• 4 ay önce
Ülke TV Ankara Temsilcisi Mustafa Pala’nın moderatörlüğünde ekrana gelen ‘Akşam Baskısı’ programında bu bölüm canlı yayın konukları, Doç. Dr. Levent Ersin Orallı, Adem Kılıç, Prof. Dr. Mustafa Sıtkı Bilgin, Hurşit Dingil
ile birlikte gündemin öne çıkan konuları masaya yatırıldı.

Terör, siyaset, ülke ve dünyanın gündemine oturan olayların değerlendirildiği ‘Akşam Baskısı’nda başkentin en sıcak gelişmelerini en hızlı ve en doğru şekilde aktarılıyor. Ülke TV Ankara Temsilcisi Mustafa Pala’nın moderatörlüğünde ekrana gelen programda her hafta alanında uzman isimler ile gündemde yaşananları değerlendiriliyor.

Ankara kulislerinde konuşulanlar, siyaseti ve toplumu etkileyen olaylar her Cuma 21:00’da Akşam Baskısı’nda…

Category

🗞
Haberler
Döküm
00:00:00Ülke TV ekranlarının doptolu bir program bizleri bekliyor değerli konuklarımla çok özel bir program gerçekleştireceğiz.
00:00:09Özellikle Orta Doğu'da neler yaşanıyor? İran, İsrail'e saldıracak mı? Amerika hem Hürmüze hem Kızıldeniz'e sığınak yapmaya devam ediyor.
00:00:19F-22 savaş uçaklarını Katar'daki üstüne gönderdi. Açıklamalar peş peşe geliyor.
00:00:24Bir taraftan Rusya, Ukrayna'da da değişik bir olay gerçekleşti. Ukrayna Rusya işlerine doğru girmeye başladı.
00:00:32Orada da tansiyon yükseldi. Bundan sonra ne olacak merak konusu ama tabii her yayında da söylediğimiz gibi
00:00:38acaba ateş bölgeye yayılacak mı ya da maalesef dünya yeni bir savaşa doğru mu gidiyor?
00:00:46Bu sorulara yanıt arayacağız. Değerli konuklarımla hemen takdim edeyim konuklarımı.
00:00:51Prof. Dr. Mustafa Sıtkı Birgin, Artvin Çoruh Üniversitesi Rektörü. Sayın Hocam hoş geldiniz, sefalar getirdiniz.
00:00:58Doçent Dr. Levent Ersin Orallı, Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretimiyesi. Hocam hoş geldiniz.
00:01:03Müsaadenizle, hoş bulduk sağ olun.
00:01:05Ve Adem Kılıç, siyaset bilimci yazar. Hocam hoş geldiniz.
00:01:08Teşekkür ederim, iyi yayınlar.
00:01:09Hurşit Dingil, İram Güvenlik Araştırmacısı. Hocam hoş geldiniz, sefalar getirdiniz.
00:01:13Hoş bulduk, teşekkür ederim, sağ olun.
00:01:15Bugünün en çok öne çıkan bir videosu vardı. Özellikle Gazze'de, Han Yunus'ta görüntü kaydedilmişti.
00:01:23Sosyal medyada da gündem oldu.
00:01:25Bazı filmlerden biz bu görüntüye benzerini rastlamıştık ama film deyim yerindeyse gerçeğe döndü.
00:01:31Arkadaşlarımızdan rica edeceğim, böyle bir klip hazırlamıştık.
00:01:35Bugün özellikle Gazze'de sivillerin yine zorla yerinden göç edildiğine ve göç etmek zorunda kaldığına,
00:01:43çocuğuyla, kundaktaki bebeğiyle, yaşlısıyla o görüntüler dünyanın gündemine oturdu.
00:01:49Bir onu verelim, sesi de açalım.
00:01:51Değerli konuklarımdan da bu görüntüleri yorumlamasına rica edeceğim.
00:02:05Altyazı M.K.
00:02:35Altyazı M.K.
00:03:01Evet, görüntüler bunlardı.
00:03:03Ve maalesef 21. yüzyıl 2024.
00:03:07Hocam, bu görüntüleri izledik ki bunlar gerçek.
00:03:10Bir film sahnesinden görüntüler değil.
00:03:13Ve bugün hala bu görüntüler yaşanıyor.
00:03:15Nerede? Gazze'de.
00:03:17Şöyle bir değerlendirmek ister misiniz?
00:03:19Evet, teşekkür ederim.
00:03:21Maalesef 21. yüzyıla hiç yakışmayacak dehşet görüntüler bunlar.
00:03:27Şöyle baktığımda 1. Dünya Savaşı, 2. Dünya Savaşı'ndaki görüntüler hemen aklıma geldi.
00:03:35Tabii bu İsrail'in zulmü sadece insanlara karşı değil, bitkilere karşı, nebatata karşı,
00:03:43orada kaçışan kedilerin videoları da vardı mesela.
00:03:47Evet.
00:03:48Hayvanlara karşı.
00:03:49Yani canlı olan her ne varsa ona karşı her türlü kötülük, şer,
00:03:55İsrail tarafından maalesef tüm dünyanın gözü önünde uygulanıyor.
00:04:00Bu tabii günümüzde daha görünür olduğu için biz son dönemdeki,
00:04:08özellikle 17 Ekim sonrası bu soykırımları daha çok idrak edebiliyoruz.
00:04:14Ama bu kıyımlar, bu kırımlar, bu İsrail şiddeti aslında 50 yıldır devam ediyor.
00:04:20Mesela bunları ilk prototipleri Nakba dediğimiz felaketler.
00:04:25Evet.
00:04:26Orada da mesela.
00:04:27Aynı görüntüler vardı.
00:04:28Aynı Nakba olaylarında da ki bu 1948'den 49'daki savaşlarda olan şeylerdi mesela.
00:04:36Efendim orada da böyle katliamlar, dehşet, insanlık medeniyetine,
00:04:44insan değerleriyle hiç uyuşmayacak, yakışmayacak her türlü vahşet,
00:04:50her türlü katliamın, kötülüğün yapıldığı dönemlerdi.
00:04:54Bu 50 yıl maalesef devam etti.
00:04:58Ama günümüzde bunun şiddeti arttırıldı.
00:05:02Arttı 17 Ekim'den sonra özellikle.
00:05:05Ve bu bir soykırıma maalesef döndü.
00:05:10Ve bu bütün dünyanın gözü önünde ceryan ediyor.
00:05:14Özellikle de insan hakları savunucuları, işte uluslararası hukukun,
00:05:18efendim insan haklarını devamlı gündeme getiren, bununla övünen,
00:05:23işte bunun batı medeniyetinin bir ürünü olduğunu iddia eden devletlerin,
00:05:29Amerika'nın, Avrupalı ülkelerin gözü önünde bu meydana geliyor.
00:05:35Bu işin bir yönü, insani yönü, beşeri yönü.
00:05:39Ama bunun tabii bir de siyasi, co-politik, stratejik yönleri var.
00:05:45Yani bunlar sadece işte soykırım yapılıyor,
00:05:49efendim insani değerler yerle bir ediliyor,
00:05:54uluslararası hukuk yerle yeksan ediliyor şeklinde
00:05:58izah etmekten daha çok işin bir de bu siyasi, co-politik taraflarına bakmak lazım.
00:06:07Günümüzde dünya, siyasetini, uluslararası siyaseti dünyanın gidişatına baktığımızda
00:06:16gerek buna lider ve uluslararası büyük güçler nezdinde lider eksikliği dersiniz.
00:06:25Fikir buhranı, fikir mütefettir eksikliği dersiniz.
00:06:29Pek çok sebepler var.
00:06:31Bundan dolayı dünya bir üçüncü dünya savaşına doğru gidiyor.
00:06:36Gidiyor mu hocam? Yani şu an gördüğümüz manzara bize bunu mu gösteriyor?
00:06:40Üçüncü dünya savaşının ayak sesleri gelmeye başladı.
00:06:45Yükselmeye, artmaya başladı.
00:06:49Bugün Orta Doğu'da olanlar da aslında bunun bir yansıması.
00:06:54Batı tabi İsrail'i boşuna kurmadı Orta Doğu'da.
00:06:58İsrail'i Orta Doğu'yu dizayn etmek, bir truva atı gibi kullanmak
00:07:04ve Batı çıkarlarını, jeopolitiğini, stratejisini, stratejik çıkarlarını maksimize etmek için
00:07:13İsrail'i burada kullanıyor.
00:07:15İsrail de tabi kendi açısından Batı'nın bu desteğini, bu sınırsız yardımlarını
00:07:24kendi lehine kullanma cihetine gidiyor.
00:07:27İdeolojik bir takım hedefleri var.
00:07:30İşte bunlardan birisi nedir?
00:07:32Büyük İsrail projesidir.
00:07:35Şimdi Büyük İsrail projesinin ilk aşaması işte Filistinlilerin yerlerinden sürülmesi.
00:07:42İşte bu görüntüler, o görüntüler.
00:07:44Birinci aşaması bu.
00:07:46İkinci aşaması da bölgesel bir kaos, istikrarsızlık oluşturup
00:07:51özellikle de Arz-ı Mevut dediğimiz Nil'den Fırat'a kadar olan bölgelerde
00:07:59istikrarsızlıklar kargaşa çıkarıp buraları yavaş yavaş ele geçirme planları.
00:08:08Bu çerçevede de bunun ikinci adımının da denemeleri işte
00:08:13Hamas lideri merhum İsmail Haniye'nin Tahran'da şehit edilmesi
00:08:20bunun ikinci adımıdır.
00:08:22İsrail artık bir taraftan bölgesel istikrarsızlık, kaos oluşturmak istiyor.
00:08:31Diğer taraftan da Batı artık Orta Doğu'da yeni bir dizayn süreci planladığı anlaşılıyor.
00:08:41Şimdi özellikle bu Soğuk Savaş sonrası Orta Doğu'ya baktığımızda
00:08:46devamlı bir dizayn süreçleri var.
00:08:49Bu Soğuk Savaş öncesinde de vardı.
00:08:51Alfa projesi, Omega projesi, ondan sonra Soğuk Savaş sonrasında
00:08:56baba buşun projesi, oğul buşun, neokonların projesi, Büyük Orta Doğu projesi,
00:09:04genişletilmiş Orta Doğu projesi.
00:09:06Yani aşağı yukarı her başkan Amerika'da iktidara geldikten sonra
00:09:14yeni bir proje geliştirme cihetine gitmişti.
00:09:19Şimdi bu günümüzdeki hadiselere de baktığımızda bunun izlerini görüyoruz.
00:09:25Yeni bir dizayn süreci.
00:09:27Bunun da arka planında İsrail'i merkez alarak Batı'nın Orta Doğu'da bir dayanak oluşturmak istiyor.
00:09:38Ki yarın büyük hesaplaşma olduğunda Rusya'yla, Asya Pasifik'te Çin ile büyük hesaplaşmaya sıra geldiğinde
00:09:49O sırada gelecek mi hocam? Yani gelir mi bu gidişle?
00:09:53Şimdi Ukrayna'ya baktığımızda, Tayvan meselesine baktığımızda
00:09:58Çin denizindeki Japonya'yla ve diğer Uzak Doğu ülkeleriyle Çin arasındaki Ajiyandır vs. grupların Çin ile rekabetlerine baktığımızda
00:10:16Böyle bir tehlike var. Medyaya da yansıdı.
00:10:21Almanya'nın kendini bir savaşa hazırladığı, Fransa'nın hazırlıklar yaptığı, zaten Amerika'nın planı Çin ile nihai bir hesaplaşmasını tamamlamak
00:10:37Ama bunun öncesinde mıntıka temizliği, bir taraftan Orta Doğu'yu sağlamalımak, diğer taraftan Rusya'yı yıpratmak, pasifize etmek
00:10:48Mümkün olabilirse neutralize etme ciheti var.
