Şirin Payzın ve Murat Sabuncu sordu, Yalçın Karatepe yanıtladı.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00:00Merhaba, Murat Sabuncu ile birlikte günün gündemini sizler için yorumlayacağız.
00:00:05Yayınımıza hoş geldiniz.
00:00:07Yayınımıza başlamadan önce her zaman olduğu gibi hatırlatalım.
00:00:10Lütfen kanalımıza abone olmayı unutmayın.
00:00:13Bağımsız Gazeteciliğe, T24'e destek olursanız çok mutlu edersiniz bizi.
00:00:19Murat merhaba.
00:00:20Merhaba, Hüseyin.
00:00:20Şimdi tabii ki gündemde heyecan ve yeni gelişme eksik olmuyor.
00:00:27Bir taraftan Sırrı Süreyya Önder'i takip ediyoruz, sağlık durumunu.
00:00:33Şu anda anladığımız kadarıyla doktorlar bir küçük de olsa biraz gelişme gördüklerini söylüyorlar.
00:00:40Olumlu gelişme.
00:00:41Olumlu gelişmeler. Umarız daha iyisi olur ve daha güzel haberler alırız.
00:00:47Bu arada bir haber geldi, T24'te de okumuşsunuzdur.
00:00:51Önemli.
00:00:52Cuma günü Adalet Bakanı'yla bir görüşmesi olacaktı biliyorsunuz Dem Parti Eğit'in yani Pervin Buldan'la Sırrı Süreyya Önder'in o görüşme ertelendi.
00:01:04Bugün diğer bir başka konumuz Rasim Ozan Kütahyalı.
00:01:10Belki de son yılların en tartışmalı ismi CHP'ye kayyum atanacak dedi.
00:01:15Zaten günlerdir sadece o değil üstelik bir takım iktidara yakın özellikle bir iki kanalda çıkıyorlar.
00:01:25O tutuklanacak, bu atılacak.
00:01:27Efendim kimsenin bilmediği iddianame eklerindeki daha savcıların bile haberinin olmayan belki raporların ayrıntılarını konuşuyorlar.
00:01:35Devletin en mahrem raporlarını televizyon programlarında anlatıyorlar.
00:01:39MİT raporları onların elinde, devletin bütün raporları onların elinde.
00:01:44Böyle bir süreç içinden geçiyoruz zaten.
00:01:47Bütün bu Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanması, CHP kurultularıyla ilgili tartışmalar.
00:01:54Yani maşallah devletin elinde olmayan bilgiler bir takım bu artık gazeteci falan demiyorum.
00:02:00Bir takım isimlerin ellerinde her akşam oturuyorlar, herkes hakkında mahkeme kuruyorlar ekranlarda.
00:02:08Konuşuyorlar, üstüne bir de karar veriyorlar.
00:02:12Herkesi suçlu ilan ediyorlar.
00:02:14Onlardan bir tanesi de Rasim Ozan Kütahyalıydı.
00:02:17Bu meseleyi de konuşacağız ilerleyen dakikalarda.
00:02:20Fakat bugün öncelikle ekonomi konuşmak istiyoruz.
00:02:23Niye?
00:02:24Çünkü önemli gelişmeler var.
00:02:26Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanmasıyla birlikte 40 ila 50 milyar dolar arasında para kaybettiği söyleniyor değil mi Türkiye'nin?
00:02:35Merkez Bankası Rezer'lerin.
00:02:37Şimdi bu hep böyle tam da tam rakamda bilmiyoruz aslında.
00:02:41O gün itibariyle biz zaten ve biz değil sadece ekonomistler ne diyorlardı?
00:02:45Artık Mehmet Şimşek'in var olduğunu hala iddia ettikleri programı devam edemez.
00:02:54Bu böyle yürümez.
00:02:55Bugün Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplandı.
00:02:59Faiz arttırımına gider mi beklentisi vardı.
00:03:02Murat Sabuncu da dün yaptığımız yayında bırakın aşağı doğru indirmeyi yukarı doğru çıkaracak tahmininde bulunmuştu.
00:03:10Söylediği de oldu.
00:03:11Tabi tahmin derken aldı kulis bilgileri ve yorumlarıyla.
00:03:15Gerçekten de politika faizini %42,5'dan %46'ya yükseltti.
00:03:20Şimdi bu ne demek oluyor?
00:03:22Ne anlamalıyız?
00:03:23Bundan sonraki süreci nasıl görmeliyiz?
00:03:26Hem yatırımcılar iş dünyası açısından hem de sokaktaki normal vatandaş açısından.
00:03:31Yalçın Karatepe bugün konuğumuz, iktisat profesörü.
00:03:35Aynı zamanda Cumhuriyet Halk Partisi'nin genel başkan yardımcısı.
00:03:38Yalçın Bey merhaba.
00:03:41Beni duyabiliyor musunuz acaba?
00:03:43Hoş geldin.
00:03:43Şirin Hanım merhaba.
00:03:44Çok rahat duyuyorum.
00:03:45İlgiyle de dinliyorum sohbetinizi.
00:03:47Çok teşekkürler.
00:03:48Sağ olun.
00:03:49Ne güzel sizinle tekrar program yapabilmek.
00:03:51Gerçi dön dön dolaş aynı şeyleri.
00:03:53Aynen öyle.
00:03:54Dön dön dolaş aynı şeyleri konuşuyoruz.
00:03:56Sizi davet etmeden önce aklıma o geldi.
00:03:59Halk TV'de yaptığımız yayınlarda Emin Çapa vardı o zaman yanımda.
00:04:05Nurettin Nebati dönemiydi.
00:04:07Ve sizinden gerçekten çok rutin yayından yapmıştık.
00:04:10O zaman neler anlatmıştınız?
00:04:12Şimdi dönüyoruz bakıyoruz.
00:04:13Hala aynı şeyleri konuşuyoruz.
00:04:16Bu da tabii makus kaderimiz mi?
00:04:19Diyelim artık ülkenin değişmez gündemi ya da sorunları.
00:04:23Murat Sabuncu ile birlikteyim biliyorsunuz.
00:04:25Murat Sabuncu ile birlikte sizlere sorularımızı yönelteceğiz.
00:04:29İstersen Murat sen başlayın.
00:04:30Tabii.
00:04:30Yalçın Bey hemen sorayım.
00:04:3219 Mart sonrası Merkez Bankası'nın çok zor zar toparladığı rezervleri 65 milyar dolardan 15 milyar dolara kadar hatta 12,5 milyar dolara kadar geriledi.
00:04:4350 milyar dolarlık bir rezervde erime oldu.
00:04:46Artı bugün Merkez Bankası aslında normal şartlarda eğer 19 Mart belki de olmasaydı %40'lara indireceği bu faiz oranı bugün 42,5'dan 46'ya çıktı.
00:04:58Bu tabii görünen esas ama bütün bunlardan sonra bunların etkisinin piyasalara, sokağa, pazara yansıyacağı bir ekonomide tabloyu da göreceğiz.
00:05:11Öncelikle lütfen Merkez Bankası'nın bugün aldığı karar ne anlama geliyor?
00:05:14Buradaki 19 Mart etkisini biraz anlatır mısınız bize?
00:05:16Şimdi Murat Bey izin verirseniz önce 19 Mart'ta ne oldu onu bir konuşalım kısaca ondan bahsedelim.
00:05:24Çünkü orada olan olayı atıfta bulunmadan sanki finansal piyasaların olağan akış içerisinde görmeye alışık olduğumuz bir gelişmeye bağlı anlamı çıkmasın.
00:05:35Çünkü Sayın Şimşek özellikle yabancı yatırımcılarla yaptığı görüşmelerde hiç olayın kendisini atıfta bulunmadan bunlar gelip geçici şeylerdir.
00:05:45Bir süre sonra bu tepkilerde söner biz yolumuza devam edeceğiz açıklamalarında bulunduğu için izin verirseniz kısaca hatırlatayım.
00:05:51Tabii tabii tabii.
00:05:5218 Mart günü İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanımız Ekrem İmamoğlu'nun diploması hukuksuz bir biçimde iptal edildiği duyuruldu İstanbul Üniversitesi tarafından.
00:06:02Ertesi sabah o gün 18 Mart akşam saatlerinde bu karar geldi.
00:06:07Ertesi sabah uyandığımızda İmamoğlu'nun evinin polisler tarafından sarıldı, gözaltına alındı.
00:06:12Ve bizim 19 Mart olay olarak şimdi kısaca atıfta bulunduğumuz tutuklanmasına kadar giden süreç yaşandı ve devamında da bu hukuksuzluğun sürdüğü bir sürecin başlangıcıdır 19 Mart olarak atıfta bulunduğumuz şey.
00:06:30Dolayısıyla 19 Mart'tan sonra işte biraz önce sizin atıfta bulunduğunuz döviz rezervlerindeki erimenin ortaya çıkması,
00:06:36işte Şirin Hanım da bahsetti faizlerin bugün 40 puana düşmesi beklenirken 46 puana çıkarılmasına böyle baktığımız zaman 6 puanlık bir artışa tekabül eder aslında beklenenle bugün karşı karşıya kaldığımız faiz oranı.
00:06:52Bütün bunlar bize şunu gösteriyor.
00:06:54Aslında Türkiye'de iktidar, iktidarını koruyabilmek için, iktidarda kalabilmek için ya da o süreyi mümkün olduğunca uzatabilmek için her türlü yola başvurmaktan geri kalmayacağı konusunda çok karardı.
00:07:07Başvurduğu yolların ekonomik maliyeti, toplumsal maliyetinin ne olduğu hiç de umurlarında değil.
00:07:13Yeter ki kendilerini iktidarda kalsın.
00:07:16Bunun sonucunda Türkiye ekonomisinde sorunlar mı yaşanmış, faiz maliyeti mi artmış, kurlara ilişkin ciddi tereddütler mi ortaya çıkmış,
00:07:23Bunlar hiç umurlarında değil.
00:07:25Dolayısıyla vatandaşın şunu bilmesi lazım.
00:07:27İktidarın aldığı bu kararların bu tür ekonomik etkileri olacağını aklı başında herkes tahmin ediyor.
00:07:33Zaten yaşadığımızı da gördük.
00:07:35O sabah dolar kurunu 41 liraya kadar yükseldiğini biliyoruz.
00:07:38Merkez Bankası bile hazırlıksız yakalanmıştı.
00:07:41Tekin o müdahaleler başlanıncaya kadar.
00:07:43Bütün bunları niye yaşadık?
00:07:45İnsanlar bu kadar maliyeti niye katlanmak zorunda kalıyor?
00:07:48Cumhurbaşkanı Erdoğan iktidarını korusun diye bu kadar açık ve net bir durum var.
00:07:52Öncelikle bu durumun, bu biraz önce sizlerin hatta bulunduğunuz göstergelerin neden ortaya çıktığını bilmemiz lazım.
