Sosyal Medya Hesaplarımız...
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Gazze'deki ateşkesi yeni dönemi Trump'ın gazze ve bölgeye dair olası planlarını şimdi
00:06Kırklareli Üniversitesi uygulamalı bilimler fakültesi dekanı uluslararası ilişkiler
00:11bölümü başkanı Profesör doktor Muharrem ekşi ile konuşacağız.
00:15Sayın ekşi hoş geldiniz yayınımıza hoş bulduk merhaba yayınlar diliyorum sizlere haberimizde
00:22de aktardık.
00:23Gazze'de ateşkes sağlandı.
00:24Esir takasları gerçekleşiyor.
00:25Şu anda bir sevinç havası hakim gazze'de gazzemizde siz bu gazze'deki ateşkesi nasıl
00:36değerlendiriyorsunuz?
00:37Devamını nasıl görüyorsunuz?
00:39Devamlı olarak görüyor musunuz bu ateşkesin sağlanacağını?
00:44Öncelikle İsrail, Netanyahu ve aşırıcı hükümeti ateşkes antlaşması imzalandığında
00:52ben gibi smotik'ten gelen açıklamaları duyduğumuzda bu ateşkes antlaşmasını
00:59İsrail'in Netanyahu hükümeti ve kabinesinin istemediği hatta hazirandan beri hep oyaladığını
01:08gördük.
01:09Ki bu ateşkes antlaşması Biden yönetimi tarafından temmuz ayında Birleşmiş Milletler
01:17Güvenlik Konseyi'ne sunulan metinle paralellikler benzerlikler içermekte.
01:24Dolayısıyla çok net bir şekilde bu ateşkes antlaşmasını Netanyahu'nun istemediği
01:32İsrail'in rehinelerin ise savaş durumunda kabul edilebilir zayiat olarak açıklamasını
01:40hatırlattığımızda bu ateşkesse Netanyahu'nun zorlandığını özellikle söyleyebiliriz.
01:49Haziran'dan itibaren bu ateşkesi konuşuyoruz, Biden yönetimi çok fazla uğraştı bununla
01:55ilgili.
01:56Hatta metin düzeyinde baktığımızda Biden yönetiminin büyük etkisi var ama ateşkes
02:03antlaşmasının imzalanmasında hatırlayın seçilmiş başkan bu akşam itibariyle görev
02:10devralacak olan Donald Trump'ın adeta sopa gösterir misali ben gelmeden bu ateşkesi
02:20sağlayın.
02:21Aksi halde Orta Doğu'yu cehenneme çeviririm.
02:25Bunu hamasa ve Netanyahu'ya da sonuçları olur açıklamasından baktığımızda Trump'ın
02:32hem Netanyahu'ya hem hamasa sopa gösterdiğini gördük.
02:38Tabi hamas ateşkes antlaşmasının imzalanmasını kabul ediyordu.
02:44Tabi kabul edebilmesi için de şartları söz konusuydu.
02:49Hamas'ın ateşkes antlaşması masasına oturmasında da en büyük rol türkiye'nin
02:57ateşkes antlaşması sonrası hamas'tan gelen açıklamaya baktığımızda özellikle türkiye'ye
03:04teşekkür var.
03:06Türkiye burada hamas'ı ateşkes masasına oturma ve devam etme noktasında 1 rol oynamıştır.
03:16Çünkü israil özellikle netanyahu ateşkesi oyalamak için elinden geleni yapmıştır.
03:23Haziran'dan itibaren hatta ateşkes antlaşması imzalandıktan sonra bile son ana kadar israil
03:31bombalamalara devam etmiştir.
03:33O yüzden de bu ateşkes antlaşmasını netanyahu hükümetinin istemediğini ama buna mecbur
03:41kaldığını söyleyebiliriz.
03:43Tabi mecbur kalmasında hatırlayın gazze savaşından itibaren israil'de çok ciddi
03:52gösteriler protestolar söz konusu oldu.
03:55Bu protestolara baktığımızda israil kamuoyu daha ziyade savaşın bitmesinden çok israilli
04:02rehinelerin teslim alınması ve bunun için netanyahu'nun ateşkes yapması talebiyle
04:09toplanan 1 halk gösterileri söz konusuydu.
04:14Dolayısıyla hem israil kamuoyu hem dünya kamuoyu'nun 1 zorlayıcı faktör olarak
04:21devreye girdiğini görüyoruz.
04:24Tabi burada dünya kamuoyu faktörü sadece netanyahu'yu kabinesini değil aynı zamanda
04:36amerikan yönetimini ve trump'ı da etkilemiştir.
04:42Çünkü dünyada bu gazze savaşı ile birlikte tarihte hiç olmadığı kadar 1 amerikan karşıtlığı,
04:49netanyahu nefreti oluştu.
04:54Bu faktörün yanında trump'ın sopa göstermesi de ateşkesin imzalanmasını sağlamıştır
05:01diyebiliriz.
