Söyleşi: Faruk Ekici
Opera, bale ve klasik müziğin perde arkasına, yaratıcı süreçlerine ve sahnelenen hikâyelere tanıklık ettiğimiz T24’ün yeni serisinin ilk bölümünde opera sanatçısı Güneş Uluçay’dan (https://www.youtube.com/watch?v=MctC4hc-DKk) opera sanatçısı olmayı dinlemiştik.
Opera, bale ve klasik müzik dünyasını keşfetmek için başladığımız söyleşi serimizin ikinci bölümünde ise İstanbul Devlet Opera ve Balesi (İDOB) başdansçıları Batur Büklü, Büşra Ay ve M. Çağatay Özmen; bale sanatını, eğitimini, iş imkanlarını ve Türkiye’de bale sanatçısı olmayı anlatmıştı (https://www.youtube.com/watch?v=EkLKBdQvULY).
Serinin bu üçüncü bölümünde ise Büklü, Ay ve Özmen’le pointe çıkmak, point kırmak, yükseğe zıplamak, sahnedeki paytak yürüyüşlerinin anlamını ve temsillerdeki ara alkışın performansa etkilerini konuşmuştuk (https://www.youtube.com/watch?v=wxSaGHRg2GI).
İDOB başdansçıları; yaşadıkları ilginç diyalogları, "bale spor mudur" tartışmalarını, balerin ayaklarının neden deforme olduğunu ve seyircilerin temsillerde yapmaması gerekenleri serinin dördüncü bölümünde anlatmıştı (https://youtu.be/h5ePN_rv6lg?si=ibZlRGa3nfnYqSsj).
Bu bölümümüzde ise Accademia Teatro alla Scala’da (La Scala Tiyatro Academisi) eğitim gören genç opera sanatçısı, soprano Nazlıcan Karakaş; nasıl opera sanatçısı olunduğunu, eğitim sürecini, ilk sahne deneyimini ve ikincilikle tamamladığı 10. Leyla Gencer Şan Yarışması sürecini T24'e anlattı.
Opera, bale ve klasik müziğin perde arkasına, yaratıcı süreçlerine ve sahnelenen hikâyelere tanıklık ettiğimiz T24’ün yeni serisinin ilk bölümünde opera sanatçısı Güneş Uluçay’dan (https://www.youtube.com/watch?v=MctC4hc-DKk) opera sanatçısı olmayı dinlemiştik.
Opera, bale ve klasik müzik dünyasını keşfetmek için başladığımız söyleşi serimizin ikinci bölümünde ise İstanbul Devlet Opera ve Balesi (İDOB) başdansçıları Batur Büklü, Büşra Ay ve M. Çağatay Özmen; bale sanatını, eğitimini, iş imkanlarını ve Türkiye’de bale sanatçısı olmayı anlatmıştı (https://www.youtube.com/watch?v=EkLKBdQvULY).
Serinin bu üçüncü bölümünde ise Büklü, Ay ve Özmen’le pointe çıkmak, point kırmak, yükseğe zıplamak, sahnedeki paytak yürüyüşlerinin anlamını ve temsillerdeki ara alkışın performansa etkilerini konuşmuştuk (https://www.youtube.com/watch?v=wxSaGHRg2GI).
İDOB başdansçıları; yaşadıkları ilginç diyalogları, "bale spor mudur" tartışmalarını, balerin ayaklarının neden deforme olduğunu ve seyircilerin temsillerde yapmaması gerekenleri serinin dördüncü bölümünde anlatmıştı (https://youtu.be/h5ePN_rv6lg?si=ibZlRGa3nfnYqSsj).
Bu bölümümüzde ise Accademia Teatro alla Scala’da (La Scala Tiyatro Academisi) eğitim gören genç opera sanatçısı, soprano Nazlıcan Karakaş; nasıl opera sanatçısı olunduğunu, eğitim sürecini, ilk sahne deneyimini ve ikincilikle tamamladığı 10. Leyla Gencer Şan Yarışması sürecini T24'e anlattı.
Kategori
🦄
YaratıcılıkDöküm
00:00İlk sorum operayı nasıl ve neden seçtin?
