Youtube kanalımıza abone olun: ►https://goo.gl/USTWfS
Whatsapp iletişim Numaramız: ►+90 530 850 4500
Asker TV Canlı Yayın: ►http://www.askertv.com/canli-yayin
Instagram: ►https://www.instagram.com/askertv
Facebook: ►https://www.facebook.com/AskerTV
Twitter: ►https://twitter.com/askertv
Telegram: ►https://t.me/askertv
İnternet sitemiz: ►http://www.askertv.com
Haber sitemiz: ►http://www.asker.tv.tr
Whatsapp iletişim Numaramız: ►+90 530 850 4500
Asker TV Canlı Yayın: ►http://www.askertv.com/canli-yayin
Instagram: ►https://www.instagram.com/askertv
Facebook: ►https://www.facebook.com/AskerTV
Twitter: ►https://twitter.com/askertv
Telegram: ►https://t.me/askertv
İnternet sitemiz: ►http://www.askertv.com
Haber sitemiz: ►http://www.asker.tv.tr
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
01:29Savaştan kaçan 300 binden fazla Tamil için kötü günler geride kaldı ancak yaşadıkları kötü şartların süratle düzeltilmesi gerekiyor.
01:39Ülkenin kuzeyi yoksulluğun pençesinde.
01:45Sri Lanka hükümeti yaşanan sefalete çözüm bulamazsa terörün tekrar ülke gündemine gelmesi kuvvetli ihtimal.
02:094-4,5 saatte kalmamız gerekiyor bir mesafe ancak yoğun güvenlik önlemleri ve yolların bozukluğu nedeniyle 7,5-8 saatlik bir mesafe.
02:28Kendi halinde yaşıyordu Hint alt kıtasının en ucunda yer alan bu ülke binlerce yıldır.
02:35Tarihi İpek yolunun üzerinde olması onu hep gündemde tuttu.
02:38Hep önemli bir ülke olarak tuttu.
02:41Özellikle batının dikkati bu ülkenin üzerinde yoğunlaştı ve coğrafi keşiflerin ardından ülkenin tarihi sömürüyle ve kanla beraber yazılmaya başladı.
02:49Diğer tüm Hint alt kıtası ülkeleri gibi.
02:52Aslında tarihine baktığınız zaman Afganistan'dan veya Pakistan'dan çok da farklı değil.
02:58Çünkü İngiliz egemenliğinden kurtulduktan sonra herkes barış dolu bir dönemin başladığını zannediyordu.
03:04Ancak kendisini bir anda etnik bir kaosun içinde buldu bu ülke.
03:08Ancak hiçbir zaman batı bu ülkeyle tam anlamıyla ilgilenmedi o tarihten sonra.
03:12Haber bültenlerinin hep en son sıralarında yer aldı.
03:15Çünkü bu ülkede petrol yok.
03:16Çünkü bu ülkede doğal gaz yok.
03:18Çünkü bu ülke batı için stratejik değil.
03:21Ancak bu onun tarihini anlatmamıza engel de değil.
03:25Gelirinin büyük bölümünü turizm ve çay ihracatı oluşturuyor.
03:28Eskiler onu Seylan diyebiliyor.
03:31Kırmızı alt bu hafta Sri Lanka'dan geçiyor.
03:41Sri Lanka, Seylan.
03:43Hep değişik şekillerde anıldı bu ülkenin adı.
03:48Seylan adını duyunca aklımıza çay geliyor.
03:54Meşhur Seylan çayı.
03:56Yıllık çay ihracatı 240 milyon kilogram civarında.
04:01Başta İngiltere ve Orta Doğu ülkeleri olmak üzere bütün dünyaya buradan dağıtılıyor ve büyük gelir elde ediliyor.
04:08Yalnız çay değil Güney Asya'nın kıtayla kara bağlantısı olmayan en güneyindeki ülkenin gelir kaynağı.
04:22Turizm de en büyük gelir kaynaklarından.
04:25Turizmi cezbeden özellikler ülkenin tropik iklimi, meyveleri ve bir okyanus adasının üzerine kurulmuş olması.
04:39Evet Sri Lanka'da avokadoda, mangosa kadar birçok tropik meyve ile karşılaşabiliyorsunuz.
04:57Yılın tamamında aynı sıcaklıktaki iklim şartı, yeşile bürünmüş doğası, mango'dan ananasa kadar her türlü tropik meyveleriyle Sri Lanka dünyanın her yerinden gelen turistleri ağırlıyor.
