DEM Parti TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Sözücüsü Hakkı Saruhan Oluç, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 2025 yılı bütçe görüşmelerinde; "Bu ülke neden aylardır asgari ücretle yatıyor, asgari ücretle kalkıyor? Ülke gündemini neden aylardır bu tartışma işgal ediyor? Çünkü asgari ücret maalesef bu ülkede uygulanan ekonomi politikaları sonucunda temel ücret hâline geldi neredeyse. Sorun aslında milyonlarca işçi emekçinin 17 bin liraya mahkûm olmasından kaynaklanıyor, bunun ortalama ücret hâline gelmiş olmasından kaynaklanıyor. Yoksa, asgari ücret niye bu kadar toplumun gündeminde bir tartışma konusu olsun? Yapısal bir değişikliğe ihtiyaç var" dedi.
hbrlr1.com/ctawcalikckckl
hbrlr1.com/ctawcalikckckl
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Teşekkür ederim Sayın Başkan. Sayın Bakan, değerli bürokratlar, hoş geldiniz.
00:06Sunumunuz için teşekkür ederiz.
00:09Şimdi maalesef şöyle başlayacağım eleştiriyle ama eleştiriyle devam edeceğim sonra.
00:18Bu bütçede nitelik itibariyle son yıllardaki bütçelere baktığımızda öncekilerden çok farklı değil.
00:26Yani özellikle tercihler ve tedbirler açısından baktığımızda çok kısaca söylemek gerekirse sermayeye mükafat, yoksula yük getiren bir bütçe.
00:40Birkaç noktasına değinmek istiyorum.
00:43Bu bütçede aslında kamuda tasarruf döneminin güçlü izlerini görmeyi beklerdik doğrusu.
00:51Burada kamuda tasarruf meselesini çok tartıştık.
00:54Kamu teklifi meselesinde de tartıştık.
00:56Bir tasarruf bütçesi olması gerekirdi hakikaten.
00:59Bu ciddi bir mesele.
01:01Fakat görüyoruz ki bütçede bir tek tasarruf, kamuda tasarruf açısından baktığımızda kamu çalışanlarının, kamu emekçilerinin personelinin ücretlerine dönük düşünülmüş.
01:13Yani belli ki kamuda tasarruftan aynı şeyleri anlamıyoruz.
01:18Daha önce de bunu konuşmuştuk.
01:19Farklı bakıyoruz.
01:20Kamuda tasarruf meselesine.
01:23Mesela bütçede faiz giderlerinin yüzde 55,5 artmış olması örneklerden bir tanesi diye düşünüyoruz.
01:30Aslında ekonomide tercih edilen model nedeniyle dış kaynağa bağımlılık niteliği vardı ekonomimizin.
01:40Hala da var.
01:41Bunu hep konuşuyoruz.
01:42Bu nasıl aşılabilir?
01:43Bunu tartışıyoruz.
01:44Şimdi buna bir de enflasyona bağımlılık özelliği eklendi neredeyse.
01:49Öyle görmek mümkün.
01:52Yapışkan bir enflasyon haline geldi bu konu.
01:56Siz elbette ki burada verilerle bunun aksini kanıtlamaya çalışıyorsunuz ama son aylarda gördüğümüz şey bu yapışkan enflasyon meselesinin ciddi bir mesele olduğunu gösteriyor.
02:09Ve zaten öngörülerin tutmamasından da bunu anlıyoruz.
02:15Şimdi Merkez Bankası yıl sonu hedefleri tekrar revize edildi.
02:21OVP hedefleri revize edilmek zorunda kalındı.
02:25Yani aslında öngörüsüz.
02:27Öngörüsü nasıl diyeyim öngörüsüz demeyelim de öngörüsü hep yanlış eksik çıkan bir ekonomi yönetimiyle karşı karşıyayız.
02:37Yani yanlış anlamayın ben de gözlük takıyorum asla kişisel bir şey değil ama miyok bir ekonomi diyebiliriz.
02:44Uzağa bakış açısından ciddi bir sorunu var bu ekonominin.
