Gece Haberleri, 24 saatin tüm gelişmelerini ekrana getiriyor.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00İzlediğiniz için teşekkürler.
00:30Bu muydu yoksa daha büyük bir deprem kapıda mı? Konuklarımızla konuşacağız.
01:00İzlediğiniz için teşekkürler.
01:29Nişantaşı Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Burak Toydemir ve gazeteci Zeki Gümüş stüdyoda bizimle birlikte hoş geldiniz.
01:39Hoş bulduk.
01:40Burak Bey sizinle başlayalım.
01:42Tabi bu deprem sonrasında o bildik tartışmalar yine yüzüne çıktı.
01:47Deprem uzmanı hocalar adeta ikiye bölündü.
01:51Bunun büyük İstanbul depremi beklenen deprem olduğunu söyleyenler de var ama bir kısım hoca da profesör de yedinin üzerinde bir deprem bekleniyor İstanbul'da ifadelerini kullanıyor.
02:05Tabi ki özellikle İstanbul'da yaşayan ve Marmara bölgesinde yaşayan vatandaşlar çok endişeli merakla aslında neler olacağını takip etmeye çalışıyor.
02:17Bu depremin anlamını çözmeye çalışıyor hep beraber aslında.
02:20Siz nasıl yorumlarsınız? Bu beklenen deprem miydi? Tehlike geçti mi? Yoksa daha büyük bir deprem kapıda mı?
02:29Burada benim düşüncem tehlikenin geçtiğini düşünmüyorum.
02:32Daha büyük bir deprem kapıda mı? Kapıda.
02:35Daha büyük bir deprem her zaman kapımızda zaten hani baktığımız zaman.
02:38Ama bu 6.2 şiddetinde 13 saniye süren baktığımız zaman teknik anlamda da orta büyüklükte bir deprem.
02:46Hani doğrudur belli bir gerilmeyi alacak.
02:50Ancak o beklediğimiz kırılmamış bölgede beklediğimiz büyük depremin bu olduğu görüşünde ben değilim.
02:58Önümüzdeki süreçte hani bu büyük bir deprem olma riski her zaman var.
03:03Ha bu parça parça olabilir. Nasıl olabilir? Yani 7 şiddetinde tek bir deprem kırılmaları nasıl olacağına da bağlı fay üzerinde.
03:10Parça parça kırılmalar meydana gelebilir. Bu dağılabilir enerjinin sönümlenmesi.
03:14Ama sonuç olarak baktığımız zaman bu fayın biz üzerinde yaşıyoruz ve buna her zaman hazırlıklı olmamız lazım.
03:23Kendi yapılarımıza bulunduğumuz bölgeye dikkat ederek depreme dirençli yapılar kazandırmamız lazım.
03:31Olmayanları gerekli imkanlar dahilinde maksimum seviyede güçlendirmemiz lazım.
03:37Ve bu sayede bu büyük depreme hazırlıklı bir şekilde yakalanmamız lazım.
03:42Çünkü yakalanacağımız garanti. Mutlaka bir deprem olacak.
03:45İsterdi direkt fayın yanındayız. Kırılmamış bir bölge var.
03:47Deprem olacak. Depremin şiddeti 7-7-1 hani bu çok değişkenlik gösterebiliyor.
03:51Bunun önünden tespit etme şansımız maalesef yok.
03:54Keşke hani olabilseydi ama yok.
03:56Ama bu büyük depreme bir şekilde bizim hazırlıklı olmamız gerekiyor.
03:59Sizin ifadelerinizden de şunu anlıyorum.
04:02Bu deprem olacak muhtemel büyük depremin gücünü biraz daha düşünmüş olabilir.
04:08Az bir şey ama tabii şöyle 6.2 ile 7.2 arasındaki farkı düşündüğümüz zaman arada 32 katlık bir enerji farkı var.
04:17Hani o direkt sayısal aritmetik bir oran şeklinde değil.
04:20Öyle olunca 6.2 evet o bölgede mesela 5 sene evvel de oldu.
04:244.5 sene evvel de oldu benzer 5.9 yine gayet hissettiğimiz bir depremdi.
04:305 sene sonra bir daha oldu.
04:31O bölgede o depremler oluşabiliyor.
04:33O faylarda hareketlenme oluşabiliyor.
04:35Ama asıl beklediğimiz o büyük İstanbul depremi.
04:39İstanbul'da daha yıkıcı belki daha büyüklüğü anlamda ya da şiddet anlamında yüksek olacak deprem.
04:46Bu olduğu düşüncesinde değilim ben.
04:48Evet Zeki Bey.
04:5099 depreminden sonra özellikle İstanbul'un İstanbul'da yaşayanların tabii ki Türkiye'nin de en önemli gündem maddelerinden biriydi bu deprem.
04:59Ne zaman olacak ne zaman gelecek hazırlanmamız gerek bunun için hazırlıklar yapılmalı.
05:06Hep bu tip uyarıları duyuyorduk ama şimdi bu deprem biraz kafaları karıştırdı.
05:10Yani bunun aslında beklenen deprem olduğunu bu gerilimi aldığını söyleyen uzmanlar da var.
05:19Aksini iddia edenler de var.
05:21Tabii bir depremin olup olmayacağını öngörmek ne kadar doğru ne kadar bilimsel.
05:27Bu da ayrı bir tartışma konusu ama siz nasıl yorumluyorsunuz bu hocalar arasındaki iki farklı görüşün ortaya çıkmasını?
05:35Erhan sonuçta tabii ki tartışma çıkacak.
05:39Yani sonuç itibariyle düşüncelerin tartışmasından gerçekler ortaya çıkacak.
05:44Bu gayet normal bir şey.
05:46Ama bir gerçeklik var.
05:47Gerçeklik ne?
05:49Kuzey Anadolu farı.
05:50Şey fayı.
05:51Bu Kuzey Anadolu fayı öyle veya böyle kırıldı kırılacak.
05:55Yani diyelim ki mesela bu büyük depremdi diyenlere ilk önce yapalım.
06:02Yani diyelim ki onların görüşü doğru.
06:05Ne olacak?
06:06Tamam biz işte kurtulduk.
06:08Güzel.
06:08Ama bizim artık birinci derecede yani gündemimiz deprem olması gerekiyor.
06:15Yani buraya ana gündem olarak depremi yazmamız gerekiyor.
06:19Bu artık açık ve net.
06:20Şimdi geçen sene 31 Mart'ta seçimler oldu biliyorsunuz.
06:24Bütün belediye başkanlar adayları her partiden hepsi ne yazdılar?
06:28Kentsel dönüşüm, kentsel dönüşüm.
06:30Peki bir seneyi geçti.
06:32Bakın Nisan bugün 24.
06:35Bir tane adım atan belediye gördün mü?
06:38Kentsel dönüşümle ilgili.
06:40Yok.
06:41Yani bizim birinci derecede ana gündem maddemiz bundan sonra.
06:46Bakın gazetecilerin de böyle olması lazım.
06:48Belediyelerin de böyle olması lazım.
06:50Bakanlığın da böyle olması lazım.
06:52Madem İstanbul çok değerli, madem İstanbul'da yaşayan insanlar çok değerli.
06:57Bakın İstanbul'da 1,5 milyon yapı şu anda acil kentsel dönüşüm bekliyor.
07:04Bunların aciliyeti olan en acil olanları kaç tane?
07:08600 bin tane.
07:10Yani bir kere burada yaşayan insanlar bakın yani bir de korku diye bir şey var.
07:15Yani İstanbullu evine güvense bile korku içerisinde dışarı fırlıyor.
07:19Yani sonuçta eğer bu deprem bir gerçeklikse bunun gereğini yapmamız gerekiyor.
07:27Japonya'daki adam depremden o kadar korkmuyor.
07:30Neden?
07:30Çünkü önlemleri alınmış.
07:32Rahat bir şekilde evinde bir şey olmayacağını biliyor.
07:35İşte yapılacak olan hareketleri işte çök, kapan filan hani var ya öğretiliyor bütün okullarda.
07:41Bunları yapıyorlar ve herhangi bir şey yaşanmıyor veya bir kişiyle, iki kişiyle yani ölen bir iki kişi oluyor ve geçtiriyorlar.
07:50Büyük depremleri bile bu şekilde geçtiriyorlar.
07:52Biz şimdi bugün depremi konuşuyoruz.
07:5523 Nisan'da deprem oldu.
07:58Hep beraber dışarılara çıktık.