05:02Peki bu ateşkes siz söylediğiniz sizde az önce söylediğiniz netanyahu ve kabinesi
05:09istemiyordu.
05:10Ki tehdit de almış netanyahu ben gibi 1 tarafından bu koalisyondan çıkarım demişti.
05:16Hem bu koalisyon dağılacak mı diye sormak istiyorum hem de netanyahu ve kabinesi ilk
05:21fırsatta rehineleri aldıktan sonra bu ateşkesi bozacak mı acaba?
05:27Muhtemelen netanyahu'nun ana hedefi o 33 israilli rehinenin teslim alınması.
05:34Çünkü ateşkes antlaşmasının özellikle 3.
05:38aşamasına baktığınızda tamamen gazzeden çekilmeyi öngörüyor.
05:43Bu israil'in 15 aydır sürdürdüğü politikanın tamamen iflası anlamına gelir.
05:51Çünkü israil 7 ekimden sonra başlattığı saldırılarda ana hedeflerine politikasına
05:58baktığımızda.
05:591 haması yok etmeyi hedefliyordu, bugün baktığımızda haması yok edilmedi.
06:07Direniş azmi ortadan kaldırılmadı, evet çok ciddi büyük ağır darbe aldı.
06:1350 bin civarı insan ölümü yani 360 kilometrelik ufacık 1 alanda 2 milyon insanın yaşadığı
06:221 gazze şeridinde 2.
06:25dünya savaşında amerikanın japonya'ya attığı bombaların 3-4 katı daha fazla
06:33bombalar atıldı.
06:34Yani gazze tamamen harap edilmiş durumda.
06:38Ama filistin'de gerçekleşen filistin israil'deki filistinli tutsakları teslim edilmesinde
06:46filistin'de yaşanan kutlamalara bakıldığında özellikle hamas kassam tugayları israil'deki
06:54aşırılıkçı kabinede olumsuz tepkilere yol açtı.
06:59Neter yavrum başarısız olduğuna dair.
07:03Peki bu ateşkes aslında sonucunda israil'in kendi meselelerine de dönebilme ihtimali
07:11var.
07:12Eğer ki bu ateşkes doğru 1 şekilde ilerledi ve buradaki gazze üzerindeki baskıları
07:18ve hedef saptırmaları sona erdi diyelim.
07:20İsrail kendi içine döndüğü takdirde net 1 seçim bekliyor mudur israil'i ve neten
07:26yahu gidici midir diye sormak istedim.
07:29Neten yahu zaten bu ateşkesi imzalarken 1 açıklama yaptı, hem baydın'dan hem trump'tan
07:37garanti aldım dedi.
07:39İşte o garanti açıklamasında tabi eğer hamas ateşkese uymazsa tekrar israil gazzeye saldırılarla
07:47devam edecek açıklaması bu açıklamayı biz neten yahu hükümeti ve neten yahu şahsında
07:55değerlendirdiğimizde neten yahu hükümette kalmak için de trump'tan garanti aldı.
08:03Dolayısıyla neten yahu hükümetinde de şu anda olumsuz ayrılmaya yönelik açıklamalar
08:11bu ateşkes atlaşmasını olumsuz değerlendiren aşırılıkçı ben gibi smotic gibi kişiler
08:21var.
08:22Ama hiçbiri hükümeti düşürürse eğer bu ateşkesin de ihlali ortadan kalkması anlamına
08:28geleceği için ve israilli rehinelerin teslim alınmasını engellediği sorumsuzluğuyla
08:36yüzleşeceği için hükümeti devirme noktasında trump'ın da garanti vermesini düşünürsek
08:46çok zor olduğunu söyleyebiliriz.
08:49Peki evet buyurun.
08:52Özellikle ateşkesin birinci aşamasının gerçekleşebileceği ama daha sonra israilli
09:00tarihine baktığımızda zaten antlaşmalar uluslararası hukuk ve ateşkeslere uymadığı
09:06ihlal ettiğini çok açık net görüyoruz dedik ya son ağalar kadar bombalamaya devam etti.
09:13Ama eğer neten yahu hükümeti düşerse hem içeride yolsuzluk suçlamaları dolayısıyla
09:21yargılanması ama aynı zamanda da dışarıda uluslararası ceza mahkemesinin aldığı
09:26karar var biliyorsunuz savaş suçlusu kabul etti.
09:30Dolayısıyla neten yahu böyle bir riski garanti almadan bu ateşkesi imzalamazdı.
09:37Çünkü uzun zamandır hazirandan beri bu ateşkesi oyalıyordu.
09:42O yüzden de kamuoyunun da gazını alabilmek için israilli rehinelerin teslim alınması
09:50sürecine kadar bu ateşkesin devam edeceği ve bu çerçevede de neten yahu trump desteği
09:59ile iktidarda kalmaya devam edeceğini söyleyebiliriz.
10:03Aksi halde hem kendisinin yargılanması söz konusu olabilir hem ateşkesin ortadan
10:11kalkması söz konusu olabilir.
