Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Cumhuriyet TV ekranlarından merhaba sevgili izleyenler.
00:17Bugün 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Zaferi'nin yıldönümü.
00:22Her yıl 18 Mart'ta bu şanlı zaferi hatırlıyoruz, sizler için konuşuyoruz.
00:27Bugün de stüdyomuzda çok sevgili tarihçi ve yazar Çiğdem Bayraktar Örü ağırlıyoruz.
00:31Kendisinden dinleyeceğiz. Hoş geldiniz.
00:33Hoş bulduk.
00:34Efendim ayaklarınıza sağlık, tarihi bir zaferi sizden dinleyeceğiz bugün.
00:38Coşku doluyuz aslında.
00:39Şimdi ilk etapta elbette İngiliz ve Fransız savaş gemileri taarruza başlıyorlar.
00:45Sonrasında bir ilk taarruz başarısız oluyor.
00:48Sonra dört cepheden birden bir saldırı başlıyor boğazlara yönelik.
00:52Sonra nasıl oluyor da Osmanlı'nın en güçsüz döneminde, sadece orada anlamında da değil,
00:57bu zafer elde ediliyor.
00:58Bir onu dinleyelim, sonra detaylara da girelim çünkü çok güzel hikayeler var.
01:02Şöyle ki, öncelikle daha önce de defalarca yayın yaptık biliyorsunuz.
01:07Ben olayın ruhunu daha çok anlatmaya çalışan biriyim.
01:10Yani teknik olarak şu, şu kadardı, bu, bu kadardan ziyade
01:13neden orada böyle bir hikaye yazıldı, neden böyle bir destan ortaya çıktı?
01:17Bunun öncesi, sonrası nasıl?
01:19Aynen sizin sorduğunuz gibi, sonra da çok güzel özetlediğiniz gibi vurgulamamız gereken buydu.
01:24Şimdi düşünsenize daha yeni 1911, Trablus, Garp, Balkan savaşları, 1912, 1913 yahu sizden kopmuş onlar.
01:31Birkaç küçücük ülke, ülke bile mi acaba o dönemde düşünün yani sizin normalde.
01:37Ve yani tarihlerdir, o kadar uzun zamandır hakimiyet kurduğunuz.
01:43Bir parçanız.
01:43Evet parçalarınız birleşerek size savaş ilan ediyor.
01:47Ve o savaştan da galibiyetle değil, mağlubiyetle çıkıyorsunuz.
01:52Ruh halini düşünün, asırlarca çok üstün hissetmişsiniz kendinizi.
01:57Hatta Martin Luther bile böyle neden böyle Avrupa bu kadar Osmanlı karşısında hezimete uğruyor diye analizine kalkışmış.
02:06Hatta günahlarımızın demiş bedelini ödüyoruz.
02:09Hani o kadar sarsmışsınız düşünce dünyalarını, felsefelerini, siyasi arenalarını,
02:15birbirleriyle çatışmalarının bile ortak kaygısı konusu olmuşsunuz, başlı olmuşsunuz.
02:21Ama gelin görün ki o Osmanlıdan geriye hiçbir şey kalmamış, o ruh halinden geriye hiçbir şey kalmamış.
02:28Türk toprağı diye bildiğiniz asırlarca yönettiğiniz yerler elinizden çıkmış.
02:33Ve size karşı birleşen birkaç küçük ülkeye dahi yenilmişsiniz.
02:38Ve önemli bir toprak parçasını kaybetmişsiniz.
02:41Ve bunun hemen akabinde tek mili birden yine savaşı ilan etmiş.
02:45Niye? İstanbul var asıl merkezde, asıl işgal edilirse, elde edilirse,
02:52savaşın akıbetini değiştirmesi bir yana tarihin akışını değiştirecek bir şey yani inanılmaz önemli.
02:58Hatta daha daha evveline gidecek olursak İstanbul'un fethi müthiş bir travma yarattığı için
03:03hani bunun şah sorununu bile başlattıkları bir milat olarak gösteren tarihçileri var Avrupalıların.
