İstanbul'daki 6,2'lik depremde enerjinin sadece yüzde 12'si boşaldı - İstanbul Teknik Üniversitesi akademisyenlerince hazırlanan ön raporda, depremin ve sonrasındaki artçı sarsıntıların büyük enerji boşalmasına yol açmadığı, 1766'dan beri biriken enerjinin yüzde 88'inin hala mevcut olduğu tespiti yer aldı - Afet Yönetimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Cenk Yaltırak: - "Fayın yalnızca küçük bölümünde yaklaşık 30 santimetrelik bir hareket yaşandı. Halbuki aynı bölgede 3,7 metrelik bir gerilim birikmiş durumda. Bu, büyük depremin habercisi değil ama 'Stres boşaldı.' demek de yanlış. Fayın büyük kısmı hala yerinde duruyor"
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Şimdi en son olan deprem Silivri'nin 25 kilometre güneyinde Kuzey Anadolu fayının Marmara içindeki 4 tane segmentinden 80 kilometrelik olan kimisinin kumburu gaz fayı dediği bizim de D segmenti dediğimiz segmentin orta batısında 20 kilometrelik bir kısımda oldu.
00:20Fayın uzunluğu 80 kilometre bu 80 kilometrenin 20 kilometrelik kısmında 6.2'lik bir deprem oldu. Bu deprem yaklaşık 30 santim bir harekete karşılık geliyor büyüklük olarak ama aynı yerde hesaplanan birikim miktarı 3.7 metre yani 3.5 metre geriye kaldı.
00:44Yani aslında stres falan boşalmadı. Sadece o 20 kilometrelik kesimde diğer 60 kilometrelik kesim olduğu gibi aynı şekilde duruyor.
00:54Orada hiçbir şey olmadı. Oradaki atımlar boşalmadı veya azalmadı veya çoğalmadı.
01:00Marmara'daki segmentler 4 tane ayrı parçadan oluşuyor. Bu 4 ayrı parça 4'ünün de 7'den büyük deprem üretme potansiyeli var.
01:11Tarihsel çerçeveye baktığımız zaman bunların hepsinin bir arada kırıldığını görmüyoruz.
01:19Bunlar sanki teker teker dominolar gibi arka arkaya kırılıyorlar tarihsel verilere göre.
01:25Fakat Maraş depreminden sonra ondan önce de Kayıkora'da aslında 99 İzmit depremini de dikkatli baktığımız zaman bunlar tek depremler değil.
01:37Mesela İzmit depremi 3 tane depremin bir araya gelmesinden oluşuyor.
01:42Neden 3 deprem? Çünkü 3 ayrı fay aynı anda kırılıyorlar.
01:47Yani faylar yapısal olarak birbirlerinden farklı özelliklere sahipler ama aynı anda hareket ediyorlar.
01:54Bu birikimle ve birbirini tetiklemesiyle ne alakalı?
01:57Mesela aynı şey 1668'de olan bütün Kuzey Anadolu fayını kırdığını iddia eden tek bir deprem için de geçerli.
02:06Yani kısa bir zamanda bütün fay sistemi de kırılabiliyor ve 7.8'lere ulaşıyor.
02:14Yani Erzincan depremi de böyle baktığımız zaman, bugünkü bilgiyle baktığımız zaman.
02:20Çoklu kırılmaların aynı anda meydana gelmesi deprem büyüklüğünü arttırıyor.
02:25Örneğin İzmit depremindeki Gölcük epicenteri olan depremde olan büyüklük 7.4.
02:37Ama baktığınız zaman moment hesaplanmalarında 7.5'i buluyorsunuz.
02:43İlk çözdüğünüz 7.4.
02:46Sonradan Ali Pınar diye bir arkadaşımız dedi ki ya bunların 3 tane deprem var burada.
02:51Kimse umursamadı.
02:52Önemli de değildi.
02:53Yani 3 deprem bir kerede oldu.
02:55Ne fark eder?
02:56İşte 100 kilometre yer kırıldı.
02:58Gitti.
02:58Ama düzce kırılmamıştı.
03:00Mesela düzce de kırılsaydı, bir ay sonra değil de o gün kırılsaydı, bu sefer ne diyecektik?
03:06İşte 150 kilometre bir seferde kırıldı.
03:10Halbuki bunlar farklı farklı faylar.