05:23Sri Lanka'nın turistlere sunduğu güzellikler yalnız okyanus ve tropik meyveleri değil, vahşi filler de turistlere sunulan bir başka güzellik.
05:38Burada oldukça fazla sayıda var ama dünyada sayıları oldukça sınırlı bu vahşi fili.
05:48Milli gelirinin büyük bölümü turizmden elde ediliyor.
05:53Üstelik 26 yıldır kuzeyden esen ve bütün ülkede korku yaratan terör rüzgarı nedeniyle tam randıman alamasa da.
06:05Ancak bilinenin tersine ülkede farklı kültürler çatışmadan yaşıyor.
06:1020 milyonluk nüfusa sahip Sri Lanka'nın %60'ını Budistler oluşturuyor.
06:18Geri kalan %40'ı ise 3 semavi dine inananların oluşturduğu bir ülke Sri Lanka.
06:23Yahudilerin sayısı oldukça az ama Hristiyanlar ve Müslümanlar burada gerçekten oldukça fazla sayıda bulunuyor ve Budistlerle birlikte barış içinde yaşıyorlar.
06:33Başkent Kolombo'nun merkezinde parlamentoya oldukça yakın bir yerdeki bu mahalle bazı ülkelere ders verir gibi.
06:47Mahallenin girişinde Budist tapınağı.
06:50Ardında bir Hindu tapınağı.
06:59Bir sonraki sokakta ise farklı mimari yapısıyla bir cami yer alıyor.
07:08Bundan iki sokak sonra ise Hollanda koloni döneminden kalma bir kilise.
07:16Yalnız binalar değil birlikte yaşayan.
07:20Açık ve temiz kalpli olun.
07:25Gerginlikten uzak bir insan olun yeterli.
07:28Burada hangi dine mensup olursa olsun barış içinde yaşıyor insanlar.
07:32Sonuçta hepsinin ortak söylemi aynı bu dinlerin.
07:35Barış, sevgi ve kardeşlik.
07:38Burada Sinhal'ler, Tamiller, Budistler ve Müslümanlar barış içinde yaşıyoruz.
07:44Ülkemizde terör istemiyoruz.
07:47Sokağın sesi de farklı değil.
07:50Ben Budist'im ama ne fark eder?
07:54Burada yüzyıllardır birlikte yaşıyoruz.
07:56Hepimiz bu ülkenin insanlarıyız.
08:00Ben Müslüman, Tamil'im.
08:05Burada Sinhal'ler başta olmak üzere barış içinde yaşıyoruz.
08:09Bazı ülkelere örnek olmalı bu.
08:10Hristiyan mahallesinden geliyorum ben.
08:15Hepimiz bu ülke için varız.
08:17Din uzlaşmazlık nedeni olamaz, olmamalı.
08:22Kolombo sokaklarında gülen yüzler ve hayatı yaşayan insanlar var.
08:27Ülkenin en kalabalık etnik grubu Sinhal'lerle azınlıktaki Tamiller arasında bir sorun varlığına işaret eden hiçbir belirti yok.
08:41Terör bitti artık.
08:46Güvende Sri Lanka şehirleri ve insanları.
08:48Sorun terör örgütüyle bazı aşırı ırkçı Sinhal'ler arasındaydı.
08:52Sokaktaki Tamiller ile Sinhal'ler arasında bir sorun yok.
08:55Biz Sinhal'lerle ortak bir yaşam sürdürüyoruz.
09:03Tamil kaptanı adlı terör örgütünün bitirilmesi biz Tamilleri de sevindirdi.
09:07Yani biz aslında Sinhal'lerden bir zulüm görmedik.
09:09Onlara da iyi davrandık.
09:11Aslında bu davranışları da zorunluluktan dolayı yapmadık.
09:14Zaten böyle yaşıyorduk biz barış içinde.
09:16Ta ki Tamil teröristleri ayrı bir devlet kurmaya çalışana kadar.
09:25Bu sözlerin söylendiği yer aslında 26 yıldır kaosun tam merkezi.
09:33Ancak şimdi kaos yerini insani krize bırakıyor.
09:39Bölücü Tamil kaplanlarının 26 yıl terör estirdiği bu bölge aslında Tamillerin ülkenin diğer bölümlerinden örgüt tarafından zorla ayrıldığı bir yer.
