T24 yazarı Prof. Dr. Ayşe Naz Bulamur ile T24 editörü Hazal Sipahi’nin dizi ve film gibi yapımları tartıştığı Ekran Aşkına’nın yeni bölümünde Nur Sürer’i başrolünde izlediğimiz Mukadderat filmi mercek altında.
Sultan, eşini kaybettikten sonra yalnız kalma korkusu yaşar. Hemen evlenmek isteyen Sultan, bu kararını çocuklarınla paylaşır. Ancak çocukları babalarının kaybının üzerinden henüz bir gün geçmişken annelerinin bu isteğini doğru bulmaz. Oğlu Nevzat, yaşadıkları küçük ilçede kimsenin bunu doğru karşılamayacağını düşünür. Kızı Reyhan, annesinin isteğine saygı duymak iste de kararın erken verildiğini düşünür. Kararından vazgeçmeyen ve kendisine iyi bir eş aramaya başlayan Sultan bu sırada ticarete atılıp, bir kadın olarak yapamazsın” dedikleri her şeyi yapmaya başlar. Sultan’ın verdiği mücadele kadınların örgütlenip, kendi kimliklerini kazanmalarına da neden olur.
65’indeki Sultan neden koca istemektedir?
Kadınları sahiplendirmeden onurlandırmak mümkün mü?
Sultan, eşini kaybettikten sonra yalnız kalma korkusu yaşar. Hemen evlenmek isteyen Sultan, bu kararını çocuklarınla paylaşır. Ancak çocukları babalarının kaybının üzerinden henüz bir gün geçmişken annelerinin bu isteğini doğru bulmaz. Oğlu Nevzat, yaşadıkları küçük ilçede kimsenin bunu doğru karşılamayacağını düşünür. Kızı Reyhan, annesinin isteğine saygı duymak iste de kararın erken verildiğini düşünür. Kararından vazgeçmeyen ve kendisine iyi bir eş aramaya başlayan Sultan bu sırada ticarete atılıp, bir kadın olarak yapamazsın” dedikleri her şeyi yapmaya başlar. Sultan’ın verdiği mücadele kadınların örgütlenip, kendi kimliklerini kazanmalarına da neden olur.
65’indeki Sultan neden koca istemektedir?
Kadınları sahiplendirmeden onurlandırmak mümkün mü?
Category
🎥
Kısa filmDöküm
00:00T24'ün Ekran Aşkına programından herkese merhaba. Ben Ayşenaz Bulamur.
00:13Ben Azal Sipahi. Ekran Aşkına'da bizleri ekrana bağlayan dizi ve film gibi yapımları tartışıyoruz.
00:19Peki hocam bu bölümümüzde hangi yapım mercek altında?
00:22Bugün Altın Portakal Film Festivali'nde en iyi film ödülünü alan Mukadderat filmini tartışalım.
00:28Kastamonu Cide'de 65 yaşındaki sultan kocasını defnettikten bir gün sonra evlenmek istediğini söyler ve koca arayışı mahallede hiç hoş karşılanmaz.
00:38Evet ben koca istiyorum diye lafı açar bir aile yemeğinde.
00:44Ve aslında bir ölümle başlasa da bu film böyle bir feel good yani insana kendini iyi hissettiren, optimistik böyle umut aşılayan bir film.
00:52Yani çok derin bir şey beklemeye gerek yok ama gülümsetme garantili olduğunu söyleyebiliriz.
00:58Peki hocam 65 yaşındaki sultan Nursürel'in canlandırdığı neden koca istemektedir?
01:05Şimdi kendi tabiriyle fiki fiki yapmak için değil de yalnızlığını paylaşmak için hayat arkadaşı aradığını söyler.
01:13Yani bunu açıklamak zorunda hisseder kendini. Derde sevişmek değil yalnızlık korkusudur.
01:20Çünkü yaşı kaç olursa olsun kadınlara cinsel arzu yakıştırılmadığı için de evlilik kararını bu şekilde savunur.