03:09Araştırmacıları var. O kadar önemli İstanbul.
03:11İstanbul başkenti oraya alırlarsa bütün savaş değişecek.
03:16O nedenle Çanakkale'den çıkarma yapmaları son derece önemli.
03:21Biz tarihi değiştirdik, savaşın tarihini uzattık, her şey bitti.
03:24Hatta işte Rusya'da devrim yaşanmasına neden olduk diyoruz.
03:28Mustafa Kemal sayesinde tabii ki arkadaşları sayesinde aynı zamanda.
03:34Ama onlar için de tersi bir niyet vardı. Boşa çıktı diyelim.
03:39Oradan geleceklerdi, müthiş bir hazırlıkları vardı.
03:42480 bin asker İrem Hanım yani olağanüstü bir şey.
03:46O şartlarda bizim tarafta 300 bin civarı o da yani zaten 250 binini kaybediyoruz.
03:53Kayda giren 50 bin şehidimizden bahsediyoruz.
03:57Düşünün ki isimsiz kahramanlar, isimleri dahi tespit edilemeyecek kadar bedenlerinden geriye hiçbir şey kalmayan şehitler.
04:06İşte o toprakta yatanlar hangi ruhtalardı?
04:09O geri çekilmeyi durdurmaya çalışan, işgale koşulsuzca bütün benliğiyle karşı koymaya çalışan,
04:17o vatan savunmasını yapan müthiş ruhlar, müthiş karakterler oradaki destanı yazdı.
04:23Tabi ki Mustafa Kemal'in o olağanüstü stratejisiyle, dirayetiyle, inatçılığıyla,
04:30asker duruşuyla ve vatanseverliğin o bitmeyen ateşiyle bu zafer elde edildi.
04:36Burada bu ruh halinin akışında çok üstün bir hissedişten,
04:42sürekli kayba dönmüş, sürekli mağlubiyetle sonuçlanmış bir yenilgiler silsilesi diyelim hatta bunun adına.
04:50Böyle bir sürece girmişsiniz.
04:51Düşünün, hep çok iyisiniz, çok süper güçsünüz, harikasınız, aslansınız, kaplansınız ama bakıyorsunuz ki
04:57sizi artık ordularınız bile Almanlara teslim edecek kadar çaresiz kılmışlar yüzyıllar içinde.
05:03Bütün devrimleri kaçırmışsınız, askeri alanda özellikle.
05:06Çok hızlı bir geriye gidiş.
05:07Aynen öyle, geriye gidiş.
05:08Yani Mustafa Kemal'in ben hemen hemen her yerde söylediğim sözünü burada yine tekrar edeyim.
05:13Eğer bir gününüz, gününüz aynısıysa, hiç ilerlememişseniz zaten geriye gitmiş oluyorsunuz.
05:20Doğal olarak, yani bırakın Osmanlı aynı kalsın diyelim ki kanuni dönemindeki gibi kaldı.
05:25Yetmez, o da geriye gitmek demek.
05:27Çünkü insanların el arnı toplamadı, ne yaptılar?
05:30Ateşli silahları geliştirdiler, müthiş bir teknik yatırım yaptılar, inanılmaz bir eğitim, öğretim ki onlar da kendi içlerinde
05:38çağ dışı, stikolastizm dediğiniz…
05:41Sanattan mimariye kadar tüm Avrupa modernleşti.
05:44Reform ettiler, her şeyi değiştirmeye çalıştılar.
05:46En azından yenileşmek için müthiş içerde bir savaş verdiler ve başardılar, aydınlanma hareketini yakaladılar.
05:53Osmanlı, Rönesans'ı kaçırdı, reformu kaçırdı.
05:56Ne yaptı?
05:57Kendi içinde haremde odaları genişletti.
06:00İşte duvar kaplamaları ne kadar estetik olabileceğiyle ilgili kaygıları kadar ateşli silahlarla ilgili kaygılanmadığından
06:07o nedenle işte bu sonuçları meydanlarda yaşamak zorunda kaldı.
