• evvelsi gün
Sosyal Medya Hesaplarımız...

Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr

Category

🗞
Haberler
Döküm
00:00Evet, kıymetli izleyiciler şimdi bu esir takasını ateşkes anlaşmasını ve gazetedeki
00:06son durumu uluslararası ilişkiler uzmanı profesör doktor ozan örmeci ile konuşacağız.
00:13Sayın örmece hoş geldiniz yayınımıza.
00:15Tolga bey merhaba çok teşekkür ediyorum.
00:17Ben de size iyi yayınlar diliyorum arkadaşlar.
00:21Sayın örmeci duymak istiyorum ben de şu anda evet şu anda ateşkes görüşmeleri
00:27gerçekleşmişti.
00:281 ay öncesini takriben 1 ay önce ateşkes sağlandığı rehinelerin takası gerçekleşiyor.
00:35Şu anda 3 israilli esir hamas tarafından teslim ediliyor.
00:40Bugün biri teslim edildi, ikisi de hanı yunus kentinde teslim edilecek israilinde
00:45rehineleri teslim etmesi bekleniyor.
00:48Karşılıklı olarak siz bu ateşkes görüşmesi süreci hakkında ve rehinelerin teslimi
00:54hakkında neler düşünüyorsunuz diye sorarak başlamak isterim.
00:58Teşekkür ediyorum.
00:59Tolga bey öncelikle akan kanın durmuş olması çatışmaların durmuş olması hepimiz
01:05için güzel bir haber.
01:06Çünkü orada insanlığın vicdanını sızlatan maalesef görüntüler gördük 7 ekim sonrasında
01:13gerçekten en israile sempati duyan kişilerin dahi eleştirel yaklaşmak zorunda kaldığı
01:20çok sert 1 politika uygulandı.
01:23Ona karşın tabi ki ateşkes anlaşmasının yeni seçilen amerikan başkanı Trump'ın
01:30orta doğu özel temsilcisi olarak seçtiği Steve Whitkoff'un ve önceki amerikan yönetimin
01:35de katkılarıyla bir ateşkes anlaşmasına nihayet varıldı.
01:40Ölen 50 bine yakın belki kişiden yerinden yurdundan edilen 1 milyon kişinin ardından
01:46bu noktada tabi ki Trump'ın güçlü bir şekilde başkanlık koltuğuna oturmasının
01:52ve ne yapacağı bilinmeyen oldukça kararlı hatta belki tehlikeli tırnak içinde diyebileceğimiz
01:591 siyasetçi olmasının taraflara söz geçirmede etkili olabildiğini görüyoruz.
02:04Bugün barışı sağlamada tabi ki ideal yöntem demokrasi kabul ediliyor ancak zaman zaman
02:10ilginç 1 şekilde güçlü liderlerin de uluslararası uyuşmazlıkları çözmeden
02:17faydalı işlevsel olabildiklerini görüyoruz.
02:20Daha önce mesela Hazar Gölü veya Hazar Denizi'nin statüsünün belirlenmesi ve
02:25kıyıdaş ülkelerin paylaşımının yapılması konusunda Rusya Federasyon Devlet Başkanı
02:30Sayın Vladimir Putin ki demokrat özelliğinden ziyade tabi ki daha sert politikalar ile
02:36bilen bir kişi etkin ve başarılı olmuştu.
02:39Uzlaşmayı sağlamıştı.
02:40Türkiye'nin daha önce gerçekleştiremediği birçok açılım ve cesur politikayı ilginç
02:481 şekilde demokrasi eksiği eleştirileri yapılan Sayın Erdoğan Cumhurbaşkanımız
02:52döneminde başarabildiğini görüyoruz.
02:54Alevi çalıştığından tutun Kürt sorununda PKK terör örgütüyle şu an dışişleri bakanımız
03:00olan Sayın Hakan Fidenin MİT müsteşarlığı döneminde bu tarz süreçlerde bazen güçlü
03:06ve kararlı iktidarların ve toplumsal inanç ve kültür temelinde halkla iyi bütünleşebilen
03:12iktidarların başarılı olabildiğini görüyoruz.
03:16Sayın Trump'da Amerika'daki bu Hristiyan sağ kitlelerin oldukça milliyetçi muhafazakar
03:22sağ kitlelerin ülkemizdeki mütedeyyin kesime benzetilebilir onların Hristiyan
03:27versiyonu onlarla iyi bir duygu bağı kurabildiğini görüyoruz ve İsrail'e de Hamas'a da sözünü
03:34dinleterek bir ateşkes sağladı.
