Murat Sabuncu ve Bekir Ağırdır gündemi değerlendirdi.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00TM4'e hoş geldiniz. Araç sınırcı Bekir Ağadır'la beraber
00:04CHP'nin olağanüstü kurultayını orada ortaya çıkan yeni dili
00:09ııı iktidarın bu dile karşı nasıl pozisyon alabileceğini
00:12konuşacağız. Iıı ve tabii bu hafta pek muhtemel İmralı
00:16heyetiyle Cumhurbaşkanı Erdoğan arasında yapılacak ııı
00:19görüşmenin, kürsonun çözümü noktasındaki arayışların ııı hem
00:23demokrasiyle ilgili süreci hem demokrasiye doğru gidebilecek
00:26süreçleri nasıl etkileceği dahi yorumları da yapacağız. Bekir
00:29Bey hoş geldiniz yayına. Merhaba sevgili Murat, iyi
00:33yayınlar. Çok teşekkürler. Iıı tabii geçeceğiz ııı siyaset
00:36gündemine ama ııı Türkiye bu bayramını ııı cezaevindeki iki
00:41yüz doksan dokuz tane evladının genç öğrencinin ııı hapiste
00:46oluşuyla geçildi. Usulmuş bayram tatilinde iki yüz doksan
00:49dokuz tane ııı öğrencisi ııı bu memleketin demokratik potesto
00:54hakkını kullandığı için cezaevindeydi. Bir oradan
00:57başlayalım. Bir onu lütfen ııı toplumda nasıl bir his
01:01yarattığı yaratıyor. Sonra siyasete geçeriz. Iıı vallahi
01:06sevgili Murat şimdi elimizdeki bulgulardan ııı verensiyonun
01:11yaptığı son geçen haftaki araştırmaların bulgularından
01:14söz ederek başlayayım. Bir kere toplumun üçte ikisi yaşanan
01:18bütün bu süreci ııı Ekrem Bey ve ekibine yapılan
01:22tutuklamalardan başlayarak ve özellikle gençlere doğru
01:25geldiğimizde ya da gençlere gösterilen tepki ve gençlerin
01:29tutuklamalarına tepkilerine baktığımızda bir kere toplumun
01:33üçte ikisi süreci keyfi ve adaletsizlik olarak görüyor.
01:36Iıı şimdi bu ııı dolayısıyla ürettiği ııı asıl mesele bence
01:42birkaç katmanı var meselenin. Birincisi ııı bir kere bir
01:46duygu hali olarak endişe ve öfkenin yükselişi. Her şeyden
01:50önce bütün bu yaşananları hem keyfi ve adaletsizlik olarak
01:53görüyor. Hem de yaşananlara duygusal tepkisi. Önce endişe
01:57sonra da öfke hali. Ki bu da aşağı yukarı toplumun üçte
02:01ikisinde. Iıı hatta ııı parti ve kimlik ayrımı ya da siyasi
02:06tercih ve kimlik ayrımına baktığımızda bile bütün
02:09farklılıklarına karşı ya da bütün kutuplaşmalara karşı bütün
02:13kimlik, kültürel kimliklere sıkışmalara karşı bile
02:17neredeyse bir ortaklaşma hali var. Iıı bu adaletsizlik
02:22konusunda ya da endişe ve öfke konusunda. Dolayısıyla bu bir
02:26yandan da hani kutuplaşmanın içindeki bir toplumda bile
02:30ikincikli bir ortak duygu hali ifadesi. Hangi partiden, hangi
02:35kimlikten, hangi fikirden olurlarsa olsunlar. Iıı önemli
02:39gördüğüm kısmı buydu. Çünkü bunun peki böyle bir algı ne
02:44üretiyor? Böyle bir algı iki önemli sonuç üretiyor sevgili
02:47Murat. Yani her seferinde daha çok hani suyun kaynama
02:50noktasına yaklaşması gibi düşün. Iıı su birdenbire
02:54buhara dönmüyor. Elbette yüz derece ısıya geldiğinde oluyor.
02:57Ve her olay giderek o buharlaşmaya doğru. Yani
03:01toplumsal çözülmenin kutuplaşmadan çözülmeye ya da
03:05bir arada yaşama iradesinin darmadağın olması ve daha
03:09gerilimli günlere ııı bir seviyeye gelmeye doğru suyun
03:13ısınmasından kastım o. Oraya doğru yaklaşmayı ifade ediyor.
03:17Dolayısıyla öncelikle bir kere hukuka olan güvensizlik
03:22artıyor. Her yaşadığı olayda ve giderek bugün neredeyse hukuk
03:27diye gördüğümüz tartıştığımız her şeyin vatandaşlar,
03:30yurttaşlar tarafından da bir siyaset üzerinden ııı
03:33anlamlandırılması demek. Dolayısıyla da gündelik hayatta
03:38ama kiracı, kira ııı iş bilmece sahibi anlaşmazlığında. Ama
03:43herhangi bir ticari veya bir başka hukuki anlaşmazlık
03:47meselesinde bile her şeyi hukukun rasyonel aklının ya da
03:51sonuçları olarak bir siyasi tercihler içinde insanların
03:54değerlendirmesi ve her kararı hukuki her kararı da
03:59adaletsizlik diye bir kesimin görmesi. Hani kanunun kestiği
04:03parmak acımaz derken şimdi her şeyi ııı dolayısıyla bir
04:07siyasi karar diye görmek ve itiraz etmek. Birinci temel
04:11sonucu bu. Yani hukukun üstünlüğüne olan inanç
04:13azalıyor. Ikincisi de ülkenin geleceğine ve ortak yaşama
04:17dair ortak yaşama iradesini eksilten süreçler haline geliyor
04:22bunlar. Ama her şeye rağmen bir yandan da sevindirici olan
04:26kısmı da şu ki ııı bizim elimizdeki araştırmalar
04:29denizinden gördüğümüz AK Parti seçmeninin Milliyetçi
04:33Hareket Partisi seçmeninin bile tabii ki tamam yaraları ııı ya
04:37da hatta yaraları aşkın kesimleri bütün bunları ııı
04:41gerçekten bir ııı ne diyelim? Protesto eylemi ya da işte
04:45vandal eylem ya da Ekrem Bey ve 2002'nin yolsuzluk diye
04:48görmesini tercih ediyor olsa bile yine de ama ııı iktidar
04:53destekleyen seçmenin bile üçte birleri ve kimi durumlarda üçte
04:57birinden de fazla hükümeleri bütün bu yaşananları keyfilik
05:01ve adaletsizlik olarak değerlendiriyor. Dolayısıyla
05:03her şeye rağmen toplum hala bir arada yaşamak ya da ortak
05:07bir duygu konusunda en azından bir birleşme alanında ııı zım
05:12ile diyelim bir arada yaşamaya ııı bir kere daha arzusunu
05:17göstermiş oluyor diyebiliriz ama giderek bu adaletsizliğin
05:20yaygınlığı algısının önümüzdeki her gün daha fazla başka güncel
05:26problem üreteceğini de yavaş yavaş görüyoruz. Gözlemeye