10:13Peki biz bu o zaman düşünceler sonucunda hiçbir zaman neten yahu'yu lahide göremeyeceğiz
10:21öyle değil mi hocam?
10:23Şu an için söz konusu değil özellikle trump'ın hatırlayın birinci başkanlık
10:30döneminde israil dostu olarak kendisini göstermiş kudüs'ü israil'in başkenti yapmış.
10:42Golan tepelerindeki israil'in ilhakını onaylamış bir trump'dan bahsediyoruz.
10:47Yani trump israil dostu.
10:50Tabi neten yahu ile ilişkilerine baktığımızda baydından daha kötü olduğunu söyleyebiliriz.
10:57Özellikle de trump burada ana aktör oysa neten yahu baydına baskı yapabilen bir aktördü.
11:05Şimdi trump neten yahu'ya baskı yapabilen bir aktör bunun da en büyük somut delili
11:12olarak bir açıklamasıyla bugün ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girdiğini görüyoruz.
11:20Tabi şimdi israil saat düzeyinde gecikmeler yapmasına rağmen 3 israilli rehineye karşılık
11:2790 filistinli esirin tutuklunun teslimi söz konusu oldu.
11:3442 günlük bu ilk aşamada 900 bin civarı filistinli mahkumun teslim edilmesi süreci
11:43olacak ve hamas'ta 33 israilli rehineyi teslim edecek.
11:50Evet peki.
11:52İyimser 1 veya imser midir bilmiyorum 1 gelecek çizdiğimizde israil kendi içinde
11:59seçime gittiğini düşünelim ve neten yahu görevinden alındığı düşürüldüğü başka
12:051'i geldi.
12:06Neten yahu'dan sonra gelecek olan liderler israil başına gelecek olanlar neten yahu'yu
12:12aratır mı?
12:13Sizce hocam bunun için israil tarihine bakmak lazım israil'in kuruluşu da biliyorsunuz
12:181 terör örgütü ve terör örgütünün başının israil başbakanı olmasıyla kurulmuş.
12:26Tek fark neten yahu en aşırıcı maksimalist arzu mevuda kadar varan 1 kabine kurdu.
12:37Dolayısıyla israil'in tarihinde en fazla aşırılıkçı hükümetin olduğunu söyleyebiliriz.
12:43Neten yahu sonrası gelecek olan hükümetin de israil'in bu politikalarından vazgeçeceğini
12:51söyleyemeyiz.
12:52Nitekim trump geldiğinde örneğin.
12:55Neten yahu'nun bu ateşkes antlaşması kararına uyması çerçevesinde batı şerianın ilhakını
13:02onaylama riski de var çünkü trump bunu birinci döneminde yaptı.
13:07Çünkü trump'ın dış politikasında uluslararası ilişkilerdeki bu havuç sopa ilişkisini kullanacağını
13:14görüyoruz.
13:15Yani havuç burada istediklerini yaparsan ödüllendirme sopa cezalandırma bu ateşkesi
13:22imzaladığı için trump pekala batı şerianın ilhakını kabul edebilir israil için.
13:31Çünkü birinci döneminde yaptıkları bunun çıkarımına yol açıyor.
13:37O yüzden de evet uzun vadede gelecekte neten yahu'nun koşullar değiştiğinde güç
13:44dengeleri değiştiğinde uluslararası ceza mahkemesinde yargılanma ihtimali söz konusu.
13:51Ama onu engelleyici uluslararası sistemin ana aktörü olarak da amerika zaten amerika
13:56sayesinde 15 aydır israil saldırılarını sürdürebildi.
14:00Evet peki az önce biraz değindiniz ama burada trump'ın işte bölgeyle ilgili bilhassa
14:08gazetedeki durumlar ilgili politikası nasıl olacak diye soracağım.
14:13Zira kurduğu kabinesinin çoğunluğu neredeyse tamamı siyonist yanlısı ve siyonist gruba
14:20dahil kişiler nasıl 1 amerika yönetimi ve orta doğu bekliyor trump'ın liderliğinde
14:27bizi şöyle amerika'da demokratlar da cumhuriyetçiler de israil'i destekliyor.
14:32Evet tabi burada trump'un şöyle 1 farkı var hem iç siyasette hem dış siyasette güçlü
14:39devlet adamı imajıyla ortaya çıkmak istiyor ve bu çerçevede de trump döneminde ki dış
14:48politikasında lider diplomasinin ön plana çıkacağını görüyoruz.
14:52Zaten devlet başkanları diplomasi protokolünde baş diplomattır.
14:56Bu çerçevede devlet liderlerinin yürüttüğü diplomasiye lider diplomasi denir.
15:02Trump burada bu ateşkes antlaşmasıyla birlikte dünyaya 1 kahraman ateşkesi sağlayan 1
15:10aktör olarak ortaya çıkmak istiyor.
15:13Hatırlayın seçim döneminde ukrayna savaşını bitireceğim.
15:18Yani savaşları bitireceğim ben geldiğimde bitiririm.