00:10:54Dolayısıyla biz siyasi tarihte bugünkü bu tür olayların olduğu dönemlere silahlı barış dönemi diyoruz.
00:11:03Bu 1. Dünya Savaşı öncesinde de böyleydi. 2. Dünya Savaşı öncesinde de aynı şeyler tekrar ediyor.
00:11:10Yani tarih aslında tekerrür ediyor.
00:11:13Bu olaylar, savaş öncesi hadiseler birikir birikir bir taraftan bir kıvılcımla patlayarak bir dünya savaşına evrilir.
00:11:252. Savaşın arka planına baktığımızda bunları görüyoruz bir siyasi tarihçi olarak.
00:11:32Ne demektir silahlı barış dönemi?
00:11:35Yani barışın namlunun ucunda olduğu bir dönemden bahsediyoruz.
00:11:42İşte bu belgesel silahlı tatbikatların silah yığılmalarının Akdeniz'de olsun Amerika'nın Karadeniz'de bu Ukrayna savaşı sebebiyle Karadeniz'de kontrol etmek istemesi.
00:12:02Yine demin bahsettiğim gibi Almanya'nın Fransa'nın silahlanması vs.
00:12:09Bunlar buna işaret ediyor.
00:12:12Böyle bir büyük hesaplaşmanın olmasına giden bir sürecin devam ettiğine dair bize verilir sanıyorum.
00:12:23Şimdi bir de bir virgül koyacağım.
00:12:25Hocam sizden de alayım.
00:12:27Tabi hocamızın çok değerli tespitleri var.
00:12:303. Dünya Savaşı'na işaret ediyor ama.
00:12:33Dünya bu arkamda görmüş olduğunuz, daha doğrusu göreceğiniz bu görüntüyü konuşmuştu özellikle.
00:12:39Kim bu görüntüye dur diyecek hocam?
00:12:42Çünkü artık Gazze'de kuzeyden güneye doğru sürekli siviller oradan oraya gidiyor.
00:12:49Bir taraftan bombalar yağıyor.
00:12:51Şehir denen bir şey kalmamış.
00:12:53Abluka tüm hızıyla devam ediyor.
00:12:55Ve insanlar çaresizce bekliyor.
00:12:59Kim dur diyecek hocam?
00:13:017 İkim'de Hamas'ın 70 yıl sonunda güçlü bir meşru müdafayla cevap vermesinin ardından İsrail bir tez üretti.
00:13:09Ve kendince Birleşmiş Milletler Sistemi'ni önce arkasına alıp sonra tanımadığı bir model kurguladı.
00:13:16Ve yeni bir meşru müdafaa tezi geliştirdi.
00:13:18Ki uzun yıllardan beri işgal altında tuttuğu topraklar.
00:13:21Bu Gazze, Batı Şer'i hatta İsrail'in kuzeyi, Lübnan'ın güneyi bunların tamamı aslında Filistin.
00:13:2847'deki sınırlarla bugünkü sınırlar kıyaslandığı zaman zaten İsrail'in bölgede nasıl bir işgalci devlet modeli ortaya koyduğunu hep beraber müşahede ediyoruz.
00:13:36Ve bu kurgu içerisinde çok ağır bir plan vardı.
00:13:40O Samuel Huntington'un, önce Foreign Affairs sayılınan o Medeniyetler Çatışması tezinde İsrail'e iki sayfaya yakın bir yer ayırdığını görmüştük.
00:13:49Biz bundan 30 yıl önce okuduğumuzda.
00:13:51Ve İsrail diyordu, Doğu ülkesi gibi bir pozisyonda yer almakla beraber Batı medeniyetinin değerlerine sahiptir.
00:13:59Batı medeniyetinin yılmaz bir savuncusudur ve Batı ile entegredir.
00:14:03Sonunda da eserin ilk makalesini şöyle tamamlıyordu.
00:14:07İsrail, Batı'nın güvenliğinin bekçilerinden biridir.
00:14:11Tıpkı bir katilin, Gazze kasabının adını bile anmaktan hakikaten keyif almıyorum.
00:14:19Amerikan kongresinde söylediği gibi.
00:14:21Biz burada sizin değerlerinizi savunmaya devam ediyoruz.
00:14:25Önleyici müdahale ediyoruz.
00:14:27Ve böylece Batı'daki insanlar rahat uyuyor.
00:14:30Kim için söylemişti bunu?
00:14:32Lübnan'da Hizbullah'la çatışırken aslında sizin için çatışıyoruz.
00:14:36Ya da Suriye'de, Golan'da Şii milislerle çatışırken sizin için aslında buradayız.
00:14:42Mısır için aynısını söylemişti.
00:14:44Ürdün'ü zaten müthiş bir zaptırapt altına aldılar.
00:14:46Irak'ta durum aynı.
00:14:48İran'da ya da Haşişabi organizasyonu üzerine.
00:14:50Irak ama Yemen'de Husiler.
00:14:53İsrail kendi açısından bir çeper yarattı.
00:14:57Ve oradan içeriye kimseyi sokmamaya yemin etti.
00:15:00Fakat özellikle o uydurma, teolojik yaklaşımlarla beraber
00:15:04arz-ı memut kavramının haritada yeri belli olmayan bir devlete yansımasıyla beraber
00:15:09bugün maalesef bu görüntüleri biz ilk defa görmüyoruz.
00:15:13Şu anda çok ilgi çekici.
00:15:15Ama ekranı kapattığınız an Batı Şer'i ya da buna benzer işler olmaya devam ediyor.
00:15:20Gözümüzü kapattığımız an Refah Sınır Kapısı'nda yayılmalar devam ediyor.
00:15:25Bu herhalde tarihin gördüğü en ağır ve canlı yayında yanılan tek insanlıktır ama.
00:15:30Ve bu dram hepimizin gözlerinde devam ederken, cereyan ederken
00:15:35biz Türkiye Cumhuriyeti olarak galiba yapılabileceklerin tamamı
00:15:39İstisnasız Arap Birliği'nden İslam İşbirliği Teşkilatı'na,
00:15:44Türk Devletleri Teşkilatı'ndan G7 Zirvesi'ne,
00:15:47BMD Genel Kurulu'dan Güvenlik Konseyi'ne,
00:15:50Şanga İşbirliği Örgütü'nden Asayan'a kadar
00:15:53herkese feryat figan, bakın dedik dünyada bunlar oluyor.
00:15:57Ama yetmedi.
00:15:58Uluslararası Adalet Divanı'na delilleri biz sunduk.
00:16:01Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne doğrudan müdahil olduk.
00:16:04Ama Nasreddin Hoca misali,
00:16:06her arkamızı döndüğümüzde,
00:16:08arkamızda başka bir devletin olmadığı gerçeğine uyandık.
00:16:12Sorunun sorusu zor bir soru.
00:16:14S.A.H. Hocam çok özür, Katar'daki cenaze töreninde İslam ülkelerinden lider ya da
00:16:19Büyükelçi bakan var mıydı hocam?
00:16:21Mustafa Bey, Mahmut Abbas nerede diyeceğim, haddime değil.
00:16:24Bir devlet başkanına, bir akademisyen olarak bunu
00:16:27söylemek haddime olmadığı için söylemiyorum.
00:16:30Ama üzüldüğümü ifade etmek gerekir.
00:16:32Sorunun soru neydi?
00:16:33Kim dur diyecek?
00:16:34Kim dur diyeceğin real cevabı,
00:16:37Sayın Cumhurbaşkanımız belirtti ya,
00:16:39daha güçlü olabilsek diye.
00:16:41Daha güçlü olalım ki bunlar olmasın diye.
00:16:44İşte bunu söyledi.
00:16:45Ben daha güçlü olursam, Ankara daha güçlü olursa, İstanbul daha güçlü olursa,
00:16:49bunlar olmaz.
00:16:50Ama belli ki diğerleri daha güçlü olduğu zaman bunların olmaması için bir zemin yok.
00:16:55Onlar niye katılamadı hocam?
00:16:56Nasıl katılacaklar?
00:16:57Yani İslam ülkelerinden birisi İsmail Haniye'nin cenaze törenine,
00:17:00sadece cenaze törenine namaz kılacak ve gelecek.
00:17:04O ülkelerin liderlerinin tamamı ülkelerinde egemen.
00:17:08Dışarıda bağımsız değiller.
00:17:10Kafalarını kaldırdığı zaman Riyad'dan,
00:17:12Unman'dan ya da diğer başkentlerden çıkıp
00:17:15şöyle biraz gezdikleri zaman
00:17:17bağımsız şekilde çok güçlü vurgularda bulunabiliyorlar mı diye
00:17:22kendi kendime soruyorum.
00:17:23Yani nerede eski Libya, nerede eski Irak, nerede eski Suudi Arabistan
00:17:28diye insan hayıflanmıyor değil.
00:17:30O bakımdan Arap Baharı'nın ne kadar anlamlı olduğunu bir kere daha anlıyoruz.
00:17:34Sayın Hocam'ın o büyük resimle ortaya koyduğu,
00:17:36her geçen gün savaşa yaklaşıyoruzun
00:17:38o ayak adımlarıydı, ilk adımlarıydı.
00:17:40Bebek yürüyüşüydü.
00:17:42Arap Baharı oldu.
00:17:43Rice burada çok az devlet var, daha fazla olması lazım dedi.
00:17:4681'de İsrail'in büyük bir planı vardı zaten.
00:17:48Burada çok daha fazla devlet ve Irak 3'e bölünecek demişlerdi.
00:17:522,5'lu bir yapı var.
00:17:54Suriye 4'e bölünecek demişlerdi.
00:17:563 civarında bir yapı var.
00:17:58Eğer Hocam'ın dediği olmayacaksa,
00:18:01gerçekten bölgesel çapta büyük bir savaş olmayacaksa,
00:18:05Türkiye sayesinde olmayacak.
00:18:07Büyük bir barış olacaksa, bizim imzamız olacak.
00:18:10Eskiden Orta Doğu için...
00:18:12Üstatlar çok iyi çalışıyor bu konuyu.
00:18:14Hani Mısır'sız savaş, Suriye'siz barış olmaz derlerdi.
00:18:17Şimdi bence Türkiye'siz barış olmaz.
00:18:20Ve bunu eğer sadece biz bu ekranlarda konuşuyorsak,
00:18:24diğer Müslüman devletlerin çoğunda şu anda saat 21 itibariyle
00:18:28hiçbiri bu konudan bahsetmiyorsa,
00:18:30belki minicik bir altyazı geçerek tamamlıyorlarsa Mustafa Bey,
00:18:34sizin, benim, bizim düşündüğümüz kadar,
00:18:36diğer devletlerinde düşünmesi lazım.
00:18:38Çünkü İsrail denilen terör devleti ne hukuk tanıyor,
00:18:42ne siyaset tanıyor.
00:18:43Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararına bile
00:18:46uymama cihetine gidebiliyor.
00:18:48O bakımdan bunu durdurabilecek nihayet güç,
00:18:50şimdilik olmak kaydıyla bir boş küme,
00:18:53ama hala ben dünyada vicdan sahibi insanların
00:18:56ve liderlerin olduğu ya da olacağı kanaatindeyim.
00:18:59Evet.
00:19:00Şimdi bir taraftan da bir görüntü,
00:19:02daha doğrusu bir fotoğraf rica ettim Adem Hocam.
00:19:05Orta Doğu'da da bir askeri yığınak hızlanmış durumda.