03:36Umuyoruz bütün rehineler İsrailli rehineler ve Müslüman Filistinli rehineler sağ salim
03:44birbirlerine teslim edilecektir bu süreçte tarafların medeni tırnak içerisinde bir
03:50görüntü vermesi sizin haberinizde yer aldığı şekilde yüce dinimiz adına ve
03:55İslam dünyası adına da çok önemli bu yüzden tabii ki doğru şekilde süreçleri
04:02yansıtmamız ve objektif olmamız gerekiyor ve tabii ki iki tarafında belki haklı
04:08olduğu konular var ama önemli olan bundan sonra barışın sağlanması ve bence bu
04:13noktada güç dengeleri temelinde akılcı bir politika izlenmesi gerekiyor Tolga Bey
04:19Trump'ın ilk başkanlığı döneminde damadı Jared Kushner'in açıkladığı hazırladığı
04:25çok ilk günden tükaka edilen ama aslında bence Filistin devletinin kurulmasını ve
04:31resmi olarak Amerika tarafından da tanınmasını sağlayacak bir plan vardı bugün hala haritası
04:38internetten bulunabilir ve gazze ile batı şeriat ikisi de Filistin toprağı ve arada
04:44bir bağlantı noktası da var Netanyahu'nun Birleşmiş Milletler'de gösterdiği harita
04:50gibi değil yani bu barış planını umuyoruz yeni dönemde Amerikan başkanı ve Sayın
04:57Amerikan Başkanı ve yeni Amerikan yönetimi Sayın Cumhurbaşkanımız ve Türkiye'nin güçlü
05:02diplomatik kadroların etkisiyle yeniden uygulamaya sokarlar çünkü Sayın Trump'ın
05:08defalarca vurguladığı gibi Suriye ve daha birçok konuda Türkiye anahtar tutan ülkedir
05:14bölgedeki en güçlü askeri yapılanmadır üniversiteleriyle medyasıyla yetişmiş genç
05:21ve dinamik nüfusuyla Türkiye bölgenin yıldızıdır dolayısıyla Türkiye'nin de destek vermesiyle ki
05:28bizim tek istediğimiz bu bugün geçtiğimiz gün bir İsrailli akademisyen meslektaşımızla
05:33konuşurken de aynı şeyi söyledim bu kadar Sayın Erdoğan ve mevcut yönetime eleştiriler var bir
05:38bölüm aklı olabilir belki iç politikada ama Türkiye'nin 1967 sınırlarında iki devletli
05:44çizgisinde çizgisi politikası inanın Tolga Bey 1967'den bu yana hiç değişmedi Solcu Başbakanlarımız
05:51oldu Merkez Sağ Başbakanlarımız oldu Askeri Yönetimlerimiz oldu Sayın Erbakan gibi Profesör
05:58Erbakan gibi daha İslami siyasette nam salmış bu şekilde bilinmiş bir Başbakanımız oldu Sayın
06:05Erdoğan gibi o kökten gelen ama daha merkeze yanaşan daha ılımlı muhafazakâr politikacılarımız
06:10oldu ama bizim çizgimiz hiç değişmedi yani burada Amerikan yönetimini ve İsrail yönetiminin
06:15anlaması gereken aslında İsrail'in aşırı savrulmasının Türkiye'de de yarattığı huzursuz
06:23anlamda çünkü inanın yani Türkiye'de de tabii çok trajik olaylar oluyor o tel yangınları
06:28vesaire ama Filistin konusunda halkımızın duyarlı olduğunu ne kadar ben görebiliyorum
06:32sokakları çıktığımda işte kermes düzenliyor halkımız başka şeyler yapılıyor o yüzden bu
06:37konuya sahip çıkması Sayın Hakan Fidan garantörlük önerisi olmuştu bu da hiç konuşulamadı maalesef
06:43ama bizim bölgede tek isteğimizin aslında barış ve istikrar olduğunu uluslararası kamuoyuna da
06:49anlatabilirsek maalesef yanlış bir imaj çiziliyor Türkiye hakkında içerideki bazı
06:54gelişmelerde ne yazık ki öyle bir algı yaratıyor halbuki doğru bir şekilde anlatabilirsek yeni
07:00dönemde umuyoruz Trump yani çok tabii ki Trump'ın bakış açısı Tolga ve siz de fark etmişsinizdir
07:06yani çok Müslüman yanlısı Filistin yanlısı bir kişi değil Hristiyan Amerika'daki bu Hristiyan
07:13topluluklar muhafazakâr toplulukların İsrail'e daha yakın bir duruşu var artık kültürleri iç içe
07:18siyasal sistemleri ve kültür endüstrilerini Amerikan Yahudileri çok hakim konumda ama Trump'ın bir
07:25diğer özelliği de aslında yani koyu bir protestan Hristiyan olması yani özel bir Yahudi
07:32sempatisi de yok ve Hristiyanlık temelinde algı yok Kudüs'te ve daha birçok yerde inanın bugün
07:38bile Filistin'de Hristiyan toprağı bölgeler var Filistinli Hristiyan nüfusu var daha önce
07:44Asya ile İsrail arasında gerginliğe neden olan mesela orada kiliseler var halen Fransız toprağı
07:49kabul edilen dolayısıyla İsra bu bir Müslüman Yahudi savaşı değil bu uluslararası hukuk ve
07:56Filistinlerin yurt savaşı Filistinlerin bir kısmı da dediğim gibi Hristiyanlık küçük bir bölümde olsa
08:01ve Filistinlerin bu haklı davasında farklı yöntemler uygulandı bu yöntemler tartışılabilir
08:08Hamas'ın saldırısı 7 Ekim sonuçları iyi mi oldu kötü mü oldu bunları umuyoruz ilerleyen günlerde
08:14bir uzun bir programımızla değerlendirmek isteriz ama bunu başlatan Filistin davasını
08:20başlatan biliyorsunuz aslında daha seküler sol temeldeki Filistin Kurtuluş Orgütü veya El Fetih
08:25dediğimiz hareket dolayısıyla bu bir dini çatışma değil Hamas'ın yaptığı da aslında bir vatan
08:32mücadelesi diyelim ki İsrailler de kendi açılarından böyle bir mücadele ve bunun yolu da uzlaşarak
08:38sorunları çözmek sınırları belirlemek güvenlik riskleri ortadan kaldırmak ve iki devletli bir
08:44barışı hayata geçirdik Trump'ın geçtiğimiz gün yaptığı Air Force var Amerikan başkanların uçağında
08:50yaptığı açıklama tabi bu konuda korkuları tetikledi çok İsrail aşırı sağı gibi bir yaklaşımı
08:56geliştirecek diye endişeler oldu ama zamanla görüldü ki aslında o da bir taktik Rusya Ukrayna
09:01tarafında da yapıyor bunu Putin'e de uzlaşma mesajı veriyor Ukrayna tarafına da ama Putin de
