Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Halkın korkusu var. İstanbul'un korkusu var. Hakkı da bir korku.
00:05Çünkü uzun zamandır beklenen bir büyük İstanbul depremi söz konusu.
00:09Bunun üstüne 6,2'lik, 6.2'lik deprem ciddi anlamda sarsıdı.
00:13Hepimiz çok hissettik ve çadırlarını alıp dışarıda geçiren çok sayıda vatandaş söz konusu şu anda İstanbul'da.
00:19Öncelikle biz bu 4,1'lik depremle başlamak istiyorum.
00:23Biraz önce gerçekleşen. Ne düşünüyorsunuz bu depremle ilgili?
00:27Konumu, yeri?
00:29Tamam. Şimdi şöyle dünden beri olan deprem aktivitesini bir özetlemek gerekirse.
00:37Sizin söylediğiniz gibi en son şimdi 4.1 büyüklüğünde deprem meydana geldi.
00:43Aynı aktivite bölgesi içerisinde.
00:46Tüm bu aktiviteler Kuzey Anadolu fayının Marmara Denizi içindeki kısmında
00:53özellikle kumburgaz fayi üzerinde gerçekleşti.
00:58Kumburgaz fayi dediğimiz bu fay 40 km uzunluğunda.
01:03Bunun batı ucunda 11-12 km'lik kısmında meydana gelen aktiviteler.
01:08Öncüsü, ana şoku, artçıları hepsi 11-12 km'lik batı kısmında meydana geldi.
01:17Kumburgaz fayının batı kısmında.
01:19Ve sanıyorum 200'e yakın aktivite var bu kırığın üzerinde.
01:25Bu hafta şoklar yani artçı şoklar bir süre daha devam edebilir.
01:31Yani bir hafta süre içerisinde yayılabilir.
01:35Dünküler bayağı güçlüydü hatırlarsanız.
01:384.5'un üzerinde hatta 5.9'a varan aktivite vardı.
01:43Şimdi bu aktiviteler devam edecekse bundan sonraki aktivite büyür mü küçülür mü bu konuda cevap vermek o kadar kolay değil.
01:56Çünkü şu anda deprem aktivitesi süreci içindeyiz.
02:02Bu depremler de olmaya devam ediyor edecekse eğer bunların dağılımında bir değişiklik olursa elbette farklı yorumlamak gerekebilir.
02:14Bunu da ancak olduğu takdirde sizlerle paylaşabilirim.
02:18Şimdi hocam bizim bildiğimiz bilimde tabii ki farklı yorumlamalar olur.
02:24Ama günün sonunda baktığımızda gerçek tektir.
02:27Yanlış mı varsa lütfen düzeltin.
02:28Ama dünden itibaren çok da saygın akademisyenler tarafından birbirinden farklı açıklamalar geldi.
02:33Kimi dedi ki deprem devam etmeyecek, deprem bitti.
02:36Kimi dedi ki çok çok daha büyük bir deprem olacak.
02:39Burada uzmanların da ikiye ayrıldığını görüyoruz.
02:41Bu noktada halkın da ister istemez kafasında çok ciddi soru işaretleri oluşuyor.
02:45Yani benim de mesela kafamda çok ciddi soru işareti oluşuyor.
02:48Ne edecek mi etmeyecek mi ne olacak diye çok fazla hepimizin, rejideki arkadaşlar hepimizin var aklında soru işaretleri.
02:55Buna dair, bu mesela sonuçta aynı bilim.
02:59Bu kadar birbirinden farklı iki görüşün oluşmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
03:05Şöyle, bilimde bu tartışmalar her zaman olur.
03:08Biz çok alışkınız da tabii kamuoyu alışkın olmadığı için farklı şeyler olur.
03:14Ama veriler üzerinden konuşmak gerekiyor tabii.
03:16Birincisi, Marmara'dan bağımsız olarak Kuzey Anadolu payının maksimum deprem oluşturma kapasitesi 8 büyüklüğünde.