09:49Burası Tamil kaplanlarının terör eylemlerinden kaçan sivil Tamillerin yerleştiği bir bölge.
09:56Bölge örgütün karargah olarak kullandığı yerden oldukça uzakta yer alıyor.
10:02Bugün insani bir krizin eşiğindeki bölgeye girildiğinde karşılaşılan manzara oldukça etkileyici.
10:10Kendi evinde bir mülteciden daha zor şartlarda yaşayan insanların dramı yürek parçalayıcı.
10:19Üstelik ülkede yaşayan Tamiller ayrılıkçı Tamil kaplanlarının eylemlerine destek vermemişken.
10:28Burada çok zor şartlarda yaşayan Tamillerin sözleri oldukça çarpıcı.
10:35Sri Lanka hükümetine çok teşekkür ediyoruz.
10:38Savaş döneminde örgütün karargahının bulunduğu bölgede yer alıyordu evlerimiz ve örgütten büyük baskı gördük.
10:44Bu nedenle şimdiki durumumuz için şükrediyoruz.
10:46Ama hala geride kalanlarımız var ve örgütün onlara zarar vermesinden korkuyoruz.
10:56Bu sözler merkezi otorite çekimcesi olan bir Tamil'in
11:00aman başıma bir şey gelmesin endişesiyle sarf edilmiş gibi algılansa da
11:05bu konuda korkusu olmayacaklar da benzer şeyler dile getiriyorlar.
11:09Sorun Diyaspora'da yaşayan Tamillerin problemin kaynağını ve burada neler yaşandığını tam olarak anlayamamasından kaynaklanıyor.
11:25Orada çok zengin insanlar yaşıyor ve Prabhakaran'a inandılar bu yüzden para gönderdiler.
11:30Prabhakaran da onları yanlış yönlendirdi.
11:32Ama buradaki yani Sri Lanka'da oturan Tamiller gerçeğin farkında.
11:37Ayrı bir devlet istemiyorlar.
11:39Yalnızca siyasi bir çözüm istiyorlardı.
11:41Ve özellikle son 10 yılda Sri Lanka hükümeti istediğimizi verdi bize.
11:45Ama Prabhakaran ayrı bir devlet söylemine devam etti.
11:49En sonunda uzlaşmacı Tamillere de saldırmaya başladı.
11:52Tamil siyasetçilerine suikast düzenletti.
11:55Tamilleri baskı ve tehditle kuzeyde tuttu.
11:58Sonunda Tamiller tarafından bile sevilmeyen bir kişi haline geldi.
12:17Tamil kaplanı adlı terörist örgütün amacı Sri Lanka'nın kuzeyi ve doğusuyla Hindistan'ın güneyindeki Tamil Nadu adlı bölgeyi birleştirerek bağımsız Tamil devletini kurmaktı.
12:28Hindistan'ın güneyindeki Tamiller buna hiçbir zaman yanaşmadı.
12:32Sri Lanka'da onlara destek verenler çıktı sadece.
12:35Ama yalnız kuzeydoğudaki küçük bir bölgeden destek çıktı.
12:38Bu girişim Sri Lanka ile başlayacaktı ve Hindistan'ın güneyinden toprak talep edeceklerdi daha sonra.
12:44Bu yüzden Sri Lanka'da çıktı bu sorun.
12:46Ama aslında Sri Lanka'da da yeterli desteği göremediler.
12:50Örgüt, Sinhalilerle Müslümanlara baskı uygularken Tamillerin bir bölümü de bundan nasibini aldı.
12:55Çünkü Tamiller aslında yalnız haklarının biraz arttırılmasını istiyordu.
12:59Bağımsız bir devlet değil.
13:01Örgüt insanları baskı ve zorda kuzeyden uzaklaştırmaya çalıştı.
13:05Ve Tamil Nadu...
13:08Aslında Sri Lanka'daki Tamil krizinin temelinde Hindistan ve İngiltere'nin büyük rolü olduğu görülüyor.
13:23M.Ö. 5. yüzyılda bugün Sri Lanka olarak bilinen yerlerde yerleşim olduğu biliniyor.
13:29Adaya ilk gelenler de Hindistan'ın kuzeyindeki Sinhal'ler.
13:35Daha sonra adanın en büyük etnik grubunu oluşturacak Sinhal'ler Hudist'ti.
