• evvelsi gün
DÜNYANIN HER YERİNDEN GÖRÜLMEYE DEĞER KARELER DÜNYAYI GEZİYORUM’DA

Kıpır kıpır enerjisi ve güler yüzü ile Özlem Tunca’nın sunduğu Dünyayı Geziyorum, ülke ülke, şehir şehir gezerek birbirinden farklı kültürleri, doğal güzellikleri ve eşsiz lezzetleri Kanal 7 ekranlarına taşıyor. Türkiye ve dünyadan birçok şehri gezen Dünyayı Geziyorum aynı zamanda o şehirlerin hikayesini, yaşam tarzlarını ve geleneklerini detaylarıyla anlatıyor.

Hayatın koşturmacasından sıyrılıp biraz olsun nefes almak, farklı ülkeler, şehirler ve güzellikler görmek isteyenlerin heyecanla takip ettiği Dünyayı Geziyorum, her hafta başka bir ülkede gözlerini açıyor. Türkiye’nin ve dünyanın dört bir köşesinden tarihi yapılar ve eserler, doğal güzellikler, farklı kültürler, örf ve adetler, geleneksel ritüeller, yöresel yemekler ve sokak lezzetleri… Ayağının değdiği her yeri, gördüğü her manzarayı ekranlara yansıtan ve detaylarıyla anlatan sevilen sunucu Özlem Tunca, Dünyayı Geziyorum ile uzak yakın demeden dünyanın her köşesinden eşsiz manzaraları izleyicisiyle buluşturuyor.

Dünyayı keşfetmeye doyamayanların programı “Dünyayı Geziyorum” yeni bölümleri ile her Pazar 15:10’da Kanal 7’de…

Dünyayı Geziyorum programının tüm bölümlerini izle7.com’da izleyebilirsiniz.
Döküm
00:00Sen de Dünya'yı gezmek istersen yüzlerce tır.
00:03Pranta, Pranta tır.
00:11Dünya'yı geziyorum da yepyeni köşeler keşfetmeye devam ederken
00:14şimdi Dünya'nın en büyük tapınağına geldik.
00:17Kamboçya'dayız ve Kamboçya'nın en önemli turizm getirilerinden birini
00:23işte şimdi sizlere gösteriyorum.
00:26Güzellikler burada o zamanki hayatları işlemişler.
00:30Gördüğünüz gibi adamlar üç boyutta resim yapmışlar.
00:40Kamboçya'da yol kenarlarında uçsuz bucaksız nülüfer çiçekleri,
00:45tarlaları inanılmaz dikkat çekiyor.
00:49Bu normal tarladan tık tıktı ama
00:51burada tıktıkları şöyle
00:53motorlu motorlu.
00:58Kamboçya özellikle ahşap ve taş işçiliğiyle ön planda olan bir ülke.
01:05Ve çok daha fazlası Dünya'yı Geziyorum'da.
01:08İyi seyirler.
01:09Güneydoğu Asya'nın fakir ama en çok gezilen, ziyaret edilen ülkelerinden biri
01:15Kamboçya'daki keşiflerimize devam ederken
01:18bu yemyeşil ülkenin nülüfer tarlalarında buluyoruz kendimizi.
01:23Kamboçya'da yol kenarlarında uçsuz bucaksız nülüfer çiçekleri,
01:28tarlaları inanılmaz dikkat çekiyor.
01:30Alabildiğince görmüş olduğunuz işte bu yol boyunca
01:34tüm bu görmüş olduğunuz topraklar nülüfer çiçekleriyle bezeli.
01:38Gerçekten şaşırmamak elde değil.
01:40Burası doğal ana vatanı.
01:42Biz sadece bazen gezerken belli noktalarda göllerin üzerinde görüyoruz.
01:47Ama burada görmüş olduğunuz gibi aynı buğday yetişir gibi,
01:51mısır yetişir gibi nülüfer çiçekleri yetiştiriliyor.
01:55Ve insanlar bu şekilde bizim gibi,
01:58tabii nülüfer çiçeklerini biz genelde göllerde gördüğümüz için
02:01tarlada görmek oldukça ilginç geldi.
02:03Ve fotoğraf gelen turistler duruyorlar ve fotoğraf çekiyorlar.
02:08Olağanüstü bir görüntüye sahip.
02:10Ne kadar güzel açmış.
02:12Neden peki bu kadar fazla nülüfer çiçeği görüyoruz?
02:15Toprak elverişli olduğu için en önemli tarım ürünlerinden biri.
02:20Nülüfer çiçeği, pirinç, nülüfer çiçeği ve Hindistan cevizi.
02:25Oldukça önemli tarım ürünlerinin başında geliyor.
02:28Tropikal, yemyeşil ülke Kamboçya, yağmur ormanları dışında nülüfer tarlalarıyla da göz kamaştırıyor.
02:36Kilometrelerce uzanan nülüfer çiçeği tarlaları mükemmel bir görüntü sunuyor.
02:43Peki bu bitkilerden neler yapılıyor dersiniz?
02:47Kamboçya'da gezilerimize devam ederken şimdide nülüfer çiçeklerinden üretilen doğal ürünlerin satıldığı çok güzel bir butiğe geldik.
02:58Bakın hemen o daha önce Asya'da göllerin üzerinde görmüş olduğumuz dev yapraklı lotus çiçeğini ve yapraklarını görüyoruz.
03:07Bakın daha hala açmayı bekleyen çünkü güneş günün çok erken saatlerinde lotus çiçekleri açıyor ve öğleden sonra gibi kapatıyor kendini.
03:15Burada da görüyoruz.
03:16Lotus çiçeği çok değerli bu topraklar için.
03:18Hem kutsal sayılıyor hem de yaprağından, çiçeğinden her türlü ihtiyacı gidermeye çalışıyorlar.
03:25Tekstil yapıyorlar, aynı zamanda kozmetik yapıyorlar, yemeklerde kullanıyorlar.
03:29Peki nasıl kumaşa dönüşüyor, nasıl sofralara geliyor?
03:34Hemen bakın görüyorsunuz lotus çiçeğinin şöyle geldim, köklerini bakın hanımefendi ince bir bıçak yardımıyla açtı.
03:44Açınca içinden lifler çıkıyor.
03:46Lifler o kadar sağlam ki işte bu beyaz görmüş olduğunuz lifleri ipliğe çeviriyorlar.