06:1118 Mart zaferi burada sadece denizcilik hikayesi olarak, 18 Mart onun çıkışı olarak bilinir ama burada asıl bir ulusun doğuşunun nasıl olduğunu,
06:22nerede başladığını hatırlamamız gerekiyor.
06:25Deniz savaşlarıyla zafer elde ettik, 18 Mart'ı sonuna kadar, dibine kadar kutluyoruz, coşkuyla kutluyoruz.
06:31Müthiş yani, benim gibi ateşli bir batan savaş için inanılmaz önemli tabii ki bu tarih.
06:37Ama unutmayalım Mustafa Kemal denizde bitmeyen işi karada bitirdi.
06:42Asıl yani Anafartalar kahramanı üzerinde, Anafartalar mücadelesi üzerinde ve bu destan üzerinde yoğunlaşmamız gerekiyor.
06:49Burada da yine önemli üzerine gitmek lazım ki asıl mesele kara savaşlarında Mustafa Kemal aktör olarak belirdiği için
06:59deniz savaşına vurgu yapan kötü niyetlilerin de anlaşılması gerektiği meselesi.
07:03Yani buradaki oyuna da dikkat etmek gerekir.
07:07Bunu da altını çizerek yine vurgulamış olayım.
07:09Tabii şimdi sen de vurguladığın için ben de bir kez daha söyleyeyim.
07:13Öyle bir 18 Mart programları görüyoruz ki bazen Mustafa Kemal Atatürk'ün adı geçmiyor.
07:17O yüzden tam da benim bu programda vurgulamak istediğim aslında Atatürk'ün bir anlamda savaş dehası anlamında
07:25tarih sahnesinde ilk göründüğü, hatta Avrupalıların istihbarat raporlarına ilk geçtiği zamanlar
07:31Çanakkale'de ortaya koymuş olduğu o askeri deha yönettiği 57. Alay da elbette bu savaş açısından oldukça önemli.
07:38Bir Mustafa Kemal Atatürk'ün bu savaşa katkısını ve 57. Alayı dinleyelim.
07:43Şimdi insanlar tabii ki her zaman çok cesaret içinde davranış göstermeyebiliyorlar.
07:51Bazı askerler hepsi insan olduğu için elbette erler düşünsenize her şeyini geride bırakıp geliyor savaşa
07:58ve aslında neden olduğu da bilinen ama bazılarınca dört bas edilen gerekçelerle
08:05neden orada bu can siperhane mücadeleye verdiğini tam da anlayamamış olanlar diyelim.
08:10Bugün de belki torunlarının torunlarına rastladığımız kaçaklar diyelim.
08:15Onların da olduğu bir ortam hayal edelim.
08:18Şimdi bir bakıyorsunuz ki orduyu ayakta tutmak her zamankinden daha güç neden sürekli kaybetmişsiniz.
08:26Sürekli sürekli mücadele vermişsiniz asırlardır.
08:30Verdiğiniz kazandığınız her şeyi daha doğrusu yitirinme sürecine girmişsiniz.
08:36Artık her şey çok gözler önünde yaşanıyor.
08:38Müthiş bir yılgınlık var. Öyle düşünün yoksulluk dibine kadar yoksulluk.
08:43Yıllarca süren savaşlar gidenler geri dönmüyor.
08:46Düşünün artık İstanbul nasıl olsa işgal edilecek diye artık İstanbullu Anadolu'yu göç etmeye hazırlanıyor.
08:54Yani öyle ki hatta saray dahi kendini güvence altına almak için paralarını pullarını falan gönderiyor altınlarını maltınlarını yani.
09:02Hani o kadar çok Eskişehir'e mi de gidelim falan böyle düşünceler var kafalarda.
09:07İki tane gemi hazır bekletiliyor.
09:10Bir tanesi hanedan için bir tanesi de diplomatlar için.
09:14Yani bürokratlar ve diplomat ayrıcalıklı saray karakterleri için diyelim.