05:30devam ediyoruz. Daha yarın nerede daha fazla gözleyeceğimizi
05:33söylemek mümkün. Tabii RSS'un araştırması çok ııı önemli ve
05:37kritik bir dönem ııı çünkü ııı iktidarın ııı seçmenlerinin
05:41dahil hukuksuzluk ve adaletsizliği ııı bir şekilde
05:45giderek daha yukarılarda bir yerde problem olarak tarifi
05:48artı ııı sanıyorum ııı Bekir Bey on dokuz Mart ııı iktidarın
05:53belki de ııı yaptığı ııı yargı eliyle ııı bir şekilde yaptığı
05:58ve kendisine ve ııı kendisinin iktidarla ilgili sürecine
06:03verdiği en büyük zararlardan biri olarak da herhalde
06:06hanesine yazıldı ve daha da fazla sizin de tespitlerinize
06:10göre yazılacak gibi duruyor. Iıı evet böyle bir potansiyel var
06:15ııı neden? Çünkü ııı hiç kimsenin, hiçbirimizin hiçbir
06:20araştırmada da öngörelemediği, hissedilemediği biçimde ııı on
06:25beş milyondan aşkın insan bir biçimde siyasete doğrudan
06:30dahil etti. Eylemlere katılarak ya da işte dayanışma
06:34sandıklarında oy vererek falan filan. Şimdi bu bile Türkiye
06:38siyaseti için önemli bir şey. Yani Türkiye'de son on yılda
06:43aktörler üzerinden değil, toplum üzerinden, sade
06:47yurttaşlar bireyler üzerinden baktığımızda hani en önemli
06:50neler oldu desek herhalde son on yılda yaşanan en spektaküler
06:54işlerden biri oldu. Toplumun ya da toplumun çok önemli bir
06:58kesiminin sokağa çıkarak ya da dayanışma sandıklarına giderek
07:03bir biçimde bütün bu Ekrem Bey ve ekibinin tutuklamalarına
07:06gösterdiği tepki. Iıı dolayısıyla bu ııı gerçekten
07:10ülkenin siyasetine ııı seçmenin doğrudan bir müdahalesi bence
07:16ve en önemli sonucu asıl bu oldu. Iıı dolayısıyla hani şöyle
07:21varsayımlar vardı ya sıkçana konuşulan. Efendim işte bu
07:24toplum çok sessiz de ııı hiçbir tepki vermiyor da bak
07:28Yunanistan'da bile tren kazasının her yıl döneminde
07:30milyonlar sokağa çıkıyor. Mısır'da kıyma fiyatına
07:34itiraz eden milyonlar sokağa çıkıyor ama bu memleketin
07:37Anadolu'nun insanları sessiz her şeye kabullenmeye razılar
07:41gibi bir algıyı alt üst etti bir kere. Türkiye toplumunun
07:45Türkiye insanının geleceğe dair beklentileri ya da meramı ya
07:49da tercihleri konusunda sadece siyasi tercih ve sadece CHP'ye
07:53destek vermek anlamında söylemiyorum. Hayata bir
07:57biçimde ııı hani dibine geldiği bir yerde müdahale
08:01etme fırsatını da kullandığı gösteriyor. Bence bu kısmı
08:05gerçekten çok değerli ve önemliydi. Her şeyden önce. Yani
08:10siyasete seçmen çok ciddi bir sayıda seçmen bir biçimde
08:15müdahil oldu. Tabii ki öncelikten muhalif seçmen ama
08:18iktidar destekçilerinin ya da Saraçhane'deki o gençlerin
08:21arasındaki hani Bozkurt işareti yapan gençlere falan da
08:25hatırlarsak ııı hani nasıl söyleyelim? Diyelim çok büyük
08:29çeşitliliklerden söz etmesek bile yine de hemen hemen
08:33toplumun önemli bir kesimi bir biçimde bu olaya dahil oldu.
08:37Iki ııı meydanlara çıkmamış olsalar bile muhafazakar
08:43seçmenin muhafazakar toplumsal kümelerin kesimlerin kendi
08:48gruplarında kendi işlerindeki tartışmalarda kendi
08:51medyalarında bile yani bilerek isteyerek iktidar
08:54sözcülüğü yapanları kastetmiyorum ama akli selim
08:58bir biçimde gidişatı anlamaya çalışan, yorumlayan ama
09:01referansları daha muhafazakar bir yerden ya da daha iktidar
09:04yalnız bir yerden referansları olan ııı düşünürleri, köşe
09:08yazarlarının, fikir önderlerinin tartışmalarına bile
09:11baktığımızda muhafazakar dünyada bile hani sokağa çıkmasalar
09:17Ekrem Bey'in sayısıyla dayanışma sandıklarına gelip
09:20işaret koymasalar bile gidişata bir biçimde müdahale ve
09:24iktidara eleştirileri ve kendi oylarının kendi desteklerinin
09:28ve iktidarını çantada kettik gibi görmemesi gerektiği yolunda
09:32bir uyarının da bir biçimde dillendiğini hepimiz
09:35gözledik yani. Iıı bunun da çok değerli olduğunu sanıyorum
09:39bence. Ha tabii ki yüzeyde hani aktörler bazında işte CHP
09:42kurultayı da Ekrem Bey'in durumuydu vesaire gibi doğru
09:45daha somut başka yansımalarını konuşabiliriz ama bence
09:49önemli kısmı sessiz varsayılan ve her başına gelene
09:54katlanır diye kabul edilen o seçmenin yani bir bıçak kemiğe
10:00dayandı diye gördüğü bir noktada da kaderini eline
10:03almaktan kaçınmadığını gördüğümüz bir süreç oldu
10:05bence. Ben en önemli tarafı da en azından şu aşamaya kadar ki
10:10buydu diye düşünüyorum. Sizin Oksijen Gazetesi'nde dayanışma
10:14sandıklarını analiz ettiğiniz bir yazınız da yayınlandı bu
10:16hafta. Evet. TM4'de yayınladı bu yazıyı. Iıı hem oradaki ııı
10:21Bekir Bey ııı ortaya çıkan ııı tabloyu bize çok kısa bir
10:25anlatır mısınız? Çünkü o tablo ııı bundan sonrasına da çünkü
10:29şu anda da. Doğru. Yanımoğlu'nun özgürlüğü ve
10:31aynı zamanda da Cumhurbaşkanlığı adaylığı için
10:34bir imza kampanyası var biliyorsunuz. Yirmi sekiz
10:36doksan milyon hedefleniyor. Iıı belki o açıdan da bize bir bir
10:40bir bir perspektif verir diye düşünüyorum. Doğru birkaç
10:42yani bir kere neyi kullandık? Kullandığımız sayılar ııı
10:46Cumhuriyet Halk Partisi üyelerinin ön seçim ııı amacıyla
10:49ııı kullandıkları oylar artı ııı yani o sandıkların yanına
10:54konulmuş üye olmadığı halde ııı dayanışma amaçlı olarak ııı
10:59yine ııı pozisyonunu, arzusunu, niyetini ııı belirleyen zarf
11:05atan, oy kullanan ııı yurttaşların oy sayıları.