08:00Korkuyla geceyi parklarda geçirdik.
08:02Bugün 24 Nisan, evet yavaşlamaya başladı gündem.
08:07Yarın yine unutulacak, cumartesi yine unutulacak, pazar günü, pazartesi günü biz yine tekrar başka şeylere döneceğiz.
08:14Artık yeter.
08:16Bakın bunu artık var ya ana gündem maddesi olarak koymamız gerekiyor.
08:20Bunu, bu kentsel dönüşümü bir kere birinci derece, birinci, ilk önce yerel yönetimler.
08:24Bunun kesinlikle ele alması gerekiyor.
08:28Çünkü neden?
08:29Vatandaşın ilk olarak karşılaştığı, elini sıktığı yer ve yerel yönetimler.
08:33Kim olursa olsun, hangi partiden olursa olsun.
08:36Bu meselede artık elini taşın altına koyacak.
08:40Yani tutup da işte, biz bunu işte ben halledemem.
08:44Bunu bakanlık baksın.
08:46Öyle bir şey yok.
08:47Bütün belediyeler alacaklar, bütçesi doğrultusunda veyahut da organizasyon çeması doğrultusunda organizasyon yapacaklar ve bu kentsel dönüşüm meselesini ana gündem maddesi olacak koyacaklar.
09:02Bu kadar basit Erhan.
09:04Yani bunun artık bu şekilde konuşulması gerekiyor.
09:07Ha deprem, bu deprem büyük deprem miydi?
09:10Yani bu deprem işte gelecek olan deprem miydi?
09:14Belki de oydu, bilmiyoruz.
09:17Bunu aslında bakarsanız bilim adamları da bilmiyor.
09:21Bu Kuzey Anadolu fayı kesinlikle ve kesinlikle kırıldı veya kırılacak.
09:26Neyse işte 99'da da kırıldı, şimdi de buradaki kırılıyor veyahut da ortada bir tane yer var.
09:33Orası da kırılacak, bundan sonra kırılabilir, bilmiyoruz yani onları.
09:37Şimdi buranın içine girip de bu fayın işte kırımlarını, kırılımlarını veyahut da bilmiyoruz, araştıran kimse yok.
09:44Sadece birkaç ot tümü bir tane üniversitenin girmiş olduğu ve yapmış olduğu bir takım şeyler var.
09:55Yani sonuçlar var.
09:57Yayınlanmış işte şu şekilde oluyor, bu şekilde oluyor.
09:59Ama bunun kıvrımlarını, kırımlarını kimse bilemez.
10:04Bakın bunu bütün hocalara sorun, bütün jeoloji mühendislerine sorun, profesörlerine sorun.
10:09Kimse bilemez.
10:11Nereden kırılacağını kimse bilemez.
10:14Ne kadar bir şekilde.
10:14Sadece ana hatlarıyla, burası serttir, burası yumuşaktır, burası gevrektir, işte bu şekilde kırılır.
10:21Öngörüde bulunabilirler sadece.
10:24Çünkü bunun için çok böyle detaylı bir araştırma yapılmadı, yapılmıyor.
10:30Sadece ana hatlarıyla biliniyor.
10:33Yani burada bir fay var, bu fayın işte şunları var, bunları var, şurası serttir, burası yumuşaktır falan gibi.
10:39Ama bunun nereden kırılacağını kim biliyor?
10:42Hiç kimse bilmiyor.
10:43Hiçbir hoca da söyleyemez.
10:45Yani bu tartışmalar da anlamsız aslında.
10:47Hocaların arasındaki tartışmalar da anlamsız.
10:50Vakit mi kaybettiriyor?
10:51Vakit kaybediyoruz tabii ki.
10:52Çıkıyorlar bütün hocalar işte şöyledir, böyledir, tamam güzel, hoca anlatıyor, ediyor.
10:57Ama öngörüsünün temeli yanlış.
11:01Temel neresi?
11:02Kuzey Anadolu fayı.
11:04E bu öngörüyü var ya tamam sen yapamazsın ki.
11:07Nereden kırılacak?
11:08Biliyor musun?
11:10Peki bugünkü, işte dünkü mesela deprem öngörülebildi mi?
11:17Hayır.
11:18Hiç kimse öngöremedi.
11:19İşte olabilir mi olabilir falan şeklinde açıklama yapanlar olmuş.
11:22O da yani bunu hocaların tartışması da aslına bakarsanız ne yapılması gerektiğiyle ilgili konuşmamız gerekiyor.
11:31Yani biz bugün konuşuyoruz, yarın konuşacağız.
11:34Öbür gün bu konuşmaların şiddeti azalacak.
11:37Bir hafta sonra da biz tekrar diyeceğiz ki işte şurası burası başka bir şeyler, başka şeyler konuşacağız.
11:44Yani biz gazeteciyiz, konuşuruz sonuç itibariyle.
11:46Konuşacağız, yapacağız veyahut da yazacağız.
11:49Neyse yani bizim şeyimiz bu.
11:51Ama bunu bilim adamları veya yapacak olan insanlar yani oturacaklar bu meseleyi artık ana gündem maddesi olarak koyacaklar.
11:58Bakın bir sene geçti, hala yerel yönetimler bununla ilgili hiç kimse bir adım atmıyor.
12:05Hiç kimse, biz başka ne konuşuyoruz yerel yönetimlerle ilgili?
12:09İşte yolsuzluklar, şunlar bunlar.
12:11Ya kardeşim birazcık da var ya insanı düşünün.
12:14Birazcık da insanı düşünün artık.
12:17Yani insanı, buradaki insanlar, bakın 600 bin tane bina var.
12:22Bunun bir an önce dönüşüm olması gerekiyor.
12:26Dönüşüm olması gerekiyor.
12:271,5 milyon da yapılması gereken var ama 600 bin tanesi çok acil bir şekilde yapılması gerekiyor.
12:33İstanbul'da bildiğim kadarıyla 7,5 milyon bina var.
12:37Bu binanın 600 bin'in çok acil bir şekilde dönüşmesi gerekiyor.
12:40Artık bunları konuşmamız gerekiyor.
12:43Bunu nasıl yapabiliriz?
12:45Şimdi bir numaralı problem kaynak.
12:48Para nereden bulunuyor?
12:49Kaynak nereden bulunacak?
12:50Ya bu da bulunabilir.
12:52Yani sonuçta bulunamayacak bir durum değil.
12:54Sonuçta insan hayatı, sonuçta İstanbul.
12:57İstanbul eğer senin göz bebeğin ise buna yerel yönetimler de eğilecek.
13:01Tabii ki merkezi hükümet de destek verecek.
13:04Bu mesele çözülecek.
13:06Bakın İstanbul öyle yani boş geçirilecek bir şehir değil.
13:11Yani işte Moskova var, bunun karşısında Paris var, Londra var, New York var.
13:15Yani büyük yani şehirlerle yarışan bir şehir, kent.
13:20E sen bunu bu kadar değerli olan bir şehrini heba etmemen lazım.
13:25Birçok mesela işte ticaretin merkezi, finansın merkezi,
13:30hani tarihi, kültürü falan hani onları geçtik.
13:33Ama yani şu anda can damarı, ülkenin can damarı İstanbul.
13:37Onun için bu değerliyse biz İstanbul'u da bir şekilde yapmamız gerekiyor.
13:41Ve bu meseleyi de gerçekten ana gündem maddesi olarak artık her zaman önümüzde olması gerekiyor.
13:47Bir kere her şeyi ona göre yapacağız.
13:49Her şeyi ona göre düzenlememiz lazım.
13:51Yani bundan sonraki planlamamızı buna göre yapmamız lazım.
13:57Belediye başkanlarını gidip sıkıştırıp,
13:59benim işte üç kat var, dört kat, beş kat ver, ondan sonra deyip,
14:03ondan sonra işte altı kat, yedi kat almak için yani kimse yırtmayacak.
14:09Yani ondan sonra da deprem, deprem diye de korkmayacak.
14:11Korkmaması lazım.
14:12Yani vatandaşın da bu sorumluluğu alması gerekiyor.
14:18Yani bizim şimdi mesela vatandaşlarımız ne yapıyor?
14:22İşte bir kat attın mı, belediye başkanı da verdi mi bir kat daha?
14:27Ne oluyor?
14:28Oh rahat.
14:29Çünkü rant var orada, para var.
14:32E kardeşim deprem ne olacak?
14:33Yok.
14:34Yani her şeye rağmen, her şeye rağmen artık buna belediye başkanı da direnmesi gerekiyor.