00:19:08Amerika şu an hem Hürmüz Boğazı'na hem Akdeniz'e uçakları,
00:19:13gemileri gönderiyor, askeri yığınaklar yapıyor.
00:19:16Ne oluyor?
00:19:17Yani bir taraftan da şöyle geldi.
00:19:20ABD ordusu İsrail'i savunmak için Orta Doğu'daki tahkimatını hızlandırdı.
00:19:24Suriye, Irak, Kuveyt, Ürdün, Suudi Arabistan, Bahrein buradaki askeri üsleri var.
00:19:29Diğer bir taraftan da yine Amerikan gemileri,
00:19:3118 Amerikan gemisi bölgede bulunuyor hocam.
00:19:34Şu an için 18 Amerikan gemisi ki bunların içerisinde de
00:19:38çok sayıda güdümlü füze destroyerleri var.
00:19:41Ve yine bunlar da en büyük savaş uçak gemilerinden bir tanesi hocam.
00:19:46Daha öncesinde yine U.S. Gerald Ford gibi o gemileri de göndermişti.
00:19:50Şu anda yine bu noktaya hem Kızıldeniz'e hem Hürmüz Boğazı'na hocam konuşlanmış durumdalar.
00:19:57Demir attılar.
00:19:58Levent Hocam bıraktığı yerden devam edeyim hocam.
00:20:01Bir şeyin hazırlığını mı yapıyorlar hocam?
00:20:03Aslında bu sahne, bir şeyin hazırlığını dersek Levent Hocam daha iyi bilecektir.
00:20:07Bir Gambo diplomatisi vardır.
00:20:09Latin Amerika'da başlayıp 200 yıldır devam eden.
00:20:12Evet 200 yıldır devam eden Amerika Birleşik Devletleri'nde bir Gambo diplomatisi vardır.
00:20:16Bu diplomatisi de tabirlerinde ise boy gösterirsiniz.
00:20:20Bir şey yapmak niyetinde olmasanız bile o ülkelere karşı bir mesaj verirsiniz.
00:20:25Özellikle de bu mesajı o ülkelerin halklarına verirsiniz.
00:20:29Mustafa Bey'in sorduğu tam soru bu deniz kuvvetleri sahaya indiğinde bir korku salıyor.
00:20:34Tam olarak bu diplomatisi dediğiniz gibi sanırım 1850'lerde başlamış değil mi hocam?
00:20:381850'lerden itibaren bu diplomatisi hala devam ediyor.
00:20:41Burada da benzer bir diplomatisi görüyoruz.
00:20:43Burası savaşa gider mi gitmez mi?
00:20:45Ama o az önceki fotoğrafı ben de müsaadenizle buraya bağlayarak yorumlamak istiyorum.
00:20:49Şimdi biz aslında o fotoğrafı şimdilerin listesi gibi,
00:20:53işte Remember gibi yaklaşık 800'e yakın
00:20:58Nazi katliamıyla çekilmiş olan filmlerin tamamında gördük.
00:21:03İzledik, üzüldük.
00:21:05Sonra biz bu sahneleri nerede görüyoruz?
00:21:08Aslında biz bu sahneyi 1948'de Nakbe'de gördük.
00:21:111974'de Lübnan İç Savaşı'nda,
00:21:141993'de Güney Lübnan'ın işgalinde,
00:21:182001'de Afganistan'ın işgalinde,
00:21:222003'de Irak'ın işgalinde biz bu sahneleri aslında gördük.
00:21:26Sadece bu kadar çok kameraya yansımadı.
00:21:29Bu kadar çok sosyal medyanın etkisi,
00:21:33bu kadar çok propaganda süreçlerinin etkisi tüm dünyaya hızlıca yayılmadı.
00:21:372011'de Suriye Savaşı'nda biz yaşadık.
00:21:42Yani biz bunların hepsinin aslında bunu gördük.
00:21:44Fakat bu kadar yukarı düzeyde dediğim gibi
00:21:47sosyal medyanın yaygınlaşması gibi faktörler nedeniyle,
00:21:49teknolojinin genişlemesine neden ilk defa bu kadar daha geniş olarak görüyoruz.
00:21:54Peki ne oldu?
00:21:56O görüntüler batının makyajının aktığının,
00:22:00yani yıllarca bize üstünlük olarak ortaya koyduklarını söyledikleri insan hakları,
00:22:06uluslararası hukuk, bu gibi ne kadar kavram varsa üstünlük olarak gördükleri
00:22:14tamamının makyajının aktığı bir sahnedir.
00:22:17Bu dakikadan itibaren gerçekten artık batı medeniyetinin üstünlüğü diye bir kavram
00:22:22o gördüğümüz sahnelerle beraber yerler bir olmuştur.
00:22:25Bir defa bunu yüksek sesle söylememiz gerekiyor.
00:22:27Bunu zaten birçok kurumun da iflasını görmedik mi hocam?
00:22:30Başta Birleşmiş Milletler olmak üzere, diğer batılı kurumlar, devletler.
00:22:35Yani dediğim gibi uluslararası hukuktan tutun,
00:22:38Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin karar alamama, tıkanma konusunda,
00:22:42yani 40 bin tane insanın hayatını kaybetmesinden bahsediyoruz.
00:22:47Bunların %60'ından fazlası kadın ve çocuk.
00:22:51Hiçbirisiyle ilgili net bir veri yok.
00:22:54Geçen hafta bir raporda, İngiliz İttifakı'na dayanılan bir raporda,
00:22:58bu rakamın aslında enkaz altında kalanlarla birlikte 100 bine bulabileceği belirtiliyor.
00:23:04Enkaz altında ulaşılamayanlar var.
00:23:06Kayıplarla beraber 100 bini bulabileceği.
00:23:08Yani biz şu anda 40 binden falan bahsediyoruz.
00:23:11İnanılmaz bir tablo.
00:23:13Ve bu tablonun üzerinde artık dediğim gibi,
00:23:15Batı'nın üstünlüğüyle ilgili bütün kavramların yıkıldığı,
00:23:182. Dünya Savaşı'ndan sonra kurmuş oldukları tüm sistemin çöktüğü bir dönemi sahiplik ediyoruz.
00:23:23Az önceki yığılmanın sebebi ne?
00:23:25Şu an o yığılma burada var hocam.
00:23:27Görüyorsunuz bir taraftan Akdeniz'de hemen İsrail tarafına yakın,
00:23:30öbür taraftan Kızıldeniz'de,
00:23:32diğer bir taraftan yine Hürmüz Boğazı'nda,
00:23:35tamamen hem İran'ı hem İsrail'i alan,
00:23:38şepe çevre sarmalamış bir Amerikan tahkimatı.
00:23:41Bu yığılmanın sebebi,
00:23:42dünyadaki bu hocamın da 3. Dünya Savaşı yaklaşıyor şeklindeki
00:23:46haklı tespitiyle ilgili süreci,
00:23:49tamamı tam anlamıyla artık dünyanın,
00:23:52tırnak içinde de söylemeyeceğim,
00:23:53şeytanın haline gelen ıslah nedeniyle görüyoruz.
00:23:55Bakın bölgedeki son gelişmelerinin hepsine baktığımızda,
00:24:00az önce söylediğim 74 ile 84 arası Lübnan İç Savaşı,
00:24:03tamamen İsrail'in güvenliğiyle ilgiliydi.
00:24:05Irak'ın 3'e bölünme projesi,
00:24:08Irak'ın güvenliğiyle ilgiliydi.
00:24:10Yani İsrail'in güvenliğiyle ilgiliydi.
00:24:12Pardon, İsrail'in güvenliğiyle ilgiliydi.
00:24:14Dönüyoruz, Irak'ın bir bölümünün,
00:24:18sözde bağımsızlık referandumuyla yeniden yapılandırılması ile ilgili süreç,
00:24:23İsrail'in güvenliğiyle ilgiliydi.
00:24:25Suriye'nin 3'e bölünmesi,
00:24:27hocamın tabiri 4'e bölünmesi ama şu anda 3'e bölünmesi...
00:24:29İnşallah bölünmeyecek.
00:24:30İnşallah bölünmeyecek.
00:24:31Ve bizim sınırımızda bir terör devletinin kurulması ile ilgili süreç,
00:24:34aslında İsrail'in güvenliğiyle ilgili.
00:24:36Mısır'daki darbe...
00:24:37Mısır'daki, onu söyleyecektim,
00:24:38yani Mursi'nin,
00:24:40Filistin meselesi bizim namus borcumuzdur,
00:24:42ifadesini kullandığı süreçte,
00:24:45Mursi'ye yapılan darbe,
00:24:46İsrail'in güvenliğiyle ilgiliydi.
00:24:48Dönüyoruz, Katal'a uygulanan abluka süreci
00:24:51ve arkasından darbe girişimi,
00:24:53İsrail'in güvenliğiyle ilgiliydi.
00:24:55Bakın, bölgedeki tüm ülkeleri sayıyorum.
00:24:57İstisnasız.
00:24:58Bütün buradaki karmaşa ve kaos,
00:25:00tamamen şu işgalcinin önemi oluyor hocam.
00:25:03Tamamen, bakın,
00:25:04o bölgedeki tüm ülkeleri saydım.
00:25:06Üzerine ilave edeceğimiz kaç tane ülke kaldı?
00:25:08Birleşik Arap Emirlikleri,
00:25:10Ürdün, Bahreyn.
00:25:11Bu 3'ün ülkeleri de ne yapıldı?
00:25:13Kukla yöneticilerle,
00:25:15Abraham Antlaşmaları imzalandı.
00:25:17Bu da İsrail'in güvenliğiyle ilgili.
00:25:18Bölgedeki tüm ülkelerin tamamı,
00:25:20İsrail'in güvenliği boyundurulu altına alınmış durumda.
00:25:24Böyle bir süreci başka nasıl yorumlayabiliriz?
00:25:26Yani bu şeytanî süreç,
00:25:29eğer sonlanmadığı sürece,
00:25:31dünyadaki artık hiçbir yerde
00:25:33güvenli bir ortam olmayacak.
00:25:34Dünyadaki hiçbir noktada da
00:25:36artık uluslararası hukuktan
00:25:38ya da herhangi bir diplomasi sürecinden
00:25:40bahsedemeyecek noktaya geleceğiz.
00:25:42Öyle mi hocam?
00:25:43Ben hemen bir taraftan da vuruştum hocam.
00:25:45Buradaki yığınakla ilgili de bir,
00:25:47tamam aslında Adem hocama sormuştum ama,
00:25:49bu sorunun cevabını sizden alayım.
00:25:51Ne oluyor hocam?
00:25:53Yani sadece İran'ın gözünü korkutmak,
00:25:55bak eğer İsrail'e saldırırsan,
00:25:57sana havadan, karadan,
00:25:59denizden karşılık veririm.
00:26:01Bunu mu demek istiyorlar hocam?
00:26:03Ya da ne olur ne olmaz,
00:26:05biz bir burada duralım.
00:26:07İş, ateş bölgeye yayılır.
00:26:09Bunun endişesi mi var?
00:26:11Aslında benzer süreci biz
00:26:137 Ekim sonrasında da görmüştük.
00:26:15Yani 7 Ekim sonrasından bu yana
00:26:17bölgede ciddi bir askeri aktivitenin
00:26:19arttığını görmekteyiz.
00:26:21Yani ciddi bir yığınak, askeri yığınanın
00:26:23yapıldığını görmekteyiz.
00:26:25Burada tabi İran'ın vereceği misillemeye yönelik
00:26:27ya da İran'ın İsrail'e başlatacağı
00:26:29olası bir saldırıya yönelik
00:26:31bu tür askeri
00:26:33yığınakların kullanıldığını söyleyebiliriz.