11:08Şimdi ikisinin beraber on beş buçuk milyon ııı civarında bir
11:12kitleden söz ediyoruz ki işte seçmen sayımızdan altmış iki
11:16milyon civarında olduğunu düşünürsek dörtte bir seçmen
11:19bir pazar günü mecburiyetleri olmadığı halde bir kere
11:23sandığa gelmiş. Yüzde yirmi beş civarında seçmen. Birinci
11:26önemli nokta bu. Iki Cumhuriyet Halk Partisi
11:29seçmenlerinin de yüzde seksen ikisi. Yani bir milyon altı yüz
11:33elli bin seçmenin ki bunların yüz elli bini yeni üye ııı
11:37olmuş yani bu oy ııı ön seçimde oy kullanabilmek için Ocak
11:40Şubat ayında partinin çağrısıyla partiye üye
11:43olmuş insanlar. Ama sonuçta ııı bu da neyi gösteriyor? Hani hep
11:47sen de bilirsin. Partilerin üyelerinin ne kadar gerçek olup
11:51olmadığı, ne kadar böyle sanaldan ve bir adreste işte
11:54delege hesaplamaları için yetmiş seksen kişinin birbirinden
11:58habersiz yazılı olduğu iddiasını da çürütüyor. Ya da
12:01en azından CHP üyelerinin yüzde seksen ikisi fiilen sandığa
12:05gelmiş imza atarak eee C kimlik numarasını vererek oy
12:08kullanmış. Ve bu da önemli. Üçüncüsü ııı CHP'nin kurduğu
12:14sandıklar seksen bir ilde ve bazı ilçelerde yanlış
12:17hatırlamıyorsam altı bin yedi yüz civarında sandık vardı ki
12:20Türkiye'de seçimlerde yüz seksen bin sandık prensip
12:23olarak önümüzdeki seçimde muhtemelen iki yüz on iki yüz
12:26yirmi bin civarında sandığa gelecek. Yani dolayısıyla
12:29fizik olarak örneğin köylerde sandık yok, her ilçede sandık
12:33yok, belgelerde sandık yok. Hani fizik olarak İstanbul'da bile
12:36insanların o sandıklara gitmek diye bir meşakkatli ııı ulaşım
12:41meselesi var. Buna karşım bile yüzde seksen ikiye katılım
12:44olmasının önemli olduğunu sanıyorum. Dördüncü bir bu
12:48tespit olarak seksen bir ilde de ııı CHP üyeleri ki bazı
12:55yerlerde bazı illerde yüzde ellilere düşmüş katılım bazı
12:59yerlerde de yüzde doksana il baktığımız zaman ııı ama en
13:03düşük yerde bile yüzde elli CHP üyesi mutlaka sandığa gelmiş
13:08kullanmış. Iıı dört beşinci temel söyleyebileceğim şey yine
13:13seksen bir ilde dayanışma oyları var. Dolayısıyla
13:17dayanışma oylarının dağılımı ile ııı ön seçimde Ekrem Bey
13:21için CHP üyelerinin oy dağılımlarına baktığımızda ve
13:24kıyaslamalar yaptığımızda tabii ki CHP'nin güçlü olduğu ya da
13:28son yerel seçimlerde o hani seçim akşamı kırmızıya
13:31boyanmış CHP'li üyeler kazandı, adaylar kazandı denen illerdeki
13:36tabii CHP baskınlığı önemli ve tekrarlıyor kendisini. Ama
13:42burada bütün seçmenin ya da son Ekim ayındaki açılım
13:45tartışmalarından beri sıkça tartışılan bu açılıma karşılık
13:49Türkler öyle mi davranır, böyle mi davranır? Iıı meselesine
13:53dair de çok önemli bir ipucu olan bir temel bulgu var. Evet
13:56en düşük katılım yani CHP üyesi olduğu halde en düşük
14:00ön seçime katılım oranları ııı olduğu on beş ile baktığımızda
14:04bu on beş ilenin hemen tümü on dördü ııı HDP ve Kürt
14:08seçmenlerin ya da Dem Parti seçmenlerin daha yüksek
14:11oranlarda olduğu iller ve onun için üye sayıları da görece
14:15örneğin Edirne'ye ya da Tekirdağ'a ya da İzmir'e göre
14:18nüfus oranla görece daha düşük ama bu ııı yer olarak gelmiş
14:23sandığa oy vermek konusunda. Iıı yine Cumhurbaşkanlığı
14:28seçimindeki Kemal Kılıçdaroğlu oylarının dağılımlarıyla bu on
14:33beş buçuk milyon dayanışma oylarının dağılımlar arasında
14:36bir oy var. Hani sentrenizasyon ya da birbirine
14:38farklılık var mı diye baktığımızda ııı CHP açısından
14:41önemli olan şu. Millet İttifakı olarak bile on üç milyon, on üç
14:45buçuk milyon civarında oy alınan yerde şimdi on beş buçuk
14:48milyon irade beyanı seçim olmadığı halde önemli bir
14:53gösterge CHP açısından ve yine Kürt seçmenlerinden şunu
14:58söyleyebiliriz. O illerde yani CHP ııı oyunun ya da
15:02dayanışma oyunun görece düşük olduğu ya da seçmen içindeki
15:06oranlarının dörtte birlerin çok da altında yüzde onun altında
15:10yüzde üçler beşler merkezinde kaldığı illere de baktığımızda
15:13yine Kürt illeri olduğunu görüyoruz. Ama aynı Kürt
15:16illerinde Cumhurbaşkanlığı seçiminde Kemal Kılıçdaroğlu
15:19oyu Tayyip Erdoğan oyunun çok üstünde. Yani şunu dolayısıyla
15:23ben şöyle bir yorum yapıyorum. Bilmiyorum katılır mısın? Kürt
15:26yurttaşların bu iktidara muhalefet pozisyonlarında bir
15:30kararlılık hala var. Ve hala her fırsatta da Dem Parti'ye ya
15:34da bu iktidar karşılatı adaya oy vermek konusunda bir
15:37arzuları ve pozisyonları hala sürüyor. Ama CHP'yle
15:41ilişkileri ve CHP'ye güven ilişkileri için daha CHP'nin
15:45yapması gereken ya da Kürtleri ikna etmesi gereken bir süreç
15:49ihtiyacı olduğu da açık. Eee kesinlikle. Böyle bir özet
15:53sanıyorum işe yarar. Eee özellikle son bölüm çok önemli.
