Çalışmamız, tarihin bu efsanevi savaşçılarının yaşamını, dövüşlerini ve hayatta kalma mücadelelerini anlatıyor. Roma İmparatorluğu'nun görkemli arenalarında, özgürlük mücadelesi veren bu gladyatörler, hayatları pahasına halkı eğlendirdirler. Bir arenanın tozlu zemininden yükselen zafer çığlıkları ve ölümün soğuk gölgesi, onların kaderini belirledi.
00:00 Giriş: Uygarlığın İlk Adımları ve Roma'nın Yükselişi
01:19 Arenaların Gölgesinde: Hayatta Kalma Mücadelesi
02:11 Roma'da Gladyatör Olmak: Zafer ve Bedelleri
04:26 Gladyatörlerin Kökeni ve Etrüsk Ritüelleri
05:02 Roma'nın İlk Gladyatör Dövüşü ve Gelişimi
06:21 Efsanevi Gladyatörler: Spartaküs, Commodus, Crixus
10:51 Gladyatörlerin Dövüş Sınıfları: Murmillo, Thracian, Retiarius, Secutor
17:10 Arenada Savaşlar: Grup Dövüşleri ve Naumachia Gösterileri
21:26 Özgürlük İçin Dövüşen Gladyatörler ve Rudis Hikayesi
23:48 Gladyatörlerin Kökeni ve Eğitim Merkezleri: Ludus Magnus
25:34 Kadın Gladyatörler: Roma'nın En Merak Uyandıran Figürleri
28:59 İmparator Septimius Severus'un Yasak Kararı
30:49 Gladyatör Dövüşlerinin Sonu ve Hristiyanlığın Etkisi
34:40 Arenaların Sessizliği: Gladyatörlerden Geriye Kalanlar
Bazı kaynaklar:
https://worldhistoryedu.com/ancient-roman-gladiators-history-and-facts
https://www.thoughtco.com/roman-gladiators-overview-120901
https://www.worldhistory.org/gladiator
https://www.history.com/news/women-gladiators-ancient-rome
https://www.history.com/news/commodus-worst-roman-emperor-gladiator
https://www.livescience.com/48466-gladiators-drank-ashy-drink.html
https://www.theguardian.com/science/2023/mar/04/evidence-reveals-gladiators-fought-in-roman-britain
https://www.smithsonianmag.com/history/discovery-roman-gladiator-school-brings-famed-fighters-to-life-180959489
https://archaeology.org/issues/november-december-2024/features/let-the-games-begin
https://www.scientificamerican.com/article/mystery-trove-of-british-skulls-may-have-belonged-to-roman-gladiators
https://www.britishmuseum.org/our-work/national/uk-touring-exhibitions-and-loans/gladiators-britain
https://www.history.com/news/10-things-you-may-not-know-about-roman-gladiators
https://theconversation.com/roman-gladiators-were-war-prisoners-and-criminals-not-sporting-heroes-80065
https://www.thoughtco.com/types-of-gladiators-118430
https://www.historyhit.com/gladiators-and-chariot-racing-ancient-roman-games-explained
https://www.dailyhistory.org/How_Did_Gladiatorial_Games_Evolve_in_Ancient_Rome
Kanalıma üye olmak için http://wedia.link/KaanUnsalAlphanKATIL linkine tıklayabilirsiniz.
Müzik:
Ender Güney https://www.youtube.com/channel/UCHEioEoqyFPsOiW8CepDaYg
Web sitesi: https://lordsofthesounds.com/
Kardeş kanalım:
Mirage Serap Yılmaz https://www.youtube.com/channel/UCRzQKQkZPnUvh9uB60W58bQ
"Mucize diye bir şey yoktur, sadece biz evreni çok az biliyoruz..."
Kaan Ünsal Alphan YouTube Kanalına Hoş Geldiniz. Birbirinden özel içeriklerimizden haberdar olmak için http://wedia.link/kaanunsalalphan linke tıklayarak abone olabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Facebook'tan takip etmek için: https://www.facebook.com/kagan.alphan linke tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Instagram'dan takip etmek için:
https://www.instagram.com/kaanunsalalphan/?hl=tr linke tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Twitter'dan takip etmek için: https://twitter.com/KaanUnsalAlphan linke tıklayabilirsiniz.
Bunlar da hoşunuza gidebilir;
Tüm belgesellerimizi izlemek için http://wedia.link/7YDX7 linkine tıklayabilirsiniz.
Şiir ve hikayeleri izlemek için http://wedia.link/JSqvG linkine tıklayabilirsiniz.
Podcastleri izlemek için http://wedia.link/wP3Wo linkine tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan videolarını izlemek için http://wedia.link/le5D1 linkine tıklayabilirsiniz.
Sesli Anlatım videolarını izlemek için http://wedia.link/NALHz linkine tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan Kanalı
Gerçeğin peşinde; varlığın tüm bilinmeyenlerini, gün yüzüne çıkmaya çalışan hakikati, hasır altı edilmiş fenomenleri, gizemli olayları, belge, bilgi ve tanıklarıyla ortaya çıkarmaya çalıştığımız belgesellerimizle tarihe not düşüyoruz.
#KaanÜnsalAlphan#Gladyatör #RomaTarihi #AntikRoma #Belgesel #Tarih #SavaşSanatı #Arena #Romaİmparatorluğu #Kölelik #Kültür #Mücadele #Kahramanlık #Savaşçılar #RomaArenaları #Gladiatrix #Retiarius #Secutor #Hoplomachus #Naumachia #İmparatorluk
00:00 Giriş: Uygarlığın İlk Adımları ve Roma'nın Yükselişi
01:19 Arenaların Gölgesinde: Hayatta Kalma Mücadelesi
02:11 Roma'da Gladyatör Olmak: Zafer ve Bedelleri
04:26 Gladyatörlerin Kökeni ve Etrüsk Ritüelleri
05:02 Roma'nın İlk Gladyatör Dövüşü ve Gelişimi
06:21 Efsanevi Gladyatörler: Spartaküs, Commodus, Crixus
10:51 Gladyatörlerin Dövüş Sınıfları: Murmillo, Thracian, Retiarius, Secutor
17:10 Arenada Savaşlar: Grup Dövüşleri ve Naumachia Gösterileri
21:26 Özgürlük İçin Dövüşen Gladyatörler ve Rudis Hikayesi
23:48 Gladyatörlerin Kökeni ve Eğitim Merkezleri: Ludus Magnus
25:34 Kadın Gladyatörler: Roma'nın En Merak Uyandıran Figürleri
28:59 İmparator Septimius Severus'un Yasak Kararı
30:49 Gladyatör Dövüşlerinin Sonu ve Hristiyanlığın Etkisi
34:40 Arenaların Sessizliği: Gladyatörlerden Geriye Kalanlar
Bazı kaynaklar:
https://worldhistoryedu.com/ancient-roman-gladiators-history-and-facts
https://www.thoughtco.com/roman-gladiators-overview-120901
https://www.worldhistory.org/gladiator
https://www.history.com/news/women-gladiators-ancient-rome
https://www.history.com/news/commodus-worst-roman-emperor-gladiator
https://www.livescience.com/48466-gladiators-drank-ashy-drink.html
https://www.theguardian.com/science/2023/mar/04/evidence-reveals-gladiators-fought-in-roman-britain
https://www.smithsonianmag.com/history/discovery-roman-gladiator-school-brings-famed-fighters-to-life-180959489
https://archaeology.org/issues/november-december-2024/features/let-the-games-begin
https://www.scientificamerican.com/article/mystery-trove-of-british-skulls-may-have-belonged-to-roman-gladiators
https://www.britishmuseum.org/our-work/national/uk-touring-exhibitions-and-loans/gladiators-britain
https://www.history.com/news/10-things-you-may-not-know-about-roman-gladiators
https://theconversation.com/roman-gladiators-were-war-prisoners-and-criminals-not-sporting-heroes-80065
https://www.thoughtco.com/types-of-gladiators-118430
https://www.historyhit.com/gladiators-and-chariot-racing-ancient-roman-games-explained
https://www.dailyhistory.org/How_Did_Gladiatorial_Games_Evolve_in_Ancient_Rome
Kanalıma üye olmak için http://wedia.link/KaanUnsalAlphanKATIL linkine tıklayabilirsiniz.