00:08:00Yoksa ekonominin olağan akışı içerisinde ya da dünya finansal piyasalarında ekonomisinde yaşanan dışsal gelişmelerin bir etkisi değil.
00:08:09İktidarın bile isteyerek yaptığı bir işlemin ekonomik maliyetlerini biz bugün sizinle konuşuyoruz.
00:08:16Bugün faiz oranının 46 puanına yükseltilmesi öncelikle ciddi bir artışı onu söyleyelim.
00:08:22Hatırlatayım mı?
00:08:22İşte en son, özür dilerim, ilk faiz indirimi Aralık ayında başlamıştı.
00:08:26İki buçuk, elliden kırk yedi buçuğa, sonra kırk beşe, Mart ayının ilk toplantısını da biliyorsunuz kırk iki buçuğa inmişti.
00:08:34İki buçuk, iki buçuk indirdiği faizi üç buçuk arttırmak durumunda kaldı.
00:08:38Yani bu ciddi bir hande, bunu özellikle ne kadar önemli olduğunu ifade etmek isterim.
00:08:43Bu neye yol açacak?
00:08:44İşte sizler de haber yapıyorsunuz, T24'te zaman zaman biz de okuyoruz.
00:08:48Bugün finansman maliyetleri sebebiyle ciddi ekonomik sıkıntıya girmiş olan borçlarından dolayı şirketlerin ekonomik sıkıntılarının ya da finansman maliyetlerinin daha da artacağını bize gösteriyor.
00:09:01İşte en son açıklanan bütçe verilerine baktığımız zaman faiz ödemelerinin bütçede ne kadar artan bir paya sahip olduğu verisi önümüzdeki aylarda daha yüksek bir paya tekabül ettiğini göreceğiz.
00:09:12Faizden bunalmış olan, bugün iki trilyon liraya yakın kredi kartı borcu altında ezilen, beş yüz milyara yakın kredili mevduat hesabında borcu olan vatandaşlar şu faizler inse de biz biraz nefes alsak diye bekleyen vatandaşlar daha çok uzun bir süre beklemek zorunda kalacaktı.
00:09:29Talep biraz canlansa da üretim artsa işte satışa para kazansak diye bekleyen işletmeler yani ekonomik büyümenin hızlı bir biçimde yavaşlamaya devam ettiğini göreceğiz.
00:09:40Dolayısıyla 19 Mart olarak adlandırdığımız, refer ettiğimiz olay Türkiye ekonomisinin hem içinde bulunduğumuz hem de önümüzdeki sürecini ciddi şekilde olumsuz etkileyen sonuçlar ortaya çıkarmıştı.
00:09:52Ben biraz uzun konuşurum Murat Bey, Şirin Hanım alışıktır yani hocam kaynaklar.
00:09:56Yok ben bölmek...
00:09:57Beni durdurebiliyorsunuz.
00:09:58Yok tabi 19 Mart tabi siz çok iyi oldu baştan çerçeve çizdiniz ama Yalçın Bey 19 Mart 12 Eylül gibi 28 Şubat gibi Türkiye tarihinin unutulmayacak günlerinden bir tanesi olduğu için bazen tabi biz açmadan 19 Mart süreci diyoruz ama sizin tabi izleyenler için açmanız çok iyi oldu.
00:10:17Belki şunu da siz rakamları çok iyi takip ediyorsunuz biliyorum.
00:10:21Bugünkü faiz arttırımı ile beraber Türkiye %59 ile dünya çapında birinci olan Venezuela'nın arkasından %46 ile ikinci sıraya geldi faizlerde.
00:10:31Hemen arkasında da zimbam ve var Yalçın Bey siz o rakamlara hakimsinizdir.
00:10:37Zimbam ve Türkiye'den biraz daha geldi.
00:10:39%35 ile üçüncü sırada.
00:10:41Bu da tabi Türkiye'nin hani işte dünya çapında ülke haline getirilecek işte faizler, enflasyon diye tartıştığımız noktada ki yıl sonunda sanıyorum enflasyonun ne yazık ki geleceği noktayla da Türkiye dünya çampiyonu olacak.
00:10:53Arjan tribüne geçecek.
00:10:54Böyle bir tabloyu da görüyoruz bir tarafta.
00:10:57Elbette yani bakın biz sadece kendi içimize kapanıp konuştuğumuz zaman maalesef o kadar yüksek rakamlar alışmıştı.
00:11:05Enflasyon işte iktidar çok övünüyor.
00:11:0738 yıllık bazda baktığımızda.
00:11:10Faiz oranı diyoruz 46 sanki çok böyle standart görülen bir şeyden bahsediyormuşuz gibi değil yani.
00:11:16Dünyada 3'lerde falan olan faiz oranları varken bizdeki o bu.
00:11:20Dünyada enflasyon yüzde 2-2,5-3'lerde yıllık enflasyon devam ederken bizde 38'in üzerinde ki bu verinin de ne kadar tartışmalı olduğunu biliyorsunuz.
00:11:30Bir enflasyonumuz var.
00:11:31Dolayısıyla nereye baksak karşılaştırmalı olarak baktığımızda inanılmaz derecede bozulmuş kötü göstergelerimizin olduğunu biliyoruz.
00:11:40Bakın en son dündü galiba.
00:11:43TÜİK tarımsal ürünler fiyat endeksini açıkladı.
00:11:48Aylık bazda yüzde 6.3'lük bir tarımsal üretim maliyetinde artış var.
00:11:53Tarımsal ürünlerde diyelim.
00:11:556.3'lük bir artış var.
00:11:57Dünyada tarımsal ürünlerin fiyatının yıllık bazda artışı 2,5-3.
00:12:01Yıllık artışı.
00:12:02Bizde sadece bir ayda ortaya çıkan verinin bu kadar yüksek olduğunu biliyoruz.
00:12:06Ki 19 Mart olayından sonra zaten bugün Merkez Bankası faizle ilişkin kararında da ifade etmiş.
00:12:13Nisan ayı enflasyonu yüksek gelecek.
00:12:14Onu takip eden aylarda muhtemelen enflasyon öngörülerinden yüksek çıkacak vs.
00:12:20Dolayısıyla ne içinde bulunduğumuz yer iyi bir yer ne de gitmekte olduğumuz yer iyi bir yer.
00:12:26Bu yüzden de vatandaş tepki gösteriyor.
00:12:28Yani sokaklardaki bu nümayetçiler, toplantılar, gösteriler hep bundan kaynaklanıyor diye düşünüyorum.
00:12:34Yalçın Bey biraz daha o zaman hani sokağa da inerek konuşalım.
00:12:40Şöyle ki şimdi ortada bu olaylardan sonra bir böyle kulaktan kulağa Mehmet Şimşek acaba bu ortamda devam etmek ister mi sorusu dolaşmaya başladı.
00:12:55Çünkü hem işte mesela çok aynı biliyoruz ki TÜSİAD'da işte Yüksek İstişare Konseyi Başkanı'yla efendim TÜSİAD Başkanı'na yurt dışına çıkma yasağı koydular.
00:13:12Eş zamanlı olarak tam da Ekrem İmamoğlu'nun gözaltına aldığı günlerde Mehmet Şimşek onları yurt dışındaki bir toplantıya davet etti falan.
00:13:20Böyle sanki ortada paralel bir kurgu var gibi Mehmet Şimşek kendisi böyle başka bir adadan başka bir ülkeyi yönetirmiş gibi kararlar alıyor ya da işte toplantılar düzenliyor.
00:13:31Ama o ülkenin gerçekleri bambaşka.
00:13:33Şimdi siz bu artışa baktığınız enflasyonun ne olabileceği yöndeki tahminlere baktığınız zaman sizce Mehmet Şimşek'in sürdürmeye çalıştığı para politikası ya da ekonomik programın devam edebilme şansı var mı?
00:13:51Yani bizi dinleyen seyircilerimize şu durumu daha böyle bir iktisat profesörüsünüz ama bir hoca kıvamında anlatır mısınız?
00:14:04Biz bugün aslında nasıl bir şeyi konuşuyoruz? Nasıl bir felaketi belki? Nasıl bir darboğazı konuşuyoruz?
00:14:12Şimdi Şirin Hanım öncelikle şunu ifade etmek isterim.
00:14:16Mehmet Şimşek'le ilişkilendirilen ve 2023'ün Haziran'dan itibaren onun göreve geldiği tarih o zaman o 28 Mayıs seçim sonuçlarından sonra göreve geldi.
00:14:28Uyguladığı ekonomi programının yanlış olduğunu ben başından beri söylüyorum.
00:14:33Bunu çok açık ve net bir biçimde ifade edeyim.
00:14:35Mehmet Şimşek neoklasik ya da neoliberal anlayışı içselleştirmiş bunu öğrenmiş, kabullenmiş, bunun dışında başka bir doğrunun olmadığını düşünen yaptığı da öyle alem-i cihan bir ekonomi politikası falan değil.
00:14:49Verin yüksek faizi, hem vatandaş para harcayamasın, belki döviz gelir, dövizdeki hareketi sınırlandırırız.
00:14:56Biz işte biraz önce Murat Bey hatırlıyorum, dünyada bizim kadar yüksek faiz veren ülke yok.
00:15:01Bir taraftan döviz gelir, dövizden enflasyona geçirken niye sınırlarız?
00:15:04Diğer taraftan Türkiye'de dövizde bulunanların bir kısmı TL'ye geçer, işte dövize ilişkin beklentiler, buna bağlı olarak da enflasyon düşer falan.
00:15:14Yani bu bir ekonomik program olabilir mi?
00:15:16Daha önce bunu uyguladıklarında başarılı olmalarının sebebi, onu da söylerim, dünyada para boğuldu, gidecek yer arıyordu, bizim ülkemizde bundan yararlandı.
00:15:26Mehmet Şimşek'in ve Ali Babacan'ın bakan olduğu ilk dönemlere baktığımız zaman böyle bir durum var.
00:15:30Ama biz biliyoruz ki Türkiye ekonomisinin, mesela Türkiye'de enflasyonun sebebi yüksek talep değil.
00:15:39Israrla hem Mehmet Şimşek hem de Merkez Bankası Türkiye'de talebi dengelemekten bahsediyor.
00:15:46Talebi dengelemekten kastettikleri şey talebi düşürmek.
00:15:50Bunu nasıl yapıyorlar?
00:15:51Bir taraftan gelir politikası üzerinden gelirleri düşük tutarak emekli aylık artışlarını çok sınırlı tuttular, asgari ücret artışı, enflasyonun 3'te 2'si kadar oldu.
00:16:01%45 resmi enflasyon var iken %30'luk bir asgari ücret artışı.
00:16:05Çünkü diyor vatandaşla para olursa harcar, harcarsa fiyatlar yükseldi.
00:16:09Vatandaş şu anda temel ihtiyaçlarının dışında hiçbir şeye para harcayamaz durumda.
00:16:15Enflasyon düştü mü?
00:16:16Mehmet Şimşek göreve geldiği 2023'ün Haziran ayında Mayıs verisi açıklanmıştı.