15:21Bu açıklamalar trump'ın dünyada 1 kahraman imajı çizmek istediğini de ortaya koyuyor.
15:29Tabi ortadoğu açısından baktığımızda evet hem demokratlar hem cumhuriyetçiler genel
15:34olarak amerikan yönetimleri ve müessesiz nizam için israil'in güvenliği hep 1.
15:41öncelik olmuştur.
15:42Hatta amerikan politikası ortadoğu politikası israil merkezi şekillenmiştir.
15:50Bu yüzden de trump döneminde trump'ın özellikle israil'in güvenliğine yönelik politika
15:56izleyeceğini söyleyebiliriz.
15:57Çünkü 1.
15:58dönemde hatırlayın eylül 2020'de ibrahim anlaşmalarını yapmış ve o anlaşmaların
16:05önemini bu gazze savaşında hatırlayın, iran israil'e saldırdığında körfez ülkeleri
16:12israil'i savunmak için harekete geçmişti.
16:15Şimdi bu gazze ateşkes anlaşmasında tekrar ibrahim anlaşmaları gündeme geldi biliyorsunuz.
16:22Özellikle suudi arabistan'la israil'in ilişkilerinin normalleşmesi gündeme geldi.
16:28Şimdi trump döneminde ortadoğu'da güvenliği sağlayıp özellikle kendisine en büyük
16:34rakip tehdit olarak gördüğü çine yönelebilmek için bu ibrahim anlaşmalarını siyasi boyuttan
16:41askeri düzeye çıkarma yani körfez ülkeleri ve israil özelinde bir arap notosu körfez
16:48notosu oluşturma politikasını da görebiliriz.
16:52Çünkü gazze savaşı aynı zamanda ortadoğu siyasetinde de dengeleri değiştirdi.
16:58Örneğin iran o proksi vekaleti iran şii jeopolitiği şii hilali dediğimiz şey gazze
17:06savaşı ile birlikte yerle yeksan oldu.
17:09İsrail gazze'de tamamen başarısız olmuştur.
17:13Yani gazze'yi filistinsizleştirme haması ortadan kaldırma politikası başarısız olmuştur.
17:18Ama israil açık ve net bir şekilde lübnan hizmullahını yok etme ve iran'ın lübnan'da
17:26ve suriye'deki milislerini yok etmede son derece başarılı olmuştur.
17:31Hatta o yüzden suriye'de heyet tahrir eşşam lideri ahmet eşşerrağ'ın başlattığı
17:38devrim hareketi ile esad'ın düşmesinde de israil'in iran milislerini yok etmesinin
17:45önemli bir payı olduğunu çok rahatlıkla söyleyebiliriz.
17:49Tabi burada önemli 1 faktör bu gazze ateşkes anlaşmalarında özellikle kutlamaları da
17:55şu anda ekranda görüyoruz.
17:57Ama tarihte hiç olmadığı kadar ana aktör olarak filistin'de öne çıktı.
18:02Yani filistin kurtuluş örgütü mahmut abbası ve diğer grupları da düşündüğümüzde
18:08özellikle 14 filistinli grubu düşündüğümüzde hamas filistin toplumunu temsil eden 1 kahraman
18:16ana aktör olarak ortaya çıktı.
18:19Hatta öyle ki gazze ateşkesi sağlandığında 3.
18:25aşama da gerçekleştiğinde yani israil gazzeyi terk ettiğinde gazze'nin yönetiminde dahi
18:34olmayacağını açıkladı.
18:35Bu kadar büyük aktör haline gelmiş gazze'nin yönetiminde toplumsal komitelerle yönetilebilir.
18:43Ben dışarıda da olabilirim diyor.
18:45Çünkü hamas dediğimiz şey her ne kadar israil batı medyası bize 1 terör örgütü
18:511 örgüt olarak lanse etse de aslında 1 düşünce 1 fikir halkın kendisi haziran 2006'daki
18:58seçimleri kazanan 1 parti olduğunu görüyoruz.
19:01Dolayısıyla o yüzden de hamas bitmedi.
19:04Halkın kendisi olduğu için bitmedi.
19:06Hizbullah niye bitti 1 örgüt olduğu için bitti.
19:11Hamas kendini savunuyor, direnişi gerçekleştiriyor ve israil kurulduğundan bugüne filistinliler
19:191 direniş gerçekleştiriyor.
19:21O yüzden de hamasın bitmesi mümkün değil.
19:24O yüzden de israil haması bitirmede başarısız olmuştur ama hizbullahı bitirmede başarılı
19:30olmuştur.
19:31Peki bu katliam soykırım devam ederken bundan birkaç hafta önce de veriyordu.
19:37Haberlerini mahmud abbas yani yani mahmud abbas taraftarları hükümet diyebiliriz.
19:42Aslında filistin hükümeti bazı filistinlileri vuruyordu, onlarla çatışıyordu.