02:48Ama bu sizle başlayan bir durum değil.
02:51Çok açık söyleyeyim uzun bir zamandır bu şekilde gidiyoruz.
02:54Sizin irasyonel politikalar dediğiniz mesele ve bugün halen bunun izleri silinebilmiş değil.
03:03Dolayısıyla bunun yapısal sorunlarını da yaşıyoruz.
03:06Enflasyonda düşüş baktığımızda son iki ayda yavaşlamış vaziyette.
03:13Yani aylık seviyedeki düşüş çok inmiş vaziyette.
03:18Bu tabii ciddi bir sorun.
03:19Bunun böyle devam edip etmeyeceğini göreceğiz.
03:23Önümüzdeki aylarda da tartışmaya devam edeceğiz.
03:26Ama şöyle söyleyeyim bu OBP ve Merkez Bankası'nın hazırladıkları raporlarda ve ortaya çıkan sonuçlarda
03:38bu kadar ayrı birbirinden farklı öngörülerde bulunması hakikaten ilginç bir durum.
03:46Avrupa ülkelerindeki ekonomi kurumları arasında bu kadar ciddi ayrılıklar söz konusu olur mu?
03:56Farklı değerlendirmeler söz konusu olur mu?
03:58Yani TÜİK'in temsilcisi burada herhalde.
04:03Hep arkasından konuşuyoruz.
04:06Belki burada bir kere de yüzüne söyleyelim.
04:09Çok eleştirdiğimiz yani muhalefetin bütün partilerinin çok eleştirdiği bir kurum TÜİK.
04:16Yani işçi emekçi emekli ücretlerindeki düşük artışların vebali TÜİK'in sırtındadır.
04:24TÜİK'i sonra daha uzun elbette ki tartışacağız.
04:28TÜİK bütün bu süre boyunca iki tane doğru iş yaptı.
04:32Onu da söyleyeyim hakkını yemeyelim.
04:33Bir tanesi hissedilen enflasyon raporu diye bir şey çıkarttı ortaya.
04:38Ve göründü ki o raporda hissedilen enflasyon aslında gerçeğin aşağı yukarı iki katıydı.
04:45Yani doğru bir şey oldu hakikaten.
04:48Çünkü diğer tam verileri, doğruları yansıtan veriler değil.
04:53Yani hissedilen enflasyon bizim işte sokakta halkın hissettiği, çarşı pazarda insanların hissettiği,
05:01markette insanların hissettiği enflasyon.
05:04Doğru olan buydu aslında gerçek olan bu.
05:07Bir tanesi buydu bu raporu yayınlaması.
05:11Sonra pek bu duyulmaz hale geldi.
05:14Biraz sonra döneceğim o konuya.
05:16Bir diğer konu da tabii bunu sayın bakan sizin önünüzde söylemek belki doğru bir şey olmayacak ama.
05:23Yani biraz sonra bu konuya da geleceğim için söylemiş olayım.
05:27Enflasyonun esas olarak ücretlerin artışından kaynaklı olmadığına dair bir beyanda bulundu TÜİK.
05:35Bu da doğru bir yaklaşımdı baktığımızda.
05:39Şimdi buna biraz sonra tekrar döneceğim.
05:42Bu hissedilen enflasyon meselesi sadece TÜİK'ten gelmedi tabii.
05:46Merkez Bankası Başkanı buraya geldi, bir sunum yaptı bize.
05:50Çok önemliydi.
05:52Enflasyon raporunu anlattı uzun uzun.
05:54Ve o anlattığı raporda bir şeye değindi.
05:57Hatta onun grafikleri de onları da gördük.
06:05Yani cinsiyete göre algılan ve beklenen enflasyon meselesi.
06:10Kadınların erkeklerden daha önce enflasyon beklentilerini, algılamalarını ve beklentilerinin daha önce ve doğru olduğu yönünde bir görüştü.
06:21Daha yüksek beklentiye sahip kadınlar.
06:24Çünkü çarşıya pazara kadınlar daha çok gidiyor.