09:18Onlar hazırda bekletilen bir saldırı olursa İstanbul işgal edilirse onlar gemilerine binip gidecekler.
09:24Yapmadılar mı? Bahtettin yaptı mesela. Hep bu tasarım var yani onların kodlamalarında geriye dönüp bakacak olursak.
09:31Şimdi böyle bir yerde Mustafa Kemal süngünüzde mi yok diyor.
09:38Gelenleri gören birliğin çekildiğini görünce süngünüzde mi yok?
09:43Biz onlarla boy ölçüşemeyiz diyorlar ama o diyor ki hayır hayır ölçüşürsünüz.
09:48Size ölmeyi emrediyorum diyor.
09:50Bunlar büyük laflar. Büyük cümleler.
09:53Yani orada kendi de savaşıyor bu arada.
09:55Hani bir ofiste oturup oradan savaş yönetmiyor, izlemiyor.
10:00Başka generallerin, başka komutanların, başka askerlerin.
10:03Kaldı ki bir saat sebebiyle kurtuluyor ölümden.
10:05İnanılmaz. Neden biliyor musunuz?
10:07Bakın metre karesinde altı bin kurşun var.
10:11Mermi. Hayal edin.
10:13Bir şöyle bir şey okumuştum bir vakit.
10:16İki kurşunun havada birbirine çarpması için matematiksel olarak yani.
10:22Altı yüz milyonda bir olasılık olduğu söyleniyor.
10:27O kadar çok kurşun birbirine çarpmış ki savaş meydanında bulunmuş.
10:31Müzelerde görüyoruz zaten.
10:32Düşünsenize yani altı yüz milyonda bir olacak bir hadiseyi siz
10:37atış sıklığını, çarpışma yoğunluğunu bir düşününce zaten dehşete düşüyorsunuz.
10:45Yani o yüzden Deniz Savaşı çok kıymetli.
10:48Evet Nusret Mayın Gemisi, Ocean, Batı Yoğ, Seyit Onbaşı olağanüstü değerli.
10:55Hepsi bir yana müthiş bir ruh birlikteliği var.
10:57Amaç birlikteliği var. Müthiş bir şey.
10:59Mukaddes bir savaşın içindesiniz ve çok helal bir zafer elde ediyorsunuz.
11:04Ama gelin görün ki o metre karesine altı bin merminin düştüğü yerden
11:12oradan çıkabilmek bu kadar güç iken sizi tam olarak destekleyecek güçler bir tarafa
11:19kendi içinizden kendinizi yeniden yaratma ihtiyacı duyuyorsunuz.
11:23Yeniden yaratılmanız lazım. İki yüz elli bin kişi gidiyor.
11:27Karşı tarafta ağır kayıp veriyor. İşgalciler onlar.
11:31Bakın namuslu bir savaş, çok ahlaklı bir savaş.
11:35Bizim açımızdan ama. Bizim açımızdan.
11:38Çünkü biz saldırıya ancak savunmayla, onları püskürtmeye çalışarak karşılık vermeye çalışan,
11:45kendi toprağını savunmaya çalışan askerlerin hikayesinden bahsediyoruz.
11:50Kaldı ki bu, kurtuluş savaşını da başlatan ve devam ettiren.
11:55Çünkü orada biri doğuyor. Müthiş bir karakter.
11:57Zaten öyle bilenler biliyor, yakın çevresi biliyor.
12:00Daha çocukluktan onunla yol yürümüş insanlar onun ne kadar özel ve ayrıcalıklı biri olduğunun farkında.
12:06Fakat Kemal yerinde doğan, bir ulusa bir güneş gibi doğan bir karakter.
12:11İşte bizim de makus talihimizi, ters giden talihimizi yenmemize neden olan,
12:16işte o güneşin doğduğu, bir ulusun doğduğu yer, Kemal yeri de o destanın mihenk taşı haline geliyor.