00:08Opera dediğimiz alan sonuçta Türkiye'de ve dünyada çok kısıtlı istihdama sahip bir alan.
00:14Şöyle ki operayı seçmemdeki ilk adım şöyle oldu.
00:18Ben Güzel Sanatlar Lisesi'nde okurken son sınıfta bir gün konsere gitmiştim.
00:24Orada da Bulgar bir soprano gelmişti.
00:27Tekirdağ'da okuyordum ve Tekirdağ.
00:29Orada genellikle Güzel Sanatlar Lisesi'nde öğretmenler, öğrencilerine daha çok öğretmen olun, daha güvenli bir meslek seçin gibi öğütlerde bulunurdu.
00:41Ve o sıralar ben tamamıyla sahne ile kafayı bozmuştum.
00:45Gerçekten bunu yapmak istiyorum diye düşünüyordum.
00:47Fakat hangi bölümde ne yapacağıma dair bir fikrim yoktu.
00:51O soprano'yu izledikten sonra dedim ki kesinlikle bunu yapmalıyım.
00:55Çünkü orada salonda herkesin gerçekten çok ama çok büyülü bir an yaşamıştık.
01:01İlk adımını galiba orada attım.
01:04Sonrasında tabii bazı araştırmalar yaptım.
01:07Konservatuara nasıl girilir gibi.
01:09Ve hiç kimseyle çalışmadan İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarı'na sadece YouTube kayıtları ve bazı dinlediğim soprano'ları taklit ederek,
01:20bazı eserleri çalışarak ikinci sırada girdim.
01:23Sonrasında tabii ki konservatuara başladıktan sonra asıl işin başlaması gerekiyor.
01:30Ve orada operaları izleyerek, sanatçılarla çalışarak özellikle benim de öğretmenim Efsin Öztoprak,
01:36İstanbul Devlet Opera ve Balesi'nde çok değerli bir sanatçısıdır.
01:40Onun vermiş olduğu öğütlerle ve tamamıyla eğitim sistemiyle bu işe aslında girmiş oldum.
01:47Sonrasında teknik olarak çalışmalar başladı, tiyatral çalışmalar başladı ve aslında dil olarak da İtalyanca ile tanışmış olduk,
01:56Almanca ile ve Fransızca eserlerle.
01:59Sonrasında çok uçsuz bucaksız büyük bir dünyanın içerisine girmiş oluyorsunuz.
02:04Aslında bir rolü çalışmak bir yandan çok eğlenceli gelmeye başladı.
02:09İlk etapta sahne için bunu istiyordum.
02:11Ama sonra bunun yerini biraz daha birçok farklı rolü yapmak ve aslında Nazlıcan kimliğinden çıkıp Adina olmak,
02:20Norina olmak, Sofi olmak, başka kimliklere bürünmek bana eğlenceli gelmeye başladı.
02:25Onları çalışmak bile.
02:26Sonrasında tabii ki Türkiye'de bu durumlar biraz kısıtlı olduğu için,
02:30kadrolar veya her mezun olan insanın operaya girememesi gibi ya da hani 4 senede bir yapılan sınavda sadece bir kişi alınması gibi
02:41bizler için korkunç bir fırsatsızlık var diyeyim.
02:46Ve bu noktada aslında yarışmalar bizler için çok kıymetli ve değerli oluyor.
02:50Bu noktada kendime direkt Türkiye'deki ne kadar yarışma varsa hepsine katılmalıyım
02:56ve bir şekilde bu sanatı yapacaksam da bu destekle yapabilirim gibi bir yol izledim ve hedef koydum.
03:02Sonrasında Türkiye'de yapılan yarışmaların çoğuna girdim.
03:06O şekilde aslında kariyerim gerçek anlamda başladı diyebilirim.
03:10Bahsettiğim bu yarışmalar hangileriydi?
03:12İlk katıldığım yarışma Leyla Pınar Barokşan yarışmasıydı.
03:16Ve Leyla Pınar Barok konusunda çok büyük bir üstad Türkiye'de ve onun adına kurulmuş bir yarışmaydı.
03:23Tamamıyla Barok repertuarından oluşuyordu.
03:26İlk katıldığım yarışma oydu ve orada ikincilik ödülü almıştım.
