Çanakkale Savaşı'nda batırılan Mesudiye Zırhlısı'nda görev yapan Çarkçı Yüzbaşı İbrahim Şevki Efendi'nin 1944'te yazdığı mektup bulundu.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:36merhaba
00:38Merhaba
00:54Mesudi hızırlısı 40 yılı aşkın bir süre
00:57Osmanlı donanmasında hizmet etmiş
00:59Eski bir gemiydi
01:01ve dolayısıyla filoda işe yaramayacağı düşünüldüğünden
01:04Çanakkale Boğazı'na, Çanakkale'ye gönderilmişti.
01:08Çanakkale'ye gelen Mesudiye gemisinden ise
01:11şu şekilde istifade edilmesi düşünülmüştü.
01:13Kepezburnu civarında, Sarı Sığlar mevkinde
01:16demir atması ve adeta bir sabit batarya
01:20şeklinde kullanılması düşünülmüştü.
01:23Bu sayede Mesudiye zırhlısı
01:25boğaz girişini
01:26ateşe alacak bir surette demirleyecek,
01:29aynı zamanda mayın hatlarının korunmasında da
01:31önemli bir görev üstlenmiş olacaktı.
01:34Ancak gemi mürettebatı sonuçta yüzer bir
01:37araç olan geminin sabit bir batarya şeklinde
01:40kullanılmasına itiraz etmişler ve bunun yaratacağı
01:44tehlikelerden bahsetmişler.
01:47Ancak kendilerine verilen emirde
01:49bu kararın değiştirilemeyeceği
01:51ve söz konusu mevkiye giderek
01:53demirlemesi ve bir sabit batarya şeklinde
01:56görev alması emredilmişti.
01:58Ve bunun üzerine Mesudiye zırhlısı
02:00söz konusu mevkide demirlemiş ve bu vazifeyi
02:03ifade etmeye başlamıştı.
02:05Ancak gemi mürettebatının da
02:07özellikle vurguladığı tehlikelerden biri olan
02:09bir denizaltı saldırısına uğramış
02:12ve 13 Aralık 1914 günü
02:14yani günümüzden tam 110 yıl önce
02:17bulunduğu mevkide yani demir attığı
02:20sarı sığlar mevkinde
02:22isabet eden iki torbidonun patlama sonucunda
02:25çok kısa bir sürede alabora olarak
02:27yan yatmıştı.
02:29Tabii mevki sığlık olduğu için
02:31geminin alt kısmı alabora olduğu için
02:33yan yatmış ve alt kısmı su üstünde kalmıştı.
02:37Ve bu anları anlatan çok kıymetli bir mektup
02:40Salt Araştırma Merkezi'nin arşivinde
02:43karşımıza çıktı.
02:44Mektubu yazan kişi gemide çarçın yüzbaşı olarak
02:47görevli olan İbrahim Şevke Efendi.
02:50İbrahim Şevke Efendi'nin mektubunu okuduğumuzda
02:52geminin patlamayla birlikte alabora olması
02:56ve akabinde su hücumu nedeniyle
02:59çıkamayarak gemi içinde mahsur kaldıklarından
03:02bahsettiğini gördük.
03:03Tabii sadece kendisi değildi.
03:05Beraberinde başka askerler ve subaylar da
03:08bulunmaktaydı.
03:09Bunun üzerine çeşitli sesler çıkararak,
03:11bağırarak, metal aksamlara vurarak
03:13yaşadıklarını haber vermişler.
03:16Ve akabinde hemen kurtarma çalışmaları
03:18başlamıştı ve bu detayları bize
03:20anlatıyor İbrahim Şevke Efendi.
03:22Bunun üzerine tabii geminin alt kısmını
03:25delecek bir malzeme,
03:26oksijen aleti o sırada Çanakkale'de bulunmadığı için
03:29İstanbul'dan dalgıçlarla birlikte bu alet
03:32gönderiliyor ve kurtarma çalışmaları tam
03:3536 saat sürüyor.
03:36Ve 36 saatin sonucunda İbrahim Şevke Efendi
03:40ve diğer mahsur kalan askerler
03:42Mesudiye zırhlısından kurtarılarak çıkarılıyor.
03:46Ve İbrahim Şevke Efendi mektubunda
03:48anlattıklarına göre Mesudiye zırhlısından
03:50kurtulduktan sonra İstanbul'a gönderiliyor.
03:53İstanbul'da ise kendisine tekrardan
03:56yeni bir görev olarak Selanik mayın
03:58gemisinde bir görev veriliyor.
04:00Bunun üzerine İbrahim Şevke Efendi
04:03ikinci bir tehlikeye maruz kalacağını düşünerek
04:06tekrardan denizde görev almak istemediği için
04:08bu karara itiraz ediyor.
04:10Bunun üzerine kendisine verilen cevap da
04:13sen batıp çıktın zaten tecrübelisin.
04:15Bu görevi başkasına verip verip
04:17onun da yüreğine mi indirelim
04:19şeklinde cevap aldığından bahsediyor.
04:21Araya başkalarının da girmesiyle
04:24bu görevden affını istiyor ve
04:26tekrardan kara kuvvetlerinde bir görev alıyor.
04:30Tabi İbrahim Şevke Efendi bunun üzerine
04:32emekli olana kadar farklı birliklerde
04:34ve görevlerde vazifesini tamamlıyor ve emekli oluyor.
04:38Tabi aradan yıllar geçiyor.
04:391943 senesinde Ankara Radyosu'nda
04:42Geçmişte Bugün ismiyle Feridun Fazıl Tuğbençi
04:45bir program yapıyor.
04:47Ve bu programda Mesudiye zırhlısının
04:49batırıldığı yıl dönümünde
04:52Mesudiye zırhlısının hikayesini anlatıyor.
04:55Ve İbrahim Şevke Efendi emeklilik yıllarında
04:58Ankara Radyosu'ndaki bu programda
05:00kendilerinden bahsedildiği haberini alınca
05:02bir sene sonra yani 1944 yılında
05:05yeniden kendilerinden bahsedileceğini düşünerek
05:08geminin batışının yıl dönümü olan
05:1113 Aralık tarihinden önce 8 Aralık tarihinde
05:15Feridun Fazıl Tuğbençi'ye bir mektup yazıyor.
05:17Ve ilginç olarak bu mektubu Osmanlı Türkçesiyle
05:20kaleme alınıyor.
05:21Ve bu mektupta Mesudiye zırhlısının vuruluşundan
05:25işte geminin içerisinde mahsur kalışana kadar
05:28ve kurtarma çalışmalarına kadar
05:30o kritik anların o kritik saatlerin
05:33detaylarını anlattığını görüyoruz.
05:35Aynı zamanda kendisi o dönemde
05:38geçim sıkıntısı yaşadığından da bahsediyor.
05:40Ve bu durumu şu sözle ifade ediyor.
05:43Mesudiye'den kurtulduk ancak mesut olamadık
05:46sözleriyle Feridun Fazıl Tuğbençi'yi anlatıyor.
05:49Ve bu mektupla da biz aslında şu gerçeği de
05:53görmüş oluyoruz.
05:53Gerek özel gerek kamu arşivlerimiz
05:56Çanakkale Muharebeleri konusunda oldukça kıymetli evrakları
05:59barındırmakta ve biz bunları okudukça
06:02Çanakkale Muharebeleri'ne ait çok kıymetli detayları da
06:05gün yüzüne çıkarmış oluyoruz.