• 9 saat önce
Gece Haberleri, 24 saatin tüm gelişmelerini ekrana getiriyor.

Kategori

🗞
Haberler
Döküm
00:00:00İyi geceler CNN Türk ekranlarına hoş geldiniz ben Samet Güner her akşam olduğu gibi bu akşam da konuklarımızla birlikte gündemdeki önemli başlıkları değerlendireceğiz.
00:00:17Bu akşamın başlığı tabi Cidde'de yapılan anlaşma neler oldu?
00:00:22Suudi Arabistan'da Amerika Birleşik Devletleri Ukrayna arasındaki zirve sonuçlandı heyetlerin görüşmesi tam 9 saat sürdü Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Rubio Ukrayna'nın 30 günlük ateşkesi kabul ettiğini açıkladı.
00:00:38Rusya'dansa henüz bir ses yok sıcak gelişmeyi konuklarımızla birlikte değerlendireceğiz önce konuklarımı tanıtayım sizlere sosyolog İsmail Öz bizimle birlikte ve uluslararası ilişkiler uzmanı Necmettin Mutlu yayın konuğumuz.
00:00:54Hoş geldiniz diyorum iki konuğumuza.
00:00:56Hoş bulduk teşekkür ediyoruz.
00:00:58Cevat Bey bizimle birlikte.
00:01:00Ben de isimde bir şeyim var diye düşündüm.
00:01:03Ben de dedim acaba Cevat Bey bizimle birlikte bu akşam iki konumuza birlikte gündemi değerlendireceğiz konuşacağız.
00:01:12Hoş geldiniz diyorum iki konuğumuza da.
00:01:14Hoş bulduk teşekkür ediyoruz.
00:01:16İyi yayınlar.
00:01:17Tabi önemli bir gelişmeydi baktığımız zaman Ukrayna Rusya arasında özellikle gelecek Trump geleceğim zaman 24 saatte savaşları bitireceğim diyordu.
00:01:26Bunun içinde adımlar atıyor ama adımları nasıl onu konuşmamız değerlendirmemiz lazım.
00:01:3130 günlük bir ateşkes söz konusu ama Putin daha önce hatırlatacak olursak kısa süreli bir ateşkesi kabul etmeyeceğini dile getirmişti.
00:01:42Sizce bu süreçte Putin ilk kez mi masaya oturacak?
00:01:47Cevat Bey sizinle başlayalım nasıl değerlendiriyorsunuz?
00:01:51Tabi şimdi anlaşma çok zorlu bir süreçten geçti ve sonunda tek taraflı bir anlaşma oldu bu.
00:01:58Yani daha henüz Putin'in ve Rusya'nın cevabı belli değil.
00:02:02Fakat genel çerçevede bir baktığımız zaman Putin'in bu anlaşmayı kabul edeceğini bekliyorum.
00:02:11Çünkü Amerika kendi prestijini yere atarak riske atarak Putin'le ve Rusya'yla daha önceden koordine etmeden böyle bir anlaşmayı imzalamaz.
00:02:23Tabir yerindeyse artık yerin altını Amerika yerin üstünü de Rusya işgal ediyor bu görünüyor.
00:02:31Yani zaten Amerika ve Trump daha önceden Rusya'nın işgal ettiği yerlerden çekilmesine gerek olmadığını söyledi bir.
00:02:41Bu anlaşmanın içinde Amerika'nın mesela güvenlik garantisi vermiyor Amerika halbuki Ukrayna bunu çok istiyordu.
00:02:48Yani güvenlik garantisi karşılığında böyle bir anlaşma yapalım diyordu.
00:02:52Hatta Oval Ofis'teki o tartışma izleyicilerimize hatırlatılım ekranların ortasına da geliyor.
00:02:58Bu tartışma zaten o güvenlik gerekçelerinin karşılanmaması üzerine bir karşılıklı atışmayla ortaya çıkan süreç buyurun lütfen.
00:03:07Yani savaşı bitirmekten ziyade geçici bir 30 günlük anlaşmayı bahane ederek Ukrayna'nın minerallerine el koydular.
00:03:17Bu kadar net Riyad'da Amerika istediğini aldı.
00:03:21Bunun dışında mesela 500 milyar dolarlık bir anlaşma şartını kaldırmış görünüyor.
00:03:28Böyle bir meblağ yok ama bilinen o şey bundan çok çok daha fazlası.
00:03:34Hatta şöyle bir durum var Rusya'nın işgal ettiği Donetsk bölgesinde doğuda en çok maden ve mineraller o tarafta var.
00:03:46Yani Rusya bile eğer Amerika gelirse biz burada şirketlerimiz birlikte çalışır diyerek zaten bir yeşil ışık yakmıştı.
00:03:54Ben bunu bu anlaşmayı Putin'in ivedilikle kabul edeceğini zannediyorum.
00:04:00Çünkü Rusya'da bir şekilde hem ambargolara maruz kaldı Avrupa tarafından özellikle.
00:04:05Biraz da resmileştirmiş de mi olacak?
00:04:07Hani akılları sizin söylediğinizden yola çıkarak soruyorum.
00:04:10Artık resmiyette buralar ilhak edilmiş bölge olduğu Amerika tarafından da kabul edildi.
00:04:16Kabul edildiyse artık bunun geri dönüşü olmayacak görünüyor.
00:04:21Şimdi gelecekte çıkarılacak olan madenlerin ve değerli minerallerin %50'si üzerinden anlaştılar.
00:04:28Bu şudur yani burada olan Ukrayna halkına oldu.
00:04:33Açık söyleyelim bu savaşın asıl kaybedeni halk oldu.
00:04:37Hem yüz binlerce insan savaşta kaybettiler.
00:04:41Artı yani Ruslar mı işgal ediyor bu ülkeyi komple derken bir anda Amerika işgal etti.
00:04:47Ve çocuklarının geleceğini teslim ettiler.
00:04:50Bakın yöneticinin olumsuz davranışları ve iyi yönetememesinin süreci iyi yönetememesinin sonucu ne oldu?
00:04:58Ülkenin geleceğini Amerika'ya ve batıya teslim ettiler.
00:05:04Burada yani altyapıları çok Ukrayna'nın altyapıları gitti.
00:05:11Ve onun dışında da en son olarak şunu söyleyebiliriz.
00:05:15NATO'nun üyeliğini ısrarla isteyen Ukrayna artık Amerika'nın sömürgesi oldu hocam.
00:05:23Görülen bu.
00:05:25Siz nasıl değerlendiriyorsunuz peki İsmail Bey bu süreci?
00:05:30Yani önemli konulardan biri Putin bu kez masaya oturacak mı?
00:05:35Çünkü kısa süreli bir anlaşma istemiyorum demişti cümle arasında.
00:05:39Fakat tabi Amerika'nın hem Putin'le görüştüğünü biliyoruz.
00:05:42Hem Ukrayna'yla ekranlara da geliyor.
00:05:45Zelenski'yi neredeyse bir tiyatro gibi köşeye sıkıştırdı biliyoruz.
00:05:49Ardından Zelenski mektup yazdı ben hazırım dedi anlaşma yapmaya.
00:05:53Tarafları hazırlayıp mı bu 30 günlük kısa süreli bir ateşkes kabul ettirmeye çalışıyor tarafları?
00:06:00Yani görünen tablo çünkü zaten ilk görüşme yine Suudi Arabistan'da Rusya'yla yapıldı.
00:06:07Hatta o zaman biz şunu da eleştirmiştik.
00:06:11Yani burada işin bir tarafı Avrupa bir tarafı Ukrayna.
00:06:15Fakat onlar masada değiller.
00:06:17Siz işte Rusya'yla kendi aranızda bir ne yapıyorsunuz?
00:06:21Yani öyle ya bir şeyi dikte etmek gibi oluyor.
00:06:23Yani iki tane büyük devlet bir araya gelmiş bu sefer Avrupa'ya ve Ukrayna'ya bir şekilde bir şeyi dikte etme.
00:06:30Ki zaten şu anda bu bir dikte oldu.
00:06:32Yani burada siz kalkıp da şimdi yani o Beyaz Saray'daki hakikaten o diplomasi afatından sonra
00:06:41yani böyle bir dünya tarihinde herhalde bunun örneğini çok da sayamazsınız.
00:06:47Yani kameralar önünde böyle iki devlet başkanının işte hatta birinin böyle azarlandığı çocuk gibi böyle haşlandığı bir diplomasi türü bilmiyorum.
00:06:57Yani bunu hiçbir yere de koyamayacağımızı zannediyorum.
00:07:00Dolayısıyla da burada aslında şimdi hani bir antlaşma bir böyle ne bileyim hani şimdi şey vardır ya
00:07:07Birleşmiş Milletler'de devletler ne kadar küçük olursa olsun işte eşittir egemenlik bakımından eşit kabul edilirler.
00:07:14O göz teması ama bunun böyle olmadığını biz biliyoruz değil mi?
00:07:17Arka taraftaki ekonomik güç, para, işte silah, ordu, insan kaynağı bakımından asla devletler bu anlamda da
00:07:24hiçbir zaman fiili olarak sahada böyle bir eşitlemeden de bahsedemeyiz.
00:07:29Biz açıkçası diz çöktürülmüş hani bugün bir anlaşma varmış gibi görünse de diz çöktürülmüş.
00:07:38Şimdi güç sizde elinizde ondan sonra hani çocuğunuz bazen diyelim değil mi?
00:07:45Bazen bazı babalar çocuğuna söz dinletemediği zaman işte haşlığını keser veya işte ona bir takım yaptırımlar uygular.
00:07:52Ondan sonra bir şekilde hani babayla çocuğun oradaki eşitliğinden bahsedebilir misiniz?
00:07:56Yani dolayısıyla bütün gücü elinde bulunduran baba bazı imkanları kısıtlayarak çocuğunu kendi safına çekmeye çalışır bazen ya.
00:08:04Doğru bir yöntem olmasa da her ne kadar benim savunduğum ve doğru bir kullanım.
00:08:09Yani böyle çok pragmatik bakanlar için söylüyorum.
00:08:12Böyle bir yöntem uygulayanlar var.
00:08:14Dolayısıyla burada da böyle bir tablodan bahsedebiliriz.
00:08:18Bir şekilde Zelenski'ye diz çöktürdüler, o masaya oturtturdular ve bununla da anlaşma olacak şimdi.
00:08:25Böyle bir şey tabii ki yok.
00:08:26Ben de aynen katılıyorum ve kesinlikle burada bir sömürge doğdu.
00:08:32Yani belki enteresan gelebilir.
00:08:35Sömürgeler genellikle biliyorsunuz hep Afrika'da, Asya'da değil mi Orta Doğu'da falan oluyordu.
00:08:40Ama bugün Avrupa'nın göbeğinde bir sömürge doğdu.
00:08:43Ha öbür taraftan şu da bir hakikat.
00:08:46Yani bugün Avrupa Batı'yı bir bütüncül olarak okuyacak olursak yani Amerikayı da Batı'dan vareste tutmuyorum.
00:08:54Dolayısıyla da bugün Avrupa'nın Batı'nın hattında çok ciddi bir yarılma vardır.
