İngiltere merkezli The Economist dergisi, Türkiye’nin gelişen savunma sanayisi ve Avrupa güvenliğinde alacağı rolü ele aldığı analizi kapağına taşıdı. Analizde, “Amerika çekiliyor, Rusya tehdidi büyüyor. Ukrayna savunmada. Yeni yatırım taahhütlerine rağmen silah üretimi rahatlamak için çok az. Avrupalılar korkmayın, Recep Tayyip Erdoğan arkanızda” ifadeleri yer aldı.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Bu İngiliz basınından başlayalım isterseniz.
00:02Çünkü İngiltere şu anda Avrupa'nın yeni güvenlik mimarisinde bir aktör olma yolunda ilerliyor.
00:09Ve Avrupa da aslında bunu istiyor.
00:12Çünkü o işte az sonra konuşacağımız şartlar gelişmediği için Avrupa'da bir Avrupalı devletleri bir araya getiren bir savunma güvenlik mimarisi oluşmadığı için bir desteğe ihtiyaç duyuyorlar.
00:22O da İngiltere ve Türkiye.
00:23Şimdi İngiltere bunun farkında biliyorsunuz bu hemfikir devletler topluluğu gibi bir başlıkta bazı ülkeleri bir araya getirdi.
00:32Bazı Avrupa Birliği ve NATO ülkelerini bir araya getirdi.
00:35Avrupa güvenlik mimarisini oluşturmak için aslında oradan başladı İngiltere'nin burada adım atması.
00:40Ve Türkiye'yi de aslında buradan gördüğünü ifade ediyor İngiltere.
00:43Yani tek başına değil bir Avrupa güvenlik mimarisi oluşturulurken Türkiye'yi de göz ardı etmeyeceğiz.
00:50Ve ancak birlikte yapabiliriz imajını verdiği kanaatindeyim ben.
00:55Şimdi burada özellikle Türkiye'ye yani şu 24 milyar dolardan başlayalım isterseniz bu Avrupa'da önemli bir rakam.
01:04Yani şimdi Almanya'nın Rusya, Ukrayna'ya ilk savaş ilan ettiğinde hızlıca bir 100 milyar euroluk bir paket açtığını hatırlıyoruz.
01:13O 100 milyar euro savunmasını özel hale getirmek, bağımsız hale getirmek için açmıştı bu paketi.
01:20Ama bu paranın büyük çoğunluğunun Amerikan silahlarına ve Alman subaylarının refahına gittiğini gördük daha sonra.
01:27Şimdi de bir 800 milyar euroluk bir paketten bahsediliyor Avrupa Birliği'nin genelinde.
01:32Ama bu şu anda çok zor.
01:35Çünkü Avrupa'nın, Avrupalı devletlerin ekonomik yapısı bir buna ne kadar izin verecek?
01:40Yani 800 milyar euroyu toparlayabilecek mi Avrupa Birliği?
01:44İki, bu paranın toparlanması için gerekli regulasyonlar henüz sağlanmış değil.
01:48Yani hangi şartlarda, kimden ne kadar alınacak, nasıl bir harcama ve toplama yöntemi izlenecek?
01:53Biliyorsunuz Avrupa Birliği dediğimiz zaman her şey önce müzakere, onun üzerinde tartışma.
01:58Tartışmadan sonra olabildiğince bir...
01:59Yani bürokrasi dediğimiz o, Brüksel'in her şeyi kitlemeye çalıştığı ve çok uzun tartışmalara neden olduğu süreçler var.
02:09O yüzden burada hızlı hareket eden bir güvenlik aktörüne, savunma aktörüne ihtiyaçları var.
02:14Burada da Türkiye çok bariz şekilde öne çıkıyor.
02:17Çünkü hem bu, tabii ki bu yatırımlar çok kıymetli.
02:21Çünkü yani bu yatırımı sadece para olarak düşünmemek lazım.
02:25Burada çünkü çok büyük yatırımlar var.
02:27Altay tankı gibi, Kağan uçağı gibi bu savunmayı özetleştiren yatırımlar var.
02:34Ve daha da önemlisi Avrupa kendi yapısı gereği daha yüksek teknolojili silahlar,
02:41daha yüksek teknolojili savunma sanayi ürünlerine yöneldi.
02:44Bunlar daha çok ARGE üzerinden giden süreçleri fonluyor.
02:49Ve bu ARGE süreçlerine giden, o yine az önce bahsettiğimiz o uzun süreçler ARGE'de de gittiği için,
02:54burada evet ortaya çıkan ürünler, çok kıymetli ürünler var Avrupa'da savunma sanayi açısından.
03:00Ama hızı çok yavaş oluyor.
03:03Türkiye biraz daha bu konvansiyonel silahlara da daha fazla ağırlık vererek,
03:08ki şunu hatırlayalım, Ukrayna Savaşı'nda 55 mm top mermisine ihtiyaç duyuldu.
03:14Ve Avrupa'da bunu bulamadılar.