19:48Bu süreç sonrasında eğer gerçekten gazeteden çekilirse katil israil ve gazeteliler kendi
19:55başına kalırsa kendi iradelerinde kalırsa hamas meclise gelip yönetime gelme olasılığını
20:02gözden çıkarmış olabilir.
20:03Aslında ben başa gelmesem de olur diyor.
20:06Peki mahmud abbas yönetimi devam edecek mi filistin'de gazeteler memnun mu bundan?
20:12Mahmud abbas yönetimi hem israil'in her amerikanın istediği 1'i çok rahatlıkla yönlendirilebiliyor.
20:18Ama filistin halkı düzeyindeki imajına desteğe baktığımızda yok denecek kadar
20:25az.
20:26O yüzden de burada vurguladım hamas artık filistin tarihinde filistin direnişinde
20:34ana aktör olmuştur ama yönetimsel düzeyde kendi açıklaması itibariyle toplumsal komitelere
20:41bıraktı.
20:42O yüzden de diyorum hamas bir örgüt olarak düşündüğümüzde bu açıklama dışarıda
20:48olacakmış gibi halbuki hamas halkın kendisi.
20:51O yüzden hamas yönetimi toplumsal komitelere bırakabilirim derken zaten toplumun kendisi
20:59olduğu için yine kendisi ve bu esirlerin esir takasında özellikle filistinli mahkumların
21:10filistin'e teslim edilmesinde hamas ve kassam tugaylarının kutlamalarına ve halkın
21:15genel anlamda kutlamalarına baktığımızda çok açık net bir şekilde hamas teveccühünün
21:22ortaya çıktığını görürüz.
21:23Çünkü bu filistin direnişinde hamas evet büyük darbe aldı ama ana aktör olarak
21:29yer aldı.
21:301 de direniş mücadelesinde bu direnişte en önemli kozun rehineler olduğunu da
21:39gösterdi.
21:41Antlaşma metnine baktığınızda 33 israilli rehinenin teslim edilmesine karşı 900 bin
21:48civarı filistinli mahkumun teslim edilmesi o ilk aşama 42 günlük aşamada dolayısıyla
21:56bu filistin yönetiminde filistin direnişinde de tarihi 1 ders oldu.
22:04Ve israil tarafına baktığımızda evet hükümetin ciddi 1 kabinenin düşmesi riski var.
22:13Zaten 1 koalisyon hükümeti tüm aşırılıcıların toplandığı 1 hükümetten bahsediyoruz.
22:21Ama orada neten yahuyu ayakta tutan ana aktöründe amerika yani trump olduğunu çok
22:28rahatlıkla söyleyebiliriz.
22:29Peki hamasında http benzeri 1 yol izleme olasılığı yok mudur hocam http kendini
22:36feshetti ve siyasi 1 aktör haline dönüştü.
22:39Hamas zaten hamas siyasi 1 aktördü ama şu anda daha çok silahlı kanadıyla biliniyor.
22:44Tugayları biliniyor.
22:45Böyle 1 değişime gidip de yönetime gelme veya farklı 1 isimle cisimle gelebilme olasılığı
22:51yok mudur?
22:52Zaten hamasın bu açıklaması gazze yönetiminde bu ateşkes tamamlandığında ben olmayabilirim.
22:58Demesi aslında hamasında dönüşümüne işaret ediyor.
23:03Burada kilit faktör hamasın toplumun kendisi olmasıdır ve bütün filistinli gruplara rağmen
23:14mahmut abbas'tan el fethiye kadar bütün bunların üzerinde baş aktör olarak hamasın
23:22ortaya çıktığını görüyoruz.
23:25Dolayısıyla haması özellikle eğer bu ateşkes atlaşması 3. aşaması da özellikle israil'in
23:33selahattin koridoru da dahil olmak üzere gazze şeridinden tamamen çekilmesi sonrası
23:40ana gündemimiz gazze şeridinin yönetimi olacak ve gazze şeridindeki insanların
23:47bu kutlamalardan da hareketle baktığımızda mahmut abbas'ı istemediği zaten mahmut
23:52abbas batı şeria da halkı dahi temsil edemeyen birinin gazze'yi yönetmesi mümkün
23:59olmadığı için gazze'de ateşkes atlaşması sonrası hamasın tabanının üst düzeyi değil
24:08tabanının bu toplumsal komiteler çerçevesinde yönetimi devralabileceğini söyleyebiliriz.
24:14Ama neten yahuya ve kabinesine baktığımızda bu 3. aşama dediğimiz yani gazze şeridinden
24:21çekilmesinin önümüzdeki günlerde göreceğiz ama çok zor olduğunu neten yahuyu ve hükümetini
24:34düşmesine yol açabilecek bir gelişme olduğunu söyleyebiliriz.
24:39Çünkü hem ben gibi hem sumut için açıklamaları bu ateşkesi tamamen bir başarısızlık olarak
24:46görüyorlar hatta filistinli kamuoyunun kutlamalarını bile neten yahuya 15 aydır
24:54sürdürdüğün saldırılarda hiçbir şey yapamamışsın haması yok edeceğim dedin
25:00haması yok edemedin çünkü israil devleti için hamas bir terör örgütü.