12:24Yani Mustafa Kemal'in tarih sahnesine artık bir daha çıkmamacasına,
12:29tarihin hiçbir yerinden koparılmamacasına ne kadar denenirse denensin,
12:34unutturulmayacak kadar özellikli ve önemli diyelim ortaya çıkışının, belirişinin de yeridir Çanakkale.
12:43Bizim varoluşumuzun, en azından güdümüzün kaynağıdır.
12:49Bakın yendik, yenebiliriz duygusu ve düşüncesi hakim olmaya başlıyor.
12:54Biz onları püskürttük, yine yapabiliriz.
12:57Tek mili birden geldiler, Birleşik Donanma geldi ama ne oldu?
13:02Hiç yokken, müthiş bir ruhla beraber bu saldırı hareketsiz kılındı, bertaraf edildi.
13:10Karşı taraftaki Hezeyan'a düşünün, orada çok büyük bir özgüvenle saldırdı.
13:15Özellikle İngilizler, Churchill falan çok bekliyordu yani, mümkün değil geçemez.
13:19Dünyanın en yüksek iki donanması.
13:20Beş saat diyordu.
13:21Tabii tabii beş saat yani, ortalama beş altı saatte biz buradan geçer, İstanbul'da alırız, bu olayı bitiririz diyordu.
13:27Öyle olmadı.
13:28Demek ki neymiş?
13:30Sadece topla tüfekle değil, ruhla, inançla, kaderi yoğurma isteğiyle, duygusuyla her şey tersine döndürülebilir.
13:40Hikaye baştan yazılabilirmiş.
13:42Siz bitti demeden de bitmezmiş, buradan bunu çıkarıyoruz.
13:46Şimdi orada ruh ve aslında istekten söz ettiğimizde, o inançtan söz ettiğimizde,
13:50Seyit Onbaşı'yı özellikle de 18 Mart konuşuyorsak, anmamak mümkün değil.
13:54Yani orada yaşananlar artık dillere destan, yıllardır bizim yüz yıla aşkın süredir konuştuğumuz,
14:00belki bir yüz yıl, birkaç asır daha konuşulacak ve dillerden düşmeyecek bir hikaye bu.
14:05Bugün biraz günün anlamı ve önemiyle de coşkulu olduğum için sizden de dinlemek istiyorum.
14:10Sizin de çok harika ifade edeceğinizi düşünüyorum.
14:13Çünkü sonrasında kendisi bile söylüyor ya, ben bile bilmiyorum nasıl yaptım ki ben onu.
14:18İnsan gücünün çünkü yapabileceği bir şey değil.
14:21Olağanüstü zamanlarda olağanüstü güçler ortaya çıkabiliyormuş, onu gördük.
14:26Yanılmıyorsam 267 kilo kadar bir topçu mermisini kaldırıyor.
14:32Mekanizması bozulmuş, ben yaparım diyor ve yapıyor.
14:36Ama bunun gibi çok olağanüstü anlar yaşanmış savaş sırasında bir doktor,
14:41hasta oğlu, yaralı, ağır yaralı oğlu kendisine geldiğinde ilaç yokluğundan,
14:47kendi oğlu nasıl olsa ölecek diye düşündüğü için kendi oğluna vermiyor ilacı,
14:52ertesi gün cenazesine gitme fırsatı bulan bu doktor,
14:56öleceği için oğluna vermediği bu ilaçla hayat kurtarıyor.
14:59Düşünsenize bunu, yani kendi çocuğunuz ağır yaralı geliyor,
15:03çok sınırlı miktarda ilacınız var, ağrı kesiciniz var, penisiliniz var,
15:08çok çok sınırlı her şey, çok kıt.
15:11Kendi çocuğunuza zaten ölecek diye o ilacı vermiyorsunuz.
15:17Başkaları nasıl olsa kurtarılır umudu taşındığı için hala yani umut veren hastalara yönleniyorsunuz.
15:25İnanılmaz bir şey, mesela bunu nasıl unutabilirsiniz?
15:28Üstelemen Hasan, bebek doğdu bir gün gelme diyor Cevapbaşı.