Müzik:
Ender Güney https://www.youtube.com/channel/UCHEioEoqyFPsOiW8CepDaYg
Web sitesi: https://lordsofthesounds.com/
Kardeş kanalım:
Mirage Serap Yılmaz https://www.youtube.com/channel/UCRzQKQkZPnUvh9uB60W58bQ
"Mucize diye bir şey yoktur, sadece biz evreni çok az biliyoruz..."
Kaan Ünsal Alphan YouTube Kanalına Hoş Geldiniz. Birbirinden özel içeriklerimizden haberdar olmak için http://wedia.link/kaanunsalalphan linke tıklayarak abone olabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Facebook'tan takip etmek için: https://www.facebook.com/kagan.alphan linke tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Instagram'dan takip etmek için:
https://www.instagram.com/kaanunsalalphan/?hl=tr linke tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Twitter'dan takip etmek için: https://twitter.com/KaanUnsalAlphan linke tıklayabilirsiniz.
Bunlar da hoşunuza gidebilir;
Tüm belgesellerimizi izlemek için http://wedia.link/7YDX7 linkine tıklayabilirsiniz.
Şiir ve hikayeleri izlemek için http://wedia.link/JSqvG linkine tıklayabilirsiniz.
Podcastleri izlemek için http://wedia.link/wP3Wo linkine tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan videolarını izlemek için http://wedia.link/le5D1 linkine tıklayabilirsiniz.
Sesli Anlatım videolarını izlemek için http://wedia.link/NALHz linkine tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan Kanalı
Gerçeğin peşinde; varlığın tüm bilinmeyenlerini, gün yüzüne çıkmaya çalışan hakikati, hasır altı edilmiş fenomenleri, gizemli olayları, belge, bilgi ve tanıklarıyla ortaya çıkarmaya çalıştığımız belgesellerimizle tarihe not düşüyoruz.
#KaanÜnsalAlphan#Gladyatör #RomaTarihi #AntikRoma #Belgesel #Tarih #SavaşSanatı #Arena #Romaİmparatorluğu #Kölelik #Kültür #Mücadele #Kahramanlık #Savaşçılar #RomaArenaları #Gladiatrix #Retiarius #Secutor #Hoplomachus #Naumachia #İmparatorluk
Category
🎥
Kısa filmDöküm
00:00Astronotlar geminin yakınlığında anlaşılmaz ve açıklanamaz birşeyler anlatan erbe yani alman ırksal araştırma ve eğitim yaklaşık 3500 yıl önce altın çağını yaşamış antik sesler çığlıklara, vurmalara ve telgraf bildirim sesleri vardır.
00:20Dünya tarihinin en korkunç seri katiliyle karşılaşmış ilk olarak koridorda 5-6 hafta sonra kameralar geçişi I. Gordiato yöne çıkıyor.
00:30KGB su gibidir, bulunduğu ortama hukuklara insanın zamanda yolculuk yapması meselesinin çözülebilir bir mesele olduğu iddiasını ödüyor.
00:50Uygarlığın ilk ışıkları Kadim Mezopotamya'nın verimli topraklarında, Mısır'ın nehir kenarlarında ve daha sonra Akdeniz kıyılarında yükselmeye başladığında insanlar toprağı işleyerek medeniyetlerinin temellerini attılar.
01:12Her taş, her toprak parçası onların teri, kanı ve emeği ile şekillendi.
01:18Yüzyıllar sonra Roma İmparatorluğunun zirveye çıktığı o parlak dönemlerde hayatta kalma mücadelesi yeni bir boyut kazandı.
01:27Ancak bu görkemli şehirlerin gölgesinde, arenalarda bambaşka bir dünya vardı.
01:33Roma İmparatorluğunun görkemi senatolar ve tapınaklarla aynı anda arenalarda da yaşanıyordu.
01:50Her zaferin ardında bir ölüm vardı, her alkışın altında bir acı.
01:56Arenada zafer yalnızca hayatta kalmakla ölçülüyordu.
02:01Onlar köleydi, mahkumdu ya da bazen özgür bir insan.
02:06Ama her biri arenada sadece kendisi ve ölümle yüzleşti.
02:13Zafer onların hayatta kalmasına yetse de ruhları her dövüşte bir kez daha kanıyordu.
02:19O zamanlar Romanın halkı için gladiyatör dövüşleri büyük bir eğlenceydi ve her dövüş onların gözünde bir kahramanlık destanına dönüşürdü.
02:29Fakat bu destanlar kanla yazılıyordu.
02:38Bugün geriye kalan sadece hikayeler ve birkaç paslanmış kılıç.
02:43Fakat o arenalarda yaşananlar insanlık tarihinin belki de en unutulmaz anıları olarak kalmaya devam ediyor.
02:51Gladiyatörler Roma İmparatorluğunun en çarpıcı ve en trajik figürleriydi.
02:56Onlar Roma'nın görkemli arenalarında dövüşmeye zorlanan erkeklerdi.
03:01Kimi barbar kabilelerin yenilmiş savaşçılarıydı.
03:05Esir alınıp arenalara atılmışlardı.
03:08Kimi özgür Roma vatandaşlarıydı.
03:11Borçlardan ya da suçlardan kaçış yolu olarak gladiyatör okullarına gönüllü olmuşlardı.
03:16Ve kimi doğuştan köleydi.
03:19Savaş meydanlarında değil arenanın kanlı kumlarında büyümüşlerdi.
03:24Ama her biri en nihayetinde aynı kaderi paylaştı.