00:08:59Yani Ukrayna aslında Amerika ile Avrupa'nın arasını çok ciddi bir şekilde böldü.
00:09:04Avrupa'nın tutumu tam tersi yani.
00:09:08Ukrayna için savaşmaya devam edilmeli.
00:09:11Asker gönderilmesi konusu olmalı demiyordu.
00:09:15Bunlarla bahsediyordu.
00:09:16Hatta o olaydan sonra hatırlarsanız hemen İngiltere'ye koşup giden bir Zelenski vardı.
00:09:22Liderlerle falan.
00:09:24Ama tabii ki burada aslında bu bir şeyi daha ortaya çıkardı.
00:09:28Ben şunu hep söylüyorum kendimce.
00:09:31Bugün orada yaşanan şey.
00:09:33Hani birileri belki bu politikayı farklı gibi okuyor olabilirler.
00:09:37Ama ben Biden'ın bıraktığı yerden Trump'ın kendi tarzıyla bir şeyi devam ettirdiğini düşünüyorum.
00:09:45Ama Biden'ın daha farklı değil miydi?
00:09:47Biden'ın yoğurt yeme biçimi farklıydı mesela.
00:09:52Ama aslında şu anda Trump bana göre Biden'ın bıraktığı yerin üstüne.
00:09:57Hani bizim Anadolu'da bir laf vardır ya.
00:09:59Ben yordum o yakaladı falan gibi.
00:10:01Yani aslında Biden'ın yorduğu Avrupa'yı yani zayıflığını gösterdiği.
00:10:07Ben bunu bir ayna olarak da söylüyorum.
00:10:09Böyle bir metafor kullanıyorum.
00:10:10Ve diyorum ki Ukrayna Avrupa'ya tutulmuş bir ayna.
00:10:13Amerika tarafından.
00:10:15Ve onlara kendilerinin ne kadar zayıf olduğunu.
00:10:18NATO olmadan Avrupa olmadan yaşayamayacaklarını onlara gösterdi.
00:10:22Ve bugün Avrupa'daki korkuyu da buradan okuyorum ben zaten.
00:10:25Zaten baktığımız zaman Ukrayna savaşı olmadan önce artık NATO'nun beyin önünde gerçekleştiğini biliyordu.
00:10:30Bunu söylüyordu işte bunları söylüyordu.
00:10:32Sonra ne oldu? Genişleme geldi.
00:10:34Çok sabır atma izleyicilerimiz içinde.
00:10:36Akabinde Ukrayna savaşının başlaması.
00:10:38Gel şunu da söyleyelim.
00:10:392014'te zaten Kırım'la birlikte başlayan bir Ukrayna Rus savaşı vardı.
00:10:44Ukrayna'nın doğusunda devam ediyordu.
00:10:462022, 24 Şubat itibariyle aslında ülkeye yayıldı.
00:10:51Rusya'nın yaptığı operasyon diye belirttiği o kuşatmayla tüm ülkeye saldırmasıyla birlikte bunu hatırlatalım.
00:10:59Akabinde de Avrupa artık askeri gücüne ihtiyaç olduğunu.
00:11:03NATO'nun beyin ölümünün gerçekleşmediğini.
00:11:06Ordu kuralını değil mi bunları koruyacağını.
00:11:08Avrupa'yı koruyacağını hatırladı.
00:11:10Ve milyar dolarlık anlaşmalar da yapılmış.
00:11:14Amerika Birleşik Devletleri milyar dolarlık silah satış anlaşmaları yaptı Avrupa'ya.
00:11:19Benim aslında demek istediğim şey bu.
00:11:21Biden'in yorduğu, Biden'in aslında aciziyetlerini gösterdiği Avrupa'ya.
00:11:27Bugün o Trump vari, Trump'un o vahşi kapitalist mantığıyla bir tüccar gibi.
00:11:32Bir efendim ne diyelim şey olur ya böyle bazen mafyatik bir şeyle böyle haraç kesme mantığıyla.
00:11:42Şu anda tam onun böyle çıplak bir şekilde gösterdiği.
00:11:46Hiç böyle diplomasinin o alengirli cümlelerine böyle ağdalı metinlerine girmeden, konuşmalarına girmeden.
00:11:54Son derece böyle çıplak bir halle aslında bir şeyi ortaya koyuyor.
00:11:59Ve o tavrıyla Biden'in bıraktığı şeyi kendi tavrıyla topluyor.
00:12:04Yani ben size şunu söyleyeyim.
00:12:06Biden bu Amerika'nın bence temel şeyi olarak da ilerliyor.
00:12:10Yani dolayısıyla bugün biliyorsunuz yani o ilk günlere gittiğinizde Amerika zaten bağımsızlığını kime karşı kazandı?
00:12:19İngilizlere, İspanyollara, Avrupalılara karşı.
00:12:21Yani bu savaş ikinci dünya savaşı sonrasında İngiltere'nin tahtına oturan Amerika'dan bahsediyoruz.
00:12:27Yani bu savaş arka tarafta başka bir şekilde hep vardı.
00:12:30Ama Ukrayna savaşıyla birlikte bu bambaşka bir yere evrildi.
00:12:33Ve Trump da bugün dediğim gibi o Biden'in çökerttiği şeyi bugün çok rahat bir şekilde topluyor.
00:12:42Sömürgeleştiriyor.
00:12:44Ve bugün Ukraynalı çocuklar bak bugün bu anlaşmanın yürürlüğe girdiğini ve ki olacak ben inanıyorum.
00:12:50Yani Rusya da bir şekilde buraya gelecek.
00:12:52Çünkü önceden bunlar mutabakata vardılar.
00:12:54Sorun buradan çıkıyordu.
00:12:56Çünkü Avrupa istemiyordu.
00:12:58Yani hani o direnç oradaki o efelenme biraz böyle hani Trump'a karşı biraz gücü göstereyim falan gibi olan şeyin arkasında da aslında İngiltere'nin gücü vardı.
00:13:06Aslında mesela orada Zelenski kendi gücüyle değil aslında Avrupa'nın bir itkisiyle onu birazcık hissederek aslında biraz direnebilmişti.
00:13:15Ama Avrupa'nın da aslında gücünün buna yetmeyeceğini anladığı zaman orada geldi biat etmek zorunda kaldı.
00:13:22Bir silah yok bir şey yok ne yapacaksın?
00:13:24İşte burada bağımsızlık kendi silahını üretmek değil mi?
00:13:27Bütün bunların ne kadar büyük bir şey olduğunu biz bir kere daha gördük.
00:13:32Ve bugün Avrupa...
00:13:33Ama silahı üretmek de yetmiyor hocam.
00:13:35Tabii ekonomik güç de önemli.
00:13:37Avrupa dedik ya Avrupa'nın ürettiği silahlar var.
00:13:40Uçakları var.
00:13:41Eurofighter'ları var.
00:13:42Evet.
00:13:43Çok özel teknolojileri var ama askeri gücü yok.
00:13:46Askeri gücü yok, ordusu yok, insan kaynağı yok.
00:13:48Problem konformizme alışmış bir Avrupa var.
00:13:51Şimdi bütün bunlarla beraber düşündüğünüz zaman Avrupa'nın geldiği kilitlenmeyi düşünebiliyor musunuz?
00:13:56Burada ben Türkiye olarak bir Türk olarak bu ülkenin bir vatandaşı olarak şöyle mutluyum.
00:14:02Bu kavgayı kahvemi çayımı içerek inanılmaz keyifle izliyorum biliyor musunuz?
00:14:08Niye izliyorum?
00:14:10Niye izliyorum?
00:14:11Niye izliyorum?
00:14:12Niye izliyorum?
00:14:13Niye izliyorum?
00:14:14Burada İmmanuel Wallenstein'ın teorisi üzerinden giderek söylüyorum.
00:14:19Diyor ki batı çökerse ne olur?
00:14:21Hiçbir şey olmaz.
00:14:22Binlerce alternatif doğar.
00:14:24Ben bu alternatiflere çünkü bizim sadece kendimizin güçlenmesi yetmez.
00:14:29Sadece bizim insanlar tabii ki bu kavga biraz ekonomik kavgayla devam etsin.
00:14:34Savaşarak değil de birbirlerini böyle yesinler.
00:14:36Ama arka taraftan biz güçlenirken rakibimizin stratejik olarak pozisyon kaybetmesi bize çok şey kazandırır.
00:14:44Stratejik pozisyon mu?
00:14:45Evet.
00:14:46İşte onların zayıflaması.
00:14:47Niye izliyorum?
00:14:48Niye izliyorum?
00:14:49Niye izliyorum?
00:14:50Ben bu ekonomik savaşları, bu çökmeleri bunları çok keyifli izliyorum.
00:14:56Çünkü onları zayıfladıkça, onlar birbirlerine düştükçe bize ait olan biz de ama burada bizim ne yaptığımız önemli tabii.
00:15:03Yani burada sırt üstü yatıp onlar birbirlerini yesinler biz de buradan büyüyelim öyle bir şey yok.
00:15:08Biz de güçlenerek onun farkında olarak biz burayı yürütebilirsek
00:15:12onların boşalttığı alanları, onların yarılmasından ortaya çıkan boşlukları biz doldurarak daha da başka bir yere gireceğiz.
00:15:20Yani ben bunun için biraz da o sarkaç için heyecan duyuyorum.
00:15:24Yoksa tabii ki savaşlar, gördük işte Ukrayna Savaşı bile bizi değil mi?
00:15:29O tedarik zincirlerini alt üst etti, tahıl koridorları oldu, bilmem neler oldu falan.
00:15:34Yani bütün bunları hep konuştuk.
00:15:36O ayçiçek yağı krizlerini konuştuk vesaire.
00:15:39Bütün başlıkları değerlendirdik ama tabii sizlere IŞİD seviyesi söz vermek de istiyorum.
00:15:44Ama katkı sağlayarak devam edebiliriz.
00:15:46Şimdi Cevat Bey şunu bir anlatayım.
00:15:48Bu açıklama yapıldıktan sonra Vladimir Zelenski'den bir açıklama geldi.
00:15:53Amerika Birleşik Devletleri'nin 30 günlük ateşkes önerisini olumlu bulduklarını belirtti.
00:15:58Amerika Birleşik Devletleri'nin Rusya'yı da ikna etmesi gerekiyor.
00:16:02Yani biz razıyız.
00:16:04Eğer Ruslar razı olursa bu sessizlik yani ateşkes o anda devreye girecektir dedi Zelenski.
00:16:12Aynı soruya döneceğim.
00:16:14Putin ne diyecek Rusya ne diyecek?
00:16:16Beklentiniz ne?
00:16:18İsmail Bey dedi ki Rusya'nın da kabul edeceğini düşünüyorum.
00:16:20Çünkü Amerika ile anlaşmıştır.
00:16:22Tabii şimdi Putin biraz daha istihbaratçı zihniyetiyle yönettiği için çok istediğini almadan kesinlikle bırakmaz.
00:16:31Mesela bu çok para harcadı Rusya.
00:16:33Çok bedeller ödedi.
00:16:35Çok asker öldü.
00:16:36Yani 100 bine yakın asker öldü diye söyleniyor.
