Gazze'de ateşkes 12:15 itibarıyla yürürlüğe girdi. Hamas elindeki ilk sivil rehinelerin de bugün itibarıyla serbest bırakılmaları bekleniyor? Peki, Netanyahu yönetiminin bu süreci sabote etme riski var mı? Uzmanlar değerlendirdi.
https://haberglobal.com.tr/dunya/gazzede-ateskes-sureci-sabote-edilir-mi-uzmanlar-degerlendirdi-413903
https://haberglobal.com.tr/dunya/gazzede-ateskes-sureci-sabote-edilir-mi-uzmanlar-degerlendirdi-413903
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Resmi olarak 2 dakika önce ateşkesin başladığını da söyleyelim.
00:04İsrail 12-15'i işaret etmişti.
00:06Artık ateşkes
00:08Yürürlüğe girdi.
00:11Serhan Bey şunu sormak istiyorum tabi
00:13İsrail'de bu ateşkesi istemeyip Netanyahu'yu zor duruma sokmaya çalışanlar da var. Örneğin
00:19Aşırı sağcı Ben Giver'in istifa ettiğini de biliyoruz.
00:22Ki bu yönde bir tavır alacağını da söylemişti.
00:26Önümüzdeki süreçte
00:27İsrail açısından, İsrail tarafından
00:29Bu ateşkesi baltalamak için
00:32Ne gibi hamleler gelebilir?
00:35Siyasi olarak
00:36Tabi soruyorum.
00:38Bence çok bir şey gelemez.
00:41Bunu söylemek lazım. Çünkü dikkat edersek
00:44Şu ana kadar Netanyahu'yu uzunca bir süredir eleştirenler ki buna Galant'ın kendisi de dahildi.
00:50Genelde ateşkesi sağlayamamakla ve bir şekilde rehineleri geri getirememekle
00:57eleştirmişlerdi. Dediler ki
00:59Hiçbir şey başaramadın. Stratejik hiçbir hedefini başaramadın.
01:02Rehineleri geri getiremedin.
01:04Herhangi bir şekilde bu çatışmaları da durduramıyorsun. İstifa et demişlerdi. Hatta hatırlıyorum işte bu sonbahar aylarında işaret ederek geldi.
01:11Erken seçim yap vesaire demişlerdi.
01:14Dolayısıyla bu noktadan itibaren özellikle bugün az önce ekrana verdiğiniz 3 İsrailli
01:19Kadının serbest bırakılmasından itibaren zaten kamuoyunda
01:23Bu sürecin sabote edilmesi hiçbir şekilde
01:26İyi karşılanmayacaktır.
01:28Yani kamuoyu bu esirlerin, rehinelerin geri gelebildiğini gördükten sonra sürecin
01:34Sonuna kadar devam etmesini ve kemale ermesini isteyeceklerdir tabiatıyla ve zaten
01:40Anlaşmanın bütününe bakıldığında sürecin işte 42 gün her safha
01:4542 güne yayıldığı görülüyor. Yani İsrail birinci günde her istediğini almıyor. Aşamalı olarak bu rehineleri geri alacak.
01:51Bu da demek oluyor ki bu zaman zarfında
01:54İsrail'in de bir şeyler vermesi gerekecek. Az önce Ramazan hocalarında ifade ettiği gibi
01:59Onların da 30-50 ayarında yani sivillere karşı ve askerlere karşı
02:05Ellerinde rehineleri serbest bırakmaları gerekecek. Dolayısıyla ben bu konuda çok bir şey
02:11Beklemiyorum ama şu olabilir elbette
02:14Şimdi biz Hamas'ta Gazze'de yaşananları Hamas üzerinden okuyoruz doğal olarak
02:19Hamas oradaki başat direniş grubu husus
02:22Ama rehineler elinde bulunduranların da sadece Hamas olmadığını da biliyoruz
02:27İslami Cihad ve diğer direniş grupları da biliyorsunuz failler
02:31Sahada bir takım aksatlıklar çıkabilir mi?
02:35Sahada çıkacak olan bir takım sabotajlara istinaden İsrail zaten fırsat kollayaraktan tekrar
02:41Saldırıları şiddetlendirebilir mi?
