl anlaşacakları bir türlü benim uzun süredir anlamadığım bir konu Suriye'nin toprak bütünlüğü Suriye bölünmesin. Peki kim yönetecek Suriye'yi o zaman?
07:25Esad ve özür dilerim Rusya ve İran'ın burada istediği tabii ki Esad'ın bir şekilde Suriye'nin tamamına hakim olabilmesi ama burada şimdi sahadaki gerçekliklere baktığımız zaman işte Kuzey Doğu'da ve Kuzey'de PYD var Amerika Birleşik Devletleri'nin de desteğiyle ve İdlib'de yani Kuzey Doğu'da bugün muhalifler olarak adlandırılan
07:54bir sürü grup var aynı zamanda bir de HTS veya bir takım terör grupları var. Şimdi artık o kadar çok muhalif grup deyince de çok homojen bir şeyden bahsetmiyoruz. Onun için ona da dikkat edelim muhalifler deyince tek bir gruptan bahsetmiyoruz.
08:09Çok heterojen bir yapı var. Bu iç savaşın başladığı döneme göre daha da giderek heterojen hale geldi. Şimdi bütün bu yapıyı Esad nasıl yönetebilir? Rusya'nın beklentisi açıkçası şuydu. Türkiye de Rusya'ya bunu söylüyordu. Esad masaya gelmiyor. Sen ikna et masaya getir.
08:27Senin gücün var Esad üzerinde ve Rusya gerçekten de Esad'ın Türkiye ile masaya oturmasını istiyordu. Çünkü Rusya'nın da aslında bu süreçten Suriye sahasından beklentisi bir an önce orada soru işaretlerinin giderilip Rusya'nın da Ukrayna'ya odaklanmasıydı. Ama şimdi Esad bunu yapmadı. Esad'ın isteği bir şekilde kendisine destek veren güçlerle Suriye'nin tamamına hakim olmak.
08:50Ama bu olamıyor ve olamadığını da gördük. Bu güçler olmadan çünkü hem Rusya ve İran'ın şu an güçleri çok bölündü. İran'ın İsrail ile olan, Rusya'nın da Ukrayna ile olan meselesi sebebiyle. Bu da Esad'ın sahada çok ciddi gerilemesine yol açtı.
09:08Dolayısıyla özetleyecek olursak şu anda Türkiye'nin iki beklentisi var dedik. Bir tanesi sığınmacıların geri dönmesi beklentisiyle Esad'la el sıkışmak. Ama tabi bu çok ciddi uluslararası bir anlaşma gerektiriyor.
09:38Esad'ın üzerinde bir üstünlük kurması ve eğer Esad yönetecekse Suriye'yi Türkiye'nin orada kuzeyde bir PYD yapısı kurulmaması için Esad'dan isteyeceği bazı garantiler. Yani bu ikisiydi. Şimdi Esad bunlara yanaşmayınca Ekim'de yeşil ışık yakmadığı bu operasyona HTA üzerinde.
09:59Peki bu sefer ben karşı değilim yap şeklinde bir yeşil ışık yaktığını söyleyebiliriz. Dolayısıyla burada Türkiye'nin ne kadar desteği var ne kadar şey var sahada açıkçası benim çok bilgim yok ama burada hani Türkiye'nin tamamen yönettiği bir süreçten bahsetmiyoruz.
10:17Türkiye'nin sadece şu anda yeşil ışık yaktığı bir süreç var çünkü bu da çok önemli. Eğer HTA düşünüldüğünden fazla ileri giderse bu sefer Türkiye'nin stratejik beklentilerine karşı bir durum yaratılmasına da sebep olabilir.
10:32Dikkat edin İran Dışişleri Bakanı ile Hakan Fidan'ın yaptığı açıklamada ve Devlet Bahçeli'nin konuşmasında yani Cumhur İttifakı'nın ne beklediğini anlayabileceğimiz bu konuşmalarda şunu görüyoruz diyor ki Esad masaya dön senin için doğru olan bu bak görüyorsun kontrolü kaybediyorsun diyor.
10:50Şimdi bir noktada bunun olması için Esad'ın buna ikna olup HTA'nın durdurulması lazım ama Esad buna ikna olana kadar HTA hani Humus'u falan da ele geçirirse o zaman ne olacak o zaman artık Türkiye'nin de istemediği bir duruma evrilebilir.