03:28Kılıçların gölgesinde yaşamlarını devam ettirmek ya da arenanın kumlarında son nefeslerini vermek.
03:35Onlar için arenada hayatın başka bir anlamı yoktu.
03:39Her dövüş bir zaferdi.
03:42Her zaferse sadece bir sonraki dövüş için bir geçiş.
03:46Kimi savaşçı özgürlüğe giden yolu arenada buldu.
03:51Kazandıkları zaferler onlara Roma vatandaşlığına giden yolu açtı.
03:55Ama bu yol kolay yol değildi.
03:58Çoğu sadece kanla, acıyla ve ölümle dolu bir yaşam sürdü.
04:04Her dövüş onları biraz daha yok ederdi.
04:07Bazen özgürlüğün bedeli en yakın dostunu öldürmekti.
04:11Bazen halkın alkışları arasında bir celladın merhametine kalmaktı.
04:21GLADIATOR DÖVÜŞLERİ
04:28Gladiator dövüşlerinin kökeni Roma'nın köklü geleneklerinin ötesine,
04:32antik İtalya'nın karanlık çağlarına kadar uzanır.
04:36İlk gladiator dövüşlerinin Roma'ya komşu Etrüsklerin cenaze ritüellerine dayandığı düşünülüyor.
04:42Etrüskler ölen bir liderin ruhunu onurlandırmak ve ona eşlik edecek savaşçıları simgelemek amacıyla
04:49kölelerin birbirleriyle dövüştüğü ritüeller düzenlerdi.
04:53Bu ritüeller zamanla Roma'ya geçerek farklı bir anlam kazandı
04:57ve gelişerek gladiator dövüşlerinin temellerini oluşturdu.
05:02Roma'daki ilk belgelenmiş gladiator dövüşü M.Ö. 264 yılında gerçekleşti.
05:09O dönemde soylu Brutus ailesinden ikisi babalarının cenaze töreninde onu onurlandırmak için bir tür dövüş organize ettiler.
05:17Forum Buarium'da gerçekleşen bu etkinlikte üç çift köle birbirleriyle ölümüne dövüştü.
05:23Bu tarihte bilinen ilk resmi gladiatör dövüşü olarak kayıtlara geçti
05:28ve Roma toplumunda yeni bir eğlence biçiminin doğuşunu simgeledi.
05:33Başlangıçta bu tür dövüşler tamamen cenaze ritüellerine dayalıydı
05:37ve ölüler için bir tür kurban töreni olarak kabul ediliyordu.
05:41Ancak zamanla bu kalını gösteriler popülerleşti
05:44ve Roma'nın eğlence kültürünün önemli bir parçası haline geldi.
05:48İmparatorluk dönemine gelindiğinde bu dövüşler arenaların vazgeçilmez gösterisi olmuş,
05:53halkın ve soyluların yoğun ilgisini çekmişti.
05:57Gladiatör dövüşleri Roma'nın kültürel ve siyasi evrimiyle birlikte şekillendi.
06:03Roma'nın büyüyen gücü bu dövüşleri büyük gösterilere dönüştürdü.
06:07Arena dövüşleri artık güç, prestij ve kitlelerin gözdesi haline gelen devasa bir eğlence sektörüne dönüşmüştü.
06:23Bazı gladiatörler dövüşün en acımasız anlarında bile vazgeçmediler
06:27ve isimleri tarih boyunca hatırlanacak kadar efsane oldular.
06:32Spartaküs, Komodus, Krixus...
06:36Arena'da hayatta kalmayı başaranların isimleri tarihin en derin köşelerine kazındı.
06:42Fakat zafer her zaman onlara gülmedi.
06:46Birçoğu kanlı dövüşlerin ardından isimlerini sonsuzluğa gömdü.
06:53Spartaküs tarihin en ünlü gladiatörlerinden biri ve köle isyanının lideridir.
06:59Trakya kökenli bir asker olan Spartaküs, Roma'ya karşı savaşırken esir düşüp köleliğe zorlanmış,
07:04ardından Kapua'daki bir gladiatör okulunda dövüşmeye başlamıştır.
07:09Ancak Spartaküs, dövüşçü kimliğinden çok köleliğe karşı başlattığı büyük isyanla tarihe adını yazdırmıştır.
07:17M.Ö. 73 yılında 70 kadar gladiatörle birlikte Romalı efendilerine karşı bir isyan başlatan Spartaküs,
07:24kısa sürede köleleri ve özgürlük arayan halktan kişileri saflarına çekerek Roma İmparatorluğu'na karşı büyük bir tehdit haline geldi.
07:33Yaklaşık 120.000 kişilik bir ordu topladı ve birçok savaşı kazandı.
07:39Roma ordusuna karşı zaferler elde eden Spartaküs, özgürlük mücadelesinde cesur bir lider olarak tanındı.
07:46Ancak M.Ö. 71 yılında Marcus Licinius Gratius'un komutasındaki Roma ordusuyla yaptığı nihai savaşta yenildi.
07:55Spartaküs'ün cesedi hiçbir zaman bulunmadı, ancak bu son savaşta köle isyanı bastırıldı ve binlerce isyancı çarmıha gerildi.
08:04Spartaküs'ün liderliği tarihte özgürlük arayışının simgesi olarak kaldı.
08:12Komodus, Roma İmparatoru Marcus Aurelius'un oğluydu ve babasının aksine zalim, kibirli ve egosantrik bir hükümdar olarak ünsaldı.
08:22İmparatorluğu sırasında birçok kez titanlıkla suçlanan Komodus aynı zamanda kendisini bir gladiyatör olarak göstermekle de bilinir.
08:30Roma halkının gözünde bir imparatorun arenada dövüşmesi alışılmadık ve skandal bir durumdu.
08:36Ancak Komodus kendisini tanrılaştırmaya çalışarak gladiyatör olarak dövüşmekten zevk aldı.
08:42Komodus arenada aslında gerçek tehlike altında değildi.
08:46Rakipleri onun ölümünü istemeyen eğitilmiş gladiyatörlerdi. Bu nedenle her dövüşte zafer kazanıyordu.
08:53Hatta tarihe geçen olaylardan biri Komodus'un kendisini herkül ilan edip arenada bir aslanı öldürmesi ve bu olayla Roma halkının hayranlığını kazanmaya çalışmasıdır.
09:04Ancak onun bu gösterişli ve kibirli tavırları Senato ve askerler arasında büyük bir nefret uyandırdı.
09:11Komodus gladiyatörlük hevesine kapılıp devleti ihmal etti ve son derece zalim bir yönetim sürdürdü.
09:19Nihayetinde senatörlerin ve yakınlarının desteğiyle imparator olarak devrildi ve M. S. 192 yılında suikast sonucu öldürüldü.
09:30Krixus
09:33O Spartaküs'ün yanında yer alan ünlü bir Galyalı gladiyatördü.
09:37İlk olarak Kapua'daki gladiyatör okulunda tanındı.