03:30İkinci katıldığım yarışmam Belvedere Şan yarışmasıydı.
03:33Orada Türkiye'den bir seçme oluyor ve sonrasında dünyada karar verilmiş herhangi başka bir şehre gidiyorsunuz temsilen.
03:41Orada sadece Türkiye'deki aşamasında kalmıştım.
03:45Sonrasında Leyla Gencerşan yarışmasına katıldım ve bu benim için çok büyük bir yarışmaydı her zaman.
03:51Çünkü Türkiye'deki aslına bakılırsa en büyük yarışma Leyla Gencerşan yarışması.
03:56Çünkü aslında uluslararası bir yarışma.
03:59Diğer yarışmalar biraz ulusal yarışmalar olarak geçiyor.
04:02Fakat Leyla Gencerşan yarışması uluslararası bir yarışma.
04:05Bu noktada yurt dışından gelen birçok isimle yarışıyorsunuz.
04:09Orada da hazırlık süreci çok benim için aslında sancılı geçti.
04:14Ve çok fazla ince detay çalışmalar yaptım bu noktada Arya'ların üzerinde.
04:19Sonrasında ilk aşamaya girdim ve ilk aşamada sanıyorum birkaç ay bekledik onun açıklanmasını.
04:27Açıklandıktan sonra çok büyük bir yarışma olduğu için aslında hani diğer aşamaya kalır mıyım?
04:32Hani bu benim için hep bir soru işaretiydi.
04:34Hani emin değildim kesinlikle kalırım diye.
04:37Çünkü çok büyük seslerle yarışıyorsunuz.
04:39Sonrasında kendi ismimi gördüğümde çok heyecanlanmıştım.
04:43Tabii benim için yeni bir şey başlıyor hissi.
04:45Gerçekten orada başlamıştı benim için.
04:48Ve sonrasında Arya'larıma daha sıkı çalışarak diğer aşamalara girdik.
04:53Tabii o aşamalarda da yarı finalde, çeyrek finalde bizi dinleyen jüriler,
04:58dünyanın her yerinden gelen opera direktörleri, rejisörler, şancılar.
05:04Ve bu noktada aslında o kişileri bir arada toplamak, onları bir arada görmek zaten Bişancı için çok büyük bir nimetti.
05:12Benim ilk hedefim her zaman şuydu.
05:15Yarışmada hani ne olur bilemem ama bu insanların beni dinlemesi ve bana bir yorum yapması benim için her şeyden kıymetliydi.
05:23Çünkü gelişim adına bunu çok kıymetli buluyordum.
05:26Bir noktada ilk aşamada çok sevdiğim bir karakter olan Anna Bolenaria'yı söylemiştim.
05:32Ve sahneden indiğimde hiçbir şey hatırlamıyordum ilk aşamada.
05:36Çok heyecanlanmıştım çünkü.
05:38Bir fotoğrafçıyla denk gelmiştim.
05:40Ve nasıldı sizce hiçbir şey hatırlamıyorum falan gibi böyle benim için çok heyecanlı,
05:45işte kötü müydü, iyi miydi falan böyle panik olduğum bir anda.
05:49Merak etmeyin gayet iyiydi, güzel bir performanstı diye bir cevap almıştım.
05:53Tabi sonrası yine soru işareti çünkü o an hiçbir şey hatırlamıyorum.
05:58Sonra o gün açıklanmıştı ve isimlerimiz okunuyordu.
06:02Süreyya Operası'nın bir suayesi ablusu var.
06:04Orada birçok kişi geldik ve yarı finalde kimler kalacak onu öğreneceğiz.
06:10Ve orada isimler sırasıyla okunuyor.
06:13İsmimi duyduğum zaman çok şaşırdım ve çok heyecanlanmıştım.
06:17Sonrasında devam etti.
06:19Tabi söyleyeceğiniz Arya'yı size söylüyorlar.
06:22Seçtikleri Arya'yi jüri.
06:23Ve o gün tamamıyla çorbamı aldım, evime gittim.
06:27Sessiz, sakin bir şekilde kendimi kapatarak.
06:30Evet, galiba istediğin şey oluyor.
06:33Şimdi biraz nefes al, sakinleş.
06:35Sadece sessizliğe ihtiyacın var.