00:16:22Enflasyon %39,5 idi.
00:16:23Milyonlarca insanı yoksulluğa sürüklediler.
00:16:27Yüzlerce şirketi finansman krizinin içerisine sürüklediler.
00:16:312 yılda, yaklaşık 2 yıl, işte Haziran geldiğinde, Mayıs geldiğinde 2 yıl olacak.
00:16:3522 aylık dönemde enflasyonda sağladıkları inme ya da gerileme 1 puan.
00:16:4139,5 idi mi? 38,5'a.
00:16:43Yani 2 yıl çok uzun bir zaman.
00:16:45Bakın böyle hep şey diyorlar işte para politikasının etkisini zaman içerisinde gözü filan.
00:16:49Yani bunlar doğru ifadeler değildir.
00:16:51En hız etkisini gördüğünüz yer para politikası.
00:16:53Ama enflasyonun nereden kaynaklandığında doğrudan hatıfta bulunmazsanız yapacağınız şey de bundan farklı olmaz.
00:16:59Yükseltelim faizi, millet para harcayamasın.
00:17:02Yükselttik de insanların kredi kartı borcu azaldı mı?
00:17:05Hayır, borç batağında.
00:17:07Herkes icra dairelerinin önünde kredi kartı borcundan dolayı cebelleşiyor.
00:17:12Ya şimdi tabii orada bir de şöyle bir durum oldu.
00:17:15Siz demin tarif ettiniz.
00:17:162023'ün işte Haziran'ında Mehmet Şimşek görevi geldikten sonra uyguladığı politikalarla
00:17:21bütün yükün yani yükün bütün demin ama çoğunluğu özellikle çalışan kesime,
00:17:27emek kesimine, ücretlere, asgari ücretlere ki asgari ücret artık Türkiye'deki ücretlerin %60-70'inin
00:17:332-3 bin lira üstüne baktığınız zaman bir haline gelmiş durumda.
00:17:38Onların üstüne bu yük bindirildi ve hep konuşmalarında Mehmet Şimşek 2025'in 2026'nın
00:17:45en azından emek kesiminin üzerindeki yükün çok az da olsa alınabileceği tarih diyordu.
00:17:50Ama 19 Mart'ta 2 senedir zaten bu yükü sırtlayan emek kesimi, çalışan kesimi,
00:17:56emeklilerin üzerine bir tür daha yeni bir yükün bineceği de bir tarih olarak simgeleniyor
00:18:01gibi düşünüyorum.
00:18:02Ne dersiniz bu konuda?
00:18:04Doğru çok haklısınız ama o yükü onların sırtına yüklememiz gerekmiyor.
00:18:09Biz bunu ifade etmeye çalışıyoruz.
00:18:11Hak etmedikleri, sorumlusu olmadıkları bir şeyin maliyetini biz milyonlarca vatandaşımızın
00:18:18omuzuna yıkıyoruz.
00:18:19Dolayısıyla evet şimdi diyecekler ki bakın elimizde olmayan sebeplerden dolayı
00:18:24e biz bu işi biraz daha öteleyeceğiz.
00:18:26Şimdi Temmuz'da asgari ücret artışı ne olacak?
00:18:28Temmuz'da emekli aylıklarına artışı onların nefes almasına izin verecek kadar mı olacak?
00:18:33Yoksa ya enflasyon öngördüğümüzden daha uzun süre yüksek sürecek falan demek mi lazım?
00:18:39Diyecekler ve oradaki artışını tutacaklar.
00:18:42Bakın ben Mehmet Şimşek'i sadece uyguladığı politikalar açısından eleştirmiyorum.
00:18:46Ben bunun o politikalara kategorik olarak karşı çıktığımı hem yazılarda hem katıldığım
00:18:51programlarda uzun zamandan beri ifade ediyorum.
00:18:54İsterseniz detaylı konuşabilirim.
00:18:56Ama benim içinde bulunduğumuz dönemde itiraz ettiğim Mehmet Şimşek'e konulardan
00:19:00bir tanesi de Mehmet Şimşek sanki Türkiye'de bu 19 Mart olayı hiç yaşanmamış gibi
00:19:06dağılıyor.
00:19:07Siz bu konuda bir açıklamasını duydunuz mu?
00:19:09Hayır işte onu diyorum.
00:19:10Öyle davrandığı yetmiyor.
00:19:12Bir de insanları da öyle diyorum ya işte toplantıya çağırıyor.
00:19:16Mesela yurt dışına çıkış yasağı olan iki TÜSİAD üyesine gibi.
00:19:22Bakın biz TÜSİAD konusunu çok kolay unuttuk.
00:19:26Onlara operasyon yapıldığında ya da gözaltına alındıklarında Merkez Bankası 10 milyar dolar
00:19:31rezerv satmış dolar.
00:19:32Hatırlıyoruz değil mi?
00:19:33Evet.
00:19:34Yani demek ki Mehmet Şimşek biz bu rezervleri kullanmak için biriktiriyoruz dediğinde şunu
00:19:40kastediyor.
00:19:41Biz her türlü hukuksuzluğu iktidar olarak yapacağız.
00:19:44Bunların kurda yaratacağı hareketi de bu rezervleri kullanarak kontrol edeceğiz.
00:19:49Bunu kastetmiş olduğu anlaşılıyor.
00:19:51Çünkü 10 milyar o zaman.
00:19:5250 milyar şimdi bu nereye kadar sürtülecek böyle.
00:19:57Dolayısıyla çok özür dilerim.
00:19:58Bir şey daha ifade edeyim.
00:19:59Bir şey söyleyebilir miyim?
00:20:00Tabii buyurun tabii tabii söyleyin buyurun.
00:20:02İşte ben bu Antalya'da düzenlenen bu formda Mehmet Şimşek'in yaptığı bir konuşma
00:20:08vardı.
00:20:09Onun metinlerini takip ediyorum okumaya çalışıyorum.
00:20:12İşte dünya ekonomisi nereye gidiyor falan gibi konulara ilişkin değerlendirme yaparken
00:20:15işte artık bu gümrük belgelerine ilişkin falan işleri hatıfta bulunurken şunu söylüyor.
00:20:21Diyor ki artık diyor ya bizim diyor yeniden kurallı bir sisteme dönmemiz lazım.
00:20:27Bu aynı Mehmet Şimşek'in kendi ifadesi.
00:20:30Ben buradan Mehmet Şimşek'e de bir kez de buradan soruyorum.
00:20:32Peki Türkiye'de de kurallı sisteme dönmeli miyiz Sayın Şimşek?
00:20:36Yani hukuk birisinin aracı haline geliyor.
00:20:38İstemediğini sevmediğini beğenmediğini kendisine risk olarak gördüğüne her tür eziyeti
00:20:43etmek için hiç çekinmeden ekonomik maliyetlerine bile göz ardı ederek kullanabiliyorsunuz.
00:20:51O zaman yurt dışı için dünya için talep ettiğiniz bu kurallı yapıyı biraz da Türkiye için
00:20:57talep ettiğinizi duyalım.
00:20:59Buna bir cevap vermek zorunda değilsiniz.
00:21:02Sadece kendini şahsi notum olarak düşünüyorum.
00:21:04Ben biraz bunu Mehmet Yılmaz'ın, Mehmet Şimşek'in, Mehmet Yılmaz beni aldı galiba.
00:21:10Mehmet Şimşek'in, o da farkında ki bu işin gidecek bir tarafı yok ve sonuçta
00:21:16zaten yurt dışından geldi.
00:21:18Uluslararası çalışmış bir isim.
00:21:21Bana kalırsa tarihe bir not düşüyor.
00:21:23Yani ben zamanında bunları söylemiştim deyip birazcık da uluslararası arenadaki
00:21:29kendi ismini buradan uzaklaştırıp, bağımsız kılıp, ya ben işte söylemek zorunda
00:21:36olduklarımın azı da olsa bir kısmını söyledim demeye getiriyor.
00:21:40Başka bir açıklaması yok çünkü sizin dediğiniz gibi.
00:21:42O zaman derler ki sen kendi evinin içini öncelikle toparla derle.
00:21:47Peki bir şey sorabilir miyim?
00:21:48Çok özür dilerim.
00:21:49İzin verirseniz buna bir yorum yapmak istiyorum.
00:21:51Vallahi kusura bakmasın.
00:21:52Mehmet Şimşek'in itibarı mı Türkiye ekonomisinin göstergelerini dediğiniz zaman
00:21:56ben göstergelerin daha öncelikli olduğunu düşünürüm.
00:21:58Bu ülke çok ekonomi bakanı gördü.
00:22:01Mehmet Şimşek de tarihteki eski ekonomi bakanlarından birisi olarak yerini alacaktır.
00:22:06Ama uyguladığı politikaların yarattığı bu ağır bedeli ödeyenler onlar ne olacak?
00:22:12Tabii.
00:22:14Bir tek şey sormak istedim size.
00:22:16Bu çok doğru tabii ki.
00:22:18Zaten siyasetçilerin şahsi durumlarına endekslenen bir durumdayız.
00:22:23Bu arada dün dem partililer mesela Sezai Temelli galiba Nurettin Nebatiye demiş sana çok haksızlık etmişiz meğerse diye.
00:22:34Şimdi Yalçın Bey bir tek şeyi sormak istiyorum seyircilerimiz için yine.
00:22:39Siz dediniz ya TÜSİAD yöneticilerinin ifadeye çağrılması 10 milyar, üstüne koy Ekrem İmamoğlu'nun 50 milyar, 60 milyar gibi bir para uçtu gitti.
00:22:51Niye? Gözaltı, tutuklama, işte bu demokrasi, antidemokratik uygulamalar, demokrasi karşıtı durumlar nedeniyle.
00:23:01Bunun sokaktaki vatandaşımıza ilgilendiren tarafını soruyorum.
00:23:06Yani mesela 60 milyar ne demek?
00:23:09Ne yapılabilirdi bu 60 milyar dorayla?
00:23:12Yani eğer o TÜSİAD yöneticiler tutuklanmasaydı, Ekrem İmamoğlu'na yönelik ve de diğer ilçeye, belediye başkanlarına bu operasyonlar yapılmasaydı, o 60 milyar ne gibi bir işlev görebilirdi?
00:23:25Ne gibi bir karşılığı olabilirdi?
00:23:26Şimdi bakın Şirin Hanım, bir ülke niye döviz rezervine ihtiyaç duyar?
00:23:32Değil mi yani Türkiye döviz rezervi ihtiyacını nereden hissediyor ki?
00:23:37Orada biriken parayı atıfta bulunarak bakın merak etmeyin, biz ihtiyaç duyduğumuzda kullanabileceğimiz bir kaynağımız var açıklamasını yapıyor.
00:23:45Şimdi bakın Türkiye dünyada en fazla dış ticaret açığı veren 5 ülke arasında.
00:23:50Biz bunu hiç konuşmuyoruz değil mi?