09:09mesela Rus lider de eğer istediği yönde hareket etmezse ona yönelik de bazı mesela yaptırımlar
09:16uygulayabileceğini açıkladı vesaire dolayısıyla Trump'ın bu açıklamasında bence iyimser açıdan
09:22bakarsak ve Türkiye olarak da üzerinde diplomatik ve ekonomik gücümüzü kullanarak yeni dönemde
09:28Filistin'de ve Orta Doğu'da barış için harcamalıyız diye düşünüyorum kullanmalıyız diye düşünüyorum
09:34ve Trump döneminde de temel fokusum bence İsrail açısından Filistin ve Arap devletlerinden ziyade
09:40İran olabileceğini düşünüyorum bu yüzden hatta Steve Whitkoff şu anda bölgeyi ateşkesten sonra
09:46ateşkesi denetlemek için Trump'ın özel temsilcisi bir kez daha bölgeye gitti dün İsrail'deydi
09:51Başbakan Netanya ile görüştü bugün Suudi Arabistan'da yanlış bilmiyorsam ve İsrail Suudi
09:57Arabistan normalleşmesinin bile zaten Birleşik Arap Emirlikleri ile bunu başarmış da Trump ilk
10:03döneminde İbrahim Antlaşmaları Abraham Akarsu'ya geçiyordu bu yönde çaba göstereceklerdi Tolga Bey
10:08bu şekilde bir giriş veya toparlama yapayım. Peki aslında hepimizin korkusu yani vicdan sahibi
10:16olan herkesin korkusu bu rehine esir takasının gerçekleşmesinin ardından ateşkesin son bulabilme
10:24durumu sizce İsrail yine bir son anda her zaman yaptığı gibi arkadan hançerleme girişimine
10:33başvurup da esirleri rehineleri aldıktan sonra bu ateşkesi bozar mı? Bu ateşkesin selametinin
10:40geleceğini nasıl görüyorsunuz? Tüm dünyanın gözleri önünde gerçekleşen bir süreç Tolga Bey
10:46Bunun olmayacağını ümit etmek ve düşünmek istiyorum. İsrailli insanlar da güvenlik güçleri
10:55içerisinde çok acımasız Arap, Müslüman, Filistin karşıtı radikal kesimler olabilir ama orada da barış
11:02isteyen kendi hükümetlerini protesto eden gördüğü görüntüler nedeniyle çok İsrail devleti ve Yahudi
11:09halkı adına hüzüntü hisseden çok sayıda meslektaşımız var. Uluslararası toplantılarda
11:13yurt dışında karşılaştığımız bunları ifade ediyorlar. Dolayısıyla ben pozitif bakmak istiyorum
11:20ve olumlu olacağını düşünmek istiyorum. Çünkü Avrupa devletleri de biliyorsunuz Tolga Bey takip
11:27ediyor. İrlanda, İspanya, Fransa, Almanya bunların hepsi hiçbiri Filistin yanlısı devletler değil
11:33özel olarak ama onlar da artık gördükleri manzaralar karşısında tabi ki İsrail'in bu aşırı
11:38güç kullanımı politikası ki İsrail'in kendini savunmasını hep destekleyen devletlerdir bunlar.
11:43Ama bu politikalar karşısında İsrail aleyhine açılmış bir dava da yürüyor Uluslararası Adalet divanında.
11:49O yüzden bence İsrail de artık bu şekilde davranmasının kendisine zarar verdiğini düşünmüş olabilir.
11:57Umuyorum ve o yüzden bir ateşkeste sorun olmayacağını düşünüyorum. Filistinlerin bir bölümü
12:03Kuzey Gazze bölgesine geçmeye başladı net sanırım koridoruna ve inşallah provokasyonlar olmaz ama
12:10Türkiye çok karışık bir bölge Suriye'de böyle biliyorsunuz yani bir yabancı devletlerin görevlileri de
12:16olabiliyor başka şeyler de olabiliyor terör grupları olabiliyor. O yüzden çok acele etmemek iyi
12:21araştırmak ve dikkatli olmak gerek. Umuyoruz İsrail ve Filistin tarafı başarıyla bu süreci tamamlar
12:29ve normalleşmeye katkıda bulunurlar. Biz Türkiye olarak ara buluculuk, kolaylaştırıcılık tabi ki
12:36Filistin'den yana ama uluslararası sorumlu bir aktör olarak sorunları çözmek için her türlü çaba
12:41göstermeye hazırız. Peki şu anda az önce önceki günlerde daha doğrusu Trump, Ürdün, Mısır ve Arap
12:50ülkelerine çağrıda bulunmuştu. Daha çok Filistinliyi alın diye oraya gönderme planı aslında aşikar
12:57olmuştu Trump tarafından söylenmişti. Bu nasıl bir politikadır acaba? İsrail'in Amerika ile
13:03birlikte soykırım yaparak alamadığı Gazze'de şimdi yumuşak güç kullanarak mı orayı kendilerine göre
13:10temizlemek ve almak avuçlarının içine almak istiyorlar? Siz bu açıklamayı nasıl görüyorsunuz
13:15yorumluyorsunuz Trump'ın? Tabii ki benim destek vermediğim talihsiz bir açıklama olarak görüyorum.
13:20İsrail aşırı sahanın argümanlarını yani Batı Şer'i ve Gazze'nin tamamının İsrail toprağı
13:25olmasını savunan ki İsrail yüz ölçümü olarak büyük bir devlet değil ama orası Filistin yurdu.
13:31Orası o insanların evi yani onları o şekilde davranmaya hakları yok. Uluslararası hukuken de yok.
13:37Yani şöyle düşünsün izleyicilerimiz Tolga Bey bakın bundan tam 105 yıl önce Osmanlı İmparatorluğu
13:45Cihan İmparatorluğu Osmanlı'da yaşayan Ermeniler bizim bugün vicdan sahibi Müslüman Türklerin çok da
13:52olumlu güzel bir şeymiş gibi hatırlamadığı ki tamamen savunma amacıyla gerçekleşen Osmanlı
13:58arkadan saldırıldığı için tehcire tabi tuttular. Talat Paşa bu yüzden öldürüldü biliyorsunuz Almanya'da
14:05suikasta uğradı Talat Paşa bizim başbakanımız o dönemki ve 110 yıl geçen 105 yıl geçen olayla
14:12ilgili bugün Türkiye'ye işte aradan yüzlerce yıl geçmiş suçlama yöneltiyorlar. Bugün gözlerimizin
14:19önünde bir buçuk milyon insanın ki Osmanlı'da da Ermenilerin de tehcir edilen sayı bunun çok
14:25önemli olmalıdır. Ciddi tarihçilerin araştırmaları bunu göstermektedir. Bu insanların tehcir edilmesi
14:31yerlinden yurdundan edilmesi Mısır'a Ürdün'e gönderilmesi gibi fantastik planlardan söz ediliyor.