11:09En azından şu an için istemediği bir durum. Çünkü HTA'nın harekete geçmesi sizin de biraz önce söylediğiniz gibi sadece Türkiye'nin yeşil ışık yakmasıyla değil bir takım yani Suriye sahasında rol oynayan diğer küresel aktörlerin de ajandaları gündemleri doğrultusunda işlerine gelen bir süreçle bence meydana geldi.
11:33Mesela şimdi şöyle deniyor ABD ve İsrail HTA'yı yaptırdı bence bu Türkiye yaptırdı demek kadar isabetsiz ama yine Türkiye nasıl yeşil ışık yaktıysa bu grupların da işlerine gelen bir süreç olduğu ortada dolayısıyla orada bir takım destekler olmuş olabilir.
11:51Ama bunu söylerken ileri gitmemek lazım. Çünkü şunu biliyoruz mesela HTA büyük oranda mesela insansız hava aracı kullanıyor. Şimdi bu konuda mesela ortaya çıkan gelişmelerden biri de Ukrayna'yla bu konuda bazı görüşmeler yapılmış ve belki Ukrayna'nın sağladığı bazı şeyler de var.
12:14Mantıklı çünkü Ukrayna'nın da işine geliyor Rusya'nın orada dikkatinin dağılmış olması ve belki Ukrayna'da da dikkatinin dağılmasına bu gelişmelerin sebep olması ama aynı zamanda İsrail'in açıkçası burada Hizbullah'a vurulan darbe sonrasında İran ve Lübnan arasındaki kara köprüsü olarak adlandırılıyor.
12:39Bunu kesmek için sahada aslında bir takım güçler var zaten. PYD'de var ve Suriye'nin güneyinde ABD'ye bağlı güçler var. Bunlar bu işi yapabilirlerdi ama tek başlarına bunu yapmaları bu kadar kolay olsaydı şimdiye kadar yaparlardı.
12:56Dolayısıyla Esad güçlerinin, İran milislerinin ve Rusların kuzeyde dikkatini dağıtarak güneyde bunun daha kolay yapılmasını istemiş olabilirler. Böylelikle İran ve Lübnan arasındaki yani Hizbullah arasındaki kara köprüsünün ki o kara köprüsü Suriye'den geçiyor onun engellenmesi gibi bir amaç var.
13:19Dolayısıyla yani şunu söyleyeyim kısaca küresel anlamda da yerel ve bölgesel güçlerin birçoğu bu olanlardan kazanacakları kaybedecekleri var. Şu an olan biten kurulan denklemde bütün bu güçlerin kazanacakları kaybedeceklerini göz önünde bulundurarak belli oranda yeşil ışık yakmalarına bağlı.
13:41Ama bu şu demek değil tamamı onların tarafından finanse edilmiştir sponsor olmuşlardır onlar tarafından planlanmıştır demek değil tıpkı Türkiye'de olmayacağı gibi ama bu belli bir noktada durmazsa bütün bu güçler içinde planladıklarının ötesine giderse onlar içinde tehlike oluşturur onu da görmek lazım.
14:01Tam olarak aslında o bütün bunlar bir noktada durmazsa ve öngörüldüğü ya da tahmin edildiği gibi olmazsa kısmına gelmek istiyorum. Şimdi orada aslında iki farklı risk var yeni bir sığınmacı akını olabilir mi bu karışıklıklar bunu tetikleyebilir mi aslında günlerdir de konuşuyoruz.
14:17Birincisi sizin dediğiniz belki de HTC'nin Humus'a kadar gidip orada Türkiye'nin de öngörmediği belki de istemediği bir biçimde Esad'ı masaya getirmekten çok Esad'ı tamamen denklemden ekarte edecek bir güce ulaşması orada belki diğer gruplarla bir yönetim krizinin çıkması şu anda bir biçimde Halep'te yönetimin sürdüğü söyleniyor ama bunun yanında Rusya'nın Esad'la birlikte bir karşı harekata geçmesi.