01:28Hani ancak kendi kendine yetemeyen belki gece korkan bir kadının tekrar evlenmesi kabul görebilir.
01:35Evet ve bence aslında mesela bu kocası da son yıllarda hastaymış ya sultanın.
01:41Hani bu bakım verme ya da işte evin içerisinde kendini böyle işe yarar hissetme o emeğin yerine neyi koyacağını sanki bilemez sultan kocası öldükten sonra.
01:51O yüzden bence aklına gelen sanki yeni bir koca oluyor gibi.
01:55İşte o yeni kocayı yumurta haşlamak nefesini dinlemek hayatta mı değil mi kendini işe yarar hissetme halini istiyor aslında sanki.
02:04Tabi hani bu talep 65 yaşında bir kadından gelince de bu dikkat çekici oluyor.
02:10Diğer yandan sultanın kızı da mirastan eşit pay istiyor.
02:13Çünkü mirasın iki kardeşi olmalarına rağmen erkek olan kardeş 3'te 2'sini alırken 3'te 1'i ona bırakılmış vaziyette.
02:23Peki filmdeki bu cinsiyet eşitsizliğinin işleyişine dair neler söyleyebiliriz hocam?
02:28Yani filmin cinsiyet ve yaşa dayalı ayrımcılığa karşı çıkması güzel ama her sahnede de bir mesaj kaygısı var.
02:37Yaş yetmiş işi bitmiş denmez, bir kadının tekrar evlenmesi ayıp değildir, kız çocuklarının da miras hakkı vardır, kadınlara kocalara bakacak diye bir şey yoktur gibi sloganları defalarca dinliyoruz.
02:52Ve bu yüzyıllarca sanatın eğlendirirken de öğretmesi gerektiği savunuldu.
02:58Yani teorik olarak okuyucu da izleyici de eğlenirken öğrenecek.
03:04Yani Mukadderat da tam böyle bir film aslında.
03:07Yani cinsiyet eşitliği üzerine verilen dersler önemli olsa da bu tekrarlanan sloganlar hikayenin çok katmanlı olmasını engelliyor.
03:16Evet ve yani hani sloganlar da aslında birazcık ABC'de kalıyor gibi bir şey o da daha derinleşmesini sanki engelliyor.
03:24Yani o ABC'de daha işin başında o daha basic'ini sürekli sürekli sürekli tekrarlar bir biçimde bırakıyor gibi.
03:31Nur Sürer de şeyi söylemiş işte filmin yönetmeniyle konuşurken bizim yaşımızda kadınlar için hikaye yazılmamasından dertlenmiş.
03:41Ve hep anneanne, babaanne, hala teyze böyle şeyleri oynamak zorunda mıyız biz demiş.
03:46Ve işte 65 yaşında bir kadının herkes tarafından neredeyse tanındığı küçük bir kasabada yüksek sesle koca talebini dile getiriyor oluşu Fiki Fiki'yi konuşması bana da aslında güzel geldi.
03:58Peki mesela bu filmdeki özellikle küçük yerleşim yerlerindeki o küçük toplulukların o mühim meselesi olan elalem ne derciliğe dair neler görüyoruz?
04:08Yani biz böyle aynı anda ve her yerde hüküm süren elaleme göre yaşıyoruz.
04:15Yani kimlerden oluştuğu belli olmayan hala hayali ve ölümsüz bir grup kararlarımızı belirliyor maalesef.
04:21Yani bu büyük şehirlerde de böyle sadece bu CİDE ilçesinde değil Kastamonu'nun.
04:27Ama Sultan burada mahalle baskısına dağıldırmadan makyajını da yapıyor, koca da arıyor.
04:33Fakat bu elalem ne der sorusu çok fazla tekrarlanıyor filmde.
04:38Yani acaba izleyici hikayeyi anlamadı mı diyerekten gene fazla tekrar düşüyor.
04:43Mesela Nevzat'ın annesinin evlenme isteğine şiddetle karşı çıktığı sahneler çok tekrarlanıyor.
