İzmir Katip Çelebi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Alper Şener, Türkiye'de solunum yolu enfeksiyonlarındaki artışın korkutan boyutlara ulaştığına işaret etti. "Yoğun bakıma yatışlarda artış var" diyen Prof. Dr. Şener, 3-4 gün boyunca hafif olarak hissedilen semptomlar için vatandaşları uyardı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Ağızdan altıma teni veriyoruz.
00:07Yanıt alınamazsa hasta tekrar başvurusunu bekliyoruz.
00:11Kış ayı aslında grip ayı yani üst solunum yolu enfeksiyonları ayı.
00:20Ama tabii ki üst solunum yolu enfeksiyonları dediğimiz zaman grip ve grip benzeri viral hastalıkları aslında kastediyoruz.
00:26Grip bunların lokomotif hastalığı.
00:28En çok gördüğümüz o.
00:30Ama bunun beraberinde korona, insan metapinemovirüs gibi, rinovirüs gibi, rsv gibi bu liste çok uzun arda arda devam ediyor.
00:38Bunların yarısından çoğu grip tablosu olduğu için grip ve grip benzeri hastalıkları adlandırıyoruz.
00:44Aslında bunların çoğunda ateş, eklem ağrısı, hafif solunum sıkıntısı, burun akımsı, burun tıkanıklığı gibi semptomlar olurken
00:51bu hastalıklardan sonra mukozal hasarla birlikte, özellikle grip ve diğer viral enfeksiyonların yaptığı mukozal hasarla birlikte bakteriyel enfeksiyonları da sık görüyoruz.
01:00Neyi kastediyoruz yani?
01:02Aslında üst solunum yolu enfeksiyon şeklinde başlayıp, burun akımsı, burun tıkanıklığı, hafif kuru öksürük şeklinde başlayıp,
01:08özellikle yaşlı hasta grubunda artık prodüktif balgam yani öksürükle birlikte gelen pürulan balgam gelmesi,
01:16bazen bunların içerisinde kan benzeri görüntüler olmasıyla birlikte eşlik eden solunum sıkıntısı, gece öksürüğü, gece yatınca öksürüğün artması gibi tablolarla karşı karşıya kalıyoruz.
01:27Bu durumlarda dikkat etmesi gereken nokta şu, özellikle yaşlı hasta grubunda yani 65 yaş üstünde viral enfeksiyonlardan sonra ortaya çıkan solunum sıkıntısının da eşlik ettiği
01:37ve her öksürükle birlikte balgamın da eşlik ettiği ya da yattığınız zaman solunum sıkıntısı olan tablolar viral enfeksiyonların devamında ortaya çıkan bakteriyel enfeksiyonlar olabilir.
01:45Bakteriyel enfeksiyonlarda bizim için önemli olan nokta şu, bakteriyel enfeksiyonun hızlı bir şekilde acil antibiyotik başlanması gerekiyor.
01:53Viral enfeksiyonlarda herhangi bir antibiyotik çalışmazken, antibiyotik kullanmasına gerek yokken, bu tablolar oluştuğu zaman mutlaka ve mutlaka hemen bir antibiyotik başlanması lazım ki
02:02bu akciğerde oluşan iltihar bir hadise kana karışıp septik tablo yani hastaya yatış ve yoğun bakıma yatışa sebep olacak tablolara sebep olmasın.
02:10Hastalar 3-4 gün devam eden hafif eklem ağrısı, kas ağrısıyla üst solunumun enfeksiyonu atlattıktan takip eden bir hafta içerisinde devam eden ve kesilmeyen öksürük nöbetleri,
02:21öksürük nöbetlerinin arasında bazen o kadar şiddetli olacak ki mesela balgam çıkacak beraberinde ya da balgamla birlikte içerisinde hafif kan görüntüleri,
02:30eklem ağrısı, kas ağrısının devam etmesi, tekrar başlaması, özellikle yatarken solunum sıkıntısı çekmesi, nefes darlığı çekmesi ya da yatarken bunu hissetmiyorsa,
02:42günlük çalışan birisi ise, aktivitesi olan birisi ise çabuk yorulma, merdiven çıkarken çabuk yorulma, yol yürürken çabuk yorulma gibi bulguları varsa bu hasta grubunda buna dikkat etmek gerekiyor.
