Astrolojinin neden yeniden popülerleştiğinden, yapay zekânın geleceğimize etkilerine; dijital flört alışkanlıklarından anksiyetenin yeni normalimize dönüşmesine kadar birçok konuda akıllara takılan sorular, her bölümde masaya yatırılıyor.
Kategori
📺
TV ve DiziDöküm
00:00İzlediğiniz için teşekkürler.
00:30Aynı zamanda Mars kaput algol denilen ve kafa kesmekle ilişkilendirilen bir oluşuma doğru hareket ediyor.
00:38Tesadüfe bakın ki bundan tam iki yıl sonra birinci Charles kafası kesilerek infaz ediliyor.
00:471929 yılında başka bir ünlü astroloğumuz Amerikalı astrolog Evangeline Adams bu astrolojiden şüphe duyanlara inat bir yazısında.
00:57Astroloji gerçek olmalı çünkü sonsuzluğa inkar olmaz demiş.
01:02Sonsuzluk ne demek?
01:05Sonsuzluk deyince aklına insanın ne gelir?
01:08Bence gerçekten bunu hayal etmesi bile çok zor.
01:10Çünkü insanın yani sonlu varlığıyla sonsuzluğu anlama çabası imkansız gibi bir şey ve bu yüzden bunu anlayamayışımız bizi yüzyıllar boyunca astroloji ve falcılık gibi uygulamalara yöneltti.
01:25Yunanlar Apollo'nun rahibeleri olmalı.
01:55Fifiya adlı kahinlerin trans halinde söyledikleri şifreli sözcükleri anlamlandırmaya çalıştı.
02:02Mezopotamyalılar Harushi adı verilen ritüellerde hayvan karaciğerlerini inceleyerek kehanetlerde bulundu.
02:10Antik Çin toplumları kaplumbağa kabuklarını yakarak oluşan çatlakları yorumladı.
02:15Hindularsa çizgilerinin kaderi yansıttığı inancıyla el falları okudular.
02:22Birçok kültürde farklı yöntemler uygulanmış olsa da aslında hepsinin mantığı amacı aynıydı.
02:28Sonlu varlığımıza dair bilinmeyeni anlamak ve bu ürkütücü bilinmezlik içinde geleceğe dair öngörülerde bulunabilmek.
02:36İşte astroloji de bunlardan biri.
02:39Dünyevi olayları ve kişisel özellikleri göksel işaretlerden aldığı verilerle yorumlamaya dayanır.
02:46Bizler bugün artık bilim ve teknolojinin hüküm sürdüğü modern zamanlarda yaşıyoruz.
02:52Zaten artık bu bilimsel araştırmaların arasında da en baskın görüş,
02:56astrolojinin sahte bilim olduğu, sürekli kendini kanıtlamaya çalıştığı ve bilimsel anekdotlara dayandırmak zorunda olduğunu söylüyor.
03:04Buna rağmen astroloji hem dindar hem de seküler kitlelerin ilgisini çekmeye devam ediyor.
03:11Milyonlarca kişi düzenli olarak burç yorumlarını takip ediyor,
03:15on binlerce insansa astrologlara şahsen gidip danışıyor.
03:19Kültür endüstrisi sayesinde astrolojik içerikler sosyal medya platformlarında trend haline geldi.
03:25İnsanlar burçlarını bir kimlik gibi sahiplenirken,
03:28markalar ve medya platformları bu eğilimi ticarileştirerek yeni bir tüketim alanı yarattı.
03:34Yani aslında astrolojiye inanmıyor olsanız bile en azından kendi burcunuzu ya da özelliklerini biraz da olsa bilirsiniz.
03:42Ben mesela aslan burcuyum.
03:47Aslan.
03:51Baya aslan burcuyum yani.
03:53Astrolojiye dair ilk uygulamaların M.Ö. 3000'li yıllarda Mezopotamya toplumları arasında başladığı ve diğer kültürlere yayıldığı düşünülüyor.
04:08Babilliler gök cisimlerinin hareketlerini inceleyerek ilk horoskopları yani doğum haritalarını oluşturdu.
