Piyasalar, kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'in Türkiye kararına odaklandı. Fitch Rating'in Türkiye ekonomisine ilişkin değerlendirmesini bu gece açıklaması bekleniyor.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Evet, FİÇ hatırlanacağı üzere Eylül ayında bizim kredi notumuz da arttırıma gitmişti ve görüşleri de oldukça olumluydu.
00:08Tabii ki bu kredi notundaki artışın gelecek beklentisi ağırlıklı yapıldığını değerlendirirsek,
00:15ben bugün herhangi bir not artışı beklemiyorum.
00:18Eylül ayından bugüne kadar geçen zaman zarfında ekonomik olarak özellikle makroekonomik göstergelerde
00:27not arttırımına sebep olacak kadar bir iyileşme kaydetmediğimizi değerlendiriyorum.
00:32Ama görünümde bir iyileşmeye gidebilir, onu ayrıca parantez içinde vurgulayalım.
00:38Yalnız Eylül-Ocak arası dönem, FİÇ'in tekrar not arttırması için yeterli görmediğim bir dönem.
00:45Burada bir parantezde şunu için açmamız gerekiyor.
00:49Eğer görünümde iyileştirmeye gidecekse, burada cari açıktaki özellikle yılı çok iyi bir seviyede kapatmış olmamız,
00:58dış kırılganlıkların azalmış olması, özellikle Merkez Bankamızın rezervlerinin doluluk oranı
01:04ve dış ticaret açığımızın geçmiş yıllara göre daralmış olmasının payı olacaktır.
01:11Ya da not arttırmasa bile bunlara vurgu yaparak bir sonraki toplantıda arttırabileceğiniz sinyerini verecektir.
01:19Arttırmayacağına büyük ihtimal veriyorum ama görünümde ve açıklamalarında olumlu davranacağını değerlendiriyorum.
01:28Şimdi altın yatırımcıları da son iki haftadır altın günlerini yaşıyorlar.
01:32Aslında geçtiğimiz haftadan bu yana rekor serisine devam ediyor altın.
01:36Güçlü bir yükseliş de gösterdi aslında. Bundan sonra nasıl olur altının seyri?
01:41Altındaki yükseliş ağırlıklı olarak ABD hükümetinin ne tip politikalar izleyeceğinin henüz netleşmemesine bağlı.
01:51Özellikle tarifeler ve korumacı politika ağırlıklı gideceğine dair finansal piyasalardaki beklentiler
01:59altını biraz daha güçlü, dinamik olarak güçlü tutacağını ben değerlendiriyorum.
02:06Burada şu da önemli, küresel merkez bankalarının özellikle ABD dışı, ABD merkez bankası dışındaki
02:14Çin Merkez Bankası ve diğer merkez bankalarının altın talebinin hız kesmeyeceğini de öngörürsek eğer
02:22onların altın tuttuğunu öngörürsek altında fiyatın orta uzun dönemde yukarı yönlü olabileceğini düşünebiliriz.
02:32Ama burada tabii ki yüzde olarak bunu verip başka bir yatırım aracıyla kıyaslamamız zor.
02:38Çünkü öyle bir parantez açmamız gerekiyor.
02:41Özellikle kripto paralarda eğer ABD Merkez Bankası ve ABD hazinesinin bir düzenlemeye gitme ihtimali
02:49ki çok konuşuluyor bildiğiniz gibi, o zaman altındaki artışın hız kesebileceğini de unutmamamız gerekiyor.
02:55Yani kripto varlıklarla beraber bunun bir alternatifi oluşmaya başladı.
03:01Onların da fiyatlaması riskli varlık olduğu için altına ters işleyebiliyor bazı dönemlerde.
03:08Ben o yüzden altın yatırımcısının dikkatli, iyimser olması gerektiğini düşünüyorum içinde bulunduğumuz dönemde.
03:16Yani ne kadar bir süreçte yükseliş olacak ve sonrasında işte belki bir durgunluğa girecek, yerini koruyacak
03:22ya da bir düşüş bekliyor muyuz?
03:24Şöyle söyleyelim, tarifelerdeki açıklamalar çok hızlı geliştiği için altını yükseltecektir.
03:32Yani yarın yapılacak açıklamalar bazı ülkelere, günlük tariflere yükseltecek olması,
03:39Çin'de buna dair edilecek olması, burada kararnameyi imzaldığı zaman Trump hükümeti altındaki artışın
03:46önümüzdeki hafta devam edebileceğini değerlendirebiliriz.
03:50Ama öte yandan daha uzun bir zaman dilimine baktığımızda burada alternatif varlık olarak ortaya çıkan
03:56kripto paraların değerlemesi altındaki yükselişi sınırlayabilir.
04:01Ama kısa dönemde altındaki hareketin yukarı yönlü olduğunu ben değerlendiriyorum.
04:07Söylediğim küresel belirsizlik algısı yüzünden Trump hükümetinin tarifeleri başta olmak üzere.
04:13Peki, bu arada Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek 2025'in ekonomi yol haritasını da açıkladı.
04:20Şimşek, yapısal reformlara hız kazandıracağız derken 2025'te maliye politikasının daha sıkı olacağının da altını çizdi.
04:29Yani sıkı para politikası devam mı edecek, nasıl değerlendirmek lazım ve ne kadara kadar?