25:07O yüzden de kutlamalarda kassam tukaylarının hatta kendini ifşa edecek düzeyde bu kutlamalara
25:16katılması israil kabinesinde büyük endişe yarattığı özellikle de neten yahunun 15
25:24aydır muazzam bir şekilde amerikadan büyük destek alarak sürdürdüğü bütün bombalamalara
25:31rağmen nihayetinde başarısız olduğunun göftergesi bu kutlamalar.
25:36Tabi bu kutlamalar sevinçler sadece filistinli sınırlı değil dünya kamuoyunda da büyük
25:42bir sevinç var.
25:43Hatta reis israilli rehinelerin teslim edilmesinde israil kamuoyunda baktığınızda onlarda da
25:50bir sevinç olduğunu görüyoruz.
25:52Sadece çok sınırlı aşılıkçılardan oluşan neten yahuda kabinesinin huzursuz olduğunu
25:59görüyoruz ve bu huzursuzluk bu ateşkesi kesinlikle istemedikleri.
26:05Ve ihlal edebileceklerinin de bir göftergesi devam etmesinin çoğunlukla.
26:12Trump'ın göstereceği politikaya neten yahuyu istediği düzeyde tutmasına bağlı olduğunu
26:20söyleyebiliriz.
26:21Tabi neten yahuda hükümetinin gazını alabilmek için de muhtemelen batı şeriatının ilhakı
26:28da gündeme gelebilir.
26:30Peki kıymetli hocam tarih boyunca eskiden beri baktığımız zaman hep şan fethedildikten
26:35sonra kudüs fethedilmiştir.
26:37Trump'ın gazze zaman gazze ile ilgili planları veya düşünceleri evet bu şekildedir ve neler
26:43bekleyeceğimiz gelecekte bizi nelerin beklediği bu şekildedir.
26:47Peki trump yönetiminde suriye'yi neler bekliyor kıymetli hocam?
26:51Şöyle trump 1. döneminde de hatırlayın.
26:56Suriye'den Amerikan askerlerinin varlığına gerek yok.
26:59Amerikan askerlerini çekeceğim demişti.
27:01Fakat ilk döneminde zayıftı.
27:03O yüzden pentagon daha ağır bastı ve çekemedi.
27:08Ama şimdi trump hem temsilciler meclisi hem senato da çoğunluğu kazanmış bir lider
27:14olarak.
27:15O yüzden başta dedim trump güçlü devlet adamı siyaseti izleyecek.
27:20Savaşları durduran kahraman bir lider olarak dünyaya kendini lanse etmek istiyor
27:27ve suriye trump'ın açıklamalarından harekette çok küçük 1 yer.
27:32Yani özellikle amerikanın 2003'te ıra işgalinde amerikan kamuoyunda diplomatları
27:38arasında evet ırak çok önemli çünkü dünyanın en kaliteli petrolüne sahip.
27:44Dünya petrol rezervleri açısından ilk 5'te yer alan 1 ülke.
27:49Suriye'ye baktığımızda amerikan çıkarları açısından petrol derseniz orada çıkan petrol
27:55sadece suriye'ye yetecek düzeyde.
27:58Ama şu var pentagon ve sert konu taktiksel 1 işbirliği strateji çerçevesinde.
28:04Fırat'ın doğusunda pyd ypg pkk'yı desteklediler.
28:11Esad'a karşı hem iran'a karşı ve bahane olarak da daaş'ta mücadele çerçevesinde.
28:18Ama türkiye özellikle cumhurbaşkanımız erdoğan ne diyor türkiye nato üyesidir.
28:25Amerika ile nato müttefikidir.
28:28Eğer 1 daaş sorunu varsa bölgenin en güçlü ordusu türkiye'dir.
28:33Dolayısıyla türkiye daaş'ta mücadeleyi çok rahatlıkla gerçekleştirebilir.
28:40Ve trump ile erdoğan'ın 1. dönemden ilişkisine baktığımızda suriye'de erdoğan ile trump'ın işbirliği yapabileceğini
28:51ve o yüzden de sayın cumhurbaşkanı hem içerde hem suriye'de pkk'nın ypg'nin silah bırakması tasfiye sürecini başlattı.
29:01Bu politikalar cumhurbaşkanı erdoğan'ın bu politikaları trump ile paralel izliyor.
29:06Çünkü trump iktidara geldiğinde orta doğuda savaşların bitmesi hatta rusya ukrayna savaşını bitirip
29:13esas ağırlığını çine vermeyi hatta onun da ötesine geçerek hatırlayın gronland adasını satın alma panamayı.
29:24Yani kaynak arayışına giriyor yeni bir kaynak arayışı daha güçlü olma.
29:312. dünya savaşından sonra hatırlayın amerikan liderliğinde batı hegemonyası sistemi kurulmuştu.