04:14Yıldız hareketlerinin insan davranışlarıyla gelecekteki olaylar üzerindeki etkilerini tahmin etmeyi denedi.
04:21Sonrasında astroloji, Babil etkisiyle antik Yunan'a taşınarak daha sistematik bir hale getirildi.
04:27Aslında zaten Yunanca'da astroloji, yıldız anlamına gelen astro kelimesinden ve bilgi anlamına gelen logos kelimelerinden türetilmiştir.
04:36Bir de böyle hani psikoloji, biyoloji, zooloji, ekoloji gibi bilim dağlarının sonuna konan o loji eki var ya işte o çok önemli.
04:48Niye önemli?
04:48Çünkü o ek sayesinde astrolojinin yıldızlardan gelen bilimsel bir bilgi olduğu iması veriyor.
04:55Bu durumda tabii ki astrolojinin daha geniş alanlarda kabul görmesini sağlıyor.
05:00Güneş, ay ve gezegenlerin gökyüzündeki hareketleri Zodiac adı verilen bir çember boyunca gözlemlendi.
05:08Zodiac terimi Yunanca hayvanlar çemberi anlamına gelen Zodiacos Kiklos ifadesinden türemiştir.
05:15Zodiac gökyüzünü 12 eşit bölüme ayıran hayali bir kuşaktır.
05:20Her bölüm bir takım yıldızın adını taşır.
05:22Bu takım yıldızlar dünyadan baktığımızda göründükleri şekil benzerliği yüzünden belirli hayvanlar, mitolojik figürler veya nesnelerle ilişkilendirildiği için burçlar adını bu şekilde almıştır.
05:35Şimdi mesela ne alaka kova burcu diye düşünüyorsanız diye söylüyorum.
05:40Kova burcunu temsil eden takım yıldızına bir bakalım bence.
05:44Bir su taşıyıcısını simgeler.
05:45Antik Yunan mitolojisinde bu figür genellikle Ganymedes ile ilişkilendirilir.
05:54Ganymedes, Zeus tarafından Olimpos'a su taşıyıcı olarak getirilen yakışıklı bir ölümlüydü.
06:00Bu sembol yaşam veren suyu taşıyan kişiyi temsil eder.
06:04Genellikle bilgi ve ruhsal yenilenme metaforu olarak yorumlanır.
06:08Yani kova burcunun yaratıcı zeka ile ilişkilendirilmesinin sebebi takım yıldızlarının dünyadan bakıldığında bu mitolojik karaktere benzetilmesidir.
06:18Antik Yunan'da burçlar bireysel rehberlik aracı olarak değil tanrılarla iletişim aracı olarak kullanılırdı.
06:24Peki bir şey söyleyeceğim.
06:25Bu bizim gazetelerde, gazete köşelerinde okuduğumuz burç ruhlarında hayatımızı değiştirebileceğimiz fikri nereden çıktı ya?
06:32Kim uydurdu bunu?
06:38Zamanla Yunan astrolojisi, Babil astrolojisinin de etkisiyle evrimleşerek bireyselleştirilmiş burçların temellerini attı.
06:47Bu bireyselleştirme sürecindeki en önemli isim, ikinci yüzyılda yaşamış İskenderiyeli ünlü gökbilimci ve astrolog Claudius Pitolemi idi.
06:56Pitolemi, Tetrabiblos adlı eserinde insanların kaderlerini ve karakterlerini yıldızların hareketlerini yorumlayarak anlamlandırabileceği bir yöntem olarak ortaya koymaya çalıştı.
07:08Bu dönüşüm astrolojiyi tanrılar katından alıp bireylerin kendi rehberlik aracı haline getirdi.
07:15Fakat İbrahim peygamber geleneğine dayanan tek tanrılı dinlerde geleceği görmek ve bilmek gibi yetenekler sadece ve sadece tanrıya ait olduğu için dini otoriteler tarafından doğal olarak palcılık ve astroloji gibi uygulamalara şüpheyle yaklaşıldı.