14:37Bunları kabul etmek mümkün değil. Bu insanların asla kabul etmemesi gerek tabii ki böyle bir şeyi.
14:42Gerekirse bizim destek olmamız İslam İşbirliği Teşkilatı eski adıyla İslam Konferansı Örgütü'nü
14:48Arap Ligi'nin yani Arap devletlerinin bu kadar etkisiz kalması da aslında biraz Türkiye ve İran'ı
14:53tutarıyor. Yoksa Arap devletleri hem maddi açıdan güçlüler hem temelde onların davası yani Filistin
14:59davası çıkışı itibariyle. Ama maalesef bu konuda çok isteksiz davranıyorlar. Bu açıklamaları ciddiye
15:07almayalım ama Trump'ın bunu taktik gereği yaptığını da düşünebiliriz. Yani en kötüyü gösterip sonra
15:14belki işte bu barış planına çünkü ilk barış planına Filistin tarafı hiç destek vermedi. Şu da var
15:19ve bakın gerçeği söyleyeceğim. Çünkü siz gerçekten demokratik ve özgür bir kanal olduğunuz için size
15:24güvenerek anlatıyorum. Filistin davası da nasıl Ermeni meselesini biz diyoruz artık o bir endüstri
15:30olmuş. Amerikan Ermenileri bu konuyu kullanarak maddi şey yapıyorlar, film çekiyorlar, propaganda
15:38yapıyorlar, para topluyorlar. Filistin davası da maalesef uluslararası sosyalist, sol harekette ve
15:44kısmen de günümüzde artık son yıllarda İslamcı harekette bir artık şey haline gelmiş. Propaganda
15:50malzemesi haline gelmiş. Yani bunu da anlıyorum tabii ki destek de veriyor ama meselenin özü
15:55Filistin halkının iyiliğini sağlamak. İdeolojilerin amacı insanlara iyilik sağlamaktır.
15:59Bugün sol görüşlüyseniz işte toplumda ezilenlere belki ekonomik durumlarını geliştirmek için
16:05olursunuz ya da muhafazakar bir dünya görüşüne, İslami bir dünya görüşüne sahipseniz devlet ve
16:11sosyal yaşamda muhafazakar İslami değerlerin daha yoğun olmasını istediğiniz için bunu yaparsınız.
16:16Şimdi Filistin davasının bu mücadelenin amacı da Filistin halkının bir devlet sahibi yapmak ve
16:22onları güvende iyi tutabilmek. Yani bu şeyi kaçırmamamız lazım gözden. Olayın amacı sürekli
16:29savaş olsun değil. Olayın amacı Filistin devletini kurabilmek. Ve burada da maksimalist değil,
16:35mantıklı davranılması gerektiğini düşünüyorum. Trump'ın planını iyidir demiyorum kesinlikle ama
16:41bu planı beğenmeyip mücadeleye devam deyip daha sonra çok daha kötü bir durumla da karşılaşmamak için
16:50her zaman akılcı olmak gerekir. Bakın Kıbrıslı Türk profesör var, Vamuk Volkan, politik psikolojinin
16:55kurucusudur. Ulu Önder, Mustafa Kemal ve Adolf Hitler, Nazi diktatörü Hitler'i kıyaslar ve der ki
17:02Kıbrıslı Türk onarıcı liderdir. Çünkü yapılabilir olanı istemiştir ve başarmıştır. O yüzden Türk
17:10milleti bugün bağımsızdır. Ezanlarımız bütün camilerimizde özgürce okunabilmektedir. Türk halkı
17:16Müslüman'la iliklerine kadar yaşamaktadır. Hitler bir hayalci olduğu için çok radikal belki
17:24taleplerde bulunduğu için sadece bütün Alman halkını değil bütün dünyayı felakete sürüklemişti.
17:31Yani Filistin davasının başka uluslararası akımların, Avrupa'daki dünyanın farklı ülkelerindeki
17:39sol akımların, Latin Amerika'daki bilmem ne, onların güçlenmesine olanak sağlayan bir malzeme olmadığını
17:47burada anlatmak istiyorum. Bizim derdimiz Filistin halkının iyiliği. Biz Türk milletiyiz, büyük Türk
17:52milletiyiz, Necip Türk milletiyiz. Tek derdimiz dünyadaki bütün milletlerin sulh ve refah içerisinde
17:58yaşaması. O zaman bunu sağlayabilecek bir plan gelirse şimdi olabildiği kadarıyla bunu kapıyı açık
18:06bırakalım. İleride bunu geliştirmeye çalışalım mı? Çalışalım. Türkiye o yüzden güçlensin. Savunma
18:11sanayiyle, ekonomisiyle, medyasıyla, akademisiyle. Türkiye'nin güçlenmesinin önünde bir engel varsa
18:17o engelleri kaldıralım. Ve Türkiye güçlendikçe Filistin güçlenir. Türkiye güçlendikçe Karabağ güçlenir.