09:41Güçlü ve cesur bir dövüşçü olarak kısa sürede Spartaküs'ün isyanında önemli bir figür haline geldi.
09:47Krixus Spartaküs'ün en yakın komutanlarından biriydi ve köle isyanında kilit rol oynadı.
09:54Fakat Spartaküs'ün özgürlük arayışı ve stratejik hamleleriyle bazen ters düştü.
09:59Krixus Spartaküs gibi köleliğin sona ermesini istiyordu.
10:03Ancak Roma'dan kaçıp sadece hayatta kalmak değil, aynı zamanda Roma ordusuna saldırarak intikam almak ve büyük zaferler kazanmak istiyordu.
10:12Bu nedenle isyan sırasında bir noktada Spartaküs'ten ayrıldı ve kendi komutasında Roma'ya karşı savaşmaya devam etti.
10:20Ancak bu stratejik ayrılık Krixus'un sonunu getirdi.
10:24M.Ö. 72 yılında Roma Generale Gaius Claudius Kleiber komutasındaki birliklerle yapılan bir savaşta Krixus mağlup oldu ve öldürüldü.
10:34Onun ölümü Spartaküs ve ordusu için büyük bir kayıptı.
10:39Krixus kölelerin özgürlük mücadelesinin cesur bir savaşçısı olarak tarihe geçti.
10:50Gladiatör Savaşları
10:53Gladiatör dövüşleri her biri kendine özgü silahlar ve stratejilerle mücadele eden çeşitli dövüş sınıflarıyla şekillendi.
11:01Bu gladiatör sınıfları arenadaki dövüşlerin çeşitliliğini artırmak ve izleyiciye farklı tarzlarda savaşlar sunmak amacıyla belirlenmişti.
11:10Her sınıfın kendine has bir dövüş stili, donanımı ve taktikleri vardı.
11:14Gladiatörler genellikle fiziksel yapıları, becerileri ve deneyimlerine göre bu sınıflara ayrılırdı.
11:21İşte en bilinen gladiatör sınıflarından bazıları.
11:26Murmilo
11:28Murmilo belki de en tanınmış gladiatör sınıflarından biridir.
11:32Genellikle ağır zırh giyen ve büyük bir kalkan olan sukutum taşıyan Murmilo gladiatörleri arenada oldukça etkili bir savunma stratejisi izlerlerdi.
11:41Başlıca özellikleri şunlardı.
11:44Murmilo gladiatörleri uzun bir kılıç olan gladius ki isimlerini de buradan almışlardı ve büyük bir dikdörtgen kalkan olan sukutumi ile donatılırlardı.
11:54Başlarında balık figürüyle süslenmiş geniş kenarlı bir miğfer bulunurdu.
11:59Murmilo'nun dövüş stili güçlü savunma ve ardından rakibe büyük darbeler indirmeye dayanıyordu.
12:05Ağır zırhı nedeniyle daha yavaş hareket etse de büyük kalkanı ona avantaj sağlardı.
12:11Murmilo gladiatörleri genellikle hafif zırhlı ve daha çevik rakiplerle eşleştirilirdi.
12:17Özellikle Trex ve Retiarius gibi sınıflarla.
12:21Bu izleyiciye ağır ve savunmacı bir dövüşçü ile hızlı ve çevik bir rakibi arasındaki kontrastı sunarak dövüşleri daha heyecanlı hale getirirdi.
12:31Trex yani Trakyalı.
12:34Trex gladiatörleri adını Antik Trakya'dan alır ve bu savaşçılar özgün dövüş stilleri ve silahlarıyla tanınırdı.
12:42Trex kısa ve kavisli bir kılıç olan Sika kullanırdı.
12:46Bu kılıç zırhlı düşmanların savunmasını aşmak için oldukça etkiliydi.
12:51Küçük dikdörtgen şekilli bir kalkan alan Parmula taşırlardı.
12:55Zırhları, bacak zırhları olan Greaves ve yüksek kenarlı bir miğferle korunmuştu.
13:01Trex gladiatörlerinin dövüş tarzı hızlı ve çevikti.
13:05Küçük kalkanlarıyla düşmanın saldırılarını savuşturup ani ve keskin kılıç darbeleriyle saldırırlardı.
13:11Bu hızlı hareketler onları tehlikeli kılar, özellikle büyük kalkan taşıyan rakiplerine karşı avantaj sağlarlardı.
13:19Trex gladiatörleri genellikle Murmilo sınıfı ile dövüşürdü.
13:23Bu eşleşme izleyicilere iki zıt dövüş tarzı sunarak büyük heyecan yaratırdı.
13:28Trex'in çevikliği ile Murmilo'nun ağır savunması arasındaki zıtlık arenanın en popüler eşleşmelerinden biriydi.
13:38Retiarius gladiatörleri gladiatör dünyasında en farklı ve en ikonik dövüş stillerinden birine sahipti.
13:45Balıkçı gibi donatılmış bu dövüşçüler hız ve beceri üzerine odaklanırlardı.
13:50Retiarius diğer gladiatörlerin aksine oldukça hafif zırh giyerdi.
13:55Başlıca silahları bir ağ yani rete ve üç uçlu bir mızrak olan trident ve bir hancerdi.
14:02Bu silahlarla rakiplerini tuzağa düşürüp hızlı saldırılar yapmayı hedeflerlerdi.
14:07Ayrıca sol kolunu koruyan bir kol zırhı olan manika bulunurdu.
14:13Retiarius gladiatörleri çevikliklerine güvenir ve büyük silahlarla donatılmış rakiplerini mesafede tutmaya çalışırlardı.
14:20Ağlarıyla rakiplerini sarıp hareketlerini kısıtlamaya çalışır, ardından üç uçlu mızrakla öldürücü hamleyi yaparlardı.
14:28Hafif zırhları onlara hızlı hareket etme imkanı verirken savunmaları daha zayıftı.
14:33Bu yüzden stratejik hareketler büyük önem taşırdı.
14:37Retiarius gladiatörleri genellikle murmilo ya da sekutor gladiatörleriyle karşılaşırdı.
14:43Ağ ve mızrakla dövüşen Retiarius'un ağır zırh giyen ve kılıç kullanan rakiplerine karşı çevikliklerini kullanması izleyici için heyecan verici sahneler yaratırdı.
14:57Sekutor gladiatörleri Retiarius sınıfına karşı en sık dövüşen sınıf olarak bilinir.
15:03Dövüş tarzları saldırıya dayalıydı ve hızla rakiplerini etkisiz hale getirmeye çalışırlardı.
15:09Sekutor murmiloya benzer şekilde kalkan yani skutum ve kısa kılıç olan gladius taşırdı.
15:16Ancak en dikkat çekici özellikleri göz yuvaları küçük olan düz miğferleriydi.
15:21Bu miğfer ağ kullanan Retiarius'a karşı korunmalarını sağlardı.
15:26Sekutor gladiatörleri arenada hızla rakiplerine saldırmaya ve onları kısa sürede yenmeye çalışırlardı.