00:26:35Yani bir tür caydırıcılık
00:26:37oluşturulmaya çalışılıyor.
00:26:39Bu noktada siz de bahsettiğiniz gibi Katara,
00:26:41F-22 Raptor
00:26:43savaş uçaklarının gönderilmesi
00:26:45yine bu kapsamda gerçekleştirilen bir şey.
00:26:47Nitekim Centcom da bu yönde
00:26:49bir açıklama yaptı. İran'ın
00:26:51olası bir İsrail'e yönelik saldırısına
00:26:53karşı bu uçakların
00:26:55gönderildiğini, yine askeri tedbirlerin
00:26:57alındığı yönünde çeşitli açıklamalar
00:26:59yapıldı. Yani bu durum
00:27:01aslında 7 Ekim'den bu yana daha da
00:27:03artış eğilimleri gösteren bir
00:27:05süreç diyebiliriz. Yani bugün itibariyle
00:27:07yığınak oldu diye düşünmemek
00:27:09gerekiyor. Yığınak öncesinden beri
00:27:11günler içerisinde devam ediyor.
00:27:13Yani uzun bir süreç, 10 ay
00:27:15yakında diyebiliriz. Bir süredir burada
00:27:17askeri yoğunlaşmanın
00:27:19arttığını görüyoruz. Bu sadece Amerika tarafından mı?
00:27:21Evet, Amerika tarafından da
00:27:23kısmen bazı kaynaklara göre Çin'in de
00:27:25özellikle Kızıldeniz hattında
00:27:27Arap Denizi'nde
00:27:29bazı varlığının olduğuna dair
00:27:31haberler de ortaya çıkmıştı.
00:27:33Yani birçok ülkenin, burada
00:27:35Avrupa ülkelerinin de bu
00:27:37Körfez hattında ciddi bir
00:27:39askeri varlığının giderek
00:27:41artmaya başladığını gördük. Tabi burada bu
00:27:43askeri varlığının bir diğer açıklamasının sebebi de
00:27:45Husiler'in saldırısı. Yani Husiler'in
00:27:47tırnak içinde İran'ın
00:27:49direniş ekseni vekil güçleri adı altında
00:27:51konuşlandırılan
00:27:53Husiler'in 7 Ekim'den bu yana
00:27:55yaklaşıp ve benim açık kaynaklardan
00:27:57takip ettiğim kadarıyla 120'ye aşkın
00:27:59asimetrik saldırısına karşılık bir
00:28:01bu yönde tedbirler de
00:28:03alındığını söyleyebiliriz. Peki ne yapıyor
00:28:05Husiler 7 Ekim'den bu yana? Çeşitli
00:28:07emirlere hedef alıyorlar.
00:28:09Bab-ül Mendep boğazını defakto
00:28:11olarak geçişe kapatmış bir vekil
00:28:13aktörden bahsediyoruz. Yani aslında ciddi
00:28:15bir durum var. 7 Ekim'den bu yana
00:28:17dünyanın en önemli geçiş hatlarından
00:28:19boğazlarından birisi olan Bab-ül
00:28:21Mendep'in şu an kapalı olduğunu görüyoruz.
00:28:23Defakto olarak kapatılmış durumda.
00:28:25Dolayısıyla Süveyş kanalı da
00:28:27benzer şekilde. Dünya ticaretinin en kilit
00:28:29noktalarından bir tanesi. Lütfurnu üzerinden
00:28:31geçen bir hattın takip edildiği
00:28:33bundan ötürü bir yeni bir
00:28:35dünya ticaret rotası değişti.
00:28:3715-20 günlük
00:28:39sarpmalar yaşanıyor. Çok ciddi
00:28:41aynı zamanda ekonomik olarak da
00:28:43çok büyük kayıplar yaşanıyor.
00:28:45Çünkü güzergah uzuyor.
00:28:47Ve bu maliyetler getiriyor.
00:28:49Aslında dünyada öncesinde görülmemiş şeyler
00:28:51yaşıyoruz. Tabi bunun bir nedeni de var.
00:28:53Biz sadece bunu İran ve
00:28:55İsrail mücadelesi üzerinden okumamamız
00:28:57gerekiyor. Ki nitekim yakın zamanda
00:28:59yine SENTKOM eski komutanı
00:29:01General McKenzie'nin bir açıklaması
00:29:03var. Biz Ukrayna'daki savaşta
00:29:05Bab-ı Mendeb'de
00:29:07devam eden saldırıları bir ayrı tutamayız
00:29:09diyor mesela. Bu çok ilginç bir açıklamadır.
00:29:11Tekrarlanabilir miyim? Yani Ukrayna'daki savaşta
00:29:13Evet. Yani Ukrayna'daki
00:29:15savaşta Bab-ı Mendeb boğazının
00:29:17kapatılması ya da İran-İsrail arasında
00:29:19devam eden bu gerilimin ayrı tutulmayacağını
00:29:21söylüyor. Eski SENTKOM komutanı
00:29:23General McKenzie böyle bir açıklaması yapıyor.
00:29:25Yani birazcık açar mıyız hocam?
00:29:27Yani şunu demek istiyor. Biz öyle bir
00:29:29konjöktür içine girdik ki aslında
00:29:31bu bölgelerde dünyanın çeşitli bölgelerindeki
00:29:33bu krizler alt bölgeler dediğimiz
00:29:35uluslararası sistem alt bölgelerdeki
00:29:37bu çatışmaların aslında
00:29:39makro seviyede büyük güçler arası
00:29:41bir rekabetin ürünü olduğunu söylüyor.
00:29:43Yani o zaman buradaki işi Rusya tetikledi
00:29:45diyebilir miyiz hocam? Evet. Kısmen Rusya'nın
00:29:47da orada yani bunu
00:29:49tabi ispat edecek şöyle
00:29:51veriler var. Mesela Rusya gemilerinin
00:29:53bu hattan bir zarar görmeden geçtiğine yönelik
00:29:55aynı zamanda Çin'in de
00:29:57bu hattan bir zarar görmeden
00:29:59hatta güvenli Çin turizmi
00:30:01şeklinde adlandırmalar ve nitelendirmelerin
00:30:03başladığını görüyoruz.
00:30:05Yani o zaman
00:30:07şöyle Yemen'deki Husi'ler
00:30:09Çin ve Rus ticaret gemilerine bir zarar
00:30:11vermiyor. Onlar güvenli bir şekilde
00:30:13yine Kızıl Deniz'e süreçten devam ediyorlar.
00:30:15Güvenlik danışmanlığı veriliyor.
00:30:17Rehberlik de aynı zamanda veriliyor. Dolayısıyla ne olmuş oluyor?
00:30:19Çin ve Rusya'nın bu hattı
00:30:21daha güvenli bir şekilde kullanıldığı bir şey görüyoruz.
00:30:23Aslında dediğim gibi bunlar ekonomik koridorlardan
00:30:25bağımsız değil. Büyük
00:30:27kazançların paylaşılması meselesinden
00:30:29bağımsız değil. Peki şu gelişmelere
00:30:31baktığımız zaman yani ticarete
00:30:33baktığımız zaman bütün
00:30:35diğer batılı ülkelerin
00:30:37tamamen tam tersi zarar vermiyor mu
00:30:39hocam? İsrail'in 7 Ekim'den
00:30:41bu yana bütün yaptıkları
00:30:43ticareti durdurmuş, güvenlik bitmiş,
00:30:45bütün kurumları
00:30:47iflas etmiş, her türlü itibar
00:30:49yerle yeksan olmuş. Hala
00:30:51gün geçtikçe de aynı şey
00:30:53Avrupalı ve Amerika'ya bu olay
00:30:55zarar vermiyor mu hocam? Kesinlikle veriyor.
00:30:57Baktığımız zaman şu an İsrail'i
00:30:59bölgede savunmak rasyonel olarak
00:31:01açıklanabilir bir durum değil. Eğer
00:31:03Amerika büyük güç rekabetine hazırlanıyorsa
00:31:05ki öyle yani biz bunu 2017
00:31:07Amerikan Ulusal Güvenlik Strateji Belgesi'nde
00:31:09görüyoruz. İlk kez büyük güç rekabetinin
00:31:11tanımlandığı güvenlik stratejisinden
00:31:13bu yana aslında dünyada
00:31:15büyük güçler arası bir rekabet var
00:31:17ve bu rekabet büyük güçlerin
00:31:19çeşitli bölgelerde
00:31:21çatışmalar
00:31:23aslında doğrudan çatışmalar değil de
00:31:25gerilimler yaşamasına neden oluyor.
00:31:27Tabii burada vekili aktörler de
00:31:29devreye giriyor diyebiliriz. Dolayısıyla
00:31:31burada baktığımız zaman yani
00:31:33Amerika'nın büyük güç rekabeti döneminde
00:31:35İsrail'i sırtında taşıması
00:31:37aslında onun için ciddi bir maliyet.
00:31:39Dolayısıyla rasyonel olarak da
00:31:41açıklanabilir değil. Ama burada tabi
00:31:43dini motivasyonlar kısmen bunu açıklayan
00:31:45faktörler olarak sunuluyor.
00:31:47Kısmen Amerikan yönetiminin
00:31:49üst çekirdeğindeki özellikle
00:31:51güvenlik bürokrasisindeki evangelizm ve
00:31:53Yahudi siyonizmin
00:31:55bu noktada etkili olduğuna yönelik
00:31:57bazı
00:31:59teolojik anlamda. Tabii teolojik
00:32:01motivasyonlarla açıklıyorlar. Ben burada
00:32:03şu detaya da girmek istiyorum. Eğer
00:32:05mesela sürekli bahsediliyor.
00:32:07Arzu Mevud'dan bahsediliyor.
00:32:09Haritada
00:32:11büyük bir
00:32:13İsrail'den yani tırnak içinde
00:32:15planlanan bir İsrail ülkesinden
00:32:17bahsediliyor. Bunun kaynaklara baktığımız
00:32:19zaman aslında bunu biz Davut
00:32:21Krallığı olarak görüyoruz. Yani bu Arzu Mevud
00:32:23denilen şeyin aslında somut karşılığı Davut Krallığı
00:32:25olarak kaynaklarda geçiyor. Nedir bu Davut
00:32:27Krallığı? İşte yine eski bu
00:32:29dini şeylerle
00:32:31bağlantılı referansta olarak İsrail'in
00:32:33bu bölgeyi baktığımız zaman
00:32:35şu an mevcut olarak işte Irak, Suriye,
00:32:37Lübnan ve bu hattın içine
00:32:39yani hep de söylenir
00:32:41Nil'den Fırat arası coğrafya.
00:32:43Buna İsrailler Eretz Yesrail
00:32:45şeklinde de söylüyorlar. Yani bu bölgeyi
00:32:47tamamıyla Davut Krallığı
00:32:49yapmak istiyorlar. Yani dini kaynaklar
00:32:51referanslı. Dolayısıyla
00:32:53burada şunu yapmaya çalıştırıyorlar.
00:32:55Daha da somutlaştıralım.
00:32:57Eğer böyle bir devlet kuracaklarsa
00:32:59yani ki bu sözde bir devlet ve
00:33:01projeksiyon bu yönde ise peki
00:33:03nasıl olacak da buradaki insanları yönetecekler?
00:33:05Ya da nasıl olacak da
00:33:07böyle bir devletin kaynakları
00:33:09yani böyle bir devlete
00:33:11yetecek bir kaynak olması
00:33:13gerekecek? Şimdi burada da başka
00:33:15sorular ortaya çıkıyor. Ne çıkıyor? Mesela Doğu Akdeniz
00:33:17kaynakları ortaya çıkıyor. Bu durumda
00:33:19Doğu Akdeniz gerilimin de yine buna
00:33:21bağlı olarak arttığını görüyoruz.