14:42Yani orada işte, belediye gelir geliyor ne olsun deyip de bir kat daha izin verdiğin zaman,
14:47o zaman deprem geliyor diye korkmayacaksın.
14:51Yani sorumluluğu artık yönetici istiyoruz.
14:54Sorumlu yöneticiler yapması lazım.
14:56Bakın ben size bir yerden örnek vereyim.
14:58Fethiye.
14:59Fethiye depremin birinci derecenin birinci derecesinde bir yer.
15:02Yılını hatırlamıyorum da işte 1930'larda mı, 40'larda mı, büyük bir deprem oluyor burada.
15:10Kaç kişi ölüyor biliyor musun?
15:1112 kişi ölüyor.
15:13O da neden?
15:16Kaymakam, sorumlu bir kaymakam, dikkatli bir kaymakam, o zamanın kaymakamı.
15:22İşte böyle bir öncü bir deprem gibi bir şey oluyor.
15:27Diyor ki bu gece kimse içeri girmeyecek diyor.
15:29Her tarafa haber salıyor.
15:34Ve herkes o gece dışarıda geçiriyor.
15:39Geceyi deprem, müthiş bir deprem vuruyor o gece.
15:43Bütün taş üstünde taş kalmıyor.
15:45Eğer içeride geçirseler de ölü sayısı çok çok fazla olacaktı.
15:49Fethiye'de.
15:50Ama 12 kişi onlar da işte ya duymadılar ya da dinlemediler, girmişler.
15:54Ondan sonra onlar da orada vefat ediyorlar.
15:56Yani sorumlu artık, sorumlu yönetici istiyoruz her türlü anlamda.
16:01Belediye başkanı artık işte konfor yaşam alanı olmaması lazım.
16:07Belediye başkanı bu milletin işlerine amade olan, hizmetlerini yapan, tam bir belediye başkanıdır.
16:15Ve şehrini, kentini de önümüzdeki yıllara hazırlaması gerekiyor.
16:20Bunun da birinci derecede kuralı, birinci derecede ana maddesi de artık deprem.
16:25Tamam çöpünü toplayacaksın, planlamanı yapacaksın, imarına bakacaksın.
16:30Evet ama dediğim gibi artık bundan sonra deprem meselesini de halledeceksin.
16:35Yani vatandaş gelip de benim depremim var dediği zaman, benim depremle ilgili sıkıntım var, benim binam çok sıkıntılı dediği zaman bir şekilde organize edip bu işi bitireceksiniz.
16:45Bundan sonra bu şekilde bir ana gündem maddemiz olması gerekiyor her an.
16:50Evet Zeki Gümüş çok önemli bir noktaya değindiniz.
16:54Türkiye'nin ana damarı, şah damarı İstanbul gerçekten çok önemli, stratejik bir şehir ve tabii ki Türkiye'nin en kalabalık şehri.
17:04Ve burada kentsel dönüşümün, yapı stoğunun yenilenmesinin, riskli binaların, tehlike arz eden binaların yenilenmesinin önemi çok önemli.
17:13Tabii burada Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurumu'nda bugün açıklamaları var.
17:18Buna geleceğiz ama yorumunuz içerisinde ilginç bir noktaya değindiniz.
17:23Biraz bu konuya gelmeden önce aslında onu da merak ediyorum Burak Bey'e soralım.
17:29Deprem araştırmalarında Türkiye biraz geride mi kaldı?
17:33Çünkü Zeki Bey bir eleştiride bulundu.
17:35Aslında kimse yeteri kadar bilimsel bir veriye sahip değil anlamına gelecek.
17:42Yorumlarda bulundu.
17:44Yani bu fay hatlarının varlığı biliniyor ki Bizans'tan bugüne çok büyük depremler üretmiş.
17:51Belli bir döngüyle birlikte tekrarlanan depremler Osmanlı İmparatorluğu'nda da büyük yıkımlara neden?
17:57Şu anda bütün fay hatlarının aslında mesela İTÜ'de de çalışmalar devam ediyor.
18:00Yani bir neden bir fay var ama orada yeteri kadar araştırma yapılıyor mu?
18:04Yapılmıyor mu?
18:04Yapılıyor.
18:05Aslında hem kaynak olarak da tabii bir Japonya'nın eriştiği kaynaklara erişemiyor olabiliriz.
18:11Ama yeterli seviyede çalışma en azından ülkemizin bulunduğu koşullar itibariyle var.
18:16Burada hani Zeki Bey'in dediği önemli bana da bazen soruyorlar bugün özellikle işte bu deprem öne aldı mı sonraya aldı mı çok mu önemli?
18:26Yani öne alsa ne olacak ya da işte beş yıl geciktirse ne olacak o büyük depremi?
18:31Beş yıl önce olunca binan daha mı iyi olacak?
18:33Çünkü mesele orada depremin ne zaman olacağı değil.
18:36Bu deprem olacak.
18:38Bu deprem olacaksa binalarımızı bunu hazırlamak zorundayız.
18:41Bunun başka bir yolu yok.
18:43Bunu hazırlayacağız.
18:44Bunu hazırlarken zorluklar olmayacak mı olacak?
18:4715 milyonluk şehirde 7,5 milyon bina 1,5 milyonu sıkıntılı olma ihtimali yüksek.
18:53Ki bu 1,5 milyon şöyle hani görsel tespitlerle biraz yapılan detaylı inceleme yapılamayan.
18:58Çünkü o kadar sayıdaki binaya detaylı inceleme yapmanız çok da kolay değil.
19:03600 bini yani 3'te 1'i kadarı gerçekten çok problemli görüntüye sahip.
19:08Sadece bir beton sınıfı ve görsel olarak.
19:10Çünkü detaylı incelemeler gerçekten çok zaman alan çok uzun sürebilen işler.
19:14Ama 600 bini çok sıkıntılı.
19:16Bunları yapmak kolay mı?
19:17Kolay değil.
19:18Ama bir şekilde bütün Türkiye'nin tek bir yürek olup diyeyim her şeyimizde bu İstanbul'u çözmemiz lazım.
19:25Çünkü İstanbul'da ben dün mesela deprem sırasında dışarıdaydım.
19:29Ve gördüğüm tek şey insanlar dışarı çıkıyor.
19:33Ben arabada caddenin ortasındayım.
19:35Yaklaşık 3,5 metrelik tek şeritli bir cadde ve iki tarafından binalar yükseliyor.
19:39Mesela ilk aklıma gelen o binalara bir şey olursa ben oradan nasıl çıkabileceğim?
19:44Mesela ulaştırma bakımından nasıl problemler olabilir mi?
19:46Olamaz mı?
19:47Ya da benzer Zeki Bey yine örnek verdi.
19:49Japonya'da bugün mesela televizyonlarda çok görüldü.
19:53Bu AVM'lerde olsun işte restoranlar, evler herkesin bir kamera görüntüsü var.
19:58İlk insanların aklına gelen dışarı kaçmak.
20:00Şimdi dedik ki deprem 15 saniye.
20:02Bunun uzun olsa 50 saniye, 60 saniye, 65 saniye.
20:05Şu anda buradayız.
20:0660 saniyede buradan nereye kadar gidebiliriz?
20:09Binanın önüne çıkmamız mümkün mü?
20:11Mümkün değil nerede?
20:1260 saniyede ulaşamayız bile.
20:14Yani o 60 saniyede ama mesela Japonların ya da daha eğitim almış, bu deprem eğitimini almış ülkelerde ilk akla gelen şey
20:22acaba tepeden kafama bir şey düşer mi?
20:25Ya da herhangi bir şekilde zarar görür müyüm?
20:27Çünkü ama buradaki olay ne?
20:29Bizde ilk akla gelenin bu olmasının sebebi 99 işte bütün depremlerde binaların yıkılması bizim gözümüzün önünde.
20:39Ama mesela bir Japonya'da insanlar binalar yıkıldığı için çoğu zaman zarar görmüyorlar.
20:44Ormanın gördükleri zararlar genelde üzerlerine bir şey düştüğü için.
20:47Öyle olunca mesela o dışarı çıkma olayı dışarı çıktığınız zaman üzerinizde ne var?
20:51Ben insanların hepsini sokakta gördüm.
20:52Tamam hepsi sokağa çıktılar.
20:54Yani gayet ev kıyafetleriyle.
20:56Peki gerçekten bu deprem şiddetli olsaydı orada ne yapacağız?