07:32Kilisenin astrolojiye dair kısıtlamaları tam olarak uygulandı ve insanlar dindarlıkla astrolojiden uzaklaştı. Sanıyorsanız çok yanılıyorsunuz.
07:44Geç ortaçağ ve Rönesans dönemlerinde astroloji halktan çok büyük bir talep görmeye devam etti.
07:49Hatta zaman zaman kralların verdiği kararlardan bile daha etkili oldu.
07:54Bolenkız adlı romandan tanıdığımız kral 8. Henry mesela.
07:58Sarayında birçok astrolog bulundurdu. Hem kişisel hayatında hem de politik kararlarında astrolojiden yararlandı.
08:04Özellikle Aragonlu Catherine'le olan evliliğinin sona ermesinde astrolojik haritaların yorumlarının etkili olduğu da iddia ediliyor.
08:12Bakın bu öyle sıradan bir olay falan değil.
08:158. Henry bildiğin Katolik kilisesinden ayrılıp kendi Anglikan kilisesini kuruyor.
08:21Bayağı bildiğin koca şeyin geleceğinin kaderini değiştirmiş ya.
08:25Çünkü antik dönemde ortaya çıkan ve Rönesans'ta yeniden hayat bulan ezoterik bir düşünce sistemi hermetizme göre yukarıdaki nasılsa aşağıdaki de öyledir.
08:41Yani insanın ya da aşağıdaki şeylerin, evrenin ya da yukarıdaki şeylerin bir yansıması olduğu fikrine dayanır.
08:48O yüzden astroloji bir şekilde kendine taraftar bulmaya devam eder.
08:53Nereden biliyorsun?
08:55Müneccinbaşı mısın?
08:57Bu deist size tanıdık geldi mi?
08:59Osmanlı Sarayı'nda Müneccinbaşılık diye bir kurum vardı.
09:03Bu durum Osmanlı'da astronominin bilimsel bir disiplin olarak kabul görmesi,
09:07astrolojinin de zaman zaman ilmi bir uğraş olarak ele alınmasını sağlamıştır.
09:1315. yüzyıldan itibaren kurumsallaşan Müneccinbaşılık Kurumu,
09:17hem tahta çıkış törenleri, düğünler ve seferlerin başlaması gibi önemli olayların tarihini belirlemeye,
09:23hem de padişahın siyasi kararlarını desteklemeye çalıştı.
09:27Tüm bu süreçte astrolojinin bilimsel yönüne atıfta bulunarak dinle çatışması da engellenmişti.
09:36Osmanlı Padişahı 3. Murat döneminde Müneccinbaşılık Kurumu'nun başına getirilen
09:41Takiyüddin 1577 yılında bir rasatane kurdu.
09:451577 yılındaki Kuyruklu Yıldız gözlemi sırasında rasatane gelecekle ilgili bazı olumsuz öngörülerde bulundu.
09:53Çünkü Kuyruklu Yıldız genellikle felaket habercisi olarak yorumlanıyordu.
09:57Şeyhülislam Kadızade Ahmet Şemsettin Efendi'nin fetvasıyla,
10:01rasatanenin Tanrı'nın düzenine müdahale ettiği gerekçesiyle yıkılmasına karar verildi.
10:06Padişah 3. Murat'ın emriyle de rasatane denizden topa tutularak yıkıldı.
10:14Eee ne demişler?
10:16Doğru söyleyenin 9 köyden kovarlar.
10:18Ama yine de astroloji tam olarak Osmanlı Sarayı'nı terk etmedi.
10:22Tarih 18. yüzyıl dolaylarını gösterdiğinde astrolojinin makus talihi bir darbe daha aldı.
10:29Avrupa'da yükselen Newton fiziği, aydınlanma hareketi ve akabinde sanayi devrimi sonucunda
10:34maddeci bir anlayış hakim olmaya başladı.
10:37Ünlü sosyolog Max Weber'in dediği gibi yaşanmakta olan bu sekülerleşme insanlık için tüm büyüyü bozmuştu.
