Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Müzik
00:00Cumhuriyet TV ekranlarından merhaba sevgili izleyenler.
00:17Almanya'da aşırı sağcı faşist parti AFD, İç İstihbarat Servisi tarafından aşırı sağcı ilan edildi.
00:25Geçmişten bu yana aslında Almanya siyasetinde tartışılan konulardan bir tanesiydi.
00:30Son seçimde de AFD ciddi bir başarı yakalamıştı.
00:33Hatırlarsanız en çok oy alan ikinci parti konumuna gelmişti.
00:37Hatta Almanya'da yapılan anketler gösteriyor ki şu anda bir seçim yapılsa AFD birinci parti bile çıkabilir.
00:44İçeride çok fazla tepki var.
00:46Elbette AFD'de siyaset yapan siyasetçilerden bunun demokrasiye yönelik bir saldırı olduğuna ilişkin tepkiler var.
00:52Amerika'dan da tepkiler geldi.
00:53Bugün konuşacağız efendim sizler için Amerika'da ve Avrupa'daki siyasi gündemini sık sık köşesine taşıyan ve yazan yazarımız Ergin Yıldızoğlu bizimle.
01:03Ergin hocam merhaba hoş geldiniz.
01:05Merhaba hoş bulduk buyurun.
01:07Şimdi bugünkü yazınızda da söz ettiniz aslında.
01:09AFD'nin yükselişi sürüyor bir anlamda.
01:12Almanya İç İstihbaratı bir tedbir aldı.
01:15Şimdi buradan bir siyasi yasağa doğru gidiş olabilir mi?
01:18Şu anda Almanya'da yoğunluklu olarak neler tartışılıyor?
01:22Şimdi siyasi olarak hatta anayasal olarak AFD kapatılabilir.
01:30Çünkü bu hem komünist partileri hem safaşist partiler göz önüne alınarak İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra bir önlem olarak gündeme getirilmiş anayasaya konmuş bir madde.
01:43Ama tabii ki sorun şurada koalisyon çok istikrarsız bir koalisyon.
01:49Nerede ne kadar anlaştıkları çok tartışmalı şu anda.
01:52Özellikle savunma harcamaları, vergilerin durumu, sosyal harcamalarında yapılacak kısıtlar ya da yeni harcama gereksinimleri, altyapı sorun harcamaları, yatırımları sorunları arasında
02:06iki muhafazakar Hristiyan demokratlarla sosyal demokratlar arasında şu anda bir uyum var gibi gözüküyor.
02:16Ama bunlar gündeme geldiğinde bu hemen ortaya çıkıyor.
02:20Bu anlamda kimse de bu koalisyonun süreceğini düşünmüyor.
02:24Şimdi bu durumda eğer AFD'yi kapatırlarsa bir kere demokrasik kurallara göre hareket etmemiş olacak.
02:33Öyle gözükecekler.
02:34Yani bir partiyi seçime girme hakkından men ederler.
02:37Ama AFD kapatırsa yerinden başka bir şey çıkar ve seçimlere o girer.
02:43AFD başka bir isimle girmiş olur seçimlere.
02:46Ve tabii ki bu iki zaten çökmekte olan merkez partilerinin durumunu çok zorlaştırır.
02:54Bu tabii ki ekonomik açıdan ve Almanya'nın uluslararası hem küresel ilişkiler
03:02hem de Avrupa Birliği içindeki yeri açısından ciddi sorunlar çıkarmaya başlar.
03:08Eğer AFD iktidara gelirse zaten bambaşka bir memlekette karşı karşıya kalacağız ve büyük bir hızla.
03:16AFD'nin karşısında yapılan tartışmanın sorunu burada bir taraftan haşist bir parti bu.
03:25Açıkça ifade ediyor.
03:27Uluslararası ilişkiler açısından vaadleri çok bu sefer Atlantik Anlaşması açısından vaad ettikleri çok korkutucu geliyor onlara.