00:16:38İlk baştan zaten ambargo ile birlikte bir sarsıldı Rusya'nın ekonomisi.
00:16:43Şimdi bu harcadığı paranın veya insan gücünün karşılığını almadan.
00:16:47Sarsıldı ama baktığımız zaman Rus para birimine, kendi ticaretine çok da şu an itibariyle sarsıldı denilebilir mi?
00:16:54Yok ilk başta ilk ambargo geldiğinde.
00:16:58Kısa bir süre.
00:16:59Çünkü halk çok hazırlıklıydı.
00:17:01Ani oldu o olay.
00:17:03İşte Rus iş adamları paralarını yurt dışına çıkarmaya çalıştılar.
00:17:06Epey bir kısmı Türkiye'ye geldi.
00:17:08Sanatçılara ambargo konuldu.
00:17:10Avrupa'da onu hatırlatmak adına.
00:17:12Yazarlara bile.
00:17:14Postoylara falan.
00:17:17O arada tabii yani İsmail Bey'in söylediklerine biraz katkı olması hasebiyle.
00:17:23Türkiye çok enteresan bir siyaset yaparak her iki tarafla görüşebilen tek ülkeydi o günlerde.
00:17:31Yani 30 bin ton tahılı boğazlardan geçirerek hedefine ulaştırmak ki devamı gelmedi maalesef.
00:17:3930 milyon ton.
00:17:41Ben 30 bin ton diye aklımda kalmıştım ama.
00:17:4530 bin çok küçük bir şey.
00:17:47Böyle rakamları söyleyince bir kontrol etmek lazım.
00:17:49Çok küçük bir şey. Milyon ton.
00:17:51Devamı gelmedi bunun.
00:17:5330 bin ton dediğin bir tır yani.
00:17:56Daha sonrası şöyle.
00:17:59Rus iş adamları vesaire çok zorluğunda kaldı.
00:18:03Sözün özeti.
00:18:05Rusya o Donetsk'e almadan mesele bırakmaz Ukrayna'yı.
00:18:08Bir kere o konuda taviz vermez.
00:18:11Yani geri adım atmaz.
00:18:13Şimdi orada ne olacak?
00:18:15Çünkü Rusya diyor ki ilhak ettiğimiz yerler ilhak edilmiştir.
00:18:18Ukrayna da diyor ki tüm topraklarımız geri verilmelidir.
00:18:21Nasıl bir anlaşma olacak?
00:18:23Şimdi Trump'ın söylediklerine göre Rusya geriye çekilmeyecek oradan.
00:18:29Sonuç itibariyle güçlü olan haklıdır tezini bir kez daha burada görmüş olduk.
00:18:35Maalesef güçlü olan haklı.
00:18:37Evet şöyle bir durum var.
00:18:39Buradan çok ilginç bir ders çıkarmak lazım aslında.
00:18:43Avrupa'ya ve Amerika'ya batıya sırtını dayayanların
00:18:47ne kadar zora düştüğünü, ne kadar ülkelerine zayiat verdiğini
00:18:56kendi ayaklarının üstünde durmayıp da bir başka ülkeye güvenmenin
00:18:59ülkenin geleceğine nasıl zarar verdiğini burada elin altına binen
00:19:04Bu arada tahıl koridoru anlaşması ya 33 milyon tona yakın bir keçi
00:19:09burada söylemiş olalım.
00:19:11Binden fazla gemiyle.
00:19:13Ve Türkiye o arada mesela Türkiye çok enteresan bir şekilde
00:19:19biz Avrupa Birliği'ne üye değiliz.
00:19:21Dolayısıyla Avrupa Birliği'nin Rusya'ya yaptığı ambargolara
00:19:24katılmak zorunda değiliz diyerek katılmadı.
00:19:28Ve o siyasetiyle her iki ülkeyle görüşebilen tek ülkeydi.
00:19:33Çünkü o gün Amerika'da görüşemiyordu.
00:19:35Yani Amerika'ya da kapılarını kapatmıştı Ruslar.
00:19:38Ve müzakereler İstanbul'da yapıldı epey bir kısmı.
00:19:42Ve her iki ülkeden de biz yani o krizi fırsata çevirebilen
00:19:48tek ülke olduk.
00:19:49Her iki ülkeye de kapılarımızı açtık.
00:19:51Esir takasları yapıldı burada.
00:19:53Esir takasları yapıldı bravo.
00:19:54Her iki ülkenin de ekonomik o ambargolarını esasla yine
00:19:58Türkiye üzerinden dolaylı bir şekilde dönmüş olduk.
00:20:03O ambargoların etrafından ve Türkiye orada tarafsız kalarak
00:20:08güzel bir siyaset işlemişti.
00:20:10Bunu söylemekte fayda var.
00:20:12Fakat esas önemli olan konu şu şimdi tamam bundan sonraki
00:20:16dönemde hani Ukrayna durulursa Türk enerji firmalarına daha
00:20:21çok iş düşecek.
00:20:22İşte Ukrayna'nın yeniden yapılandırılmasında yine Türk
00:20:25firmaları başı çekecek.
00:20:27Bu kesin.
00:20:28Fakat yani bir ülkenin iyi yönetilememesinin sonucunun
00:20:35nelere mal olduğunu gördük.
00:20:37Milyonlarca Ukraynalı Avrupa'da sefil perişan bir halde.
00:20:41Yani Avrupa'yı da zor durumda bıraktılar.
00:20:44Orada da çok istenen bir halk değil esasla.
00:20:47Yani bir an önce onlar da tabii ülkelerine dönmek istiyor ama
00:20:50şöyle bir durum var.
00:20:51Ben Ukrayna'da bulundum çok.
00:20:53Hocam binlerce kilometre düz arazi.
00:20:57Dümdüz.
00:20:58O yüzden zaten tahıl çok fazla.
00:21:01Rus Sovyetler Birliği zamanında bütün Sovyetlerin ve Sovyet
00:21:05Cumhuriyetler Birliği'nin bütün tahılını temin eden ülkeydi.
00:21:09Rusya'nın da tabii ki büyük bir rezervi var.
00:21:12İkisi de çok büyük bir rezervi var.
00:21:14Mesela kışın Sovyetler Birliği'nde her ülke bir şey üstüne.
00:21:18Mesela Azerbaycan pamuk veriyordu, petrol veriyordu vesaire.
00:21:22Kışın yağmur yağdığı zaman artık yazın sulamaya ihtiyaç olmayan bir ülke düştü.
00:21:27O kadar muazzam.
00:21:29Ve Ruslar onun için oraya gözün dikti.
00:21:31Çok muazzam bir ülke.
00:21:32Bereketli, topraklı.
00:21:33Ama oraya battılar da biliyorsunuz yani biraz tanklar manklar yani.
00:21:37Tabii.
00:21:38Orta Antik Savaşı için ben bir ay boyunca savaşı takip ettim.
00:21:41Ya kimin yanında ne anlatıyorum ben yani.
00:21:43Rica ederim.
00:21:44Orada şöyle bir şey var.
00:21:45Dediğiniz gibi dümdüz bir alan.
00:21:48Bir tank geldiği zaman görülmeme şansı yok savaş alanında.
00:21:51Bir de hareket etmeleri de değil mi?
00:21:53Bir de o problem oldu.
00:21:54Hareket etmeleri problem oldu deniliyor ama şunu da söylemek lazım.
00:21:57Biraz böyle çamur şey yani.
00:21:59Uçağı yani Kiev çevresinin sekiz kilometre Kiev'deki Cumhurbaşkanlığı sarayının sekiz kilometre yakınına kadar.
00:22:08Geldiler.
00:22:09Oraları kontrol altına aldı.
00:22:12Tabii ki gözümüzle görüyorduk on dakika Kiev'den gidiyorduk.
00:22:15Hani oradan geri çekilmesi hani şey izleyicilerimiz adına söylüyorum.
00:22:19Hani Ukrayna gitti çamura battı.
00:22:21Şey özür dilerim Rusya gitti çamura battı.
00:22:24İlerleyemedi söz konusu değil.
00:22:26Çevresine kadar geldi füzeler Kiev ve içine düşüyordu.
00:22:30Hani orada İstanbul'da Dolmabahçe'de yapılan mütabakat sonrasında ilk anlaşmalar ilk adımlar Rusya'nın geri çekilmesiydi.
00:22:39Anlaşmaya mutabık kalıp Rusya geri çekildi.
00:22:42Sonrasında sizin de bahsettiğiniz gibi.
00:22:44Biraz mesela orada lojistik problemler de oldu mu yani?
00:22:47Lojistik problemler de yaşadı ama değil mi?
00:22:50Yaşandı bilgisayara paylaşıldı ama Belarus vardı arkasında Belarus zaten sınırı.
00:22:55Lojistiği oradan zaten yapıyordu.
00:22:59Tabii ki sıkıntı olacak.
00:23:00Çünkü çok büyük bir alandan bahsediyoruz.
00:23:02Geride kalan süreçte yine cephatında savaş bitmedi.
00:23:06Savaş bitmedi Ukrayna'da izleyicilerimizi hatırlatalım.
00:23:08Geride kalan yıl içerisinde önceki yıl içerisinde ki üçüncü yılı artık tamamladı.
00:23:14Savaş inanılmaz uzun bir cephede devam ediyordu.
00:23:18Oraya lojistik sağlıyordu Rusya.
00:23:20Bunu hatırlatmamız lazım.
00:23:21Aynı şekilde Ukrayna'nın da lojistik büyük problem, yüz ölçümü büyük, dümdüz arazi.
00:23:26İleri gelmişken dipnotik.
00:23:29İki ülkenin halkına baktığımız zaman Rus halkı Rusya'da yerinde oturdu.
00:23:35Yerinde kendi ülkesinde evinde.
00:23:37Ukrayna halkı perişan oldu.
00:23:39Dağıldı bütün dünyaya.
00:23:41Ukrayna'nın içinde bile çok zor hareket ediyor insanlar.
00:23:45Bir şehirden bir şehre gitmekten ziyade kendi bulundukları şehirde dahi dışarıya korku içinde çıkıp geliyorlar.
00:23:53Sonuç itibariyle bu savaşın kazananı Rusya olmuştur.
00:23:58Putin şu anda evinde bekliyor.
00:24:00Ayağına gelecekler.
00:24:01Yani Trump diyor ki biz görüşeceğiz kendisiyle.
00:24:05Sonuçta Batı'ya ve Amerika'ya diz çöktürdü Ukrayna üzerinden.
00:24:10Şu anda İsmail hocam da dediği gibi Avrupa'nın güvenliği tartışılıyor.
00:24:14Yeniden silahlanma, yeniden ordu kurma.
00:24:16Bu noktada tekrar söyleyelim.
00:24:20Yani Türkiye'ye muhtaç olacaklar bu güvenlik konusunda özellikle Avrupa Birliği.
00:24:26Bizim sağlam durmamız lazım.
00:24:28NATO Genel Sekreteri daha dün onlara çok acı bir şekilde uyardı.
00:24:31Evet.
00:24:32Ki daha önce de uyarmıştı.
00:24:34Nasıl buraya gelmişken?
