Bursa Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Burak Darıcılı, Hindistan-Pakistan çatışmasının perde arkasını değerlendirdi.
https://haberglobal.com.tr/dunya/hindistan-pakistan-catismasinin-perde-arkasinda-cin-gundemi-mi-var-444341
https://haberglobal.com.tr/dunya/hindistan-pakistan-catismasinin-perde-arkasinda-cin-gundemi-mi-var-444341
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Evet şimdi şu Pakistan Hindistan gerilimini şöyle etraflıca bir konuşalım istiyorum Ali Burak Darıcılığıyla.
00:08Şimdi gerilim sürüyor. Dün ne oldu? Pakistan'da 6 bölgenin hedef alındığını açıkladı Hindistan ve operasyonun adı da Sindor operasyonu.
00:21Pakistan'da Hindistan'ın 3 bölgeden füze saldırısı düzenlediğini duyurdu.
00:25Şimdi bu gerilim nereye dayanıyor tarihte? Ne kadar eskiye dayanıyor? Ve neye dayanıyor? Hangi sebeplere?
00:33Hangi dünyadaki başka hangi aktörler kimleri nasıl destekliyor? Bunu da sormak istiyorum.
00:40Keşmir bölgesinde 3 ülkenin hakimiyetini görüyoruz. Yani Çin'in, Pakistan'ın, Hindistan'ın da. Bunun önemi nedir? Buyurun böyle başlayalım.
00:51Hindistan'la Pakistan arasındaki gerilim kadim bir gerilim. Kuruluş tarihlerinden itibaren bu iki ülke arasında çeşitli sınır çatışmaları, savaşa kadar evrilmiş sıcak çatışmaları biz tarih boyunca gördük.
01:07Bunlardan yenisini biz tecrübe ediyoruz.
01:09Tabii dün akşam biraz hani ben de takip ettim sosyal medyadan. Çatışmaların yoğunluğu artıyor gibiydi karşılıklı misilemelerle.
01:18Umarım bugün gün içerisinde daha itidarlı bir pozisyona gelir iki aktörde.
01:23Çünkü sonuçta iki ülkenin de nükleer gücü var.
01:26Yani bu sıcak çatışmanın çok daha tehlikeli boyutlara varmaması, dünya barışını etkileyecek pozisyona gelmemesi lazım.
01:34Bir kere öncelikle bunu belirtmek lazım.
01:37Ama ben hani ben sizle daha önce de konuşmuştuk.
01:40Mina Hanım ben bu tür yani bu dünyadaki mesela bu tür daha lokal gibi bölgesel gibi gözüken meselelerin hepsinin arka planında bir Çin'in gücünün sınırlandırılması amacının olduğunu görebiliyorum.
01:54Gene bence benzer bir durum var.
01:56Çünkü Pakistan son yıllarda ciddi derecede Çin'in nüfus alanına girmiş vaziyette.
02:02Mesela nükleer teknolojisi Çin sayesinde elde edilmiş bir teknoloji.
02:07Çin'in Pakistan'la olumlu ilişkilerinin sebebi en önemli sebebi Pakistan üzerinden Afganistan'ın kontrol edilmesi.
02:14Çünkü Afganistan Taliban tarafından yönetilen hala bir fail state devlet otoritesinin, kamu otoritesinin olmadığı ve çeşitli radikal gruplarında içinde yer aldığı bir ülke.
02:25Ülke bile değil, coğrafya diyelim.
02:26Çok pardon.
02:27Değiş orasını var burada.
02:29Arkadaşlar haritayı da biz konuşurken bir ara ortaya koyarsanız geldi harita.
02:36İşte bakın Ali Burak Darıcılığı'nın Pakistan üzerinden Afganistan'ı kontrol etmesi diyor.
02:40Şu an harita ekranlarda.
02:42O bölge Keşmir, Hindistan'ın kontrolündeki bölge.
02:44Yukarıda Pakistan'ın kontrolünde Azat Keşmir ve Çin kontrolü küçük bir alan.
02:49Tacikistan'ın altında Pakistan'ın kontrolünde olan yerden de Afganistan koridoru var.
02:55Buyurun devam edelim.
02:56Yani şimdi burada bu çatışma, sınır çatışması Keşmir'in statikosuyla ilgili olarak zaten iki ülke arasında birçok çatışma günümüze kadar geldi.
03:08Su meselesi, suyu paylaşımıyla ilgili olarak geldi.
03:11Tabii bunlar o dönemdeki çatışmaların yaşandığı zamandaki konjöktürden bağımsız değil.