15:33Zırhları onları daha yavaş kalarken agresif taktiklerle düşmanlarını etkisiz hale getirirlerdi.
15:39Sekutorlar genellikle Retiarius'larla eşleştirilirdi.
15:43Bu dövüş çeviklik ve hafiflik ile saldırı gücünün karşı karşıya gelmesi açısından büyük bir çekişme yaratırdı.
15:50Ağa ve mızrağa karşı ağır kalkan ve kılıç kullanılması izleyicilerin nefes kesici dövüşlere tanık olmasını sağlardı.
15:58Hoplomachus
16:01Hoplomachus Yunan hoplit savaşçılarına dayanan bir gladiatör sınıfıydı.
16:06Ağır silah ve zırh donanımıyla diğer sınıflardan ayrılırlardı.
16:11Hoplomachus uzun bir mızrak olan hasta ve küçük bir yuvarlak kalkan olan parmağı ve kısa bir hançer taşırdı.
16:18Zırhları oldukça ağırdı ve bacaklarını koruyan metal zırhları bulunurdu.
16:23Uzun mızrağıyla düşmanlarını uzakta tutmaya çalışır ve fırsat bulduğunda öldürücü hamleyi yaparlardı.
16:30Yunan hoplit savaşçılarına benzer bir taktik kullanırlardı.
16:34Mesafeyi koruyarak rakiplerini yıpratmak ve saldırıya uygun anı beklemek.
16:39Hoplomachus gladiatörleri genellikle Murmilo veya Trax ile karşılaştırılırdı.
16:45Uzun mızrak ve küçük kalkan kombinasyonu rakiplerine karşı dengeyi sağlamak ve farklı stratejiler geliştirmek açısından zengin dövüş sahneleri yaratırdı.
16:54Roma arenalarında sadece birebir dövüşler değil gruplar halinde savaşlar da düzenlenirdi.
17:17Bu gösteriler sıradan dövüşlerden çok daha büyük ve tehlikeli olurdu.
17:22Arenaya çıkan gladiatörler gerçek savaşların simülasyonlarını canlandırırdı.
17:27Mızraklar, kılıçlar, kalkanlar ve bazen savaş arabaları bile bu dövüşlerde yerini alırdı.
17:34Gladiatörler iki farklı grup halinde karşı karşıya gelir ve arenayı bir savaş meydanına çevirirlerdi.
17:41Bu büyük gösteriler izleyicilere savaş stratejilerinin de sergilendiği bir deneyim sunardı.
17:47Savaş arabalarının arenada hızla ilerlediği, gladiatörlerin devasa mızraklar ve kalkanlarla birbirlerine saldırdığı bu sahnelerde kan her köşeye sıçrar ve Roma halkı tezahüratlarla bu vahşi gösteriyi izlerdi.
18:01Romanın en görkemli arenaları bu tür devasa savaş sahnelerine ev sahipliği yaparken savaşın kaosu gladiatörlerin yaşam mücadelesiyle birleşirdi.
18:11Kılıçlar çarpışır, kalkanlar parçalanır ve toz kanla birlikte yükselirdi.
18:17Bu büyük çatışmalar Roma halkı için birer eğlence, gladiatörler içinse hayatla ölüm arasında bir savaştı.
18:24Bu grup dövüşlerinde arenanın kumları savaş arabalarının ve hatta bazen egzotik hayvanların izleriyle de kaplanırdı.
18:32Binlerce seyircinin gözleri önünde iki farklı takım arasında ölümcül bir mücadele verilirdi.
18:39Ancak arenalarda sergilenen büyük gösteriler bunlarla da sınırlı değildi.
18:44Devasa organizasyonlardan en popüler olanlarından biri egzotik hayvanların arenada avlandığı Venatio adı verilen av gösterileriydi.
18:53Venatio'da vahşi hayvanlar Roma İmparatorluğu'nun dört bir yanından getirilir,
18:58aslanlar, kaplanlar, fillerden gergadanlara kadar pek çok farklı yaratık arenaya salınırdı.
19:03Gladiatörler bu hayvanlarla ölümüne mücadele ederken bazen de yalnızca avcılar sahneye çıkar, tehlikeli ve dramatik bir gösteri sergilerdi.
19:12Bu gösteriler Roma halkı için egzotik bir eğlence, İmparatorluk içinse gücün ve sınırların genişliğinin birer simgesiydi.
19:22Arenaların bir başka dikkat çekici gösterisi ise belki de mühendisliğin ve gösteri kültürünün en özel gösterisiydi.
19:29Dikkat çekici gösterisi ise belki de mühendisliğin ve gösteri kültürünün en üst seviyesini yansıtan Navmacia idi.
19:37Navmacia deniz savaşlarının arenada canlandırılması anlamına geliyordu.
19:42Roma mühendisleri arenayı suyla doldurur ve gemilerle yapılan savaşları canlandırırdı.
19:48İmparatorların emriyle düzenlenen bu devasa gösterilerde gerçek savaş gemileri askerler ve denizciler sahneye alır,
19:55denizdeki çatışmaların benzeri izleyiciye sunulurdu.
19:59Bu savaşlarda bazen düzinelerce küçük gemi kullanılır.
20:02İzleyiciler Roma'nın denizlerdeki kudretini ve mühendisliğini hayranlıkla izlerdi.
20:22Roma hukuku ve toplumsal yapısı içinde gladiyatörlük zamanla bir meslek haline geldi
20:27ve bazen özgür insanlar da çeşitli sebeplerle gladiyatör olarak arenaya çıkmayı tercih ediyordu.
20:35Gladiyatörlerin çoğunluğu kölelerden ya da suç işleyen mahkumlardan oluşuyordu.
20:40Roma savaşlar sırasında ele geçirilen esirleri, suç işlemiş olanları ya da borcunu ödeyemeyenleri arenada dövüşmeye zorlayarak gladiyatör yapardı.
20:50Bu kişiler genellikle eğitim kamplarında ludus denilen sert bir eğitimden geçirilir,
20:54hayatta kalmak için dövüş sanatlarını öğrenmek zorunda kalırlardı.
20:59Gladiyatörler efendilerine karşı bir hizmet sunmakta, zafer kazanarak hayatta kalmayı ummaktaydılar.
21:07Köle gladiyatörler kendi hayatları üzerinde çok az kontrole sahipti.
21:12Onlar için arenada dövüşmek bir zorunluluktu ve özgürlük kazanmak ancak istisnai durumlarda mümkün olurdu.
21:19Kölelerin bu zorlu hayatı onları arenada cesur, acımasız ve ölümüne dövüşen savaşçılar haline getirirdi.
21:26Hayatta kalmak için dövüşmek onların kaderiydi.
21:30Ancak gladiyatörlük sadece kölelerle sınırlı değildi.
21:33Roma'da bazı özgür vatandaşlar da borçlarını ödemek, para kazanmak ya da macera aramak için gladiyatör olmayı seçiyordu.