21:00Üzerinizde telefon, para, su, herhangi bir çanta tamamen kendi halinizde o şekilde dışarı çıkıp ondan sonra nasıl o hayatı devam ettirebileceğiz?
21:11Çünkü çok şiddetli bir deprem anında bir iki gün kendi başımıza kalabiliriz gerçekten.
21:16Özellikle İstanbul gibi bir şehirde.
21:18Çünkü çok büyük bir şehir.
21:19Ulaşılması çok zor.
21:20Hani benzerlerini Gölcük'ten beri ben canlı olarak hepsine gittim.
21:24Hepsinde de görüyorum.
21:26Ulaşmak gerçekten kolay değil.
21:27Hani sadece hayır ulaşılamadı bize demek de olmuyor.
21:30Çünkü çok zor bir iş oraya ulaşabilmek.
21:33Bazen ulaşılamayabiliyor ve kendi başınızın çaresine bakmanız gerekebiliyor.
21:37Hani bu tip eğitimler olmuyor.
21:39Hani kentsel dönüşüm konusunda hani orada da şey kentsel dönüşüm yapılması lazım.
21:45Ama orada şöyle bir ufak sıkıntımız var.
21:48Bir maliyet.
21:51Çünkü bazen yine programlarda falan denk geliyor.
21:54İşte belediyeye başvurup veya vesaire herhangi bir devlet kurumuna başvurup binanızı inceletebiliyorsunuz.
22:01Doğru.
22:02İncelettik.
22:03Peki buradaki en büyük sorum şu benim her zaman.
22:05İncelettiğiniz zaman binanız problemli çıkarsa ondan sonra ne olacak?
22:11Çünkü ondan sonraki süreçte o binanın ya güçlendirilmesi lazım ya yeniden yapılması lazım.
22:17Peki bunun maliyetini karşılayabilecek.
22:19Herkes karşılayabilir mi?
22:21Tabii ki karşılayabilecek durumda olanlar var.
22:23Hani ekstra hiçbir belediyeden hak almadan da karşılayabilecek durumda olanlar var.
22:28O mali rahatlığı olan insanlar da var ama olmayanlar da var.
22:34Onlar ne olacak?
22:34İstanbul sakinlerinin büyük çoğunu aslında bahsettiğiniz konuyla ilgili endişeler taşıdığı için binaların incelenmesini istemiyor.
22:42O büyük bir sıkıntı.
22:43İncelendiği andan itibaren geri dönüş olmadık.
22:45Aynen.
22:46Bunu karşılayabilecek durumda olup olmadıklarını hemen kontrol ediyorlar ve tabii burada bir sizin bir kat maliki olarak ya da orada oturan biri olarak bunu karşılayacak durumunuz olabilir.
22:56Ama apartmanın geri kalanı aynı fikirde değil.
22:59Tam bir karmaşanın içine de sürekli dönebiliyorlar.
23:02Çok farklı sebepler de oluyor.
23:03Mesela daha yaşça büyük insanlar olabiliyor.
23:05Onların konfor alanı orası.
23:07Yani belki o 40 yıldır oturduğu bina çıkmak istemeyenler var.
23:11Bir diğerinde orada hiç oturmayanlar var.
23:13Benim cebimden para çıkmasını istiyor.
23:15Sadece kiraya veriyor.
23:16Başka bir yerde gerçekten ödeyecek durumu olmayanlar var.
23:20Çünkü şu anda baktığınız zaman yani maliyetleri yaklaşık olarak söylesek maliyeti 2,5 milyon lira falan gibi bir rakam tutar standart bir yapının, standart bir dairenin değil.
23:30Şimdi bunu direkt hani cebinizden verebilecek durumda mısınız değil misiniz?
23:36Eğer değilseniz hani bu şu denebilir tabii dışarıdan bakıldığı zaman ama işte insan canı.
23:41Tamam insan canı ama ama ama şu peki ben ne yapacağım önümüzdeki üstüne sürece benim evim yok artık üstüne evim olmayacak.
23:49Yani o parayı ödeyebileceğim mi ödeyemeyeceğim mi nasıl bir durum ortaya çıkacak?
23:55Bunların hepsi çok ciddi şeyler ciddi sorunlar.
23:58Bu konuda uzman bir isim olarak size aslında bu konuyu soracağım ama yine konu konuyu açıyor.
24:04Yorumumuz için de ilginç bir noktaya değindiniz.
24:07Japonya'daki zaten sadece bizim için değil herhalde dünyada deprem tehlikesiyle yaşayan birçok ülke için örnek bir ülke.
24:14Japonya'da halkın deprem karşısındaki tavrı her zaman için örnek gösterilir.
24:18O videolar gösterilir, izlenir.
24:20Türkiye'de biz bunu başaramadık.
24:23Ama şunu da söyleyelim uzun zamandır özellikle okullarda bu tip eğitimler veriliyor, aileler bilinçlendiriliyor, medya aracılığıyla da aslında bir bilinçlendirme söz konusu, neler yapılması gerektiği.
24:38Hane halkları da aslında kendi evlerinde bununla ilgili konuşuyor, önlemler alıyor, çantalar hazırlıyor, işte evde hangi noktaya çökeceklerine dair konum belirliyor.
24:47Ama sonuçta biz bu işi beceremediğimiz çok net bir şekilde 6.2'de ortaya çıktı onu da söyleyelim.
24:55Yani 13 saniyede bütün İstanbul sokağa çıktığına göre 15-20 saniyede demek ki bu eğitimlerde bir eksik var en azından uygulamada.
25:05Neden peki başaramıyoruz?
25:06Orada yaş biraz, şimdi yaş ne?
25:09Ben yaşım itibariyle depremler gördüğüm için psikolojik olarak yine aklımda o depremlerin sonuçları var.
25:16Yani o korku bende var.
25:18Ama mesela benim kızım 10 yaşında öyle bir korkusu yok.
25:21O deprem olduğu zaman aklına ilk gelen okulda ona öğrettikleri oluyor.
25:24Hani çökmem lazım, kapanman lazım.
25:28Direkt bu aklına geliyor ve bunu yapabilir.
25:30Ama bu depremleri yani yaşadığımız, şimdiye kadar yaşadığımız depremleri görüp o korkuyu hissedenler ne kadar öğretseniz de o kadar değil.
25:40Örneği şöyle verebilirim, teker patladığı zaman arabada frene hiçbir zaman basılmaz.
25:44Doğru.
25:45Peki acaba teker patladığı zaman o frene basmayacak mısınız?
25:49Çünkü yapmakla o eğitimi almak çok başka şeyler.
25:53O korkuyla olabiliyor.
25:54Çünkü dediğim gibi o korkuyu ben gördüm.
25:56İnsanlar dışarı çıkıyor.
25:58Son hız dışarı çıkıyorlar ama çıktıkları süre deprem olduktan bir dakika sonra.
26:03Önce sakin kalmayı mı öğrenmemiz lazım?
26:04Çünkü çıkmanız mümkün değil.
26:07Yani zemin katta değilseniz, bir iş yerinde, bir dükkanda zemin katta değilseniz, birinci kattan, ikinci kattan koşarak bile bir 20-30 saniyede çıkmanız mümkün değil.
26:16Ki sismograflardan ölçülen değerlere bakarsanız, genelde o depremin yenliğinin, yenilmesinin çok yükseldiği anlar, böyle 10. saniyeler falan, yani 60. saniye değil, 60. saniyede sönümleniyor artık tamamen.
26:28Şimdi 10. saniyede sizin binadan çıkma ihtimaliniz çok olası değil.
26:32Ve binanın en riskli yerinde.
26:34Ve merdivende yakalanıyorsunuz.
26:36Yani ben Maraş'ta falan da bulundum, Gölcük'te de bulundum.
26:39Orada ayakta kalan binalardan çıkanlar ve yaralananların tamamı merdiven bölgesindeydi neredeyse.
26:45Ya da üzerlerine bir şey düştüğü için.
26:47Yani bunların hepsi risk.
26:49Burada şeyi denebilir mi?
26:51Ya belki kurtarabilirim.
26:53Teknik olarak çok mümkün değil.
26:55Rakamlara baktığımız zaman, sürelere baktığımız zaman çok olası değil.
26:58O yüzden aslında ilk yapmamız gereken kendimizi bölgesel olarak korumaya olmak.
27:03Yani üzerimize bir şeyin düşmesini engellemek.
27:05Onu engelledikten sonra, deprem bittikten sonra zaten binanız sağlam bir şekilde çıkılabilir pozisyonda olduğu anda da binayı terk etmek.