03:12Şimdi onun için farklı farklı fayların vereceği, teker teker yapacağı hasar alanı başka bir şeydir.
03:19Hepsinin aynı anda kırılmasıyla oluşacak hasar alanı başka bir şeydir.
03:23Biz mühendis olarak, bu işi yapan insanlar olarak bu ülkeye sorumluluğumuz şu.
03:28Bu, riskin en büyüğünü tanımlamak.
03:33En büyüğünü tanımlarız, ona göre önlem alırsınız, almazsınız.
03:37Biz riski tanımlamakla sorumluyuz.
03:39İşte bir depremin riskini tanımlayacak herkes var burada.
03:43Hepsi bunların büyük bir çoğunluğu da profesör.
03:45Ha ben öndeyim, ben onlarla konuştuğum şeylerden edindiğimizi anlatıyorum.
03:50Millet de zannediyor ki, ya bu oturuyor tek başına 7.8 falan diyor.
03:56Öyle bir şey yok.
03:57Bak, bu konuda yapılmış doktora var.
04:00Yani bunun nasıl olduğuna dair doktora tezi yapıldı burada.
04:03Şu anda bu doktorayı yapan adam dünyanın en iyi üniversitelerinden birinde ikinci post okunu yapıyor.
04:09Birincisini Weiningen'de yaptı, ikincisini DELF'te yapıyor.
04:13Yani demek ki yapılan işin bir somutu olması lazım.
04:17Onun için 7.8 hesaplanabilecek en büyük riskin belirttiği tehlike miktarıdır.
04:25Yani siz 7.8'i tehlikesini kabul eder, bütün riski ona göre ayarlarsanız, afeti de yönetebilirsiniz.
04:32Kentsel dönüşümü de yönetebilirsiniz.
04:36Hepsini yapabilirsiniz.
04:37Sizin üzerinizde bir tane devasa bir kum kovası var.
04:42Siz diyorsunuz ki onun içinden sadece 3'te 1'i boşalacak üstüme.
04:46Ben de diyorum ki ya hepsi boşalırsa, altında kalırsa.
04:49Binalarınızı tasarlıyorsanız, küçük depreme göre bina tasarlayamazsınız.
04:56Ve önlem alamazsınız.
04:57Yani diyelim ki 4 tane kova var, 4'ü de dolu.
05:02Şimdi bir tanesi boşalırsa su basacağı yer belli.
05:06Teker teker boşalırlarsa, zaman varsa arada kuruyacak belli.
05:11Ama ya hepsi birden boşalırsa ne olacak sorusunun cevabını arıyoruz.
05:16Biz depremin büyüklüğünü arttırmaya çalışmıyoruz.
05:20Biz riskin başımıza gelecek çerçevesini çizmeye çalışıyoruz.
05:25Diyelim ki siz 7.8'e göre hazırlık yaptınız.
05:28Ona göre planlar yaptınız.
05:31Çıktı birisi 7.1 bir tane segment var.
05:34En küçüğü o kırıldı.
05:35Herkes diyecek ki aa bak yanıldılar.
05:39Her şey bitti.
05:41Ama önlem aldığınız için hiçbir yer yıkılmadı.
05:43Ama 7.1'e göre önlem aldınız.
05:487.8 oldu.
05:49Herkes öldü.
05:50Bu deprem her unuttuğumuzda deprem geri geliyor.
05:55Değil mi?
05:55Ayvacık'ta oldu.
05:57Bir süre sonra unuttuk.
05:58Elazığ geldi.
05:59Unuttuk.
06:00Sisam geldi.
06:01Silivri geldi.
06:02Unutuyoruz.
06:03İşte Maraş depremleri geldi.
06:06Yine unuttuk.
06:07Silivri geldi.
06:09Yani demek ki biz unuttukça o diyor ki bak.
06:11Ben buradayım.
06:16Yani insanın keyfine göre hareket etmiyor doğa.
06:21Bunu anlamamız lazım.
06:22Doğanın kendi bir matematiği ve düzeni var.
06:25Çok konforlu.
06:26Deprem olmayacak.
06:27Ben size garanti veriyorum.
06:28Yarın 7.1 büyüklüğünde değil 6.5 büyüklüğünde bir deprem Marmara'da olmayacak.
06:36Olmayacak.
06:37Eğer olmazsa ben bilmiş olacağım değil mi?
06:40Böyle bir şey yok.
06:42Böyle bir dünya yok.