15:57CHP'nin eee bu ekimdeki eee bahçenin başlattığı açılımı
16:02süreciyle beraber eee özellikle Özgür Özel'in tarihin doğru
16:07noktasında duracağız diye bir çerçevesi var ama bir taraftan
16:11da sanıyorum eee Kürtler özellikle daha somut, daha
16:15derli toplu bir eee yol haritası bir eee dayanışma eee
16:20noktasında bekliyorlar diye düşünüyorum CHP'sinden. Dün
16:23Elbette yani açıklığı pozisyonları net. Yani bu hani
16:27bu çok sıkı tartışılıyor. Ben ııı bizim akvaryum diyorum. Böyle
16:31sürekli olarak her tartışmada Kürtler satar mı? Satmayla
16:35bizim gibi ahmayana tabiriyle. Bu tartışma bir kere abes ııı
16:39şık değil her şeyden önce. Ahlaki de değil. Ayrıca
16:43siyasi doğruların gerçekliğinde çok ötesinde. Yani her şeyden
16:47önce. Yani Kürt seçmende bütün bu yaşananlardan yani ııı
16:52ekonomik krizden, siyasi meselelerden bütün bunların
16:55dışında değil. Iıı bütün bunlar hatta yoksulluk daha da ağır
16:59yaşıyor. Iıı özgürlük kaybını çok daha ağır yaşıyor bu
17:03iktidar döneminde. Iıı onun için öyle bir af ya da açılan
17:06adiyle birdenbire bütün hikaye pozisyonunu değiştireceğini
17:10varsaymak zaten sağlıklı ve doğru değil. Hem de eş
17:13başkanlar zaten bu süreçte ciddi bir tavır koydular sürece
17:17rağmen. Ve dediğiniz gibi hani sadece bu iktidar sürecinde
17:21değil çok uzun süredir aslında Kürtler bir devletin
17:24ana baskısı altındalar. Ceza evlerinde başka yerlerde. Dün
17:29Özgür Özer kurultayı detaylı konuşacağız ama ııı bir cümle
17:32söyledi. Demokratikleşmeyle Kırstorun'un çözümünü aynı
17:35paralelde gördük denir ve bu noktada bir ııı çözümün daha
17:39ııı akla yatkın ve kendilerini daha rahat destek verecekleri
17:42bir durum olduğunu söyledi. Bu hafta pek muhtemel
17:45Cumhurbaşkanı Erdoğan'la İmralı heyetinin bir görüşmesi
17:48de olacak. Sanıyorum hani ııı demokratikleşmeye doğru hukuk
17:52hukuk devlete doğru çekmeye çalışan bir ııı hem Dem Parti
17:57hem İmralı heyeti hem de CHP'nin desteğiyle bir
18:00muhalefet tavrı da olacak gibi de düşünülebilir Bekir Bey. E
18:05elbette yani ııı bir kere CHP'nin ııı ve Ekrem Bey'in de
18:10dahil ııı CHP'nin genel olarak şu imajı şu verdiğini ya da
18:17ııı o tür bir negatif propaganda imkanının o iktidar
18:21kanadına vermediğini sanıyorum. Yani daha önceki yıllarda yani
18:25o iki bin ondan önceki iki bin onlardan sonraki iki CHP'nin
18:31süreciye destek verip vermemesi açılımın akameti ya da
18:35sonuçlanıp başarıya ulaşmaması meselesinde bir unsurdu. Evet.
18:39Ama bugün CHP'nin baştan itibaren tamam temkinliği ve
18:44bazen ııı mecliste davet eden ya da bazı konuşmaları içeriği
18:49ya da süreciye dair bazı yapılması gerekenler için daha
18:52aktif meclis rolünü talep eden konuşmalar olsa da esas
18:55itibaren CHP Ekim ayından beri bu süreci engelleyen aktör
19:00diyemeyiz. Iktidar da bunu diyemez. Yani Özgür Bey de,
19:04Ekrem Bey de bu konuda oldukça dikkatli bir dil
19:07kullandılar. Doğrusu da bu açıkçası. Bu bu da önemli. Yani
19:11iktidar dolayısıyla meseleyi gerçekten çözüm amaçlı
19:15düşünüyorsa ııı CHP'nin ya da ııı esas itibaren bu sürece çok
19:19önemli bir aktörün muhalif olmadığını ve bunun önünde
19:23şimdi ııı çözüm iradesi ııı yolunda da önemli bir fırsat
19:28alanı açtığını görmesi gerekir. Eğer siyasi amaçlarla
19:32atraksiyon tartışmıyor da gerçekten böyle bir çözüm
19:35süreci ya da barış toplumsal barış hedefleniyor ise onun için
19:39dün Özgür Bey'in konuşmasında vurguladığı, daha önceki
19:42dönemlerde de ya da günlerde haftalarda da bu konuşmalarda
19:45bu buna benzer atıplar vardı. Ekrem İmamoğlu'nun da
19:50konuşmalarında vardı. Onun için bunlar değerli görürüm. Eğer
19:53dediğim gibi muhalif iktidar kanadı gerçekten bu açılım
19:57konusunda ciddi bir hamle, somut sonuç alıcı bir hamle
20:00yapmayı istiyorsun. Iıı Bekir Bey, on dokuz Mart aslında ııı
20:05bir taraftan Cumhuriyet Halk Partisi'nin de bir şekilde bir
20:08çöküşünün de olmasının herhalde ııı siyasi mühendislik
20:12anlamında düşünüldüğü bir gündü. Fakat bir diriliş
20:14noktasına doğru geçti olay. Iıı özellikle dünkü olağanüstü
20:19kurultayda ııı CHP Genel Başkanı Özgür Özel'in yeniden
20:22ııı seçilen ııı ve ııı parti meclis üyesi tamamen ııı
20:27onaylanan hiç diğer listem bile denemedi ııı bu listeyi. Iıı
20:32orada bir sanki yeni bir dil kullanmaya başladı Özgür Özel.