27:13Tabi buradaki olay o çıkılabilir durumda tutmak binaları.
27:17O da kentsel dönüşüm, güçlendirme bir şekilde o yapılarımızı depreme dirençli hale getirmeye bakıyor.
27:23Deprem sırasında binadan çıkmaya yönelmemizin sebebi, çünkü hepimiz bunu yaşadık açık söyleyelim, paniğe kapılıyor insanlar.
27:33O bahsettiğiniz frene basma meselesinde gibi aslında frene basmayacağını herkes bilir ama o panik anında ayağınız bir anda gidiverir.
27:41Burada insanların özellikle İstanbul özelinde oturduğu binalara güvenmemesinin bir faktör olarak ortaya çıktığını görüyoruz değil mi?
27:50Yani binam dayanıksız, İstanbul'da o beklenen büyük deprem olursa bu bina bu depreme dayanmaz, ben şansımı deneyeyim.
28:00Bu çok yanlış bir fikir herhalde değil mi?
28:02Evet, dediğim gibi çıkmanız mümkün değil.
28:04Benim eşim mesela yeni bir binada çalışıyor şu anda, göreceli olarak 6-7 senelik yeni yönetmenlik çerçevesinde yapılmış.
28:11Benim ona ilk dediğim, eğer herhangi bir şekilde iş esnasında buna yakalanırsan, bir etrafında üzerine düşecek bir malzeme varsa direkt masanın kenarında bir yere saklanmaya çalışıyor.
28:22Çünkü o binanın yıkılmayacağını tahmin edebiliyorum.
28:25Tahmin edebiliyorum dediğim tabii kesin diyemem, niye binanın imalatında bulunmadım?
28:30Ama hani yönetmenliklerin yıllarına baktığımız zaman, binanın imalat yılına, kontrollere, yapı denetimleri düşündüğümüz zaman, o zaman o binanın deprem anında, çok şiddetli bir deprem anında bile bir göçme durumuna gelmemesi gerekiyor.
28:43O zaman orada ilk yapmamız gereken kendimizi korumak.
28:46Kendimizi korumaktan kastında etraftan korumak, üzerimize bir şey düşmesi, devrilmesi vs. dengemizi kaybedip düşmemiz bu da mümkün.
28:53Çünkü yine televizyonlarda görüyoruz, metrobüs duraklarında insanlar ayakta zor duruyor.
28:57Ama deprem ki bu 6.2 daha şiddetli bir depremde çok daha büyük bir hareket algılar vücudumuz.
29:06Ondan dolayı ayakta duramayabiliriz.
29:08Merdivenlerde mesela inmeye çalışırsanız düşme ihtimaliniz çok yüksek şiddetli bir depremde.
29:13O merdivenden normal standart bir gündeki gibi inmeniz mümkün değil.
29:17Yani asansörler falan zaten kesinlikle yaklaşılmaması gereken ekipmanlar diyeyim.
29:23Ama orada her zaman kendimizi korumamız, kendimizi üzerimize düşecek malzemelere ya da devrilmeye karşı kapanıp,
29:29kendimizi güvende bir noktada tutup deprem tamamlandıktan sonra, bittikten sonra çıkabileceğiniz en hızlı bir şekilde binayı terk etmeniz gerekiyor.
29:37Zeki Bey, sizin yorumunuz da bu konuyla ilgili.
29:40Biz bu eğitimleri veriyoruz, medya yoluyla bilinçlendirmeye gayret ediyoruz.
29:44O zaman bir türlü vatandaşların istenen seviyeye gelmediğini hepimizin aslında görebiliyoruz değil mi?
29:51Tabii şimdi eğitimler veriliyor.
29:53Televizyonlar işte biliyorsunuz bu tür dönemlerde çok yoğun bir şekilde bu meseleyi inceliyorlar ve anlatıyorlar.
30:01Ama tabii ki yani insanlar korku içerisinde oldukları için, yani içgüdüsel olarak tabii kapıya yöneliyorlar.
30:08Yani bir de şöyle düşünüyorlar işte öncü depremdir belki, sonrası daha büyük gelecektir.
30:13İşte onun için ben bir an evvel çıkayım, çıkma durumum varsa.
30:18Hani hiç kimse işte hani bu çök, kapan falan hani onları dinlemiyor.
30:22Herkes kapıya yöneliyor.
30:24Yani ama bu içgüdüsel bir şey, bunu engelleyemeyiz.
30:27Yani bilinçlendiremeyiz insanları, bilinçlendiremiyoruz zaten.
30:31Anlatıyoruz, çaponya başarmış.
30:34Bu birazcık da tamam işte yani insanların bilinçle ilgili bir durumu veya anlayışla ilgili bir durumu.
30:40Burada tabii ki birinci derece insanları etkileyen şey evine güvenmesi.
30:48Yani kesinlikle bu noktaya gelmemiz gerekiyor yani eve güven.
30:54İnsanlar güvendiği evde ancak kalabilir veyahut da o çök kapanı yapabilir.
31:00Hani güvenmediği evde dışarıya fırlar.
31:03İşte bakın işte dün gece herkes dışarıda geçirdi.
31:08Bütün yeşil alanlarda geçirdi.
31:11Bu gayet normal.
31:12İnsanlar çünkü bu noktada evine güvenmiyor.
31:17Yani orada çıkanlar.
31:18Ha bir de korku faktörü de var tabii ki.
31:20Yani bu korku da insanları tabii ki dışarıya yöneltiyor.
31:24Hava soğuk olmasına rağmen ben akşam biraz baktım.
31:28Yeşil alanlarda çok çadır kurup da oralarda yaşayanlar var.
31:32Yani bu normal bir durum değil aslına bakarsanız.
31:36Ama sonuçta bu bilinci muhakkak vermemiz gerekiyor halka, vatandaşa.
31:41Dediğim gibi yani vatandaşın depremle ilgili bilincinin dışarı çıkmak değil de işte çök kapan veyahut da orada yapılacak olan programlarla ilgili bir şekilde hareket etmesini sağlamamız gerekiyor.
31:56İşte biraz önce söylediniz Japonya yapmış bunu.
31:59İstanbul niye yapamıyor?
32:02Uygulama belki.
32:02Mesela teorik olarak bir şey anlatmayla gerçekten uygulamak.
32:09Mesela okullarda, ilkokullarda, ortadık okullarda uygulamalı olarak gösteriyorlar.
32:12Gösteriyorlar.
32:12Ama da bizim yaşlarımızda o olmuyor.
32:14Öyle olunca biz hala teoride kalıyoruz.
32:17Uygulama kısmında belki şey yapabiliyor.
32:19Onu atlayabiliyoruz değil.
32:20Evet, Murat Kruf'un açıklamaları önemliydi.
32:24Sizin de biraz önce belirttiğiniz bilgileri vermişti.
32:28Kurum 1756 hasar ihbarı geldiğini söyledi.
32:3283 binanın az hasarlı olduğunu açıkladı.
32:37En çok hasar ihbarının olduğu ilçeleri de söyledik.
32:40Aslında bu zaten hemen hemen bu konu açıldığında en önde duran ilçelerden biri Avcılar, Esenler ve Bahçeli Evlerden gelmiş.
32:52Ve sizin de biraz önce belirttiğiniz rakamları paylaştı.
32:55İstanbul'da 1,5 milyon riskli binanın olduğunu, %30'unun acilen dönüştürülmesi gerektiğini ifade etti.
33:01Ama şu ifadeleri çok önemli aslında o noktaya gelmek istiyorum.
33:06Bu dönüşüm yapılmaz ve binalar sağlam hale getirilmezse İstanbul'un geleceğinin tehdit altında olduğunu söylemiş.
33:13Ve vakit daralmakta İstanbul günden güne sıkışmaktadır.
33:17Bunu bilim insanlarımız, hocalarımız söylüyor.
33:19Allah korusun İstanbul depremi herhangi bir afet değil, Türkiye'nin bağımsızlığına dahi etkileyecek milli güvenlik meselesidir.
33:28Türkiye'nin şah damarı dediniz, aynı noktaya gelmiş Sayın Kurum'da.
33:32Ama şimdi burada önemli bir nokta var.
33:35Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı ki uzun yıllar bu konuyla ilgili çalışmalar yaptığını,
33:40projeler yürüttüğünü ve depremle ilgili de Maraş depremi sonrasında önemli çalışmaların olduğunu biliyoruz.