29:37Şimdi trump geldiğinde ben merkezci amerikan merkezli bir dünya inşa etme politikasına geçeceği için
29:45trump için suriye çok küçük bir yer.
29:48Dolayısıyla suriye'de orta doğuda zaten türkiye nato müttefiki israil zaten özel ilişkiye sahip olan dostu.
29:57Körfez ülkeleri de zaten ibrahim anlaşmalarıyla müttefik haline getirmeye çalışıyor.
30:02Dolayısıyla trump döneminde türkiye ile amerikanın suriye'de iş birliği içerisinde düzeni getirme ve türkiye'nin ana aktör olduğu bir politika izleneceğini
30:19trump'ın türkiye suriye'de ana aktördür.
30:23Türkiye en büyük güçtür açıklamasından çıkarabiliriz.
30:27Peki trump sizinde söylediğiniz üzere bu grönland panama ve kanada'daki istek ve arzularına ulaşabilecek mi?
30:36Bunlar basit hedefler mi?
30:37Elde edebileceği hedefler midir bunlar?
30:39Amerikan gücüne baktığımızda çok rahatlıkla trump bu söylediklerini gerçekleştirebilecek.
30:47Zaten kontrolü kendisinde yani grönland dediğini zaten nato müttefiki danimarka söz konusu.
30:54Özerk bir hükümet söz konusu.
30:57Panama'nın zaten kontrolü onda.
31:00Kanada dediği zaten de facto anlamda fiili olarak amerikanın 51. eyaleti gibi bir durum söz konusu.
31:07Trump niye buna odaklanıyor derseniz.
31:10Long dure uzun vadeli tarihe baktığımızda hatırlayın coğrafi keşiflerle birlikte batı dünyası yeni ticaret yolları yeni teknolojiler elde ederek
31:20batı hegemonyasının hakim olduğu 1400'lerden coğrafi keşiflerden itibaren bir dünya sistemi inşa etti.
31:28Bu yeni kaynak arayışıyla altı gümüşle birlikte batı dünyası zenginleşirken osmanlı at deniz dünyası zayıfladı.
31:37Ve işte bu kaynak savaşı uluslararası ilişkiler tarihinde çok önemli.
31:43Trump da Çin'le mücadele edebilmek için yeni kaynak arayışına gidiyor.
31:49O yüzden de bu buzullarda iklim değişikliğiyle birlikte buzulların erimesiyle birlikte orada Amerika'yı Çin'den daha öne çıkaracak
32:00değerli madenler petrol doğalgaz yataklarıyla bu kaynakla birlikte öne çıkmak ve en önemlisi de Trump'la birlikte
32:10Amerikan merkezli bir dünya hegemonyası inşa etme politikasını Trump'ın açıklamaları söylemlerinde görüyoruz.
32:19O yüzden de Trump dönemi dış politikasının temel kodlarına baktığımızda sopa havuç ilişkisi söz konusu olacak.
32:28Zaten uluslararası hukuka uymuyor.
32:31Çünkü bu açıklamalar tamamen uluslararası hukukun ihlalidir.
32:35Bir başka ülkenin toprağını satın alacağım.
32:39Bir başka ülke kanada benim 51. eyaletim ol demesi uluslararası hukuk derslerini ortadan kaldırıyor.
32:47Ama bu bize uluslararası ilişkiler tarihinde might is right yani gücün hukukunun geçerli olduğu dünyayı çok açık net gösteriyor.
32:56O yüzden de Trump sert güce havuç sopa ilişkisine ağırlık veren tek taraflı bir şekilde Amerikan çıkarlarını önceleyen bir politika izleyecek.
33:09Tabi bu Amerika'nın eski müttefikleri Avrupalı müttefikler NATO müttefikleriyle de arasının açılma riskini beraberinde getiriyor.
33:18Çünkü Trump hep şunu diyordu NATO'da ve Avrupa ile ticaretinde Çin ile ticaretinde.
33:24Güvenliği Avrupa'nın ben sağlıyorum.
33:27Avrupa zenginleşiyor.
33:29Çin ile ticaret yapıyorum.
33:31Çin benden daha fazla kazanıyor.
33:33O yüzden ne yapmıştı 1. döneminde?
33:35Gümrük vergilerini artırmıştı.
33:37Amerikalı şirketleri Çin'den ülkesine dönmeye zorlamıştı.
33:42O yüzden de mesela Elon Musk'ı bu seçim döneminde yanına aldı.
33:46Hükümet de yanına aldı.
33:48İkisi birlikte Amerika'yı teknolojik olarak da kaynak bakımından, askeri bakımından dünyanın en güçlü ülkesi haline getirme isteği ve politikaları var.
33:59Çünkü hakikaten Çin birçok stratejik alanda Amerika'yı geçmiş durumda.
34:05Bunu Pentagon'a bağlı Rand Kooperasyon'un raporlarında görüyoruz.
34:11O yüzden Amerikan gücü zayıflarken Çin yükselirken Trump dönemiyle birlikte bunu tersine çevirecek.