18:24Türkiye güçlendikçe Kıbrıs Türkleri güçlenir. Bunu bütün dinleyicilerimiz iyi anlasın. Türkiye doğal
18:31liderdir bakın bu. Yani biz istediğimiz kadar layık olalım, Avrupa Birliği'ne girelim, Amerika'nın
18:36stratejisine girelim. Biz İslam dünyasının temsilcisiyiz. Bu Osmanlı'dan bize miras kalan,
18:41Selçuklu'dan bize miras kalan bir şey. Bunu istesek de değiştiremeyiz. Buna uygun bir politika
18:46izlemememiz de durumunda da inanın hem halkımız daha mutlu olacaktır, hem insanlarımız daha rahat
18:52edecektir. Hem de biz kendimizi daha özümüzdeki gibi iyi hissedeceğiz ve bunu da başarabildiğimiz
18:57ölçüde Türkiye güçlenecektir. Peki şu anda o bölgede yeni gelişmeler de yeni rejimler de kuruluyor
19:06Suriye gibi mesela yanı başımızda. Suriye'de yeni yapılan açıklamaya göre Ahmet Eşar'a geçici
19:13hükümetin cumhurbaşkanı seçildi ve 8 Aralık'ta milli bayram ilan edildi. Suriye'deki oluşumu yeni
19:19rejimi Türkiye ile ilişkilerini PYD, PKK ile mücadelesini nasıl görüyor ve yorumluyorsunuz? Neler
19:25olacak yakın zamanda? Ne bekliyor? Bizi de ilgilendiren kısmında. Şimdi rejimin geçmişe
19:30itibariyle radikal bir kökten gelmesi durumu olabilir ama bizim jeopolitik mücadelemizde
19:36Suriye'deki mevcut rejim bizim için daha avantajlı bir durum Tolga Bey. Bizim Doğu Akdeniz, Suriye
19:42Akdeniz kıyısında bir ülke. Bizim Doğu Akdeniz'de Yunanistan'la, İsrail'le, Mısır'la zaman zaman
19:49tabii Mısır'la da düzelme yoluna girdik. Ama birçok ülkeyle yaşadığımız sorunlar oldu ve bu
19:54açıdan Suriye ile yeni yönetimde iyi ilişkilerimizin olması bizim Doğu Akdeniz ve Ege'de de
19:59elimizi kuvvetlendirebilecek bir durum. Hani mavi vatan doktrini şeklinde ifade edilen Türkiye'nin
20:05egemen haklarının korunması ve bu konuda uluslararası standartlarda bir uzlaşıya varılması
20:10hedefimiz var. Bu bağlamda Suriye'deki yeni yönetim hem Türkiye'ye siyasi olarak birçok
20:16örnek alması, iyi ilişkiler kurması Sayın MİT Müsteşarımızın ziyaretinde nasıl sıcak bilgi
20:21gösterildiğini gördük Emevi Camii'nde. Aynı şekilde Sayın Hakan Fidan'ın ziyaretinde.
20:25Tabii ki başka ülkelerde var. Çünkü Türkiye'nin maddi gücü belki henüz o ölçüde değil. O yüzden
20:31köfes ülkeleri, Suudi Arabistan, Katar, Bae bunlardan da destek almak istiyorlar. Ama biz bu süreci
20:37desteklemeliyiz bence. Bu yani bu işin bir ideolojik ya da özel bir kültürel yaklaşımı
20:44olduğu için değil. Jeopolitik çıkarlarımız ve Suriye'nin bütünlüğünü sağlayabilecek toplumun
20:49genel dokusuna uygun yönetim de böyle olduğu için bence desteklemeliyiz. Ama burada azınlık
20:55haklarının korunması özellikle işte bazı uluslararası kamuoyunun çok dikkat ettiği
21:02hususlar var. Farklı dini azınlıkların zorlanmaması eğitim alanında başka konularda.
21:09Yine kız çocuklarının, kadınların korunması. Afganistan'daki yönetim mesela bu geçiş sürecinden
21:15sonra bu yönde çok eleştiriler aldı. Ve stabil bir durum var orada da aslında. Orada da felaketle
21:20sonuçlanmadı. HHŞ'nin yönettiği İdlib bölgesinde de HHŞ'nin aslında yönetim olarak beklenenden
21:26belki de başarılı olduğunu gördük geçmişte. O yüzden ön yargıları bırakarak bu yeni sürece
21:32hep birlikte odaklanmamız gerektiğini düşünüyorum. Ve Türkiye iyi bir rol model olabilirse
21:38Müslümanlık ve demokrasinin, Müslümanlık ve modernitenin, Müslümanlık ve kadın haklarının,
21:43Müslümanlık ve çağdaş teknolojinin, Müslümanlık ve kalkınmanın bir arada güzel bir şekilde
21:49sentezlenebileceğini. Yani bugün değil mi Türkiye'de İslami hareket güçlendi ama en modern
21:55teknolojilerimiz oldu. Medyamızda en son yeni teknolojiler kullanılıyor. Askeri teknolojide
22:01çok ileri gittik. Üniversite sayımız kat kat yükseldi. Birçok iyi şey de oldu Türkiye'de.
22:07Olumsuz şeyler de oldu maalesef. Keşke olmasaydı. Bunların düzeltilmesini umuyoruz yeni dönemde.
22:12O yüzden bizim varlığımız ve başarımız aslında Suriye'deki yeni yönetimede bir örnektir.
22:20O yüzden Sayın Erdoğan güvenlik şeyleri sağlandıktan sonra bir ziyaret düşünülüyordu
22:25anladığım kadarıyla ama güvenlik gerekçesiyle ertelendi. Ama yakın zamanda Sayın Erdoğan'ın
22:30belki ziyareti olabilir. Belki muhalefet liderleriyle de birlikte gidebilir Sayın Erdoğan.
22:35Türkiye'nin gücünü göstermek adına ve bu süreçte bizim istediğimiz bu konuda Türkiye'nin
22:41jeopolitik çıkarlarını doğrudan ilgilendirmek. Çünkü bakın Türkiye'nin en uzun sınır komşusu.
22:45İnsanlar için konuşmak bazen çok kolay oluyor. Yani diyorlar ki Türkiye müdahale etmesin.
22:51Yani işte sen müdahale etmediğin zaman orada bir terör örgütü kuruyor orada yönetimi.
22:56Ve terör örgütü yönetim kurduğu zaman gelip sonra sana saldırıyor. Oradaki insanları
23:02zulmede biliyor. O yüzden Türkiye'nin müdahil olması destek olması gerekiyor.
