UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer alan 5 bin yıllık Diyarbakır Surları ve On Gözlü Köprü'nün yapılışı yapay zeka ile canlandırıldı. Çalışma, yapıların tarihi sürecini ve yapımındaki zorlukları vurguluyor.
Diyarbakır Surları ve On Gözlü Köprü'nün yapılışı yapay zeka ile canlandırıldı
DİYARBAKIR - UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer alan 5 bin yıllık Diyarbakır Surları ve On Gözlü Köprü'nün yapılışı, yapay zeka ile canlandırıldı.
33 medeniyete ev sahipliği yapan Diyarbakır, bünyesinde barındırdığı asırlık tarihi dokular ile günümüze ışık tutuyor. UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer alan 5 bin yıllık Diyarbakır Surları ve On Gözlü Köprü ise bu tarihi dokuların başında geliyor.
Bu iki asırlık yapı, yapay zeka ile canlandırıldı. Çalışmada, yapıların tarihi dokuları anlatılırken, yapım aşamasındaki zorluklar çalışmada yer aldı.
hbrlr1.com/cbdbwlyfkckckl
Diyarbakır Surları ve On Gözlü Köprü'nün yapılışı yapay zeka ile canlandırıldı
DİYARBAKIR - UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer alan 5 bin yıllık Diyarbakır Surları ve On Gözlü Köprü'nün yapılışı, yapay zeka ile canlandırıldı.
33 medeniyete ev sahipliği yapan Diyarbakır, bünyesinde barındırdığı asırlık tarihi dokular ile günümüze ışık tutuyor. UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer alan 5 bin yıllık Diyarbakır Surları ve On Gözlü Köprü ise bu tarihi dokuların başında geliyor.
Bu iki asırlık yapı, yapay zeka ile canlandırıldı. Çalışmada, yapıların tarihi dokuları anlatılırken, yapım aşamasındaki zorluklar çalışmada yer aldı.
hbrlr1.com/cbdbwlyfkckckl
Category
🎥
Kısa filmDöküm
00:00Yıl 1065, Dicle Nehri, Diyarbakır'ın kalbinde güçlü bir şekilde akarken kentin geleceği için hayati bir karar alınmıştı.
00:10Diyarbakır'ı diğer ticaret yollarına bağlayacak, hem askerlerin hem de halkın güvenle geçişini sağlayacak dev bir köprü inşa edilecekti.
00:20Fakat bu görev sıradan bir köprü yapımından çok daha büyük bir meydan okumaydı.
00:26Dicle'nin hırçın akıntıları ve bazalt kayalıkları inşaatı neredeyse imkânsız kılıyordu.
00:33İşte bu zorlu koşullarda Mervaniler dönemi Diyarbakır hükümdarı Nizam-ı Devle Nasr halkı için bir mucize gerçekleştirmeye karar verdi.
00:44Mervaniler, adını kurucuları olan Bad'ın torunu Mervan'dan alır.
00:50Bad, Kürt aşiretlerinin bir lideriydi ve bölgedeki güç boşluğunu değerlendirerek Diyarbakır ve çevresindeki hakimiyetini kurdu.
00:59On gözlü köprünün inşasını üstlenen Kadı Ebu'l-Hasan Abdülvahid, en yetenekli taş ustalarını bir araya getirdi.
01:08İslam dünyasında ün salmış dev bazalt bloklarla çalışan taş ustası Übeytoğlu Yusuf, köprüyü inşa edecek kişi olarak seçildi.
01:19Ancak bu görev, onun ve işçilerinin sınırlarını zorlayacak bir meydan okumaydı.
01:24Dicle Nehri'nin azgın akıntılarıyla mücadele inşa süreci, Dicle Nehri'nin azgın akıntılarıyla başladı.
01:32Nehir, bazen köprünün temellerini sarsıyor, inşaat malzemelerini sürüklüyordu.
01:38İşçiler, büyük bazalt taşları yerlerine oturtmaya çalışırken, nehirin suları ayak bileklerine kadar çıkıyor,
01:46bazen taşları geri çekiyor, bazen de temelleri yıkıyordu.
01:50Bazalt taşların, Dicle'nin serin ve akıntılı sularında taşınması ise tam bir mühendislik harikası gerektiriyordu.
01:59İşçiler, ağır taşları halatlarla çekiyor, her adımda suların kuvvetine karşı direniyordu.
02:06Her şey, doğanın gücüne karşı bir savaş gibiydi.
02:10Mücadele ve kararlılık bir kış gecesi, Dicle'nin taşkın yaptığı bir anda, köprünün yeni dikilen kemerlerinden biri yıkıldı.
02:19O gece, Mimar Yusuf ve taş ustaları sessizce toplandılar.
02:24Yusuf'un gözleri kararlı, elleri nasırlıydı.
02:28Yıkılan kemeri onarmak için bütün gece boyunca çalışacaklardı.
02:33Bir elinde çekici, bir elinde harçla, suların çekilmesini beklemeden işe koyuldular.
02:39Her çekiç darbesi, Dicle'nin yankısıyla geri döndü fakat asla pes etmediler.
02:46Sadece elleri değil, ruhları da bu taşlarla birleşmişti.
02:50Kemerlerin yükselişi ve ilk başarı sonunda, köprünün kemerleri yavaş yavaş yükselmeye başladı.
02:57Her kemer taşı, usta eller tarafından dikkatlice yerleştiriliyor, diğer taşlarla mükemmel bir uyum sağlıyordu.
03:06İşçiler ter içinde, her bir taşın doğru açıda olması için büyük dikkat gösteriyordu.
03:12Yanlış yerleştirilen bir taş, köprünün tüm yapısını zayıflatabilirdi.