06:37Yarın en çok istediğin şeyi yapacaksın diyerek evime gittim koşarak.
06:42Sonrasında bir sonraki gün tabi çok heyecanlı bir aşamaydı, yarı final.
06:47Ve orada da tabi ki çok büyük bir şey ama hala bir umudum da var.
06:53Yine soru işaretleriyle doluyum.
06:55Orada isimler yavaş yavaş tekrar okunmaya başladı.
06:58Artık tabi çok az kişi kalacaktı.
07:00Ve Türk arkadaşlarım vardı.
07:03Opera sanatçıları ya da birçok yerde opera söyleyen sanatçılar vardı.
07:08Ve onların isimlerini duymamak zaten direkt benim için şeydi.
07:12Tamam, sen de artık yoksun demek ki.
07:15Hani bu isimler elendiyse.
07:16Sonrasında ismim söylendi ve çok büyük bir şaşkınlık yaşadım.
07:21Nasıl?
07:21Hani bu gerçekten oldu mu?
07:24Nasıl olabilir bu?
07:25Falan.
07:25Büyük bir şok içerisindeydim o anda.
07:28Sonrasında yine Arya'mızın ismini söylediler.
07:31Ve çok büyük bir neşeyle, coşkuyla ilk Türk soprano olarak o diğer yurt dışından gelen arkadaşlar da ülkemi temsil eden tek isim olarak seçildim.
07:42O benim için zaten başlı başına hani yarışmanın sonucu ne olursa olsun çok büyük bir şeydi temsil etmek.
07:48Ve baştan beri zaten ilk hedefim olan orkestrayla söyleme durumuna artık erişmiştim.
07:54Ve ertesi gün orkestra provası en çok hayalini kurduğum şeydi.
07:58Hazırlık içerisinde gittik, provamızı aldık ve sonrasında yarışma başladı.
08:04Tabii çok büyük isimlerle yarışıyorsunuz ve tabii ki sizin de iddialı olmanız gerekiyor bu noktada ama
08:11benim için aslında o final aşaması tamamıyla hedefimi gerçekleştirdiğim bir şeydi.
08:17Çünkü tek Türk olarak kaldım ve orkestrayla söylüyordum.
08:20Bu benim için fazlasıyla yeterliydi.
08:22Ama sonra size inanan insanları görüyorsunuz ve tek Türk olarak kaldığım için çok büyük bir destek görmüştüm o sıralar.
08:29Onun vermiş olduğu güçle tamam artık hani hedefim bu olabilir ama artık sen burayı temsil ediyorsun ve daha başka bir şey yapman lazım gibi hissettim.
08:38Ve bu noktada da yarışma oldu.
08:40Güzel sonuçlar oldu benim için.
08:42İkincilik ödülü aldım.
08:44Teatro Allah Skala Akademi'de 3 aylık eğitim bursu aldım.
08:47Ve halk ödülüm de aldım.
08:50Sonrasında tabii ki benim için çok güzel kapılar açılmış oldu Leyla Gencer Şan yarışması ile birlikte.
08:56Leyla Gencer'in asıl hedeflediği şey Türk gençlerini belli bir noktada dünyaya tanıtmak aslında.
09:02Bu yarışmayı da bu vesileyle kuruyor.
09:04Ve burada gerçekten Leyla Gencer'in istediği şey benim açımdan olmuştu.
09:08Çünkü ilk bize bir broşür verdikleri zaman CV'lerimizin yazdığı.
09:13O broşürde inanın belki de en deneyimsiz CV benimkiydi.
09:17Çünkü her ne kadar bu işe aşık olsam da Türkiye'de böyle bir imkan bulamadım hiçbir zaman.
09:24Opera söylemek, opera stüdyosunda eğitim almak, akademi.
09:27Birçok kişi dünyanın her yerinde önemli akademilerde okuyordu.
09:31Fakat bizde böyle bir akademi olmadığı için ben o süreçlerde eğitmenlik yapmak zorunda kaldım.
09:37Yaşamımı idare etmek için.
09:39Ve tabii ki operadan hiçbir şekilde kopmadan.
09:42Ve aslında bu hedefimi gerçekleştirmek çok büyük kapılar açmış oldu benim açımdan.