14:43Belki İdlib'e doğru bu HTC ve destekçisi güçleri süpürmesi oradaki karışıklığın yine bir Türkiye'ye yönelik göç dalgasına sebep olması aslında bu iki ihtimalde sizin dediğiniz gibi mevcutta da çok büyük bir sorun olan iktidarın eleştiri aldığı sığınmacı sorununu daha da katmerlenmesi demek bu noktada zaten ekonomi, sağlık, eğitim gibi pek çok alanda eleştirilen bir iktidardan söz ediyoruz.
15:10Böyle bir yeni dalga sizce artık erken seçimi getirecek son nokta mı olur? İktidara nasıl yansır?
15:17Şimdi ilk önce Suriye sahasına bakarak bu dediğinizi cevaplamaya çalışayım. Bir defa şimdi HTC düşünüldüğünden çok daha hızlı hareket ediyor.
15:28Bazıları bunu hatta bir takım kavramlar da söylediler. Yıldırım Savaşı diyen var. İkinci Dünya Savaşı'nda Almanya'nın o Blitzkrieg kavramına referans vererek çok hızlı bir şekilde ilerliyor.
15:43Halep'i bu kadar hızlı bir şekilde kontrol altı almasının yanı sıra şimdi Hama'ya ve belki de Humus'a doğru yol alacağı söyleniyor.
15:52Şimdi burada bunu durdurmanın yolu Suriye'de tekrardan bir statüku kurulabilmesi için gereken şeyi yapmak. O da nedir?
16:04Sadece yerel aktörleri bir araya getirmek değil. Zaten yerel aktörler bir araya gelme kapasitesine sahip değil. Öyle bir durumda değiller. Dolayısıyla burada yine bölgesel ve küresel aktörler bunu sağlayabilir.
16:17Şimdi İran Dışişleri Bakanı çok hızlı bir şekilde Ankara'ya geldi dün ve Hakan Fidan'la görüştüler. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'la ve yaptıkları basın toplantısında da hafta sonu Astana formatında bir Dışişleri Bakanlığı zirvesi olacağını söylediler.
16:39Bu durumda Rus Dışişleri Bakanı da buna katılacak. Galiba Doğa da olacak yanlış hatırlamıyorsam. Şimdi burada Türkiye şunu kullanmaya çalışacak. HTŞ'nin şu son 4-5 günde bir haftadaki hareketinin Türkiye için açtığı bir fırsat penceresi var.
17:01Türkiye'nin biraz önce söylediğim Suriye sahasından beklentilerini gerçekleştirmek için ne Esad'a sözünü dinletebilmişti ne de Rusya ya da İran Türkiye lehinde Esad'ı çok bir baskı altına yeterince almamışlardı. Masaya gelmediğine göre buradan bunu anlıyoruz.
17:19Dolayısıyla bu zirvede Türkiye bunu zorlayacaktır. Çünkü orada Hakan Fidan'ın kullandığı bir ifade var diyor ki Astana sürecinin yarattığı statükonun bile yönetemeyeceği bir seviyeye gelmişti artık Suriye'de dengeler diyordu.
17:39Dolayısıyla tekrardan Astana sürecinin meseleyi kontrol altına alması söz konusu olacaksa burada Rusya ve İran'ın Türkiye'yi biraz daha dinlemesi gibi bir durum söz konusu olacak. En azından Türkiye'nin beklentisi bu.
17:55Ancak bu tabii Türkiye için en iyi senaryo. Bunun haricinde birçok senaryo var ki Türkiye için planların dışına olayların çıkmasını sağlayabilir. Bu da sizin sorunuzda işaret ettiğiniz noktalarda bunlardan bazıları.
18:13Eğer Rusya burada bir anlaşma sağlanamazsa. Çünkü Rusya'nın burada ne kadar dahli olacağını hafta sonundan önce öngörmek için şu parametreye bakmak lazım.
18:30Rusya'nın Suriye'de kazandığı önemli bir kazanım seti var. O da nedir? Hem Orta Doğu'ya hem Akdeniz'e açılmak için askeri üs ve aynı zamanda Orta Doğu'da kendi müttefikini ne pahasına olursa olsun koruyacağına dair yarattığı o prestij.
18:49Dolayısıyla bu ikisi tehlikeye girmedikçe şu anda özellikle Ukrayna ile de ciddi bir şekilde dikkati dağılmışken Rusya'nın bütün dikkatini tekrardan Suriye'ye çekmek istemeyecektir.
