Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Eğitim Fakültesi Coğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cevdet Yılmaz, Sinop'ta denizin çekilmesinin kıyı dolgusu, kıyı akıntı deseninin bozulması ve Türkeli-Çatalzeytin yolunun denize uzantısından kaynaklandığını belirtti.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Şu kısımda, şu anda söz konusu kıyı çitlemesini görüyoruz.
00:04Çatı Hazreti'nin Türkiye'nin çok küçük bir yarımada, bu kesimde denizin doldurulmasıyla Karadeniz sahil yolu geçirildi.
00:12Sahildeki bu dolgu akıntı desenini bozdu.
00:16Teş olayına bakıyoruz fakat fırtına çok kuvvetli değil.
00:19Yani denizi Karadeniz'e doğru, güneyden kuzeyden itecek kadar bir risk yok.
00:24Rüzgarın olduğunu görüyoruz.
00:25Nitekim bu kayalığın üzerinde bir bayrak var.
00:28Bayrağın yönünden, güneyden kuzeye doğru kıble yönde bir rüzgar olduğunu görüyoruz.
00:34Ama bunun da denizi itecek kadar olduğunu düşünmüyorum.
00:37İşte yöreyi bildiğimiz için ancak şu sonucu ben ortaya koyabilirim.
00:44Türkeli ile Çatı Hazreti'nin arasında vaktiyle virajlı bir yol, yamaçtan giden.
00:49Bu yol çok tehlikeli, kötü bir yoldu.
00:51Karadeniz sahilinin belki en kötü yollarından biriydi.
00:54Türkiye'li Çatı Hazreti'nin arası 10 kilometre olmasına rağmen
00:57burada araçlar ancak cepler şeklinde birbirlerine yol verirlerdi cebe girerek.
01:02Dolayısıyla zamanla Karadeniz sahil yolunu inşaat sırasında
01:05Türkiye'li ile Çatı Hazreti'nin arası dolduruldu, kıyı dolgusu yapıldı.
01:10Tıpkı Yakakent, Gerze arasında olduğu gibi
01:13nasıl dolgu ile geçilmişse Karadeniz sahil yolu, burada da benzer bir şey yapıldı.
01:18Burada hem denizin kara yönünden baktığımız zaman
01:22denize doğru bir ilerleme dolgularla,
01:24iki, bu dolguların, taşların dalgalar tarafından parçalanmasıyla oluşan küçük kırıntılar
01:29böylece kum oluşumunu hızlandırdı.
01:32Karadeniz'deki kıyı akıntısının da batıdan doğuya doğru olması nedeniyle
01:36buradaki kırıntılar, dolgunun etkisi, dolgunun denize doğru olan yayılması,
01:41buradaki parçalanmalar, burada güllü su çıkıntısının önünde
01:45oradaki koyu doldurmaya başladı.
01:47Doldurmaya başlamasıyla beraber vaktiyle denizin içinde olan bu kayalık da karada kaldı.
01:54Yani bunu biz görebiliyoruz, benzer durumu biz Bafra'da da, Deniz Feneri'nde de görebiliyoruz.
01:59Daha içerideyken, şimdi artık denizden korumak için,
02:02mahmuzlar yapıldı Deniz Feneri'ni korumak için.
02:04Karadeniz'de bu şekilde kıyıya yapılan müdahaleler, kıyı dolguları,
02:08özellikle kar yolu geçirmek için yaptık bunları mecburen,
02:11bu dolguların kıyı akıntı desteğine olan etkisi,
02:14bu etkinin oradaki çıkıntıyı, yarım adayı batı yönünde doldurması,
02:20kayalığın da burada olması nedeniyle ben açıkça görülen kısmıyla buna bağlıyorum.
02:26Diğer faktörler olması için denizin diğer kısımlarda da çekilmesi gerekir,
02:32onu görmediğimize göre sadece yerel ölçekte burada bu özelliği görmemiz,
02:36ben bunun kıyı dolgusu, kıyı akıntı desteğinin bozulması
02:40ve Türkiye'li Çatı Hazretleri'nin kar yolunun denize doğru olan uzantısından kaynaklandığını düşünüyorum.
02:49Denize yapılan balıkçı barınağı ya da benzeri faaliyetlerle,
02:53denize doğru olan ilerlemelerle biz akıntı desteğine müdahale etmiş oluyoruz.
02:58Tıpkı Samsun Dereköy'de olduğu gibi, ki bu Sinop'ta da benzer özellikler var,
03:03Türkiye'linde de var, Çatı Hazretleri'nde de var, birçok yerde bunu görebiliyoruz.
03:07Dolayısıyla Karadeniz sahilinde akıntı batınan doğuya doğru.
03:11Dalgaların yaptığı tahribat sonucu ortaya çıkan birikimler, kumlar vs.
03:17bir yandan dalga vuracak, parçalayacak, öbür taraftan akıntı bunu doğuya doğru taşıyacak.
03:22İşte önüne çıkan engel orada koyfazları, koyları doldururken,
03:26tam tersine bu engellerin Dereköy balıkçı barınağında olduğu gibi,
03:30doğu tarafından kalan kısımlar ise erozyonla tahrip oluyor.
03:35Yani biz bunu bir çıkıntının, yarım adanın, bir balıkçı barınağının
03:40bu şekilde doğuşu ile batısını karşılaştırdığımızda net olarak görebiliyoruz.
03:45Bütün bunun sebebi bizim kıyılara müdahilemiz, akıntı destanına müdahilemiz,
03:51doğal olaylara olan insan müdahilesi ile beraber ortaya çıkan sonuçlar.