23:08Ve Trump'ın da geçtiğimiz gün bir mülakat yaptım. Amerikalı emekli diplomatın mesela
23:14vurgusu Trump'ın bireysel olarak Suriye'den çekilmek istediğini söyledi. Matthew Brazen
23:19internette zaten yayınladığımız bir kayıt. Ve bence de Trump bireysel olarak Amerika'nın
23:26Suriye'de özel olarak bulunmasını çok istemiyor. Ama tabii ki Pentagon yetkilileri ve kabinesindeki
23:31bakanı falan onu ısrarla telkin ediyorlar biz kalalım diye. Biz Sayın Erdoğan'ın
23:37dostluğuna da güvenelim. Trump'la Suriye konusunda ve yeni devlet başkanı Sayın
23:42Jolani'yle, Elşara ile Türkiye'nin birlikte çalışabileceğini burada da radikallikten
23:48arınmış daha uyumlu hareket edilmesi gerektiğini. Hatta bizim yani onların önüne koyabileceğimiz
23:53bir program da var. Irak deneyimi var. Oradan da yararlanalım. Her şey mükemmel olmadı
23:58ama 2005'e kıyasla Irak da şu an açıkçası toparlanma yolunda bir ülke. Özellikle Türkiye'yle
24:05bu kalkınma yolu projesini gerçekleştirmeye başlamalarıyla, konektivite anlamında,
24:11ekonomik kalkımı ve petrol arzı anlamında çok ileri gidebilecek bir durumda Irak ve bu
24:16körfez ülkelerine de bağlanacak. Yani uzun vadede bölgede yeni bir jeopolitik ve jeoekonomik
24:22oluşuyor zaten. Bu bizim Avrupa hedefimize şey de değil, engel de değil. Yani Türkiye
24:28batı yönümlü olarak da gelişsin zaten. Ama doğu yönümlü de gelişsin. Yani bir iki taraflı
24:33gelişmemiz gerekiyor. Ve o yüzden ben Suriye'deki süreci yani önyargısız, endişesiz bekleyip
24:41görelim diyorum. Ve angaja olalım. Yani İngilizce bu engagement yani müdahil olalım oraya.
24:47Gidelim. Askerimiz orada bulunmaya devam etsin. Güvenlik riski ortaya çıkarsa yönetime bilgi
24:55vererek anlaşarak gerekirse daha da müdahil olalım. Orada prefabrik evlerimizi inşa edelim.
25:01Türkiye'den ülkesine dönmek isteyen Suriyeli dostlarımızı, kardeşlerimizi ülkelerine gönderelim.
25:07Kalmak isteyenler bu ülkeye kuralına, yasasına, dinine, vatandaşına saygı gösterenler kalabilirler.
25:15Ondan da rahatsız olmayız. Bizim ırkçı bir millet değiliz. Her millette kapımız açık.
25:21Türklük bir etnik tabir değildir. Türk Türktaşlarımız var. Başka Türktaşlarımız var.
25:27O yüzden ben olumlu olmak istiyorum. Tabii ki bir devrimci süreç işte şu Ahmet Şaray'ı gördüğüm
25:34zaman Fidel Castro aklıma geliyor. Yani Fidel Castro'nun İslami versiyonu gibi bütün kılık,
25:39ama bir yandan da tabii ki gerçekten karizmatik ve güçlenen bir lider. O yüzden ben devletimize
25:48güveniyorum. Güçlü bir silahlı kuvvetlerimiz, çok güçlü bir istihbarat teşkilatımız, iyi işleyen
25:53bir emniyet teşkilatımız, çok ciddi bir yönetim birikimimiz var. Düşünün 600 yıllık Osmanlı
25:59tecrübesi üzerine 101 yıllık Türkiye Cumhuriyeti tecrübesi. Yani bunlar başka hiçbir ülkede yok
26:04Tolga Bey. İnanın yani biraz İran, Orta Doğu'da hep iki buçuk devletten söz edilir. İşte o iki buçuğu
26:10oluşturan İran, Türkiye ve biraz da Mısır'dır. O yüzden gerçekten ben yeni süreçte Türkiye'nin
26:16daha da Suriye'de dahil olması gerektiğini düşünüyorum. Peki Trump kanadına tamamıyla döndüğümüz
26:23vakit. Önceki döneminde adeta Amin Aynat abiyle kanka olduğu Netanyahu'ya ağzı alınmayacak
26:30küfürler etmişti. Küfür etmişti. Çok aşağılayıcı bir hitapta bulunmuştu. Netanyahu'ya sonrasında
26:38Suriye'den de çekilmek istiyoruz demişti. PYD hatta bir korkuya kapılmıştı. Kandil'den mesajlar
26:44gelmişti. Ama öteki taraftan siz az önce cümle kurduğunuz cümlede Trump istemese dahi Pentagon
26:52var dediniz. Pentagon ve diğer askeri unsurlar var. Şöyle sormak istiyorum. Gördüğümüz Amerika
26:59bir derin Amerika müesses nizam kurucu oluşum var mıdır ve Trump'ın bu oluşumla birlikte varsa
27:06tabii ki de Orta Doğu politikası genel olarak bu doğrultuda nasıl olacaktı? Neler bekliyoruz?
27:12Şimdi özel olarak derin Amerika diye söylemiyorum Tolga Bey ama Amerika'da bir demokrasi olduğu
27:19için hatta bizden biraz daha iyi bir demokrasi endekslere göre. O yüzden başkanların dahi gücünü
27:25yasal ve bürokratik kurumlar var. Bizde de takdir edersiniz ki üniversiteden örnek vereyim. Biz
27:31mesela işlerimizi yapıyoruz. Sonra Yüksek Öğretim Kurulu var Ankara'da. Gelip çalışmalarımızı
27:36denetliyor. Çalışmalarımızı kontrol ediyor. Biz de memnuniyet duyuyoruz. Seviyoruz kendilerini ve
27:42tabii ki devletin yasalarına çalışma şeklinde uygun olarak hareket etmeye çalışıyoruz. Şimdi
27:48Amerika'da da Amerikan Savunma Bakanlığı Pentagon ve Amerikan Dışişleri Bakanlığı'nın yaptığı
27:54bölgeye yönelik uzun vadeli planlar var. Amerika'da bir başkan en fazla 8 yıl görevde kalabiliyor.
28:00Başkan Roosevelt ki olağanüstü bir dönemde başkan olmuştu. İkinci Dünya Savaşları'nda o 12 yıl ve
28:054 dönem görev yaptı. Ama Trump muhtemelen 2029 başında emekli olacak Amerikan başkanlığında.