03:38Çünkü Amerikan askerlerinin üstlerinin boşaltılmasını istiyor.
03:41NATO'dan çıkmak istiyor.
03:44Almanya-Rusya ilişkilerinin daha mantıklı ve geliştirici olması,
03:48daha mantıklı ilişkiler olduğunu Almanya'nın jeopolitiği için ve geliştirilmesi gerektiğini,
03:53yani Almanya'nın doğuya doğru yönelmesi gerektiğini söylüyor.
03:57İçin için boru hattının patlatılması konusunda Amerika'yı suçluyor.
04:03Hani bunu şimdi kibar topluluk içinde açıkça söylemek mümkün olmuyor.
04:08Yani sen yaptın demek mümkün olmuyor.
04:10Ama kendi toplantılarında ve gayri resmi sözcüleri tarafından bu dile getiriliyor.
04:16Şimdi AFD'nin sorunu burada.
04:19Kapatırsanız bir bela, kapatmazsanız bu koalisyon çöktüğü zaman yeniden seçime gittiğinizde ne olacak?
04:26Zaten doğu eyaletlerinde birinci parti, ülke çapında da birinci parti olup da önümüzdeki hükümeti kurma görevini üstlenirse,
04:39tabii ki çantasından çıkaracağı trupların neler olduğunu şimdiden biliyoruz.
04:46Ve bu herkesi ciddi şekilde korkutuyor.
04:49Peki şimdi bir yandan ABD'ye ilişkin bunları düşünürken AFD, ABD'den destek de alıyor.
04:56ABD'deki mevcut hükümetler.
04:58Şimdi Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun bu kararın ardından açıklaması var.
05:02Diyor ki bu demokrasi değil, örtük bir tiranlıktır.
05:05Almanya Dışişleri Bakanlığı'ndan hatta şöyle yanıt gelmiş.
05:08Onlar da demişler ki sadece aşırılığın durdurulması gerektiğini biz tarihimizden öğrendik.
05:13Aslında bu faşist partilerin yalnızca Almanya'da değil, ABD ile bir dirsek temasları da var.
05:20Bunu nasıl yorumlamak lazım?
05:22Şimdi ABD'deki yönetimin uluslararası politikalarıyla iç politikaları arasında ve hedefleri açısından ciddi çelişkiler var.
05:34Mantıklı çelişkiler var ama tabii ki bu yerleşik düzenin mantığı içinde biz de ona göre yetişmiş bir kuşağız.
05:44Baktığımızda bize çok mantıklı geliyor.
05:47Ama bakış açımızı değiştirip de faşist hareket açısından bakmaya denediğimizde bazı şeyler anlam kazanmaya başlıyor.
05:55Bunlardan bir tanesi bu yeni küresel uluslararası ilişkiler içinde bu faşist partiler birbirleriyle milliyetçilik, beyaz üstünlüğü, Hristiyan merkeziyetçiliği üzerinden koalisyon yapmasalar bile ittifak halindeler.
06:15Dolayısıyla her biri kendisinin benzeri partinin yükselmesini istiyor.
06:21Çünkü oradaki yükselmenin yansıması kendisi de yükseliyor.
06:25Biz bir tarihsel hareketiz, bir tarihsel dalgayız biçiminde.
06:31Çünkü tarihsel dalga ruh hali yani zeitgarsız yerleşmeye başladığı zaman toplumda herkes ona göre kendini şekillendirmeye başlıyor.
06:41Ve birçok siyasizin siyasinin tercihiyle oyundu.
06:45Bir kere bu kurulmak isteyen hava bu.
06:48Biz geliyoruz ve esas olarak bir önceki dönem çöktü.
06:52Yeni dönemi biz kuracağız.
06:54Yeni dönemin kurulma koşulları da teorik olarak şu anda ulusal egemenlik.
07:02Herkes kendi ekonomisinde ve siyasetinde istediğini yapar.
07:05Herkes kendi ekonomisinin çıkarı neyse onu yapar.
07:09Çelişki burada başlıyor.