33:45Sayın Kurum'un ve Bakanlığın, bu noktadaki görevdeki bir insan bile sanki bir sitemle bu açıklamayı yapıyor.
33:55Yani uğraşıyoruz ama istediğimiz seviyeye getiremiyoruz.
33:58Neden olmuyor?
33:59Neden kentsel dönüşümde Türkiye ve yönetenler istediği noktaya bunu getiremiyor?
34:06Sebepleri neler?
34:06İşte bir numaralı bence mesele kaynak.
34:09Yani bu kaynağın oluşturulması gerekiyor.
34:11Vatandaş cebinden para çıkmak istemiyor, çıkartmak istemiyor.
34:14İşte kafasını sokacak kadar bir evi olmuş ama evin ne olduğunu bilmiyoruz.
34:19Ev alırken de zaten bunu düşünmeden alıyorlar.
34:22Yani sonradan almış veyahut da ev çok eski, 30 sene, 40 sene.
34:25Yani İstanbul'un yapısı da o gerçekten eski.
34:28Yani eski olan yerler var.
34:30Bak gelen yerlerde Avcılar, Esenler, Bahçeli Evler.
34:32En çok gelen yerler bunlar.
34:34Ki Avcılar'da biliyorsunuz 99 depreminde 1000 kişi ölmüştü.
34:38Yani bu az bir rakam değil.
34:39Yani ta işte...
34:41İstanbul'da en büyük yıkımın olduğu ilçe.
34:43Evet, Körfez'de olan bir deprem geldi Avcılar'a vurdu.
34:49Yani başka ilçeleri, mesela yakın olan ilçeleri vurmadı.
34:52Geldi Avcılar'a vurdu.
34:53Ha onun teknik açıklamaları var.
34:55İşte orada şöyleymiş de böyleymiş.
34:57Yani onları biz tabii yani teknik olarak dinliyorum ama şimdi ben açıklamayım.
35:01Gerek yok yani benim açıklamama.
35:03Ama sonuç itibariyle buradaki yapıların da sağlam olmadığını biliyoruz.
35:08Yani gelen işte bunlar da olacaktır muhakkak.
35:11Bir kere mesela bu bölgede özellikle yani ihbar olan bu 600 binin içindedir büyük bir ihtimalle bu gelen ihbarlarda.
35:18Bunların bir an önce dönüşmesi lazım.
35:20Bunun içinde yaşamak artık yani artık söyleyelim taputta yaşamak gibi bir şey bu.
35:24Yani hop öbür tarafa yani sonuç itibariyle bu böyle.
35:28Hani işte şimdi bazıları kimisi diyor ki ben iki tane ev istiyorum diyor bu kentsel dönüşme.
35:36Kimisi diyor ki kardeşim ben 135 metrekareyse benim 135 metrekareyim.
35:40Yani insanlarımızda da artık bu kentsel dönüşme karşı yani bir teveccüh olması gerekiyor.
35:46İşte Sayın Bakan'ın da biraz önce söylediğiniz Sayın Bakan'ın da aslında sistemi birazcık da ona alttan yani sistemi o ona.
35:53Yani bu ya kardeşim orada bir metrekareye gireceğine yani gel 75 metrekarede kal.
36:00Yani yoksa bir metrekareye gireceksin.
36:04Yani onun için yani insanımız da artık bu kentsel dönüşüme bir şekilde yani parasıyla cebiyle anlayışıyla neyse işte yani sonuç itibariyle
36:13oraya gelip oturup artık bunda masada oturması gerekiyor.
36:17Yani kim organize edecek?
36:19Belediye başkanı organize edecekse belediye başkanının çevresinde, çerçevesinde.
36:23Var bunun örnekleri.
36:25Yapılmamış mı? Yapılmış. Var örnekleri.
36:27Yani mesela Esenler'de var.
36:29Esenler Belediyesi çok güzel.
36:31Kentsel dönüşüm örnekleri verdiler.
36:33Çok da güzel binalar yaptılar.
36:34Yani oradaki mesela yaşayan adam depremle ilgili bir korkusunun olduğunu düşünmüyorum ben.
36:39Yeşilalanada da çıktığını düşünmüyorum.
36:40Hani ilk anlık belki çıkmıştır ama Yeşilalanada da çıktığını düşünmüyorum açıkçası.
36:45Geceyi güzelce evinde geçirmiştir.
36:46Rahat rahat.
36:48Yani biraz önce dediğiniz gibi bakan mesela bunun örneklerini çok iyi.
36:52Toki'nin evlerine o büyük depremde işte 2023'teki büyük depremde hiçbir şey olmadı.
36:58Çizik bile olmadı.
37:00E kardeşim o zaman yaşadığın evi bir kere artık yani taputun yapma.
37:04Yani bu işin artık önüne geç otur.
37:09Biraz zor olacak ama yani yapmak zorundasın yani bunu.
37:14Vatandaşın da buna katılımı gerekiyor.
37:16Yani yerel yönetim ondan sonra vatandaş, yerel yönetim, vatandaş bir de bakanlık.
37:23Yani bu üçlü bu meseleyi çözmesi gerekiyor.
37:25Mesela bakanlığın çok güzel bildiğim kadarıyla kampanyaları var.
37:29Yarısı sizden yarısı bizden gibi filan o şekilde kampanyaları var.
37:34Buna artık yani bizim insanımızın da yanaşması gerekiyor.
37:39Zorlaması veyahut da işte ya metre kare hesabı yapması, iki tane vereceksiniz bana demesi filan.
37:46Hani bunlardan artık vazgeçmesi gerekiyor.
37:50Çünkü hakikaten hayat geçiyor ve korkuyla yaşamanın da bir anlamı yok.
37:54Yani biz bunu devamlı yaşıyoruz.
37:56Her deprem olduğunda yani bırakın 6.2'yi, 5 noktası biraz sallansak bütün işte hemen televizyon yayınları değişiyor.
38:03Gazetelerin başlığı geçiyor, internetin başlığı geçiyor, değişiyor.
38:07Ne oluyor? Herkes depreme dönüyor veyahut da işte kentsel dönüşüme dönüyor.
38:11Yani biz bunu artık var ya devamlı yaşamak zorunda mıyız?
38:14Bu stresi yaşamak zorunda mıyız?
38:16Hani bir bakıma kumar gibi bir şey yani.
38:20Bu şekilde yaşıyoruz devamlı.
38:21Aynı şeyi yaşıyoruz.
38:22Hani artık sitem yeter noktaya geldim Erhan.
38:25Yani hani iki günden beri yayınları izliyorum.
38:27Tamam mı? Bakıyorum.
38:29Takip ediyorum.
38:29Yani artık yani biz hakikaten bu meseleye el atmamız gerekiyor.
38:34Hani bırakalım şunu bunu.
38:36Tamamen bunu dediğim gibi biraz önce söylediğim gibi ana gündem maddemizi yapalım ve bu bir iş bitene kadar yapalım.
38:41Bu iş nasıl çözülür peki?
38:42İşte dediğim gibi oturacaklar.
38:44Bu işin kaynağı bir kere bulunmayacak bir kaynak değil.
38:46Bulunabilir.
38:47Rahat rahat.
38:47Yani bu üçlü oturacak bu meseleyi.
38:51Hangi?
38:51Her bir görevini yapacak yani bir şekilde.
38:54Yani zaten şimdi bildiğim kadarıyla kanunları falan da değiştirdiler.
38:58Kentsel dönüşüme çok uygun hale getirdiler.
39:00Eskiden işte dörtte üçtü falan da bilmem neydi değil mi hocam?
39:02Şimdi artık yarı yarıya oldu.
39:06Yüzde elli bir buldun mu geçiyor artık yani kentsel dönüşüme.
39:09O bir de normal yapılar için yani herhangi bir riskli yapı statüsünde olmayanlar için.
39:14Eğer zaten riskli yapı statüsüne geçiyorsa orada kimsenin şeyine gerek yok.
39:18Herhangi birine sormuyorsunuz.
39:19O binanın kesinlikle yenilenmesi lazım.
39:22Gerekiyorsa güçlendirilmesi lazım.
39:24O eğer ama kendi binanız riskli bir yapı değil ama siz depreme daha dirençli bir yapı haline getirmek istiyorsanız evet.
39:29Yarısından bir fazlası mahallelerin evet dediği takdirde.
39:33Evet yani bu bir meseyi zorlama biraz ki metazorik yapmamız gerekiyor.
39:36Biraz zorlamak gerekiyor ama.