00:23:53Hep böyle cahil işlemlere falan bakıyoruz ama dış ticaret açığında dünyada en yüksek dış ticaret açığı veren, ithalat, ihracat farkı anlamında söylüyorum.
00:24:01İlk 5 ülkeden bir tanesiyiz.
00:24:03Peki nasıl devam edeceğiz bu açığı vermeye?
00:24:05Yani o sattığımızdan daha fazla malı alacak dövizi nereden bulacağız?
00:24:10İşte bu rezervler bu iş için yarıyor.
00:24:12Rezervler sadece dış ticaretten kaynaklanmıyor.
00:24:14Tabi turizmden gelen sermaye hareketleri vesaire gibi yerler var ama bu rezervler bu işlevi bu amaçlar içinde kullanılabilecek yerler.
00:24:22Türkiye'nin toplam dış borç stoku kamu ve özel sektör için toplayarak söylüyorum.
00:24:28Yaklaşık 528 milyar dolar.
00:24:32Bunun ödenmesi gerektiğinde dövizi nereden bulacak?
00:24:34Türkiye basamayacağına göre dolar ya da euro bir şekilde bunu kazanmış olması gerekir.
00:24:39Döviz rezervlerinin güçlü olması Türkiye gibi dış ticaret açığı veren, cari işlemler açığı veren, dış borç ülkü çok olan ülkeler açısından şöyle bir güvencedir.
00:24:50Bu açıklar çok ciddi kur hareketine yol açmaz.
00:24:53Çünkü ihtiyaç duyulan dövizin bir kısmını Merkez Bankası'nın karşılama olasılığı vardır, olanağı vardır diye.
00:25:00Şimdi siz orayı kurutursanız, şu anda yaptıkları şey o, yarın bu dış ticaret açığının finansmanı, cari işlemlerden kaynaklanan döviz ihtiyacı ya da dış borç ödemesine ilişkin durumları neyle finans edeceksiniz?
00:25:14Ama bunlar kadar önemli sorunlardan bir tanesi de vatandaşın Türk lirasına olan güveninin tesis edilmesi olasılığının ortadan kalkması.
00:25:24Bakın bugün Merkez Bankası'nın açıkladığı verilere baktığımız zaman, işte haftalık banka verilerini de açıklıyor.
00:25:30İnsanlar cayır cayır TL mevduattan döviz mevduatına geçiyor.
00:25:36Şimdi bunun uzun vadeli etkisi ne olacağını geçmiş yıllarda yaşadık biliyoruz.
00:25:41İktidar TL'ye döndürebilmek için bu kadar yüksek faizleri falan Mehmet Şimşek göreve geldiğinden beri uyguluyor.
00:25:48E sizin iki yılda inşa etmeye çalıştığınız o güven de tırnak içerisinde söylüyorum yok oldu.
00:25:53Bir de Yalçın Bey, tabii bir de şunu konuşuyoruz.
00:25:57İçerideki siyasi dengesizlik yüzünden sonuçları konuşuyoruz.
00:26:01Dünyada çok ciddi bir Trump sonrası, gümrük tarifleri yüzünden büyük bir ekonomik kaosun içindeki Cumhurbaşkanı Erdoğan'da dışarıda büyük bir kasırga var geliyor üzerimize.
00:26:12Bu ekonomik kasırgayı, siyasi kasırga da var da Orta Doğu'da, o detayı hadi şimdilik bırakalım.
00:26:17Bu ekonomik kasırganın geldiğini bile bile içeride ayrıca, yani biz hep şu an şu dakikaya kadar sizinle içeriği konuştuk.
00:26:27Tabii şimdi bundan şunu da ekleriz.
00:26:28İlk üç ayda bütçe açının 710 milyarları olması, bütün yıl içi 1.9 trilyon beklenirken daha ilk üç ayda bu ortaya çıkmışsa ulaşacak riskler.
00:26:37Yani tablo büyük, 19 Mart sonrası tablo daha da acılaştı.
00:26:40Bir de dünya var.
00:26:42Dünyanın kaosunun Türkiye'ye yansıması ve burada sizin Merkez Bankası'ndaki rezervlerinizin erimiş olması ya da işte faizleri bu noktaya gelmesi, bu Türkiye için bu daha da büyük risk değil mi sizce?
00:26:54Elbette, tam benim anlatmaya çalıştığım şeyi siz çok güzel ifade ettiniz Murat Bey.
00:26:58Evet, yani biz içimizde yani bu iktidarın yarattığı durumu sürekli konuşmaktan dışımızdaki yani dışarıdaki dünyada ne olup bittiğini konuşmaya imkan bulamıyoruz maalesef.
00:27:10Dünyada ekonomik mimari yeniden kurgulanıyor.
00:27:14Yani 10 yıl önce konuşulan kavramların artık hiçbirisinin kullanılmadığını ya da o kavramları atıfta bulunulmadan analizlerin, değerlendirmelerinin yapıldığını biliyoruz.
00:27:24Dünya ekonomik olarak yeniden kurgulanıyor.
00:27:28Biz bunlarla ilgilenmek yerine işte onu operasyonunu içeri aldı, bunu salıverdi, akşam geri tuttu, sabah bilmem nereye kayyum olacak mı, ertesi gün yani kendi halimize bıraksalar biz kendimizi yani ülke olarak söylüyorum,
00:27:42dünyadaki gelişmelere göre de nasıl konumlandıracağımıza kafa yormamız gerekirken her saat başı acaba nereye nasıl bir müdahalede bulunacaklarla uğraşıyoruz.
00:27:50Dünya yeniden kurgulanıyor.
00:27:53Bakın bunu çok net bir biçimde görüyoruz.
00:27:55Bizim birkaç yıl önce konuştuğumuz kavramlar yaklaşımdan ortadan kalktığını biliyoruz.
00:28:01O zaman biz Türkiye'yi nerede nasıl görmeliyiz?
00:28:04Ya şimdi çok benim aslında hem Cumhuriyet Halk Partisi'nin ekonomiden sorumlu genel başkanı olarak hem de hocalarak konuşmak istedim.
00:28:12O kadar önemli şeyler var ki.
00:28:13Mesela eğitim konusunu biz Türkiye'de hiç konuşmuyoruz değil mi?
00:28:17Yani eğitimi konuşmuyoruz ama Mehmet Şimşe yine Antalya'da yaptığı açıklamalara baktığımız zaman orada mikroçiplerden filan bahsediyor.
00:28:27Şimdi siz eğitim altyapınız, yetiştirdiğiniz çocuklar 21. yüzyılın bilgi birikimine dayalı olarak bilimsel bir biçimde eğitmezseniz siz ne çip üretebilirsiniz,
00:28:39ne yapay zeka konusunda yol alabilirsiniz, ne de robotlarla bilinen ne rekabeti içerisine girebilirsiniz.
00:28:47Biz bunlara hiç atıfta bulunamıyoruz maalesef.
00:28:50İşte bakıyorsunuz dünya yeniden kurulanıyor.
00:28:53Çin'in mucizesinin temelinde yatan unsurlardan bir tanesinin yıllardır eğitim ve yaptıkları yatırma olduğunu hepimiz biliyoruz.
00:29:00Aynı şekilde Güney Kore'nin.
00:29:01Güney Kore'nin de öyle ama maalesef böyle yapısal sorun denildiği zaman bunları bile biz konuşamıyoruz.
00:29:07Ama bence Yalçın Bey artık bu iktidar için yani bunları konuşamıyor olmak, zaten böyle bir şeyleri konuşuyor olmak artık çok lüks kaçacaktı.
00:29:18Çünkü karşımızda aslında program yapmayı, yönetmeyi bir düzen içinde devlet ciddiyetiyle devlet yönetmeyi falan bırakmış durumda.
00:29:29Şu anda yani böyle freni patlamış bir kamyon gibi hep birlikte böyle bir ülke olarak aşağı doğru gitmekteyiz.
00:29:36Aradan bir şeyler tutulmaya çalışılıyor falan, gün idare ediliyor.
00:29:41Ya şimdi normal midir mesela siz de yazmışsınız, Razım Osman Kütahyalı çıkıyor, koskoca Cumhuriyet Halk Partisi'ne kayyum atanacak deniyor, diyor pardon.
00:29:51O sırada yani herkes piyasalar çalkalı.
00:29:54Böyle bir devlet ciddiyeti olabilir mi zaten?
00:29:57Yani oradan başka birileri çıkıyor, ok tutuklanacak, bu hapse atılacak, elimde işte şu var bu var falan.
00:30:04Böyle bir devlet yönetiminden biz oturalım da tarım politikamız ne olacak, iklim krizi nasıl olacak, vergi bu Trump'ın vergi meselesinden nasıl etkileyeceğiz bunları konuşacak.
00:30:17Ne bir ekip, ne bir ciddiyet, ne bir yönetim var.
00:30:21Bilmiyorum siz ne düşünüyorsunuz ama.
00:30:22Çok, çok iyi ifade ettiniz. Ben bunu izin verirseniz şöyle ifade etmek isterim.
00:30:292018'den beri, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi olarak adlandırdığımız dönemin başlangıcından beri, devlet yönetmiyor bu iktidar.
00:30:37Kriz yönetiyor.
00:30:39Sürekli bir kriz yönetimi halindeyiz değil mi işte?
00:30:41Evet.
00:30:41Brunson krizi işte bilmem nereden gelen kriz, kurları da bilmem ne oldu, öteki tarafta başka bir şey oldu.
00:30:47Kriz yönetmekten ülke yönetmeye fırsat bulamıyorlar.
00:30:51Üstelik o krizlerin çoğunda kendileri, evet şimdi onu söyledim, kendileri ki yaratıyorlar.
00:30:56Kendilerinin yaratığı krizleri yönetmekle meşgul der.
00:30:58Yani bunu ifade ederim.
00:31:00Aklın yolu bilir Murat Bey, aynı şeyi aynı anda ifade ettik.
00:31:03Kendi yaratıkları krizlerle onları yönetmenin dışında başka bir şey yapmıyorlar.
00:31:08Türkiye'nin uzun eğrimi, hedeflerini filan bu ülkede konuşamam.
00:31:11İşte ziraatte, işte tarımda bilmem ne oldu, işte ne yapalım arkadaşlar.
00:31:15Kurlarda bilmem ne oldu, rezervleri ne yapalım, işte enflasyon oraya ne yapalım filan.
00:31:19Devlet böyle bir şey değil ki.
00:31:20Devlet yönetilir ama siz 30 yıl sonra, 50 yıl sonra Türkiye'yi nerede görmek istiyorsunuz tartışmalarını da yapmanız lazım.
00:31:26Biz pazartesi nerede göreceğimizi tahmin etmekte zorlanıyoruz.
00:31:30Onlar şimdi, yani iktidardan bahsediyorum, iktidarın şu anda 30 yıl, 40 yıl da dahil, işte sizin dediğiniz gibi, kendileri yani bu iktidarı acaba şu seçime kadar yürütebilir miyiz çerçevesinde sadece ilerlenen bir durum.