10:45İşte sonrası malum zaten.
10:46Astroloji ile ilgili öyle bitmek bilmeyen tartışmalar silsilesi.
10:51Yalnız şurada şöyle ironik bir detay var.
10:53Tamam anlıyoruz.
10:55Din ve bilim adeta ortak bir düşmanmış gibi astrolojinin karşısında duruyorlar.
11:02Tamam astrolojinin dini açıdan neden sakıncalı olduğunu gördük.
11:07Peki ama bilim insanlarının bu astroloji ile ne alıp veremediği var?
11:12E sonuçta yıldızlar gerçek, fiziksel bir kanıt.
11:15Eee çekim gücü denilen şey de var.
11:19Bu bir hayal değil.
11:20O zaman büyü bunun tam olarak neresinde?
11:251975 yılında aralarında Nobel ödüllü 19 kişinin de bulunduğu 192 bilim insanı
11:31Objections to Astrology adlı bir bildiri yayınlayarak
11:34astrolojinin büyü ve hurafelere dayalı bir aldatmacı olduğunu iddia etti.
11:42Astrolojinin hipotezleri hiç de öyle sınanamaz hipotezler değil.
11:46Müthiş hipotezler yani işte akrepler daha kindar olur.
11:50Eğer kindarlıkla ilgili bir ölçeğimiz varsa sosyal bilimlerde o tip ölçekler var
11:53veya işte koçlar daha cesur olur, aslanlar daha yetenekli olur.
11:57Bunları sınamak çok kolay.
11:59Yani akrep burcu olan insanları bir deney grubu haline getirirsiniz.
12:03Akrep burcu olmayan insanları bir kontrol grubu haline getirirsiniz.
12:06Kindarlık ölçümünü yaparsınız.
12:08Bu retrospective de olabilir.
12:10Yani hayatınızda hiç intikam aldınız mı?
12:11İntikam almaktan ne kadar hoşlanıyorsunuz?
12:13Çok basit sorularla, çok basit bir deney dizayn edersiniz.
12:17Ve gerçekten de akreplerin daha kindar olup olmadığını tespit edebilirsiniz zaten.
12:20Ve bunlar yapılıyor da.
12:22Ama bilimde herhangi bir şey çürütüldüğü zaman
12:24kişiler iddialarından ve hipotezlerinden vazgeçerler.
12:28Burada zaten sözde bilim olmasını ortaya çıkaran durumlardan bir tanesi de
12:32bu hipotezden bir türlü vazgeçememek.
12:34Hepinizin bildiği çekim kuvveti işte elmanın yere düşmesi vesaire veya gezegenlerin dönmesi.
12:39Diğeri elektromanyetik kuvvet.
12:41Yani elektrikli yüklerin işte mıknatıslar vesaire bunlar.
12:44Diğer ikisi de nükleer kuvvetler.
12:46Yani bir tanesi güçlü kuvvet öbürü de zayıf kuvvet.
12:48Gezegenlerin neyi var diye sorarsanız.
12:51Yani birincisi güçlü ve zayıf kuvvet çok küçük mesafelerde etkilidir.
12:54Dolayısıyla hiçbir etkisi yok.
12:55Elektromanyetik kuvvet yani yükü yok.
12:57Gezegenlerin toplam yükü sıfır.
12:59Çünkü bir şeyin olması için yükünün sıfır olması lazım biliyorsunuz.
13:01Artılar eksilere çekecek, nötr olacak falan.
13:04Bir tek ne kalıyor geriye?
13:05Çekim kuvveti yani yer çekimi diyelim.
13:07Kütle çekim kuvveti.
13:08Kütle çekim kuvvetinin bize olan etkisi bir gezegen alalım Jüpiter.
13:12Ben hep o örneği veriyorum.
13:14Yani birine gidin mesela büyük bir yapının yakınına kadar gelin.
13:17Eiffel Kulesi.
13:18Yaklaşın ona.
13:19Şöyle bir sarılma miktarı kadar yaklaşın.
13:21Onun etkisi Jüpiter'den daha fazla.