13:41M.Ö. 5. yüzyılda bu kez Hindistan'ın güneyindeki Tamil toplulukları adaya akın etmeye başladı.
13:52Ama yerleşimleri yalnız adanın kuzeyiyle sınırlı kaldı.
13:577. yüzyıldan itibaren Arap Yarımadası'nın dışına doğru yayılmaya başlayan Müslümanlık...
14:02...doğuya ilerleyişinde özellikle Hindistan'da etkili oldu.
14:06Ve Sri Lanka ya da o zamanki adıyla Seylanda'da Müslüman topluluklar oluşmaya başladı.
14:13Sri Lanka'da 3 etnik grup var.
14:23Nüfusun %75'ini oluşturan Sinhal'ler, %14'ünü oluşturan Tamiller ve %8'ini oluşturan Müslümanlar.
14:31Tamiller de kendi içinde ikiye ayrılır.
14:33Biri Sri Lanka'nın çok eski dönemlerinden beri yaşayan Tamiller, bunlar kuzey ve doğuda yaşıyordu.
14:38Bu grup bugün nüfusun %9'unu oluşturuyor.
14:41Kalan %5'i ise İngilizler tarafından Hindistan'dan getirilen ve Tardalar'da çalıştırılan Tamiller.
14:58İngiliz egemenliğine kadar geçen sürede ülke hep Budist krallığı olarak kaldı.
15:05Budistler, Hindular ve Müslümanlar yan yana ve barış içinde yaşadılar.
15:11Etnik gruplar da, yani Tamil ve Sinhal'ler arasında da herhangi bir sorun yaşanmıyordu.
15:24Ancak ne olduysa batının İpek yoluna alternatif bir rota aramasıyla oldu.
15:30Bu süreçte meşhur kâşifler, Portekizli ve İspanyol gemiciler dünyanın yuvarlak olduğunu keşfetmekle kalmadı.
15:39Batı için gerek ticari kazanım sağlayacak, gerekse sanayi devrimine zemin hazırlayacak bir keşifte daha bulunuldu.
15:51Hint alt kıtası, Asya'nın zenginliklerinin İran'la Osmanlı İmparatorluğu'nun elindeki İpek yoluna bağlı kalmadan Avrupa'ya aktarılması için daha kısa bir yol için en uygun limandı.
16:051505 yılında Portekizli gemiciler, Kolombo'ya geldiğinde Sri Lanka için ilk kırılma başlıyordu.
16:16Kolombo, 150 yıl boyunca kıtanın değerli malları için bir aktarma limanı olarak kullanıldıktan sonra, sıra gemicilikte söz sahibi olmaya başlayan Hollanda'ya geldi.
16:27Hollandalılar, Seyla'nın tam ortasındaki Kandide yer alan Budist Kraliyet Merkezi hariç, bütün adada kontrolü sağladı.
16:36Onların da amacı ticariydi, bu yüzden krallığa dokunmadılar.
16:44Ancak köleliğin ve sömürünün de aslında bu dönemde başladığını da belirtmek gerekir.
16:57Ada için bir diğer kırılma İngilizlerin gelişiyle oldu.
17:0518. yüzyılın sonlarına doğru üzerinde güneş batmayan imparatorluk olarak anılan İngiltere, Hindistan'ı da kapsayacak büyük fethini tamamladı ve bütün Hint alt kıtasını kontrolü altına aldı.
17:19Hindistan ve daha sonra ondan ayrılacak olan Pakistan'ın tarihi de işte bu nedenle Sri Lanka ile benzeşiyor.
17:32Pakistan ve Afganistan'da o dönemin ardından başlayan etnik kaos ve karmaşa, bugünü de etkileyen olayların başlangıcı sayılabilir.
17:41Ve Sri Lanka'da bu zincire dahil oldu kaçınılmaz olarak.
17:47O güne kadar barış içinde yaşayan etnik gruplar İngiliz egemenliğinin ardından birbirleriyle çatışmaya başladı.
17:55Doğal olarak ülkede kaosa sürüklendi.
17:58Peki o güne kadar barış içinde yaşayan etnik topluluklar nasıl oldu da birbirine düştü?
18:04Veya Tamiller neden ayrı bir devlet söylemiyle ortaya çıktılar?
18:09İngiliz sömürgeciliğinde geçen yıllar incelendiğinde bunun nedenleri de ortaya çıkıyor.