07:10Çünkü Amerika'da iktidara şu anda yakalamış olan faşist hareketin projesinin bir tarafı Amerikan devletini ve toplumunu dönüştürmek.
07:19Dünyada benzer hareketlerin yükselmesini teşvik etmek.
07:23İkinci tarafı ise Amerika'nın dünyadaki birinci konumunu yeni bir ideolojik zeminde ve askeri ve siyasi bir baskı kapasitesine sahip olduğunu kanıtlayarak güçlendirmek ya da restore etmek diyelim buna.
07:41Buradaki çelişki buradan çıkıyor.
07:44Çünkü ekonomik sonuçlarını hemen Amerika'da görmeye başladık.
07:49Kurulu ekonomik düzenin uluslararası piyasaların, yatırım ağlarının, mali devrelerin içinde korumacılığa gidildiği zaman büyük sermaye için ciddi problem olmaya başlıyor.
08:03Büyük sermaye için problem olduğu gibi aynı zamanda bu biraz sonra hemen çarşıya da yansımaya başlıyor.
08:09Çünkü işte şu anda Amerika'da tartışılan ilaçların bir kısmı artık zor bulunacak.
08:17İşte ya Walmart ya da Costco'nun ki işçi sınıfında alışveriş yaptığı yerler bunlar rafları boşalmaya başladı.
08:24Fiyatları artacak.
08:25Bunlarla gidip toplantı yaptı şey Trump.
08:29Sonra yani bunlarınla yaptığı toplantının sonucunda ya da onun katkısıyla askıya aldı bir sürü korumacılık kararını.
08:39Bir başka mesela saçmalığı gösteren olay Trump, maskın durumu çok güzel bir, nasıl bir semptom olarak gösteriyor.
08:47Şimdi adamın sattığı arabalar, Demokrat Parti destekleyenlerin satın aldığı arabalar.
08:55Tesla'yı eğitimli, orta ve üst gelir düzeyinden insanlar satın alıyorlar.
09:07MAGA denen işte yani Trump'ın tabanı ise nefret ediyor elektrikli arabalardan.
09:12Çünkü elektrikli araba onun küresel ısınma aslında yoktur iddiasını ve ideolojisine ters bir şey.
09:23Yani hem böyle yok deyip orası sonra gidip araba alırsa, hatırlarsanız bir takım insanlar Covid yoktur yoktur diyerek öldüler yani.
09:30Bu çelişkiler içinde egemen sınıflar birçok yerde şunu hatırlıyorlar herhalde.
09:38Mesela küreselleşme, liberal düzenin, neoliberalizm ve geriye gidersek önceki klasik liberalizm döneminde küresel dış ticaret ilişkileri içinden faşizm çıktı.
09:51Yani şimdi bu biraz kestirme bir ifade oluyor ama uluslararası yani küreselleşme ilişkileri içinde güç dağılımı değişmeye başlıyor.
10:02Aynı şimdi de olduğu gibi o zaman da oldu.
10:06Ülkeler arasındaki eşitsizlikler değişmeye başlıyor.
10:09Yani güç merkezleri ortaya çıkmaya başlıyor, yeni güç merkezleri.
10:12Tabii ki bu yeni güç merkezleri kurulan ilişkileri sorgulamaya başlıyorlar.
10:16Ülke içinde gelir dağılımı finans kesiminde hızla yoğunlaşıyor.
10:21Çok büyük merkezlerde yoğunlaşıyor.
10:24Hani küreselleşmeye uyum sağlayan kesimlerde yoğunlaşıyor.
10:27Geri kalan kesimler ise yoksullaşıyorlar bu arada.
10:30Buradan iki tane basınç geliyor.
10:31Yoksullaşanlar hükümete dönüp bir şey yap.
10:34Bu dışarıdan uluslararası rekabet bizi mahvetti diyorlar.
10:38Sendikalar o zaman çok güçlüydü.