13:24Astrolojinin gerçekliğini sınamak adına yapılan en ünlü deney
13:281985 yılında Sean Carson tarafından yapıldı.
13:31Bu deneyde öncelikle California Psychological Inventory ölçeğine dayanarak
13:36116 katılımcının kişilik testi sonuçları belirlendi.
13:40Sonrasında ünlü 28 astrologtan bu kişilik testi sonuçlarının önlerine rastgele sunulan
13:46astrolojik haritalarla eşleştirilmesi istendi.
13:48Sonuç, astrologlar yalnızca %34 doğru doğum haritasını seçtiler.
13:54Bu iyi bir oran mı diye düşünürseniz rastgele seçim yaptığınızda doğruluk oranı %33'tür.
14:00Yani astrologların tahminlerinin rastgele sonuçlardan daha başarılı olmadığı görüldü.
14:062003 yılında yapılan diğer ünlü bir deneysel çalışmada
14:09araştırmacılar Geoffrey Dean ve Ivan Kelly
14:12doğum tarihiyle kişilik özellikleri arasında bir ilişki olup olmadığını test etti.
14:16Bu çalışmada 2000'den fazla bireyin doğum tarihleri ve kişilik özellikleri detaylı bir şekilde analiz edildi.
14:22Örneğin Koçburcu.
14:24Koçburcu'nun cesaretli olması, lider ruhlu olması gibi özelliklerin
14:29gerçekten bu burca sahip olan insanlarda var olup olmadığı araştırıldı.
14:33İstatistiksel analizler burçlara özgü olduğu iddia edilen kişilik özelliklerinin
14:38doğum tarihleriyle herhangi bir anlamlı ilişki göstermediğini ortaya koydu.
14:42Cesaret gibi bir özellik sadece Koçburcu'na ait değildi.
14:47Tüm burçlar arasında rastgele dağılmış bir biçimdeydi.
14:502020'de yapılan başka bir araştırmada ise
14:521968-2001 yılları arasında İsveç nüfus kayıtlarından alınan veriler kullanılarak
14:59evlilik ve boşanma ile ilgili astrolojik tahminlerin geçerliliği incelendi.
15:03Araştırmacılar, astrolojik olarak uyumlu burç kombinasyonlarının
15:07daha düşük boşanma oranlarına sahip olup olmadığını test etmek için
15:1166 binden fazla evliliği analiz etti.
15:14Astrolojinin ilişki tavsiyeleri üzerindeki devam eden popülaritesine rağmen
15:19sonuçlar olumlu burç kombinasyonlarının evliliklerde daha yaygın olduğuna
15:24ve daha düşük boşanma riskleriyle ilişkili olduğuna dair kanıt göstermedi.
15:28Bu noktada burcum bana aslında çok uyuyor diye düşünebilirsiniz ki çok da haklısınız.
15:36Ben de öyle düşünüyorum çünkü.
15:38Yani sonuçta bir aslan burcu kadınıyım.
15:39Aslan burcu kadını nedir diye sorarsa işte ne bileyim.
15:42cömertliğim olsun, sıcakkanlılığım olsun, işte ne bileyim bir aura,
15:50arkadaşlara karşı işte insanlara karşı cana yakınlık.
15:54Efendim.
15:55Ay nazar, nazardaydı.
16:07Eğer ki bir şeye inanıyorsanız zaten okuduğunuz her şeyi ona göre yorumlarsınız.
16:14Bu astroloji ile ilgili çok sık yapılan basit testlerden bir tanesi şudur.
16:20Burçların ismini değiştirip insanlara kişilik özelliklerini okuması üzere verirsiniz.
16:25Ve kişiler aslında farklı bir burcu okuduklarını bilmemelerine rağmen
16:28okudukları metnin kendilerine çok uyuduğunu söylenir.
16:31Bu ifade dünya üzerindeki birkaç milyar insan için geçerli olabilir.
16:342022 yılında Anderson ve ekibi tarafından yapılan bir araştırma,
16:39astrolojik inançlarla bireylerin narsizm seviyeleri arasında ilginç bir bağlantıya işaret etti.