06:27Erkeklerin bozduklarını kadınlar daha çabuk fark ediyor.
06:30İkincisi de gelir grubuna göre algılanan ve beklenen enflasyondan bahsettiği Merkez Bankası Başkanı.
06:37Raporda da doğal olarak düşük gelir grubu daha hızlı hissediyor dedi ve onların beklentileri de bir türlü düzelmiyor diye anlattı.
06:46Aşağı yukarı mealen böyle bir sunumdu zaten raporda da vardı.
06:50Çünkü iki tane önemli nedeni var bunun.
06:53Yani güvensizlik var, ekonomi yönetimine toplumda güvensizlik var haklı olarak.
06:59Bundan kaynaklı bir şekilde de hissedilen ve yaşanan enflasyon sizin söylediklerinizden farklı görünüyor.
07:09Şimdi niye bunun üzerinde bu kadar durdum bu hissedilen enflasyon üzerinde?
07:15Bakın Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Sayın Cevdet Akçay buraya da gelmişti.
07:23Bir rapor sunumunda şöyle bir şey anlattı.
07:28Artık bir noktada ileriye dönük endekslemeye geçmek zorundayız ücretlerle ilgili olarak.
07:33Geriye dönük endekslemeler sürekli kendi kendini yaratan bir süreç doğuruyor.
07:38Bir noktada ileriye dönük yapmak lazım.
07:41Bu konjonktürün bunun için uygun olduğu kanaatindeyim dedi.
07:45Aslında demek istiyor ki hep tartışılan medyada ve kamuoyunda tartışılan ücret artışlarıyla ilgili
07:532025 beklentilerine göre ücret artışları yapılsın meselesine geliyor.
07:58Şimdi bu daha evvel Türkiye'de bir kere uygulandı.
08:00Yanlış hatırlamıyorsam 2001 krizin ardından enflasyonun yükselmesi sonrasında bir dezenflasyon programı uygulandı.
08:08Ve o zaman bu yapıldı.
08:09Gerçekten iki haneli enflasyondan tek haneli enflasyona doğru bir düşüş gerçekleşti.
08:16Ama şimdi buradaki sorun şu.
08:19Yani Merkez Bankası Başkan Yardımcısı bunu söylüyor.
08:23Bütün öngörüleri yanlış çıkan ve ikide bir öngörülerini revize etmek durumunda kalan Merkez Bankası Başkan Yardımcısına söylüyorum.
08:32Nasıl bu konjonktürü uygun görüyor böyle bir şey için?
08:35Yani toplumda büyük bir güven doldu ve iyiye gidiyor her şey diye bir hava var da bu konjonktürü onun için mi uygun yoksa tam tersi mi geçerli?
08:46Yani böyle bir şeyin yapılabilmesi için resmi olarak açıklananların, resmi hedeflerin topluma verilen mesajların inandırıcı olması gerekiyor Sayın Bakan.
08:57Bu iktidarın inandırıcılığı kalmadı bu açıdan baktığımızda.
09:01Bu inandırıcılığı kalmamış olan iktidarda ileriye dönük endeksleme yapıyoruz biz ücretleri de 2025'e göre ayarlıyoruz derseniz buna kimse inanmadığı gibi kimse de destek vermez toplumda.
09:14Açıkça mesele bu ve 2017 yılından bu yana da ciddi olarak bu ilişki güven ilişkisi kopmuş vaziyette aslında bunu da hatırlatmak istiyorum.
09:27Dolayısıyla referans teşkil etmiyor artık veriler özellikle TÜİK'in verileri ve buna dayalı olarak oluşturulan politikalar toplum için,
09:38toplumun çok önemli bir kesimi için emekçiler, işçiler, emekliler, ücretli çalışanlar için baktığımızda referans teşkil etmiyor artık yaşadıklarıyla anlatılan arasındaki açı farkı.
09:50Dolayısıyla sadece ücretler politikası tarafında aksiyon alarak orada adımlar atarak satın alma gücü zannediyoruz.