00:31:47Şimdi biz burada da konuştuk Yalçın Bey.
00:31:50Aslında dediğiniz gibi gündemde yer almayan pek çok sorunumuz var.
00:31:54Ama bunlardan bir tanesi, ilk defa bu sene gerçekten çok ciddi bir don yaşadı.
00:32:00Çiftçiler ve iç bölgelerde de, işte Doğu ve Güney Doğu Anadolu'da da ama Ege'de de üreticiler gerçekten mağdurlar ve diyorlar ki bizim bu mağduriyetimiz devlet tarafından giderilsin ve önlem alınsın, bir şey yapılsın.
00:32:15Şimdi bunu da içine katarak, hani diyoruz ya enflasyon işte şöyle olacak, efendim kur baskılanmaya çalışılıyor.
00:32:22Siz dediniz ki Temmuz ayında göreceğiz bakalım zam yapabilecekler mi?
00:32:26Bir de üstüne çiftçinin durumu eklendi şimdi ve çok ciddi şekilde bu sene, bu yaz ama belki önümüzdeki kışta bir takım ürünlerden mahrum kalabiliriz.
00:32:38Üreticiler çok büyük sıkıntı içindeler, ihracatçılar da öyle.
00:32:42İşte Ege'deki üzüm üreticileri dün burada konuştuk.
00:32:45Bunlara ne diyorsunuz?
00:32:46Yani bu da ekstra bir yük getirecek midir ve bunlarla ilgili herhangi bir sizce kriz planı var mı?
00:32:52Şimdi buradan gelecek finansal ihtiyacı ben yük olarak görmem.
00:33:00Devlet olmak böyle bir şeydi.
00:33:02Yani don vurmuş çiftçiniz perişan maliyetleri olduğu gibi ortada duruyor ama para kazanacak bir ürün yok.
00:33:09O zaman siz bu zararın tamamını karşılarsınız.
00:33:12Bakın niye maliyet olarak görmediğim iktidarın harcama tercihlerinden somut bir örnekle karşılaştıralım.
00:33:19Siz de hatırlayacaksınız muhtemelen sizin Halk TV yayınlarında da o zaman konuşmuşuzdur.
00:33:25Murat Bey de takip ettiği konulardan bir tanesi.
00:33:272018'de kurlar böyle çok hızlı hareket etmeye başladı.
00:33:30Ray Brunson döneminde.
00:33:32O zaman özelleştirmeden işte dağıtım ihalesini, elektrik üretimini alan şirketlerin devlete parasını peşin ödememişler.
00:33:40Döviz cinsinden ödeyeceklerdi.
00:33:41Hatırlarsınız borçları vardı.
00:33:43Kurlar hızlı hareket etmeye başladığında iktidar ne yaptı?
00:33:47Bütün alacağını TL'ye çevirdi.
00:33:496 liradan o zamanki kurdan.
00:33:51Ve döndü o şirketlere o zamanki düşük 6.5-7'lik faiz orandan TL C'si kredi verdi.
00:33:59Bilmem kaç yıla yayılmış.
00:34:01Bu bir kaynak aktarımı değil miydi?
00:34:04Kime aktardılar?
00:34:05Bir grup şirket aktardı.
00:34:06Milyarlarca dolardan bahsediyorum.
00:34:10Yani bizim gibi iktisatçılar o zaman bunu çok eleştirdik yazdık ama iktidardan ya işte bunun yükü ne olur tartışmasını duydunuz mu siz?
00:34:17Sessiz sedasız pat diye yaptı.
00:34:19Şimdi bugün Türkiye'de 2.5 milyon üzerinde tarımla uğraşan insanımız var.
00:34:24Ya ben Malatyalıyım işte beni sürekli arıyorlar.
00:34:27Yiyecek kayısı yok.
00:34:28Bakın yiyecek ticari anlamda satmayı bırakın.
00:34:31Yani evde kışlık reşelimizi yapacak kadar kayısı yok diyorlar.
00:34:34Şimdi bu insanlara ne diyeceğiz kusura bakmayın bütçe olanaklarımız el vermiyor mu diyeceğiz?
00:34:39Tabii.
00:34:39Bütçeyi başka yerlere harcadık.
00:34:40Gelir gider çok özür dilerim.
00:34:43Devlet ticari işletme değildir.
00:34:44Kar zarar hesabı yapmaz.
00:34:46Devlet harcamalarının toplumsal faydasının ne olduğuna bakarak bunlara karar veriyor.
00:34:52Bir grup iş adamına elektrik, dağıtım, üretim bilmem nesine siz bu kolaylığı sağlıyorsunuz.
00:34:58Ama diğer taraftan 2.5 milyon tarım sektöründe çalışan insanınıza, çiftçinize konu geldiğinde acaba bütçe olanaklar var.
00:35:06Vallahi kusura bakmayın.
00:35:08Bütçe imkan veriyor.
00:35:09Bu kaynak da aktarılabilir.
00:35:10Yalçı Bey ben kendi adıma son soruyu şuradan sormak istiyorum size.
00:35:15Şimdi yılda bir kere asgari ücret aslında artırılıyordu.
00:35:19Bir süre evvel hani iki kere yaptılar.
00:35:22Şimdi bu sayede bir kere yapmış olmayı hedefliyorlardı.
00:35:26İşte yılbaşında işte 22 bin liralık bir şey var biliyorsunuz.
00:35:30Bu temmuz ayı asgari ücrette bir ayarlama yapılması.
00:35:35Hani tabii ki de hani normal şartlar hatta şart tabii de siz de şart görüyor musunuz sorunun birinci kısmı bu.
00:35:42İkincisi CHP bunu gündeme ki çok işte hafta içi İstanbul'da yapıyor.
00:35:49Tabii ki de ağırlığı İmamoğlu'nun özgürlüğü ama hafta sonları işte bu hafta sonu Yozgat'ta yapacak.
00:35:54Başka illerde yapıyor.
00:35:55Çünkü asgari ücretlerin geldiği nokta hakikaten daha ayın yılın ilk ayında yoksulluk, fakirlik açık sınırının altına düşen bir ücretten bahsediyoruz.
00:36:06Bunun için CHP mitinglerinde konularında Temmuz'da bir zam daha yapılmalı diye bir şey polisi var mı acaba?
00:36:15Elbette.
00:36:16Öncelikle şunu ifade etmek isterim.
00:36:17Asgari ücrete isterse iktidar her ay artış yapabilir.
00:36:21Bunun önünde yasal bir engel yok.
00:36:23Sadece iki yılı geçiremez.
00:36:24Yani iki yıl içerisinde mutlaka asgari ücreti belirlemek zorunda.
00:36:27Onu üç yıla yayamıyor.
00:36:28İsterse her ay yapabilir.
00:36:31Geçen sene bir kez yapıldı.
00:36:32Ama bunun her üç ayda bir, her altı ayda bir yapılmasının önünde yasal bir engel olmadığını söyledik.
00:36:37Biz geçen yılda Temmuz ayında asgari ücrete mutlaka bir artış yapılması gerektiğini söyledik.
00:36:41Hatta Gebze'de düzenlediğimiz böyle on binlerce insanın katıldığı bir, geçinemiyoruz, mitingi de yapmıştık.
00:36:48Biz o zaman da gündeme getirdik.
00:36:49Şimdi de yüksek sesle şimdiden söylüyoruz.
00:36:53Bu ücretlerle insanların hayatta kalmaları imkansız.
00:36:58Bakın siz biraz önce sorunuzda açlık sınırını atıfta bulundunuz.
00:37:02Şu üzücü değil mi yani Türkiye'de biz referans olarak açlığı alıyoruz.
00:37:08Evet.
00:37:09Yani üzülerek söylüyorum.
00:37:11Ben de katıldığım pek çok yayında açlık sınırı orada, asgari ücret burada diye karşılaştırmaları yapıyorum ama sonradan düşününce kendi kendime üzülüyorum.
00:37:20Hakikaten yani koskoca Türkiye'de referans noktası açlık mı olmalı?
00:37:24Evet.
00:37:25Refah'tan hiç bahsetmiyoruz biz bu ülkede.
00:37:28Kontra gelir tuzağa falan delirken açlık sınırları konuşur hale geldik.
00:37:31Yani orta gelir tuzağı deniyordu.
00:37:33İşte oradaki bir şeyden bahsettiriyordu.
00:37:35Bırakın orta gelir tuzağını, orta gelir kısmını.
00:37:38Dediğiniz gibi yoksulluğun bütün kentlerin Türkiye'nin işte şeferinden merkezine doğru adım adım geldiği ve herkesi daha çok yoksullaştırdığı bir dönem içinden geçiyor tabii Türkiye.
00:37:49Elbette biz asgari ücretli emekli aylık artışlarında tarımsal destekleri de kobilerin krediye erişiminin de yani bugün Türkiye'de ekonomik olarak zorda kalan herkesin desteklenmesi konusunu ciddi şekilde gündeme yapacağız.
00:38:05Asgari ücret konusunu hiç gündemden düşürmedik zaten biliyorsunuz.
00:38:08Peki Yalçın Bey şöyle bir soru belki yan sorularla toparlayalım.
00:38:17Siz tabii yani bizim çok değer verdiğimiz bir iktisat profesörüsünüz ama sizin açılışta da söyledim sizin bir başka şapkanınız var.
00:38:28O da Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkan Yardımcısı ama o kadarla kalmıyor.
00:38:32Aslında CHP bir gölge kabine oluşturdu.
00:38:35Orada da Hazine ve Maliye Bakanı olarak isminiz geçiyor.
00:38:38Şimdi ben bunun çok önemli olduğunu düşünüyorum.
00:38:40Hatırlayacaksınız o zaman da sizinden çok sıkı yayınlar yapmıştık.
00:38:45Son genel Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde hep şunu özellikle vurgulamış ve altını çizmiştim ben gazeteci olarak.
00:38:54muhakkak ve muhakkak muhalefet seçmene ya biz gelirsek ne yapacağız ve bu yapacağımız işleri kim yönetecek göstermeli.
00:39:05Çünkü halk şöyle bakıyor.
00:39:07Evet ben iktidardan memnun değilim ama kardeşim bu muhalefetin de ne dediği belli değil, ne yapacağı belli değil, kimi yapacağı belli değil.
00:39:15O dönem mesela işte ekonomik program altılı masadan bahsediyorum hazırlanırken hep çok ısrarcı olduk yayınlarımıza.
00:39:22Ya çıkın en azından ekonomi yönetiminizi açıklayın.
00:39:25İnsanlar güven duysunlar, çok önemli ekonomistler var.
00:39:28Onlar anlatsınlar halka eğer muhalefet kazanırsa ne yapacak?
00:39:32Olmadı, yapılmadı.
00:39:33İşte aradaki anlaşmazlıklar.
00:39:35Şimdi bu gölge kabine meselesini ben önümden önemsiyorum.