18:181815 yılında o yıla kadar varlığını koruyan Sri Lanka Krallığı'nın merkezi kendinin İngilizler tarafından işgal edilmesinin ardından krallık ele geçirildi.
18:35İngilizler alışılagelen böl ve yönet politikasını burada da uygulamaya koydu.
18:41Ancak önce gerekli zemini hazırlamak gerekiyordu.
18:50Zira Sri Lanka'nın etnik yapısı buna uygun değildi.
18:54Çünkü nüfusun %75'ini Sinhal ırkı oluşturuyordu.
18:59Bunun için ülkenin ikinci etnik grubu %10 oranındaki Tamillerin sayısının arttırılması gerekiyordu.
19:06Ve çalışmalara başlandı.
19:07Hindistan'ın güneyinden hatrı sayılır bir Tamil topluluğu çay ve Hindistan cevizi işçiliği için Sri Lanka'ya getirildi.
19:22Sri Lanka'da yerleştirildikleri yer ise dikkat çekiciydi.
19:26Neredeyse hiç Tamil bulunmayan, ülkenin orta kesimine yerleştirilen bu etnik grubun Sinhall'lere karşı bir denge unsuru ama aynı zamanda toplumun ikiye bölünmesi için bir araç olması hedefleniyordu.
19:40Böylece Budist Sinhall'lerin yönetilmesi kolaylaşacaktı.
19:51Aynı zamanda ülkenin bütünlüğünü bozarak bağımsızlık sonrası bölünmenin eşiğine getirilmesi hedeflendi.
19:57İngilizler azınlık olan Tamillere çok fazla haklar verdi, onları destekledi.
20:17Eğitimlerine destek verdi ve devlet memuriyetlerinin yarısı Tamillere verildi.
20:21İşte bu yüzden, yani bu haklar bağımsızlık sonrası dönemde de kendilerine verilmediği için kızgınlar.
20:37Oysa nüfustaki oranlarına bakıldığında Sinhall'lerle Tamillerin eşit sayıda memuriyete sahip olması ya da her iki dilinde resmi olarak kabul edilmesi haksızlığın ta kendisiydi.
20:51Sirlanka'daki Sinhall'ler nüfusun %75'i, Tamiller ise yalnızca %14'ünü oluşturuyor.
21:021833'den itibaren 100 yıl İngiliz egemenliğinde kaldı ada.
21:06Ve 1931'de İngiltere yönetimi Sinhall ağırlıklı kabineye devretti.
21:18Ancak İngilizlerin bölgeden tamamen çekilmesi 1949'u buldu.
21:25Önce Hindistan ve Pakistan ardından Sri Lanka bağımsızlıklarını ilan etti.
21:30Ancak Sri Lanka'da denge alt üst olmuştu.
21:38Her ne kadar Sinhall ağırlıklı bir yönetime devredilmiş olsa da bölgenin etnik yapısıyla oynanmış ve en küçük etnik gruplardan birine Sinhall'lerle eşit haklar verilmişti.
21:541948'de bağımsızlığın kazanılmasıyla Sri Lanka hükümeti nüfus oranına bakarak yönetim paylaşımını yeniden düzenledi.
22:09Doğal olarak Sinhall ağırlıklı bir yönetim çıktı ortaya.
22:18Resmi dili olarak yalnız Sinhall dili kabul edildi.
22:30Hindistan'dan getirilen Tamillerin bir bölümü vatandaşlıktan çıkarıldı.
22:35Bir asır boyunca İngilizlerin kendilerine verdiği hakları kaybetmeye başladı.
22:39Tamiller ve etnik çatışmaların başlaması uzun sürmedi.
22:51Parlamentodaki Tamiller yeni yasaları sandalyelerde, sokaktaki Tamiller ise şiddet gösterileriyle protesto edince Sinhall'lerle ilk çatışmalar yaşandı.
23:02Her iki taraftan da yüzlerce kişi öldü.
23:05Binlerce Tamil kuzeye kaçtı.
23:071955 ile 1976 arasında hükümet Sinhall milliyetçileriyle muhalif Birleşik Ulusal Parti arasında sürekli el değiştirirken olaylar bir kısır döngü şeklinde gelişti.
23:20Ama aslında Sinhall ve Tamil topluluklarının büyük bölümü arasında herhangi bir sorun yoktu.
23:28Yalnız aşırıları arasında yaşanıyordu çatışmalar.