20:36Yani Erdoğan'ı doğrudan hedef alan ııı devletin bazı
20:40kurumlarına çok fazla ııı bir şekilde laf söylemeyen Özgür
20:44Özel dün MİT'ten ekonomi öğretimine kadar tamamını
20:48çerçeveleyen bir sistem üzerinden bir yeni bir dili,
20:52yeni bir ııı eleştiri ve politika yolunu açtı gibi
20:55gözüküyor. Siz bunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Şöyle yani
21:01bir kere bütün bu süreç CHP için ve Özgür Bey için bir
21:04fırsat alanı açtı. Iıı ve de benim en azından
21:08değerlendirmem. Eksiği fazlası ayrı ama CHP ve Özgür Bey de bu
21:13süreci en azından şimdiye kadar şu bakkaya kadar olan
21:17kısmını oldukça iyi yönettiler. Yani ne oldu? Bir kere Ekrem
21:22Bey ve ekibine karşı yapılan böylesine bir hukuksuz ya da
21:26hukuksuzluğu bile çok açık olan ya da siyasi ııı sahipleri
21:30önde olan hani ııı bir operasyona karşı ııı hem parti
21:35bir arada durdu hem de bir arada dururken de gayet sinik
21:39bir yerden de bir de toplumun o sokağa çıkışlarıyla birden
21:42bire ama o sokağa çıkışları da bir provokasyona, bandanlığa
21:46izin vermeden belli bir o enerjiyi kendi içinde bir
21:51biçimde yönlendirmek konusunda da yeterince olup olmadığı
21:55tartışılır ama gerçekten mahir davranan hani gelineksel
21:58cümlesiyle hani CHP ve Özgür Özel için yeni bir süreç
22:02başlamış oldu. Bu kitlelerin sokağa çıkışıyla yani kitleler
22:07CHP'ye bir biçimde CHP'nin geleceğini ve yapması
22:10gerekenlere müdahale etti diyebiliriz. Iıı şu kısmını
22:15önemsiyorum. Iıı iktidar uzun bir süreden beri siyasi alanı
22:20daraltmaya çalışıyor. Ama baskın politikalarıyla ama
22:23dolaylı ama dolayısız açık yöntemlerle vesaire ve ııı
22:28kitleler ve CHP'de sonuçta bunu aşmanın yolu siyasi alanı
22:32genişletmek. Iıı onun için bu CHP'ye ve Özgür Özel'e bir
22:36fırsat tanıdık. Özgür Bey için daha özelinde de bir mesele
22:39vardı. Işte o kurultay şahibeli miydi? Özgür Bey Bekir miydi?
22:43Öyle miydi? Böyle miydi? Tartışmalarını açtıktan sonra
22:46artık şimdi Özgür Bey CHP'nin genel başkanı her şeyden önce.
22:50Yani sadece kurultaydaki oyu anlamında söylemiyorum.
22:52Psikoloji kulakta. Yani ııı yönetim bilimi ya da
22:56organizasyon teorisi açısından bakarsanız bir hiyerarşik
22:59olarak o kutuda adınızın hani genel müdür olarak yönetim
23:02kurulu başkanı olarak genel başkan olarak adınızın olup
23:05olmadığı meselesidir önemli olan. Hiyerarşik gücünüz oradan
23:08kaynaklanır ama asıl mesele yönettiğiniz kadroların,
23:11kitlelerin ııı o yönettiğiniz paydaşların ekosistemin aklen
23:17ve ruh hem sizi lider kabul edip etmemeleri meselesidir.
23:20Önemli olan da o. Iıı Özgür Bey belki hiyerarşik olarak o
23:24organizasyon şemesinin üstündeki adı olmasından öte şimdi hiç
23:29olmazsa bu süreçte Ekrem Bey'le de senkronize ve uyumlu
23:32biçimde çalışan ııı ve de partiyi de bir yere doğru
23:35taşımaya çalışan bir profil çizmiş oldu. Bu CHP için de
23:39Özgür Bey için de bir bir kere önemli bir kazanım. Şimdi
23:42bundan sonra ne olup ne olmayacağını partinin ve CHP'nin
23:46bu enerjiyi nasıl kullanacaklarına çok bağlı. Yani
23:50bir kere evet çünkü her gün böyle boykot demek ya da her
23:55gün miting demek de mümkün değil her şeyden önce. Iktidar
23:58kanadının bütün bunlara nasıl bir tepki vereceğinden bağlı.
24:02Ama şunu konuşabiliriz sevgilim. Bir ay önce
24:05konuşsaydık seninle. Ilk dedi ki ben de çok sık bunu
24:08önersediğim için çok sık yazıp söylüyorum. Siyasetin zihni
24:12çerçevesini ve gündemini iktidar belirliyor derdik. Iıı
24:16ama bugün iktidar kadar değilse de bugün de artık o
24:20çerçeveyi ya da ııı o şeyi ne diyelim gündemi belirleme
24:25konusunda CHP'de sahnede. Birinci tarafı bu. Iki peki
24:30bütün buradan aldığı güçle beraber o sözüne ettiğin bir
24:33dil düzeltmesi ya da yön ya da bir hani ince ayar mı yapılıyor
24:38dersin? Belki CHP statüsü için şunu söylemek ııı mümkün
24:42olabilir. Karşımızdaki mesele ya da Türkiye'nin karşısındaki
24:47mesele sadece CHP'nin karşısındaki mesele değil.
24:49Türkiye'nin karşısındaki mesele demokratikleşme meselesi. Iıı
24:54denge denetleme mekanizmalarının yerli yerine
24:57oturtulduğu yeni bir yönetim sistematiği meselesi.