04:51İşlettiği kahvehanede yapılan dedikoduları da üst üste dinliyoruz.
04:56Evet ve yani aslında 65 yılında bu sürekli tekrarlanan elalem ne der kasabasında geçirmiş olan Sultan
05:05tanıştığı Refik'in gay olmasını yargılamıyor.
05:08Bu güzel geldi bana.
05:10Ama mesela neden Lübunya karakterimizin koca aradığını görmüyoruz?
05:15Evet bu Sultan'ın koca adaylarından Refik ben kadınlara dokunmuyorum diyerek yani gay olduğunu ima ediyor.
05:25Yani film aslında evet aşk her zaman heteronormatif değildir mesajını da vermesi çok güzel.
05:30Ama gene de bu karakter tek başına balık tutuyor.
05:34Yani kendini toplumdan izole etmiş.
05:36Yani neden biz onu aslında belki bir erkekle flört ederken, yemeğe çıkarken ya da evet Sultan gibi koca ararken görmeyelim.
05:46Herhalde böyle bir şey olsaydı sinema salonunda çok büyük bir tepki toplardı diye düşünüyorum.
05:52Fakat senarist Erdi Işık'ın bir önceki senaryosu lütfen cevap veriniz mesela çok daha derin ve cesur bir filmdi.
06:00Yani tatlı ve cici olma kaygısı gütmeden bize hamile bir gelin ve eşcinsel damat arasındaki sahte bir ilişkiyle yüzleştirmişti.
06:11Ve belki de bu sebeple hak ettiği kadar izlenmedi diye düşünüyorum.
06:15Oysa Mukadderat temkinli, sınırları zorlamıyor.
06:19Evet yani rahatsız etmeyecek kadar feminizm, rahatsız etmeyecek kadar bu, rahatsız etmeyecek kadar o gibi gidiyor Mukadderat.
06:27Ve spoiler vermek gerekiyor burada.
06:30Günün sonunda Sultan kocasının ölümüyle açılan boşluğu bu yeni bir kocayla değil de pazarcılık ve pansiyonculukla dolduruyor.
06:38Filmin buraya bağlanmasına ne diyorsunuz?
06:41Sultan bu Refik sayesinde de ikinci baharı evlilikle bağdaştırmamayı da öğreniyor.
06:47Yani mutlu olmak için illa evlenmek gerekmiyor.
06:50Ve çalışarak mutlu olması da benim çok hoşuma gitti filmde.
06:54Hatta filmin sonuna doğru diyor ki koca kahra çekemem ben çok meşgulüm diyor ona yeni bir kısmet bulan arkadaşına.
07:02Fakat tabii sinemadaki birçok izleyici tabii yine bu bir spoiler oluyor ama Sultan'ın pazardaki rakibiyle evlenmemesine de üzüldü.
07:12Yani biz nikahı mutlu sonuna öyle bir özleştirmişiz ki aslında bu kadının dedikoduları aldırmadan özgürce yaşamasına sevinemiyoruz.
07:22Ama öte yandan da tabii ki bu pazarda didişerek flörtleşen çiftin de akıbeti belli.
07:28Evet bir elmayı paylaşmaya başladılar yarım elma gönül alma bir şeyler yaşanmaya başladı orada onu açık bırakarak bitti de.
07:36Ve aslında bir de filmin son mesajı olarak talihsiz bir mesaj vermesi meselesi var.
07:43Çünkü burada tüm emekçi kadınlarımıza diyor.
07:47Yani kötü bir şey değil emekçi kadınlara ithaf etmek bir filmi ama oradaki işte o iyilik ekinde birazcık ipler kopuyor diyeyim.
07:57Kadınlardan kadınlarımız diye bahsetmek neden sorunlu hocam?
08:01Hala bilmeyenler için bir daha anlatabilir miyiz?
08:04Bu kadınlar kelimesine getirilen iyilik eki mukadderat olmamalı diyorum.
08:10Çünkü kadınları sahiplenmeden de onurlandırabiliriz yani biz hiç erkeklerimiz diyor muyuz mesela?