00:33:23Yani mesela Arap Baharı'ndan bu yana
00:33:25bölgemizde baktığımız zaman ne görüyoruz?
00:33:27Zorunlu göç görüyoruz. Ne görüyoruz? Çatışmaların
00:33:29arttığını görüyoruz. Ne görüyoruz?
00:33:31İstikrarsızlıklar görüyoruz. Nihayetinde
00:33:33mesela Daeş de Arap Baharı'ndan
00:33:35sonra çıktığını görüyoruz. Mesela Daeş
00:33:37çıktıktan sonra bölgeye bakalım. Daeş'in
00:33:39girdiği Irak ve Suriye'de ilk
00:33:41kurulduğu zamanki yıllarda
00:33:43mesela kodları bile sildiler.
00:33:45Ya bunlar çok tesadüf
00:33:47şeyler değil. Dolayısıyla bu bölgenin
00:33:49haritanın kademe kademe boşaltıldığını
00:33:51görüyoruz. İnsanların da
00:33:53gerek zorla göç ettirilerek, gerek
00:33:55de öldürülerek çatışmalar, terörizm,
00:33:57istikrarsızlıklarla ne yapılıyor? İşte
00:33:59bu planlanan, bu Yeretz-İsrail
00:34:01denilen ya da Davut Krallığı denilen
00:34:03bu tür dini
00:34:05fanatik hedeflere ulaşmak için
00:34:07günden güne... Şu an zaten Trump'ın da
00:34:09yanında evangelistler yok mu hocam?
00:34:11Yani evangelistler her dönemde
00:34:13ve zamanda olmuş. Yine aynı
00:34:15zamanda İsrail'in, Siyonist
00:34:17bu ikisini... Onlar da inanıyorlar
00:34:19buna o zaman. Yani diyorlar ki
00:34:21Mesih'in gelebilmesi için
00:34:23İsrail'in büyümesi lazım. Tabii bu tür
00:34:25fanatik motivasyonlar var. Yani çünkü
00:34:27dediğim gibi şu an büyük güç rekabetine giren Amerika'nın
00:34:29İsrail gibi bir devleti
00:34:31taşıması rasyonel değil.
00:34:33Yani böyle bir durumla
00:34:35karşıyayız. Dolayısıyla ne
00:34:37ortaya çıkıyor? İşte bu tür fanatik
00:34:39motivasyonlarla açıklanabiliyor.
00:34:41Yani tamamıyla bunlar. Bu fanatik
00:34:43mesela geçtiğimiz
00:34:45günlerde dışişleri bakan Hakan Fidan
00:34:47da bunu çok net söyledi. Fundamentalizm
00:34:49yani aşırıcı radikallik
00:34:51den bahsediyoruz. Yani böyle bir
00:34:53devletten bahsediyoruz. Agresifliği
00:34:55artık bu denli seviyelere
00:34:57ulaşmış. Hocam Amerika'nın
00:34:59nüfusu 300 milyon civarında değil mi?
00:35:01Bugün bakıyorsunuz bütün
00:35:03300 milyonluk bir ülkeyi
00:35:05Amerika'da yaşayan 5 milyon Yahudi var mıdır?
00:35:075 milyonluk bir Yahudi
00:35:09tamamen kendi çıkar menfaatleri için
00:35:11kullanıyor. Evet yani güvenlik bürokrasisini esir
00:35:13almış bir İsrail'den bahsediyoruz. Ama bu
00:35:15şu da demek değil. Amerika'nın
00:35:17kendi güvenlik bürokrasisinin içinde de buna bir tepki
00:35:19var. Yani biz bunu görebiliyoruz.
00:35:21Mesela son zamanlarda İsrail'in
00:35:23yapmış olduğu katliamlara Amerika'nın içinden
00:35:25yükselen sesler bunlardan bağımsız değil.
00:35:27İşte üniversitelerde gerçekleşen gösteriler
00:35:29Amerikan güvenlik bürokrasisinden
00:35:31bağımsız bir şekilde Amerikan
00:35:33üniversitelerinde toplumsal bir gösteri olabilir mi?
00:35:35Mümkün değil. Dolayısıyla
00:35:37tüm bunları dikkate aldığımız zaman
00:35:39bu yönlü projeksiyonlar var. Yani
00:35:41dediğim gibi rasyonel olmayan
00:35:43tamamıyla fondamentalist
00:35:45eğilimler bugün
00:35:47maalesef bölgemizin siyasetini etkiliyor.
00:35:49Hemen Mustafa Hocam'a geçeceğim. Hocam
00:35:51Hurşit Hocam bir taraftan da Rusya'yı
00:35:53işaret etti ama
00:35:55mesela Şoygu bu hafta
00:35:57İran'ı ziyaret etti.
00:35:59Ve bazı kaynaklar acaba Rusya
00:36:01S-400 hava savunma sistemi mi veriyor?
00:36:03Ya da silah yardımı mı yapıyor?
00:36:05Bu işin içerisinde de Rusya
00:36:07bundan sonra daha aktif
00:36:09görünür bir rol
00:36:11alabilir mi?
00:36:13Bir aktör olabilir mi?
00:36:15Evet. Şimdi tabii
00:36:17meseleyi bölgesel
00:36:19ve uluslararası
00:36:21rekabet bağlamında düşündüğümüzde
00:36:23Rusya
00:36:25elbette ki
00:36:27Amerika'yı geriletecek veyahut da
00:36:29Amerika'ya zarar verecek her türlü
00:36:31kombinasyonun, ittifa
00:36:33içinde yer alacaktır.
00:36:35Zaten Ukrayna Savaşı'nda
00:36:37Rusya-Ukrayna Savaşı'nda da
00:36:39İran'ın tutumu belli
00:36:41işte İran'ın
00:36:43Rusya'ya sağladığı
00:36:45drone'lar işte bir takım
00:36:47efendim silah
00:36:49teçhizat
00:36:51bunlar bilinen şeyler.
00:36:53Zaten
00:36:55Suriye'de de bir
00:36:57çeşit Rusya
00:36:59Rusya-İran
00:37:01uzlaşması
00:37:03devam ediyor
00:37:05Suriye bağlamında.
00:37:07Yine demin siz bahsettiniz
00:37:09bu Hürmüz Boğazı'ndan
00:37:11Rus ve Çin
00:37:13gemilerinin geçmesi
00:37:15buna ilaveten işte
00:37:17geçtiğimiz günlerde Filistinli grupların
00:37:19Çin'de bir araya gelmesi
00:37:21mesela bu da önemli. Çin artık
00:37:23Orta Doğu'ya giriyor. Nasıl ki
00:37:25Sovyetler 1956'da
00:37:27Orta Doğu'ya Mısır'la
00:37:29bir giriş yaptıysa
00:37:31bu da işte Çin'in
00:37:33Orta Doğu'ya artık Orta Doğu
00:37:35siyasetinde rol
00:37:37almak istediği, etkili olmak
00:37:39istediğini ortaya koyuyor. Şimdi
00:37:41tüm bunları değerlendirdiğimizde
00:37:47bunun
00:37:49bu gidişatın sonu
00:37:51nereye varabilir diye
00:37:53düşündüğümüzde şimdi
00:37:55uluslararası hukukun zayıfladığı
00:37:57uluslararası
00:37:59kuralların efendim
00:38:01korumların işlevsiz
00:38:03hale geldiği zamanlarda
00:38:05işte bunu
00:38:07birinci dünya savaşı öncesi
00:38:09hadiselerde gördük
00:38:11ikinci dünya savaşı
00:38:13öncesi hadiselerde de yine işte
00:38:15o zaman milletler cemiyeti vardı
00:38:17efendim onun
00:38:19işlevsiz kalması ve
00:38:21uluslararası hukukun
00:38:23zenginliğin zayıflaması
00:38:25mutlaka eninde sonunda
00:38:27bir krizin patlak
00:38:29vermesiyle sonuçlanıyor. Şimdi
00:38:31tarihte biz
00:38:33bir takım verilerden yola çıkarak
00:38:35geleceğe
00:38:37yönelik projeksiyonlar
00:38:39yapabiliyoruz.
00:38:41Bu tarih felsefesinin de bir şeyidir.
00:38:43Aynı zamanda
00:38:45jeopolitiğin de bir
00:38:47konusudur, alanıdır.
00:38:49Dolayısıyla bu
00:38:51çerçevede
00:38:53baktığımızda
00:38:55demin bir soru sordun mesela
00:38:57Arap ülkeleri
00:38:59niye yok?
00:39:01İsmail Haniye'nin cenazesinde
00:39:03niye yok? Veya bu Filistin
00:39:05meselesinde veya bu
00:39:07İsrail'in soykırımı noktasında
00:39:09durdurulması noktasında
00:39:11bir tek Türkiye var.
00:39:13Türkiye can uğraşıyor. Türkiye
00:39:15işte bunu engellemeye
00:39:17çalışıyor ama Türkiye'nin
00:39:19yanında bir Arap ülkesi
00:39:21yok. Bunun sebebini işte
00:39:23tarihsel kodlarda
00:39:25tarihsel geleneklerde
00:39:27tarihsel genlerde
00:39:29aramak lazım. Arapların
00:39:31tarihsel olarak
00:39:33işte askeri olarak nasıl
00:39:35hareket ettikleri, siyasi olarak
00:39:37nasıl hareket ettikleri, jeopolitik
00:39:39olarak nasıl hareket ettiklerinde
00:39:41bakmak lazım. Şimdi Arapları
00:39:43dünya sahnesine
00:39:45çıkaran neydi? İşte önce
00:39:47İslam idi. Dört halife devrinde
00:39:49Araplar bir güç olarak
00:39:51işte o dönemin
00:39:53Sasani ve Bizans
00:39:55devletine karşı üçüncü bir güç
00:39:57olarak çıktı. Daha
00:39:59sonraki süreçte de
00:40:01Emevi ve Abbasi
00:40:03imparatorlukları. Bakın
00:40:05bir birlik var, bütünlük var.
00:40:07Arap birliği bütünlüğü var.
00:40:09Şimdi bugün Araplar
00:40:11efendim yüz parçaya
00:40:13bölünmüş durumda.
00:40:15Böyle bir
00:40:17Arapların
00:40:19bu başı bozukluğundan
00:40:21bölünmüşlüğünden bizim
00:40:23bir işte üstelik de
00:40:25Arap Birliği şeyi var, 1945'de
00:40:27kurulan Arap Birliği Teşkilatı.
00:40:29Şimdiye kadar hiç
00:40:31bir konuda doğru dürüst
00:40:33etkili bir
00:40:35faaliyet yapamamış, bir
00:40:37karar alamamış, bir
00:40:39Filistin meselesi konusunda
00:40:41etkili olamamış.
00:40:43Neden diye baktığımızda
00:40:45işte bu bölünmüşlük, parçalanmışlık.
00:40:47Şimdi 1. Dünya
00:40:49Savaşı'nda Osmanlı Devleti son
00:40:51doğunun işte
00:40:53bütün bu devletlerini
00:40:55bir arada taşıyan
00:40:57bir devletti. Şimdi
00:40:59burada biraz şeyi de düşünmemiz
00:41:01lazım. İslam
00:41:03siyaset
00:41:05geleneğini de düşünmemiz lazım.
00:41:07Şimdi burada ne vardır İslam
00:41:09düşüncesinde?