03:15Peki şu andaki konjöktür ne?
03:17İşte bakın haritaya bakarsanız.
03:19Afganistan üzerinden Çin'e yönelik olabilecek bir radikal terör, tekfiri terör, Deaş ve Türevi, El-Kaide ve Türevi terörün Doğu Türkistan üzerinden Çin'in coğrafyasına girmesini, engellenmesi için.
03:33Çin açısından Afganistan'ın kontrolü için Pakistan'a, Pakistan istihbaratı, ısıya çok büyük ihtiyaç var.
03:40Çin'in nüfus alanından Pakistan'ın uzaklaştırılması ve Çin'in aynı zamanda çevrelenmesi politikasına da fayda sağlar Amerika Birleşik Devletleri açısından.
03:50Dolayısıyla burada Hindistan'ın rolü birazcık daha, zaten Hindistan'ın malumunuz, başkan yardımcısının eşi Hindistanlı, birçok bilişim sektörünün üst düzey yönetici Hindistanlı.
04:01Batı, İngiltere'de çok ciddi Hindu nüfus var.
04:03Hindistanlılar, Anglo-Sakson sisteminin içerisinde çok ciddi bir lobi ve grup halinde de kültür olarak insanlarının önemli pozisyonlarında olmasıyla zaten önemli bir etkiye sahip.
04:16Dolayısıyla burada mesela Amerika Birleşik Devletleri, Trump'ın açıklamalarına ve ABD Dışişleri Bakanlığı'nın sessizliğine bakarsanız da pek meseleye karışmama durumu söz konusu.
04:27Şimdi burada mesele çatışmanın bence bir süre daha devam ettikten sonra bu çatışmanın bitirilmesi karşılığında Pakistan'a Çin ile ilişkilerinin sınırlandırılması belki teklif edilebilir.
04:39Hani masaya yatırılan konulardan bir tanesi olabilir.
04:42Ya da tam tersi hala Pakistan üzerindeki nüfus alanının devam etmesini istiyorsa Çin en azından şu dünya ekonomi biliyorsunuz gümrük vergileri üzerinden bir ticaret savaşı var iki ülke arasında ABD ile Çin arasında.
04:55Yani bu çatışmanın sonlandırılması noktasında Çin'in de eğer yani buna katkı sağlarsa ABD'nin bu ticaret görüşmelerinde daha farklı pozisyonda olabileceği bence bunlar kapıların arkasında çok ciddi derecede konuşulan meseleler.
05:13Görünürde bir sıcak çatışma var ve bence bir gaz bir süre daha devam edecek ama tehlikeli bir süre çünkü son noktada iki ülkenin de nükleer gücü var.
05:22Yani nükleer silahı var. Dolayısıyla bu tüm dünya sistemini etkileyecek bir çatışmaya evrilmemesi gerekir.
05:29Şu ana kadar BM Genel Sekreteri dışında küresel hiçbir ülkenin yani önemli bir gücün devlet başkanının bu çatışmanın bitirilmesi açısından tam anlamıyla bir inisiyatif alan bir girişimi de görmedik.
05:44Herhalde bir süre daha izlenecek gibi gözüküyor.
05:46Yani Guterres'te itibar çağrısı yapıyor her zamanki gibi. Çağrı yani sadece çağrı evet.
05:53Aynen öyle yani bir inisiyatif alma durumu yok. Şimdi Türkiye açısından meseleye bakalım. Bizim Pakistan'la kadim ve tarihsel ilişkilerimiz var.
06:01Birçok tarih boyunca Kurtuluş Savaşı'ndan Türkiye'nin Kıbrıs müdahalesine 15 Temmuz gecesi yaşananlara kadar Pakistan'da karşılıklı olarak olumlu ilişkilerin ve karşılıklı yardımların söz konusu olduğu iki Müslüman kültür ve ülke.
06:17Dolayısıyla Pakistan'ın pozisyonu Hindistan karşısında dengede kalması Türkiye'nin tercih ettiği bir geleneksel politik olacaktır.
06:25Ama belki Türk haricisinin başka diğer aktörlerle beraber bu çatışmanın yatıştırılması amacıyla da inisiyatif kullanması gerekebilecektir.
06:33Ama gördüğüm kadarıyla bir süre daha bu çatışmayı izleyeceğiz gibi gözüküyor.
06:39Ama tehlikeli bir süreç. Umarım daha derinleşmeden bu çatışma sona erer.
06:44Ama bu neticede son noktada size belirttiğim gibi daha küresel bir mücadelenin pazarlık unsuru olacaktır bu çatışma.