03:17Fakat Mimar Yusuf, sabır ve kararlılıkla taşların suyun akışına uygun şekilde yerleştiğinden emin oluyordu.
03:25Her taş yerleştikçe, köprünün gövdesi güçleniyor, Dicle'nin azgın sularına karşı direniyordu.
03:32Son dokunuş ve zafer sonunda, işçiler elleriyle harcı taşların arasına yerleştirirken,
03:38ustalar köprünün kemerlerini son bir kez sıkıca kontrol etti.
03:42Yaklaşık 200 senedir yapay zeka konusuyla ilgileniyorum.
03:46Elimden geldiği kadar da Diyarbakır ilini, tarihini, kültürünü ve dokusunu yapay zeka ortamında tanıtmaya çalışıyorum.
03:54Yapay zeka ilk çıktığı zamandan sadece başta görsel üretiyordu.
04:00Yaklaşık bir senedir yapay zeka artık video üretmeye başladı.
04:04Ancak gelinen nokta şu an daha emekleme noktasında bile değil.
04:07İlk yapay zeka resim olarak çıktığı zaman, yine onlar da kötüdü ama şu an gerçekten neredeyse harita edemiyoruz.
04:12Keza filmler için de ya da videolar için de bu şekilde olması yakında bekliyorum.
04:17Kendi yapmış olduğum çalışmalarında, fotoğrafı hareketlendirme yerine metin tabanlı bir çalışma yaptım.
04:24Yazdığım her sahnede kendi prompt yani istem denilen talimatları yazarak o şekilde kendim kurguladım.
04:31Yapay zeka ileride öyle bir noktaya gelecek ki herkes oturduğu yerden kendi filmini çekebilecek,
04:36kendi şarkısını yazabilecek, kendi romanını bile yazabilecek hale gelecektir.
04:41Tarihi kaynaklara uygun olarak yaklaşık milattan önce 2000 yılında,
04:462000 yıllarda horörler tarafından Diyarbakır surları inşa edilmeye başlamış.
04:51Bu yapay zeka filmleri oluşturmanın iyi tarafından birisi de tarihe çok aşina olmaya çalışıyorsunuz,
04:56tarihi öğrenmeye çalışıyorsunuz. Bu da artı bir tabi.
04:58Horörlerden beri Diyarbakır surları yükselmeye başlamış.
05:03Horörlerden sonra Persler, Perslerden sonra Romalılar, Romalılardan sonra Bizanslar,
05:09Bizanslardan sonra Müslüman Fatihler ve daha sonra Artuklular, Selçuklular, Osmanlılar derken günümüz zamanına kadar gelmiş oluyoruz.
05:17Yapay zeka ile iki film çekmeye çalıştım belgesel şeklinde.
05:21Biri surların yapılışı.
05:22Surların yapılışındaki o zorluklardan bahsettik.
05:26Nasıl?
05:26Surlar zaten bazat taşlarına oluşmuştur.
05:29Bu bazat taşlarda Karaca dağlarının püskürtmüş olduğu lavların soğuması sonucu bazat taşlar oluşmuştur.
05:35Filmde bunu değinerek, bu şekilde başlayarak bir macera halinde yaşanan zorlukları da göstererek bir film yapmaya çalıştım.
05:43Surları tamamladıktan sonra Diyarbakır için önemli olan yerler bir tanesi de Ongözlü Köprüydü.
05:48Ongözlü Köprü için de önce bir araştırma yaptım.
05:50Yazılı kaynaklara göre 1065 yılında zamanın mervanileri tarafından yapılmıştır.
05:58Ben de nasıl yapıldığını biraz araştırarak ve kendi tabii yorumumu da katarak bir film çekmeye çalıştım yine aynı şekilde.
06:06Orada da Dicle Nehri'nin o zamanki taşkınlarından bahsederek kültür yolu olduğu için burası önceden beri ve ticaret yolu olduğu için buraya bir köprü yapılma ihtiyacı duyulmuş.
06:17O zamanki mervani hükümdarı oradaki mimar başına talimat vererek Diyarbakır'da Ongözlü Köprü yapılmasını emrediyor ve daha sonra köprü yapılmaya başlıyor.
06:26Zaten o yıla ait olduğu da Ongözlü Köprünün üzerinde bulunan kitabelerde de yazmaktadır.
06:33Tarihimizi korumak zorundayız.
06:35Hem Ongözlü Köprü olsun hem de Diyarbakır Suları olsun nasıl geçmişte eski atalarımız bu kültüre, bu dokuya sahip çıkmışsa biz de gelecek şekilde bu şekilde sahip çıkmamız gerekiyor.
06:49Uygunluk alınlarındaki ter Dicle'nin öfkesiyle boğuşmuş bu kahraman işçilerin hikayesini anlatıyordu.
06:56Fakat sonunda köprü tamamlanmıştı.
06:58Dicle Nehri'nin üzerinde zamana karşı direnecek bu muazzam yapıt yükselmişti.
07:04Dicle Köprüsü sadece bir geçit değil aynı zamanda insan azminin doğanın zorluklarına karşı zaferinin bir sembolüydü.
07:14Köprünün on gözlü olması nehir taşkınlarına karşı dayanıklılığı artırmak için tasarlanmıştı.
07:21Her bir göz, kemer, suyun daha rahat akmasını sağlayarak köprünün aşırı su basıncına dayanmasını ve su seviyesinin yükseldiği zamanlarda bile kullanılabilir olmasını garanti etti.
07:34Ve her geçen yıl köprü üzerinde yürüyen herkes bu fedakâr ustaların adımlarını hissedecekti.