03:51Hanımefendi belli o büyük dalları 3-5 parçaya bölerek lifleri de birbirine yapıştırarak burada ilk aşamayı gerçekleştiriyor.
04:02Yine burada bakın lotus köklerini, lotusun saplarından çıkan o liflerin bir araya getirildiğini görüyoruz.
04:11Özel bir sıraları var ve hanımefendi bakın yuvarladı, ip haline getirdi.
04:16Aynı ipek gibi, ipekte de böyle oluyor.
04:18Kozadan çıkan ipleri bu şekilde tel tel birbirine doluyorlar.
04:22Dünyanın en sağlam ipliklerinden biri olduğunu söylüyor hanımefendi.
04:26Hemen burada lotus çiçeğinin çekildiğini görüyorsunuz.
04:29Bakın çekildiği bu şekilde tohumu ve burada da lotus çiçeğinin bu şekilde tam açtığı nokta çiçeğinin alt kısmını görüyoruz.
04:42Burada tohumları var işte çiçeğin tohumları.
04:48Hemen o lifler bakın buraya geldiğinde ne oluyor?
04:51Köklerin içerisinden, dalların içerisinden çıkartılan iplikler çıkrıklanıyor burada.
04:56Aynı bizdeki gibi.
04:58Çıkrıklanıyor, belli bir işlemden geçtikten sonra baya bir sert hale geliyor.
05:03Sonra ne oluyor?
05:04Dokuma tezgahı var burada.
05:06Dokuma tezgahlarına gidiyor bakın.
05:08Aynı bizim ülkemizdeki gibi.
05:10Ve iplikler dokuma tezgahına geçiriyor.
05:12Ve artık ne dokunacaksa, hangi tekstil ürünü elde edilecekse onlar burada hanımlar tarafından dokunmaya başlıyor.
05:20İşte hanımlar da buradalar.
05:22Hello.
05:24Evet tezgahlara bakın dokuma tezgahlarına koymuşlar.
05:27Ve hanımefendi burada el sanatını artık icra edecek.
05:31İpleri tek tek ayıklıyor, tek tek ayırıyor.
05:33Bir yandan ayakları, bir yandan elleri.
05:36Burada hanımefendilerin çalışıyor.
05:38Hanımefendi bakın burada ipliği çıkrıktan geçirerek görüyorsunuz daha da sağlam bir hale getirip daha da güçlendiriyor.
05:49Burada bir şal dokunuyor muhtemelen.
05:52Aynı bizim ülkemizde olduğu gibi.
05:54Yalnız bayağı sağlam, şu an dokunuyorum bildiğiniz bayağı sert bir iplik olmuş.
05:59300 dolarlık haklı bu ya.
06:01Ama işte el sanatı olduğu için bu şekilde artık insanlar bir bedel biçmişler.
06:07Şimdi buradan ilerleyelim bakalım bu tezgahlardan neler çıkıyor.
06:10Çok da güzel bir şovrumu var, dükkan var buradan.
06:13Burası ütü alanı ve son olarak çıkan buradan çıkan kumaşlar, ürünler burada ütülenip şovruma gidiyor.
06:19Bütün bu kumaşların üzerindeki boyalar buradaki doğal bitkilerin köklerinden elde ediliyor.
06:24Bir sürü bitki kökü var burada yetişen.
06:26Hanımlar burada bu bahçede kendileri yetiştiriyorlar.
06:29Ve işte renkleri de buradan elde ediyorlar.
06:32En sevdiğim çiçekler burada çıkıyor karşıma.
06:35Begonviler harika.
06:37Çok güzel bir doğal bahçe geziyoruz bu arada.
06:39Lotus atölyesine geldik ama burada harika bir botanik bahçe çıktı karşımıza.
06:44Burada bitkilerin kurutulduğunu görüyoruz.
06:46Bunlar doğal boyaya dönüşecekler belli bir süre sonra.
06:49O kadar kolay değil aslında.
06:51Çok aşamadan geçiyor görmüş olduğumuz bu güzel nülüfer çiçeğinden yapılan ürünler.
06:58Şimdi şöyle devam ediyoruz.
07:00Çok güzel bir bahçe bu arada.
07:01Bahçenin güzelliğine bakar mısınız?
07:03Resmen botanik bahçesi oluşturmuşlar.
07:05Değişik değişik tropikal bitkilerin adresi burası.
07:09Şimdi gördük aşamalarını.
07:11Çiçeklerden neler oluyor?
07:13Bitkilerden nasıl renkler elde ediliyor?
07:16Gördük.
07:17Bir de dükkana bakmak ister misiniz?
07:19Ben isterim şahsen.
07:20Evet.
07:21Çok güzel çantalar var.
07:23Kaç dolarmış bu?
07:2429 dolar.
07:25İşte biraz önce görmüş olduğumuz doğal nülüfer çiçeğinden ve yaprağından yapılan o ipliklerle elde edilen ürünler.
07:35Şapkalar da yapılmış.
07:36Ne kadar güzel.
07:37Denemek istiyorum.
07:38Bakayım şapka ne kadarmış?
07:40Şapka 80 dolar.
07:42İşte lotus çiçeğinden yapılan bir şapka.
07:44Gayet de güzel duruyor.
07:46Hemen şöyle geldiğimizde daha uygun fiyatlı 24 dolara, 20 dolara, 7 dolara gibi.
07:51Bakın burada 15 dolara çantalar, cüzdanlar yer alıyor.
07:56Nülüfer çiçeğinden yapılan ürünler oldukça beğeni topluyor.
08:00Hediyelik eşya olarak alınabilir.
08:02Harika yöresel bir ürün.
08:04Nülüfer çiçeği yağmur ormanlarında yaşayan tropikal bir bitki.
08:09Bataklıklarda yetişmesine rağmen yapraklarındaki özellik sebebiyle asla kirlenmeyen bir bitki.
08:16Burada ilginç bilgiler öğrenirken artık yeni rotalara doğru ilerliyoruz.
08:22Ve ülkenin en önemli sembolü meşhur Angkor Wat tapınaklarına geliyoruz.
08:27Dünyanın en büyük tapınak komplekslerinden biri ve aynı zamanda Kamboçya için çok önemli olan bir eser.
08:36Angkor Wat tapınaklar kompleksine geldik.
08:40Ve şu anda gelir gelmez hemen arabamızdan indik.