00:39:39Dolayısıyla buradan bakarak size bir soru soracağım.
00:39:42Bugün diyoruz ki biz Mehmet Şimşek'in artık gidecek çok bir yolu kalmadı.
00:39:48Buradan sonra yapabilecekleri de yok.
00:39:50Zaten inandırıcı da olmayacaktı.
00:39:53Artı real politikalar ve eldeki veriler fazla da bir manevra alanı tanımıyor.
00:39:59Bugün değil de pazar günü.
00:40:03Seçim olsa ve siz maliye ve hazinenin başına geçseniz, oraya otursanız bir yönetici olarak.
00:40:11Bugün için yapılabilecek şeyler var mıdır?
00:40:14Yani Türkiye bu darboğazdan çıkabilir mi?
00:40:17Bu böyle yıllar yıllar alacak bir süreç demeyizdir.
00:40:22O kadar kaotik midir durum?
00:40:24Yoksa aslında basit şeyler yapılabilse bugün insanlar çok daha rahat nefes alırlar diyebiliyor musunuz?
00:40:31Bakın Şirin Hanım şöyle yani bu sizin yayınıza bağlanacağım diye değil.
00:40:36Genel merkezde çalışma masamdan ben bu yayına bağlanıyorum.
00:40:39Şimdi kısaca bir doküman göstereyim şöyle üst tarafına.
00:40:43190 sayfalar.
00:40:44Biz yazdık ekonomi politikamızın ne olduğunu.
00:40:47Neyi nasıl yapacağımızı da yol haritamızı da biz biliyoruz.
00:40:50Yani biz böyle sadece eleştiren bir parti değiliz.
00:40:54Ama şimdi Türkiye'nin sorunlarını birçok başlık altında toplamak lazım.
00:40:59Mesela temellerinden bir tanesi.
00:41:00Biraz önce konuşurken Türkiye'nin dünyada en fazla dış ticaret açığı veren ülkelerden bir tanesi olduğunu söyledik.
00:41:06Ben bunu şöyle ifade ediyorum.
00:41:08Türkiye az ihracat yaptığı için sorun yaşamıyoruz.
00:41:11Türkiye çok ithalat yaptığı için sorun yaşıyoruz.
00:41:14Çok ithalatta ağırlıklı olarak nereden kaynaklanıyor?
00:41:17Üretimde kullandığımız girdi, aramalı vesaire gibi yerlerden.
00:41:20O zaman ne yapmalıyız?
00:41:21Biz sanayi politikamızı öyle kurgulamalıyız ki
00:41:23üretimde kullandığımız bu aramalıların önemli bir kısmını yurt içinde üretebilmemiz lazım.
00:41:29Geçmişte üretiyorduk.
00:41:31AKP'nin ilk yıllarda uyguladığı politikalar sebebiyle artık üretemiyoruz.
00:41:35Türk lirası değerli, ithalat ucuz.
00:41:37İşte Çin'den getir, Kore'den al, üzerinde bir takım şeyler koyuyor.
00:41:40O zaman biz sanayi politikamızı da kurguladık.
00:41:42Nereye bakacağız?
00:41:43Bizim ithalatta önemli yer tutan ürünlerin içeride, üretimde kullandığımız ürünleri nasıl üretebiliriz konusu.
00:41:50Bu uzun vadede, yani ertesi gün sonuç verecek bir şey değil ama sonuç verecek bir şey.
00:41:55Biraz önce Murat Bey'in sordu.
00:41:56Asgari ücretler, emekli.
00:41:58En düşük emekli aylığını asgari ücret kadar yapacağız.
00:42:01Bu kadar net.
00:42:02Bunu genel başkanımız her konuşmasına söylüyor.
00:42:06Yani asgari ücreti 30 bin lira yapacaktık.
00:42:09Şimdi yeni hesaplamayla onun ne kadar olacağını da duyurabiliriz.
00:42:12Biz çok net bir biçimde söylüyoruz.
00:42:14Tarımsal destekleri ilk etapta kanunda öngörüldüğü kadar milli gelirin %1'i oranda vereceğiz.
00:42:21Ama zaman içerisinde sonuç verecek tarım politikamız da var.
00:42:26Bakın çok basit bir örnek üzerine veriyorum.
00:42:28Ya insanların bunu bilmesi lazım.
00:42:30Ben ekonomi ekibi olarak bir takım olarak Cumhuriyet Halk Partisi'nin Türkiye'nin değişik yerlerini dolaşıyoruz.
00:42:36Şimdiye kadar 26 ya da 28 yıl dolaştık.
00:42:39Değişik kesimlerle de bir araya geliyoruz.
00:42:41Galiba Kars'ta yaptığımız bir toplantıda ilini unuttum.
00:42:46Bir hayvancılıkla uğraşan birisi diyor ki ben hayvancılıktan para kazanamıyorum.
00:42:53Ben şimdi et fiyatlarını biliyorum.
00:42:55Karkas et yani soyulmuş, işlenmemiş.
00:42:58Karkas eti kaça satıyorsunuz diye sorduğumda o zamanki fiyatı işte 390 lirayla 410 lira arasında bir fiyat.
00:43:06İki ay önceden bahsettim.
00:43:07Karkas et.
00:43:09Ama diyor para kazanamıyorum diyor.
00:43:11Bakın Şirin Hanım.
00:43:12O fiyatı o zamanki kurdan şehirde 10 euro yapıyor.
00:43:16Üretici 10 euroya sattığı etten para kazanamıyor.
00:43:19Almanya'da o et market rafında 10 euroya satılıyor.
00:43:22Hı hı.
00:43:23Sorunun nerede olduğunu görüyorsunuz.
00:43:25Evet.
00:43:26Değil mi?
00:43:27Yani o zaman o üreticinin maliyetlerine müdahale edecek politikaların hayata geçirmeniz lazım.
00:43:33Çünkü Almanya'daki market fiyatına et satmasına rağmen hayvan üreticisi para kazanamıyorsa sorunun nerede olduğu belli.
00:43:40Belli.
00:43:41Oraya müdahale etmeniz lazım.
00:43:42Yani tarımda da benzeri.
00:43:44Poli gerçekten keşke daha geniş uzun bir program olsaydı hepsini uzun uzun size anlatsayın.
00:43:50Ne yapacağını, biz ne yapacağımızı çok net ve somut olarak biliyoruz.
00:43:54Anlattığımız yerde de çok olumlu.
00:43:56Ben sadece şunu anlamaya çalışmıştım.
00:43:58Yani şu anda seyircilerimiz için de şu anda öyle bir yere geldik dayandık ki ya buradan ne kadar uğraşsak çıkamayız.
00:44:07Öyle bir noktaya bizi getirdiler mi diyorsunuz?
00:44:11Yani basit hani sizin tabii ki programlarımız ilerleyen zamanlarda CHP'nin programlarını konuşuruz seçime doğru belki ama.
00:44:18Yoksa yani mesela erken seçime bile gidemezler.
00:44:23Çünkü ekonomik olarak çok berbat durumdayız mı diyorsunuz?
00:44:28Yoksa aslında çok küçük manevralarla toparlanabilir ama bilerek ve isteyerek toparlamıyorlar mı dersiniz?
00:44:33Yani Şirin Payız'ın sorusu çok önemli bir soru.
00:44:35Bir cümleyle ben de bir ek yapayım.
00:44:37Bu ekonomik koşullarda tabii ki de siyaset önemli ama erken seçim çağrısı yapıyor CHP.
00:44:43İlk kadar bu ekonomik koşullarda Türkiye erken seçime götürür mü sizce?
00:44:46Götürebilir mi?
00:44:47Türkiye'nin bu ekonomik koşullardan çıkışının ön koşullaya erken seçim yapılmasıdır.
00:44:52Deminden beri biz hangi olaylar atıfta bulunarak ekonomik analiz yapıyoruz Murat Bey?
00:44:58Evet siyasete.
00:44:5919 Mart.
00:44:59Evet.
00:45:00Yani şimdi bundan çıkışın yolu bu iktidar anlayışının değişmesi.
00:45:04Bakın size küçük bir hatırlatma yapayım izin verirseniz.
00:45:07Geçtiğimiz yılın 1 Nisan sabahını hatırlıyor musunuz?
00:45:1031 Mart'ta yerel seçimler oldu.
00:45:12Türkiye'de yerel yönetimlerinde devrim yaşandı.
00:45:14Cumhuriyet Halk Partisi %38 öyle birinci parti oldu.
00:45:17Bakın daha seçim sonuçları resmi olarak ilan edilmedi, mazbatalar alınmadı, göreve başlanmadı.
00:45:23Ben Ankara'da yaşadığımı size söyleyeyim.
00:45:25Sabah sokakta karşılaştığım insanların yüzü gülüyordu.
00:45:28Hatırlıyor musunuz onu?
00:45:29Evet.
00:45:29Çok iyi hatırlıyoruz.
00:45:30Şimdi yani o seçim sandığını ilk yaratacağı etkinin o beklentilerde olacağını biliyorum.
00:45:40Bugün karşı karşıya kaldığımız ekonomik sorunların iki kaynağı var.
00:45:43Bir iktidarın siyaseten yaptıkları, iki yanlış politikaları.
00:45:47Bunlardan uzaklaşmak mümkün mü?
00:45:49Evet.
00:45:49Yani şunu diyebilir miyiz Yalçın Bey?
00:45:52Şimdi şöyle bir durum vardı.
00:45:54Muhalefet kazanırsa bunu piyasalar ve hatta dünya yatırımcı istikrarsız olarak algılar.
00:46:03Ama AKP bilindik o yüzden istikrarlı olarak algılar.
00:46:07Bugün geldiğimiz noktada aslında iktidarın kalışı, istikrarsızlık, muhalif yani iktidarı değiştirmek, yeni bir başlangıç yapmak istikrar olarak algılanmaya başlandı.
00:46:19Zannediyorum bu terse döndü.
00:46:21Bilmiyorum yanlış mı söylüyorum?
00:46:23Doğru, doğru.
00:46:24Bakın ben 19 Mart'a kadar şöyle işte eşimle falan konuşurken de ya yarın sabah neye uyanacağımızı bilmiyoruz.
00:46:34Sabah kalkıyorsunuz işte ya resmi gazetede bir kararıya bir yere bir operasyon yapıp bir hukuksuzluk vesaire gibi şeyle.
00:46:41Şimdi sabahı bile beklemiyoruz.
00:46:43Yatmaktan önce ne olacak?
00:46:44Yani işte biraz önce sizin antiste bulunduğunuz tweetler filan.
00:46:47Bugün Türkiye'deki istikrarsızlığın kaynağı iktidarın bizatihi kendisi olmuştur.
00:46:54Bunun değişmesi mümkün mü?
00:46:55Mümkün değil.
00:46:57Çünkü iktidarın tek bir amacı var.
00:46:59Bir kişinin iktidarını sürdürmek.