04:36Bu sorunuz çok önemli çünkü FİÇ'i açıklamasıyla da bağlantılı Meltem Hanım.
04:42Muhtemelen FİÇ de buna vurgu yapacaktır.
04:44Notumuzu arttırmadığında açıklamalarında buna yer vereceğini değerlendiriyorum.
04:48Kamu maliyesinin sıkılığı konusunda eksiklerimiz olduğunu değerlendirecektir.
04:54Neden bunu söylüyoruz?
04:56Çünkü özellikle Merkez Bankası'nın faiz indirim sürecine girdiğini hatırlatırsak
05:01burada enflasyonun aşağı gelmesi gerekiyor.
05:04Bunun sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi ve yatırımların arttırılması
05:09hatta bir önceki haberinizde gayrimenkul eğilimin de artması için
05:13faizlerin sağlıklı bir şekilde aşağı çekilmesi lazım.
05:16Yalnız bu sağlıklı kavramı enflasyonun da bu düşüşe eşlik etmesine bağlı.
05:21Biz eğer kamu maliyesinde, kamu harcamalarında hız kesme görmezsek
05:25ki şimdiye kadar görmedik, burada enflasyonu düşürmek çok zor.
05:30Beklentileri de bozmaya devam eder.
05:32O yüzden Sayın Bakan'ın bu açıklamayı tekrar vurgulamak zorunda kaldığını ben değerlendiriyorum.
05:38Ama burada unutmamamız lazım ki bu önlemi alacak olan da Hazine Bakanlığı'nın kendisi.
05:45Yani bakanlık bu konuda kamu maliyesinde sıkılığın ve harcamaların kısılmasının
05:53önünü alması ve bir programa bağlaması gerekiyor.
05:56Eğer programa bağlayabilirlerse miktar olarak bu enflasyon beklentilerini aşağı çekeceği için
06:02oldukça olumlu etki yapacaktır.
06:04Ben kredi rejenerasyonu kuruluşlarında buna özellikle vurgu yapacağını değerlendiriyorum.
06:08O yüzden Sayın Bakan'ın bu yılın devamına ilişkin açıklamasını olumlu buluyorum.
06:15Bunun eyleme geçmesini de beklememiz gerekiyor bir an evvel tabii ki.
06:20Peki bu şu mu demek?
06:21Şimdi 2025'te de işte para politikamız sıkı olacak demek.
06:26Aslında yine kredi çekim konusunda bankalarda ya da işte ev alımında, araç alımında,
06:35kredi konusunda biraz daha yine bir zamana ihtiyacımız var rahatlamak için.
06:41Bu kadar kolay olmayacak yine kredi çekmek iki yıl önceki gibi.
06:46İki yıl değil daha önce ile kıyasladığımızda evet oraya göre daha yukarıdayız.
06:52Çünkü faizlerimiz daha %2,5 iki indirimle beraber %50'den aşağıya gelmeye başladı.
06:58Ve %2,5 ortalama bir indirim varsayarsak ancak %40'ın altına inmiş olacak bu yılın sonlarına doğru.
07:07Dolayısıyla bu seviyede hala gayrimenkul alımı ve diğer yatırımlar için yüksek olduğunu kabul etmemiz gerekiyor.
07:14Yani elinde nakit parası olan evet konut ya da araç alımında daha kolay bir süreçteler.
07:21Çünkü hani fiyatları aslında değerlendiriyorlar ama kredi çekmek kolaylaştığı zaman o fiyatlar da artacaktır.
07:27Şimdi bu bir sene daha mı devam edecek yani bize bunu mu anlatıyor aslında?
07:31Bir 6 aylık bir süre değerlendirebiliriz burada.
07:34Bir seneden önce yani 6 ay 6 ay sonrasında bir rahatlamanın olması gerekiyor.
07:40Çünkü faiz indirmenin zaten sebebi üretim sektörlerinde meydana gelen sıkıntı ve üretim hızımızın azalması.
07:48Bu yüzden yatırımları arttırabilmek için bu faizlerin aşağı çekilmesini istiyor ekonomi yönetimi.
07:54Bunun da bir 6 aydan sonra normal daha da bugüne göre daha normal seviyelere aşağı seviyelere geleceğini varsayabiliriz.
08:02Ama dediğiniz gibi bu seviyeler bile konut alımı için bundan 6-7-8 yıl önce de kıyaslandığında hala yüksek kalacaktır.
08:11Ve bu indirim aynı zamanda eğer bir miktar kredi gevşemesine yol açarsa yani bu arada kredi alımları devam ederse ki tüketim talebi devam ediyor.
08:21Enflasyonu da sürpriz bir yukarı yönlü harekete sebebiyet verir.
08:25O yüzden içinde bulunduğumuz bu 6 aylık zaman dilimi oldukça dikkatli bir ekonomi politikası yürütmek gerekiyor.
08:32Vatandaşlarımızın talebinin iç talebinin yüksek olduğunu biliyoruz.
08:37O yüzden kredi genişlemesinin yavaş olacağını ben değerlendiriyorum.
08:41Birden bir kredi bolluğu olacağını düşünmüyorum.
08:446 aydan sonra ancak bunu değerlendirebiliriz.