21:41Özgür bir insanın gladiyatörlüğü seçmesi Roma toplumunda alışılagelmişin dışında bir durum olarak algılanırdı.
21:48Ancak bu nadir değildi.
21:50Özgür gladiyatörler için gladiyatörlük bir nevi gönüllü olarak yapılan tehlikeli bir işti.
21:56Bu kişiler gladiyatör okullarına başvurur ve belli bir süre için gladiyatör olarak dövüşmeyi kabul ederlerdi.
22:03Karşılığında para kazanırlar ve dövüşlerde başarı gösterirlerse büyük bir ün elde edebilirlerdi.
22:09Özgür gladiyatörler kölelere kıyasla arenada daha fazla özgürlüğe sahip olsalar da dövüş sırasında hayatlarını riske atarlardı.
22:18Gladiyatör olarak kazandıkları para bazıları için lüks bir hayat sürdürmelerine olanak tanırken diğerleri için sadece bir kaçış yoluydu.
22:27Bu özgür insanlar genellikle oktorati olarak bilinir ve dövüşmeleri karşılığında kazanç elde ederlerdi.
22:35Çoğu zaman gladiyatörlerin en büyük hayali arenadaki dövüşlerden zaferle çıkıp özgürlüklerini kazanmaktı.
22:42Roma'da başarılı ve uzun süre hayatta kalan bazı gladiyatörlere zaferlerinin ödülü olarak Rudis adı verilen tahta bir kılıç verilirdi.
22:51Bu tahta kılıç gladiyatörün artık dövüşmeye zorlanmayacağı ve özgürlüğüne kavuştuğu anlamına gelirdi.
22:58Rudis bir onur sembolüydü. Bir gladiyatör bu kılıcı kazandığında kendisine artık bir köle muamelesi yapılmaz ve serbest bırakılırdı.
23:07Rudis ile özgürleşen bir gladiyatör Roma toplumu içinde yeniden saygı görür ve normal bir hayat sürmeye devam ederdi.
23:15Ancak Rudis kazanmak sadece arenadaki başarıyla değil, aynı zamanda gladiyatörün izleyiciler ve Roma'nın yöneticileri üzerindeki etkisiyle de bağlantılıydı.
23:24Gladiyatör Roma halkını ve imparatorluğu memnun eden büyük dövüşler kazanmışsa bu ödülü alabilirdi.
23:31Bazı gladiyatörler özgürlüğüne kavuştuktan sonra bile arenada dövüşmeye devam ediyordu.
23:39Bu gladiyatörler özgür iradeleriyle dövüşe geri dönenlerdi ve artık bir köle değillerdi.
23:45Kazançları daha yüksek olurdu ve arenadaki başarıları sayesinde efsanevi bir statüye ulaşırlardı.
23:52Az önce de söylediğimiz gibi Roma hukuk sistemi içinde gladiyatörlerin eğitildiği ve yaşadığı yerler Ludus olarak adlandırılan okullardı.
24:02Bu okullar gladiyatörlerin dövüş sanatlarında uzmanlaştığı, sert disiplin altında eğitildikleri ve arenada hayatta kalmak için gerekli tüm yetenekleri öğrendikleri yerlerdi.
24:13Luduslar kölelerin ve özgür insanların bir arada eğitim gördüğü yerlerdi.
24:17Bu okullara genellikle Lanniste adı verilen tecrübeli gladiyatör eğitmenleri liderlik ederdi.
24:25Gladiyatörlerin dövüş becerilerinin yanı sıra fiziksel dayanıklılıkları ve psikolojik güçleri de bu okullarda geliştirilirdi.
24:33Roma'da en ünlü gladiyatör okulu Ludus Magnus olarak bilinen kolezyuma çok yakın olan devasa okuldu.
24:41Bu okul Roma'daki en büyük ve en prestijli gladiyatör eğitim merkeziydi.
24:46Buradan yetişen gladiyatörler arenanın en üst düzey dövüşçüleri olarak bilinirlerdi.
24:54Roma toplumunda gladiyatörlük hem bir aşağılanma hem de bir onur simgesi haline gelmişti.
25:01Köleler ve mahkumlar zorla dövüştürülürken, özgür gladiyatörler bazen hayatta yeni bir başlangıç yapmak ya da zenginlik kazanmak için bu tehlikeli mesleğe yönelirdi.
25:11Roma halkı gladiyatörleri bir yandan vahşi köleler olarak görse de arenada sergiledikleri cesaret ve yetenekle onları kahramanlaştırırdı.
25:20Bu paradoks Roma'nın hem kölelik hem de kahramanlık kavramlarına bakışını şekillendirmiştir.
25:26Roma İmparatorluğu döneminde arenalarda dövüşen kadın gladiyatörler Gladiatrix olarak adlandırılıyordu.
25:33Her ne kadar kadın gladiyatörler erkek meslektaşları kadar yaygın olmasa da arenalarda onların varlığı dikkat çekici ve izleyiciler için oldukça merak uyandırıcıydı.
25:44Gladiatrixler genellikle görsel bir şov olarak değerlendirilmiştir.
25:48Ve çoğu zaman erkek dövüşçülerin dövüşlerinden farklı bir amaç taşıyordu.
25:53Yine de kadınların dövüşlerde yer alması Roma toplumunun kadınlara atfettiği güç ve cesaret kavramlarına olan ilgiyi gösteriyordu.
26:02Kadın gladiyatörlerin arenalarda dövüştüğü ile ilgili tarihi kayıtlar erkek gladiyatörler kadar yaygın değildir.
26:09Ancak bir kadar erkek gladiyatörler arenalarda dövüştüğü ile ilgili tarihi kayıtlar erkek gladiyatörler kadar yaygın değildir.
26:15Ancak bir kaç önemli kaynak ve arkeolojik buluntu bu kadın dövüşçülerin varlığına dair güçlü kanıtlar sunar.
26:22Kadın gladiyatörler hem İmparator Domitian döneminde hem de İmparator Neron döneminde düzenlenen bazı gösterilerde dövüştürülmüştür.
26:30Bu dövüşler özellikle Romanın elit sınıfları ve imparatorlar için eğlenceli bir gösteri olarak organize edilirdi.
26:37Kadınların dövüşmesi toplumsal cinsiyet normlarını yıkmakla birlikte Romanın zaferini yıkmakla birlikte
26:43Romanın zafer ve güç sembollerini vurgulamanın bir yoluydu.
26:49Gladiatrixler erkek gladiyatörlere göre daha hafif sırhlar kullanırdı ve dövüş stilleri erkeklerden büyük farklılıklar göstermezdi.
26:58Tarihsel olarak Gladiatrixler hakkında çok fazla detay bulunmasa da mevcut kaynaklar onların nasıl donatıldığına dair bazı bilgiler sunar.
27:07Gladiatrixler de genellikle gladius veya hasta gibi silahlarla donatılırdı.