03:27Dolayısıyla Marmara Denizi'nin içinden geçen Kuzey Anadolu payının da bunun devamı olduğunu düşündüğümüzde,
03:34Marmara Denizi içinde deprem büyüklüğünün 6.5'a geçmez denmesi çok algılanabilir, çok anlaşılır bir şey değil.
03:43Tekniste bilimsel olarak.
03:45Çünkü büyük deprem oluşturma kapasitesi var, geçmişte olmuş, gelecekte de olabilecek bir şey.
03:52Bir defa bunu kabul etmek gerekiyor.
03:54İkinci soru şuydu, 6.2'den sonra yeni daha büyük bir deprem meydana gelebilir mi?
04:03Bunu bilemeyiz.
04:05Ancak artçılar izleyerek, bunun gidişine, faizlerindeki dağılımına bakarak belki yeni bir şeyler söylenebilir.
04:13Peki 6.2'lik depremin hali hazırda gerçekleşmesi beklenen İstanbul, Büyük İstanbul depreminin enerjisini almış olma ihtimali söz konusu mu?
04:22Yani enerjisini düşürmüş olma ihtimali söz konusu mu?
04:26Bir miktar ama nedir o miktar?
04:297.2 büyüklüğünde bir deprem bekliyorsa, bu beklenen depremin ancak 32'de bir kadar enerjisini almıştır 6.2.
04:40Dolayısıyla 31 tane daha 6.2 büyüklüğünde deprem olacak ki bu enerjiyi alacak.
04:46Dolayısıyla böyle bir enerji henüz bu faiz onun üzerinde var.
04:53Ama bunu, bu enerjinin hemen 6.2'den sonra çıkacağını söylemek de bir kehanet olur.
05:01Sadece teknik bir olasılık.
05:04O yüzden büyük depremin tetikleneceğini 6.2'den sonra söylemek kolay değil.
05:11Bu kumburgaz fayı dediğiniz fay 40 kilometrelik bir parça.
05:17Kuzey Adolu fayı parçalardan oluşuyor.
05:20Bu aktiviteler de bunun üzerinde oluşuyor.
05:23Özellikle de tamamı üzerinde değil, 11-12 kilometrelik kısmında.
05:30Yani bütün aktiviteler bu uzunlukta gelişmiş vaziyette.
05:35Bunun dışında fazla yorum yapmak biraz spektratif olur.
05:40O yüzden izleyerek görmemiz gerekiyor.
05:43Peki bu artçılar, artçı depremler daha ne kadar sürecek, daha ne kadar yaşayacağız?
05:48Bence en az bir yasta bunları yaşayabiliriz.
05:51Ondan sonraki aktiviteler de Marmara Denizi'nin olağan aktiviteler olarak kabul edilebilir.
05:58Aslında ilk başlangıç olan 3.9 büyüklüğündeki ilk depremde bu deprem önemselemeyecek bir deprem değildi.
06:06Normal bir aktiviteler içerisinde.
06:09Biz neyi önemsedik?
06:10Çünkü yeri kritikti.
06:12Yani beklenen büyük Marmara depreminin başlayacağı bir yer olduğu için önemliydi.
06:19Nitekim 3.9'un hemen akabinde 6.2 meydana geldi.
06:24Yani o bölgenin ne kadar kritik olduğunu söylememizin ne kadar doğru olduğunu gördük bu durumda.
06:31Yani 6.2 olmadan önce de ben şahsen televizyonda online yayındaydım.
06:38Ama söyledim yani burası beklenen büyük depremin başlangıç noktası diye.
06:44Nitekim akabinde 6.2 büyüklüğünde deprem meydana geldi.
06:48O parçanın uzunluğu 6.2'den daha büyük bir deprem oluşturabilir miydi?
06:54Evet oluşturabilirdi.
06:56Belki 6.7 büyüklüğünde bir deprem olabilirdi.
06:59Ki o 6.2'den enerji olarak çok çok yüksek bir değer.
07:03O bakımdan yani hasarsız atlatmak, can kayıtlarının olmaması, gerçi yaralılar var ama o yaralıların çoğu deprem kaynaklı değil, başka panik kaynaklı.
07:15Panikten kaynaklı, atlamadan kaynaklı, düşmeden kaynaklı.