23:31Ülkenin kuzey ve doğusunda yaşayan Tamillerin bazıları güneye kaydı.
23:44Tabi orada da yaşayamadılar.
23:45Çünkü orada Sinhall'ler vardı ve birçoğu ülkeden kaçtı.
23:49Sorun aslında bundan sonra iyice büyüdü.
23:51Çünkü başlarda yalnızca Tamil dilinin resmi dil olarak kabul edilmesini isteyen Tamiller federal bir çözüm istemeye başladı.
23:58Zaman içinde sorun giderek büyüdü ve toprak talebi gelmeye başladı.
24:021976 Sri Lanka için trajik bir yıldır.
24:12Ülkede çeyrek yüzyıl boyunca terör rüzgarı estirecek olan Tamil Devleti'nin Kurtuluş Kaplanları adlı terör örgütü kuruldu.
24:20Aslında ülke içinde çalkantıya rağmen Sinhall ve Tamil gruplarının büyük bölümü barış içinde yaşıyordu.
24:33Hatta Tamillerin ayrı bir devlet isteği de yoktu.
24:37Bu nedenle örgüt gerekli toplumsal zemini bulamadı hiçbir zaman.
24:41Ancak çoğunluğu Kanada'da yaşayan Diaspora Tamillerinden büyük destek aldı.
24:501987'de Indo-Sri Lanka Anlaşması imzalandı ve Hint heyeti bu ülkeye geldi.
25:04Anlaşmadan ülkenin kuzey ve doğusu da dahil çeşitli kesimlerinde karar alma mekanizmalarının devri öngörülüyordu.
25:10Buna göre ülkenin değişik yerlerinde güç bu gruplara devredilecekti.
25:14Bunun ardından bazı militan gruplar, 8 militan grup demokratik zemine geldi ve 1935'den bu yana devam eden parlamento seçimlerine katıldı.
25:24Çok uzun Budist geleneğine dayalı bir parlamento geleneğimiz var bizim.
25:28Bu militan gruplardan birisi olan Tamil kaplanları demokratik zemine gelmeyi reddetti.
25:33Soruna siyasi çözüm alınmasını reddetti.
25:36Onların isteği ülkeyi bölerek ayrı bir devlet kurmaktı.
25:39Adı Tamil ilan olan bu örgüte Diyaspora'daki Tamillerden büyük destek geldi.
25:49Özellikle İngiltere ve Hindistan'ın Sri Lanka'da yaşananlardaki rolü hep tartışıldı.
25:55İngiltere'de çok büyük bir Tamil toplumu var ve doğal olarak ülke politikalarını etkiliyor bunlar.
26:08Bu nedenle bunu dikkate almamız gerekiyor.
26:10Ancak İngiltere'nin çok eski bir demokrasi olduğunu da unutmamamız gerek.
26:15Herkese söz hakkı veriliyor orada ve ayrıca İngiltere teröristleri desteklemiyor.
26:19Ancak Hindistan'ın rolü daha belirgindi.
26:31Zira koloni döneminde hatırı sayılır bir Tamil topluluğu yerleştirilmişti Sri Lanka'nın kuzeyine.
26:38Bu nedenle soruna en çok müdahil olan ülke Hindistan oldu.
26:441987'de Tamil kaplanları içinde kırılmalar başlıyordu.
26:49Sri Lanka ordusuyla örgüt arasında artan çatışmaları durdurması için Hindistan barış gücü gönderdi.
27:03Amaç barışı sağlamaktan daha ziyade Sri Lanka'yı kontrol altında tutmak için gerekli askeri gücü orada tutmaktı.
27:12Ama bir anda işler tersine döndü.
27:211991 yılı örgüt için ilk kırılma noktasını oluşturan yıl oldu.
27:27O ana kadar Hindistan tarafından her ne kadar açıkça olmasa da desteklenen örgüt ilk suikastini gerçekleştirdi.
27:34Hindistan başbakanı Rajiv Gandhi kadın intihar bombaçısı tarafından öldürüldü.
27:43Hindistan Tamil gerillalarına verdiği üstü kapalı desteği çekmeye başladı.
27:48Savaş 1983'te başladı.
27:58O dönemin siyasileri yanlış yaptı.
28:00İç politikayı oynadılar ve bu da Tamil'leri radikalleştirdi.
28:05Özellikle de Tamil kaplanları adlı örgütü.