02:52Bu hasta grubunda her halükarda antibiyotik başlanması lazım.
02:55Antibiyotikle birlikte bazen balgam sökücü ilaçlar, ağrı kesici, ateş düşürüler de başlamak gerekiyor.
03:01Birinci basamak hizmeti içerisinde öncelikle aile hekimlerine başvurarak antibiyotik kullanımı açısından altını çizmek gerekiyor.
03:08Onun dışında eğer devam ederse yani bir antibiyotik kullandılar, 3-5 gün kullanılmasına rağmen hala nefes darlığı devam ediyor, solunum sıkıntısı devam ediyor,
03:19balgam hala devam ediyorsa mutlaka bir akciğer grafisi, çok nadiren bazen tomografi ile akciğerde yaygınlaşma olup olmadığına bakmak lazım.
03:27Çünkü bazen ayaktan verdiğimiz antibiyotikler bunlara yeterli olmayabiliyor.
03:31Eğer ayaktan aldığınız antibiyotik üçüncü günden sonra şikayetlerinizi azalma sağlamadıysa mutlaka bir üst düzey sağlık testine,
03:38yani aile hekiminden farklı olarak bir ikinci basamak ya da üçüncü basamak sağlık testine başvurarak mutlaka bir görüntüleme,
03:44yani akciğer grafisi ya da bir tomografi ya da ileri tetkik belki diğer kan talihlerinin yapılarak hastaya belki damardan antibiyotik verilmesi gerekecek bir tablo oluşabilir.
03:53Bazen ciddi solunum sıkıntısı olduğu zaman hastayı hastaneye yatırarak antibiyotik tedavisine birlikte nefes açıcı ilaçları,
04:00maske yoluyla vermemiz gerekiyor nebul türevindeki ilaçları.
04:03Bu açıdan dikkat etmemiz lazım.
04:05Takibi açısından ise uzun dönem takibi gerektiren bir hastalık değil.
04:08Ama tabii ki tüm bunları sayarken aslında zatüre dediğimiz klinik tablonu bu saydığınız tablo bu çünkü.
04:14Aslında aşısının altını çizmek lazım.
04:16Mutlaka 65 yaş üstündeki kişilerin mutlaka pneumokogaistini yaptırmadılarsa bu zamana kadar mutlaka yaptırmaları gerekiyor.
04:23Çünkü şunu biliyoruz.
04:25Akciğer iltihabı bir kere geçirdikten sonra akciğerden hafif seker bırakabiliyor.
04:30Bu bronçlarda genişleme kronik bronçlu halini çevirebiliyor.
04:34Ya da kronik bronşit zeminde zaten varsa şahısta akut alevlenmeye sebep olabiliyor.
04:38Bunların hepsinin önüne geçmenin tek yolu aşılanma.
04:42Aşılamanızı yaptırmanız gerekiyor.
04:44Kış çaylarının bir önleyici etkisi yok bunda.
04:46Ama tabii ki daha çok o boğazda ekşime, yanma, batma hissi olduğu zaman
04:51daha çok yumuşatıcı etkisi olduğu için bu çayları öneriyoruz.
04:54Ama her şeyin fazlası zarar.
04:56Özellikle kış çaylarında çok uzun dönem kullanımlarda
05:00Hele hele içerisinde aflatoksin taraması yapılmayan çay kullanımlarında
05:04çünkü sahada bunların hepsi yapılmıyor biliyoruz yani.
05:06Aktarları satılanların hemen hemen hiçbirinde aflatoksinin toksik madde taraması yapılmıyor.
05:11Ve içinden miktar fazla olduğu zaman ve düzensiz kullanıma sebep olduğu zaman
05:16uzun dönem kullanıldığı zaman karaciğer enzimlerinde bozulma,
05:19karaciğer yetmezlikleri, ciddi karaciğer hasarı oluşturabiliyorlar.
05:22Buna dikkat etmek lazım.
05:24Her şeyin fazlası zarar.