07:18Evet yani bu bir anlamda ucuz atlatılmıştır ama Marmara Denizi'nin deprem kapasitesini küçümsememek, göz ardı etmemek, bütün her şey bitti, oldu bitti, geçirdik, atlattık demek de mümkün değil.
07:35Tabii ister istemez çünkü çok ciddi bir panik söz konusu, hala devam eden bir panik söz konusu.
07:40Hatta biraz önce Ceren Meriç ve Merve Tokaz'da arkadaşlarımız farklı bölgelerden, biri Zeytinburnu'ndan, diğeri Yenibosta'dan bir yayın gerçekleştirdi.
07:49Ve orada da geceyi, bu arada mutlaka hocam siz de görmüşsünüzdür, sanıyorum şu anda avcılardasınız, İstanbul avcılarda olmanız lazım.
07:57Orada da yine sokaklarda halkın dışarıya çıktığını görmüşsünüzdür, ben şahsen gördüm.
08:03Hatta belki yayınımızı şu anda dışarıda çadırlardan takip eden izleyicilerimiz de olabilir.
08:09Onların da çok ciddi kafalarında soru işaretleri var.
08:12Onlar geceyi dışarıda geçirdiler, hala bu gece dönmeyeceğini ifade eden vatandaşlarımız da var evlerine.
08:17Onlara da her neler söylemek istersiniz?
08:20Şöyle söyleyeyim, biz bazı soruları geç soruyoruz.
08:24Bu da bizim vatandaşımızın da kriz yönetimi anlayışından kaynaklanıyor.
08:31Biz hiçbir zaman risk yönetimini yapmıyoruz.
08:34Nedir o?
08:35Mesela şu anda vatandaş soruyor, sokakta beni de gördü.
08:38Hocam evime gireyim mi, girmeyeyim mi?
08:41Şimdi bu soru çok geç kalınmış bir soru.
08:43Niye derseniz, daha önceden güvenli bir evde oturup oturmadığının araştırılması gerekiyordu.
08:49Yani bileceksiniz ki, mesela biz ne diyoruz?
08:53Çök kapan tutun diyoruz.
08:54Neresi için diyoruz?
08:56Sağlam ev için diyoruz.
08:57Tamamen yıkılacak bir evde çök kapan tutun yapmanın çok fazla bir esirisi yok.
09:02Binazın sağlam olduğunu bileceksiniz, tahliye etmeyeceksiniz.
09:06Yerinizde ana şoka atlattıktan sonra dışarı çıkacaksınız.
09:09Şimdi böyle olmuyor.
09:13Yani vatandaş, bilgi kirliliği de var tabii, daha büyük depremdeyken ya da sadece korkudan sağlam evi olsa bile sokakta geçirmeyi tercih ediyor.
09:26Bu panik ve korku vasıtasıyla.
09:30Biraz bu konuda farkındalığımızın arttırılması gerekir.
09:34Yani elbette toplanma alanları var ama bu toplanma alanları bütün İstanbul için çok yeterli gelmeyebilir, kaotik durumlar olabilir.
09:48O bakımdan oturduğumuz evin, yani şimdi için değil, hadi bu aktiviteyi atlattık geçtik diyelim mesela.
09:54Ama yine de oturduğumuz evin ne kadar güvenli olduğunu mutlaka bilmemiz gerekiyor.
09:59Ha çürük mü, yıkılabilecek bir bina mı, ilk depremde yıkılacak bir bina mı, bir gün bile oturmasınlar.
10:06Çadıda yaşama çürük evde oturmaktan iyidir.
10:09O yüzden bunun çarelerini düşünmek gerekiyor.
10:12Şimdi deprem olduktan sonra işte eve girelim mi, çıkalım mı sorusunu yanıtlamak bize düşmez.
10:19Zaten yetkililer, bakanlıklar, alfakır yetkilileri bu konuda peş peşe bilgilendirme yapıyorlar.
10:29Peki.
10:29Peşe de çok sağlıklı bilgilendirme.
10:31Biz de onların içindeyiz.
10:33Onları mutlaka dikkate almaları gerekiyor.