08:43İnanılmaz bir yoğunlukla karşılaşıyoruz.
08:46İnanılmaz bir turist takını var.
08:48İşte şu anda Angkor tapınaklarına giriş yapmak üzereyiz.
08:53Ama bulunmuş olduğumuz Angkor Wat tapınakları sadece bir tapınaktan meydana gelmiyor.
08:57Büyük bir tapınaklar kompleksi, 40'a yakın tapınak var.
09:01Ve işte onlardan birini oluşturan Angkor Thom tapınağının olduğu alandayız şu anda.
09:08Angkor Thom tapınağı.
09:10Evet, giriş yapıyoruz.
09:12Hemen şöyle göstermek istiyorum.
09:14Bakın Angkor Thom tapınağının girişi.
09:16Tabi Hint mitolojisinden, Hinduizmden sembollerini almış olan bir giriş kapısı.
09:23Bunun gibi birçok giriş kapısı bulunuyor.
09:27Evet, şu anda aslında Güneş Rekorlar kitabına göre de dünyadaki en büyük alana yayılmış tapınaktayız.
09:34Bu tapınak son derece geçmişe yönelik olarak eski bir kökü olan Hint...
09:40Yürüyelim mi?
09:41Yürüyelim tabi.
09:42Hindu inancına ait bir tapınak.
09:44Bölgede o zaman yaşayan büyük bir nüfusa sahip olan Kmerler bu tapınağı o zaman Hindu inancı için inşa ediyorlar.
09:54Ve şu gördüğünüz kanallar bütün sur sistemi tamamı insan eliyle yapılmış.
10:00Bir kompleksi korumak ve içerideki tapınağa güveni almak için yapılmış.
10:06Birbirinin aynısı bu kapıdan dört tane daha var.
10:09Doğu, Batı, Kuzey, Güney olmak üzere.
10:11İçeride birden fazla tapınak var farklı amaçlarla.
10:15İşte Angkor Thom, Angkor Wat gibi isimlerle anılıyor bunlar.
10:19Ve tarihine baktığımızda gerçekten özellikle uzun bir süre unutulmuş bu tapınak.
10:25Unutulmuş derken şunu kastediyoruz.
10:28Belki yerli halk buranın farkında ancak yerli halkın gözünde buranın bir anlamı kalmamış.
10:35Hem o büyük nüfus artık ortada yok.
10:38Belki çok az sayıda köylü bu çevrede yaşayan köylerdeki insanlar var.
10:43Ya da tamamen artık Budizm'e döndükleri için Hinduizm'den de ilgileri mesafe koymuş, araya uzaklaşmış.
10:52Ve asıl dönüm noktası burada özellikle Batılıların ve 1860 yılında da Fransızların burayı keşfetmesiyle başlıyor.
11:01Çünkü o dönemde Avrupa'da arkeoloji ve tarih anlayışı artık değişmiş durumda.
11:07Ve şöyle bir kıyaslama yapıyor burayı keşfeden Fransızlar.
11:11Burası Yunan mimarisi ve Michelangelo gibi bir sanatın birleştiği doğudaki bir başkent.
11:19Gerçekten bu anlamda bir zirve oluşturuyor burası.
11:23Hem içeride birazdan göreceğiz sanat yönüyle çok büyük bir değer taşıyor.
11:29Hem de mimari açıdan olağanüstü bir proje.
11:32Mimari ve mühendislik açısından çok büyük bir proje.
11:35Bu da gerçekten göz dolduran bir çalışma.
11:38Gerçekten öyle.
11:39Ben gördüğüm zaman şaşkınlığımı dizleyemiyorum gerçekten.
11:43O kadar fazla sanat, o kadar fazla detay işleme var ki hani o zamanlarda böyle bir eseri nasıl inşa etmişler?
11:50Gerçekten tebrik etmek lazım.
11:52Yani binlerce yıl öncesinden bahsediyoruz çünkü.
11:54Evet şöyle aslında bu konuda çok büyük bir gelişmiş sosyal organizasyon olduğu gerçek.
12:00Başka türlü böyle bir projeyi gerçekleştirme imkanı yok.
12:04Buradaki iş milyonlarca saatlik iş gücü gerektiriyor.
12:09Ve böyle bir projeyi geliştirebilmek için çok gelişmiş bir katma değer üreten topluma ihtiyaç var.
12:16Yani sadece karnını doyurmakla vaktini dolduran bir toplumun böyle bir projenin altından kalkması imkansız.
12:23Ama gördüğümüz kısmın haricinde bugün göremediğimiz ortadan kalkmış çok büyük de bir medeniyet olduğunu biliyoruz.
12:29Çünkü burada yüz binlerce kişinin yaşaması gerekiyor ki bu kişiler belirli bir üretim kapasitesine sahip olsun.
12:38Yani toplumun tarımla uğraşan kesiminin en az buradaki koşulları, buradaki teknik imkanları,
12:47iş gücünü besleyecek kadar tarımsal üretim fazlası yapması lazım.
12:53Bu da ancak son derece kompleks bir tarım sistemiyle bir sulama sistemiyle mümkün olabilir.
12:59Çünkü tropik iklimde orman eğer siz toprağa sahip çıkmazsanız çok kısa süre içerisinde sizin tarım yapma imkanlarınızı ortadan kaldıracaktır.
13:10İşte o tarım içinde şu an suyu burada görüyoruz.
13:13Görmüş olduğunuz kanalların hepsi insan yapımı.
13:16Gördüğünüz kanalların hepsi insan yapımı.
13:18Aslında bunu Fransızlar, Michelangelo'yla ya da Yunan sanatıyla kıyaslamışlar.
13:23Ama burada gözden kaçan bir şey var.
13:25Bugün nasıl Hollanda kanallarıyla tarım konusunda dünyada en gelişmiş devletlerden biriyse
13:31muhtemelen bundan binlerce yıl önce de Kümerler tarım konusunda dünyanın en gelişmiş yerlerinden biriydi.
13:38Ben grubumuzla gezerken Yakup Can da kendi keşifler yapıyor.
13:43Acaba Yakup Can'ın gözünden buralar nasıl?
13:46Evet izleyiciler, herkese merhaba.
13:48Şimdi Kamboçya'dan tapınak dışı dünyanın en büyük tapınağını göstereceğiz.