34:18Hatta mümkün olabilirse bu yeni kaynak arayışıyla birlikte Amerikan merkezli bir dünya hegemonyası kurma politikasını izleyeceğini söyleyebiliriz.
34:30Peki Sayın Ekşi, velhasılı kelam dediğimizde şu soruyla final yapmak istiyorum.
34:36Tüm bu oluşumlara, gelişimlere, olabileceklere baktığımız zaman hem bizim yakınımızdaki bölgeler Orta Doğu olarak,
34:44komşularımız olarak hem de dünyadaki gelişmeler olarak biz neler yapmalıyız, Türkiye ne yapmalı, nasıl bir yol izlemeli, nerede durmalıyız diye sorarak bitirmek isterim.
34:54Bu konuda çok şanslıyız.
34:56Hem Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın iradesi hem Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı İbrahim Kalın ve Savunma Bakanı gerçekten çok uyumlu bir şekilde çalışıyorlar.
35:11Dünyayı okumada başarılılar.
35:14O yüzden de Hamas Türkiye'ye teşekkür ediyor.
35:18O yüzden de Türkiye, Suriye'de yeniden devlet inşasının ana aktörü olabilmiştir.
35:25O yüzden de MİT Başkanı Suriye'ye Ahmet Eşşerrağ'ın kullandığı arabayla girebildi.
35:31O yüzden Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Kasuyun Dağı'nda Ahmet Eşşerrağ ile kahve içebildi.
35:39Bunlar Orta Doğu'da Türkiye'nin ana aktör olduğu, oyun kurucu, düzen, istikrar getirici bir ülke olduğunun somut, apaçık göstergeleri olmuştur.
35:51Türkiye genel anlamda hem iç siyasette hem dış siyasette yani milli eğitim politikasından tutun da tarım hayvancılıktan enerji dış politikaya kadar bu yeniden dizayn edilen dış dengelerinin değiştiği dünyada kendi kendine yeter ülke vizyonuyla hareket ediyor.
36:14Ve bir yanda Amerika diğer tarafta Çin rekabetinde Türkiye burada her ikisinden de maksimum faydalanacak çok taraflı diplomasi izliyor.
36:28O yüzden de Türkiye bir yandan NATO üyesi Avrupa ile Amerika ile ilişkilerini geliştirirken ama öte yandan Birikse'de, Çin'le de Güneydoğu Asya ülkeleriyle yeniden Asya açılımı çerçevesinde de ilişkilerini geliştiriyor.
36:42Afrika'da Amerika ile Çin'den sonra 3. büyük güç haline geldi Türkiye ve Afrika'daki toplumlar Türkiye'yi diğer Avrupalı müttefiklere nazaran sömürge geçmişi olmayan kazan kazan stratejisiyle hareket eden bir ülke olarak görüyorlar.
37:00Ve insani yardımlar bakımından baktığımızda özellikle işte şu anda mesela Gazze'ye un ekmeği sağlayan ana aktör Türkiye ve Afrika'da insani yardımlarda ön planda hatta gayri safi milli hasılası bakımından dünyada donör ülke insani yardım yapan birinci ülke olmuştu Türkiye.
37:22Dolayısıyla Türkiye'nin şu anda izlediği bu çok taraflı politika ki bunda en önemli unsur birinci ve ikinci dünya savaşları Türkiye'nin çevresinde olmuştu.
37:33Şimdi yeni güç dengeleri çerçevesinde büyük rekabet Amerika ile Çin arasında ya Güney Çin denizinde Asya Pasifik'te ya da buzullarda olma ihtimali olduğu için yani Türkiye'nin sınırlarının ötesinde olduğu için bu Türkiye'ye muazzam bir manevra alanı sağlıyor.
37:55O yüzden de bizim dış politikamıza enerji politikamıza baktığımızda hakikaten çok taraflı bir diplomasi izlediğini görüyoruz ve bunun da bu çok taraflı diplomasinin en somut çıktılarını da Hamas'ın teşekkürü ve Ahmet Eşerrağ'ın teşekküründe ve ilişkilerinde çok açık net görüyoruz.
38:17Bizde eğitim alanlar Suriye dışişleri bakanı oluyor vali oluyor bu bir Avrupalı ülke için muazzam bir şey o yüzden Avrupalı ülkeler bile Suriye için dikkat edin nereyi ziyaret ediyorlar Ankara'yı ziyaret ediyorlar yani Suriye konusunda görüşme merkezi Ankara olmuştur.
38:38Gelecek umarız ki umduğumuzdan daha da güzel gelir Sayın Ekşi ben teşekkür ediyorum kıymetli yorumlarınız için hayırlı akşamlar diliyorum. Profesör Doktor Muharrem Ekşi siz kıymetli izleyicilerimiz için bölgeyi yorumladı Trump sonrası neler olabileceğini bu ateşkes sonrası neler olabileceğini yorumladı kendisine bir kez daha teşekkür ediyoruz.