09:47Hatta şöyle de bir anım var.
09:48Yarışma bittikten sonra, çok güzel tabii jürilerden yorumlar vesaire aldıktan sonra hala büyük bir şok içerisindeydim.
09:56Ve yarışma bitti.
09:57Ertesi gün, tabii eğitmenlik yapmak zorundaydım diye bahsettiğim şey için bir örnek veriyorum.
10:03Ertesi gün gidip tekrar öğrencilerime piyano dersi, şan dersi vermek için sabah 10'da işime gittim.
10:11Sonra en azından benim için bir hedefti bu.
10:13Ocak ayında İtalya'ya gideceğim ve Teatro Alla Scala Akademi'de eğitim göreceğim.
10:19O aya kadar eğitmenlik yapmaya devam ettim ve sonrasında da buradayım.
10:23Ailene bunu ilk söylediğinde nasıl bir tepki almıştın?
10:27Ben opera sanatçısı olacağım dediğinde.
10:29Ailem müziği çok seven insanlardan oluşuyor.
10:32Bu konuda çok şanslıydım.
10:34Bir noktada da ne yapmak istersen arkandayız, desteğiz gibi bakış açıları olduğu için karşı çıkma gibi bir durumları olmadı ama tabii benim ailem halk müziğiyle büyümüş bir çocukluk geçiren aile.
10:47Ve halk müziği, sanat müziği dışında ya da bazı popüler müzikler dışında çok fazla klasik müziğe açık bir ailem yoktu.
10:56Bunu dinlemiyorlardı ya da bilmiyorlardı belki de.
10:59Bu noktada onlar için çok enteresan ve ilginç bir durumdu.
11:02Hani neden böyle bir şeyi seçtim gibi ama bu da tercihsel bir şey olduğunu fark ettikleri zaman ve ilk konserimden sonra ya da sonraki konserlere geldikleri zaman
11:13aa kızımız böyle bir şey yapıyor, ne kadar enteresan.
11:16Çok şaşkın gözlerle beni izlediler ve bir noktada artık sürekli onlara dinlettiğim kayıtlar ya da başka sopranolar, başka sesleri sürekli dinletirdim.
11:26Dedim işte bu nasıl sizce, bu nasıl gibi ya da ben kendi kayıtlarımda şurada şöyle oldu ama nasıl olmalıydı sizce dedikten sonra.
11:34Bir noktada artık baktım ki onlar da opera ve klasik müziğe çok alışmışlar ve bir noktada eleştiri yapmaya bile başladılar artık.
11:42Daha önce opera temsilinde bir rol seslendirdin mi? Profesyonel bir kampanide bir role çıktın mı? Bunu merak ediyorum.
11:50Eğer çıktıysan ne hissetmiştin ilk sahneye çıktığında?
11:54İlk Süreyya operasında Hendel'in Rinaldo operasında Armida karakteriyle sahneye çıkmıştım.
12:01Sanıyorum 2019 yılında ve bu benim için ilk profesyonel sahnem olmuş oldu.
12:07Tabii ki büyük bir sahnede söylüyorsunuz, role çalışmak nasıldır bunu anlıyorsunuz.
12:13İkincisi de yine tekrar Süreyya operasında Hendel'in Semele operasında başrol oynamıştım.
12:19O da benim için çok apayrı bir his ve duyguydu.
12:22İlkinde biraz daha tabii yaş olarak küçük olduğum için nasıl çalışırım, ne yaparım bu konuda çok bilgisizdim.
12:29Sağ olsun öğretmenim bu konuda çok yardımcı oldu.
12:33İlk opera kitabını eline aldığın zaman önce kendi rolündeki eserleri çizersin.
12:39Hangi sayfada olduklarını belirlersin.
12:41Sonra yavaş yavaş onları çalışmaya başlarsın.
12:44Aryalarını, diyetlerini çalıştıktan sonra resitatiflerini çalışırsın.
12:48Ve sonra birlikte sahne provası başlar, piyaniste provalar başlar.
12:53Ve zaten o rolü çalışırken bir noktada sadece müzik de değil, bizim hem dil hem gerçekten tiyatral olarak onu sergilemek olduğu için
13:03üç ayrı noktaya bölünmek gibi bir şey.