13:53Gördüğünüz gibi Tayland'da olduğu gibi burada tuk-tuklar var.
13:56Tuk-tuklar her yerde ama bunların tuk-tukları da farklı.
14:00Bu normal Tayland tuk-tuktu ama bunların tuk-tukları şöyle.
14:04Motorlu motorlu.
14:06Motor çekiyor.
14:08Araba şeklinde değil.
14:10Şimdi köprüye bakacağız.
14:12Gördüğünüz gibi bunlar yılanın köprüsü.
14:17Gölün üstünden geçiyor.
14:20Gölle bir gram dalga yok.
14:22Bakalım içinde balık var mı?
14:24Bu göller tamamen yapay.
14:26Tapınak ve sarayın korunması amacıyla yapılmış.
14:29İnsanlar aylarca kazmışlar bu kanalları.
14:33Gölde kurbağalar var.
14:36Nilüfer çiçekleri var.
14:38Ağaçları yıkmışlar böyle.
14:40Güzel.
14:42Evet izleyiciler şimdi size gölü gösterdik.
14:45Şimdi de köprüde bir fark var.
14:47İki saniye bırakayım acaba bulabilecek misiniz?
14:52Üç saniye bıraktım izleyiciler.
14:55Gördüğünüz gibi normalde köprülerin altından su geçer ama bunun altından su geçmiyor.
14:59Baraj gibi bu.
15:01Göl ile baraj arasında bir şey.
15:03Burada da insan kuyruklu yılan var.
15:07Yani insan kuyruklu çünkü kuyruğunda insanlar var.
15:10Mardin'deki şahmaran gibi.
15:13Bunların da yılanı bu.
15:15Kral başlı kobra.
15:17Yol araç trafiğine açık.
15:19Araçlar da geçiyor ama daha çok tuttuk geçiyor.
15:23Otobüsler de geçiyor.
15:25İlginç ve doğal bir fotoğraf stüdyosu burası.
15:29Gördüğünüz gibi burada da çok güzel, çok ambiyanslı bir tane kapı var.
15:35Araç trafiğine de açık bu kapı.
15:39İsteyen otobüs de girebiliyor.
15:41Ama biz yürüyerek giriyoruz.
15:46Kapıda da insan yüzü var.
15:48Belki kameradan görmemiş olabilirsiniz ama burada insan yüzü var.
15:52Eğer görmediyseniz gelin burada bakın.
15:55Adamlar bunu yapmaya çok uğraşmışlar.
15:58Tarihte insanlar önem verdikleri bu taşlara aylarca sanatlarını işlemişler.
16:04Binlerce sanatçı tapınağın farklı yerlerinde çalışmış.
16:08Tapınakların inşa edilirken farklı hikayeleri olduğunu öğrendik.
16:13Mesela şu anda bu girmiş olduğumuz Ankortom Tapınağı'nda
16:16bu köprünün üzerindeki heykellerin hikayesi iyilerin ve kötülerin çekişmesi olarak tasarlanmış.
16:24Bir yılan var girişte.
16:26Bu yılanın sağ ve sol tarafındaki bu insanlar, bu heykeller dikkat çekiyor.
16:31Birisi iyi taraf, birisi kötü taraf ve hayatta da hep iyilerle kötülerin çekişme yaptığı düşünülerek
16:41bu şekilde bu hikaye, bu tema altında bu heykeller kondurulmuş.
16:46İşte şimdi yavaş yavaş Ankortom'a doğru ilerliyoruz.
16:51Giriş kapısından bahsetmek istiyorum.
16:53Bunun gibi birçok giriş kapısı bulunuyor.
16:56Bu giriş kapılarından biri ticaret kapısı, biri ölüm kapısı, birisi de kralların ve soyluların kullandığı kapı.
17:04Ölenler, ölüm kapısı, hayatını kaybedenlerin artık çıkartıldığı kapı.
17:09Ticaret kapısı, ticaret yapmak için gelenlerin kullandığı ve kral kapısı ise
17:14kralın özellikle sefere giderken kullandığı, sefer dönüşünde kullandığı kapı.
17:19Bir tane sınıf ayrımı her zaman burada da olmuş ve kralın kendine ait kullandığı, giriş yaptığı
17:25her zaman özel bir yaşam alanı burada kendini gösteriyor.
17:29Şimdi yavaş yavaş şöyle ilerliyoruz.
17:32Gerçekten muhteşem bir doğa, muhteşem bir manzara var.
17:36Şimdi yavaş yavaş ilerliyoruz.
17:38Ankortom'dayız, Ankortom!
17:50Artık bu görkemli kapıdan içeri giriyor, merakla gezmeye devam ediyoruz.
17:55Tabii buralara belli bir noktaya kadar araç giriyor, belli bir noktadan sonra artık insanlar yürüyerek devam ediyorlar.
18:03Biz de şu anda giriş kapısından girdik ve o ihtişamlı tarihi, o görkemli tarihi sizlere getiriyoruz.
18:12Şöyle yavaş yavaş yürüyelim bakalım.
18:15Evet, tabii burası yaklaşık 40 bin kilometre karelik alana yayılan dev bir tapınak kompleksi.
18:21Durum böyle olunca dünyanın en büyük tapınağı olarak geçiyor.
18:27Bu arada buradaki motor sikletler, tuk tuk denilen bu motor sikletler de dikkat çekiyor.
18:32Burada insanlar, hello, burada insanlar bu tuk tuklarla seyahat ediyorlar.
18:38Aynı zamanda tapınağın belli bir noktasına kadar yürümek istemeyenler bu tuk tuk denilen motor sikletlerle ulaşımlarını sağlayabiliyorlar.
18:51Ankor Wat bölgesi, tapınaklar kompleksi, o kadar fazla tapınaktan meydana geliyor ki gittiğimiz her tapınakta farklı bir sanat eseri karşılıyor bize.
19:01Binlerce yıl önce inşa edilen ev sanatlarıyla, işlemeleriyle, motifleriyle gerçekten insanı sanata hayran bırakan eserler çıkıyor karşımıza.
19:13Ve işte yeni bir tapınakta yine Hakan Bey ile birlikteyiz.
19:17Hakan Bey, sanki bir sanat müzesinde geziyor gibiyiz.
19:22Evet, bu kompleks içerisinde en son tamamlanan tapınak.