16:45Bu çalışmada narsizm özelliklerine sahip bireylerin astrolojiyi daha çabuk kabullendiklerine öne sürüyorlar.
16:56Bu şartı biraz korkutucu bir hal almaya başladı.
16:59Astrolojinin sahte bilim olarak değerlendirilmesinin nedenleri bunlarla da sınırlı değil.
17:07Bilim felsefecisi Paul Richard Taggart'a göre,
17:10bilimsel topluluklar bir hipotez başarısız olduğunda bunu kabul eder ve başka açıklamalar arar.
17:17Ancak meşru bilimlerin aksine astroloji, bilimsel ilerleme göstermez.
17:22Modern astronomi, yıldızlar ve takım yıldızların evren içinde sürekli hareket ettiğini
17:27ve zamanla pozisyonlarının değiştiğini ortaya koydu.
17:30Örneğin, presesyon hareketi nedeniyle zodyak burçlarının tarihlerinin kayması gerekiyordu.
17:36Ancak astroloji zodyak sistemini yeniden düzenlemediğinden ve tam 2000 yıldır aynı tarihleri kullandığından,
17:44yani belki de ben aslan burcu bile değilim.
17:48Edwin Hubble'ın 1929'daki keşfi gökyüzünde olanlara dair bilgimizi değiştirdi.
17:58Hubble, evrenin genişlediğini ve milyonlarca galaksiden oluştuğunu ortaya koydu.
18:03O yüzden bilim insanları, astrolojiyi yalnızca güneş sistemimizdeki gezegenlere odaklanarak
18:08bu kozmik gerçekleri göz ardı etmekle suçladı.
18:11Uygulayıcılar teoriyi geliştirme veya diğer teorilerle karşılaştırma konusunda yetersiz ilgi gösteriyorsa,
18:19bu durum onun sahte bilim sınıflandırmasını güçlendiriyor.
18:22Bu konuda hepimizin bildiği çok iyi bir örnek var.
18:26Merkür Retrosu.
18:27Retro ya da retrograd.
18:30Bir gezegenin gökyüzündeki hareketinin dünyadan bakıldığında geri gidiyormuş gibi görünmesi durumuna verilen isim.
18:37Bu olay optik bir ilüzyondur ve gerçekte gezegenin yörüngesi değişmez.
18:42Sadece dünya ve ilgili gezegenin hareket hızlarının farklı olması nedeniyle böyle algılanır.
18:49Yani tamamen dünyadan bakan gözlemcinin bakış açısıyla ilgili.
18:54Oysa gezegen gerçekte hareket bile etmiyor.
18:56Yani geri geri gitmiyor.
18:58Hadi diyelim ki bize öyle gözükmesinde yaşanan optik ilüzyon önemli olsun.
19:04Peki mesela neden Merkür zihni, iletişimi, bilgiyi, alışverişi temsil ederken
19:10Venus aşkı, güzelliği, değerleri, estetiği temsil ediyor?
19:14Mars neden enerjiyi, duyguları, tutkuları temsil ediyor?
19:18Elbette Merkür'ün bu değerleri temsil ediyor olması Yunan mitolojisi ile ilgili.
19:23Fizikte ortaya atılan argümanlar matematiksel açıdan sınanır.
19:27Oysa astrolojinin üzerine kurulmuş olduğu temsil ve benzerlik ilişkisi ne fiziksel ne de matematiksel olarak sınanabilir değildir.
19:37Yani ben şunu demeye çalışıyorum.
19:39Merkür'ün iletişimi değil de biraz da güzelliği temsil ettiğini düşünelim mesela.
19:44Bu düşünce bir çelişki yaratıyor mu sizde?
19:47Bence hayır.
19:48İşaret ve anlam sistemlerimiz insan zihni ve kültürel dünyanın bir ürünüdür.
19:54Mesela ikonografide kuzu, İsa'yı, nar, sonsuz yaşamı, müzik enstrümanları ise ölümlülüğü temsil eder.