28:13Dolayısıyla Trump'ın da belki her konuda kararını aşabilen çeşitli bürokratik yapılar
28:22yani özel bir derin devlet uygusu yapmadığımı belirtmek için söylüyorum. Bu bütün devletlerde
28:27az çok olan bir şey. Ama başkan bir şeyde çok ısrar ederse ve çok kararlı davranırsa da
28:32yapabilir. Çünkü Amerikan başkanı dış politikanın temel aktörüdür Amerika'da. Dolayısıyla Trump'ın
28:38yeni dönemde ben isteyeceği şeyin ekonomi odaklı gitmek ve ardında kalıcı bir miras bırakmak olduğunu
28:44düşünüyorum Tolga Bey. Yani ardında Sayın Cumhurbaşkanımızın mesela ne diyebileceği çok
28:49önemli. Yani bu tarz büyük liderler tarihte Atatürk gibi işte Trump gibi Putin gibi belki kısmen
29:18gibi bu tarz böyle ihtiraslı güçlü liderler genelde arkalarında güçlü bir miras bırakmak
29:24isterler ve Trump'ın da bu yüzden dağlı işler yapma mesela Filistin-İsrail barışını sağlayan
29:31kişi olmak bu tarz böyle tarihsel güdüler peşinde koşabileceğini düşünüyorum ve partisine
29:38özellikle şu anki başkan yardımcısının kendisinden sonra devam edecek şekilde belki de
29:44uzun süre kesintisiz Cumhuriyetçi Parti iktidarda tutmak isteyeceğini düşünüyorum.
29:50Tabii ki savunma sanayinin büyük desteği var Trump. O yüzden onların gelirlerini yükseltmek
29:56için işte NATO üyesi ülkelere %5'lik savunma harcaması yani bütçeleri önünün %5'i oranında
30:02savunma harcaması yapmaları gibi bir ısrarı var mesela. Yani Trump'ın ekonomik boyutu da var
30:11savunma sanayi dediğimiz güçlü bir sektör ama savunma sanayini doğrudan savaş gibi düşünmeyelim
30:16yani savunma sanayinin gelişmesi aslında barışa da hizmet edebilir. Eğer siz doğru bir diplomasıyla
30:22bunu desteklerseniz tam tersi hatta barışa destek verir savunma sanayi ama kötü bir yönetim ve
30:28savunma sanayi birleşince ortaya jeopolitik felaketler çıkıyor. O yüzden Trump'ı da yine
30:35yargısız yani dünyanın birçok ülkesinde Tolga Bey görüyorsunuz sağ popülist adı veriliyor ama
30:42halkın öz kimlik değer ve beklentilerine doğrudan ses olan liderler çıkıyor. Bu Türkiye'de Erdoğan
30:50oluyor, Amerika'da Trump oluyor, Rusya'da Putin oluyor, Macaristan'da Orban oluyor. Bu kişinin
30:55tabii ki %100 mükemmel bir demokrasi sicilleri olmadığını da söyleyebiliriz. Lakin çağımızın
31:02eski bu sosyal medyanın ön planda olduğu insanların komünizmin çökmesinden sonra yeniden
31:08dinin adeta keşfedildiği kimilerini hatta eleştiren eski marxistlerin yeni orta çağ adını
31:14verdiği yeni bir döneme girdik. Dini kimlikler çok ağır. Hasan Oğlan tıng tıng 90'larda buna
31:19medeniyetler çatışması adını verdi. Öyle bir hale geldi ki insanlar önceden solcu sağcı devrimci
31:27vesaire ülkemizden düşünelim gruplaşırken artık daha sünni kimlik Türk, Kürt, Alevi gibi daha inanç
31:34kimliği temininde örgütlenmeye başladı. Dünyada da böyle oldu. Yani Soğuk Savaş döneminde birçok
31:41Arap ülkesinde bile Sovyet yanlısı ya da Amerikan yanlısı Arap liderler vardı. Daha sonra ise
31:49İslami hareket güç kazandı. Taliban hareketi gelişti. İşte farklı İslami hareketler Müslüman
31:55güçler İman başka ülkelerde farklı İran'da İslam devrim oldu. Dolayısıyla biraz da bu çağın
32:01durumu olduğunu fenomeni olduğunu anlamamız gerekiyor. Yani Soğuk Savaş parametrelerini
32:07düşünmemek lazım. Türkiye'de yaşanan Amerika'da da yaşanıyor. İnsanlar kendileri gibi kendilerinin
32:13başarmış versiyonunu görmek istiyor. Öyle diyeyim. Yani kendilerini aynen görmek istemiyorlar ama
32:18yani kendilerinin başarmış bir versiyonu olarak değerlendiriyorlar. Trump'ın çok basit konuşuyor.
32:24İşte kiliseye gidiyor ama zengin bir yaşamı var. Gerekirse kaba davranabiliyor. O Amerika'yla çok
32:31bir özdeşleşim kuruyor. Sayın Erdoğan Cumhurbaşkanımız bunun inanç temelinde,
32:35Sünni İslam kimliği, Hanefi Sünni kimliği temelinde, Müslüman yaşam tarzını hayatın
32:41farklı alanlarında yansıtarak farklı bir şekilde başardı. Ve o yüzden bu kadar etkili bir lider
32:47oldu. Türkiye'de bu kadar uzun süre iktidarda kalabilen başarılı bir lider olmadı. Sayın
32:52Erdoğan. Dolayısıyla Trump'ın bu şekilde kalıcı bir barış ve arkasında güçlü bir miras bırakmak
33:01isteyeceği için bizim dış işlerine Sayın Cumhurbaşkanımız bizim kadrolarımızın devreye
33:05girip Trump'ı iyi yöne çekmesi gerekiyor. Yani aşırı bir imaj ve başarı yerine Orta Doğu'ya
33:13barış getiren Amerikan Başkanı. Filistin-İsrail sorununu çözen hem Yahudileri hem Müslümanları
33:20güvencede yaşatan Amerikan Başkanı gibi. Biz bu şekilde Trump'a doğru yol gösterebilirsek
33:26belki ki eminim Sayın Hakan Fidan, Sayın Erdoğan bunu yapacaklardır. Ben yakın bir zamanda ikili
33:31aradaki devlet başkanı arasında bir yüz yüze görüşmede bekliyorum. Yani Sayın Erdoğan davet
33:37alabilir. Belki başka bir uluslararası toplantıda yakında görüşebilirler. 2025 yılının içerisinde
33:42tahminim görüşeceklerdir. Çünkü ilk başkanlığı döneminde herhalde 3-4 kere görüştüler. Yine
33:47Sayın Erdoğan'ın burada diplomatik yetenekleri. Bunu Sayın Bush tarafı biliyorsunuz. Eski
33:52Amerikan Başkanı George W. Bush yazmıştır ve söylemiştir. Sayın Erdoğan'ın bu özel görüşmelerde
34:00bir özel yeteneği vardır. Bunu Magic Touch diyorlar. Bir şekilde karşısındaki insanı
34:06ikna edebiliyor. Sempatikliğiyle, dostluğuyla, içtenliğiyle. Sayın Bush'a da mesela ilk
34:12görüşmelerinde sen de dinlersin, ben de dinlerim. Biz birbirimizin dilinden anlarız falan demişti
34:17mesela. Böyle ilginç bir tarzı var. Sayın Trump'la da inşallah zaten tanışıyorlar. Bu yeni dönemde
34:23artık bu Filistin davasının çözüme kavuşturulması konusunda bir uzlaşı sağlanır. Ama Filistin
34:31konusunda tabii destek vereceğiz ama İran konusunda muhtemelen yine anlaşmazlıklar
34:37vardır. Çünkü Trump ve İsrail belki de İran'ı hedefe oturtup Suudi Arabistan ve diğer körfez
34:44ülkelerini yanlarına çekmeye çalışacaklardır. Biz İran konusunda da tabii ki barış yanmasıyız.