15:32İzinlisin diyor, hayır diyor ben şimdi bırakamam, arkadaşlarıma bırakamam.
15:37O gün yanındaki arkadaşıyla şehit oluyor.
15:41Yani biz bunları unutursak kanımız kurur yahu.
15:45Yani hiç unutulur mu bunlar? Bu toprak nasıl zor kazanılmış?
15:49Onlar hiç eskimeyecek bu destanın bizim için de yaşatılması gereken anılarıyla bıraktılar bize bu konuşmaları.
15:59O yüzden bir yerinde değil bir dolu yerinde olağanüstülük içinde olağanüstülük yaratan,
16:06inanılmaz derecede büyük bir kendini aşan duyguya kendini adayan,
16:12vatan sevgisinden başka bir şey bilmeyen Mustafa Kemal'in tam da karakteri gibi,
16:17vatandan başka sevgili bilmeyen Mustafa Kemal'in tam da kendisi gibi askerleriyle birlikte elde ettiği zaferdi bu.
16:24Seyit Onbaşı'lar, Üsteğmen Hasan'lar, subaylar, doktorlar, hemşireler, kadınlar, cephedeki kadınlar,
16:33ilk hemşireler, hasta bakıcılar şu kadar korkmadılar.
16:37O metre karesine altı bin merminin düştüğü savaşta aman da aman tırnağım da kırılır diye kaygılarına düşmediler,
16:45canlarını dişlerine taktılar ve var olmaya çalıştılar, var etmeye çalıştılar.
16:50O yüzden bizim işte o tarihlerden buralara doğru her yeni yılda artı bir daha eklediğimiz ömre kapılıp da,
16:58o ömrün sihrine bu yaşananları, bu yapılanları, bu fedakarlıkları unutmayıp çok daha fazla sahip çıkmamız lazım.
17:05Anılarımıza, bizi biz yapan bu kader birliğine, bizi biz yapan bize, bizi hatırlatan tarihimize,
17:12bu anlatıma, Seyit Onbaşı'lara, Üsteğmen Hasan'lara ve elbette hiç unutamayacağımız,
17:19ne yapılırsa yapılsın, bakın deneniyor, denenmek de asla mümkün olmayacak bir şey.
17:26Mustafa Kemal Atatürk'ün yani Anapartalar kahramanının yarattığı ve yaşattığı o destandan bir an olsun vazgeçmememiz gerekiyor.
17:35Bugün eskisinden daha da çok kıymeti ortada sevgili İrem Hanım.
17:40Tarih de öyle bir şey ki canının istediği gibi yazamıyorsun zaten mutlaka biri çıkıyor,
17:44hayır kardeşim sen saçmalıyorsun bu böyledir diyor.
17:47Siz de söyleyince benim aklıma geldi bu her sene yeniden ömrümüze bir yıl ekleyip bunları unutmamalıyız dediniz ya,
17:53sizin söylediğiniz çok güzel bir şey var benim de aklımda kalmış.
17:57İngilizler, başka milletler o kadar bir ortak tarihleri yok ki bir müze açtıklarında ne koysak,
18:03bu telefonu mu koysak diye bir şey arıyorlar demişsiniz ne yaptığınız bir yayında.
18:07Halbuki biz ne kadar fazla daha belki bilmediğimiz, öğrenemeyeceğimiz kadar büyük bir geçmişe sahibiz.
18:13Şimdi 18 Mart'ı konuşurken Nusret Mayın Gemisi'nin hikayesini de konuşmamak olmaz.
18:17Bitirmeden evvel onu da dinleyeyim.
18:19Orada da çünkü yine ilginç yine çokça ders alabileceğimiz detaylar var.
18:23Şimdi karşımızda bir kere denizci milletler var.
18:28Karacılar, denizciler aslında bu modern jeopolitik kavramlar içinde de aktarılacak önemli noktalardan bir tanesi.
18:35Denizci milletler, karasal milletler, denizci devletler, karasal devletler.