28:08Tabi yalnız Sinhal politikacılar değil Tamil politikacılar da yanlış yaptı.
28:11Her iki tarafta ırkçı söylemlere başvurdu.
28:17Bu da sorunu derinleştirdi.
28:19Bu dönemde Hindistan bizi destekledi.
28:21Hindistan'a gittik.
28:22Orada eğitildi Tamil savaşçıları.
28:24Bu dönemde kaplanlar bir özgürlük hareketiydi aslında.
28:28Sorun özgürlük hareketinin nasıl olup da bir terör örgütüne dönüştüğüydü.
28:32Bu da Hindistan başbakanı Rajiv Gandhi'nin öldürülmesinin ardından oldu.
28:36Gandhi'nin öldürülmesinin ardından Hindistan desteğini çekti ve bizi terör örgütü ilan etti.
28:4126 ülke daha bizi terörist örgüt listesine aldı.
28:45İşte bu bizim tarihimizdeki kırılma noktasıydı.
28:52Hindistan barış gücünü bölgeden çekti ve Sri Lanka hükümetine açık destek verdi.
28:59Ancak örgüt saldırılarına devam etti.
29:02Bundan 2 yıl sonra Sri Lanka devlet başkanı Prem Adasa bombalı bir saldırıda öldürüldü.
29:081994 yılında Sri Lanka'da ılımlı söylemleriyle bilinen ve sorunları diyalogla çözme yanlısı bir isim geldi iktidara.
29:19Chantrika Kumaratunga.
29:22Ve beklendiği gibi Tamil kaplanlarıyla bir kez daha masaya oturuldu.
29:26Ama nedense görüşmelerin süresi 2 yılı geçmedi hiçbir zaman.
29:31Ve masadan kalkan hep Tamiller oldu.
29:34Çünkü dünyanın savaş uçağı ve deniz altısına sahip tek terör örgütüydü Tamil kaplanları.
29:41Sri Lanka deniz kuvvetlerine zor anlar yaşatan savaş gemisini de unutmamak gerek.
29:46Hiçbir ülke doğrudan RTTE'yi desteklemedi.
29:56Örgüt Diyaspora'da yaşayan Tamillerden büyük maddi destek aldı yıllarca.
30:01Örgüt Asya, Güney Asya, Avustralya ve hatta Latin Amerika'ya ciddi anlamda uyuşturucu trafiğine katılıyordu.
30:0830 yıl boyunca silah ve uyuşturucu kaçakçılığı yaptığı için ekonomik olarak büyüdü.
30:13Örgüt yalnız savaş araçları bakımından değil, terör saldırıları konusunda da diğer örgütlere örnek olacak bir saldırı türü geliştirdi.
30:25Bugün El-Kaide Taliban gibi terörist gruplarınca kullanılan intihar saldırılarını ilk ortaya çıkaran Tamil kaplanı örgütü oldu.
30:34Ancak Tamil kaplanlarının toplumsal bir desteği yoktu ve bu nedenle zor anlarında Tamillerden destek görmedi.
30:43Örgüt binlerce savaşçısını kaybetti, yenilerini eğitmek. Her şeyden önce yeni bir lider çıkarmaları mümkün değil.
30:59Çünkü onlara sempati duyan bir Tamil grubu yok, yani potansiyel anlamda savaşçıları yok denilebilir.
31:05Tamil kaplanları tek kişiye dayalı bir örgüttü. Özellikle bizimle ayrılmamızla birlikte örgüt az miktardaki sempatisini de kaybetti Tamiller arasında.
31:18Örgüte asıl darbeyi vuran ise eski iki numaralı ismi ve herkesin bildiği adıyla General Karuna'nın ayrılığı oldu.
31:36Biz yalnızca siyasi bir çözüm istiyorduk. Bu belki bir federal devlet, belki de yerel yönetimde daha etkin olmak olarak açıklanabilir.
31:45Tamillerin siyasi kazanım elde etmesi için hep büyük şanslar çıktı karşımıza.
31:50Ama Prapa Karan ayrı bir devlet söylemine devam etti.
31:54En sonunda uzlaşmacı Tamilleri de uzaklaştırdı çevresinden ve Tamiller tarafından bile sevilmeyen bir kişi haline geldi.
32:07Ve 2004'te örgütteki ilk büyük kırılmayı yarattı Karuna.
32:136500 silahlı adamı ile birlikte.