19:2512. yüzyılda 4 yıllık Müslümanların buradaki hükümranlığı arkasından tekrar iktidarı kazanmasıyla inşa ettirmeye başladığı bir tapınak bu.
19:35260 tane yüz freski var, yüz heykeli var, duvarlara oyulmuş.
19:40Çok sayıda da maymun var etrafta görüyorsunuz.
19:43Bayon tapınağı.
19:44Bayon tapınağı.
19:45Bu ismi Fransızlar veriyor.
19:47Aslında tarihle çok bir alakası yok.
19:49Sadece burada yetişen bir ağacın ismi bu.
19:51Şu arkamızdaki ağaç mı acaba?
19:52Evet, buna benzer.
19:53Ve o dönemde tapınağı bulduklarında bu tapınak ağaçlarla kaplı ve bunlardan çok büyük olanları bu tapınağın tepesinde taşları saracak şekilde bunu kaldırıyorlar.
20:05Tabi bu kolay bir iş değil.
20:06Çok ciddi bir emek harcıyor Fransızlar burayı ortaya çıkarmak için ama ağacın isminiyle tapınağı anmaya başlıyorlar.
20:13O yüzden de buranın adı Bayon olarak kalıyor.
20:16Ağaçtan gelen bir isim, ağaç ismiyle anıyorlar.
20:20Ve tapınak gerçekten de gündelik hayattan da özellikle şu gördüğünüz dış duvarlarda son derece detaylı çizimler, desenler içeriyor.
20:29Bunlar taşa nakşedilmiş, frieze dediğimiz çalışmalar ve gündelik nasıl yemek pişirdikleri, tarım faaliyetleri.
20:36Bütün hayatlarını bu özellikle son dönemde yaptıkları bir tapınak ve bu medeniyetin artık bir yüzyıl sonra da ortadan kalktığını düşündüğümüzde
20:45gerçekten bir dökümen olarak da bize bırakmış gibiler.
20:49Sanki sonlarını tahmin etmişler.
20:51Bizi de hatırlayanlar, bulanlar böyle bilsin diye bırakmışlar gibi.
20:55Angkor Wat Tapınaklar Kompleksi, 1115-1145 yılları arasında yapılıyor.
21:02Kimer İmparatorluğu'nun en önemli sembolü oluyor.
21:06Güzel şeyler gördünüz mü? Burada da maymun var.
21:08Böyle böyle yapalım.
21:10Güzel şeyler. Az önce gördük, ekmek yiyordu, bir de ikizik içiyordu.
21:14Bunların türü de şebek maymunu, babun değil.
21:17Maymunlar dikkat çekiyor, inanılmaz.
21:20Tabii maymunlar kutsal sayılıyor burada bu insanlar tarafından ve içecek içiyor, inanmıyorum.
21:25Ne kadar akıllı bir hayvan.
21:27Bu arada bu maymunlar çok tehlikeli maymunlar.
21:30Bu nedenle kesinlikle ve kesinlikle maymunlara buraya geldiğinizde dokunmamanızı öneriyoruz.
21:36Vahşi oldukları için saldırabilirler, çantanızı, gözlerinizi, cüzdanınızı kaçırabilirler.
21:41O yüzden uzaktan seviyoruz.
21:43Bir yanda Yakup can keşifler yaparken ben de geziyorum.
21:47Maymunlar burada olduğu için maymun sesleri de orada kahve yapıyorlar.
21:51Bu maymunlar çok yaramazlar ve çok agresifler genelde.
21:56Bu maymunlar Güneydoğu Asya ülkelerinde genelde nüfusu çok fazla olan, kutsal sayıldıkları için zarar verilmeyen hayvanlar.
22:08Türkiye'de köpekler kavga ediyor, burada maymunlar.
22:14Maymun burada poz veriyor bize.
22:18Bizi ezilen gördüğünüz gibi maymun şey yiyor.
22:20Maymunlar buradaki tapınak alanlarında en çok rastlanan canlıların başında geliyor.
22:26Tatlılar ama tabii zararlı da olabiliyorlar.
22:30Uzaktan bakmak, uzaktan sevmek en iyisi.
22:33Tarih ve doğa iç içe bu tapınaklarda.
22:36Şimdi bu tapınağın içine doğru yavaş yavaş ilerliyoruz.
22:39Tapınağa girerken bol sütün dikkat çekiyor.
22:42Tabii sütunlar her zaman bu tarz mekanlara girişlerde ön planda olmuş.
22:47Hem ihtişam ve gösteriş katmış hem de heybetini anlatmış.
22:52Ve sütunların üzerinde bakın görüyorsunuz simgeler var.
22:56Bu simgeler hep o zamanki yaşamları anlatıyor.
23:00O zamanki yaşamlarda insanlar buralarda neler yapmışlar, nasıl hayatlarını sürmüşler görebiliyoruz.
23:07Birçok noktadan birçok yaşam alanı dikkat çekiyor.
23:11Bu yaşam alanlarında tabii ki hayatlar bu alanlarda akmış ama yönetim binaları olarak kullanılmış.
23:18Kralın yaşam alanı, aynı zamanda insanların işte o zamanki yöneticilerin hayatlarını sürdükleri noktalar.
23:26Hemen şöyle geldiğiniz zaman muhteşem bir duvar.
23:30Ve bu duvarda da yine o zamanki hayatlar.
23:35İşte savaşlar anlatılmış, yöresel yaşamlar anlatılmış.
23:40Böyle inanılmaz bir sanatla donatılmış.
23:43Bu tapınakların duvarlarındaki sanatlar eşi benzeri olmayan bir emekle ve sanatla donatılmış.
23:50Dönemin en iyi sanatçıları bu taşları en ince detayına kadar işlemişler.
23:56Bakın filin üstünde görüyorsunuz bir fil var burada.
24:01Filin üstünde önemli bir general.
24:03Bu Kmer generali.
24:05Kmer olduğunu nereden anlıyoruz?
24:07Yüzüne baktığınızda düz, pürüzsüz, tıraşlı bir yüz var.
24:11Ama aşağıda onların ortak olarak Müslümanlara karşı yaptıkları savaşları destekleyen Çin'den gelen askerler var.
24:19Çin askerlerine bakın küçük sakallar var.
24:22Küçük sakallardan bunların Kmer değil Çinli olduğunu anlayabiliyoruz.
24:26O kadar dese bile yapmışlar yani.
24:28Evet yapmışlar.