20:03Bu anlamsal bağlar matematiksel bir zorunluluğu veya fiziksel bir gerçekliği ifade etmezler.
20:10Bu yüzden astrolojik yorumların üzerine kurulan dayanak fiziksel değil sadece semboliktir.
20:15Herhangi bir sembol veya onun aslında neyi temsil ettiği arasında fiziksel zorunlu bir ilişki yoktur.
20:23Ama yine de Merkür Retrosu dönemlerinde kendimizi mahvolmuş gibi hissetmiyor muyuz?
20:28Valla itiraf ediyorum ben hissediyorum.
20:31Bu duruma doğrulama yanlılığı deniyor.
20:33Bütünüyle bilişsel bir fenomen.
20:36İnsanlar Merkür Retrosu sırasında yaşadıkları aksaklıkları mesela ne bileyim işte iletişim problemleri olur,
20:42teknolojik arızalar ne bileyim bu tarz şeyleri Retro'ya bağlayarak bu inancı sürekli doğrulama eğilimindeler.
20:50Al işte.
20:52Retro.
20:542015 yılında Gordon Penny Cook astrolojinin neden bu kadar popüler olduğunu açıklamaya yardımcı olabilecek bir kavram ortaya attı.
21:03Sahte, derin, saçmalık.
21:04Bu terim ilk bakışta derin ve anlamlı görünen ama aslında içi boş ve yanıltıcı ifadeleri tanımlıyor.
21:11Penny Cook'a göre astroloji bize kendimizi hem özel hem de anlaşılır hissetmemizi sağlayan bir sistem sunuyor.
21:18Valla bana göre değil, Penny Cook'a göre.
21:22Astrolojinin neden ve nasıl işe yaradığına dair başka bir açıklamaysa kendini gerçekleştiren kehanet.
21:29Bunun ne olduğunu Harry Potter'dan hatırlayabiliriz.
21:31Kehanet hocası Sibyl Trelawney, Albus Dumbledore'a şöyle demişti.
21:43Karanlık Lord'a karşı koyacak olan geliyor.
21:46Ona üç kez karşı koymuş olanlardan doğacak.
21:49Ve karanlık Lord, onu kendine eşit olarak işaretleyecek.
21:53Ve biri diğerinin elinde ölecek.
21:55Kehanet'e göre aynı gün doğan Harry Potter ya da Neville Longbottom, Voldemort'u yenebilecek kişi olabilirdi.
22:04Ancak Voldemort Harry'i seçti ve kehanetin gerçekleşmesini başlatan olaylar zincirini tetiklemiş oldu.
22:11Kehaneti duymasaydı veya ona inanmasaydı bu olaylar gerçekleşmeyecekti bile.
22:16Oysa onun böyle olacağına inanması kehanetin gerçekleşmesini sağladı.
22:21Böylece kehanet kendini gerçekleştirmiş oldu.
22:25Eğer astrolojik falınız size bu ay her şeyin yolunda gideceğini ve iş yerinizde başarıya ulaşacağınızı söylüyorsa,
22:39yani buna inanmanız bir çeşit nedensellik zincirini tetikler.
22:43Her şeyin iyiye gideceği düşüncesi, yani olumlu düşünceleri, olumlu düşüncelerde olumlu eylemleri yaratır.
22:51Ve akabinde bu kehanet kendini gerçekleştirir.
22:55Nasıl da doğru çıkıyor değil mi her şey?
22:59Valla demek ki işin sırrı bu bilmiyorum.
23:01Ne diyeyim bilemiyorum.
23:03Doğru olduğuna inandığımız şeyler kendilerini gerçekleştirirler.
23:08Astrolojiye olan inancın toplumda yaygınlığını açıklamak için,
23:11bu gibi insan olmanın doğasından gelen psikolojik eğilimlerin yanı sıra farklı hipotezler öne sürüldü.
23:19Bunlardan başka biri de yüzeysel bilgi hipotezi.
23:221957'de filozof Theodor Adorno, astrolojiyi modern toplumun anlam arayışıyla ilişkilendirdi.