39:39Bahsettiğiniz üçlü bakanlık, yerel yönetimler ve vatandaş mı?
39:43Vatandaş yani müdahil olan başka bir şey varsa tabii ki ama şu anda ana üçlü bu.
39:48Yani ana katılanlar bunlar.
39:50Yani vatandaş da katılacak edecek.
39:53Bakanlık zaten destek veriyor ki daha çok verebilir.
39:56Ama şunu beklemesin kimse.
39:58Yani bakanlık gelip kardeşim senin binan var ya çok kötü bir vaziyette.
40:02Çık bakalım buradan.
40:03Yani bunu beklemesin.
40:05Yani vatandaşın da gidip ya benimkinde çatlak var.
40:08Tamam mı?
40:08Bakın bunu artık bakın.
40:09Biraz önce siz söylediniz.
40:11Kaçıyor millet.
40:12Yani binasını yapmaktan, binasını kontrol etmekten kaçıyor.
40:16Niye?
40:16Çünkü ondan sonra bir sürü iş çıkacak.
40:19Hani sağlam çıkacağını bilse kesinlikle baktırır.
40:22Götürür yani bakın gelin falan der.
40:24Ama görsen.
40:25Sağlam çıkmayacağını biliyor.
40:26Sağlam çıkmayacağını biliyor.
40:28Yani bunu artık var ya bir vatandaşın adım atması gerekiyor.
40:32Ha belediyenin.
40:33Bak bütün belediyelerin yapı kontrol müdürlükleri var.
40:35Bak bütün belediyelerin var.
40:37İmar var bilmem ne var.
40:39Yapı kontrol müdürlükleri de oluştu şimdi.
40:40Ya kardeşim çıkın dışarıya bir bakın.
40:43Kontrol edin.
40:43Yapın.
40:44Ya işiniz ne?
40:46Yani bu değil mi?
40:47Yani devamlı olarak hani böyle balkon gözetmekten işte çıkma var mı şundan bundan gözetmekten bırakın artık birazcık da ya bu bina yıkılabilir.
40:58Bu bina şöyle olabilir.
40:59Bu vatandaş.
41:00Ya biraz da bu işlere yönelin artık yani.
41:03Bırakın artık yani.
41:05Bak ciddi söylüyorum belediyelerin birinci gündem maddesi olması lazım.
41:08Bıraksınlar onu bunu konseri monseri falan.
41:10Ama artık bu işleri yapması gerekiyor.
41:13Evet Burak Bey tabii işin uzmanı olarak size soralım.
41:16Siz bir inşaat mühendisisiniz aynı zamanda.
41:19Burada en önemli konulardan biri kentsel dönüşümde inşaat maliyetlerinin son dönemde birazcık artması.
41:25Tabii bu ne anlama geliyor?
41:27Özellikle ev sahipleri, apartman sakinleri bir araya gelip işte bir müteahhitle anlaşabiliyorlar.
41:35Ve apartman yıkılıyor.
41:38Sizin de bahsettiğiniz gibi burada önemli detaylar var.
41:41İnşaat bitene kadar orada yaşayan insanların başka bir yerde yaşaması gerekiyor.
41:46Bunun karşılanması gerekiyor.
41:48Bir finansman sıkıntısı her zaman problem haline geliyor.
41:50Tabii yerine göre bazı yerlerde mesela kentsel dönüşümler çok hızlı ilerleyen bölgeler de var.
41:54Bölgesine göre diyeyim.
41:56Çünkü ya da...
41:56Değerli.
41:57Tabii ki.
41:58Yani eğer müteahhit firma bu kim olursa olsun.
42:01O kentsel dönüşümün yaptığı zaman var olan dairelerin yanına ekstradan daire alabiliyorsa yani kendine kalacak daireler olabiliyorsa ya da imar planı değişikliğinden dolayı bir kat artışı varsa müteahhit firma bu maliyeti çıkarabiliyorsa artı üstüne kendi kar da edebiliyorsa kira desteği de veriyor.
42:21Hani hiç sorun olmuyor.
42:23O zaman katmalikleri için hiçbir dert yok.
42:25Ama bunların hepsi böyle değil.
42:27Zaten bu tip kentsel dönüşümler çok sorun olmuyor.
42:29Bunları yapıyorlar.
42:30Bunlar hızlı bir şekilde belediyeler devlet tarafında olsun hemen yapılıyor.
42:34Ama eğer imardan dolayı...
42:37İnşaat teknolojisi de artık çok gelişmedi mi?
42:40Ve hızlandı.
42:41Çok hızlandı değil mi?
42:42Tabii tabii.
42:43Bir binanın çıkması 4-5 katlı veyahut da 7-8 katlı diyelim sağlam bir maliyeti ne kadar sürer?
42:49Paraya bakar ama 5 katlı binayı bir sene, bir sene de bitirebilirsiniz.
42:53Bitti.
42:53Ama şeylerimiz de var.
42:55Yani tabii yasal düzenlemelerde şöyle orada devletin de çok yapabileceği bir şey yok.
42:59Çünkü itirazlar var.
43:01Yani herkes belki bir şey koparırım niyetinde olabilir.
43:04Gerçekten haklı olabilir.
43:06Şimdi kentsel dönüşüme giriyor.
43:08İtiraz sürelerini beklemek zorundasınız.
43:10Öyle olunca bir apartmandaki topluluğun kabul ettikten sonra gerçekten o temel kazısının başlaması arasında geçen süre 7-8 ayı buluyor.
43:22Yani daha kısa başlayamıyorsunuz.
43:24Projelerin onayları olsun, itiraz sürelerinin beklemesi olsun, bütün herkesin vekalet vermesi gerçekten uzun süren bir iş.
43:31Hani zamanında ben de yaptırdım oradan biliyorum.
43:34Hani annem için daha doğrusu uğraşmıştım bu işlerle.
43:37Hani o yüzden bu zaman alabiliyor.
43:38Ama hani zaman alması da artık iş hayati seviyelerde olduğu için zaman alıyorsa da alacak.
43:45Hani bir şekilde orada Zeki Bey'in dediği gibi devletin yerel yönetimleri olsun, merkezi yönetimi olsun, halk olsun, gerekiyorsa müteahhitler olsun.
43:54Bir şekilde toplanıp bir çözüm bulmak zorundayız.
43:58Bu çözülmek zorunda.
43:59Yani ben 99 depreminde yeni mezundum o zaman üniversiteden.
44:03Oraya gittiğimde oradaki yıkı gördüm.
44:07İlk defa öyle bir şeyle karşılaşmıştım.
44:09Gerçekten yerinde ilk defa öyle bir şeyle karşılaşmıştım.
44:12Mesela şu anda geziyorum.
44:13Aradan 30 sene, 25 sene, 26 sene geçti.
44:16Şu anda yönetmeliklerimizde yasak olan, imalatına izin verilmeyen statik sistemler var.
44:22Eskiden kalma.
44:23O binalar duruyor hala.
44:24Şu anda onu yapmanız yasak.
44:25Yandan bile geçemezsiniz.
44:26Hiçbir şekilde izin vermiyor yönetmelik o imalatı yapmanıza.
44:29Ama dönüyorsunuz o eski binada hala duruyor.
44:32Ve bu büyük bir tehdit.
44:34Ve bu binalar çok ciddi hasar alabilir.
44:36Hasar alabilirden kastım hani iyi niyetli söylüyorum.
44:39Direkt göçme durumuna geçebilir.
44:40O yüzden bunların bir an önce düzenlenmesi, yenilenmesi, güçlendirilmesi hangisi gerekiyorsa.
44:47Hani uygun bir şekilde.
44:48Bunların çözülmesi gerekiyor.
44:49Ama hani çözülmediği takdirde hani bilmiyorum geçmişten gelen şey midir.
44:54Hani biraz bazen de kötümser bakıyorum.
44:5625 sene oldu.
44:57O 99'daki gölcük.
44:58Burada Avcılar'da, İstanbul'da 100 km mesafede 1000 kişi öldü.
45:03Ve 25 sene sonunda biz yine konuşacağız.
45:06Mesela büyük ihtimalle önümüzdeki 2 gün ya da önümüzdeki 2 ay diyeyim bir hareketlilik olabilir.
45:12Belki laboratuvarlar her yerden numuneler alacaklar.
45:15Şu anda büyük ihtimalle herhangi bir laboratuvar ararsanız bir ay sonraya siz anca süre verebilirler.
45:19Doğru.