24:29Aslında gerçekten tarih kitabı gibi kendi tarihlerini.
24:32Duvara bakın üstelik buradaki inşaat tekmine baktığınızda yerinde oymuşlar.
24:37Yani taşları yerleştirdikten sonra ve taş kesitlerine bakın son derece ince bir işçilik var.
24:43Arada adeta jiletle kesilmiş gibi.
24:46Bu kalitede işçiliği Roma ve Yunan tapınaklarında görürsünüz.
24:50Bunun dışında dünyada çok az yerde bu kalitede taş işçiliği görürsünüz.
24:56Sevgililer burada o zamanki hayatları işlemişler.
25:00Gördüğünüz gibi adamlar 3 boyutta resim yapmışlar.
25:03Mesela bence Leonardo Picasso'dan daha güzel.
25:07Bir yanda Yakup Can bizim için keşifler yaparken ben de araştırıyorum.
25:15O zamanki hayatları engelliyoruz.
25:17Gördüğünüz gibi yine hepsinin tansiyonu düşük.
25:19Suratlar asık.
25:20Suratlar asık.
25:21Herhalde bir önceki savaşı kaybetmişler.
25:23Herhalde bir önceki savaşı kaybetmişler.
25:25Ama şimdi yine savaşıyorlar.
25:27Öküze binmişler.
25:28Öküz arabası.
25:29Burada ağaçlar var.
25:31Adam file binmiş taşıyorlar.
25:33Kralları.
25:34Zeciler.
25:35Çünkü kralların saçını da buraya koymuşlar.
25:37Resmen belgesel yapmışlar işte.
25:41Numara belgesel yapmışlar işte.
25:43Yöresel yaşamlar bir kitap gibi okunuyor burada.
25:47Dünyanın dört bir yanından insanlar akın etmişler.
25:51O kadar bir kalabalık var ki.
25:53Kamboçya'nın zaten en önemli turizm merkezi.
25:56Şu anda bulunmuş olduğumuz bu tapınaklar.
25:58Ve bütün bu gördüğümüz heykellerin, anıtların, resimlerin her birinin anlamı var.
26:05Kimer İmparatorluğu, Güneydoğu Asya'da kurulmuş bölgenin en güçlü imparatorluklarından biriydi.
26:12802'de kurulan imparatorluk, 1431'de yıkılıyor.
26:17Bugünkü Laos, Tayland, Vietnam, Myanmar ve Malezya ülkelerini kaplayan
26:23dey bir alana kurulmuş olan bir imparatorluktu.
26:27Buraya bir tane basamak koymuşlar.
26:30Orijinali varken bunu kırdık.
26:32Yapılan eserlerin bir kısmının koruma altına alındığını görüyoruz.
26:37Eski basamakların üstüne ahşaplar monte edilmiş.
26:41Bu görmüş olduğumuz taş mimarilerin büyük bir kısmı o dönemlerde altın ve mermerlerle kaplıydı.
26:48Bulunmuş olduğumuz Ankor Wat Tapınağının bir parçası olan
26:52yine bu tapınakta gezerken aşırı derecede büyük yapıldığını görüyoruz.
26:58Tabi burası Ankor Wat Tapınaklar Kompleksi.
27:02Yaklaşık 40 bin kilometre karelik diye bir alana yayılıyor.
27:06O kadar büyük bir alanı, o kadar büyük mimarinin surlarını, duvarlarını sanatla donatmışlar ki
27:14inanılmaz bir emek ve sabırın sonucunu görüyoruz biz bu tapınaklarda.
27:19Kimer İmparatorluğu bu tarz tapınaklar inşa ederek daha çok Hinduizm'i yaşamışlar.
27:25Ama daha sonra Budizm'le birleşmişler.
27:28Bu nedenle her iki dine ait detaylar, sanatlar dikkat çekiyor mekanda.
27:34Bu arada yavaş yavaş tapınakların içine o ihtişamlı kubbelerin olduğu noktaya doğru gidiyoruz.
27:39Suratlar dedik dikkat çekiyor.
27:41Tabi bu suratlar farklı anlamları var.
27:43Zaten tapınakta gezdiğimiz, gördüğümüz bütün sembollerini, heykellerini her şeyin bir anlamı var.
27:48Hiçbir motif, detay boşu boşuna işlenmemiş.
27:52Hayatlarını anlatmışlar ve aynı zamanda buradaki suratlarda kralın dört yüzünü görüyoruz bu.
27:58Kulelerin üzerindeki suratlarda, işlemelerde.
28:01Tutku, nezaket, eşitlik ve sevgi.
28:05Sevgiyi sembolize etmesi amacıyla kralın dört yüzünü, dört özelliğini işlemişler.
28:11Bu arada geçtiğimiz bu yollar o kadar dar ve ince ki.
28:15Artık tapınağın iç kısımlarındayız.
28:18Bu kısımlar genelde halkın çok kullanımına açık alanlar değil.
28:22Çoğunlukla rahipler bu bölgelerde.
28:24Din adamlarının olduğu çok özel noktalardan geçiyoruz şu anda aslında.
28:28Bugün bile kullanılan Budist tapınaklarda her bölgeye halk rahatça giremiyor aslında.
28:34Uzun, ince, küçük küçük tapınakları aşıyoruz.
28:38Ve aştıkça karşınıza yeni yerler çıkıyor.
28:45Heykelin üstüne değişik bir tane sünnet yüzünden takılan şeyden giydirmişler.
28:50Böyle altı takarlar ya.
28:52Ben de geçen giymiştim.
28:53Düğünüm olduydu.
28:55Şimdi burada tip bokslar var.
28:59Tip boksler de din adamları için.
29:03Büyük ihtimalle sizin sağınızda olan din adamları için sizin solunuzda olan tapınak için para atıyorlar.
29:10Bazı noktalarda hala gelen Budistler ibadetlerini gerçekleştirebiliyorlar.
29:16Minik bir Budist tapınağı şu anda çıktı karşımıza.
29:19Tarihle bugün aslında iç içe geçmiş diyebiliriz bu yapıda.
29:23İnsanlar hala bakın bu eserde ibadetlerini gerçekleştirebiliyorlar.
29:28Ve onlar için çok önemli olan bir eser burası.
29:30Böyle bir tapınak, bugünkü gördüğümüz gibi boş durmuyor tabii ki.