10:39Şimdi öyle değil ama şimdi işte ırkçılık ve de benzeri semptomlar etrafında toplanmış büyük bir nüfus var.
10:47Ve çare bul buna diye baskı yapıyorlar.
10:51İkincisi de sermayenin bir kesimi özellikle sanayi sermayesi.
10:57Bizim pazarı koruyalım.
11:00Aşırı üretimin kapasitesi bizde dursun.
11:04Biz bunu başkasının pazarına gönderelim.
11:05Onunki bassın.
11:07Mantığıyla hareket etmeye çalışıyor.
11:09Öyle olunca herkesin başının derdi olduğu için aşırı üretim uluslararası piyasa çıkışmaya başlıyor.
11:17Döndükleri yer işte mesela şu sıralarda Afrika çok konuşuluyor.
11:24Latin Amerika'da olanaklar var.
11:27Ama netice itibariyle oraların hepsi belli merkezlerin etki alanı.
11:33Oralarda sürtüşmeler başlıyor.
11:35Herkes kendi piyasasını koruma başlıyor.
11:39Ve bunun sonucu ne çıkacağını hepimiz biliyoruz.
11:42Tabii ki bütün ekonomik ilişkilerin arkasından bunların ideolojik etkileri gelmeye başlıyor.
11:47Milliyetçilik artıyor ister istemez.
11:49Yabancı düşmanlığı artıyor.
11:51Bir örnek vereyim.
11:52Birinci dünya savaşı çıkmadan önce yani 19. yüzyılın son döneminde bir çocuk romanları furyası var.
12:03O çocuk romanlarının hepsinde ülkesinin ordusu, kahraman ordusu işgalcilere karşı savaşıyor.
12:09Ve bu işgalcilerin büyük bir kısmı da romanlarda ve Almanlar nedense.
12:16Almanlar da Fransızlara karşı savaşıyorlar.
12:18Çocuklarını savaştırıyorlar o şeylerde, çizgi romanlarda.
12:23Yani böyle bir piyasa oluşuyor.
12:25Böyle bir hareket oluşuyor.
12:26Ve bu hareket giderek faşist harekete doğru.
12:29Yani faşist hareket olacak şeye doğru akmaya başlıyor.
12:32Şimdi AFD tam böyle bir sürecin ürünü.
12:36Trumpçılık tam böyle bir sürecin ürünü.
12:40Tabii ki bütün bu hareketlerin kristalleştiği siyasi partiler oluyor.
12:44Siyasi liderler oluyor.
12:46Ama henüz büyük sermayeyle hiçbir yerde uyum halinde değil bunlar.
12:51Uyum haline gelmeye başladıkları zaman ki devlete geldikleri zaman başlıyor.
12:55Bu o zaman başımız gerçekten dertte.
12:58Yani devleti ele geçirdikten sonra durdurmak çok zor.
13:02Şimdi devleti Almanya'daki bütün sıkıntı bu.
13:05Bunlar hükümete girerse ne yapacaklar?
13:07Biz biliyoruz ne yapacaklarını.
13:10İşte Amerika'da ne yapacak, ne yaptıklarını görüyoruz.
13:13Peki o zaman ne olacak bu?
13:15Almanya'da şu anda ortada duran bir sürü nüfus o tarafa atlamaya başlayabilir.
13:20Almanya burası.
13:21Yani ne kadar ırkçı ve ne kadar faşist olduğunu tahmin etmek çok zor olan bir ülke.
13:26Derin kökleri olan bir ülke.
13:29Bu anlamda korkutucu.
13:31Fransa hemen yanında.
13:32Evet.
13:33Yani Almanya'daki bu hareket, dalgaları var.
13:37Almanya'da AFD'yi kapatırsanız Fransa'da da ulusal toparlanmayı kapatabilirsiniz.
13:43Niye olmasın Avrupa Birliği bunu hazmederse?
13:45Evet.
13:45Başka bir yerde başka bir parti var.
13:48Evet İngiltere'de de yine orayı hemen ek yapacaktım ben de.