00:24:35Türkiye konusunda.
00:24:36Savaş durumundan, ilk aylardan bahsetmişken şunu da sorayım.
00:24:39Amerika Birleşik Devletleri Ukrayna'ya istihbarat paylaşımı ve silah sevkiyatını derhal yeniden başlatacağını açıkladı.
00:24:48Bu önemli çünkü ekranda görülen izleyicilerimizin de gördüğü o Beyaz Saray'daki tartışmadan sonra kesmişti.
00:24:55Şimdi tekrar sağlayacak.
00:24:56Ateşkes şu an devreye girmedi değerli izleyicilerimiz.
00:24:59Onu da söyleyelim.
00:25:00Ateşkes için Ukrayna okey verdi.
00:25:0230 günlük ateşkes.
00:25:03Rusya'da onaylaması lazım.
00:25:04Rusya'da onay verirse başlayacak.
00:25:06Şu an bir ateşkes yok.
00:25:08Amerika Birleşik Devletleri'nin tekrar verdiği bu destekle birlikte sahada durum nasıl olur peki?
00:25:13Evet.
00:25:14Şimdi burada mesela tabii ki hatta Trump'ın şöyle bir ifadesi vardı.
00:25:18Hatırlarsak hani diyordu ya yani eğer biz oraya girersek hani Ukrayna'nın madenlerini işletmeye başlarsak orada bir ticaret kendimizce oranın işte yeraltı zenginliklerinin üzerinde de işte birlikte faaliyet gösterip bir şey ortaya koyduğumuzda o zaman Rusya oraya biz varken artık öyle rahat elini kolunu sallayarak giremez.
00:25:39Yani ben evet senin madenlerini hani biz bir şey vardı bir replik.
00:25:43Hani ben yapıyorum ama bir sor ki niye yapıyorum yani.
00:25:46Şimdi ben tamam geliyorum senin madenlerini alıyorum ama bir sor ki niye alıyorum.
00:25:51Çünkü ben oradayken artık Rusya sana da saldıramaz bak.
00:25:54Senin sigortan olarak geliyorum.
00:25:56Madenlerinin yüzde ellisini alacağım.
00:25:58Senin daha doğmamış bilmem kaç yıl sonra doğacak çocuğunun kazanacağı paranın da madenlerdeki hakkının da yarısını alıyorum ama hani aldığımın bir sebebi var.
00:26:08Ben de seni koruyacağım diyor.
00:26:10Şimdi burada tabii ki bana göre tabii Zelenski Avrupa'nın bu çaresizliğini görünce.
00:26:17Önce bir tabii ki arkamızda bir İngiltere var şu var bu var evet beni güzel karşılıyorlar övüyorlar falan.
00:26:24Meclislerde konuşuyorum parlamentolarda konuşuyorum alkışlar çok yıkıyor ortalığı falan.
00:26:29Ama işin özüne geldiğimde onlar da korkuyor.
00:26:32Biz ne yapacağız ordumuz yok askerimiz yok.
00:26:35Şimdi Amerika bize çok net bir fotoğraf gösterdi.
00:26:39Yani buna artık güvenemeyeceğimizi yarın bir gün böyle aynı şekilde bir oldu bittiyle karşı karşıya kalmamak için hiçbir gerekçe bir sebep olmadığını çok iyi anladılar.
00:26:51Şimdi dolayısıyla da bunun üzerinden bir plan yaparken siz olsanız savaşın ortasındasınız.
00:26:58Bu işin en büyük faturasını ödemişsiniz.
00:27:00Yıkım olmuş bütün Ukrayna'da bugün milyarlarca dolar değil mi?
00:27:05Bir yıkım var bunu Ukrayna'yı şu anda ayağa kaldırıyorum deseniz değil mi?
00:27:10Bugün herhalde bir yüz milyar yüz elli milyar doları belki gözden çıkartmanız lazım.
00:27:14Bilmiyorum bunun bir net maliyeti falan çıkarıldı mı ki sanmıyorum hani bunu başarabildiklerini.
00:27:21İkinci yılda ben Ukrayna'ya Kiev'e gittiğimde Kiev çevresinde biraz önce bahsettiğim İrpin, Buço bölgeleri Avrupa'nın sağladığı fonla birlikte sıfırlanmıştı.
00:27:31Birçok noktası yeniden inşa edilmişti.
00:27:34Ama bir taraftan da biliyorsun Rusya füzeleri daha bile yıkıyor bir yerleri.
00:27:39Daha doğu bölgeleri.
00:27:41Orada ne kadar bir maliyet var tabi onun hesabının yapılması lazım.
00:27:46Hatırlayalım Allah korusun bir daha Allah göstermesin.
00:27:49Bir deprem oldu on bir ilimizin yıkımından ortaya çıkan maliyet yüz dört yüz beş milyar dolarlardan bahsediliyor.
00:27:56Şimdi böyle bir rakamla böyle bir yapıyla düşündüğünüz zaman yani orada füzelerle savaşın yıktığı bir onun manevi yıkımı ondan sonra oradaki bozduğu iş hayatı değil mi?
00:28:09Ticari hayat yani bunun sosyolojik dokusuna indiğiniz zaman demografi değişti.
00:28:14Kiev çevresindeki herkes biraz önce belirttiğiniz gibi Avrupa'ya gitti.
00:28:18Kiev çevresinde de Ukrayna'nın doğusundaki Donbass bölgesindeki Donetsk bölgesindeki Harkiv'deki insanlar Ukraynalılar gelip o noktaya yerleştirdiler.
00:28:27Şimdi bir de Samet Bey şöyle düşünün.
00:28:29Polonya'ya gittiğiniz zaman her yerde Ukraynaca konuşuyor herkes.
00:28:33Çünkü göç sınır konuşusu oraya yoğun bir şekilde gitti ve Avrupa ülkeleri.
00:28:39Mesela işte Suriye'de bir savaş çıktı en çok nerelere geldiler biz Lübnan işte hemen dibine gidiyor.
00:28:44Yani dolayısıyla da orada da doğal olarak Polonya oldu.
00:28:48Hatta bütün çıkışlar neredeyse Polonya üzerinden batıya Avrupa'ya gerçekleşti.
00:28:53Şimdi bütün bunlar şimdi o insanlar tekrar ülkelerine geri dönseler bile değil mi?
00:28:58Dönseler bile eski o ticari bağlarını, akraba ilişkilerini, dost eş ilişkilerini tekrar aynı şekilde kurabilecekler mi?
00:29:06Bir de bunun yıktığı bir taraf var.
00:29:09Otomatik olarak yani burada Ukrayna çok ciddi bir şekilde bir yara almış vaziyette.
00:29:14Savaş her şeyi yıkıyor.
00:29:17Yani sadece binaları yıkıp efendim ne bileyim oradaki fiziksel şeye zarar vermiyor ki.
00:29:23Onun yıktığı manevi ilişkiler, insani ilişkiler, kültürel kodlar, formlar değil mi?
00:29:29Hani bir kültür üretimi diye bir şey var.
00:29:32Kültür mesela o kültürü o toplum binlerce yılda üretiyor ama savaş geliyor darmadağın ediyor.
00:29:39Yani bu çok büyük bir şey yani.
00:29:41Tespitinizden sonra soruya dönersek şimdi Amerika'nın silah desteğini, istihbarat desteğini devam etmesi.
00:29:48Rusya'dan gelecek cevabı kadar sahada durumu nasıl değiştireceksiniz?
00:29:52Şöyle yani doğal olarak şu anda mesela Rusya bu ateşkesi henüz kabul etmediği için şu anda hala Rusya'nın silahları onlar için bir tehdit değil mi?
00:30:01Burada az önce ifade ettiğim gibi yani Zelenski bugün Avrupa'dan onun gelemeyeceğini de artık net anlayınca zaten Amerika bunu kestiğinde
00:30:10bence o Trump'un oradaki böyle hani efelenmesinin tepeden bir jargonla böyle süprimist dediğimiz o tepeden bakan bir dille
00:30:20oradaki o konuşmasının altına yatan da buydu zaten.
00:30:23Onu çok iyi biliyordu.
00:30:24Yani ben bunun silahını kestiğimde ne yapabilir?
00:30:27Bitti.
00:30:29Dolayısıyla da nereden diz çöktüreceğini çok iyi biliyordu.
00:30:32Gitsin dönüp gelecek nasıl olsa.
00:30:34Hatta buna benzer bir açıklama da yaptı yani.
00:30:37Bu kapı ona açık falan diye.
00:30:39Gücünü kullanıyor.
00:30:40O zaman sahada dengeler?
00:30:42Tabii ki sahadaki dengeleri muhakkak bir şekilde değiştirecektir.
00:30:45Yani en azından şu anda Amerika'yı tekrar yanına almış bir Zelenski'nin Rusya'ya karşı pozisyonu muhakkak güçlendi.
00:30:54Otomatik olarak.
00:30:55Ama ben daha öncesinde zaten Rusya'yla bu işin daha iyi kotarıldığını ve Ukrayna tarafında tamir edildikten sonra şimdi oraya eklemlenecek.
00:31:03Ve çok yakın zamanda ben bu geçici veya ondan sonrasında uzun olması ile ilgili temennilerin dile geldiği bir zeminde mutlaka bu bir yere bağlanacak.
00:31:13Ama bu tabii ki kazan kazan formülünde nasıl olacak?
00:31:17Rusya o elde ettiği yerlerden çıkacak mı?
00:31:19Çıkmayacak mı?
00:31:20İşte bunlar aslında belki hala üzerinde masada konuşulup belgeyi bir yere getirilecek şeyler.
00:31:26Ama mutlaka Rusya'da elde ettiği pozisyonu korumak için her türlü yolu deneyecektir.
00:31:31Yani Amerika'ya karşı orada elde ettiği pozisyonları kaybetmemek üzere.
00:31:35Çünkü bu onun için de bir yenilgi olacaktır.
00:31:38Neticede ne için bu kadar insanlığınız öldü değil mi?
00:31:41Yani bugün en azından örtülü kaynaklar üzerinden düşündüğünüz zaman yüz bine yakın askeriniz ölmüş.
00:31:48Hatta insan kaynağında sıkıntı çekmişsiniz.
00:31:51Gitmişsiniz Kuzey Kore'den adam getirmişsiniz vesaire.
00:31:54Değil mi? Şimdi bak nereler yaşadığı olaylar ortada.
00:31:56Çok büyük fatura ödedi Rusya'da.
00:31:58Bakmayın yani.
00:31:59Hani şimdi bence eğer Rus ekonomisi bizim bildiğimiz manada böyle liberal açık bir piyasa olarak Rus ekonomisi olsaydı
00:32:07bence bu kadar kendini koruyamazdı.
00:32:09Yani uluslararası piyasaya açık her türlü şeyle açık bir zeminde duruyor olsaydı
00:32:14Rusya bizim gibi bir ekonomi olsaydı bence bu kadar kendini koruyamazdı.
00:32:19Yani oradaki dolardır odur budur kendi parasının değeri veya piyasa için iç piyasanın koruması mümkün olamazdı.
00:32:26Ben inanıyorum ki bu tablo şu anda sahayı değiştirecek.