02:43Böyle bir durumda da hatırlayalım şifa hastanesi ve sonrasında Amerika'nın ne kadar ikiyüzlü
02:49Tavır takılabildiğini görmüştük böyle bir durumda
02:52Trump'ta çünkü Trump bir taraftan Hamas'a da çok sert mesajlar gönderiyor
02:56Taş üstüne taş bırakmam falan diyor beni dinlemezseniz maalem bunu söylüyor
03:00Dolayısıyla sahada ortaya çıkabilecek olan bir takım sabotaj faaliyetleri de şu kırı aşamada önemli olan
03:06Değilse ben Netanyahu'nun bilhassa 3 İsrailli rehine bugün döndükten sonra
03:11Bu süreci sabote etmeye çalışabileceğini düşünmüyorum muhalefetin de zaten böyle bir şeye girişeceği
03:17Kanaatini gözlemleyebildiğim kadarıyla
03:20Ramazan Bey'de hem bu soruyu sorayım kendisi ne düşünüyor bu konuda bir baltalamak sabot etmek isteyen
03:26Kişiler veya
03:28Kurumlar olacak mıdır
03:30Bir de tabi Amerikan etkisini özellikle Trump etkisini konuşmak lazım
03:34Trump mu daha çok etkili oldu Biden mı? İki başkan arasında bu konuda biliyorsunuz
03:38Bir görüş ayrılığı var hatta Biden'a sordu bir muhabir
03:41Şaka mı yapıyorsunuz diye biri de cevap vermişti kendisi yani kendisinin
03:45Bu konuda çok daha etkili olduğunu söylüyor ama
03:47Trump da gelmeden dediğini yaptı gibi yani ben oraya gelmeden orada barış olsun yoksa cehenneme çeviririm
03:52Bölgeye diye bir de tehdit savurmuştu
03:54Bütün bu gelişmeleri Ramazan Bey siz nasıl değerlendiriyorsunuz?
03:58Sondan başlayacak olursak Gazze zaten son bir buçuk yılda cehennemi yaşıyor yani buradaki masum siviller
04:05Yüzyıl'ın trajedisi ile karşı karşıyalar dünyanın en büyük soykırımı insanların göz önünde işleniyor
04:11Bu suç
04:12Ve bu süreçler ne şekilde sonuçlanırsa sonuçlansın
04:16Hem uluslararası hem de ulusal yargı mergilerinde
04:19Netanyahu başta olmak üzere bu soykırım suçunu işleyenlerin de mutlaka yargılanması
04:24Hak ettikleri cezayı da alması gerekiyor
04:27Biden mi Trump mı yani burada tabii galibiyetin sahibi çok mağlubiyeti
04:32Sahibi kimse olmaz
04:34Biraz da böyle bakmak lazım meseleye
04:36Yani Trump döneminde de
04:39Şu anki yürütüleye girmiş olan ateşkesin bir benzeri
04:43Hatırlayacak olsak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nden dahi
04:46Olaylanarak yaptırım
04:48Sonucu üretebilecek uyulmadığı takdirde yaptırımla karşılaşılabilecek bir mekanizmayla
04:54Kabul edilmiş olmasına rağmen
04:56Hayata geçirilemedi işletilememişti
04:59Biden'in o süreç içerisinde dondurma yerken yaptığı açıklamada insanların
05:04Zihinlerine kazınmıştı
05:06Burada bu sürecin
05:08Nihai başarısının kime ait olduğundan
05:11Öte
05:12Bu süreci öngörüldüğü şekilde yürütebilecek mi Amerika buradaki garantörlük ve ishal üzerindeki baskı mekanizmasını işletebilecek mi
05:18Daha çok buna odaklanmak lazım
05:21Dolayısıyla artık yarın itibariyle karşımızda bir Trump dönemi var ve kuvvetle muhtemel yarından sonra
05:27Biden yönetimi neredeyse hiç
05:30Tartışılmayacak akıllara dahi belki gelmeyecek
05:33Bundan sonraki Trump dönemin ne yapacağına daha çok odaklanmak lazım
05:38Ama
05:39Bu süreç içerisinde sorunuzun birinci kısmında bahsettiğiniz
05:42Manipüle edilip edilmeyeceği Netanyahu'nun tam olarak bu sürece bağlı kalıp kalmayacağı konusunda ben Serhan hocanın tespitlerine
05:49Katılıyorum burada
05:50Özellikle
05:51Sivil
05:52Rehinelerin
05:53Aileleri
05:55Burada çok önemli bir baskı unsuru