25:00Başkanlık veya parlamenter sistemden öte denge denetleme
25:04mekanizmalarının yerli yerinde olduğu, şeffaflığın, hesap
25:07verebilirliğinin esas olduğu bir yönetim mekanizması
25:10tarif etmek. Bir. Iki ekonomik olarak ve toplumsal meselelere
25:15karşı sosyal devleti ama eğitimde ama ııı fakir fukara
25:19meselelerinde ama yoksullukla mücadele meselelerinde ama
25:23sağlık politikalarında sosyal devleti yeniden inşa etmek
25:26meselesi. Üç, kendi içimizdeki toplumsal huzuru, barışı
25:31sağlamak için herkesin kendine yakıştırdığı inancıyla,
25:35kimliğiyle, kültürüyle, kabulüyle, aidiyetiyle her
25:39neyse onurlu yaşamı, onurlu yaşam imkanlarını inşa etmek
25:44meselesi. Ve bu birden de olmayacaktı. Oysa bugün
25:47Türkiye'nin önündeki mesele bir yandan düzeni değiştirmek. Ama
25:51bir yandan da daha güncel bir mesele var. Bu düzenin karar
25:55vericileri, bu düzenin kaynak dağılımından veya güncel
25:59politika tercihlerini belirleyen iktidar ya da seçilmiş
26:02kadrolarındaki bugünkü keyfiliği ve sadece kendi
26:07yandaşlığın üzerinden partizanlığı normalleştiren
26:10şeffaflığı önemsemeyen denge denetleme mekanizmalarını
26:14önemsemeyen ııı tekliği savunan bütün kurumların askeriyle,
26:20yargısıyla ııı yasamasıyla, yürütmesiyle tekliği savunan
26:26bir iktidar kadrosunu değiştirmek. Dolayısıyla iki iş
26:30bir arada konuşuyoruz. Sadece bugünkü düzeni bütün bu yasal
26:33çerçevesi aynen devam edecek ama yeni bir cumhurbaşkanı
26:37seçeceğiz demenin ben Türkiye için çare olmayacağını
26:40düşünüyorum. O yüzden de mesele aynı zamanda bir düzene
26:44muhalefet ya da düzene değiştirmek meselesidir ve bu
26:47tek başına yalnızca parlamenter sisteme dönelim demekten daha
26:52öte bir anlam içeriyor diye bakıyorum ya da bence olması
26:55gereken benim kafamdaki ideal dünya böyle bir şey. Şimdi CHP
26:59bunu mu kastediyor? Özgür Bey dünkü konuşmasında bunu mu
27:02kastediyor bilmem. Dolayısıyla CHP ya da Ekrem İmamoğlu gibi
27:05muhalefet açısından meselenin iki bacağı var. Siyasi rekabeti
27:09Erdoğan ya da AK Parti'yle yapmak başka bir şey. Ama bir
27:13yandan da mesele olarak bu düzenini demokratikleştirmek
27:16düzenin toplumsal kabulünü sağlayacak sosyal devletiyle
27:20demokratik mekanizmalarıyla denge denetleme mekanizmalarıyla
27:24yasalının yargının birbirinden yürütmenin birbirinden
27:27ayrıldığı mekanizmalarıyla demokratik bir sistem ve düzen
27:31inşası da işin bir yön edemem. Dolayısıyla CHP eğer böyle bir
27:35ikiliği bilerek isteyerek söylüyorsa bu önemlidir diye
27:40düşünüyorum. Iıı ama bunu hani lafın gelişimi söylüyorlar
27:44bilmiyorum ama dünkü konuşmadan benim anladığım en
27:47azından bu ayrımın da yapıldığını ııı dolayısıyla
27:51dil olarak bir yandan düzeni değiştirelim demek hani düzenin
27:55bir takım kurumlarını, kurallarını öyle ııı hakaret
27:58ederek falan çözemezsin ama kişi siyasi rekabeti kadrolar
28:03arasında yapıyorsan da kendisini siyasi rekabet içinde
28:06olduğum bir siyasi rekabet yapıyoruz diye seçtiği
28:10kadrolara dair de tanımı birazcık daha genişletmişler.
28:14Dünkü konuşmadaki özgün kısmı galiba o. Iıı şimdiye kadar
28:17sadece Erdoğan kod adıyla kodlanan o kadro yerine bu
28:21sefer işte MİT'te, dışlarıda, mahallede diye bir takım
28:25isimleri ııı zikrediyor. Olmak gibi yeni bir farklılık var
28:28ya da minik bir farklılık var diye düşünüyorum. Yani siz ııı
28:31CHP'nin sokak ve boykot giderken bir taraftan da eğer
28:35bu düzen değişsin ııı istiyorlarsa yeni düzenin ne
28:39olacağına dair belki toplumla da konuşarak bir şey önermesi
28:42gerektiğini söylüyorsunuz öyle değil mi? Kesinlikle aynen öyle.
28:46Tam da bu. Yani ben CHP'nin bütün bu toplumsal muhalefeti
28:50içinde kapsayabilmesi için her şeyden önce yani kapsama
28:54alanını genişletebilmesi için ideoloji pozisyonunu ve siyasi
28:58tutumunu da genişletecek bir takım yeni parametreler tarif
29:02etmesi gerekir. Işte biraz önceki turda sordum. Kürtlerin
29:06pozisyonuna ya da Kürt meselesine dair pozisyonu da
29:09buradan anlatmak durumundadır birincisi. Ikincisi bunu da
29:13daha önceki alışkanlıklarında olduğu gibi üç tane
29:16akademisyen ya da beş tane siyasetçi bir odaya kapansın,
29:19yeni bir program yazsın falan diyerek değil bu yeni
29:23dayanışma oyları da kullanmış yeni üyeliklerin de çoğaldığı
29:27kendi örgütünden başlayarak bu tartışmayı yapıp gelmelidir.
29:30Yani bir örgütsel tartışma içinde bir problematik
29:33yenilenme ya da genişletme, yenilenme derken yepyeni bir
29:37şey yapmak durumunda değiller ve ne yapacaklar? Elbette CHP
29:40örgütü karar verir ama bu tartışmayı örgütüne açması
29:43gerekiyor. Ancak böyle yenilenebilir. Iıı ve buradan
29:47ancak sahiciliğini gösterebilir kitlelere. Çünkü
29:50unutmayalım ki CHP'nin temel problemlerinden birisi de
29:53toplumdaki ııı iktidar yani seçimi kazanabilirler birinci
29:58adım. Iıı ve iktidarı alırlar ve ülkenin sorunlarını
30:02yönetebilirler. Duygularını da inşa etmek ve o güveni inşa
30:05etmek. Bu da sadece vallahi billahi biz doğrusunu yapacağız
30:09diyerek olmaz. Yani daha kapsamlı bir ııı siyasi
30:12programla olur. Eğer CHP gerçekten bu on beş milyon
30:17insandan da aldığı moralle güçle yeni bir ııı çerçevenin
30:21içine doğru yürürse o zaman boykot mu? Gündelik hayatta ne
30:25dedi? Ne demediler? Önemini kaybeder. Ama tartışmayı
30:28buraya çekemezse o zaman korkarım ki bu hafta nerede mi
30:32tilt yaptık? Bu hafta yine bir boykot kararımız yok mu gibi
30:35güncel meseleler şehvetli insanların ya da bir örgütün
30:40enerjisini alan ama aslında bir yerden sonra da üretken
30:44olma kapasiteleri sınırlı olan işler. Onun için sadece itiraz
30:49siyasetine yaslanmaya devam edemedi CHP. Iki soru. Son iki
30:55tane kısa kısa şey soracağım. Bir tanesi dün ııı Özgür Özel
31:00bir junta tanımı yaptı. Bir de İmamoğlu'nun ııı tutuklanması
31:04için Amerika'dan icazet aldınız diye bir iddiada bulundu. Iıı
31:08iktidar kanadı çok ııı aslında bu da tabii bir sürü bakandan
31:11ya da işte iktidarın yakınlarından ııı tepkiler
31:14gördük ama biraz uzak duran siyasi tartışmalardan birisi
31:17Hakan Fidan da Dışişleri Bakanı da devreye girdi. Tırnak
31:20içinde haddini bildiği bir cevap verdi falan. Şimdi ııı tabii
31:24biz artık yirmi üçün dört senedir yirmi beş senedir bu
31:26iktidarı biliyoruz. Hani verdiği tepkileri verebileceği
31:29tepkileri falan. Bundan sonra iktidar nasıl bir tavır alır?