19:06Ama eğer başka şekilde olaylar gelişirse İran ve Rusya'nın burada oluşturacağı ikisi nasıl bir noktada buluşabilirler buna bakmak lazım.
19:33Eğer ikisi Türkiye'nin Türkiye için en iyi olan senaryoyu gerçekleştirmekten uzak bir tavır alırlarsa ki bu da aslında bence Rusya ve İran'ın ne kadar anlaşabileceklerine bağlı.
19:47O zaman Rusya hava gücünü çok daha fazla kullanabilir. HTS'yi tekrardan İdlib'e doğru sürükleyebilir mi? Veya sürüklemek ister mi? Buna gönüllü olur mu? Bunu görmek lazım.
20:01Çünkü Suriye'de de artık bu şehirlerdeki yerel halkın da Esad rejimi lehine ne kadar çok savaşa dahil olmak istediği konusunda açıkçası çok fazla şüphe var.
20:13Esad rejimi Halep'i de geri alarak Suriye'nin önemli bir bölümünde kontrolünü sağladı ama hem ekonomik olarak hem sahadaki temel durumlarda gerçekten bunu başarabildi mi?
20:28Pek öyle gözükmüyor. Eğer bu kadar olsaydı zaten HTS Halep'i bu kadar hızlı bir şekilde ele geçiremezdi diyebiliriz.
20:35Dolayısıyla Türkiye'nin aleyhine de süreç gidebilir. Lehine de. Şu an bunun için bu hafta sonunu görmek lazım.
20:42Ancak şunu söyleyelim. HTS ya da bir başka grubun şu anda Suriye'nin tamamına hakim olması zaten mümkün değil.
20:51Suriye'nin tamamına hakim olabilme namzeti yine ancak Esad olabilir ama onun da ne kadar zor olduğunu gördük.
20:58Dolayısıyla bu üçlü zirvede yani büyük güçler ama burada artık üçlü zirvenin dışında Amerika Birleşik Devletleri de var, diğer ülkeler de var.
21:07Böyle bölünmüş bir Suriye'ye federasyon diyorlar ama orada Irak'tan görüyoruz işte ne kadar efektif olarak işleyen bir federasyon kurulması ne kadar mümkün.
21:20Bence hiç mümkün değil. Dolayısıyla burada en kötü senaryo tekrardan çatışmaların yani iç savaşın hızlı bir şekilde olması ki bu Türkiye'nin hiç işine gelmez.
21:30Bunu Hakan Fidan da toplantıda söyledi. Çünkü o zaman işte hani İdlib'de ne olup bittiğinden bağımsız olarak Türkiye için yine çok destabilize edici bir dinamik ortaya çıkmış olur.
21:45Sadece sığınmacılar açısından değil sınır güvenliği açısından ve orada PYD'nin yapabilecekleri açısından da.
21:52Dolayısıyla içeriye bir noktada bakarsak da şunu görebiliriz.
21:57Şimdi hani Ankara'da hükümet açısından denklemleri olabildiğince anlatmaya çalıştım.
22:04Mesela Devlet Bahçeli'nin kullandığı bir ifade var Halep Türktür vs. grup toplantısında.
22:10Fakat grup toplantısının tamamına bakarsanız aslında Hakan Fidan'ın yani AKP hükümetinin Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın söylediklerinden çok farklı da bir şey söylemiyor.
22:23Bu grup toplantılarının bir kısmı da hamaset içeriyor biliyorsunuz.
22:28Ama tamamına baktığınız zaman şunu söylüyor yani Esad biz bölünmüş bir Suriye istemiyoruz.
22:34Bizim önceliğimiz Suriye'nin toprak bütünlüğü Esad buna sahip olmak istiyorsa masaya gelecek Türkiye'nin koşullarını kabul edecek.
22:42Eğer bu olmazsa eğer bölünme olursa eğer Esad bu eli tutmazsa ya da diğer güçler işte o zaman Halep Türktür bunu bağırırız şeklinde bir ifade kullandı.
22:56Ama burada Cumhur İttifakı işinde bir çatlak olduğunu düşünmüyorum.
22:59Şimdi muhalefet için son bir şey söyleyeyim.