10:35O zaman şöyle değerlendirmekte fayda var mı hocam sizin ifadelerinizden yola çıkarak?
10:41Deprem ihtimali olduğu için, her zaman olduğu için eğer evinizde şayet ki güvende hissetmiyorsanız dışarıda geçirmeye devam edin.
10:49Ama evinizde güvende hissediyorsanız dışarıda geçirmeyin gece gibi bir anlamı çıkarmak gerekiyor söylediklerinizde.
10:55Elbette çıkabilir ama yani aylarca, günlerce sokaklarda olamaz.
11:00Mutlaka evlere girmek zorundasınız.
11:02Hava da soğuk bu arada, sıcak bir havada yok dışarıda.
11:06Evet, hava sertleşmeye de başladı.
11:08Gecede gayet serin geçti, soğuk geçti.
11:12Vatandaşlar hava durumunda da çok zarip olmuş olabilirler.
11:17Peki, ekranı görebiliyor musunuz acaba Şükrü Hocam?
11:20Hayır, maalesef şu anda göremiyorum.
11:23İzleyenlerimizin daha net görmesi için o zaman ben ekranda görülenleri bir anlatayım.
11:26Sonrasında zaten bilgileri de defalarca kez konuştuğumuz için hafızanızda olmasından kaynaklı.
11:31Hiç şüphesi söyleyecekleriniz de vardır önemli bir şekilde.
11:35İstanbul'daki birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü deprem bölgeleri şu anda İstanbul haritası üzerinde ekranlarımıza geldi.
11:43Birinci deprem bölgesi daha çok kırmızıyla Bordo arasında bir renkte.
11:46Yani koyu kırmızı olarak da adlandırabileceğimiz bir renkte bizlerle paylaşılıyor.
11:51Büyükçekmece'nin kıyısı, yine Beylikdüzü, Avcılar, Bakırköy, Küçükçekmece, Zeytinburnu, Beyoğlu ve benzeri.
11:58Yani İstanbul'un Marmara Denizi'ni olan, Avrupa yakasında Marmara Denizi'ni olan kıyılar ve Anadolu yakasında da yine aynı şekilde Marmara Denizi'ne kıyısı olan bölgelerle birlikte
12:10Tuzla, hatta Şile'de burada, Şile'nin tabii güneyinden bahsediyorum.
12:15Birinci derece risk bölgesi, deprem bölgesi olarak kayda geçiyor.
12:19Şimdi açtım görüyorum.
12:20Görüyorsunuz tamam evet.
12:22İkinci derece, üçüncü derece, dördüncü derece deprem bölgeleri de yine farklı renklerde.
12:25Turuncu, ten rengi ve sarı renkte kayda geçmiş durumda.
12:30Deprem bölgesi olmayan, olmadığı ifade edilen yerler de var tabii ki daha az riskli.
12:34Yani Karadeniz'e doğru çıktığımızda, Kuzey'e çıktığımızda bu depremin daha az etki uyandıracağını hiç şüphesiz ki bu haritadan anlayabiliyoruz.
12:42Ama Kuzey Anadolu fay attı ve Kuzey sınır fayı, iki farklı faydan, birbiriyle bağlantılı olan bir faydan bahsediyoruz.
12:50Bir bölümünde nokta nokta, diğer bölümünde ise nokta değil kesintisiz bir çizgi görüyoruz.
12:55Bunu bize anlatabilir misiniz acaba?
12:57O nokta nokta olan fayın kırıldığı anlamına mı geliyor?
12:59Şimdi bu Kuzey Anadolu fayının hem kesikli hem de şey, Kuzey Anadolu fayının devamını bize gösteriyor.
13:12Burada açı değiştirerek yani adalara doğru geçtiği kısımda adalar segmenti dediğimiz bir kısım var.
13:20Oradaki kısmı gösteriyor.
13:22Bu adalar kısmındaki en son bildiğimiz deprem 1894 depremiydi.
13:29Ama batı kısmında henüz bir kırılma yok.
13:32Yani bu depremler oluyor elbette.
13:36Ama yedinin düzenli çıkan bir deprem o bölgede yok.