13:52Reform UK Partisi biliyorsunuz yerel seçimde ciddi bir başarı elde etti.
13:55Birinci parti çıktı.
13:57Orada da yine Trump'ın desteklediği ve Trump'ı da destekleyen bir isim olduğunu biliyoruz.
14:02Ve göç karşıtı faşist eğilimleri olan bir isim olduğunu biliyoruz parti lideri Faraj'ın.
14:07Dolayısıyla aslında yalnızca Almanya'yı da konuşmakla olmuyor mesele.
14:10Bir süredir de bunun biraz tüm dünyada ve özellikle Avrupa'da faşizmin yükselişini sizlerle konuşuyoruz.
14:17O yüzden bir panzehir meselesine de girmek isteyeceğim.
14:20Siz de yazınızda biraz bahsetmişsiniz örneğin.
14:23Bütün bu durumlarda neden sol partilerin yükselemediği ve bu hareketleri, bu kaygıları yakalayamadığı bir dönemden geçiyoruz sizce.
14:31Çünkü sorun evet yoksulluk.
14:34Şimdi şöyle bakarsak İngiltere'de mesela güzel bir örnek.
14:40İngiltere'de merkez partiler bir tanesi çöktü.
14:46Yani muhafazakar partiler tamamen çöktü.
14:48Yani işçi partisi ise muhafazakar partinin çöpmesi sayesinde bu kadar milletvekili çok güçlü şu anda.
14:56Yani istediği her şeyi yapabilecek durumda işçi partisi ama yapamıyor.
15:01Yani faşist süreci ya da işte şeyi Nacil Faraj'ın yükselmesini engellemesi için yapması gereken şeyler var.
15:12Bunları yapmıyor.
15:13Aksine şimdi yabancı öğrencilerin İngiltere'de kalıp çalışmasını engelleyecek ve yabancı öğrencilerin aniden birdenbire ilticaya başvurmasını zorlaştıracak bir yasa geçirmeye çalışıyor.
15:31Şimdi ne alakası var diye düşünüyor insan.
15:33Çünkü adamın gözü Nacil Faraj'a bakıyor.
15:37Sendikalara bakmıyor.
15:39Büyük bir nüfus sosyal harcamalardan yararlanıyor.
15:43Onlara bakmıyor.
15:45Sosyal harcamalarda büyük sıkıntı yaptı.
15:47Kesinti yaptı.
15:49Şu açıdan simbolik.
15:52Yani neoliberalizmin çöküşünün içinden çıkıyor bu hareketler.
15:55Her yere baktığımızda neoliberal politikaların yarattığı yıkıntının üzerinde sol hareket bir alternatif sunamadığı için yani bu yıkıntıya sahip çıkamadığı için bu yıkıntının içinden faşist hareket çıkıyor.
16:12Dikkatle bakarsanız faşist hareketle sol hareketin arasında bu bir insanlara ilk anca çok tuhaf gelir ama büyük bir örtüşme vardır talepleri açısından.
16:23Yüzde sekseni örtüşür ama o yüzde yirmi bütün vahamet orada.
16:30Biz o yüzde yirmide özgürlük vesaire demeye başlarız.
16:34Onlar ise ırkçılık, milliyetçilik, militarizm demeye başlar.
16:37Geri kalan ise hep halkın ihtiyaçları üzerinden harekete geçer.
16:44Dolayısıyla sol hareketin bir türlü bu göçmenler sorununa bir formülasyon bulamaması, bunun bir yalan olduğunu gösterebilmesi gerekiyordu.
16:57Çünkü anlatılan hikayeler gerçeğe uygun değil.
17:01Yani böyle her tarafı göçmenler kapladı da işte kimse iş bulamıyor falan değil.
17:04İşte burada mesela İngiltere'deki sorunlardan bir tanesi tarım sektörü.
17:10Göçmenler gelmediği zaman tarım sektörü duruyor.
17:14İngiltere'deki gençler işsiz gez dolaşmayı tercih ediyor.
