İstanbul'da son günlerde hava kirliliği arttı. İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, ''Hava kirliliği genellikle gözle görülmediği için ve dünyada her yıl hava kirliliğinden 7 milyondan fazla insanın ölümüne yol açması nedeniyle hava kirliliği diğer ismi ile gizli katildir.'' diye konuştu.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00İzlediğiniz için teşekkür ederim.
00:30İzlediğiniz için teşekkür ederim.
01:00İzlediğiniz için teşekkür ederim.
01:30İstanbul'daki kirli hava, tabii ki trafiğin yoğun olduğu, insan faaliyetlerinin olduğu sürece hep var.
01:38İstanbul'daki veya başka şehirlerimizdeki hava kirliliği değerleri, şehir içindeki trafik yoğunluğu, sanayi tesislerimizin kirletici miktarına bağlı olarak değişkenlik arz etmektedir.
01:48Ayrıca meteorik şartlara bağlı olarak da değişkenlik arz etmektedir.
01:52Örnek veriyorum yağmurlu bir günden sonra temiz bir havayla karşı karşıya kalmaktayız.
01:56Ama rüzgarsız bir hava, yağışsız olmayan bir günde ise kirli bir havayla karşı karşıya kalmaktayız.
02:02Onun için hava kirliliği değişkenliği olduğundan sürekli hava kalitesi değerlerini izlemek gerekiyor.
02:08İstanbul'daki kirletici miktarı asit yağışlarına veya asit yağışlarına ulaşacak seviyede değildir.
02:16Bu asit yağışlarına ulaştırılması için bol miktarda kirleticinin ve yukarı seviyeye kadar ulaşması gerekiyor.
02:22Zaten yer seviyesine yakın yani bugün araçlardan çıkan kirleticiler vesaire yağmur esnasında yer seviyesine yakın olduğu için
02:28daha asidik duruma dönmeden doğrudan toprağa aktarıldığı için herhangi bir tehlike arz etmemektedir.
02:34Şöyle insan faaliyetleri olduğu sürece ve biz varlık yönetimini tam yapmadığımız sürece,
02:45tasarruf etmediğimiz sürece, kaynakları verimli kullanmadığımız sürece,
02:49fosil yakıtları kullandığımız sürece İstanbul'da ve benzeri şehirlerde hava kirliliği olacaktır.
02:55Gelen sistemlerle, rüzgarlarla veya yağış sistemlerle kirletici değerleri azalmakta
03:02ama tekrar başka bir rüzgarsız ortam oluştuğu zamanda tekrar kirletici değerlerinde yükselme meydana gelmektedir.
03:08Bu kirletici değerler tekrar ediyorum kirleticinin ortaya çıktığı noktalarda daha yoğun,
03:15yani yollarda daha yoğun, yollardan uzaklaştıkça daha azalmaktadır.
03:20Veya rüzgar hangi yönden geliyorsa çıkan kirleticiyi rüzgarla beraber rüzgar altı tarafına doğru taşımaktadır.
03:27Oradan kirlilik değerlerini yükseltmektedir.
03:30Tüm ülkemiz için hava kalitesini merak edenler havaizleme.gov.tr adresinden takip edebilirler.
03:38Üç temel kirletici kaynağımız var.
03:40Bir, günümüzde şehirde en önemlisi araçlar. Araçlar nerelerde yoğun?
03:45Trafiğin olduğu noktalar.
03:47İşte ısınma, doğal gaza geçişle beraber ısınma, önemli oranda ısınma kaynaklı kirletici miktarı azalmış olmakla birlikte
03:55hala İstanbul'da da belli noktalarda hala kömür veya soba kullanan evler var.
04:01Tabi üçüncüsü de sanayi tesisleri.
04:04Sanayi tesisleri İstanbul içinde azalmakla birlikte irlu ufak küçük tesisler hala var.
04:09İşte oralarda eğer bir fosil yakıt kullanımı varsa veya değişik kimyasal madde kullanımı varsa
04:15oralardan da kirletici maddeler çıkabiliyor.
04:18Şimdi bu çerçevede baktığımız zaman E5, Tem, ana güzergahların olduğu belli güzergahlar vardır.
04:24Mesela Vatan Caddesi diyelim her zaman trafik vardır.
04:27Mecidiyeköy, Taksim Arası her zaman trafik vardır.
04:31Boğaz Köprüsü'nlerinde her zaman trafik vardır.
04:35Kadıköy, Göztepe Güzergahı'nda, Harem Göz her zaman trafik vardır.
04:39İşte buralarda bol miktarda kirletici madde, gaz havaya salınıyor anlamı çıkıyor.
04:44Onun için sık sık websitelerde kontrol etmek gerekir.
04:48Şimdi genellikle az önce söyledik yağmurdan sonra hava temizlenir.
04:53Rüzgardan sonra hava temiz olur.
04:55Gün içinde de diyenin bir şartları ise sabah saatinde yoğun bir kirlilik olur.
05:00Sabah trafiğin yoğunluğu başlaması ile beraber 7'den itibaren bu trafik yoğunluğu 9-10'a kadar devam eder.
05:06Dolayısıyla 7'den 9-10'a kadar ama bunun kirletici etkisi öğleni bulur.
05:103-4'den sonra akşam 8'e kadar yine yoğun bir trafik olduğu için ve faaliyetler arttığı için tekrar kirli bir dönem başlar.
05:19Ondan sonra tekrar sabaha kadar hafifler ve İstanbul'da genel olarak havanın en temiz olduğu nokta sabah trafiğin başlamadan önceki noktasıdır.