27:14Yalnızca kollarını ve bazen de bacaklarını koruyan zırh parçaları giyerlerdi.
27:19Tarihsel kaynaklarda göğüs sırhı ya da miğfer kullanmadıklarına dair kayıtlar da vardır.
27:25Bu da dövüşlerinin çok daha görsel bir gösteri olarak algılandığını düşündürmektedir.
27:31Roma halkı kadınların dövüşlerini egzotik ve ilginç bulurdu.
27:36Bu yüzden bu dövüşler her zaman dikkat çekerdi.
27:39Gladiatrixlere dair en önemli fiziksel kanıtlardan biri M.S. II. yüzyıldan kalma bir mezar taşında bulunur.
27:47İngiltere'nin Londra şehrinde ortaya çıkarılan bu mezar taşında dövüş pozisyonunda bir kadın tasvir edilmiştir.
27:54Bu kadın gladiatörlerin sadece Roma'da değil Roma İmparatorluğu'nun farklı bölgelerinde de dövüştüğünü gösteren önemli bir bulgudur.
28:02Ayrıca günümüz Bodrum bölgesinde bulunan başka bir yazıt,
28:05iki kadın gladiatörün dövüştüğünü ve dövüşün sonunda her iki dövüşçünün de zafer kazandığını gösterir.
28:12Bu iki kadın dövüşçünün isimleri Amazon ve Akelia olarak geçer.
28:17KADIN GLADIATÖRLER
28:28Kadın gladiatörler Roma toplumunda çeşitli tepkileri aldı.
28:32Bir kesim bu dövüşleri ilgi çekici ve egzotik bulurken diğer bir kesim kadınların arenada dövüşmesini uygunsuz buluyordu.
28:39Özellikle Roma aristokrasisi içinde kadınların dövüş sanatlarına dahil olması Roma'nın cinsiyet normlarına aykırı kabul ediliyordu.
28:48Ancak bu dövüşler İmparatorlar tarafından desteklendiğinde bu eleştiriler susturulmuş
28:53ve kadın gladiatörlerin dövüşleri bazen İmparatorların gücünü sergilemek için kullanılmıştır.
28:59Ancak İmparator Septimius Severus kadınların arenada dövüşmesini yasaklayan bir yasa çıkarmıştır.
29:06Bu yasak Roma'daki gladiatör dövüşlerinin sonraki dönemlerinde kadın gladiatörlerin tamamen arenalardan çekildiğini göstermektedir.
29:14Yasa Roma'nın toplumsal düzenini ve kadınların rolünü kurmak amacıyla çıkarılmış olabilir.
29:22Her zafer yalnızca bir sonraki dövüşe hazırlıktı.
29:26Arenadaki her alkış gladiatörler için bir ölüm çağrısıydı.
29:30Onların dünyasında hayatta kalmak, özgür olmanın anlamını taşımıyordu.
29:35Birçoğu için özgürlük yalnızca bir rüya gibiydi.
29:39Uzakta, ulaşılmaz bir hayal.
29:42Kölelik zincirleriyle doğmuş, arenanın kana bulanmış kumlarına mahkum edilmişlerdi.
29:48Her zaferin sonunda bir sonraki dövüşün korkusu kapıdaydı.
29:52Bazıları için ölüm bir kurtuluştu, diğerleri için ise hayatta kalmak bir lanet.
29:59Onların kaderi arenada kazandıklarıyla belirlenmiyordu.
30:02Kader arenanın dışındaki acımasız gerçeklerle yazılıyordu.
30:07Zafer ya da ölüm.
30:10Bir gladiatör için bu iki kelime arasındaki ince çizgi sonsuz bir belirsizlik içinde kaybolmuştu.
30:17Her dövüş onların ruhunda bir yara daha açıyordu.
30:22Her taşında bir zamanlar dökülen kanların izleri var.
30:26Her gölgesinde savaşçıların korkusu, öfkesi, umudu ve özgürlük arayışı.
30:32Bu insanlar kölelikten özgürlüğe, ölümden zafer arayışına kadar yaşamın en sert gerçekleriyle yüzleştiler.
30:50Gladiatör dövüşleri Roma İmparatorluğu'nun en bilinen ve en yaygın eğlence biçimlerinden biriydi.
30:57Ancak bu vahşi gösteriler Roma İmparatorluğu'nun çöküşüyle birlikte tarihe karıştı.
31:03Dövüşlerin sona ermesi Roma'nın siyasi, sosyal ve dini yapısındaki büyük değişimlerle doğrudan bağlantılıydı.
31:11Özellikle Hristiyanlığın yayılması bu şiddet dolu etkinliklerin yasaklanmasında büyük bir rol oynadı.
31:19Roma İmparatorluğu'nun çöküşü ve batı dünyasındaki güç kaybı birçok Roma geleneği gibi gladiatör dövüşlerini de etkiledi.
31:27Milattan sonra 3. ve 4. yüzyıllar Roma'nın ekonomik, politik ve askeri açıdan zayıfladığı bir dönemdi.
31:34Bu dönemde İmparatorluk sınırlarını korumakta zorlanıyor ve iç karışıklıklarla başa çıkmaya çalışıyordu.
31:41Bu zayıflık arenalarda dövüşçü bulmayı ve dövüşleri organize etmeyi de zorlaştırdı.
31:47Ayrıca Roma'nın ekonomik kaynaklarının zayıflaması bu tür pahalı gösterilerin düzenlenmesini güçleştirdi.
31:53Gladiatör okulları, dövüşçülerin eğitimi, savaş hayvanları ve dövüşlerin düzenlenmesi büyük kaynaklar gerektiriyordu.
32:01Roma'nın zayıflayan ekonomisi bu büyük gösterileri finanse etmekte zorlanmaya başladı.
32:07Roma İmparatorluğu'nun batı kanadının çökmesiyle birlikte arenalar giderek daha az kullanılmaya başlandı ve zamanla bu dövüşler azaldı.
32:16Gladiatör dövüşlerinin sona ermesindeki en büyük etkenlerden biri Roma İmparatorluğu'nda Hristiyanlığın yayılmasıydı.
32:25M.S. IV. yüzyılda İmparator Konstantin'in Hristiyanlığı resmen kabul etmesi ve bu dinin İmparatorluk genelinde hızla yayılmasıyla toplumda köklü bir ahlaki dönüşüm başladı.
32:37Hristiyanlık gladiatör dövüşlerine açıkça kınadı ve bu dövüşlerin ahlaki açıdan kabul edilemez olduğunu savundu.
32:45Hristiyanlık insan hayatının kutsallığını vurgulayan bir öğreti olduğu için arenadaki kanlı ve ölümcül dövüşler yeni dini değerlere aykırıydı.
32:54Gladiatör dövüşleri Hristiyan öğretisi tarafından vahşi ve barbarca bir uygulama olarak görüldü.