03:15Türkiye bu top mermisini verebildi.
03:18Ki bu aslında çok basit bir teknoloji ama üretim yapmadıkları için orada kilitlendi, düğümlendi konu.
03:24O yüzden şimdi bu tip kaynaklarla da besleneceği için Avrupa bir yol ayrımına giriyor.
03:30Bu da bir savunma güvenlik mimarisi oluştururken, biz Avrupa Birliği'nin kendi içindeki zaman, para ve politika ihtiyacı olan bu uzun sürece mi yöneleceğiz?
03:45Yoksa aktif, daha hızlı bir yol mu alacağız İngiltere ve Türkiye'yi yanımıza alarak?
03:50Sayın Sakman, özellikle Trump koltuğa döndüğünden beri, Beyaz Saray'a ikinci döneminde artık geri döndüğünden beri çokça konuştuk.
03:56Defalarca sizinle de yayınlarda konuştuk.
03:58Şimdi baktığımızda Avrupa evet güvenlik konuğu söz konusu olduğunda Türkiye'yi hemen yüzünü çeviriyor ve yardım istiyor.
04:04Bunu açıkça belirtiyor.
04:05Ankara'da yeni güvenlik mimarisinde yer almak istediğini, bunun bir parçası olduğunu ve olmak istediğini,
04:11geçmişte çıkarılan engellerin kaldırması gerektiğini zaten yıllardır dile getirildiğini söylüyor.
04:15Ama bir yandan da Türkiye'nin Avrupa Birliği müzakere süreci var, üyelik müzakere süreci var.
04:19Aday ülke bile demekten, intina eden isimlerin şimdi güvenlik söz konusu olduğunda Türkiye'ye hemen yardım istiyor olmaları,
04:27ne kadar samimi, ne kadar güvenilir, Türkiye bunu nasıl avantajı çevirebilir daha fazla,
04:32nasıl bir pazarlık ortamı oluşturmalı sizce?
04:34Yani Türkiye'nin bu Avrupa'nın samimi ve güvenlikle ilgili konularda her zaman Türkiye'ye başvurduklarını tarihde de biliyoruz.
04:41Ama bu sefer Türkiye şunu dedi, eğer böyle bir yeni bir mimari oluşturulacaksa,
04:46bu mimari oluşturulurken de ben o masada olacağım, yani oluşturulan mimarinin içerisine girmeyeceğim,
04:52o mimariyi oluşturan aktörlerden biri olacağım dedi.
04:56İngiltere'deki toplantı vs. bunların aslında böyle detaylara baktığınızda bu mesajlar defaatle ve farklı farklı kanallardan da verildi Avrupa'ya.
05:04Ama tabii şimdi iki yönden bakmak lazım.
05:08Birincisi, bu güvenlik konusunda Türkiye'ye olan ihtiyaç aslında Avrupa Birliği üyelik sürecini olumlu yönde etkiler mi?
05:16Bunun etkilenebileceğine dair bazı tezler var Avrupa'da konuşulmaya başladı.
05:20Çünkü Türkiye'nin mevcut durumunu, işte bu İngiliz dergisinde bahsettiği gibi mevcut durumda eskisi gibi olmadığı için,
05:26Türkiye'yi yanımıza çekecek, Avrupalıların ağzından söylüyorum, Türkiye'yi yanımıza çekecek bir formül bulmamız lazım.
05:34Bu sefer sadece işte partnerlik üzerinden olabilecek bir şey değil, o zaman biz yeniden bu üyelik sürecini hareketlendirmeliyiz diyen bir görüş var.
05:42Ve bunun tam tersi hem Avrupa Birliği bürokrasisinin de kabul ettiği, Türkiye'yi Avrupa Birliği'nin dışında tutacak her türlü alternatifin masaya konması.
05:53Burada da biz bazen şeyleri görmeye başlayacağız yakın zamanda.
05:59Böyle küçük Avrupa Birliği'nin içerisinde farklı farklı işbirlikleri, bölgesel işbirlikleri, üçlü, beşli vs.
06:06Daha böyle işte Balkan üzerinden veya Baltık üzerinden vs. gibi daha küçük savunma işbirlikleri göreceğiz.
06:13Ve Türkiye'yi de bu küçük işbirliği alanları üzerinden bir şekilde Avrupa Birliği'nin yanında ama içinde değil bir formül bulmaya çalışacaklar gibi görünüyor.
06:23Ama Türkiye'de bu konuda daha net konuşuyor.
06:25Çünkü şimdi bu politikalar belirlenirken az önce söylediğim Almanya'nın politikası vs.
06:32Şimdi Alman ordusu Bundeswehr yeni bir atılım yapmaya çalışıyor ama şu anda Avrupa'nın içerisindeki birbirleriyle olan rekabeti de sönümlendirecek bir aktöre ihtiyaç var.
06:44O da Türkiye gibi biraz daha dışarıdan bakan, o çatışma kendi içlerindeki çatışmaya girmeyen daha taze bir aktör olarak görülebilir.