05:57Çünkü bu her ne kadar uluslararası medyaya hak ettiği ölçüde yansımasa da
06:02Siyaseten
06:05Hükümet içerisindeki görüş ayrılıkları ya da Netanyahu tepkiden daha fazla
06:10Esir ailelerinin Netanyahu yönetimine tepkisi söz konusu
06:13Dolayısıyla
06:14İlk adı ilk aşamada bu adım atılıp
06:17Birkaç işte ilk önce 3 tane sivilin serbest bırakılması söz konusu
06:21Bu süreç işletildiğinde
06:24Artık bunun bir şekilde tamamlanması
06:27Netanyahu'nun bütün esirleri
06:29Ailelerine teslim ettirilmesi en öncelikli konu olacak Netanyahu'nun bu konuda
06:34Bu süreci tersine çevirecek
06:37Tam olarak ortadan kaldıracak bir
06:39Gücünün neredeyse hiç olmayacağını en azından öngörebiliriz yani esir ailelerinin buradaki baskı unsurunun
06:45Son derece önemli olduğunu düşünüyorum
06:47Ama tabii ki bir taraftan da Netanyahu şunu da açıkça görüyor
06:51Eğer bu süreç
06:53Tam anlamıyla İsrail'in Gazze'den çekilmesini
06:57Ve ateşkesi fiilen kalıcı hale getirmesini beraberinde getirirse
07:02Netanyahu yönetiminin de elbette
07:04İsrail içerisinde sorgulanmasını da
07:06Kaçınılmaz olarak ortaya koyacaktır yani başından beri şunu söylemiştik
07:10Netanyahu bu savaşı işgali
07:13Soykırımı ne kadar uzatırsa ne kadar bölgede geniş
07:17Noktalara yayarsa o kadar uzun sürede iktidarda kalabilecek yani birbirine doğrudan orantılı
07:23Bağlantılı bir süreç olduğunu ifade etmiştik
07:26Gazze'de bu süreç nihai bir ateşkese
07:29Kalıcı ateşkese ve 3. aşamada özellikle Gazze'den yeniden imarı bütün Gazze'lerin tekrar
07:35Evlerine yurtlarına geri dönüşü
07:37Ve iki devletli çözüme dair
07:40Yeni bir müzakere ve Filistin devleti negemenliğinin tesisi gibi konular gündeme geldiğinde
07:45Hiç şüphesiz Netanyahu iktidarının da
07:47Ciddi şekilde sorgulanacağını sarsılacağını öngörmemiz mümkün olabilir
07:53Peki Serhan Bey'e de soralım Amerika Birleşik Devletleri'nin etkisini Biden Trump etkisini aslında şu soruyu da eklemek istiyorum
08:00Şimdi bu anlaşmaya
08:01Kabaca baktığımız zaman
08:02Haziran ayında Biden'ın sunduğu anlaşmadan çok da farklı bir anlaşma olmadığını görüyoruz
08:06Neden 6-7 ay sonra ne değişti de İsrail
08:09Masaya oturdu bunu kabul etti bugün
08:13Yani bir takım daha operasyonel detayları bir tarafa bırakırsak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne
08:1910 ya da 11 Haziran'da hatırladığım kadarıyla getirip
08:22Kabul ettirdiği 3 aşamalı planın bizatihi kendisi ki zaten hatırlayalım
08:28Netanyahu Biden o dönem bunu Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne getirirken
08:34Amerika
08:35Birleşik Devletleri 7 Ekim'den biri itibari muhtelif ülkelerin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne getirdiği
08:41Ateşkes kararlarını veto etmişti
08:43Bunu da hatırlayalım
08:45Kendisi bunu getirirken zaten bunun İsrail'in önerisi olduğunu dolayısıyla İsrail'in de bu
08:50Koşullarla bu maddelerle ilgili hem fikir bulunduğunu söylemişti
08:54Ama oradan itibaren bir şekilde bunu sağda empoze edememişti bunun birkaç sebebi vardı bence
09:00En önemli sebebi şu birkaç sebep içinde
09:03ABD o dönem tam bir seçim satı mailindeydi
09:07Serhan Bey
09:08Yani Biden bir anlamda Netanyahu'yu fazlaca sıkıştırmaya cüret edemedi
09:14Çünkü bunun kendisi arkasındaki İsrail lobisi ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki
