Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:0010 Temmuz
00:1210 Temmuz, günlerden salı, öğle vakti.
00:15Saat 12'yi 19 geçiyor.
00:17Önce 4-5 saniye süren bir sarsıntı, ardından ikincisi geliyor.
00:228-9 saniye.
00:23Tam bitti derken 3. sarsıntı oluyor.
00:26İşte o sarsıntılar toplam 18 saniye sürüyor.
00:30Ve İstanbul'un 6'da birini yıkıyor.
00:331894 depremi 131 yıl sonra yeniden tartışılıyor.
00:43Sultan 2. Abdülhamid depremin bilimsel açıdan incelenmesini istedi.
00:48Atina Rasathanesi müdürü Egenitis'i İstanbul'a davet etti.
00:51Refakat etmesi için İstanbul Rasathanesi'nden ekip de kuruldu.
00:56Ayrıca buharlı küçük bir tekne tahsis edildi.
00:59Egenitis, o tekneyle Marmara'nın kıyı bölgelerini gezdi.
01:03Her türlü veriyi inceledi.
01:04Sadece gözlem yoktur burada.
01:12Bir takım matematiksel hesaplar yapılıyor.
01:15Merkez derinliğine ilişkin hesaplamalar yapılıyor.
01:19Ve depremin sığ depremleri içerisinde oldukça derin bir deprem olduğu,
01:22yerin 34 kilometre altında olduğunu ifade ediyor.
01:27Ve bununla birlikte görgü şahitlerinin ifadelerini aynı zamanda telgraflarla gönderilen verilere dayandırarak bu raporunu hazırlıyor.
01:38Egenitis raporunda depremin merkez üstünden bahsetmiyor.
01:43Ancak etki alanları üzerinden eksen tayin ediyor.
01:47Büyük eksen ve küçük eksen diye tanımlar.
01:50Ve büyük eksen genellikle İzmit Körfezi çevresine dolaşırken küçük eksen daha batıya doğru,
01:58yani bugünkü adalar tarafına doğru olan kısmı İzmit Körfezi'nin adalar tarafına dahil olan kısmını göstermiştir.
02:06Şimdi burada tabii İzmit Körfezi ifadesi tabii birçok yanılsamaya da neden oluyor.
02:12Böyle bir raporda merkez üstüne ilişkin doğrudan geçmese bile bu ifadelerin kullanılmış olması
02:18tabii bu konu hakkında çok fazla detaylı araştırma yapmayan yahut bu bilimsel raporu doğruluk üzerinden tanımlayan pek çok araştırmacı
02:29depremin merkezinin İzmit Körfezi olduğu şeklinde ifade etmişlerdir.
02:34Dr. Sema Küçükalioğlu Özkılıç, 1894 depremini uzun yıllar araştırdı.
02:40Konuyla ilgili 720 sayfa tutan eseri kaleme aldı.
02:44Depremin merkezi neresi sorusuna net cevap veriyor.
02:48Ignitis'in raporu dikkatli incelenirse bu noktada yapılan çalış tespitlerde bu noktanın İzmit Körfezi kadar ileri noktada değil,
02:59yani 1999 depreminin olduğu noktada değil, adaların güneydoğusunda bulunan bir noktada olmuş olması icap eder.
03:07Şimdi depremin yönü hareketi burada önemli belirleyici noktalardan bir tanesi.
03:12Çünkü Ignitis bu depremin kuzey-güney yönünde ilerleyen dikey bir hareketle gerçekleştiğini ifade ediyor.
03:21Sultan Abdülhamit deprem sonrası çok sayıda fotoğraf çektiriyor.
03:25Görseller İstanbul ve kıyı şeridinin ağır hasar aldığını gösteriyor.
03:29İzmit ve çevresinde hasar gören yapı sayısı 600, yani en azından resmi rakamlara göre 600 ve bu 600'ün tamamı ikinci derece hasarlı olarak adlandırılan yapılar.
03:41Bursa'da depremin hasarına baktığımızda 49 tane hanenin hasar gördüğünü tespit edebiliyoruz.
03:48Komisyonun verdiği rapora göre.
03:50Bu rakamlar bize hasarın daha doğrusu depremin en fazla zarar verdiği alanın tarihi yarımada adalar ve kıyı şeridi olduğunu gösteriyor.
04:01İstanbul'da hasar gören birinci derece hasarlı yapı sayısı ki bu depremde 21 bine yakın hane hasar görüyor.
04:10Mesela Ambarlı'da derin yarıklar oluşuyor bu depremle.
04:14Esenköy'de yine derin yarıklar tespit ediliyor.
04:17Dolayısıyla Yalova'da yine benzer şekilde.
04:20Bu aslında bize yine depremin asıl etki alanlarının nerede toplandığını ifade etmesi bakımından da son derece önemli bir veri sunuyor.
04:29Özetle, Özkılıç'ın araştırması İstanbul'a daha yakın bir deprem olduğunu ortaya koyuyor.
04:35Bazı deprem uzmanları ise merkezinin İzmit olduğuna inanıyor.
04:38Buradan hareketle İstanbul'un 250 yılda bir mutlaka sarsıldığını savunuyor.
04:44Dr. Sema Küçükalioğlu-Özkılıç aynı görüşte değil.
04:48Buna çok katılmayacağımı ifade etmeliyim.
04:50Çünkü 1766 depremi ile 1894 depremi arasında yaklaşık 128 yıllık bir süre var.
04:58Ve bu zaten otomatik olarak, doğal olarak 250 yıl bariyerini ortadan kaldırıyor.
05:061894 depreminin nerede olduğu neden önemli?
05:09Çünkü bugün yapılan bütün tespitlerde belli noktalar üzerine yoğunlaşıyoruz olası depremleri tespit etmek için.
05:17Dolayısıyla 1894 depreminin nerede olduğu, bundan sonra nerede olabileceğini belirlemek açısından son derece önemli.
05:24Peki, 1894 depremini Marmara'da olan diğer depremlerden ayıran özelliğine?
05:29Öncelikle tabii bir deprem hakkında Osmanlı coğrafyasında ya da İstanbul için hazırlanmış ilk resmi bilimsel bir rapor var bu depremle ilgili.
05:40Dolayısıyla bu depremin hem şiddeti hem türü, yayılma alanı, etki alanı gibi bir takım hususlarla ilgili olarak son derece detaylı bir bilgiye sahip oluyoruz.
05:59İzlediğiniz için teşekkür ederim.