45:20Şu arada çok yoğun olacaklar.
45:21Ama bundan 6 ay sonra inşallah unutmayız.
45:25Biraz unutkan oluyoruz biz Türk millet olarak.
45:27İnşallah bunu unutmayız ve bu işi sonlandırabiliriz.
45:30Çünkü İstanbul, Zeki Bey'in dediği gibi normal bir şehir değil.
45:34İstanbul standart, Türkiye için standart bir şehirliği.
45:36Bütün üretimin olduğu, bütün yaşamın olduğu, bütün piyasanın hareketin olduğu.
45:39İstanbul'un ana damarlarından en büyük damarı, tek damarı belki şey olarak baktığınız zaman ve İstanbul'a bir şey olması durumunda sadece İstanbul açısından değil, ülke açısından da çok ciddi sorunlar çıkabilir, yaşayabiliriz.
45:54Çünkü her şey burada.
45:55İstanbul her yere yetebilir de İstanbul'a bir şey olursa o zaman ne yapabiliriz?
46:01Onu çok ciddi düşünüp bu işi bir şekilde çözmemiz lazım.
46:03Çok hızlı bir şekilde.
46:04Evet son 5 dakikamızda aslında bu konuyu size soralım.
46:08Biraz önce Bakan Kurumu'nun açıklamasında da sizin bahsettiğiniz konuya değinmiş.
46:16Allah korusun İstanbul depremi herhangi bir afet değildir.
46:21Türkiye'nin bağımsızlığını dahi etkileyecek milli güvenlik meselesidir.
46:25İfadesini kullanmış.
46:27Ne anlama geliyor bu?
46:29İşte yani biraz önce dikkat çektiğimiz olay.
46:32Yani sonuç itibariyle İstanbul'un bitmesi, İstanbul'un zor durumda olması gerçekten Türkiye'nin zor durumda olması demek.
46:39Yani bu anlamda da yani çok bir sürü senaryo dolaşıyor.
46:42Gerçekten okuyoruz, ediyoruz ama ben bunları tabii Türkiye ne olursa olsun açlıktan ölür, bağımsızlığından taviz vermez.
46:49Yani o kadar büyük senaryoları çok fazla ben şey yapmıyorum, inanmıyorum ama sonuç itibariyle bir güvenlik meselesidir, sorundur gerçekten.
46:58Bu meselenin bir an evvel halledilmesi lazım.
47:01Biraz önce Bırak hocam dedi ki işte hani bu meseleler dedi hukuki olarak da falan.
47:05Ya kardeşim bununla ilgili başka bir şey, yasa mı çıkarılacak, ne çıkarılacak?
47:09Mesela bununla ilgili kanunlar veyahut da bununla ilgili kararlar bir an önce çıkması için.
47:16Daha zorlayıcı kanunlar.
47:18Kesinlikle öyle, hem öyle hem de işte mesela yargıya gidiyor ya bazı şeyler.
47:23Yani adam haklı da olabilir, haklı da olabilir.
47:25Bunların bir an evvel daha hızlı bir şekilde yani.
47:28Belki farklı bir mahkeme üzerinden.
47:30İşte onun gibi yani.
47:31Hızlı çözüm, standartlarda.
47:33Bu şekilde de bir düzenleme de yapılabilir.
47:35Yeter ki yani İstanbul'da bu mesele çözülsün.
47:39Yani böyle bir topyekun bir seferberliğe ihtiyaç var.
47:42Bu seferberliğin kesinlikle ve kesinlikle yapılması lazım.
47:44Bakın yani sonuçta biz var ya her depremden sonra işte bunları konuşuruz.
47:50Devamlı çıkarız, burada konuşuruz.
47:52Yani bütün televizyonlar şu anda bu meseleyi işliyor.
47:55Bakın yani Türkiye'nin önüne bakması lazım.
47:58Türkiye'nin tamamen bir takım şeyleri daha iyi yapması lazım.
48:01Yani bak terörist Türkiye'yi konuşuyorduk.
48:04İşte Trump'ın şununu, bununu konuşuyorduk.
48:06Bakın geldik, ne olduk?
48:07Yine deprem konuşuyoruz.
48:08Dönüyoruz, dönüyoruz.
48:10Hani benim oğlum bina okur, döner döner yine okur.
48:13Aynı meseleye geliyoruz.
48:14Yani burada bu kadar konuşmanın hiçbir faydası yok artık.
48:19Deprem bilimcileri çıkarıp televizyonlara tartıştırmanın anlamı yok.
48:25Yani sonuçta bu mesele gelecek mi kardeşim?
48:27Gelecek.
48:28Türkiye bir deprem ülkesi.
48:30Ve deprem devamlı olacak.
48:33Yani tarih boyunca olmuş.
48:36Yarın da olacak.
48:37Ondan sonra da olacak.
48:40Devamlı olacak yani deprem.
48:41Onun için bu meseleyi çözmemiz gerekiyor.
48:45İnsanların güvenli bir şekilde evlerine girmesi gerekiyor.
48:48Bunun için de ne gerekiyorsa yapılması gerekiyor.
48:51Ha devlet, şimdi kaymakam örneğini vermiştim ya.
48:5512 kişi ölmüş.
48:56Niye ölmüş kardeşim?
48:58Ya da kaymakamı dinlememiş.
49:00Ya da hiçbir şeyden habersiz gitmişler yatmışlar.
49:02Ben devletin bu kadar aştığı imkana rağmen yapmıyorum.
49:08İşte yerel yönetimin bu kadar uğraşına rağmen yapmıyorum.
49:13İşte ben şikayet ediyorum.
49:14Ben gitmiyorum.
49:15Ben evimde kalacağım.
49:16Bu kağıt evlerde yaşayacağım diyorsan artık yapacak bir şey yok.
49:20Yani sonuçta bunun şey tarafı yok dediğim gibi.
49:26Yani 75 metre kareye, 135 metre kareye, 135 metre istiyorsan, 75'e razı olmuyorsan bir metre kareye girersin.
49:34Yani vatandaşa da burada dediğim gibi büyük görevler düşüyor ve sorumluluklar düşüyor.
49:40Çünkü senin yaşayacağın alan.
49:41Bu meseleleri hala böyle dönüp temcid pilavı gibi tartışmayacaksak, tartışmak istemiyorsak artık bu meseleyi, ana gündem maddemizi tahtaya yazacağız kardeşim.
49:52Tamam mı?
49:53Kentsel dönüşüm, evlerin güçlendirilmesi, insanların güvenli evlerde yaşaması.
50:00Nasıl Japonya yaptıysa, becerdiyse Türkiye'nin de bunu becermesi ve başarması gerekiyor.
50:05Ve bu da işte hepimizin bilinçlenmesinden geçiyor.
50:09Vatandaşın bilinçlenmesinden zaten hükümet elinden geleni yapıyor.
50:13Yerel yönetimler elinden geleni yapacak.
50:15Bu meselenin artık hakikaten bazı şeyler, ya bir yerde yangın varken, bir yerde sıkıntı varken bazı şeylerle uğraşılmaz artık.
50:25Yerel yönetimler de işi gücü bırakacak, gelecek bu işi yapacak.
50:29Böyle olması lazım.
50:31Hakikaten bu meseleyi var ya Erhan, yani çok kısa bir zamanda çözeriz.
50:35Gerçekten bak, bak hocam diyor ki, bir, bir buçuk senede bir ev yapılır diyor.
50:39Yani bir buçuk senede olmayabilir tamam ama 5 senede, 10 senede bu meseleyi en azından belli bir noktaya getirelim.
50:46Belli bir noktaya getirelim.
50:47Burada ben şeye ekleyeyim.
50:48Fırsatı, kimseye fırsatçılık yaptırmama gerekiyor.
50:52Ne müteahhite, ne oradaki yaşayan halka, ne de gerekiyorsa devlete.
50:57Yani devlet oy bakımından, müteahhit para bakımından, halkla 5 metrekare fazla eve sahip olacağın bakımından.
51:03Bunları herkes bir yerden taviz verecek.
51:05Bir şekilde bunu çözeceğiz.
51:07Çok teşekkür ediyoruz Burak Toydemir.
51:09Zeki Gümüş programa katkılarınızdan dolayı Silivri açıklarında gerçekleşen 6.2'lik depremin ardından İstanbul için ne gibi önlemler alınabilir?
51:18Bunları konuştuk, noktalıyoruz.
51:19İyi geceler efendim.
51:20İzlediğiniz için teşekkür ederim.