00:41:11İslam'ın temel
00:41:13esası nedir? Tevhid esasıdır
00:41:15değil mi? Yani
00:41:17ilahi birlik, Allah'ın
00:41:19birliğine dayanan bir esastır.
00:41:21Bunu coğrafyaya vurduğun
00:41:23zaman ne olur? Coğrafyada
00:41:25tevhid, coğrafyada birlik.
00:41:27Bunu siyasete vurduğunda
00:41:29karşılığını olur?
00:41:31Siyasette birlik. Şimdi
00:41:33Arap Yarımadası'nda
00:41:35bu coğrafi birlik, bu
00:41:37siyasi birlik sağlanmadıkça
00:41:39ya şimdi Suriye Devleti
00:41:41Suriye Devleti'nin hangi
00:41:43tarihsel karşılığı var? Orası
00:41:45Bilad-ı Şam toprakları.
00:41:47Irak, Irak diye
00:41:49geçmişte hangi devlet? Orası
00:41:51Abbasi Devleti'nin
00:41:53imparatorluğunun
00:41:55merkezi olan bir yerdi.
00:41:57Lübnan, bilmem ne
00:41:59Filistin, şu bu. Bunlar
00:42:01hepsi Ürdün.
00:42:03Bunlar yapay, bölünmüş
00:42:05efendim
00:42:07hiçbir tarihi
00:42:09gerçekliği olmayan, sosyal
00:42:11sosyolojik gerçekliği
00:42:13olmayan, kültürel
00:42:15temelleri olmayan
00:42:17bir
00:42:19devletler grubu
00:42:21veyahut da işte Batı'nın
00:42:23çizdiği, cetvelle çizdiği
00:42:25devletçikler grubu.
00:42:27Şimdi dolayısıyla
00:42:29neden bu Arap devletleri
00:42:31yani bunu sadece
00:42:33işte Arap devletleri zayıf, Arap
00:42:35devletleri işte bilmem
00:42:37yöneticileri devamlı işte
00:42:39Batı'nın güdümünde, Batı'nın
00:42:41yardımına muhtaç şeklinde
00:42:43de izah edemeyiz.
00:42:45Bunu derin tarihi
00:42:47sebeplerine inmemiz lazım bunu.
00:42:49Demin anlattığım şekilde.
00:42:51Teolojik sebeplerine inmek lazım.
00:42:53Tarihsel sebeplerine inmek
00:42:55lazım. Tarihsel kodlarına
00:42:57genlerine inmek lazım ki
00:42:59neden
00:43:01bu bir türlü Arap
00:43:03birliği sağlanamadı. Dolayısıyla
00:43:05burada yine
00:43:07Orta Doğu'nun
00:43:09istikrarı demin
00:43:11hocam Ersin hocam çok güzel ifade
00:43:13etti. Yani Türkiye
00:43:15kalıyor. Neden Türkiye'ye kalıyor?
00:43:17Çünkü Türkiye
00:43:19birincisi hiçbir zaman
00:43:21Batı'nın
00:43:23güdümüne
00:43:25istilasına uğramamış bir devlet.
00:43:27Batı'ya karşı mücadele
00:43:29vererek bir
00:43:31Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ni kurmuş
00:43:33Osmanlı'dan sonra.
00:43:35Türkiye Cumhuriyeti Devleti kimdir?
00:43:37Osmanlı'nın
00:43:39modern bir versiyonu. Ayrı bir
00:43:41farklı bir şey değil. Yani
00:43:43Osmanlı'nın devamı modern bir
00:43:45versiyonu da devamı
00:43:47bir devlettir. Dolayısıyla
00:43:49Sayın Cumhurbaşkanımız
00:43:51da büyük bir isabetle
00:43:53aslında mesajı verdi.
00:43:55Biz güçlü
00:43:57olmalıyız. Tamam
00:43:59Türkiye burada
00:44:01önderlik yapacak
00:44:03işte Orta Doğu'da
00:44:05bir bölgesel birlik
00:44:07bölgesel bir entegrasyon
00:44:09bölgesel bir ittifak kurma
00:44:11noktasında Türkiye roller
00:44:13düşüyor. Ki bunun
00:44:15geçmişte örnekleri var. İşte Sadabat
00:44:17Paktı.
00:44:19Sadabat Paktı sadece bir
00:44:21dostluk ve iş birliği teşkilatı
00:44:23değil. Sadabat Paktı
00:44:25kuzeyde
00:44:27Rusya'nın
00:44:29baskısı
00:44:31güneyde de İngiltere'nin
00:44:33baskısına karşı bu devletlerin
00:44:35kurmuş olduğu bir
00:44:37tabii güvenlik ve
00:44:39stratejik bir teşkilatı
00:44:41aynı zamanda. Şimdi pek çok
00:44:43tarihçi yüzeysel baktığı
00:44:45için buna işte bunun güvenlik
00:44:47yönü yoktu, stratejik yönü yoktu
00:44:49sadece dostluk iş birliği
00:44:51şeydi deyip geçer. Halbuki
00:44:53hiç kimse şunu söylemez bakın hiçbir
00:44:55tarihte, hiçbir kitapta bu yazmaz.
00:44:57Türkiye Sadabat Paktı
00:44:59sayesinde
00:45:01milletler
00:45:03cemiyetinde
00:45:05bir tam koltuk şeyi var, bir de
00:45:07yarım koltuk hakkı var.
00:45:09Mesela bu şeyi elde
00:45:11etti. Türkiye'nin
00:45:13oradaki şeyi bunu daha da
00:45:15güçlendirip milletler cemiyetinde
00:45:17aynen İngiltere gibi, Fransa
00:45:19gibi, büyük güçler gibi
00:45:21temsil gücü
00:45:23elde etmek diye.
00:45:25Bu şey
00:45:27Üçlü İttifak
00:45:29imzalandığında 1939'da
00:45:31İngiliz
00:45:33Genelkurmay şunu söylüyordu.
00:45:35Tarihte hiçbir
00:45:37zaman
00:45:39yani her zaman
00:45:41Türkiye'nin
00:45:43İngiltere'ye ihtiyacı olurdu.
00:45:45Ama hiçbir zaman bizim
00:45:47Türkiye'ye bu kadar
00:45:49ihtiyacımız olduğu bir dönem olmadı.
00:45:51Peki bu nasıl sağlandı?
00:45:53Birisi Sadabat
00:45:55Paktı'ydı, birisi Balkan
00:45:57Paktı'ydı. Ondan sonra
00:45:59bu Üçlü İttifak
00:46:01yapıldı. Türkiye'nin
00:46:03Batı'ya karşı
00:46:05hem eli güçlendi
00:46:07hem de bir denge
00:46:09politikası, yani tamamen Batı
00:46:11güdümüne de girmedi.
00:46:13O dönemdeki konjektürel
00:46:15şartları da Türkiye
00:46:17dikkate aldı. Şimdi buradan nereye
00:46:19gelmek istiyorum? Şuraya gelmek istiyorum.
00:46:21Yani bundan sonra
00:46:23şimdi tamam problemler var
00:46:25İsrail işte zulüm yapıyor
00:46:27katliam yapıyor, soykırım
00:46:29yapıyor. Batı, Amerika işte
00:46:31Orta Doğu'yu
00:46:33ablukaya aldı filan. Ama biz
00:46:35buna karşı ne yapılması lazım?
00:46:37Çözüm yolları neler? Bunları
00:46:39biraz daha dile getirelim.
00:46:41İran olayına bir gireyim hocam. Hemen bir İran
00:46:43New York Times bir haber verdi
00:46:45hocam. Dedi ki Rusya
00:46:47İran'a S-400
00:46:49hava savunma sistemi verdi.
00:46:51Şimdi az önce de sordum ama tekrar o soruyu soracağım.
00:46:53Yani bu işin içerisinde ilerleyen
00:46:55günlerde Rusya'yı daha
00:46:57net bir şekilde görebilir miyiz hocam?
00:46:59Kıymetli hocam çok güzel izah etti.
00:47:01Rusya, Batı dünyası
00:47:03nerede güç kaybedecekse
00:47:05orada bulunmak zorunda. Çünkü eğer bu
00:47:07o klasik tabiriyle
00:47:09bir satranç tahtasından bahsediyorsak
00:47:11bir piyon var. O
00:47:13piyonun üzerine gözleri çevirmek
00:47:15zorundayız. Yoksa ya atı kaybedecek
00:47:17ya fili kaybedecek. Ukrayna
00:47:19savaşı devam ederken Batı dünyası
00:47:21Rusya'nın oyalanabileceği
00:47:23yıllarca belki de kendi arzu ettiği
00:47:25hedeflere ulaşamamasına sebep olacak bir
00:47:27doğrudan durum yarattı.
00:47:29Şu ana kadar hayatını kaybedenlerin
00:47:31sayısının 750 bin civarında olduğu söyleniyor.
00:47:33Belki bunların 250-300 bininin
00:47:35Rus olduğuna ilişkin bir söylem var.
00:47:37Hatta Mariupol'de
00:47:39ya da diğer tarafta bakın Donetsk'te
00:47:41Luhansk'ta hayatını kaybedenler de
00:47:43Rusça konuşan insanlar.
00:47:45Yani dönem dönem Ukrayna tarafından
00:47:47vurulanlar da Ukrayna vatandaşı olmakla beraber
00:47:49Rus milliyetçiliği çok öne çıkmış
00:47:51olan güçler.
00:47:53Aynı sahayı, aynı cepheyi
00:47:55eğer Rusya Batı dünyası
00:47:57için açabilecekse neden
00:47:59fırsat kaybetsin? Neden zaman kaybetsin?
00:48:01Konuştuğumuz konu Lübnan ise
00:48:03Lübnan'da olacak. Suriye ise
00:48:05Suriye'de olacak ama İran ise
00:48:07ki İran
00:48:091 milyon kilometre kareden daha büyük bir
00:48:11kafyesi. Milyonlarca
00:48:13Türkiye'den daha büyük bir nüfusu.
00:48:15Kendi içinde çok büyük çelişkileri.
00:48:17İktisadi anlamda büyük gerginlikleri.
00:48:19Ekonomik büyüme anlamda
00:48:21tamamen durgun bir
00:48:23pozisyonu. Ambargolarla
00:48:25çevrelenmiş bir hülyası.
00:48:27Hala Batı dünyasında
00:48:29milyarlarca dolarının bloke edildiği,
00:48:31nükleer anlamda arzu ettiği emellere
00:48:33adım adım gitmeye çalışan ama hep
00:48:35diyoruz ya camdan bir evi
00:48:37olan bir devlet. Ve eğer
00:48:39İsrail'de konuştuğumuz gibi bir
00:48:41demir kubbenin onda birini
00:48:43eğer İran yarın bir gün kurmak
00:48:45istiyorsa bu işi S-300'lerle
00:48:47yapamayacağı gerçeğini herhalde
00:48:49fark etmiştir diye tahmin ediyorum.
00:48:51Bunun adı S-400 olabilir.
00:48:53Yarın belki Rusya'yla beraber, belki
00:48:55Türkiye'nin de adı zaman zaman geçiyor. S-500
00:48:57projesine ev sahipliği yapma
00:48:59konusunda bir ortaklaşa
00:49:01hareket kabiliyeti geliştirebilir.
00:49:03Ama bir gerçeklik var. İran
00:49:05tek başına
00:49:07İsrail'i doğrudan hedef aldığı
00:49:09zaman diliminde
00:49:11ilk örneğini gördük değil mi biz?
00:49:13Tahran'la Tel Aviv'e doğrudan karşılaştık Nisan ayında
00:49:15ve arzu ettiği bir başarı
00:49:17elde edebildi mi? Yok.