29:34Binlerce Buda heykeliyle o zaman dolu bu tapınak.
29:38Ama savaş döneminde bu heykeller çalınarak ne yapılıyor? Götürülüyor.
29:43Ve hala bugün bile buradan çalınan heykeller bazı şeylerde satılıyor.
29:48Çok az sayıda heykel kalabilmiş.
29:51Özellikle bazıları kalsa da kafaları kırılmış heykeller bunlar.
29:55Milyonlarca turist bu binlerce yıllık eserleri görmek için Kamboçya'ya geliyorlar.
30:05Bu arada tapınak içerisinde gezerken farklı farklı semboller, çeşmeler dikkat çekiyor.
30:10Ve hemen burada yine bakın insanların geldiğinde kendi tarihte tabii buraya geldiklerinde Hindistan cevizi sütü dökerler ya da su dökerler.
30:19Ve bu suyun Hindistan cevizi sütünün burada kutsandığına inanırlarmış.
30:24Bu çeşmede bakın görüyorsunuz.
30:26Ve bugün de hala insanlar buraya geldiği zaman bu görmüş olduğunuz çeşmeden istifade ediyorlar.
30:34Sularını döküyorlar, Hindistan cevizi sularını döküyorlar ve kutsallığının olduğuna inanmaya devam ediyorlar.
30:40Bu tarz batıl inançlar bu kültürde çok yaygın.
30:44İnsanlar nesnelere, canlılara farklı anlamlar ve değerler yüklüyorlar.
30:51Buradan girebiliyoruz.
30:56Burada da sular akıyor.
30:58Bu tübek yapar ama.
31:11Yakup Can bizim için çalışıp araştırıp burada anlatıyor.
31:16Yapınakların içini en ince ayrıntısıyla bize gösteriyor.
31:20Ankor, Kimerler'in başkenti oluyor.
31:23Ama öncesinde ise Yasodharabura, Hariharalaya kentleri başkenti oluyor.
31:2913. yüzyılda gücü zayıflayan imparatorluktan sonra Skotay Krallığı geliyor ama tabii birçok krallık bölgeye hakim oluyor.
31:39Fakat hiçbiri Kimerler gibi güçlü olamıyor.
31:43Kimerler'den sonra bu şekilde ihtişamlı hiçbir eser yapılmıyor.
31:48Zaten Kamboçya kültürü Kimerler'le şekilleniyor.
31:52Neden acaba böyle ihtişamlı kuleler yapılmış?
31:55Bölge aslında bir plato, yüksek bir düzlük ve doğal bir yükselti yok.
32:00Bildiğiniz gibi din arayışı, dini inançlar her zaman yüksek bölgeleri kutsal kabul etme eğilimde.
32:06Ancak ellerinde böyle bir bölge olmayınca muhtemelen Kral kendisi bir dağ motifiyle bir tapınak yaratmak istemiş.
32:14Ve gördüğümüz gibi ortaya neredeyse uzaktan biraz bakıldığında sanki sıra dağlar izlenimi veren muazzam bir taş yapı ortaya çıkmış.
32:22Bunun aslında benzer örneklerini birçok medeniyette görebiliyoruz.
32:26Gerek Güney Amerika yerlerinde en muhteşem örneklerini Mısır'da ya da dünyanın başka yerlerinde yüksek tepelere kurulan ibadethaneleri, yüksek tepelerin üstündeki ibadethanelerde görebiliyoruz.
32:39Kamboçya, resmi adıyla Kamboçya Krallığı, Asya'nın en fakir ülkelerinden biri.
32:46Başkenti Pompen, oldukça dindar olan ülkenin nüfusu yaklaşık 17 milyon.
32:52Resmi dilleri Kimerce, para birimleri Kamboçya Riyeli.
32:56Asya'da Hint ve Çin kültürlerinin kesiştiği Mekong Deltası'nda yer alıyor.
33:021863'te ülkeyi mahveden Fransızların hakimiyetine giren Kamboçya, 1953'te bağımsızlığına kavuşabiliyor.
33:121975-79 yılları arasındaysa Kızıl Kimer rejiminde ülke dünyadan izele olup soykırımların en ağırını yaşıyor.
33:23Geçmişi acılarla dolu olan bir ülke Kamboçya.
33:26Şu anda ülkede en önemli geçim kaynakları arasındaysa ev sanatları yer alıyor.
33:32Kamboçya özellikle ahşap ve taş işçiliğiyle ön planda olan bir ülke.
33:38Dini sembollerini gösteren heykeller görüyoruz.
33:41İşte o heykellerin, o sanatların, o işlemelerin yapıldığı bir atölyeye düştü yolumuz.
33:47Hemen şöyle yavaş yavaş ilerlemek istiyorum.
33:50Tabi bu insanlar zaten normalde de maddi durumları çok iyi olan insanlar değiller.
33:55Ve insanlar özellikle köyde, kursallarda, kasabalarda yaşayanlar büyük şehirlere ya da çevresindeki okullara,
34:02kooperatiflere gelerek ekonomilerine katkı sağlıyorlar.
34:06İşte bir hanımefendi.
34:07Şu anda burada ahşap işçiliği yapıyor.
34:10Onlar için önemli olan ya da özel sipariş üzerine istenen motifleri,
34:16süs eşyalarını burada taş ya da ahşap olarak işleyip teslim ediyorlar.
34:22Tabi burası yapım aşaması.
34:24Bir de buranın şovrumu var.
34:26İnsanlar, gelen turistler bu sanatlardan eğer isterlerse alabiliyorlar.
34:31Burada hanımefendi bakın.
34:32Şurada hemen şöyle yandan göstermek istiyorum.
34:37Bir önünde örnek var, model var.
34:39Ve o modeli işliyor.
34:42Bu atölyeye geldiğimiz zaman da ortamdan bahsetmek istiyorum biraz.
34:46Hava burada hep sıcak olduğu için,
34:48bakın görüyorsunuz, pencere oyukları var ama cam falan yok.
34:53Hava çok sıcak olduğu için burada kapı, pencere yok.
34:56Hepsi açık.
34:57Ve rüzgar akışı sağlandığı için insanlar serin serin çalışıyorlar.
35:01Yoksa kapı pencere olsa, düşünsenize sıcak, hava da sıcak, klima da yok,
35:07çok zor şartlarda çalışırlardı.
35:09Muhteşem.