18:39Donanması Haliç'te bağlı kaldığı için donanmaya sahip olmayan, donanmasını çürütmüş bir Abdülhamit döneminden sonra yaşanan,
18:49birbiri ardına yaşanan bir Osmanlı denizcilik anlayışı, anlamayışı diyelim buraya.
18:58Onu hiç unutmadan bir tarafa koyalım.
19:01Bir de diğer taraftan ta Pasifiklere kadar dünyanın diğer yörüngelerinden, yerlerinden o taraflara gemi gönderen, bunu çok önemseyen denizci milletler.
19:13Şimdi siz yani o rantasız güç derken buraları unutmamak gerektiğini bir daha hatırlatmış olursunuz bu soruyla.
19:21Yani bir tarafta denizci milletlerin üstün deniz teknolojisi, deniz yaklaşımı eğitmiş denizcilerini göndermiş sizi.
19:28İnanılmaz bir bileşik armada kurmuş ve bununla da övünüyor.
19:32Amiral düşünün ki hiç beklemediği sürprizde üç gemisi birden batınca şizofreni oluyor.
19:38Yani tetikleniyor hastalığı İngiliz Amiral'in.
19:41O kadar yıpranıyor ki hiç beklemiyorlar böyle bir şeyi.
19:44Nusret orada mayınları her şeyi aşıyor.
19:49Yani bu olağanüstü bir şey.
19:51O kadar büyük bir yenilik ki bu.
19:54Hiç beklemediğiniz şekilde, hiç öngöremeyeceğiniz biçimde sizin çünkü aklınızda kalan itilaf devletlerinin hatırında kalan donanmanın dahi çok zayıf olduğu ve gemileri tersanelerde çürütüldüğü bir gerçeklikle oraya geliyorlar.
20:15Ama Mustafa Kemal yine ben Mustafa Kemal'i sokacağım devreye.
20:18Çünkü çok doğru bir şey bu.
20:20Kara, hava ve deniz birlikteliğini, stratejik ortaklığını kurgulayıp bununla savaşa giren biri çünkü Mustafa Kemal.
20:28Onlar bunu beklemiyorlardı.
20:30Denizde böyle bir harikalık yaratılacağını, böyle beklenmedik bir karşı duruşla bir arada olacaklarını beklemiyorlardı.
20:37Hakikaten bu bir mucizeler savaşıdır.
20:42Ama kimin mucizesi?
20:44İnananların, vatanseverlerin hiçbir detayı atlamadan gününü gecesine katan ve yıllardır çektiği ızdıraba bir cevap vermek isteyen vatanseverlerin mucizesidir.
20:58O yüzden Nusret Mayın Gemisi'ni yaptığı o şartlarda düşünün yani hiç kimsenin yardımı yok, Alman işbirliği falan filan Almanların kendine haceti yok zaten.
21:07O yüzden onlar ne kadar hakimse bir dönem o kadar çok yenilgi aldık, kaybettik.
21:13Mustafa Kemal ne zamanki devreye girdi talih değişti.
21:17O yüzden hiçbir teknik, teknolojik bilgi, altyapı vs. onlarla kıyaslanacak gibi yokken onun içinde Nusret Mayın Gemisi herkese şaşırtırıcısına tarih sahnesinde ismini bırakıp yok oluyor.
21:33Yani biz o kadar büyük bir tarihin çocuklarıyız ki sahip çıkamayanlar, sahip çıkılmayan her şey için sorumluluk hissetmeli.
21:45Artık zararın neresinden dönülürse kârdır sevgili İrem Hanım.
21:4918 Martlarda hatırlıyoruz, 19 Martlarda unutuyoruz. Olmaz.
21:53Kara savaşlarını, deniz savaşlarını kabul edip kara savaşlarını reddedenler oluyor. Olmaz.
22:01Yani Seyit Onbaşı'dan bahsedip ki o bizimdir, o bizim, milletimizindir ancak.
22:06Atatürk'ü görmezden geliyorlar, Anafartalar kahramanı. Olmaz.