08:17Yani bu iyilik eki beni o kadar rahatsız ediyor ki o yüzden ben tebessümle ayrılamadım filmden.
08:23Yani kadınlar kimseye ait değil diyorum.
08:26Evet, evet.
08:27Peki hocam şey ne diyorsunuz Nur Sürer bence çok iyiydi rolünde ama bu rolde başka kim iyi iş çıkarır dersiniz?
08:34Hayatta olsaydı Fatma Girik derdim belki ama Nur Sürer gerçekten harikaydı.
08:41Ve Uçurtmayı Vurmasınlar'dan Bugüne derinleşen oyunculuğunu izlemek de çok güzel.
08:47Ben filmin sonunda da kendisiyle tesadüfen karşılaştım bir özel gösterim için oradaydı Nur Sürer.
08:54Ve hepimizi de gerçekten bu zarafetiyle alçak gönüllüyle kendisine hayran bıraktı.
08:59Evet yani şey daha fazla gerçekten işte 60-65 yaş üstü kadın oyuncuların ben de başrollerde yani birinin annesi, babaannesi, teyzesi, halası olarak değil de
09:11hani başrol olarak daha fazla filmde yaranmasını isterim.
09:14Ben de bu rolde Füsun Demireli de düşünebildim mesela.
09:17Bir de sanırım artık bu sözü kullanmıyor olabilir ama söyleyeceğim Vahide Gördüm'ün de iyi olabileceğini düşünmüştüm.
09:25Peki hocam siz filmi nasıl bir atmosferde izlediniz?
09:28Sinema salonundan bahsettiniz hani Refik bir de koca arasaydı sinema salonunda neler olurdu diye o yüzden atmosferi merak ediyorum.
09:36Şimdi kocasını defnettikten sonra koca arayan Sultan sinema salonunda çok tepki çekti.
09:42Ve hemen dola bak utanmadan koca arıyor işte bak bir de süslenmez mi rujunu da sürmüş bir o eksikti yorumları eşliğinde izledim.
09:53Ve bir yandan solumda oturan izleyicinin telefonundan böyle bir at yarışı anonsları yükseliyordu.
09:59Sağımdaki de horluyordu sonra neyse ki arkadaşı onu uyandırdı.
10:04Ama her şeye rağmen de sinema salonunun dolu olduğunu görmek de beni mutlu etti.
10:09Evet ben de sadece ekran ışığı yüzlerinden birini uyarmak durumunda kalmıştım.
10:13Bizim salon daha böyle güçlenileceği bir yerden sanırım filmi izliyordu.
10:24Peki hocam Mukadderat neden izlenir?
10:26Şimdi Altın Portakal ödülü almış bir filmi izlemek gerekir.
10:31Yani yaşadığımız ülkenin edebiyatını sinemasını takip etmemiz gerekli diye düşünüyorum.
10:37Ve senin de söylediğin gibi yani 65 yaşındaki bir kadın karakterin yan karakter olarak değil de başrolde olması da güzel.
10:44Evet sizin söylediklerinize ben de katılıyorum.
10:46Peki neden izlenmez dersiniz?
10:48Bir filmde farklı anlatım teknikleri görmek isteyenlere göre değil Mukadderat.
10:54Yani tatlı, cici ama derin bir film değil.
10:59Tekrar düşüyor ve bazen de didaktik.
11:02Ve hani geçen sene Altın Portakal film festivalinde ödül almış Karanlık Gece ve Kurak Günler gibi böyle sarsıcı ve etkileyici bir film değil.
11:11Evet bence de bu hani makul seviyede bırakmak o çıkışları bana da dokundu.
11:17İşte makul bir feminizmin de çok işe yaramayacağını düşünüyorum.
11:21Hani keyifleri bozmaya geldik diyor ve bu sanırım bu bölümü bitiriyoruz galiba.
11:27Evet bir sonraki Ekran Aşkına da tekrar görüşmek üzere.
11:31Hoşçakalın.