00:32:30Yakın bir zamanda bir mutabakat göreceğiz diye inanıyorum artık.
00:32:33Yani çok yakın olduğumuzu düşünüyorum.
00:32:35Siz nasıl eğlendiriyorsunuz Amerika'nın tekrar istihbarat ve silah desteği vermesi.
00:32:38En azından Rusya'nın vereceği cevaba kadar sahada çatışmalarda cephede durumu nasıl değiştirecek?
00:32:44Tabii şimdi Amerika daha önceden de bu Zelenski ile tartışmadan önce de silah ve istihbarat desteği zaten veriyordu.
00:32:51Tartışmayla birlikte durmuştu.
00:32:53Bunun devamı sahada çok dengeleri değiştirmez.
00:32:56Çünkü zaten Rusya'nın gücü belli.
00:32:58Orada yani Ruslar mesela Ukrayna'da hiç sivilleri vurmazken.
00:33:04Benim denge kastımda çok üzülmüyorum anlaşmayı yaptırması bakımından.
00:33:07Yoksa dengelere olan olabilir mi?
00:33:09Tabii bu arada Amerika'dan bir tehdit de geldi.
00:33:11Yani bu Rusya'yla direkt savaşı savunan o Cumhuriyetçi Lindsey Graham var.
00:33:16O petrol, gaz ve uranyum konusunda tekrar ambargo başlatırız.
00:33:20Eğer bu anlaşmayı Putin kabul etmezse şeklinde.
00:33:24Yani sopa havuç siyaseti aynen devam ediyor.
00:33:28Petrol ve gaz zaten Rusya Avrupa'ya satıyordu.
00:33:33Keserse Avrupa'ya bir tehdit olmuş olur mu?
00:33:35Tabii yani.
00:33:36Rusya'nın tabii ki geliri kısılmış olacak.
00:33:39Çin pazarı var onu telafi ediyoruz.
00:33:42Trump Avrupa ülkelerini adeta gözden çıkarmış gibi görünüyor.
00:33:47Yani bu NATO'dan çıkmayı Elon Musk da bu akşam dedi.
00:33:51NATO'dan çık gerekirse NATO'dan çıkarız diye bir anlamı kalmıyor artık NATO'nun.
00:33:56Yani sözün özeti orada istihbarat ve silah desteğinin devam etmesi dengeleri çok çok değiştirmez.
00:34:04Yani Rusya orada yapacağını yaptı.
00:34:07Epey bir kısmını işgal etti, ilhak etti Ukrayna'nın.
00:34:12Bu denge yani sahada çok değişmez dengeler.
00:34:15Savaşın dengesini değiştirmez doğru.
00:34:17Ama antlaşma masasına oturtma konusunda çok bir şey değiştirebilir.
00:34:23Macron da açıklamaya attı.
00:34:24Dedi ki biz bu Amerika'nın attığı bu adımı ve bu tek taraflı anlaşmayı kabul ediyoruz, onaylıyoruz dedi.
00:34:31Yani Avrupa Birliği de buna sıcak bakıyor.
00:34:34Ben iki hafta önce Polonya'daydım, Krakov'da.
00:34:38Orada da dikkat ettiğim yani halk artık Ukraynalılar geri dönsün.
00:34:42İşte Ukraynalılar da artık bir an önce bağış gelsin diyorlar.
00:34:46Çünkü halk aynı bizdeki bu şey, mülteciler konusundaki gibi.
00:34:51Krakov'da zaten en yakın bölgelerden biri Ukrayna'ya.
00:34:55Onu da söylemiş olalım.
00:34:56Lviv'e en yakın yerlerden biri.
00:34:58Orası neredeyse Ukraynalılaşmış.
00:35:00Evet.
00:35:01Yani dediğiniz gibi ben de gördüm.
00:35:03Yani Ukraynalılar Polonyalılardan hemen hemen bazı yerlerde daha çoktu.
00:35:07Halk ister istemez diyor ki yani Polonya biraz da hassas bu konularda.
00:35:11Artık geri dönsünler diyorlar.
00:35:12Yani halkta da böyle bir talep var.
00:35:14Polonya'nın da kaderi yahu değil mi?
00:35:17Tabii işte.
00:35:18Tarihte de biraz öyle.
00:35:19Çok mazlum bir halk.
00:35:20Napolyon'un harekatlarından şuradan buradan yani hep aklıma geliyor da.
00:35:23Her şey Polonya'da yaşanmış.
00:35:25Ah ah yani.
00:35:26Dediğim gibi daha iyi biliyorsun.
00:35:27Hatta bana işte Türkiye'deki Polonyalılar ne yapıyor diye bizim bu Polonezköy'dekiler falan sordular.
00:35:32Enteresan bir şey.
00:35:34Onlar artık Türkiye.
00:35:35Tabii o şöyle bir durum vardı.
00:35:37Bir parantez için dediğim.
00:35:39Osmanlı'nın ordusunu Türklerin bizim Avrupa'daki o yönde en son nokta şey Krakov.
00:35:46Yani Krakov'a kadar gitmişiz.
00:35:48Hatta orada bizdeki Kadınlar Pazarı gibi bir çarşıda kurup geri dönmüşler bizimkiler.
00:35:54Türkler seviliyor orada.
00:35:56Şöyle bir durum var.
00:35:58Yani Ukrayna'yla ilgili sözün özeti bu savaşta Batı'ya ve NATO'ya Avrupa'ya ve Amerika'ya güvenen ve
00:36:08siyaset mühendisliğini iyi yapamayan birinin bir ülkeyi nasıl felakete götürdüğünü hep birlikte canlı canlı gördük.
00:36:15Bir sömürge ülkesi durumuna gidiyor artık Ukrayna.
00:36:19Ama orada bir seçim yok muydu?
00:36:21Şimdi Zelenski'den önce Rusçu bir yönetim vardı.
00:36:25Zelenski ile birlikte zaten halk da bir tepki olarak Avrupa'ya yüzünü dönmek için Zelenski'yi tercih ettiler.
00:36:31Aynen.
00:36:32Bütün şey hayal o değil miydi yani?
00:36:34Zelenski seçilme amacına göre hareket etmedi mi?
00:36:38Tabii.
00:36:39Burada da tabii NATO'ya alırız denildi.
00:36:41Avrupa Birliği'ne alırız denildi.
00:36:43Orada bir destekle birlikte Rusya'da kışkırtılmadı mı?
00:36:47Tabii yani şimdi Rusya'nın gücünü küçümsememek lazım.
00:36:51Kafkaslarda hala Rusya çok güçlü.
00:36:54Ben küçümsemedim bu arada.
00:36:55Yok sizin için demiyorum.
00:36:57Ukraynalı halkına yönelik bunu söylüyorum.
00:37:00Mesela Azerbaycan, Ermenistan'ı Azerbaycan'ın o muhteşem zaferinden sonra masaya oturtup da Ermenilere bu şartları kabul ettiren yine Rusya'ydı.
00:37:09Yani orada Rusya'nın sözü geçiyor.
00:37:11Keza Ukrayna'yla ilgili tavrı belliydi yani.
00:37:14Ruslar buna kesinlikle...
00:37:15Karabağ Savaşı'nda mı oldu?
00:37:16Tabii.
00:37:17Türkiye'nin orada savaştaki yenilginin hiçbir pozisyonu yok mu?
00:37:20Yok yok.
00:37:21Hayır öyle bir şey demedi hocam.
00:37:22Onları masaya oturtan dediniz yani.
00:37:24Masaya oturtan Rusya oldu.
00:37:26Bakın Rusya oldu.
00:37:27Biz ise yani 90'lı yıllardan beri bizim subaylarımız eğitiyor Azerbaycan ordusunu.
00:37:34Ve hala bu devam ediyor.
00:37:35Yani o Türkiye'nin başarısıydı zaten Azerbaycan'ın başarısı.
00:37:40Ben de bir Azeri kökenli olarak bu savaştan gurur duydum yani.
00:37:44Başımız aşağıya eğilmişti yani.
00:37:46Allah'a şükürler olsun Azerbaycan tam bağımsızlığındı.
00:37:49Türkiye'nin sayesinde minnettarlığımız her zaman.
00:37:52Yani Türk ordusunun oradaki rolü zaten belli yani.
00:37:55Devlet ve millet.
00:37:56Evet yani kesinlikle o haklısınız ama hocam...
00:37:59Masaya şeyi oturttu.
00:38:00Kesinlikle Rusya oturttu.
00:38:01Ruslar orada...
00:38:02Çıdırdüzü'ne gittiniz mi orada?
00:38:04Evet bu...
00:38:05Çıdırdüzü'nde karşı tarafta Ermeni askerler hala vardı.
00:38:09Ben gittim de iki yıl önce gittim galiba en son.
00:38:11Yani Karabağ'a, Çıdırdüzü'nde hala vardı.
00:38:14Ama Rusya'nın...
00:38:15Ruslar barış gücü koydular yani.
00:38:17Rusya'nın bir barış gücünün olduğu bir nokta vardı doğru.
00:38:20Yani Ermenistan...
00:38:21Belli yerlerde muhakkak etkisi olmuştur ama...
00:38:23Çünkü zaten haklı olarak görünen köy kılavuzu istemez taraf.
00:38:27Tabii yani...
00:38:28Azerbaycan tarafı.
00:38:29Ermenistan'a Azerbaycan'ın şartlarını kabul ettiren diplomasi alanında Ruslar oldu.
00:38:34Yani bunu kabul edelim.
00:38:36Tabii ki o başarının arkasında Türkiye vardı.
00:38:38O savaşın kazanılması olmasaydı 30 seneden beri devam eden...
00:38:41Tabii yani...
00:38:42Minsk'te mesela niye bunu yapamadılar değil mi?
00:38:44Demek ki o savaşın kazanılmasının sonunda bu diplomasi işe yaramış.
00:38:48Eyvallah.
00:38:49Ama o savaş olmasa bu diploması olur muydu?
00:38:51Tabii.
00:38:52Askeri zaferini Azerbaycan...
00:38:54Ona bakalım yani.
00:38:55Askeri zaferini Azerbaycan siyasi başarıyla taşlandırdı.
00:38:59Ama dediğim gibi yani orada Rusya hala etkin.
00:39:02Onu söyleyelim.
00:39:03Hala bütün geçmiş Sovyet ülkelerinde Rusya etkin.
00:39:07Eyvallah.
00:39:08Türk Cumhuriyeti'nin çoğunda bile bu var.
00:39:10Bunu biliyoruz zaten.
00:39:11Doğu Avrupa'yı aldınız.
00:39:12Tabii.
00:39:13El hak yani.
00:39:14Doğu Avrupa'yı hadi aldınız NATO'ya diyelim ama Rusya'nın hemen dibindeki Ukrayna'ya...
00:39:19Böyle alel acele bir şekilde Avrupa'nın da gaza getirerek NATO'ya almak istemesinin sonucu bu oldu.
00:39:26Yani ona Rusya izin vermez.
00:39:28Bakın biz NATO tehdit edilirken bile Rusya tarafından Türkiye hiç tehdit edilmedi.
00:39:35Niye?