31:32Yani daha tırnak içinde demokratik, hukuksal bir
31:36arayışta mı bulunur? Yoksa tamam. Yani ben borçlu geri
31:39adım atamam. Daha sert bir önlemle biraz daha toplumun
31:42üzerine gideyim der mi? Nasıl görüyorsun? Tabii bu tahmin
31:45sonuçta ama nasıl görüyorsunuz? Ya sonuçta tabii şimdi ııı
31:49rasyonel aklımızdan birtakım senaryolar üretiyoruz ve
31:52rasyonel aklımızdan birtakım ııı akıl yürütmeler yapmaya
31:57çalışıyoruz. Hoş tabii bizim yürüttüğümüz akıllar
32:00kendimize rasyonel geliyor. Belki karşımızdakiler için de
32:03ııı irasyonel olan bizleriz. Onu da bilmiyorum ama ııı bir
32:08kere şunu söylememiz mümkün. Galiba bu on dokuz Mart
32:12operasyonu başlarken çok yüksek bir yerden açıldı perde. Yani
32:17Ekrem Bey ve yüz kişiyi aşkın ekibini tutuklamak diye
32:22başladığınız zaman yani çünkü daha on iki saat önce de
32:26diploma iptal edilmiş. Yani yirmi dört saat bile geçmemiş
32:29üzerekten. Böylesi mesele tek başına bir Ekrem Bey'e aday
32:32olmak pozisyonunu, fırsatını elinden almaktan öte bir yerden
32:38tondan başladı hikaye. Şimdi ııı işin bir yanı bu birinci gün
32:43gördüğümüz manzara çok yukarıdan ve yüksek perdeden
32:46bir naralanmayla başladı. Ama hemen ııı Cumartesi öğlene
32:52geldiğimizde sanki bir şey oldu ve iktidar koalisyonu
32:56içindeki bazı aktörler sürece müdahil etti. Yani o gün
33:01tartışmaları hatırlar. Iıı hem tutuklanacaklar hem de daha
33:05hemen o akşam neredeyse CHP'de şey kayyum geliyor. Hem CHP'ye
33:11doğrudan örgütsel müdahile var. Hem Ekrem İmamoğlu'na örgütsel
33:15müdahile var. Hem İstanbul'a kayyum ataması var. Konuşulan ve
33:20iktidar sözcülerinden yani siyasi sözcülerden değil ama
33:23ekranlardaki ııı bilindik insanlardan ııı bütün bunların
33:28her olduğu ve neredeyse kayyum isimleri konuşuluyordu. Evet.
33:31Iıı ama iktidarı oluşturan zihni koalisyonu sanıyorum
33:36milliyetçi kanadı ya da Atatürkçü kanadı ııı
33:39diyebileceğimiz bir ekipler sanıyorum müdahile etti ya da
33:42ya bu kadar da olunca iş terse dönecek dendi. Iıı diye
33:47sanıyorum ve yolda bir şey oldu. Şimdi bugün iktidar
33:52dolayısıyla önümüzdeki süreçte ya da yarın ya da bu akşam
33:55iktidar kanadını ne yapıp yapmayacağını belirleyici
33:58unsur tek başına başlamıştık senaryo değil. Yolda senaryo
34:02değişti. Aktörleri müdahilleriyle değişti. Tabii
34:05unutmayalım. Bir de işte on beş buçuk milyon insan ya da
34:08Saraçhane'ye geldiği söylenen iki nokta iki milyon insan ııı
34:12dolayısıyla toplumun da bir müdahelesi oldu. Şimdi iktidar
34:16kanadı bunu nasıl okur onu bilmiyoruz. Ama elimizde şu
34:19ipucu var. Tayyip Bey'in genel siyaset tarzı olarak böyle
34:22meselelerin nasıl baktığına bakıyoruz. Hani oyun
34:25teorisinde de tavuk ııı teorisi diye bir şey var
34:28biliyorsun. Hani o filmlerde gördüğümüz ııı iki aracın
34:32birbirine doğru ııı korkunç bir hızdan yaklaştığı kim son
34:36dakikada çarpışmadan kaçacak? Iıı bu teoride de oyun
34:40teorisinde de bilimsel literatürde de olan bir şey.
34:43Ve işte o son dakikada çarpışmadan kaçana tavuk
34:47deniyor teorik olarak falan. Şimdi Tayyip Bey genellikle
34:51hiçbir zaman bu tür gerilimlerde tavukluğuna razı
34:54olmamış hep sonuna kadar giden bir karakteri var. Bu FETÖ'yle
34:58mücadelede de böyleydi vesaire mücadele denen süreçte de
35:02böyleydi vesaire vesaire. Iıı ama yine de bütün bu ekonomik
35:08durum ya da toplumsal tepki kısmının Tayyip Bey'i ve yakın
35:12çevresinde bir düşündürttüğünü sanıyorum. Iıı ama bir yandan
35:17tebellerinde artı da başka bir şey var. Dünyanın hali de
35:20karışık. Yani işte Trump'ın bu gümrük tarifleri yüzünden bütün
35:23dünyanın ekonomik sistemi alt üst olmuş durumda. Siyasi
35:27sistemler alt üst durumda. Yani herkes kendi meselesine garp
35:30olmuş. Kendi içine dönmüş. Kendi derdine ııı yanar duruma
35:34düşmüş durumda falan. Bekir abi burada bir cümle söyleyeyim.
35:37Bilmiyorum. Müsaade ederseniz bir cümle söyleyeceğim burada.
35:40Evet. Iıı fakat Trump ve Musk'a karşı siz de izliyorsunuz
35:44biliyorum. Amerika'da başka San Francisco Hands Off diye elini
35:48çek diye büyük tepkiler olmaya başladı. Yani kitleler dışarı
35:52çıkmaya başladı. Avrupa'da hakeza hem Trump'a hem Musk'a
35:56hem de ülkelerindeki bu ııı ekonomi silahlanmayla ilgili
36:01konuya karşı itirazlar dolayısıyla toplumsal da
36:05itirazlar da hani bir şekilde hani tamam hemen her şey
36:08değişir demiyorum ama bir taraftan o hani o dışarısı
36:11zaten çok müsait dediğimiz alan sanki bir böyle ufak ufak bir
36:16yerlerinden patlak veriyor gibi de geliyor. Sözünüzü kestim.
36:19Buyurun lütfen. Evet evet. Bütün dünyada bir şey var. Yani
36:24bütün dünyada hani kova çalkalanıyor. Onun için kova
36:27durmadan nerede oldu? Su ne kadar bulandı ya da ne kadar
36:31su bu çalkalanma sırasında kovanın dışına çıktığı
36:34bilmiyoruz. Henüz bir hasar tespiti yapmak mümkün değil.
36:37Ama ııı yani biz kendi meselemize dönersek iktidar
36:41kanadının herhalde bir hasar tespiti yapıyordur.
36:44Yapacaklardır. Nasıl muhalefet kanadı bir hasar tespiti ya da
36:48bir durum Z raporu günün sonunda bir Z raporu alıp da
36:52yani lehimize çalıştı ve CHP için fırsat alanı açıldı.