09:20İsrail yanlısı kesimleri arasında nasıl karşılanacağı konusunda bir takım rahatsızlıkları vardı hatta hatırlayalım
09:27İşte gidip Netanyahu Amerikan kongresinde o kepaze konuşmayı yaptığında
09:31Biliyorsunuz demokratlar zaten boykot ettiler girmediler salona
09:38Önemli bölüm hatırladığım kadarıyla girmedi
09:40Hatta sonrasında Başkan Yardımcısı Kamala Harris
09:44Program koydu önce görüşmedi daha sonra Netanyahu ile görüşürken de baya azarlayıcı laflar etti yani
09:50İsrail'i eleştiren laflar etti
09:52Ama buna rağmen İsrail sahada özür dilerim Amerika sahada İsrail'i baskılayamadı bunun da ben sebebinin
09:59ABD'deki seçim koşulları olduğunu düşünüyorum çünkü o günlerde Trump
10:03Tam aksine koşulsuz çılgınca bir İsrail desteğinden bahsediyordu
10:07Hatta hatırlayalım İsrail'e ilişkin gitsin İran'ın ülkelerini de vursun
10:12İsrail'in herhangi bir şekilde sınırlandırılmaması gerekir tabii ki böyle davranmalıdır falan diye bir Trump baskısı da vardı
10:19Ben değilse Biden'ın hem Trump'a duyduğu şahsi nefretten kaynaklı olarak
10:23Hem de bu sürecin yürütülme şeklinden kaynaklı olarak çok daha önce bu baskıyı yapmak istediğini
10:29Amerika'nın İsrail'in işlediği bütün suçlarda ortak olduğunu vurgulayarak
10:33İfade edeyim bu cümleyi
10:35Bunun aylar önce durmasını istediğini ama bunu bir şekilde konjöktür gereği çok fazla baskılayamadığını
10:41Çok fazla bastıramadığını şahsen gözlemliyorum Serhan Bey
10:44Değilse Netanyahu'nun taktiklerinin zaten
10:48Demokratlarla arası oldukça kötü olan
10:52Netanyahu'nun taktiklerini ki hatırlayalım Obama da sevmezdi
10:56Netanyahu'yu hatta Obama'nın görevinin son aşamalarında
10:59Yine kongreye Obama'ya rağmen gelmişti demokratlar arasında bu oldukça ABD başkanını ezen çiğneyen bir
11:06Davranış olarak algılanmıştı ama
11:08O aralar Netanyahu ABD
11:10Kongresine gelip 5 defa konuşma yapan
11:12Tek dünya lideri
11:14Falan gibi ortada artistlik yapıyordu
11:16Dolayısıyla demokratların arasında sevilen bir figür zaten
11:20Zaten değil
11:20Yöntemleri itibariyle arkasında durulabilecek bir figür zaten değildi
11:24Dolayısıyla demokratlar bu süreci muhtemelen başka türlü yönetmek
11:29İstiyorlardı
11:30Ama seçim koşulları gördüğüm kadarıyla buna izin vermedi
11:33Demokratların başka türlü yönetmek istemesi de
11:36Çok hayırhah olduklarından değil
11:38Bugün İsrail katliamı İsrail soykırımı diye bir şeyden bahsediyorsak 48'den biri itibar
11:44Bunun en azından
11:45Belki daha fazlası demokratları yazar ABD'de bu ayrı bir şey
11:50Sadece yöntemler konusunda Netanyahu'yla hemfikir olmamalarından bahsediyorum
11:57Şu soruyla muhtemelen bitireceğiz süremiz çünkü son 4 dakika içerisindeyiz ama
12:02Ramazan Bey'e sormak istiyorum
12:04Üç aşamalı ateşkes başladı saat 12-15'te
12:09Ve ilk aşaması 42 gün sürecek böyle bekleniyor
12:12Ama tabi pamuk ipliğine bağlı bir ateşkesten bahsediyoruz
12:15Sonuçta her iki taraftan da
12:17En ufak bir şeyde özellikle İsrail'de gördü ki bugün
12:19En ufak bir durumda bunu bozmaya yeltenecekmiş gibi bir hava var
12:24Kalıcı barış
12:25İçin çok mu uzaktayız hala
12:27Kalıcı barış için ne öngörüyorsunuz Ramazan Bey
12:32Evet bu bence çok kritik bir soru
12:34Çünkü bu sürecin ikinci aşamasında
12:38Kalıcı ateşkes uygulanmaya başlanacak
12:42Üçüncü aşamasında da Gazze'nin yeniden imarı çalışmaları başlayacak dolayısıyla
12:47Kalıcı barışın