00:47:01Bunun maliyeti toplumsal, ekonomik, hukuksal, sosyolojik hiç umurlarında değil.
00:47:07Vallahi kusura bakmasın.
00:47:0886 milyon bir kişiden daha kıymetlidir.
00:47:11Peki bu da manşetimiz olsun bu sözünüz.
00:47:13Çok teşekkür ederiz Yaltın Bey.
00:47:16Önümüzdeki dönem elbette ki değerli çalışmalarınız var.
00:47:20Onları da ayrıntılı konuşuruz.
00:47:21Youtube yayınlarımızın süresi yettiği müddetçe tabii ki her zaman kapımız ve ekranımız ve yayınlarımız size açık.
00:47:31Çok teşekkür ediyoruz geldiğiniz katıldığınız için.
00:47:33Sağ olun iyi günler.
00:47:33Ben teşekkür ederim.
00:47:34İmkan verdiğiniz için iyi günler diliyorum.
00:47:36Çok mersi teşekkür ediyoruz.
00:47:38Evet Yalçın Hoca'nın da anlattığı gibi durum böyle.
00:47:42Şimdi
00:47:43Ya Şirin bir vahim bir şey daha var.
00:47:45Onu da konuşup geçelim.
00:47:47Yani ekonomiden bahsettik.
00:47:49Bu gençler, çocuklar hani gelecek sitemden falan bahsettik ya.
00:47:53Hani bir büyük polisler operasyonu yapılacak falan diye Ankara'ya polisler gitti ve
00:47:59bir uyuşturucu madde operasyonu yapıldı biliyorsun sabah saatlerinde Ankara'da.
00:48:04Yaklaşık 800 kişilik bir listeden bahsediliyordu.
00:48:07Ki bunu İçişleri Bakanı da açıkladı falan.
00:48:09Şirin bak bu şüphelilerden 800 taneden 110 tanesi 18 yaşından küçük Şirin.
00:48:20Bak biz ne konuşuyoruz.
00:48:2118 yaşından küçük çocukların, sıça sürüklenen çocuklar onu olarak kabul ediliyor.
00:48:27Uyuşturucu operasyonunda bu çocuklar yakalanıyor.
00:48:30Yani Türkiye'nin geldiği ve getirildiği noktaya bakar mısın?
00:48:34Bu çocuklar ben Bahadır Özgür'ün tweetenden de gördüm.
00:48:382010 yılında savcılıklara farklı uçlardan sevk edilen çocukların sayısı 83 binmiş Şirin.
00:48:4714 yılda 258 bine çıkmış.
00:48:51Yani Türkiye'de gençler, çocuklar ya 18 yaşından küçük çocuklar torbocular kullanılıyor bu ülkede.
00:48:58Bu çok önemli, bunu vurguladığın iyi oldu ama benim de orada biliyorsun Süleyman Soylu döneminde çok konuşuldu onun İçişleri Bakanlığı sırasında.
00:49:09Ülkeyi çeteler doldurdu diye.
00:49:11O zaman kendisi çıkıyordu, açıklamalar yapıyordu falan ama biz işte pasaportlar dağıtıldı.
00:49:17Bütün uluslararası mafya Türkiye'ye doluştu dendi değil mi?
00:49:21Çünkü sonra operasyon yapıldı, yakalandılar çünkü sonra.
00:49:23Sonra yeni İçişleri Bakanı geldi, çeteleri geçit yok dedi falan o gün bugündür.
00:49:28Biraz da böyle gündem sıkıştığında büyük operasyonlar yapıyorlar.
00:49:31Önemlidir.
00:49:32Bu yaptıkları operasyon asla küçümsenemez.
00:49:35Çocuklarımızı, gençlerimiz de elbette ki uyuşturucunun elinden kurtarmamız gerekiyor.
00:49:39Amma ve lakin ve bu arada da arada arada haberlerde tabi gündem arasına sıkışıp kalıyor.
00:49:46Atatürk Havalimanı diyorum hala benim için.
00:49:49İstanbul Havalimanı'nda işte yok limanlarda uyuşturucu ile geçiyor.
00:49:54Evet ama Sayın İçişleri Bakanı'nın şunu da anlatması gerekiyor.
00:49:58Bu uyuşturucular bu ülkeye hangi isimler ve kimler hangi örgütlü mafya tarafından getiriliyor?
00:50:06Kim bunun içerideki ayağı, kim bunun dışarıdaki ayağı?
00:50:10Teknelerle, hava yoluyla getirilen bu uyuşturucular kimlerin siparişi olarak geliyor?
00:50:16Bu mafya örgütlenmelerinde işte gazeteciler yazıyorlar, yazdıkları için de ondan sonra gözaltına alıyorlar, ifadeye çağrılıyorlar.
00:50:24Kim bunlar? Bu kadar büyük uyuşturucu meselesi varsa bir ülkede bunun müsebbibi herhalde bu çocuklar değil.
00:50:31Bu çocuklara tedarik edenler bile değil.
00:50:35Onun üzerindeki esas büyük organizasyon, içinde bürokratının, siyasetçisinin, iş insanının, o sunum busunun, eski siyasetçilerin, bir takım mafya grupların olduğu, bunları ifşa etmeden, bunlara operasyon yapılmadan, bu operasyonların bana göre çok da fazla bir anlamı kalmıyor.
00:50:56Yani şöyle bir şey, Türkiye niçin uyuşturucu kartellerinin, şebekelerinin geçiş noktası haline getirildi? Soru bir.
00:51:06Soru iki, bu kadar fazla uluslararası camiaya tanınan mafya nasıl elini kolunu sallaya sallaya, aylarca, yıllarca Türkiye'de ikamet etti?
00:51:14Bunlara kim vatandaşlık verdi? Bunlar kim tarafından Türkiye'de belki de korundu?
00:51:21Çünkü devletin herhangi bir yerinin bilmemesi mümkün mü? Şirin yani bunlar gizli saklı böyle bodum katlarında bulunmadılar.
00:51:30Türkiye'nin, İstanbul'un en böyle lüks semplerinde evleri, hayatları, yaşamları, Türkiye'nin İstanbul'un göbeğinde oturdu bu insanlar.
00:51:37Saklanmadılar. Bunların da bir sorgulanması.
00:51:40Bu iktidarın bir bakanının bir anayasa yapmaya soyunan bir ismini biz Zindaşti ile olan ilişkisini kitaplaştı, Timur'u kitaplaştırdı işte.
00:51:54Bir gün bile bu iktidar çıkıp da ya bir dakika ben kendi içimde de bu işe bulaşmışları şöyle bir ayıklayacağım, bunların hesabını soracağım dedim.
00:52:03Bir takım ismi Susurluk'ta da geçen sonrasındaki ilişkileri ortaya dökülen isimler akil insanlar olarak ortada geziniyor.
00:52:11Sonra da bu millete yok efendim Eskobar yapılanması varmış, efendim şöyleymiş böyleymiş anlatılmaya çalışılıyor.
00:52:19Yani milletin külahını anlatırsınız demek gerekiyor.
00:52:23Herkes yani halk sanki anlamıyor ya da bilmiyor durumundalar.
00:52:28Tamam bu operasyon önemli ama pardon bunun ağababaları kimler?
00:52:35Bunların bağlantıları nedir?
00:52:37Murat'ın senin söylediğin gibi geçenlerde işte İstanbul'daki rezidansları bir salla o yapılan bütün koca koca kuleleri hepsinin içinden.
00:52:45İran mafyası, İspanya mafyası, Sırp mafyası, Rus mafyası, o mafyası mu mafyası çıkıyor.
00:52:52Bütün o rezidans projelerinin içi böyle dolmuş.
00:52:55Bu insanlar senin dediğin gibi kimdir, nedir?
00:52:58Birbirlerini infaz ediyorlar şehrin ortasında falan.
00:53:02Neyse bir son olarak bu iki mesele.
00:53:06Devlet Bahçeli aslında dün noktayı koydu.
00:53:09CHP'ye kayyum atılamaz dedi.
00:53:11Kendi son dönemdeki kendini siyaset yapma biçimiyle tabii bir taraftan da CHP'ye vuruyor da.
00:53:18İşte diyor zaten CHP zaten fiili vesayet ve kayyum yönetimiyle kendi kendini yiptiren canlı bir organizmaya dönüşmüştür falan.
00:53:27Hani o şu hep öyle bir denge açıklamaları yapıyor.
00:53:30Bir taraftan CHP'ye vuruyor ama esas dediği şu.
00:53:33Hayır CHP'ye kayyum atanacak tantanası koparanlar içimize kadar yuvalanmış şeytanlardır.
00:53:39Şimdi tabii Devlet Bahçeli'nin bu açıklaması siyasi olarak çok önemli.
00:53:42Bir noktayı koydu.
00:53:43Fakat insan sormadan edemiyor.
00:53:45Yani şimdi mi anlaşıldı bu içinize kadar yuvalanmış şeytanlar?
00:53:50Ya bunlar tek de değil üstelik.
00:53:51Rasim Ozan Kütahyalı bugün gözaltına alınmış.
00:53:54Eee tek mi o?
00:53:55Bir hatırlayalım.
00:53:56Yıllardır Fethullah Gülen döneminden ilk başlamak üzere.
00:54:00Zekeriya özü övenler, o dönemki operasyonlara destek çıkanlar, sonrasında Gezi döneminde konuşanlar.
00:54:09O atılacak, bu tutuklanacak.
00:54:11Herkesin iddianamesini ekranlarda yazmaya kalkanlar, mahkeme yerine kendini koyanlar bugün hala aynısını yapıyorlar.
00:54:19Hala bir ekranda oturmuşlar böyle üç tanesi oturuyorlar.
00:54:23Olmayan, iddianamede olmayan şeyleri konuşuyorlar.
00:54:26Olmayan suçlamaları Ekrem İmamoğlu ve diğer belediye başkanları için.
00:54:30Tek midir Rok?
00:54:30Şimdi ben iki tane şey söyleyeceğim.
00:54:34Biri Bahçeli'ye ilgili ama Bahçeli'yi sonraya bırakayım.
00:54:36Bu isimlerle ilgili.
00:54:38Ben önce iki tane şey düşünüyorum.
00:54:42Birincisi şu.
00:54:44Bu isimler kafalarına göre mi konuşuyorlar?
00:54:48Yoksa bu isimlere konuş diyen birileri mi var şimdi?
00:54:51Bak, Türkiye'de bu isimler, üç kişi beş kişi bunlar özellikle.
00:54:54İktidarın onayı olmadan konuşabilirler miydi?
00:54:59Ben sana soruyorum bunu.
00:55:00Ne zamanki olay farklı bir noktaya doğru ekonomik anlamda, başka anlamlarda evrildi.
00:55:07Bu insanlar yıllardır televizyon ekranlarında iftira attılar, yalan söylediler, hedef gösterdiler.
00:55:15Ve bu iktidarın onayı olmasaydı, düşünsene bizim mesela böyle,
00:55:21bu kimi başkanlıkları falan var ya iktidarın, oturuyorlar böyle.