22:11Bu bir çılgınlık.
22:12Olmaz. Bu bir hakikaten son dönemin çok yaygın bir tanımlamasıyla söyleyeyim akıl tutulması.
22:18Dolayısıyla ne nusretler unutulur, ne mayınlar, ne o zincirleri kıranlar, ne o dediğim gibi üsteymenler, kızını göremeyen şehit düşen üsteymenler, ne doktorlar kendi çocuğuna ilaç az diye vermeyip,
22:34nasıl olsa ölecek ölümünü öngördüğü için vermeyip de ama bir umut varsa kurtarabileceği kişiye o ilacı veren o inanılmaz harikulade karakterler,
22:45işte onlara çok şey borçluyuz onları hatırlayıp bugün sahip olduğumuz her şey için şükranla tarihi de minnehle anmamız gerekiyor.
22:54Yani 18 Martlar kutlu olsun ama 19 Martlar hatırlansın, Nisan, Mayıs, Haziran sonrası hepsi hepsi hatırlansın.
23:02Deniz savaşları, kara savaşları kişilerin ideolojik savruluşlarına, tercihlerine göre ayırt edilerek birbirinden farklı algılanarak aktarılmamalı, anlatılmamalı.
23:13Anafartalar destanı hepsinin üzerindedir. Mustafa Kemal'in varlığı her şeyin üzerindedir orada.
23:20O ruhu veren de herkesi bir araya getiren de olmazı olduran da Mustafa Kemal'dir.
23:25Evet şimdi aslında orada baktığımız zaman daha sonrasında Cumhuriyet'in kuruluş yıllarında da Atatürk'ün deniz kuvvetlerine ne kadar önem verdiğini bildiğimiz için
23:34şimdi boğazlar gibi kritik co-politik noktalara sahip olan bir ülkenin zaten gemilerinin tershanelerde çürümesi de bugünün yine ünlü tabiriyle akıl tutulmasıdır.
23:44Efendim bitirmeden evvel eklemek istedikleriniz var mı? Çok teşekkür ediyorum.
23:48Ben teşekkür ederim. Yine her zamanki gibi aktı geçti söyleşi zamanımız.
23:5318 Mart hepimize bir daha bir daha düşünme fırsatı versin diyelim.
23:58Bir daha kutlayalım. Hep kutlayalım. Aman ha bir zaferi diğerinden ayırt etmeden kutlayalım.
24:04Mustafa Kemal Atatürk'ü unutmadan kutlayalım. Teşekkür ediyorum beni davet ettiğiniz için.
24:09Ben teşekkür ediyorum yeniden. İyi ki geldiniz.
24:12Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri bugün 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Zaferi'nin yıl dönümü.
24:18Dolayısıyla bugün özelinde sizler için stüdyomuza tarihçi ve yazar çok kıymetli Çiğdem Bayraktar Örü davet ettik efendim.
24:25Onun cümleleriyle dinlemek her zaman keyifli, her zaman güzel.
24:29Sizler için yine 18 Mart'ın anlamını konuştuk. Bizlere neler hatırlattığını, neler hatırlatması gerektiğini ve neleri unutmamamız gerektiğini vurgulayarak konuştuk efendim.
24:40Bizler için hala çok büyük bir mücadele ve umut kaynağı, birer ilham kaynağı bu zaferler.
24:45Çok büyük imkansızlıklar içerisinde başarılmış adeta mucizelerden söz ediyoruz.
24:50Dolayısıyla bugünü anımsamak, bugünü yalnızca 18 Mart özelinde değil Sayın Öründü aktardığı gibi her gün hatırlamak ve ilham almak çok önemli.
24:59Şehitlerimizi saygı ve sevgiyle anıyoruz. Atatürk'ü, Mustafa Kemal Atatürk'ü ve bütün silah arkadaşlarını buradan yeniden hatırlıyoruz ve onlara teşekkür ediyoruz.
25:08Böyle sonlandıracağım.