00:39:36O akıllı siyaset odur.
00:39:37Tabii ki.
00:39:38Yani diyalog kapıları her zaman açıktır.
00:39:40Biz en büyük kriz yaşadığımız Suriye sahasında dahi Ruslarla karşı karşıya gelmedik.
00:39:46Kolay kolay.
00:39:47Yani bir iki o...
00:39:48O çok önemli.
00:39:49Siyaset mühendisliği...
00:39:50Ferberli iş yürümeler yaşanmasa...
00:39:51Tabii ki.
00:39:52Neler oluyor?
00:39:53Rağmen çünkü Rusya Türkiye'yi asla gözden çıkarmaz.
00:39:58Bütün bu tehditlerde bizim kafamız çok rahat.
00:40:01Yani NATO ile Avrupa birbirine girerken, Rusya ile Avrupa birbirine girerken Türkiye'nin kafası rahat.
00:40:08Çünkü stratejik olarak çok öyle bir noktadayız ki hiç kimse bizi gözden çıkaramıyor.
00:40:13Herkes kendi tarafını almak istiyor.
00:40:15Yani Avrupa çok iyi biliyor.
00:40:17Biz Rusya'ya yaklaştıkça batıdan uzaklaşıyoruz.
00:40:20Bu kesin.
00:40:21Ama yine Sayın Cumhurbaşkanımızın dediği yani o Avrupa Birliği hedefi yine hedef.
00:40:27Orada ince bir nüans var bence.
00:40:30Avrupa Birliği'ne girmek de aslında çok önemli değil.
00:40:33Avrupa Birliği'nin müktesebatını uygulayabilmek bence çok önemli.
00:40:38Üst düzey demokrasi, insan hakları bunları uygulayabilmek önemli.
00:40:42Yoksa...
00:40:43Mesela bir hocamız şey demişti, çok unutmuyorum dedi ki,
00:40:47Türkiye'deki insanların çoğu Avrupa Birliği müktesebatına hakim olsa var ya,
00:40:51öyle bir müktesebatı Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne girmesini istemez bile yani.
00:40:54Çiftçilerimiz özellikle.
00:40:56Mümkün değil.
00:40:57Standartları o kadar zor ki.
00:40:59Etim kalitesi, ürün kalitesi.
00:41:01İnanılmaz yani.
00:41:02Her şey böyle bir ölçü gibi.
00:41:03Kurallar.
00:41:04Kurallar.
00:41:05Yani bilseler isteyemezler dedi yani.
00:41:07Tabii o şöyle yani.
00:41:08Bu özgürlük.
00:41:09Avrupa Birliği tabii yani bir ülkeyi eğer Avrupa Birliği'ne almak isterse,
00:41:13onu o kendisine göre dizayn edip öyle bir hale getiriyor ki yani,
00:41:17yani rahatlıkla Avrupa Birliği'ne girebiliyorsunuz.
00:41:21Bu şekliyle olmuyor tabii ama insan hakları olsun,
00:41:24hukukun üstünlüğü olsun, işte efendim ileri derecede demokrasi olsun,
00:41:29bu müktesebat değil.
00:41:30Hatta o iyi.
00:41:31Ama Fransız çiftçilerinin her gün sokağa indiğini düşünürseniz.
00:41:35Ama tam bir teslimiyetle Avrupa'ya teslim olup da her şey güllük gülüsse öyle değil o işler.
00:41:40Öyle olmadığını Ukrayna aslında büyük bir tecrübe oldu.
00:41:44Zelenski'nin oval ofiste o şekilde aşağılanması aslında herkes için bence bir ders olmalı.
00:41:51Yani milli onurunuz, milli gurunuz getirip direkt size anlaşmayı uzatıp hadi imzala diyor.
00:41:58Bunun için biz yani kabul edelim etmeyelim.
00:42:01Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin bu noktadaki özellikle Rusya ile Batı arasındaki dengeyi sağlayabilmedeki o akılcı siyaseti bence muhteşemdi.
00:42:12Herkes de takdir ediyor.
00:42:13Yani ben Orta Doğu'daki yayınları da o manada takip ediyorum.
00:42:17İyi gidiyoruz bu noktada ama umarız ki bu barış anlaşması bir şekilde imzalanır.
00:42:24Artık bunun geri dönüşü yok.
00:42:26Daha fazla insan ölmesin.
00:42:28İnsanlar tekrar ülkelerine dönsün ama önümüzdeki dönem her iki ülkenin de yani hem Rusya'nın hem de Ukrayna'nın güvenini kazanmış bir Türkiye profili orada da karşımıza çıkıyor.
00:42:41Bu rahatlıkla bunu söyleyebiliriz.
00:42:43Peki bu akşam geride kalan gün daha doğrusu yapılan bu 30 günlük ateş kes anlaşmasına baktığımız zaman
00:42:50Amerika Birleşik Devletleri ile Ukrayna Rusya'ya karşı biraz zaman mı kazanmak istiyor?
00:42:56Özellikle Amerika ne yapacağını daha iyi tartabilmek adına nasıl değerlendiriyorsunuz bunu?
00:43:01Neden 30 günlük bir anlaşma bir anda peydah oldu?
00:43:05Evet yani tamamen kalıcı bir şey düşünülürken niye bir geçici bir şey?
00:43:10Burada belki de yine Ukrayna'nın en azından Avrupa nezdindeki bir takım beklentileriyle de belki bir bekle gör.
00:43:18Bir ara bir nefes alalım bir bakalım.
00:43:21Daha iyi görelim meseleyi.
00:43:23Yani bir şekilde o diplomatik krizin arkasından böyle bir anda bir şeyi kabul etmek de belki bir derecelendirme yapıyor kendince.
00:43:33Hani bak biz tamamen de teslim olmadık bir görelim bir bekleyelim.
00:43:37Bir yönden aslında Ukrayna'ya da biraz onurunu kurtarma şeyi veriyor gibi geldi bana.
00:43:43Sürücüsü.
00:43:44Tabii ki. Ama ben şunu söyleyebilirim.
00:43:48Hani bir sosyolog olarak en azından biraz psikoloji okumuş birisi olarak toplum psikolojisi bakımından.
00:43:54İnanın Ukrayna toplumu o Beyaz Saray'da yaşadığı aşağılanmayı var ya
00:43:59travmatik olarak bence çok derin yaşayacak.
00:44:04Yani o toplum.
00:44:05Ama o toplum.
00:44:07Çünkü Almanların o Versay'daki aşağılanması vardı ya.
00:44:11Almanların o Versay'daki aşağılanması Hitler'i doğurdu biliyor musunuz?
00:44:17O kadar bir derin aşağılanmaydı ki bana göre bugün kim ne derse desin
00:44:21Ukrayna toplumunun da orada çok ciddi bir şekilde aşağılandığı, diz çöktürüldüğü, mallarına çöküldüğü, madenlerine çöküldüğü bir tabloda
00:44:31Ukrayna'nın yeni gelecek nesillerinin daha sağ eğilimli gibi, daha radikal, düşünceli bir yeni bir nesli doğurma potansiyeli de var.
00:44:41Yani bugün bu böyle pes edilmiş, o masaya oturulmuş, bu antlaşmaya diz çökülmüş gibi görünse de
00:44:48o Ukrayna toplumunda çok başka bir nesil de doğurabilir.
00:44:52Çok tepkili bir nesil de doğurabilir.
00:44:55O yüzden sosyolojik olarak bunun nasıl bir sonuç üreteceğini de belki zaman gösterecek.
00:45:00Yani açıkçası o konuda öyle çok da rahat ve dingin bir gözle de bakılmaması lazım diye düşünüyorum.
00:45:08Peki burada Zelenski savaşı bitiren kişi olmayacak mı bu anlaşmaya rağmen?
00:45:13Sizce Ukrayna toplumu bunu nasıl karşılıyor?
00:45:16Yani şöyle, evet savaş bitiyor gibi olacak ama nasıl bitiyor?
00:45:20Şimdi mesele bu, anlatabiliyor muyum?
00:45:23Bizi ikna ediyor mu bu bitiş?
00:45:25Biz bittik, tamam mesela hani şöyle bir şey vardı ya,
00:45:29Birinci Dünya Savaşı'nda da zaten aslında her halükarda savaş bitecekti biliyor musunuz?
00:45:33Yani sadece birimiz bir tık daha önde tamam pes ettim dedik.
00:45:37Yani öbürünün nefesi, hani bazen bir oyun vardır ya böyle tutma oyunu, kimin elleri daha çabuk bitecek.
00:45:42Yani biri belki bir saniye daha tutsa öbürü düşecek.
00:45:45Yani hepsi de çünkü yorgun.
00:45:47Hepsi yorgun.
00:45:48Birinci Dünya Savaşı'dan sonra herkes yorgun çıktı savaştan.
00:45:52Biz burada yenildik değil mi? Kabul ettik, biraz erken kabul ettik.
00:45:56Ama öbür taraftan Fransa'daki halk sokaklarda ne diyordu?
00:46:00Savaşı kazandık, cephede kazandık ama köşedeki bakkala yenildik.
00:46:04Ne olacak şimdi dedi.
00:46:06Yani anlatabiliyor muyum?
00:46:08Nasıl yenildiğin, nasıl bitirdiğin de önemli.
00:46:11Burada Ukrayna iyi mi bitirdi bu işi?
00:46:14Bitti tamam, savaş bitiyor.
00:46:16Ama hiç kuşku yok ki elindeki bütün mallarına çökülmüş, haracı kesilmiş, sömürgeleşmiş.
00:46:22Çok açık bu yani.
00:46:24Modern zamanda sömürge olur mu?
00:46:26Bak bal gibi oldu işte.
00:46:27Hem de Avrupa'nın göbeğinde.
00:46:29Dolayısıyla bir sömürge doğuyor.
00:46:31Hem alt yapıyı kaybetti, hem askerleri gitti.
00:46:33Üzerine bir de haraç ödeyecek.
00:46:35Toprakları da yaklaşık, işte bir toprakları da ilhak edildi.
00:46:40Özellikle tabii burada biraz da şundan mı korktu Zelenski?
00:46:45Yani Ukrayna tarafı.
00:46:47Odessa'ya da biraz gözünü dikmiş bir Rusya vardı.
00:46:50Biraz ondan mı korktu, ondan mı çekildi?
00:46:52Sahil tarafı.
00:46:53Hayati bir liman, Odessa şehri.
00:46:55Sonuçta yani Ukrayna'nın limanı.
00:46:59Hele Kırım'da elden gittikten sonra tam bir stratejik...
00:47:03Olmaz ha, kara ülkesi olacak artık yani.
00:47:05Hayati bir şeye dönüştü.
00:47:07Onun için bir an önce daha fazla kayıplar yaşamadan bu savaşın bitmesi gerekiyor.
00:47:13Yani Ukrayna burada artık daha fazla direnemezdi.
00:47:16Çünkü Amerika'nın bu baskısı bir taraftan.
00:47:19Rusya'nın zaten savaştaki üstünlüğü bir taraftan.
00:47:22Artık tabir yerindeyse işin sonuna gelinmişti.
00:47:27Yani Ukrayna'nın artık bundan sonra...