00:49:19Hayır demiyorum. Çünkü biz hepimiz
00:49:21Batı kaynaklarından okuduk.
00:49:23İran kaynaklarından okuduğumuzda
00:49:25iki dostumuz yıllardır bu alana çalışıyor.
00:49:27İran biz hedefimize ulaştık dedi
00:49:29mesela. Çok stratejik hedefler
00:49:31bulundu dedi. Hayfa'da, Tel Aviv'de
00:49:33ve benzeri alanlarda. Bilmiyoruz doğru mu yanlış mı.
00:49:35O bakımdan hani
00:49:37Batı dünyasının jargonu okuma hatasını ben
00:49:39yapmayayım diyeceğim. Ama bir gerçeklik var.
00:49:41Demir kubbe
00:49:43belirli bir başarı elde etti.
00:49:45Ürdün'de demir kubbenin bir parçası. Ne kadar acı ki.
00:49:47Suriye toprakları bile
00:49:49yeri geldiği zaman Irak toprakları bile
00:49:51demir kubbe gibi çalışabiliyor.
00:49:53Adem hocamın dediği gibi.
00:49:55Tabii ki öyle. O zaman bir sorun var.
00:49:57İran, bir büyük
00:49:59devleti yanına almadan
00:50:01sadece Husilerle
00:50:03sadece Haşiş abiyle
00:50:05ya da Suriye'deki milis güçlerle
00:50:07İsrail'e ilişkin
00:50:09doğrudan o meşhur müdafaa hakkını kullanamaz.
00:50:11Aksi takdirde
00:50:13İran doğrudan
00:50:15bir hedef haline geliyor ve
00:50:17maalesef İran'ın kendi içindeki
00:50:19istihbarat yapısı da bir miktar.
00:50:21Bir miktar diyorum.
00:50:23Mossad artığı yapılardan hala müteşekkili
00:50:25olduğu için biz bu suikastleri
00:50:27ne kadar ağır kayıpları
00:50:29hep beraber gözlemlemedik mi?
00:50:31Hala bence
00:50:33Haniye'nin hayatını nasıl kaybettiği
00:50:35husus çok da net bir şekilde anlaşılmış
00:50:37değil.
00:50:39Şimdi ben bir reklama gireceğim.
00:50:41Çünkü arkadaşlarım uyarıyorlar hocam.
00:50:43Kısa bir reklam aramız var.
00:50:45Reklamdan sonra kaldığımız yerden devam edeceğiz.
00:50:47Bazı sorular var.
00:50:49Özellikle Rusya, yine F-22
00:50:51bölgedeki silahlanma,
00:50:53Rusya'nın İran'ı ziyareti
00:50:55ve İran'dan gelen son dakika açıklamalar var.
00:50:57Kısa bir reklam.
00:50:59Akşam baskısının
00:51:01ikinci dilimindeyiz.
00:51:03Programımız tüm hızıyla devam ediyor.
00:51:05Orta Doğu'yu konuşuyorduk.
00:51:07Hocam sizle devam edelim.
00:51:09İran ne yapacak hocam?
00:51:11Şimdi bunun karşılığını
00:51:13verecek mi?
00:51:15Bir silleme olacak mı?
00:51:17Bir türlü Haniye suikastinin ardından
00:51:19ha bugün ha yarın
00:51:21bir türlü bir şey olmadı.
00:51:23Ya da güçler İran'ı
00:51:25artık sakinleştirdi.
00:51:27Ya da İran kendi
00:51:29iç kamuoyunda da
00:51:31bazı şeylerin
00:51:33önünü geçmek için bir şeyler yapmış gibi
00:51:35mi yapacak? Nasıl olacak hocam?
00:51:37Ben aslında Haniye suikastı
00:51:39sonrası durumu özetlemek istiyorum.
00:51:41Ne yaptı İran? Şu zamana kadar İran ne yaptı?
00:51:43İran aslında daha çok
00:51:45tehdit
00:51:47söylemlerini sıklıkla arttırdı.
00:51:49Bununla beraber
00:51:51aynı zamanda
00:51:53propagandasını da arttırdı.
00:51:55Tırnak içinde direniş ekseni vekil güçleri
00:51:57dahilinde ciddi bir propaganda
00:51:59yayımına başladı.
00:52:01İsrail'i tehdit eden daha çok ve bölgedeki
00:52:03bir kısmen Amerikan
00:52:05varlığını da dolaylı olarak tehdit eden
00:52:07söylemler ve video içerikler
00:52:09üretmeye başladı.
00:52:11Çok da meşhur söyleniyor artık
00:52:13animasyonları çok fazla
00:52:15bu süreçte
00:52:17animasyon içerikleri yaymaya
00:52:19başladı. Ama somut olarak ne olacak
00:52:21diye soracak olursanız somut olarak
00:52:23baktığımız zaman en son
00:52:25haberlere göre
00:52:27İran'ın yeni seçilen Cumhurbaşkanı
00:52:29Pezeşkiyan'ın
00:52:31Devrim Eperi Hamene'yi ikna etmesine yönelik
00:52:33bir çaba içinde olduğu
00:52:35karşılık vermeyelim
00:52:37yönünde. Çünkü
00:52:39zaten Pezeşkiyan'ın
00:52:41seçimine girdiği zaman en önemli gündemi
00:52:43ekonomiyi toparlamaktı.
00:52:45Tam da bu sırada Amerika yine bununla
00:52:47ilgili olarak bir şey yayınladı.
00:52:49Eğer böyle bir saldırı yapılırsa İsrail'e
00:52:51karşı ekonominiz çok daha kötü olur
00:52:53şeklinde ciddi bir tehdit
00:52:55bulundu. Dolayısıyla
00:52:57Pezeşkiyan da bu gündemini korumak
00:52:59için böyle bir çaba içinde haliyle.
00:53:01Diğer taraftan yine baktığımız zaman
00:53:03İran'ın içindeki
00:53:05reformist tarafın daha çok
00:53:07böyle bir ciddi bir karşılık verilmemesi
00:53:09gerektiği yönünde bir baskısı var.
00:53:11Bunun sebebi de şu. İsrail'in tuzağına
00:53:13düşmemek için. Yani bu böyle bir
00:53:15tuzak. İsrail tuzak hazırlıyor.
00:53:17Bizi bölgesel savaşa çekmeye çalışıyor şeklinde
00:53:19ciddi bir baskı var.
00:53:21Ama İran'ın da artık uzun süredir
00:53:23devam eden bu güvenlik zafiyetleri ihlallerinden
00:53:25ötürü bir cevap vermesi gerekiyor.
00:53:27Öyle bir durum ki misafiri
00:53:29gelen misafiri, Cumhurbaşkanı Yemin
00:53:31törenine gelen bir misafir suikastı
00:53:33kurban gitti. Bu çok küçük
00:53:35düşürücü bir güvenlik zafiyeti.
00:53:37Ve bu imajı toparlaması gerekiyor.
00:53:39Şu durumda bölgede
00:53:41neler oluyor diye bakacak olursak. Bölgede
00:53:43Hizbullah kanadında
00:53:45önceki süreçte de olduğu gibi
00:53:47sınırların devam ettiğini görüyoruz. Özellikle İsrail'in
00:53:49kuzey bölgelerinde, kuzey sınırlarında
00:53:51yani Lübnan'ın da güney hattı
00:53:53olmak üzere. Burada gerilimin
00:53:55artarak devam ettiğini görüyoruz.
00:53:57Tabi Hizbullah'ın açıklaması da oldu.
00:53:59Yani şu noktada
00:54:01daha çok Hizbullah ve Husiler'in
00:54:03sanki daha
00:54:05karşılık içinde önemli roller oynayacağı bir
00:54:07senaryonun ağır bastığını söylemek
00:54:09gerekiyor. Yani İran'dan daha çok biz
00:54:11Husiler'i öbür tarafta da Hizbullah'ı görecektiniz.
00:54:13Genel Sekreteri Nasrallah'ın açıklaması da bu yönde.
00:54:15Hizbullah'ın bu karşılıkta etkin
00:54:17bir rol oynayacağını vurguladı.
00:54:19Keza Husiler'de böyle bir açıklama yaptı.
00:54:21Husiler'in açıklamasına baktığımız zaman
00:54:23Husiler Hudeyde Limanı'na yapılan
00:54:25saldırının karşılığının verileceğini söylüyor.
00:54:27Tabi bu da yine Haniye suikastiyle
00:54:29birlikte tüm karşılıklar bir araya getiriliyor.
00:54:31Yani baktığımız zaman Hudeyde Limanı
00:54:33sivil bir limandı. Husiler'in kontrolünde
00:54:35olan. İsrail oraya savaş
00:54:37uçaklarıyla bir saldırı düzenlemişti.
00:54:39Ona benzer özellikle Hayfa Limanı'nın
00:54:41sıklıkla tehdit edildiği
00:54:43içerikler görmeye başladık.
00:54:45Husiler'in bu yönde tehdit mesajlarını
00:54:47görmeye başladık.
00:54:49Hizbullah da aynı şekilde
00:54:51tehdit söylemlerini sürdürüyor.
00:54:53Ama Hizbullah'ın tehdit söylemlerinde bir
00:54:55ciddi gelişme oldu. Dün
00:54:57ya da diğer gündü yanlış hatırlamıyorsam
00:54:59İsrail Güvenlik Bürokrasisi
00:55:01Hizbullah'ı ciddi bir şekilde tehdit etti.
00:55:03Eğer İsrail'in
00:55:05Mossad üstünü ya da İsrail Savunma
00:55:07Ordusu'nun merkezliği binalarını
00:55:09herhangi bir şekilde hedef alırsanız
00:55:11bunun karşılığı ağır olacaktır diye
00:55:13normal şartlar altında baktığımız zaman
00:55:15İsrail böyle doğrudan bir açıklama yapmamıştı.
00:55:17Önceden de İran sürekli tehditlerini
00:55:19sürdürüyordu. Ama böyle bir
00:55:21doğrudan güvenlik bürokrasisinin
00:55:23ciddiye aldığı bir cevap görmemiştik.
00:55:25Belki bu ciddiye
00:55:27alınmış olunabilir Hizbullah kanadından.
00:55:29Yani Hizbullah'ın
00:55:31ilk aşamada başlatacağı, şu an
00:55:33Amerikan kaynaklı ve İsrail güvenlik kaynakları
00:55:35istihbarat değerlendirme raporları da
00:55:37Hizbullah üzerinden bu karşılığın
00:55:39başlayacağı yönünde.
00:55:41Ama bugün yeni bir gelişme
00:55:43daha oldu. O da çok önemli.
00:55:45Pezeşkiyanın
00:55:47Azerbaycan'a yönelik bir İsrail'le
00:55:49bağlantılı bir hedefin vurulmasını gündeme getirdiğine
00:55:51dair bir haber çıktı.
00:55:53Bunu teyit etmek pek mümkün değil.
00:55:55Telegraf gazetesi, yanılmıyorsam
00:55:57bu haberi yaptı. Telegraf gazetesi
00:55:59bunu Cumhurbaşkanı yardımcısına dayandırarak
00:56:01böyle bir haberi gündeme getirdi.
00:56:03Azerbaycan'a şu an gündeme getirdiler.
00:56:05Ki çok şaşırtıcı değil.
00:56:07İran'a gündeme getirdiler. Yine Irak'taki bir
00:56:09hedefin vurulması şeklinde.
00:56:11Tıpkı Erbil balistik hüze saldırısında
00:56:13olduğu gibi ona benzer bir şey.
00:56:15Oradaki rejim muhalifi,
00:56:17Kürt muhalif rejim muhalifi
00:56:19grupları hedef alan bir saldırı
00:56:21belki gündeme getirilebilir.