33:01Hristiyan ahlakı arenalarda insanları ölümüne dövüştürmenin Tanrı'ya karşı büyük bir günah olduğunu savundu.
33:08Bu nedenle Hristiyan toplum liderleri ve kilise gladiatör dövüşlerinin yasaklanması için İmparatorlara baskı yapmaya başladı.
33:16Hristiyanlığın etkisi arttıkça bu tür şiddetli eğlenceler Roma'nın yeni dini ve ahlaki yapısıyla bağdaşmaz hale geldi.
33:25Gladiatör dövüşlerinin Roma'da sona ermesinde önemli bir dönüm noktası İmparator Honorius'un verdiği karar oldu.
33:33M.S. 404 yılında Honorius gladiatör dövüşlerini yasaklayan bir yasa çıkardı.
33:39Bu kararın arkasında Hristiyanlığın ve dönemin önde gelen Hristiyan figürlerinin büyük etkisi vardı.
33:46Yasağın alınmasına yol açan olaylardan biri M.S. 404'te yaşanan trajik bir hadisedir.
33:52Telemachus adında bir Hristiyan keşiş Roma'da düzenlenen bir gladiatör dövüşünü durdurmaya çalışırken arenada linç edilerek öldürüldü.
34:01Bu olay Hristiyan toplumunda büyük bir infial yarattı ve İmparator Honorius Telemachus'un ölümünün ardından gladiatör dövüşlerini yasaklama kararı aldı.
34:10Bu olay Roma'daki arenaların kapanmasında sembolik bir dönüm noktası oldu.
34:16Gladiatör dövüşleri yasaklandıktan sonra bile Roma'da vahşi hayvan dövüşleri bir süre daha devam etti.
34:23Hayvanlarla yapılan dövüşler gladiatör dövüşlerine göre daha az insan kaybına yol açtığı için toplumda daha uzun süre kabul gördü.
34:31Ancak zamanla bu gösteriler de azalmaya başladı ve Roma'nın sosyal yapısındaki değişimlerle birlikte arenalar tamamen boşaldı.
34:40Kolezyum gibi büyük arenalar zamanla başka amaçlarla kullanılmaya başlandı ya da bakımsız kaldı.
34:47Kolezyum milattan sonra 5. ve 6. yüzyıllarda harabe haline gelirken Roma'nın diğer arenaları da kaderine terk edildi.
34:55Bir zamanlar Roma'nın gücünün ve ihtişamının simgesi olan bu yapılar Roma'nın çöküşüyle birlikte sessizliğe gömüldü.
35:05Daha önce de söylediğimiz gibi arenalar Roma'nın siyasi, toplumsal ve kültürel yapısının derin bir parçası olarak inşa edilmişti.
35:13Halkın dikkatini eğlenceyle meşgul etmek, imparatorluk yönetiminin kontrol mekanizmalarından biri olarak kullanılırken bu dev yapılar Roma'nın gücünü ve ihtişamını simgeleyen sembolik alanlar olarak da hizmet ediyordu.
35:26Bu yapılar Roma toplumunun neredeyse her sınıfından insanı bir araya getirerek kolektif bir deneyim sunardı.
35:33Bu kitlesel eğlenceler imparatorluğun halkı kontrol etme stratejisinin bir parçasıydı
35:39ve Roma'nın panemet çirçensis yani ekmek ve eğlence politikasıyla doğrudan bağlantılıydı.
35:46Panemet çirçensis Roma imparatorluğunun halkı sakin tutmak ve dikkatlerini siyasi ya da ekonomik sorunlardan uzaklaştırmak için kullandığı bir stratejiydi.
35:56İmparatorlar büyük arenalarda düzenlenen gösteriler ve halka ücretsiz dağıtılan yiyecekler sayesinde geniş kitlelerin desteğini kazanmaya hedefliyordu.
36:05Arenalarda gerçekleşen dövüşler toplumsal memnuniyeti ve kontrolü sağlamak için bir araçtı.
36:11Roma'daki en büyük ve ünlü arena olan Kolezyum, İmparator Vespasian tarafından inşa edilmeye başlanmış ve M.S. 80 yılında İmparator Titus tarafından tamamlanmıştır.
36:23Bu devasa yapı Roma'nın gücünü ve ihtişamını göstermek amacıyla yapılmıştı.
36:29Yaklaşık 50.000 seyirci kapasiteli Kolezyum, Roma İmparatorluğunun sembolü olarak halkı etkileyen ve büyüleyen bir yapıdır.
36:40Kolezyum'un yanı sıra Roma İmparatorluğunun çeşitli bölgelerinde birçok arena inşa edildi.
36:46Leon, Kartaca, Verona ve Tunus gibi yerlerdeki büyük arenalar Roma'nın sınırlarını genişletmesiyle birlikte bu gücün taşraya da yayılmasını sağladı.
36:56Her büyük şehir kendi arenasını inşa ederek Roma'nın etkisini ve gücünü sergiliyordu.
37:03Arenalar Roma İmparatorluğunun askeri zaferlerini ve gücünü kutlama aracı olarak da kullanılırdı.
37:10Roma'nın zaferleri arenalarda canlandırılır ve halk İmparatorluğun gücünü ve zaferlerini kutlardı.
37:17Gladyatör dövüşleri Roma'nın fetihlerinin bir yansıması olarak sunulurdu.
37:22Bir gladyatör Roma'nın askeri gücünü simgeleyen bir savaşçı gibi gösterilir ve onun zaferi Roma'nın egemenliğinin bir yansıması olarak kabul edilirdi.
37:31Özellikle fethedilen yabancı topraklardan getirilen esirler ve egzotik hayvanlarla yapılan gösteriler Roma'nın dünyadaki egemenliğini ve gücünü gösterme amaçlıydı.
37:41Arenalarda dövüşen gladyatörler Roma'nın fethettiği topraklardan gelen savaşçılarla karşı karşıya getirildiğinde
37:47bu dövüşler Roma'nın yabancı halklar üzerindeki zaferini simgelerdi.
38:03Peki bugün geriye ne kaldı onlardan?
38:06Arenaların sessizliği, paslanmış kılıçlar, kırılmış zırhlar ve kalabalıkların artık duyulmayan tezahüratları.
38:17Ama en derinlerde gladyatörlerden kalan insanlık tarihine kazınmış birer sembol.
38:24Özgürlüğe duyulan özlem ve yaşamın amansız mücadelesi.
38:29Onlar her dövüşlerinde insanlığın kadim sorularıyla yüzleştiler.
38:35Gerçek özgürlük nedir?
38:37Ölüm gerçekten korkulacak bir son mu?
38:40Kahramanlık nasıl tanımlanır?
38:43Zaferleri de yenilgileri de bugünün insanına bir ayna tutuyor.
38:48Geçmişin en karanlık ve en aydınlık yönlerini gözler önüne seriyor.
38:54Arenalar sessizleşti fakat bu hikayeler daima hatırlanacak.
39:00Asla unutulmayacak.