00:47:29Çünkü mesela Amerika'dan sonra Zelenski gitti Avrupa'ya.
00:47:33Hani bir tur görüştü Fransa'yla, İngiltere'yle vesaire.
00:47:37150 milyar dolarlık bir söz verdiler.
00:47:40Ama şimdi Amerika'nın desteği kesilmiş, 150 milyar dolarlık sözü almışsın ama...
00:47:45Bunların parlamentolarından geçip onaylayıp yardım senin eline ulaşana kadar birkaç ay sürecek.
00:47:51Senin sabretme şansın yok.
00:47:53Bu sefer...
00:47:54Para gelebilir.
00:47:55Ukrayna'yı tırlarla para taşıyabilirsiniz de...
00:47:58Savaşacak insan taşıyabilir misiniz?
00:48:01Tabii yani gücü...
00:48:03Silah verebilir misiniz?
00:48:04Tabii zayıfladı.
00:48:06Özür diliyorum Rusya'ya karşı menzili Rusya'ya uzanacak füzeleri bile veremediler ya.
00:48:11Rusya ne dedi?
00:48:12Ben bunu savaş tepemi sayarım.
00:48:15Sonra da verdiler ama orta.
00:48:17Orta menzili verdiler doğru.
00:48:19Amerika'nın yardımlarını kesmesiyle birlikte Avrupa'nın desteğini yeterli olmayacağını anlayınca...
00:48:25Tekrar Amerika'yla masaya oturmak zorunda kaldı Zelenski ve...
00:48:31Sonuç itibariyle Amerika istediğini alıyor.
00:48:34Rusya da alacak ve bu iş bitecek gibi görünüyor.
00:48:37Peki baktığımız zaman bu noktada Trump daha geride kalan süreçte...
00:48:44Geçtiğimiz hafta hatta kovmuştu Zelenski'yi apar topar.
00:48:49Bu ekranın ortasında da gördüğümüz tartışmanın ardından Zelenski'yi kovdu yönünde.
00:48:55Beyaz Saray'dan açıkıma geldi.
00:48:57Şimdi tekrar...
00:48:58Kartak martak bile dediler arka tarafta bilmiyorum yani.
00:49:00Kesinlikle öyle bazı iddialar...
00:49:03Evet gündeme geldi.
00:49:05Ama şimdi bu noktada tekrar Zelenski geri gelmek istedi.
00:49:09İşte Suudi Arabistan'da bir 30 günlük geçici ateşkes için konuşuldu.
00:49:15Ve dediler ki Zelenski'yi tekrar Beyaz Saray'a davet ediyoruz.
00:49:19Burada Trump ne aldı?
00:49:21Sadece yani o değerli madenler anlaşmasını okeyledi mi?
00:49:25Mineraller anlaşmasını okeyledi mi?
00:49:27Yoksa artı olarak başka talepleri de mi olmuştur?
00:49:31Ya mesela var ya şöyle söyleyeyim.
00:49:33Trump bu konularda şu anda tabi Amerika'nın gücünü kullanarak bunları da yapıyor.
00:49:37Bu gerçek.
00:49:38Ama uzun vadede Amerika'ya ne kadar büyük zarar verdiğini bence görmüyor.
00:49:42Ama şu var.
00:49:43Şimdi paraları alıyor.
00:49:45Paraları alıyor olabilir.
00:49:47Ama Amerika'nın devlet itibarını, diplomasi itibarını darmadağın ediyor.
00:49:51Yani ayağı bir tökezlediğinde üstüne üşüşecek bir sürü millet doğuruyor bir taraftan.
00:49:58Bir nefret.
00:49:59Düşman kazanı.
00:50:00Tabii ki.
00:50:01Bu işler öyle şey değil yani.
00:50:03Anlatabiliyor muyum?
00:50:04Yani evet bir şekilde insanlar öldürürsün bilmem ne yaparsın ama
00:50:08bu öyle bir şey doğurur ki hani çimlerin böyle kesildikçe gürleşmesi vardır ya.
00:50:13Ondan sonra onu yiyip bitirecek bambaşka bir nesli de bir nefreti de doğuruyor.
00:50:18Bence uzun vadede kendisine hiç iyi şeyler yapmıyor.
00:50:21Buradaki en büyük şey şu.
00:50:23Yani mesela bugün bence bu olaylar niye orada oluyor?
00:50:26Bir kere bir trilyon dolarına göz diktiği bir Suudi Arabistan'a bol bol cestler yapıyor şu anda.
00:50:33Çünkü bir trilyon doları alacak yani.
00:50:35Anlatabiliyor muyum?
00:50:37Yoksa düşündüğün zaman Suudi Arabistan'ın hangi askeri, hangi gücüne dayanarak mesela bunlar oluyor?
00:50:45Yani stratejik olarak Suudi Arabistan'ın Amerika Birleşik Devletleri'ne verebileceği bir devlet gücü olarak hangi neyin bakiyesi mesela Suudi Arabistan?
00:50:56Anlatabiliyor muyum?
00:50:57E niye? Parası var. Petrol var, para var.
00:51:00Bir trilyon dolar.
00:51:01Bol bol cest yapıyor.
00:51:02Diyor ki bak ben senden şimdi diyor dolarlar alacağım ama senin de PR'ını yükseltiyorum şimdi bak.
00:51:08Dolar hani reklam yaptırıyor bir yandan ona şu anda.
00:51:11Yani ticaretine devam ediyor.
00:51:14Tabii ki pozisyonunu yükseltiyor şu anda Suudi Arabistan konuşuluyor değil mi?
00:51:17Bir pozisyon alıyor şu anda.
00:51:19Dolayısıyla sadece almıyor parayı biraz da ona da böyle onun gönlünü hoş edip onu yükseğe çıkarıp biraz pozisyonunu yükselterek o gönlünü kazanarak alıyor paraları.
00:51:30Kendince bir şeye yatırım yapıyor muhakkak.
00:51:33Anlatabiliyor muyum?
00:51:34O yüzden de bana göre yani bu açıdan baktığımız zaman Trump gerçekten çok pragmatik bakıyor.
00:51:42Yani ama uzun vadede çok iyi bir şey yapıyor mu ondan çok emin değilim.
00:51:48Onun zararlarını Amerika çok net olarak görecek ve belki bizim ömrümüz buna yeter yetmez.
00:51:54Ama Amerika gerçekten bu anlamda stratejik liderlik pozisyonlarını kaybettiği için Amerika'da lider yok.
00:52:02Yani düşünebiliyor musun Biden'dan geldik Trump'a.
00:52:05Yani uluslararası ilişkiler uzmanları bunları hiçbir yere koyamıyor.
00:52:09Bir de şöyle bir şey de var.
00:52:11Yani şunu da görelim.
00:52:12Bana göre Amerika Birleşik Devletleri mesela bugün niye Rusya'yı biraz da kurtarıyormuş gibi oluyor değil mi Trump?
00:52:20Biraz kurtarıyormuş gibi oluyor şu anda.
00:52:23Önce onunla konuştu hemen gelir gelmez bu işi bitireceğim dedi.
00:52:26Arka tarafta ilk önce onunla görüşmeler yapıldı.
00:52:28Mağdur olan Ukrayna değil burada diktatör bir Zelenski var.
00:52:33Savaşı kim başlattı?
00:52:35Tabii diktatör bir Zelenski var gibi buradan baktığında ne ortaya çıkıyor şunu söyleyeyim.
00:52:40O şu Amerika aslında bugüne kadar yani şöyle Amerika'nın daha öne çıktığı bir tarihi dünya pozisyonunda baktığın zaman.
00:52:50Amerika ikinci dünya savaşından sonra özellikle soğuk savaş sürecinde en çok neyle kazandı?
00:52:58Rus tehdidiyle kazandı değil mi?
00:53:02Birilerine Rusya'yı gösterdi.
00:53:04Korku iklimi yarattı.
00:53:06Dolayısıyla da ona karşı pozisyon elde etti değil mi?
00:53:09Bu Natolar Matolar şunlar bunlar baktığın zaman niye kuruldu yani?
00:53:13Niye burada bu kadar savaş politikaları döndü, savaş bütçeleri döndü, silah ticareti döndü?
00:53:19O yüzden de bence Amerika Rusya'nın bu anlamda ortadan kaybolmasını istemiyor.
00:53:24Çünkü Rusya'nın kaybolduğu bir ortamda Avrupa'yı neyle korkutacak?
00:53:30Avrupa'yı korkutacak bir şey kalmıyor.
00:53:32Orta Doğu'da da İran'ı kullandığı gibi diyorsun.
00:53:35Aynen aynen.
00:53:36Dolayısıyla o hiçbir zaman o yemeği mındar edecek bizim Anadolu'da öyle söylüyor.
00:53:42Yemeği mındar edecek o sineği hep elinde taşıyor.
00:53:47Anlatabiliyor muyum?
00:53:48Siz nasıl değerlendiriyorsunuz?
00:53:49Hem böyle bakıyorum yani.
00:53:50Trump artı olarak ne istemiştir?
00:53:52İstemiş midir?
00:53:54Samet Bey şöyle bir durum var.
00:53:56Yani hem Moskova'yla barış anlaşması imzalamak isteyip diğer taraftan da Ukrayna'ya hem silah hem istihbarat desteği vermek tam bir çelişki gibi görünüyor normalde.
00:54:12Yani Trump bu yaptıklarıyla uluslararası ilişkilerin kurallarını, devlet adamı olmanın kurallarını yerle bir etti adeta.
00:54:20Yani ne yapacağı hiç öngörülmüyor ve giderekten müttefiklerinden uzaklaşan bir Amerika görüyoruz.
00:54:26Yani burada hem şimdi tabii ki ikinci kez davetindeki mutlaka davet edeceğiz diye vurgu yaptı Trump.
00:54:36Daha fazlasını mutlaka isteyecek Ukrayna'dan uzun vadede isteyecek.
00:54:42Fakat bu tamamıyla enerji ve yatırım ve ekonomi üzerine kurulu bir talep olacak askeri olarak değil.
00:54:50Yani askeri olarak Rusya'yı yanına çekmek istiyor Amerika Çin'e karşı.
00:54:57Siyasetin genel çerçevesi bu.
00:54:59Yani bu arada Rusya'yı işte Putin'i överek Rusya'yı rahatsız etmeden Çin'in elinden alıp kendi tarafına çekmenin peşinde.
00:55:11Çünkü asıl savaş Çin'le Amerika'nın arasında gidiyor ekonomik olarak o yüzden.
00:55:16Ekonomik olarak da Pasifik'te de öyle bir hareketlilik olabilir diye öngörülüyor.
00:55:21Yani burada Trump'ın Zelenski'yi kameralar önünde belki geçen seferki gibi olmaz ama daha kötü bir şekilde döveceği belli.
00:55:34Bu anlaşmayla ilgili evet yani 500 milyar dolarlık o limiti anlaşmayı kaldırdı ama çok çok daha fazlasına sahip Ukrayna ve %50'si üzerinden anlaşıyor.
00:55:47O %50 demek Ukrayna'nın resmen sömürülmesi demektir.