05:26O dönemde yapılabilecek olan şey,
05:28boğazınızı yumuşatmak için içiyorsanız bu gerekçeyle yapacağınız şey,
05:32ılık bir su, içerisine damlatacağınız birkaç damla limon, çok az da şeker.
05:36Yani bu da boğazınızı yumuşatır.
05:38İlla kış çayı şeklinde kullanmak şart değil.
05:40Biraz limon, biraz ılık su, biraz da şekerle de çok rahatlıkla
05:46boğazınızda yumuşama sağlayabilirsiniz.
05:48İlla bunu kış çayları sağlamak şart değil.
05:51Alırken de tüketirken de bu kış çayların özellikle özellikle
05:55aflatoksin taramasından geçip geçmediğine göre,
05:57paket uyarlarına, paketleme uyarlarına,
05:59aldığınız yerin güvenilir olup olmadığına bakmak gerekiyor.
06:02Çünkü bu kış çayları kışın toplanıp hazırlanan çaylar değil.
06:05Yanlış bir mesaj olmasın.
06:07Aslında bu çaylar belki bir önceki senenin otlarından toplanmış, hazırlanmış
06:12ve belki de küflü yerlerde çok iyi sanitasyon önlemleri olmayan,
06:16hijyenik şartları iyi olmayan yerlerde saklandıktan sonra
06:19biraz sulandırılarak ve belli makyajlardan geçilerek
06:23sahaya sunulan çaylar.
06:24Bunun dikkat etmek lazım.
06:25Çünkü kışın hiçbir ot yetişmez.
06:27Hepimizin bildiği gibi.
06:28Güncel olmayabilir bunlar.
06:29Belki birkaç yıl öncesinin otunu, kış çayını kullanıyorsunuz.
06:32Dolayısıyla bu size yarardan çok zarar getirebilir ki
06:36öyle vakalarda görüyoruz maalesef.
06:38Özellikle solunum yolu enfeksiyonlarında,
06:40alt solunum yolu enfeksiyonlarında,
06:42zatürreye çeviren enfeksiyonlarda, hastane yatışta,
06:45yoğun bakıma yatışlarda bir artış var.
06:47Ama bu kış mevsimine ait olan bir artış.
06:49Matematik olarak şunu diyemeyiz.
06:50Geçen yıl az gördük, bu yıl çok gördük.
06:53Ondan iki yıl önce çok çok daha az gördük.
06:55Şimdi çok çok arttı diyemeyiz.
06:57Bir de tabii ki şöyle bir kavram kargaşası var.
06:59Konuşurken baktığımızda.
07:00Türkiye artık yaşlı bir nüfusa sahip.
07:02Yani soktuğu gün 10 kişiden bir tanesi
07:04zaten yaşlı popülasyona ait baktığınızda.
07:07Dolayısıyla yaşlı hastalarda zaten bu ağır seyrediyor.
07:09Hastane yatış alanları artıyor.
07:11Yani matematik olarak son 5 yıl içerisinde göre bir artış görsek dahi
07:14bu gayet doğal.
07:15Çünkü neden?
07:165 yıl öncesine göre baktığınızda yaşlı nüfusumuz fazla arttı.
07:19Çünkü normalde 5 yıl önceki rakamlara bakacak olursanız
07:22Türkiye'de %9'larda %7'lerde yaşlı nüfus varken
07:26şu anda %10'larda %11'lerde yaşlı nüfus.
07:29Yani 2-3 puanlık bir artış dahi genel anlamda
07:32doğal olarak bu hasta grubunda, popülasyonda
07:34katastrofik, ciddi artışları sebep olabiliyor.
07:37Dolayısıyla bu da her halükarda hastaneye başvuru yatış alanlarında
07:39artışa sebep oluyor.
07:41Sadece alt sonum yolu enfeksiyon, üst sonum yolu enfeksiyon
07:43bakın hipertensif hastalarda da artış var.
07:45Akıt koronary sendromu geçirenlerde de artış var.
07:47Bunların hepsi daha çok yaş, beslenme, diyet
07:49bir sürü faktör var beraberinde.
07:51Demek ki sadece mevsimsel değişim diyemeyiz.