00:55:25Ağzımızdan çıkan kelimeleri not alıyorlar.
00:55:27Kelime kelime bak, kelime kelime.
00:55:29Sadece bizim ve herkesin.
00:55:31Sen ben herhangi bir şekilde bir cümleyi yanlış etsek,
00:55:36yarın sabah böyle işte davet falan filan değil, gözaltına alırlar, götürürler, itibar sınırlar çalışırlar falan filan.
00:55:42Ya bu adamlar yıllardır şirin, kaç kişiyi hedef gösterdiler?
00:55:46Benim sorum, evet bunlar tamam da, bu arkadaşların kullanma süresinin bitişinin sebebi nedir?
00:55:53İlk sorun bu.
00:55:55İktidar bundan sonra başka türlü bir şey mi yapacaktır?
00:55:58Neden bu insanların kullanma süresi bitti?
00:56:01Çok açık ve net, bunlar kafadan sallamıyorlar.
00:56:04Bunlara, şirin bunlara birisi bu belgeleri veya bu cümleleri veya bu isimleri veriyor.
00:56:09Ha onlar kendilerini kullandılar, kullandılar, ben bunu bilmiyorum.
00:56:12Ama açık ve net şunu biliyoruz, bu insanlara, bu belgeleri, bu sözleri, bu cümleleri yani geceliğine yatıp karar vermiyorlar.
00:56:20Birileri bunlara diyor ki bunu konuş, hadi bunu itibarsızlaştır, hadi bunu hedef göster.
00:56:25Bunlar bu söylüyor.
00:56:26İlk sorum yani benim şeyim bu, o tutuklandı, o isim, onun dışında bu sistem nasıl yarattı bu insanları?
00:56:32Başka bir şey, Devlet Bahçeli'yle ilgili.
00:56:34Ya ben Bahçeli'yi önemsiyorum, hep söylüyorum sana.
00:56:36Çok önemli bir oyun kurucu haline geldi.
00:56:38Çok önemli, bak Şirin, üç gündür bir şey yapıyor.
00:56:41İki gün evvel dedi ki, Ekrem İmamoğlu'nun hızlı bir şekilde hem de sahih deliller ortaya konularak yargılanması gerekiyor desin.
00:56:52Burada bir şey çizdi Şirin.
00:56:53Orada şöyle, belli ki bu ekranlarda Ekrem İmamoğlu'nun ve işte bürokratların olmayan iddialarını dile getirenleri birisi senin dediğin gibi besliyor.
00:57:08Devlet Bahçeli aslında gerçek iddia, sarih iddialarla gelin demesi de o ekrandakilerin anlattıkları safsataların karşılık bulmadığını anlamış olmaları herhalde.
00:57:20Yani bu ekranda anlatılanlar saçma sapan varsa doğru dürüst iddianızı getirin diyor Devlet Bahçeli.
00:57:25Şimdi ben ama hani bu tabii ama bir şey daha söylüyor, bunu kamuoyuna açık yapıyor.
00:57:30Yani şimdi bu başka bir aşama.
00:57:33Ya mesela bazıları diyor, Devlet Bahçeli çok mu önemli ya?
00:57:36Çok önemli.
00:57:37Devlet Bahçeli söyledikleri yargıdaki gücü itibariyle, şunu bilmiyor muyuz?
00:57:42Şu çıksın dedi, çıktı.
00:57:43O girsin diyor, bir şey ima ediyor falan.
00:57:46Şimdi Devlet Bahçeli'nin bugün söyledi, sen biraz evvel okuduğun şeyde, CHP'ye kayyum hem doğru değil hem de mümkün değil.
00:57:53Bir çarptırı daha kapattı mı Türkiye'de?
00:57:56Kapattı.
00:57:57Şimdi bir şey oluyor, bir şey çerçeveleniyor.
00:58:02Ama belli ki AKP içinden birileri bunun altını oyuyor.
00:58:05Zaten işte Hürriyet'in Abdülkadir Sel falan yazıp yazıp yazıp yazıp yazıp yazıp duruyordu.
00:58:11Değil mi?
00:58:12Yani AKP içinde birileri bunu sürekli pişirmeye çalışıyordu.
00:58:17AKP'nin bütününü bilmiyorum.
00:58:18Belki saray.
00:58:20Devlet Bahçeli aslında oraya durun diyor.
00:58:23Yani şimdi şöyle anlıyorum ben.
00:58:27Pek muhtemel arkada bir diplomatisi yürüyor bunun.
00:58:30Yani hani bunun itirazları yapılıyor.
00:58:32Yani MHP ile AKP arasında bir hat olmadığını düşünmemek gerekiyor.
00:58:37Ama demek ki bu artık yetmez durumda ve Devlet Bahçeli, bak illa bunu demokrasi için yapıyor demiyorum Şirin.
00:58:45Türkiye'nin hani o kendi içinde bir beka güvenlik çerçevesi vardır ya Devlet Bahçeli'nin.
00:58:49O çerçevede bir şeyi uyarıyor ve İmamoğlu dedi önce hızlı bir ve sahih belgeler, yeni belgeler istedi.
00:58:58Her şey ortada diyen AKP'nin sözcülerine bir cevap vermiş oldu.
00:59:01Bir, iki, bugün de diyor ki CHP'ye kayyum hem doğru değildir hem mümkün değildir.
00:59:07Yani bazı şeyleri sanki Bahçeli böyle adım adım Şirin bir şekilde iktidarın da bu savrulmaların içinde sanki bir ayar vermeye çalışıyor.
00:59:17Aslında bence olay şu, şu anda ülkeyi yöneten Devlet Bahçeli.
00:59:23Yani çok ötkili bir figür olduğunu biliyoruz.
00:59:25Yani iktidarın anlıyoruz ki bütün bunlardan müthiş parçalı bölünmüş bir durumu var.
00:59:32Mesela hiç sesi çıkmayan AKP'li yöneticiler var.
00:59:35Hiç konuşmuyorlar, hiç.
00:59:36Hiç bir topa girmiyorlar.
00:59:37Ama belli bir kısmın işte nedir adı maşası olan bir takım isimler çıkıyorlar, atıyorlar, tutuyorlar.
00:59:44Belli bir basın, avaz avaz bağırırken öbürleri susuyor falan.
00:59:49Bazı konularda o onu diyor, bu bunu diyor.
00:59:51Başka bir telden çalan işte bir ekip var sarayda.
00:59:56Öbür tarafta partinin içinde başkaları.
00:59:58Bütün bu kargaşa sırasında Devlet Bahçeli aslında oyun kurucu şu anda.
01:00:03Şu anda fiili olarak yöneten MHP'nin lideri.
01:00:07Sürecin başlamasında bir sözcü, savrulmasın diye hasta yatağından arayan isim, İmamoğlu'nun durumu ile ilgili bir şey söylüyor, CHP'ye kayım otaramaz diyor.
01:00:18Yani şimdi bunların her biri böyle bir sistemin, bir rejimin aslında bir yeni baştan belki ŞİL'in kurgulanması olarak da yani yeni bir dil belki bir yön açılacak.
01:00:33Bu da çok önemli diye düşünüyorum.
01:00:35Bir de tabii Devlet Bahçeli burada şöyle bakmak lazım.
01:00:37Cumhuriyet Halk Partisi'ne bu noktayı koyması şundan da önemli.
01:00:40Çünkü biliyoruz ki AKP'nin tabanında yani AKP'nin kendi geliştirdiği sosyolojisinde, seçmen tipolojisinde, seçmen eğilimlerinde CHP yok.
01:00:53Yani AKP'liler o konuda çok net ayrılışmış durumdalar.
01:00:57Ha CHP'den, AKP'den kopmuş o genç seçmen AKP'ye oy vermiyor artık ama CHP'li ya da CHP'nin temsil ettiği değerler konusunda farklı bir yerde duruyor.
01:01:12Çünkü genç jenerasyon.
01:01:14Yani özgürlüklere başka türlü bakıyor falan.
01:01:16Fakat MHP için bu söz konusu değil.
01:01:18MHP'nin AKP'den aldığı oylar olduğu kadar CHP'li tabandan aldığı oylar da var.
01:01:23Ya özellikle MHP'nin AKP öncesi MHP'den MHP'yi düşürt.
01:01:29Yani o zamanki daha Kemalist, daha milliyetçi, daha Atatürkçü, daha devletçi yapısı hala içinde kalmış bir yapı.
01:01:40Evet sonrasında daha milliyetçi, muhafazakar, dindar, muhafazakar, milliyetçi gibi kitlelere de açıldı belki.
01:01:48Ama kendi seçmen sosyolojisinde CHP'nin bir yeri var.
01:01:53Dolayısıyla bence Devlet Bahçeli hem de devleti de iyi tanıyan ve devlet geleneğini bilen ve onun içinden gelen bir isim olarak bir anlamda ben bu mesajını da CHP'yi de kapattırmama getiriyor aslında.
01:02:05Kayyum atayamazsın.
01:02:06Kayyum atayamazsın diyor yani.
01:02:08Kayyum atayamazsın diyor yani.
01:02:08Kayyum atayamazsın yani.
01:02:10CHP'ye böyle bir muamele olamazı ve olursa da bunun sonuçlarının ne olabileceğini doğru göreyen, doğru okuyan pozisyonda.
01:02:20Bu tabii Erdoğan'la olan ilişkisini nasıl etkiliyor buna bakmak lazım çünkü bu açıklamalar Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı memnun mu ediyor kızdırıyor mu?
01:02:29Yani ha ipin ucu kaçmıştı mı diyor Erdoğan yoksa ya bu Bahçeli de nasıl yani mi diyor şu anda ne desem onun tersine doğru gidiyor mu diyor.
01:02:42Bilmiyorum soru işareti.
01:02:43Bu konu tabii çok konuşulacak ama Şirin bak bu Devlet Bahçeli'nin bu açıklamayla ilgili iktidarın içinden yani AKP kanalından Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından çok ciddi bir cevap da gelmedi.
01:02:56Dikkatini çekiyorum.
01:02:57Sağda sonunda konuşanları zaten ayırıyoruz artık onlar.
01:02:59Özellikle dün itibariyle bugün itibariyle hani bu iktidarın kullandığı işte kişiler işte gazeteci adı altındaki isimler veya işte kimi trollerin falan filan belki de bu AKP içindeki bu oluşumdan birliktelikten gemiden inmeye ya da indirilmeye başlandığı bir süreç olarak da bunu düşünebiliriz.
01:03:22Belki de bu sürecin kurcularından bir tanesi de çünkü bu işte yanlış bilgi işte efendim hedef göstermenin verdiği zararı görerek belki de bu işi mimarlarından bir tanesi de Devlet Bahçeli diye ben sözümü bitireyim.
01:03:35Evet burada noktalayalım yarın saat 16'da görüşmek üzere iyi akşamlar.
01:03:40İyi akşamlar hoşçakalın.