00:55:51Ama sonuç itibariyle yani burada kazanan Rusya oldu.
00:55:57Devam edeceğiz bir virgül koyalım kısacık bir reklama gidiyoruz değerli izleyicilerimiz ardından hemen devam edeceğiz.
00:56:16Tekrar hoş geldiniz CNN Türk ekranlarına konuklarımızla birlikte gündemdeki gelişmeyi değerlendirmeye devam ediyoruz.
00:56:23Ne olmuştu?
00:56:24Suudi Arabistan'da Amerika Birleşik Devletleri Ukrayna arasındaki zirve sonuçlandı.
00:56:29Heyetlerin görüşmesi tam 9 saat sürdü ve Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Rubio Ukrayna'nın 30 günlük ateşkesi kabul ettiğini açıkladı.
00:56:41Bunu konuşuyoruz Rusya'nın tepkisi ne olur?
00:56:44Rusya kabul eder mi?
00:56:46Bunu konuşup değerlendiriyorduk.
00:56:48Hatta son bölüme baktığımız zaman son noktadaki konu başlığımızda bir şekilde apar topar Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Beyaz Sarayı'dan kovulan Zelenski'nin tekrar Beyaz Sarayı'na davet edilmesi ve burada Trump'ın artı olarak neler isteyeceğini konuşuyorduk.
00:57:08Söz Cevat Bey'de kalmıştı tekrar sözü ona bırakmak istiyorum.
00:57:13Şimdi bölgedeki dengelere baktığımızda bir de özellikle Trump'ın İran'la ilgili açıklamaları da çok çok çok önemli.
00:57:23Aslında önümüzdeki günlerde çok hareketli geçecek.
00:57:27Çünkü İran'ın o siyasi arenadaki en büyük müttefiki Rusya daha sonra Çin.
00:57:33Şimdi Ukrayna'da olan olayları onlar da çok dikkatle izliyorlar.
00:57:40Mesela Zelenski'nin oval ofiste başına gelenleri gördüğünde İranlılar işte bakın görüşme yapmamamızın sebebi müzakereyi reddetmemizin ne kadar haklı olduğunda o arada söylüyorlar.
00:57:53Ama neyin açıklaması da o yöndeydi zaten.
00:57:56İç politikaya dönük de bence çok anlamlı yani.
00:57:59Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan bile demek haklıymış dedi yani.
00:58:03Amerika bizi vakumlu müzakere değil tahakküm dediler o nokta önemliydi.
00:58:08Fakat Rusya'nın bu arada Amerika ile Rusya'nın bu kadar yakınlaşması ve Trump'ın sorunları birlikte çözeceğiz demesi
00:58:19Acaba Rusya'nın müttefiklerini Amerika ile hasımlı olan özellikle müttefiki İran'ı endişelendiriyor mu?
00:58:28Evet endişelendiriyor.
00:58:30Bu gidişatın sonu bir pazarlık olur mu?
00:58:32Suriye üzerinde bir pazarlık yaptılar sıra Ukrayna'ya geldi.
00:58:36Acaba sıra bize mi geliyor?
00:58:38Suriye üzerinde daha pazarlığa gerek var mı?
00:58:40İran zaten çekilmek zorunda kaldı.
00:58:43Rusya keza öyle neredeyse.
00:58:45Rusya da çekildi hemen hemen.
00:58:47Sonuç itibariyle bu önümüzdeki dönemin yeni gelişmelere gebe olduğunu özellikle filmin İran üzerinde kopacağı belli.
00:58:57Yani orada çok ya müzakere ya savaş oraya doğru gidiyor.
00:59:02Aslında onu ayrı bir konuda işlemek lazım.
00:59:05Fakat genel çerçevesiyle Rusya Amerika'nın bir araya gelmesinden en büyük zararı Avrupa'nın göreceği şu anda.
00:59:14Yakın vadede ve orta vadede Avrupa'nın göreceği belli.
00:59:19Çünkü NATO çatırdıyor.
00:59:21Avrupa Birliği işlerini gücünü kaybediyor.
00:59:25Çünkü İngiltere, Fransa bunların hepsinin asıl gücü Amerika ile idi.
00:59:30Yani Amerika'nın muazzam bir ekonomi, muazzam bir güç var Amerika'da.
00:59:35Ve mukayese edilmeyecek bir şekilde bir güç var.
00:59:38Yani Amerika'nın bir Kaliforniya eyaletinin bütçesi Avrupa'nın bazı ülkelerinin bütçesinden daha fazla.
00:59:45Ona göre önümüzde yeni oluşumlar bekleniyor önümüzdeki dönemde.
00:59:51Özellikle Avrupa ile ilgili.
00:59:53Tam bu arada fırsat bize doğuyor.
00:59:55Bunu net olarak söyleyelim.
00:59:57Bence Trump'ın Avrupa Birliği'ne dikte ettiği gibi biz de şartlarımızı aynı Trump gibi Avrupa Birliği'ne dikte etmeliyiz.
01:00:06Yani özellikle bu güvenlik konusunda onların bizim ayağımızda.
01:00:10Zaten Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da buna benzer bir açıklaması vardı.
01:00:14Peki Ukrayna'dan biraz da ona geldik.
01:00:17Avrupa Birliği'nin bu düştüğü durum sizin cümlelerinizden yola çıkarak söylüyorum.
01:00:22Bu düştüğü çıkmazdan Türkiye'ye tutunup çıkacaksa
01:00:26Avrupa Birliği üyesi olma yolunda nasıl bir süreç ilerleyecek?
01:00:30Özellikle Avrupa Birliği ile ilgili tabii mesela vatandaşlarımızın
01:00:35Türkiye'nin beklenmesi ilk etapta hemen vizelerin kaldırılması yönündedir.
01:00:39Ama zor bir süreç.
01:00:41Çünkü Avrupa'nın içinde de milliyetçilik akımı çok yükseliyor.
01:00:44Aşırısı bayağı bir sempati ve oy topluyor.
01:00:48Avrupa Birliği'ne girmeyen ülke kalmadı.
01:00:50Bizden çok geride olan şu tezi Avrupa Birliği Hristiyan kulübüdür şeklindeki
01:00:57o tez doğru görünüyor.
01:00:59Bizim kapımızda işçi olarak çalışan Bulgaristan'ı Avrupa Birliği'ne aldılar.
01:01:04Sınır problemi yani ana ülkelerini idare ettiler.
01:01:07Sınır problemi olan ülkeleri aldılar.
01:01:09Güney Kıbrıs gibi.
01:01:11Bu noktada Türkiye Cumhuriyeti'nin stratejik konumu itibariyle özellikle
01:01:17bence tam bir fırsattır Avrupa Birliği'ne girişi dayatmamız için.
01:01:22Öncesinden de ders alarak gelen mültecileri geri göndermek ve her birini karşılayabilecek
01:01:29birçok basit pazarlıklardan ziyade daha büyük düşünmek lazım.
01:01:34Bu noktada bakın ben açık söylüyorum.
01:01:37Orta Doğu'da en faal, en aktif ve en başarılı dışişleri bakanlıklarından biri
01:01:44belki birincisi Türkiye.
01:01:46Bunu Avrupa sahasına da bence yansıtmak ülkemiz için tarihi bir fırsat önümüzdeki dönemde geliyor.
01:01:54Bizden onlar bizim kapımızda bizim ordumuza muhtaçlar.
01:01:59NATO'nun ikinci büyük ülkesi bizdik.
01:02:02Şimdi Avrupa eğer NATO'dan çekilirse Amerika birinci ordu bizim ordumuz.
01:02:07Ona göre Avrupa ile tabii bir birlik kurulursa diyorsunuz.
01:02:10Siz nasıl değerlendiriyorsunuz tam da bu konudayken?
01:02:12Burada tabii ki az önce de ifade ettiğim yerden açıkçası bu ortaya çıkan tablo.
01:02:19Biz bir taraftan ne yaptığımızı bilerek ilerlerken öbür taraftan da
01:02:23karşı tarafın pozisyon kaybetmesi her zaman bizim işimize gelecektir.
01:02:28Çünkü tarih ne yazık ki bizim açımızdan oradan yıkıma uğradı.
01:02:34Dolayısıyla da bu gerçek üzerinden de orayı tamir ederek inşallah ilerlediği takdirde
01:02:39ben Türkiye'nin çok daha iyi bir noktaya gideceğini düşünüyorum.
01:02:43Bu anlamda çok sağlam bir inovasyonu var. Artık bir know-how var.
01:02:47Her konuda artık hani bir geçenlerde bir yabancı basında da çıktı bu.
01:02:53Türkiye'nin artık yapmadığı hiçbir şey kalmadı.
01:02:56Süremiz daraldığı için şunu da soracağım.
01:02:58Cevat Bey'in bıraktığı yerden bir Avrupa Birliği ordusu kurulur.
01:03:01Türkiye bunun içinde olursa.
01:03:03NATO ile baktığımızda Amerika Birleşik Devletleri NATO'dan müttefikimizde.
01:03:07Ne kadar öyle hareket etmese de müttefikimizde.
01:03:11O zaman ne olacak? 3-4 cephe mi olacak?
01:03:14Şimdi bir Avrupa ordusu bizim de içinde olacağımız eğer olursa diye konuşuyoruz.
01:03:21Rusya, Amerika Birleşik Devletleri bir de Doğu'da Çin mi olacak?
01:03:26Açıkçası yani bir Avrupa ordusu olsa bile Türkiye'nin ben öyle bir ordunun içinde yer alacağını sanmıyorum.
01:03:34Muhakkak düşünmek gerekiyor.
01:03:37Çok doğru bir isabetli bir soru. Bunda bir problem yok.
01:03:39Bu benim kanaatim.
01:03:41En tersi yerden soruyu sormak bence en güzel şey.
01:03:45Dolayısıyla da açıkçası bu benim kanaatim.
01:03:48Türkiye'nin orada mutlaka ticari anlamda oranın silahtır veya ona benzer bir takım şeyler satalım.
01:03:58Amerika'nın Avrupa'ya bugüne kadar yaptığı gibi değil mi?
01:04:01Bütün teknolojik anlamda altyapımız, silah sanayimiz, savunma sanayimiz güçlendiği takdirde onlara biz de bir şeyler verebiliriz.
01:04:09Onlara bu şeyi sağlayabiliriz ama içinde yer alacağımız bir ordu olacağını sanmıyorum.
01:04:13Çünkü bu NATO'ya ve diğer şeylere karşı problem oluşturacaktır.
01:04:16Bakalım hep beraber göreceğiz, takip edeceğiz.
01:04:19Özellikle Ukrayna'nın 30 günlük ateş kesi kabul etmesi ve Rusya'dan gelecek cevap önemli.
01:04:26Sonrasını hep birlikte gözlemleyeceğiz.
01:04:28Cevat Bey, İsmail Bey teşekkür ediyorum.
01:04:30Teşekkür ederiz.
01:04:31Değerli izleyicilerimiz siz de bu saate kadar bize eşlik ettiniz. Teşekkür ediyoruz.
01:04:36Yayınımızı burada tamamlıyoruz efendim.
01:04:38Hoşçakalın, CNN Türk'te kalın.