35:18Bugün ülkede el sanatları önemli geçim kaynaklarından biri.
35:23Ahşap, taş, mermer önemli yer tutuyor.
35:27Şimdi bu son aşamada da harika bir showroom çıkıyor karşımıza.
35:32İşte o görmüş olduğunuz öğrencilerin yaptığı eserler,
35:35hırsallardan gelen insanların el sanatlarını yansıttığı objelerin
35:40hepsi burada turistler tarafından satın alınabiliyor.
35:42İlginç bir aslında mekan ve bir o kadar da aslında bu halka
35:46faydalı olabilecek bir yer ortaya çıkarmışlar.
35:48Evet, özellikle köyden, hırsal kesimden gelen eğitimsiz halka
35:53bir iş alanı açmak için tasarlanmış bir projeymiş bu.
35:57Özellikle bu eserlerde de baktığımızda buranın tarihiyle
36:00bağlantılı Kımer toplumunun, Ankor Vat'ta gördüğümüz
36:04duvar süslemelerinin çok benzerini görüyoruz.
36:06Yine benzer şekilde taş işçiliği, ahşap işçiliği,
36:10Budizm'in yansımalarını görüyoruz.
36:12Buda heykellerinde Hinduizm'in yansımalarını görüyoruz,
36:15fil heykellerinde.
36:16Yine dokumada bölgenin, Hint-Çin yarımadasının
36:21ipek yetiştiriciliği, ipek dokumacılığı örneklerini de görüyoruz.
36:25Ya değil ki eşya acaba ne alabiliriz diye düşünenler için
36:28harika bir yer.
36:29İyi bir seçenek, iyi bir yer.
36:31Ev sanatlarından yapılan eserlerin yer aldığı atölyeleri
36:35keyifle gezdikten sonra artık rotamızı başka yerlere çeviriyoruz.
36:40Evet arkadaşlar, şimdi gördüğünüz gibi buranın yöresel
36:44kıyafetlerinden aldım.
36:45Satıcılardan aldık.
36:48Sapan da aldık.
36:50Gidiyoruz bakalım.
36:52Çok ucuzdu.
36:54Yani o kadar da ucuz olmasa da en işteydi.
36:57Şu an için 5 doları aldım.
36:59Bunu da 2 doları aldım.
37:01Atölyelerden çıkınca yine yemyeşil bir doğada buluyoruz kendimizi.
37:07Balık arıyorum.
37:08Bakalım balık bulabilecek miyiz?
37:10Şuralarda var gibi de olmaz ya.
37:12Yakupcan, Kamboçya'da buradaki yerel çocuklar gibi
37:16doğayla oyun oynamaya çok alıştı.
37:19Ah be.
37:21Burada Tom Raider filmi çekilmiş.
37:25Biz de izliyoruz.
37:27Kertenkele var.
37:31İzleyiciler, şimdi geliyoruz.
37:34Büyük ihtimalle bunları da Araplar gibi yapmış böyle kazınmışlar.
37:38Ankor Wat Tapınaklar Kompleksi'nde dünyanın en meşhur filmlerinin
37:43çekildiği yerleri görüyoruz.
37:45Manzaralar mülk.
37:49Manzaralar mülk ötesi.
37:51Böyle manzaraları görmek istiyorsanız ya bizim programı izleyin
37:54ya da o filmi izleyin.
37:57Tom Raider.
37:58Tom Raider filmini izleyin.
38:00Gördüğünüz gibi arkadaşlar Tom Raider filmindeki oynamış ağaç bu.
38:04Çöküğüne baksanıza.
38:06Buranın en önemli özelliği yapıları saran ağaçlar.
38:09Çünkü böyle değişik olduğu için Tom Raider filminde oynamış.
38:12Şimdi burada böyle bir ağaç var.
38:16Gördüğünüz gibi ağaç parlıyor.
38:21Elmas gibi.
38:24Yolu bayağı bir kaplamış.
38:26Tom Raider filminde oynamış ağaçlar bunlar.
38:29Yani mesela biz benden ünlü bu ağaç.
38:32Burası meşhur bir tarihi eser.
38:34Yakup Can ve ben bu görkemli eseri şaşkınlıkla geziyoruz.
38:38Bizim Yakup Can da bu tarihi ve ilginç mekanları bizim için anlatıyor.
38:44Buralarda yerlerde çöp görmeniz zor.
38:48Çünkü insanlar buraya çok güzel bakıyorlar.
38:52Saklıyorlar burayı.
38:54Mesela başkalarında çöp göremezsiniz.
38:56Buğduda çöp göremezsiniz.
38:57Buğduda yere çöp atmanın 14 bin lira cezası var.
39:02Ceza önemli.
39:03Ceza önemli.
39:04Olmazsa mesela diyelim yemek yiyorum ben.
39:09Yemek yiyorum ben.
39:13Mesela böyle umurumda olmazsa kötü olur, tehditmiş olurum.
39:17Oraya boşuna çöp kutusu koymuyorlar.
39:28Evet izleyiciler şimdi de mezardayız.
39:30Girelim bakalım.
39:32Kral mezarındayız.
39:34Krallar ölünce külleri buraya atılıyor.
39:38Yakılıyor.
39:41İzleyiciler şimdi burada krallar ölmeden önce güzel bir mezarları olsun diye
39:49yüklü bir miktarda para öderler.
39:51Ki onun da öyle zengin mengin biri olduğu anlaşılsın diye.
39:58Ve krallar kendine böyle ihtişamlı mezarlar yaptırırlar.
40:03Ki zengin olduğu bayağı belli olsun diye.
40:08Ve mezarlarını böyle yapıyorlar.
40:13Görüyorsunuz.
40:17İzleyiciler aynı gibi.
40:23Evet izleyiciler gidiyoruz.
40:26Gidiyoruz.
40:29O kadar belli olmayabilir ama yine duvarlarda resimler göreceksiniz.
40:34Demişler ki o kadar yapmışız artık yeter bu da bu kadar belli olmasın demişler.
40:40Yoksa nazar değer, yıkılır demişler.
40:44Ve nazar bayağı bir değmiş.
40:48Bu akıl hızla yüzü ayrılan sürenin sonuna geldik.
40:51Artık başka bir programda başka bir yerde sizinle görüşmek üzere.
40:56Hoşçakalın.
41:26İzlediğiniz için teşekkürler.

Önerilen