17:17Aylaklık yapmak istiyor en azından o bölgelerde.
17:19Yani böyle yapılmış araştırmalar var açıkçası.
17:23Yani gelip işini aldıkları yok.
17:24Aldıkları işler de kimsenin yapmak istemediği işler.
17:27Evet, evet.
17:28Kıymetli işleri de getirmek için zaten özel vizeler var.
17:32Vizeler var yani doktor getirmek için, kompüter analisti getirmek için filan.
17:37Bunları şeyin, göçmenliğin bir sorun olmadığını, tabii ki bir düzen içinde olması gerekir.
17:45Ulus devlet bu, sınır ağırı vesairesi filan.
17:48Anlatamadığımız gibi işçi sınıfının göçmenlikten yararlanmasına yardımcı olacak tedbirleri de düşünemedik.
18:00Yani göçmenlerden, yarattığı artık değerden sadece şeyler yararlanıyor.
18:05Büyük sermayenin ağzından göçmenlere karşı hiçbir şey duymadım bugüne kadar ben.
18:09Zaman zaman söylüyorlar aslında göçmenlerin çok ciddi bir iş gücü ihtiyacını karşıladığını.
18:16Trump'la zaten şeyin, maskın ayrı düşmesinin bir nedeni de bu.
18:23Mask özel vizelerden bahsediyor, kimi istersem onu getireyim diyor filan.
18:26Öbürleri tabanı, siz zaten elikler istediğinizi getirirsiniz, cürufu da bize düşer tartışmasına giriyor bu sefer.
18:35Yani aslında sol yıkıntıyı atamadı üstünden bir türlü.
18:43Neoliberalizm çöktü.
18:44İşte karşısındaki onunla muhalefet etmeye alışmış sol da değiştiremedi muhalefet tarzını.
18:52Zaten sosyal demokratlar neoliberalizme dönüştüler zaman içinde.
18:58Farkları kalmadı.
19:00Şimdi bu tarafa doğru sosyal demokratlar neoliberal oluyor, neoliberaller faşist oluyor.
19:04Böyle tren o tarafa doğru gidiyor şu anda.
19:07Evet.
19:08Peki Ergin Bey çok teşekkür ediyorum vakit ayırdığınız için bugün.
19:13Ben teşekkür ederim. İyi çalışmalar.
19:15İlerleyen günlerde yine konuşmak üzere. Hoşçakalın.
19:17Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri, Almanya siyaseti bugünlerde hareketli efendim.
19:23Geçtiğimiz seçimlerde çok ciddi bir başarı yakalayarak ikinci sıraya yükselen Almanlar için Alternatif Partisi, AFD, aşırı sağcı ve faşist eğilimleriyle biliniyor bu parti.
19:32Almanya tarafından, iç istihbarat birimi tarafından, anayasayı korumakla görevli iç istihbarat birimi tarafından aşırı sağcı ve tehlikeli olarak ilan edildi.
19:44Dolayısıyla kendilerine yönelik bir kapatma davasının açılmasına da bir yol açıldı gibi gözüküyor.
19:51Şu anda öyle bir dava yok.
19:52Hukuki düzleme taşınmış bir şey yok.
19:53Ancak Almanların bir anlamda faşizm tehlikesi için önlem almaya çalıştığı Alman hükümetinin görünüyor.
20:00Tabi eleştiriler de geliyor.
20:01Aslında en sert eleştiriler de Trump ABD'sinden, Trump hükümetinden geliyor diyebiliriz.
20:06Bütün bu gündemleri konuştuk.
20:07Yalnızca Almanya değil, Avrupa'nın genelinde ve elbette ABD'de özellikle Trump yönetimiyle iyice ayyuka çıkan bir faşizm eğilimi var.
20:15Dünyadaki etkileri ne olur, bize etkileri ne olur hepsini tartıştık.
20:19Yeniden görüşmek üzere.
20:20İlerleyen günlerde hoşçakalın.