23:02Burada Cumhuriyet Halk Partisi'nin CHP'nin uzun zamandır çok uzun zamandır Suriye ile ilgili temel bir politikası vardı.
23:12O da şuna dayanıyordu.
23:14Esad zaten büyük oranda Suriye'deki şeyi sağladı kontrolü.
23:20Dolayısıyla biz de mültecilerin geri dönüşü konusunda Esad'la konuşmalıyız.
23:24Yani kısaca bunu diyordu.
23:26Ama bunun nasıl olacağı bunun sahadaki realitelerle uyuşup uyuşmayacağı Esad'la konuşsanız bile bu sığınmacıları Suriye'ye göndermek mümkün olacak mı olmayacak mı?
23:39Diğer güçler ne diyecek gibi bir sürü soru işaretinin olduğu bir süreçti bu.
23:43Ve CHP bunlara cevap vermiyordu.
23:46Buna kafa yoruyor muydu?
23:48Belki yoruyordu ama bunlara cevap sağlamıyordu.
23:50Zaten böyle bir sorumluluğu olmadığı için de orada bunun üzerinde sörf yapıyordu aslında.
23:54Şu an bu kolay durum da artık ortada yok.
23:59Şu anda CHP'nin veya ülkenin iktidarı ele almak isteyen bir siyasi parti olarak diyelim muhalefetin Suriye konusunda çok daha kapsamlı bir politika oluşturması lazım.
24:12Şu an bunu yapmıyor.
24:14Muhalefetin bunu yapmamasının sebebi genelde dış politika zaten anlaşılması zor.
24:20Daha önce altılı masa gibi bir yapı vardı.
24:22O altılı masada Suriye konusunda bir anlaşma çıkması mümkün değildi aktörlerin konfigürasyonu sebebiyle.
24:28Ama şu an en azından hani bu oy getirir mi getirmez mi diye bakmaksızın bir güç projeksiyonu açısından önemli olan dış politikada bence CHP'nin çok daha fazla şey söyleyebiliyor olması lazım.
24:42Bu noktada eli epeyce zayıflamış olan AK Parti iktidarının tekrardan elini güçlendirecek bir sürece doğru da gidiyor olabiliriz.
24:52En iyi senaryo biraz önce bu şekilde anlatmıştım.
24:55Dolayısıyla burada CHP'nin çok daha kapsamlı bir şekilde konuyu ele alması gerektiğini düşünüyorum.
25:01Evet. Çok teşekkür ediyorum Edgar Bey.
25:04Aslında konuşma sırasında da çok bölmek istemedim.
25:06Sormak istediğim birkaç soru ya da siz dolaylı olarak cevap vermiş oldunuz.
25:10Burada ana muhalefet partisine elbette son seçimden sonra birinci parti çıkması nedeniyle belki bu konuya ilişkin dediğiniz gibi daha somut daha ayakları yere basan biraz daha kamuoyunun da CHP'nin ne istediğini bilebileceği söylemlerde bulunması gerekir.
25:24Belki sonuçlar dediğiniz gibi iktidara yarayacaktır.
25:27Belki iktidar zayıflatacaktır.
25:29Hafta sonunki temas sizin de dediğiniz gibi çok önemli.
25:32Belki onu takip ettikten sonra biraz daha kapsamlı değerlendirmeler yapılabilir.
25:36Çok teşekkür ediyorum vakit ayırdığınız ve yayına katıldığınız için.
25:41Ben de çok teşekkür ediyorum. İyi günler.
25:43Hoşçakalın.
25:45Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri siyaset bilimci ve akademisyen Edgar Şerr bizimle birlikteydi.
25:50Suriye'de yaşananları konuştuk.
25:52Türkiye'nin hemen güneyinde bir haftadır ortalık yangın yeri efendim.
25:56HTŞ önderliğindeki Esad muhalifi güçler önce Halep'e ardından Hama'ya girdi.
26:01Hama'da çatışmalar devam ediyor.
26:03Humus'a doğru ilerleyecekleri söyleniyor.
26:05Bunun bölgedeki küresel ve bölgesel güçler yerel dinamikler açısından neler ifade ettiğini
26:10Türkiye açısından riskleri konuştuk.
26:12Konuşmayı da sürdüreceğiz gibi gözüküyor.
26:14Şimdilik noktalayalım. Hoşçakalın.