13:40Ta Tekirdağ civarlarında Şarköy-Mürefle depremi var, 1912 depremi.
13:45Onunla adalar arasındaki bölgede henüz bir kırılma yok ve kırılmaya aday kısım 140 kilometre kadar.
13:57O 140 kilometre uzunluğundaki fayın sadece kumburca segmenti kısmında yani 40 kilometrelik kısmında bu aktiviteler oluyor.
14:08Bu gösterdiğimiz haritada da baya olan uzaklığa göre yapılmış, tamamen doğru kabul edebileceğimiz bir harita değil bu.
14:18Yani uzaklığa göre buna zemin haritasını, geoloji haritasını yerleştirdiğimizde bu şey değişir.
14:27Ama şurada haklısınız herhangi bir depremde bile etkilenemilecek en fazla yerler Avrupa yakasında da Anadolu yakasında da kıyı kesimleri.
14:36Kuzeye doğru bu etki azalacaktır.
14:40Bu tarafı doğru.
14:41Ama işte şurası çuruk zemindir, burada oturmamalıyız falan diyeceğiniz bir yer yok.
14:48Her türlü zemine karşı yapılabilecek mühendislik uygulamalarıyla güvenli olabilirsin.
14:54Son olarak kapatmadan önce bir hatırlatmayı daha yapıp bu konuyla ilgili görüşünüzü de almak istiyorum Şükrü Hocam.
15:01Şöyle ki dün yine yapılan açıklamaları değerlendirdiğimizde ki biz aslında haberlerimizde sizlerle birlikte de çok çok önceden bu konuyu gündeme getirmiştik ve getiriyorduk.
15:11Tsunami tehlikesi, olası bir tsunami ihtimali diyelim daha doğrusu.
15:14Buna dair de böyle bir ihtimal olmadı.
15:16Dünkü 6,2'lik depremde en azından o deprem üzerinde söylenmişti ama tsunami ihtimali üzerinden de olası bir daha büyük depremde buna dair neler söylemek istersiniz?
15:26Evet tsunami olası da var. 6,2'de tsunami çok belirgin olmasa da boğazda ve kıyılarda bir deniz çalkalanması olduğunu biliyoruz.
15:44Kıyıya gelen dalgalar var.
15:46Çünkü deniz tabanındaki hareket bir su hareketine, yüzeyde bir su hareketine neden olduğunu görüyoruz.
15:52Tipik bir tsunami gelişmedi ama bu konuda uyarı da verildi biliyorsunuz.
15:57Çünkü 6,3'ye geçen depremlerden sonra özellikle Marmara Denizi içerisinde denizaltı heyran oluşursa tsunami dalgaları oluşabilir.
16:08Bu 6,2'de de tsunamiye benzer zayıf bir dalga akıntısı var.
16:14Bunun videoları da var.
16:16Belki sizde de vardır.
16:17Boğaz'daki görüntülerini ben izledim.
16:22Peki. Şunu da sorayım.
16:24Dün çok fazla bu konuyla ilgili soru aldım.
16:26Muhtemelen siz de cevaplanırsınızdır buna dair soruları.
16:296,2 küçük bir deprem değil.
16:31Hatta sizin yıkıcı olarak adlandırdığınız deprem büyüklüklerinden biri.
16:36Ama hiçbir binada bir yıkım çok şükür ki neyse ki meydana gelmediğini gördük.
16:43Bunu olumlu yorumlamak mümkün mü?
16:47Bir tek bir metruk binada yıkım gerçekleşti.
16:50Onu hatırlatarak size bırakayım.
16:51Evet. Hızlı gözlem yaptığımızda olumlu olarak karşılayabiliriz.
16:58Ama biraz daha dikkatli bakıp evlerin gözlenmesi gerek.
17:04Taşıyıcı sistemdeki çatlaklar önemli.
17:06Bunların kontrol edilmesi gerek.
17:10Yani binada oturanların bu depremden sonra özellikle Avrupa yakasının kıyı kesiminde oturan vatandaşlar,
17:19evlerinin işte Bodrum'daki kolonlarda bir şey var mı, çatlak var mı?