36:55Özgür Bey de lider oldu. Bak şimdi tespiti kadar herhalde
36:59iktidar kanadında neyi kaybettik, ne kazandık diye
37:01bir şey yapıyordur. Iıı orada şunu yaparlar diye
37:05öngörebilmek açıkçası en azından benim açımdan çok
37:07sağlıklı bir tahminde bulunamıyorum. Kestiremiyorum.
37:10Çünkü meselenin tek başına bir irade ya da bir kişinin
37:16isteğinden öte oradaki iktidar kanadı içindeki koalisyonun
37:21iktidarı oluşturan zihni koalisyonun, kastettiğim sadece
37:24AK Parti ve MHP meselesi de değil. Yani hani zihnen
37:29baktığın zaman işte İslamcılar, milliyetçiler,
37:31Türkçüler, belki Atatürkçüler bir kesimi emekli askerlerin bir
37:35kesimi falan gibi orada da çoklu bir ııı mutabakat var.
37:39Oradaki hangi aktörün ağırlığı öbürü üzerinde nedir? Hangi
37:43aktör bütün bu hikayeden, bu süreçten ııı bütün bu
37:46İstanbul Belediyesi'ne Ekrem İmamoğlu'na dönüp bu hamleden
37:49ne sonuç çıkardı? Toplumun buna tepkisi ve CHP'ye toplumun bu
37:53desteğinden ne sonuç çıkardıkları henüz onu
37:56görmüyoruz. Iıı çünkü medyada iktidar adına konuşuyor olduğunu
38:02varsaydığımız insanlar ııı sadece tetikçiler ve onların
38:06sadece şehvetli daha sert söylemleri var. Yani iktidar
38:09kanadının ne düşündüğüne dair hiçbir ipucu da elimizde
38:12doğursun istersen yok. O yüzden bir sağlıklı tahminde
38:15bulunamıyoruz. Peki Bekir Bey son sorum şu. Iıı kalabalıklar,
38:20sokak, işte CHP enerjisi ııı bu bu süreç ııı Türkiye'yi erken
38:27seçime götürür mü yoksa imkansız mı? Yani yani Erdoğan
38:31ya da ne bileyim daha evvel yaptığı gibi Bahçeli çıkıp
38:34tamam hadi bakalım erken seçim der mi yoksa önümüzdeki bir
38:38sene iki sene ııı bu imkansız mı görüyorsunuz? Ya imkansız
38:43görmüyorum. Yani bir ay öncesine göre daha mümkün
38:46görüyorum açıkçası. Bir ay önce sorsaydım yine belki
38:49imkansız değilse de hani atıyorum bir yani yüzde onlar
38:52yüzde yirmiler ihtimal verirdim erken seçime. Neden? Çünkü ben
38:56şöyle bakıyorum yine rasyonel akıl yürütmeyle erken seçim
38:59demek olması için bir iktidarını ya da icra gücünü
39:03elinde tutan ııı kadroların yasa yapma gücünü kaybetmiş
39:07olmaları lazım. Öyle bir durum var mı? Hayır. Mecliste
39:10istedikleri yasayı çıkarabiliyorlar. Iki gündelik
39:13hayatı yönetme maharetini kaybetmiş olmaları lazım. Öyle
39:17mi? Hayır. Denizli'nin tapu müdürlüğü de bugün tayin
39:20edebiliyorlar. Iıı Kayseri'nin orman müdür muameleni de
39:23tayin ediyorlar. Erzurum müftesini de tayin ediyor.
39:25İstediği kararnameyi yönetmeliği de çıkarıyor.
39:28İstediği bütçeyi de kullanıyor. Demek ki yönetmekle ilgili
39:31önünde bir kısıtı yok. Ancak hayatı yönetmek sokaktaki hayatı
39:35yönetmek konusunda bir handikap olursa. Bir ay önce
39:38baktığımızda burada da hangi bir sorun yok. Alt sessiz
39:41duruyor derdik. Ama bugün bir kere işte gördük ki öyle değil.
39:45Halk da bir yerde yeter demiş oldu. Iıı iki küresel
39:48dinamikler Suriye'de olacaklar. Kıbrıs'ta ya da Ege'deki olası
39:53riskler gibi başka küresel ve bölgesel dinamikler de hiç
39:57güven vermiyor. Ülkemiz için de sadece bu iktidar sınavını da
40:00söylemiyorum. Hepimiz için de gerçekten bir takım riskli
40:03meselelerde konuşuyor olduğumuzun hepimiz farkındayız
40:06gördüğün gibi. Iıı çünkü insanlığın elindeki bütün
40:10modeller sadece Türkiye'nin değil. Biz bütün bu meseleyi
40:13kendi iktidar meselemiz içinden konuşuyoruz ama görüyorsun ki
40:16Trump'tan başlayarak dünyanın diğer bölgeleri ülkelerinden
40:19bakarak insanlığın elindeki ulus devletten ekonomik
40:23yönetik ekonomik sisteme kadar hukuk sisteminden eğitim
40:27sağlık sistemine kadar insanlığın bildiği bütün
40:29sistemler krizde. Böylesi efendim bir çok daha katmanlı
40:34ve çok da bir krizler yumağı içindeyiz. Tek başına ııı
40:37popülizm ya da çırak başına Trump'ın ya da Putin'in
40:40keyfiliğini konuşmuyoruz. Iıı o nedenle küresel ve bölgesel ya
40:45da sistem krizlerini itekleri kestiremiyorlardan beraber
40:48evet her geçen gün erken seçim ihtimali de biraz daha
40:52güçleniyor. Eğer toplum bu biçimde siyaseti müdahale etmeye
40:56devam ederse yani atıyorum şimdi Nisan'da Mayıs'ta bambaşka
41:00sayılarda bambaşka kitlesel eylemlere dönerse mesele
41:04iktidarda herhalde ciddi biçimde yönettiği bir ülkede
41:08yirmi milyon seçmenin ya da otuz milyon kırk milyon
41:11seçmenin arkadaş gidişattan rahatsızım diye homurdanmak
41:15değil kendi kendine şikayet beyan etmek değil sokağa
41:18çıkarıp nağra atıyorsa derdim var arkadaş benim diye iktidarda
41:22buna kayıtsız kalamaz diye düşünüyorum. Onun için hani
41:25biraz daha bir ay önceye göre erken seçim ihtimali en ondan
41:31öncesine göre güçlendiğini düşünmek ve söylemek mümkün.
41:34Çok çok teşekkür ediyoruz Bekir Ağar'dır. Katıldınız,
41:37yorumladınız. Çok çok sağ olun. Efendim teyitler sağ olun. Çok
41:42teşekkür ediyoruz. Efendim teyit dörtte yayının sonuna geldik.
41:44Yarın şirin payzında kırk beş dakikayla tekrar karşınızda
41:47olacağız. Herkese iyi günler diliyoruz. Hoşça kalın.
41:55Hoşça kalın.