12:49Adımları bu sürecin ikinci ve üçüncü aşamasıyla gerçekleşmeye başlayacak
12:55Hatta ikinci aşamada
12:57Kalıcı ateşkesle birlikte Netanyahu'nun İsrail'in
13:01Gazze'deki bütün işbirliğinin sona ermesi ve Gazze'den tam çekilmesi de
13:05Öngörülüyor ama burada kritik olan iki tane husus şu
13:09İkinci aşamaya geçiş birinci aşama içerisinde yani şu an içinde bulunduğumuz dönem içerisinde
13:14Ayrıca müzakere edilecek yani müzakere içerisinde bir müzakere süreci söz konusu
13:19Biden'ın bu ateşkesin
13:21Katar tarafından duyurulmasından hemen sonra yaptığı açıklamada
13:26Sayın birinci aşama içerisinde başlayacak ikinci aşamaya dair müzakereler öngörülen
13:32Altı haftada 42 günde sonlandırılamazsa
13:35Müzakereler devam ettiği sürece
13:38Birinci aşamanın da 42. günden sonra devam edeceğini aynı koşulları yürüyeceğini açıkladığını hatırlayalım
13:44Dolayısıyla bu süreç 42 günü de aşabilir birinci aşama için
13:48Ama nihai bir barış
13:50Yani en nihayetinde İsrail'in böylesi bir
13:52İnsanlık vahşetine yeniden cesaret edememesinin
13:56Engellenmesi bunu önleyebilmesi için uluslararası toplumun
14:00Yapması gereken şey
14:01Bu mekanizmanın hemen ardında
14:03İki devletli çözümün
14:05Müzakerelerini ve bunun
14:07Kalıcı teminatını sağlayacak garantörlük mekanizmasını işletmek olacak
14:12Türkiye'nin bu konuda çok önemli güçlü önerileri
14:15Bu sürece nihai çözüm getirecek
14:17Bir süreci
14:20Önerdiğini hatırlayalım
14:21Türkiye burada
14:231967 sınırları temelinde başkenti Doğu Kudüs olan
14:27Bağımsız egemen topraksal bütünlüğü
14:30Sağlanmış bir Filistin devletinin
14:32Uluslararası alanda egemenliğin tesis ettirilmesini
14:36Öncelik olarak öne koymuştu
14:38Dolayısıyla
14:39Eğer bu üç aşamalı plan
14:41Netameli olsa kırılgan da olsa
14:43Bir şekilde başarılırsa
14:45Bunun neticesinde hızlıca iki devletli çözüm ve Filistin devletinin egemenliğin tesis ettirmesine dair
14:51Mekanizmalar işletilmesi
14:53Ve Türkiye'nin de aralarında bulunduğu çok güçlü bir garantörlük mekanizmasının
14:57Tesis ettirmesi gerekiyor
14:58Evet
14:59Serhan Bey son bir dakika biliyorum sığmayacak ama umudunuz var mı kalıcı barıştan onu sorayım size de
15:05Yok
15:06Hayır yok öyle bir şeyin söz konusu olduğunu düşünmüyorum şu an konuştuğumuz şey bir ateşkes durumu
15:11Yani İsrail'in saldırılarını durdurması bırakın kalıcı barışı kalıcı barış ne demektir bir şekilde
15:17İsrail'le Gazze arasında yani Hamas arasında o da ayrı bir tartışma konusu bence başka bağlamda konuşmamız lazım çünkü
15:23Biz Mahmud Abbas'ın ve El-Fetih'in
15:25Gazze'ye tekrar talip olacağı günleri de göreceğiz daha önce bunun emarilerini de vermişlerdi bunu bir tarafa bırakıyorum
15:31Eğer biz Oslo 1 Oslo 2 benzeri işte Camp David 2 benzeri İsrail'le
15:36Filistin Kurtuluş Örgütü arasındaki bir barış görüşmesinden bahsediyorsak bunun çok çok
15:40Uzağındayız
15:42Bırakınız bunu ateşkesin bir adım ötesinde İsrail'in ablukasını kaldırması bile şu an için imkansız
15:47Bir abluka var 2005'ten itibaren
15:501967'den 2005'e kadar fiili işgal sonra abluka
15:54Dolayısıyla şu an sadece ateşkes durumundayız daha fazla İsrail terörünün
15:58Yıkmaması Gazze'yi yıkmaması noktasında değilse ben kalıcı barışın şu an
16:03Söz konusu bile olmadığını düşünüyorum yazık ki
16:06Sayın Serhan Afacan çok teşekkür ediyoruz Sayın Ramazan Erdoğan da size de çok teşekkür ediyoruz efendim