17:24Bunları hep inceletmesi gerektirir.
17:27Peki bu inceleme süreci özellikle yetkililer tarafından yapıldığında yaklaşık ne kadar sürer?
17:33Yetkililer değil, bu aynı zamanda vatandaşların da yapması gereken bir şey.
17:40Çünkü en başta söylediğim gibi binaların güvenli olup olmadığını emin olmaları gerekiyor.
17:476.2'nin eğer bina biraz eski yapımsa, malzemeleri, kullanılan malzemeler kötü ise bunun verdiği bir zarar var mı, yok mu?
17:56Bunu yetkililer kadar içinde oturanların da sorumlu olduğunu düşünüyorum.
18:03Peki son olarak o zaman hep son olarak sordum ama bunu gerçekten merak ettiğim için soracağım.
18:07Sokağa çıktığımızda, ben de çünkü birkaç parka da gittim dün, oradaki vatandaşlarla da konuştuk.
18:15Özellikle bugün yayın yaparken mutlaka bu konuyla ilgili bir sorumuz olacak diye mutlaka bunu da sormak istediğim için aslında size soruyorum.
18:24Mesela şu var, binasında herhangi bir sıkıntı yok.
18:27Hiçbir şekilde o kontrol edilmiş, işte zemine bakılmış, zeminden kastım yani bodrum kata bakılmış, orada bir çatlak yok ve benzeri.
18:35Ama bina çok sallanmış ve bina çok sallandığı için de vatandaşlar korkuyor.
18:40Bu tarz durumlarda binanın, önceki yayınlarımızda da çünkü bu konuya çok vurgu yapmıştınız, siz tekrar hatırlatmanızı da rica edeceğim.
18:46Binanın çok sallanması ama herhangi bir yerinde bir çatlak ve benzeri bir durum olmaması en azından gözle görülür.
18:54Bu sağlıksız bir şey midir yoksa binanın sallanması depremi şiddetini azaltan, en azından o binaya etkisini azaltan etkenlerden biri midir?
19:03Binalar inşa edilirken esnesin diye inşa edilir.
19:10Esnemesi iyidir.
19:11Yani bir bina rejit katıysa depreme karşı vereceği tepki daha sert olabilir, hasarlar meydana gelebilir.
19:19Bu esneme, dolayısıyla esneme sırasında siz evdeyseniz bu şeyi hissedersiniz, bu salıntıları hissedersiniz.
19:28Bu çok normaldir.
19:29Bu evin yıkılacağı anlamına gelmez.
19:32Evde zafiyet varsa bu sallantılar neticesinde güçlü sallantılarla ev yıkılabilir.
19:38Ama evde hassasiyet varsa yoksa her depremde dörtte bile bunu evin içerisinde hissedersiniz.
19:47Özellikle yüksek katlı binalarda bu hissiyat daha fazla olur ama evin yıkılacağı anlamını taşımaz.
19:53Mesela ben kendi oturduğum binada 6.2'yi yaşadım, online anlatım sırasında yaşadım ama dışarı çıkmadım.
20:06Mesela eğer binama güvenmiyor olsaydım herhalde ben de normal vatandaşlar gibi ana şoktan sonra dışarı çıkmayı tercih edecektim.
20:16Ama binamız sağlamsa bilin ki esnemesi çok normal.
20:24O sallantıyı duymak çok normal.
20:26Bu yıkılacağı anlamını taşımaz.
20:29Son olarak eklemek istediğiniz vatandaşlarımızın yeni bir güne giriyoruz.
20:32Vatandaşlarımıza vermek istediğiniz bir mesaj var mı deprem uzmanı olarak?
20:36Var.
20:37Bilgi kirliliği çok var.
20:39Bunlara çok dikkat etsinler.
20:41Bakın siz de soruyorsunuz.
20:43Her şeye açıkça cevap veriyoruz.
20:45Teknik olarak açıklamaya çalışıyoruz.
20:46Bunun dışında yetkililer de sık sık açıklama yapıyor.
20:52O bakımdan bilgi kirliliğinden uzak dursunlar.