34:50O ülkenin rejimi, o ülkenin halkının karar vermesi gereken bir durum. Ve bize düşmanlık
34:56yapılmadığı sürece biz tabii ki bölgemizde savaş çatışma olsun herhangi bir devlete karşı
35:01İsrail'e, İran'a, Filistin'e herhangi bir devlete saldırı olsun istemiyoruz. Peki son olarak son 2-3
35:09dakikamız kaldı sayın Ömer'ci. Trump'ın Greenland, Panama, Kanada mevzusunu ve göçmenleri
35:15uyguladığı katı politikaları da sormak istiyorum. Ne olacak gelecekte? Bu yerler ev değiştirecek mi,
35:22Amerika'nın eline geçecek mi ve göçmenler ne bekliyor diye sorarak bitirmek istiyorum.
35:27Tabii çok önemli sorular. Teşekkür ediyorum. Kanada ve Kanada konusunda falan Trump'ın açıklamalarını uçuk buluyorum.
35:35Gerçekçi değil. Belki 100-150 yıllık vadede ne bileyim 50-70 yılda ekonomiler o kadar entegre olur ki
35:42Avrupa Birliği de böyle başladı. 6 ülke serbest ticaret yapmaya başladılar. Bugün neredeyse ortak devlet haline
35:49geliyorlardı son dönemde gerileme olsa da. O yüzden uzun vadedenin olacağı bilinmez.
35:54Ama Kanada ayrı bir devlet, ayrı bir tarihi var falan. Amerika'dan da biraz farklı. Eski Fransız kolonisi,
36:02Quebec bölgesi falan da var. O yüzden Kanada ile birleşme gerçekçi bir şey değil.
36:07Ama Greenland konusunda bakın bu Trump'la başlamış bir şey değil. 1970'lerden beri Amerika'da
36:13jeopolitik düşünürler bunu yazıyorlar. Trump ilk başkanlığı döneminde de zaten
36:18Danimarka'ya bunu teklif etti dedi ve biz alalım burayı parasını verip diye. Kabul ettiremedi.
36:24Ama bu konuda Greenland'ın hem halkının Danimarka halkından farklı yerli bir halkı o.
36:31Ve bağımsızlık yanlısı birçoğu. Yarı yarıya gibi. O yüzden bu bağımsızlık ardından Amerika'ya katılma gibi bir şey
36:38çok hayal gibi geliyor belki başlangıçta ama bu olabilir. Çünkü Amerika güçlü bir devlet.
36:43Ekonomik gücü var. Askeri gücü var. Ama muhtemelen Avrupa Birliği'nin devreye girmesiyle tabii ki
36:47Amerika'nın zaten askeri yüzsüleri var. Onları genişleterek sorunu geçici olarak çözeceklerdir diye umuyorum.
36:54Ve Panama Kanalı konusunda da Amerika'nın uluslararası hukuka aykırı sert bir davranış içerisine girmeyeceğimi umuyorum.
37:04Ama tabii ki Trump'ın bu tarz söylemleri devam edebilir.
37:09Bunlar tabii ki hem popülizmden halkın isteklerine şey yapmak hem de uzun vadeli stratejileri icra etmekten kaynaklanıyor.
37:21Yani burada Türkiye'de de insanlar belki bazen anlamıyor ama Kıbrıs konusunda bizim her zaman
37:27BM kararlarıyla uyumlu hareket edememiz önemli. Ama bunun bir sebebi var.
37:31Biz durup dururken değil, bu bizim belki 100'lük 200 yıllık Doğu Akdeniz stratejimizin temeli olduğu için
37:37böyle davranmak zorunda kalıyoruz. Diğer bütün konularda zaten uluslararası hukuka vurgu yapıyoruz.
37:42Ama bu konuda hem tarihsel sebeplerle hem de haklı bir dava olduğu için ısrarcı davranabiliyoruz.
37:48Bu şekilde Trump'ın da jeopolitik olarak özellikle Greenland konusunda ısrarcı olabileceğini düşünüyorum.
37:55Ama umuyorum dediğim gibi Trump'a biraz da yol göstermek gerekiyor.
37:58Çünkü başarı isteyen iş adamı kökenli, ticaret dengelerine kafayı takmış ve sansasyonel şeyleri seven bir insan.
38:06Şimdi böyle bir insana doğru yol gösterirseniz çok iyi bir başkan olabilir.
38:10Ama savaşa kötü tarafa götürürseniz de çok riskli şeyler de yaşanabilir.
38:17Dileriz ki doğru yol gösterirler diyelim. Gelecek ne gösterecek yaşayarak öğrenelim diyelim ve sizlere teşekkür edelim Sayın Örmeci katkılarınızdan ötürü.