13:06Telaffuzları doğru yapmalıyım, güzel konuşmalıyım, rolde güzel bir karakter ortaya çıkarmalıyım gibi.
13:12Ve bu noktada ilk oynadığım karakterin kötü karakter olması benim için enteresan, ilginç ve aynı zamanda besleyici bir şeydi.
13:21Hiç hayatımda öyle bir karaktere sahip değilim.
13:24Yani o kadar baskın bir karaktere sahip değilim.
13:27Armida biraz lider, aynı zamanda da çok kötü bir karakterdi.
13:31İkisini bir arada tutup aynı zamanda biraz da kadınsılık araya katmak gerekiyordu.
13:36Üç farklı şeyi oyunculukta nasıl katacağım, Armida gibi nasıl yürüyebilirim, onun gibi nasıl kızabilirim, konuşabilirim gibi durumları çok düşünmüştüm.
13:46Çok kafayı yormuştum.
13:47Tiyatrocu bir arkadaşım bana bu konuda çok yardımcı olmuştu.
13:51Çünkü kötü bir karakter ve silah kullandığım sahneler vardı.
13:55Nasıl tutacağını bile bilmeyen bir insan için zorlayıcı olmuştu.
13:59Ama bittikten sonra ilk oynadığım opera çok gözyaşları içerisindeydim.
14:05Böyle çok garip duygular hissetmiştim ve hayatımda ilk kez dedim ki,
14:093 saat boyunca nazlı değildin, başka bir şeydin.
14:12Bir şey dondu o an, dünya dondu ve başka bir gezegende, başka bir evrende başka bir şey yapıyordum gibi hissettim.
14:20Ve o his aslında o kadar güzel bir histi ki, yani sonra beni aslında bu işe bağlayan tamamıyla o histi, o kaybolmuştu.
14:28Aynı zamanda o tatmin hissiydi diyebilirim.
14:32İkinci operama gelirsek de o bambaşka bir şeydi.
14:36Ben projeye korist olarak girmiştim ve sonrasında böyle bir şans verildi, şanslıydım.
14:42Tabii çok kısa zamanda, bir ay gibi bir sürede başrolü öğrenmek durumunda kalmıştım.
14:48Ama o rol oynama isteği, o karakteri oluşturma isteği o kadar baskındı ki,
14:53sadece eve gelip çalışmak istiyordum ve onu yetiştirmek istiyordum.
14:57Sonra onda da keza çok güzel anılarım oldu.
15:01Tabii başrol olmak çok daha büyük bir sorumluluk ve yükmüş aslında bakılırsa.
15:07Ve o da güzel bir şekilde sonuçlanmıştı.
15:10Ama hisler tamamıyla anlatılmaz diyebilirim.
15:13Çok güzel bir his.
15:14Burada şeyi merak ettim aslında.
15:16Yanlış bilmiyorsam Handel'in Rinaldo'sunda iki tane costurato ses olması lazım.
15:23Şimdiki adıyla kontürtenor deniyor galiba.
15:26Onlar çok seslendiriyordu.
15:28Türkiye'de kontürtenor var mı?
15:30Şöyle, normal şartlarda tabii ki barok operalarda biliyorsunuz kontürtenorlar birçok rolleri seslendirmiş geçmiş zamanda.
15:38Şu anda da bu durum şöyle oluyor.
15:40Hem mezzo sopranolar seslendirebiliyor hem de kontürtenorlar.
15:44Bizim Rinaldo'yu oynadığımız dönemde aslında okulumuzda bir tane kontürtenor vardı.
15:49Fakat yeni başlamıştı şan eğitimine.
15:52Bu sebepten dolayı sanırım seçmelerde onu seçmediler veya mezzo soprano'ya oynatmaya karar vermişlerdi.
15:59İki tane mezzo soprano arkadaşım erkek kılığına girip o rolleri seslendirmişti.
16:0310 Mayıs Leyla Gencer'in ölüm yıl dönümü.
16:07Bir sonraki bölümde de biraz Ladiva Turka'mız, Gencer'den ve La Scala'dan bahsedelim istiyorum.
16:12O zaman görüşmek üzere.
16:13Teşekkür ederim.