05:29Yani mesela yürüyüş yapanlar, farklı spor yapanlar, farklı fiziksel etkinlikler yapanların sabah trafik başlamadan önceki saatlerde yürüyüşlerini yapmalarında fayda var.
05:40Şöyle söyleyeyim, trafik saat 7'de başladığını düşünürsek 7'den önceki herhangi bir saatte spor tip faaliyetler veya o saat yapamıyorlarsa
05:48öğle saat 12 ile diyelim ki 3-4 arasında yapmalarında fayda var.
05:55Öncelikle havanın daha temiz olduğu saat ve günlerde planlama yapabilirler.
06:00Vücudumuzda yabancı bir madde girişi varsa ki hava kirliliği maddeleri zararlı.
06:05Bu parçacık madde olsun, azot olsun, kükürt olsun, ozon olsun.
06:08Su miktarımızı yeterince su içerek onunla vücudundan daha kolay yatabiliriz.
06:13Onun için su tüketimize de dikkat etmekte fayda var.
06:16Hava kirliliği şöyle, şimdi hava kirliliğinde aslında çoğu zaman gözle göremeyiz.
06:22Birçok zaman İstanbul'da veya farklı yerlerde gördüğümüz o görüş mesafesi kısıt yarasında pus veya sistir.
06:30Görüş mesafesi 1 km'nin altına 300 ama sis, üzerinde ise ve ama karşıdaki cisim net göremiyorsa pus deriz.
06:37Çoğu zaman meteorik şartlara bağlı olarak atmosferde bol miktarda asıl vaziyette olan su damlacıkları vardır.
06:42Bunlar küçük olduğu için yeryüzüne düşmezler, havada asıl vaziyette kalırlar.
06:45Bununla hava kirliliğini karıştırmamak gerekiyor.
06:48Hava kirliliği değerler için ya elimizde küçük ölçüm cihazları veya hazır belediyelerin veya çevre bakanlığının ölçmüş olduğu değerlere bakarak karar vermekte fayda var.
06:59Çünkü birçok kirleticinin rengi ve kokusu yoktur, gözle göremeyiz.
07:04Şimdi hava kirliliği genellikle gözle görülmediği için ve dünyada her yıl hava kirliliğinden dolayı 7 milyondan fazla insanın öldüğü için,
07:15yani 7 milyondan fazla insanın ölümüne hava kirliliği sebebi olduğu için hava kirliliğinin diğer bir ismi de gizli katildir.
07:21Mesela bir trafik kazasında veya herhangi bir şeyde siz bir ölüş sebebini rahat bir şekilde görebiliyorsunuz.
07:27Ama hava kirliliği görmediğiniz bir madde soruyorsunuz, vücudunuz yavaş yavaş etkileniyor.
07:34Dolayısıyla hava kirliliğinin doğrudan vücudun üzerindeki etkisi zamanla kendini hissettirdiği için gizli bir katil olarak anılmaktadır.
07:43Hava kirliliği tabii daha da önemli bir etkisi.
07:47Dolaylı olarak küresel ısınmaya, küresel ısınma, küresel ısınma etkinlik değişikliğini etki ettiği için bugün tüm insanlığın öndeki en önemli sorunlardan biri olarak gözükmektedir.
07:57Yağmur tabii ki atmosferi temizlediği için, bu kar olabilir, yağmur olabilir, çisento olabilir.
08:03Atmosferi temizlediği için aslında yağış sonrasında daha temiz bir havayla karşı karşıyayız.
08:07Yağış sonrasında yine ölçüm değerlerine bakmak lazım ama genellikle daha temiz olduğu için daha rahat yürüyüşlerimize çıkabiliriz.
08:15Çünkü yerlerdeki tozlar vesaire de yere yapıştığı için en temiz hali diyebiliriz.
08:21Önümüzdeki günlerde diyelim ki yağışlı bir sistem geldiği takdirde yağış atmosferi temizleyeceği için daha temiz bir havayla karşı karşıya kalacağız anlamı çıkıyor.
08:31Ama bugün esen rüzgar örnek veriyorum, yer 2-3 gündür yağmur yağmadığı için, yer kuru olduğu için daha fazla atmosfere tozla kalkacak anlamına geliyor.
08:39Hem atmosferdeki havayı temizlerken hem de daha fazla toz, yerdeki toz havaya karışacak anlamı da çıkıyor.
08:44Bunların hepsi birbiriyle iç içe geçmiş durumda.
08:47Onun için ısrarla havaizleme, gov.tr adresini takip etmekte fayda var.
08:53Orada hem anlık hava durumunu hem de geçmişteki hava kalitesi durumunu görebiliyorsunuz.
08:59Ben onu da tercih ediyorum.
09:01Çünkü ondan önce çok kirlilik var.
09:05Anladın? Kirlilik var yani.
09:08Havadan kirlilik, yerden kirlilik.
09:10İnsanlar yediğini çöpe atıyor.
09:12Atmıyor ve sokaklara atıyor.
09:14Bizde de ceza olmalı.
09:16Hava çok kirli.
09:18Çok insan, çok araba.
09:20Pislik var.
09:23Bilmiyorum soba yanıyor.
09:25Allah'tan ki doğalgaz oldu yine bu kadar değil.
09:28Ama çok pis.
09:30Çocuk nefes sağlığı yapıyor.
09:32Anladınız mı? Kirlilik.
09:34Çünkü ben Şişli'de oturuyorum.
09:36Felaket göz göz görmüyor.
09:38Şişli tarafı, Mecidiyeköy tarafı nefes alınmıyor kirlilikten.