23:29Ona göre astroloji, düşünmeye başlayan ancak entelektüel açıdan derinleşemeyen bireyler için zihinsel bir kolaylık sağlıyordu.
23:38Ama astroloji, yüzeysel açıklamalarıyla bireylerin sorgulama ihtiyaçlarını tatmin ederken,
23:45aslında bir açıdan onları eleştirel düşünceden de uzaklaştırıyordu.
23:49Şimdi bu açıklamayı sert ve haksız bulduysanız,
23:52belki de metafizik huzursuzluk hipotezi size daha mantıklı geliyor olabilir.
23:56Sonuçta insan bazen o konuyla ilgili bilgi sahibi olsa bile yeterince yine de inanmayı seçiyor, tercih ediyor.
24:02Yani bunun tek gerekçesi bilgisizlik olamaz.
24:09Bor çok ünlü bir fizikçidir.
24:10Kuantum fiziğini kuran insanlardan bir tanesi.
24:12Ona şey diyorlar, onun evine girdiği zaman atnalı var girişte.
24:16Sonra Bora diyorlar ki ya sen çok böyle bilimsel mantık, rasyonel falan öyle davranırsın.
24:20Bu atnalı falan nedir diyor.
24:22İnanıyor musun bunun şansı verdiğine diyor.
24:24O da diyor ki inanmıyorum ama inanmasam bile işe yaradığını söylüyorlar diyor.
24:28Metafizik huzursuzluk hipotezi dini yönelime sahip olan ancak örgütlü din yapılarından uzak bireylerin astrolojiye yönelmesini açıklar.
24:39O yüzden kimi araştırmacılar astrolojinin bilimselliğinden ziyade yeni çağ maneviyatındaki rolünü incelemenin daha anlamlı olduğunu iddia ediyor.
24:49Astroloji New Age yani yeni dini hareketlerin pratik alanlarından biri olarak görülüyor.
24:54Sosyolog Peter Berger'in görüşüne göre geleneksel dini yapıların toplum üzerindeki etkisi azaldıkça bireyler yeni anlam kaynakları arayışına giriyor.
25:05İşte bu noktada astroloji kutsala duyulan özlemi seküler bir bağlamda karşılayan bir alternatif olarak karşımıza çıkıyor.
25:13Dini inançlar konusunda uzman başka bir önemli düşünür Mercy Liey bu durumu kurumsal bağlılık olmadan inanma kavramıyla açıklıyor.
25:22Liey'de göre modern birey artık resmi bir dine ihtiyaç duymadan inançlarını daha bireysel ve kişisel bir şekilde yaşamayı tercih ediyor.
25:32Spiritüel kitlelerin pratiklerine baktığınızda Sufizm, Budizm, Hinduizm ya da astroloji gibi farklı kültürel pratiklerin iç içe geçtiğini görürsünüz.
25:44Spiritüelistler genellikle kurumsal olarak hiçbir dine bağlı olmadıklarını söylerler.
25:49Ama farklı dinlerdeki pratiklerden de peslenirler.
25:52İşte bu çağdaki dini alışkanlıklar konusunda araştırmacıların dikkatini çeken başka bir konu daha var.
25:59Aidiyet kurmadan maneviyat yaşamak.
26:01O yüzden David Bobrick, The Fated Sky, Astrology in History aldığı kitabında
26:07modern astrolojinin artık dünyanın büyük düşünürlerinin yıldız bilgisinden farklı olduklarını ifade ettikten sonra şöyle bir şey söylüyor.
26:16Eski ve yeni astrolojiyi aslında birleştiren ortak bir payda var.
26:20İnsan zihninin evrene bir anlam yükleme ve kendini onun bir parçası olarak görme arzusu.
26:27İşte astroloji kısaca böyle.
26:29İzlediğiniz için teşekkür ederim.
26:59İzlediğiniz için teşekkür ederim.
27:01İzlediğiniz için teşekkür ederim.
27:02İzlediğiniz için teşekkür ederim.