32:15Örgütten ayrılırken 6000 silahlı adamım da benimle birlikte ayrıldı.
32:37Bu örgüte büyük darbe vurdu.
32:38En sevilen adam bendim ve benim gitmem örgüte sempati duyan bazı kişileri de etkiledi.
32:45Onlar da siyasi çözümü desteklemeye başladı.
32:48Biz ayrıldıktan sonra örgüt askeri yeteneğini kaybetti denilebilir.
32:52Çünkü ben iki numaralı adamdım.
32:556000 silahlı kişi de en güçlü savaşçılarımızdı.
32:58Dediğim gibi bizim ayrılmamızla birlikte insanlar da Tamil kaplanlarına ve savaşına olan inançlarını ve sempatilerini kaybettiler.
33:06Örgüt bu yüzden çöktü.
33:12Bugün Sri Lankalılar artık kendilerini güvende hissediyor.
33:17Zira son iki yıldır hayatın normale dönmeye başladığı bu ülke insanları için terör son çeyrek yüzyılda bir yaşam biçimiydi adeta.
33:26Ama hükümetle Tamil kaplanları arasındaki savaş Mayıs 2009'da sonuçlandı ve Tamil örgütü yok edildi.
33:36Şimdi çözülmesi gereken bir dizi sorun var Sri Lanka'da.
33:42Bugün toplumsal destekten yoksun terör örgütünün yer altına indiği ve doğru anı kolladığı belirtiliyor uzmanlarca.
33:50MÜZİK
33:56MÜZİK
34:00MÜZİK
34:02Savaştan kaçan 300 bin kişinin barındığı kuzey bölgeleri insani krizin peşiğinde.
34:23MÜZİK
34:24Ancak hükümet sorunun farkında ve birkaç ay içerisinde kamplarda yaşayan Tamillerin evlerine dönmelerine izin verileceği belirtiliyor.
34:44MÜZİK
34:52Onlar bizim insanımız. Onlara bakmak bizim yükümlülüğümüz.
34:57Tamil veya Sinhal hiç fark etmez. Oradaki Tamiller terörist değil.
35:01Örgüte destek vermedi. Hatta tepki koydu ve bazıları teröristlerce öldürüldü.
35:05Sri Lanka'ya olan bu bağlılıkların nedeniyle ve halkımız olduğu için onlara bakacağız tabii ki.
35:10Yalnız kampların içinde terörist kalmadığından emin olmalıyız.
35:13MÜZİK
35:14Savaş bitti. Sri Lanka ordusu 26 yıl boyunca birçok şey öğrendi terörle mücadele konusunda.
35:29Ve artık bu sorunu tekrarlaması oldukça zor.
35:33MÜZİK
35:33Ancak özellikle kuzeyde durum normale dönmezse, bugün terör örgütünden kurtulduğu için sevinen yerel Tamil halkının yaşadıkları koşullardan dolayı Sri Lanka'yı suçlamaya başlaması kuvvetli ihtimal.
35:54Yine de bugün Sri Lanka terör belasından kurtulmasının sevinci içinde.
35:59Burada durumumuz eskisine oranla daha iyi.
36:07Tamil örgütü hayatımızı tehdit ediyordu.
36:09Orada savaş vardı ve yaşam koşullarımız daha kötüydü.
36:12Hükümete teşekkür ediyoruz.
36:14Ama burada da aslında hastalıklar başladı ve özellikle susuzluk büyük sorun.
36:18Ayrıca yakınlarımızdan haber alamıyoruz.
36:20Hepimizin ailesinden birkaç kişi orada kaldı.
36:23Evlerimize geri dönmek istiyoruz.
36:24Sökaktan yayılan bu sözler Sri Lanka adına ümit verici.
36:38İş savaş denince insanın aklına yıkılmış binalar, yerle bir olmuş altyapı, kargaşa ve keşpekeş gelir sürekli.
36:45Ancak Kolomba'da bir iç savaşı rastlamak mümkün değil.
36:49Turistler hala geziyor, yollar kalabalık.
36:52Yani buradakini, buradaki savaşı bir iç savaş olarak tanımlamak mümkün değil.
37:454-4,5 saatte almamız gerekiyor.
37:59Ancak yoğun güvenlik önlemleri ve yolların bozukluğu nedeniyle 7,5-8 saat.
38:03İzlediğiniz için teşekkür ederim.