00:56:23Yine Azerbaycan'daki İsrail hedefleri,
00:56:25İsrail'le ilişkili bir yerlerin hedef
00:56:27alınacağına dair gelişmeler gündemde.
00:56:29Ki bunlar da şunu gösteriyor. İran
00:56:31gerilimi yükseltmek istemiyor.
00:56:33Yani yine 3. ülkelerde tutmak istiyor.
00:56:35Yani İran ve İsrail'in dışındaki ülkelerde
00:56:37gerilimi yükseltmek istiyor.
00:56:39Böyle yaparaktan aslında maliyetlerden de
00:56:41kaçınıyor.
00:56:43Bir türlü magmaya ulaşamayan bir İran gerçeği var.
00:56:45Dönüyor etrafında, dolaşıyor.
00:56:47Biraz Azerbaycan, biraz Irak.
00:56:49Hani nerede Tel Aviv?
00:56:51Çok güzel posterler hazırlamıştı.
00:56:53Böyle İhalar, Sihalar, Tel Aviv limanları
00:56:55üzerinde geziyordu.
00:56:57O posterler sadece
00:56:59İranlı bazı çocukların evlerinde
00:57:01asacaklar, öyle bakacaklar, iş geçirecekler
00:57:03diye düşünüyorum açıkçası.
00:57:05Evet hocam yani animasyonlar da çok sıklıkla
00:57:07hazırlanıyor. Ama bunları da tabii
00:57:09çok da yani temelli
00:57:11düşük görmemek gerekiyor bu içerikleri.
00:57:13Çünkü bu da bir psikolojik harbin bir parçası.
00:57:15Yani İran bu süreçte aslında bir taraftan
00:57:17da psikolojik harbi sürdürüyor.
00:57:19Özellikle sosyal medyada bu psikolojik harbi
00:57:21çok etkin şekilde kullanılıyor.
00:57:23Yani İsrail halkını da aslında psikolojik harple
00:57:25birlikte etkilemeyi bu
00:57:27gerilim süreçlerinde İran bunu sıklıkla yapıyor.
00:57:29Peki İsrail halkı bu
00:57:31gelişmelerden etkilenebiliyor mu hocam?
00:57:33Etkileniyor mu ya da?
00:57:35Diyorlar ki çünkü kan stoğu yapmaya başladılar
00:57:37diyorlar. Hastaneleri hemen
00:57:39bodrum kata almaya başladılar diyorlar.
00:57:41Birçok işte geçen kabine
00:57:43toplantısında sığınakta yapıldı
00:57:45diyorlar. Acaba içeride de
00:57:47İsrail kamuoyu bu gelişmelerden bir korku,
00:57:49bir endişe duyuyor mu?
00:57:51Güvenlik bürokrasisi nezdinde baktığımız zaman
00:57:53bu sığınaklarda karar alma eylemleri
00:57:55görülmeye başlıyor. Yani bu yönde iradeler
00:57:57planlamalar yapılıyor.
00:57:59Ama doğrudan halkı mobilize edecek
00:58:01bir sığınak, somut bir
00:58:03otorite görünmedi. Yani bu noktada
00:58:05henüz ben takip ettiğim kadarıyla görmedim.
00:58:07Yani bu şunu gösteriyor.
00:58:09Aslında o kadar da değil durum.
00:58:11Ama ciddi bir psikolojik harp var.
00:58:13Bu çok önemli bir nokta.
00:58:15Psikolojik harp'ın şu noktası da
00:58:17bence önemli, dikkatle ele alınması
00:58:19gerekiyor. Hava savunma sistemlerini
00:58:21de ölçüyor olabilirler.
00:58:23Yani bugün saldıracağız, şu gün saldıracağız.
00:58:25İşte NOTAM ilan ettik.
00:58:27Hava sahasını kapattık.
00:58:29Beyrut hava sahasını kapattık. Tahran hava sahasını
00:58:31kapattık. Burada bir ölçümleme var.
00:58:33Yani acaba
00:58:35bir saldırı olacaksa, 13 Nisan'da
00:58:37olduğu gibi bir balistik füze saldırısı, kamikaze
00:58:39iha saldırısı olacaksa, burada
00:58:41hava savunma sistemleri ne kadar hızlı bir
00:58:43sürede devreye giriyor. Ya da uluslararası
00:58:45bir koalisyon oluşacaksa bu tür
00:58:47bir saldırıyı önlemek için, ne kadar
00:58:49hızlı bir reaksiyon gösteriliyor. Belki bunları da
00:58:51ölçüyorlar. Yani psikolojik harp sadece
00:58:53halka hedef almıyor. Bir taraftan da
00:58:55askeri maksatları da var. Ama şeyi bil,
00:58:57Tel Aviv'den kaçan bir sürü İsrail'i
00:58:59var. Şu ana kadar ülkeyi
00:59:01takip eden kişi 455.000 oldu.
00:59:03Tabii 10 ayda 455.000
00:59:05İsrail ülkeyi terk etti.
00:59:07O manada İsrail'de bir...
00:59:09Netanyahu, İsrailler için de
00:59:11gerçekten bir kasap.
00:59:13Onların da varsa iki kuruşluk huzuru
00:59:15artık o da yok. Sadece İsrail'de
00:59:17değil, dünyanın birçok noktasında yaşayan Yahudiler
00:59:19için de bu geçerli. Onlar da artık
00:59:21daha diken üstünde değil mi hocam?
00:59:23Uzayan savaşlarda
00:59:25genel itibariyle bu psikolojik harp
00:59:27mantığı toplumsal toplum mühendisliğine
00:59:29dönüşür. Yani bakın, şu anda Ukrayna'da
00:59:31benzer bir süreci görüyoruz. Ne oluyor?
00:59:33Zelenski diyor ki, Batı kendisine
00:59:35verdiği silahlarla Rus topraklarını
00:59:37vurmaması gerektiğini söylemesine
00:59:39rağmen diyor ki, dün yapmış
00:59:41olduğu bir açıklamada dedi ki, Rusya bizim
00:59:43topraklarımıza bu savaş taşıdıysa, kendi
00:59:45topraklarına da bunu hissedecek dedi. Bu ne
00:59:47demek? Rus halkını
00:59:49sen rahat bir şekilde devam ediyorsun, Putin'e
00:59:51karşı çıkmıyorsun. Fakat böyle bir
00:59:53durumla karşılaşabilirsin şeklinde.
00:59:55Halka harekete geçirmekle ilgili
00:59:57bir dediğim gibi toplum mühendisliği
00:59:59gözüküyor. O zaman psikolojik demişken bir 7 numaralı
01:00:01görüntüyü rica edebilir miyim?
01:00:03ABD, İsrail'e
01:00:05F-22 savaş uçağını gönderdi.
01:00:07Bu Amerika için
01:00:09çok kıymetli bir savaş uçağı değil mi hocam?
01:00:11CENTCOM'dan da bu şekilde sosyal medya
01:00:13paylaşımı yapıldı. F-22
01:00:15hemen Katar'daki Amerikan askeri
01:00:17üstüne konuşlanmış durumda.
01:00:19Hava kuvvetlerine ait F-22 Raptor
01:00:21uçakları İran veya vekillerinin
01:00:23bölgede tırmanma yaratma olasılığını
01:00:25azaltmak amacıyla bölgedeki
01:00:27ABD kuvvetlerinin pozisyon
01:00:29değişikliği kapsamında 8 Ağustos'ta
01:00:31ABD Merkez Komutanlığı sorumluluk
01:00:33sahasına ulaştı. Yani
01:00:35ne demek istiyor hocam? Bir
01:00:37uçağın yani oraya gitmesi
01:00:39bu kadar şeyi değiştirebilecek
01:00:41ya da çok önemli bir
01:00:43mesaj mı yani bir uçak oraya gittiği
01:00:45zaman? Şöyle,
01:00:47ilk bölümde konuşmuştuk. Bir Gambo
01:00:49diplomasisinden bahsetmiştik. Burada
01:00:51ABD direk savaşacak
01:00:53noktasında bir şeyi
01:00:55söylememiz için erken. Neden erken?
01:00:57İki ülke arasında aslında
01:00:59Hangen'in öldürülmesi süreci
01:01:01sadece bu şeyin sonucuydu. Neden?
01:01:03Daha önce Farsizade öldürüldü.
01:01:05Daha önce Haruri öldürüldü.
01:01:07Daha önce Kasım Süleyman'ı
01:01:09öldürüldü. Bunların hepsi...
01:01:11Duat Şükrü Lübnan'da öldürüldü fakat
01:01:13Beyrut'ta öldürüldü fakat
01:01:15saydığım ilk üç isim
01:01:17bunların hepsi Tahran'da öldürüldü.
01:01:19Zaten bu harp,
01:01:21bu psikolojik harp devam ediyor.
01:01:23Peki ne oldu? Şimdi Hangen'in son öldürülmesi
01:01:25ile beraber... Bu arada psikolojik
01:01:27olmaktan da çıkmış
01:01:29fiili sonuçlar da var. Tam o fiili
01:01:31sonuçlarından bahsedeceğim. Şimdi 7 Ekim
01:01:33sürecinden sonra
01:01:35tüm dünyada Mossad anlatısıyla
01:01:37ilgili bir teleddüt oluştu.
01:01:39Mossad'ın hiçbir şeyden haberi olmadan
01:01:41yaprak kımıldamaz mantığıyla yapılan
01:01:43yaklaşım yerle yeksen
01:01:45oldu demeyeyim fakat çok büyük bir
01:01:47imaj kaybına uğradı.
01:01:49Şimdi aynı şeyi
01:01:51yaparak yani Tahran'ın yümeğinde
01:01:53üstelik Cumhurbaşkanı'nın
01:01:55yemin töreninin olduğu bir günde
01:01:57yani güvenlik zafiyetinin olmaması
01:01:59güvenliğin en üst düzeyde
01:02:01olduğu bir tarihte ve yine
01:02:03Sadabad denilen
01:02:05bir askeri dinlenme
01:02:07lojmanında... Devrim muhafızlarına ait
01:02:09lojmanında... Besic ve devrim muhafızları
01:02:11Zehra Kampı
01:02:13Evet Zehra Kampı'nda ve
01:02:15dediğim gibi Sadabad lojmanlarında
01:02:17burada 70 tane villa var. Bu 70 villanın
01:02:19bir tanesinde ve ikinci katında
01:02:21bakabiliyor musunuz?
01:02:23Bu nasıl bir istihbari
01:02:25noktadır. Yani siz orayı
01:02:27füzeyle vurup
01:02:2910 tane 20 tane
01:02:31nokta atışıyla yapıyorsunuz.
01:02:33Bunun için farklı açıklamalar
01:02:35geldi. Yani Amerikan medyasında
01:02:37bunun işte kamikaze
01:02:39programlarla yapılmış olabileceği ile ilgili
01:02:41gelirken İSA İstihbarat
01:02:43kaynaklarına dayandırılan Kanal 12
01:02:45gibi kanallardaysa bu
01:02:47şeyin daha önce de
01:02:49orada kaldığı için haniye oraya
01:02:51bomba yerleştirildi. 2 ay önce
01:02:53Evet. Aynen bu şekilde yazdılar.
01:02:55Kanet 12 dedi ki
01:02:57böyle bir iddia ortaya attılar.
01:02:59Aslında iddiaların çok anlamı yok. Bu konuda
01:03:01şey yapmayayım. Ama onlar dediler ki 2 ay önce oraya bir bomba
01:03:03yerleştirildi. Haniye oraya girdikten
01:03:05sonra gece 01.30
01:03:07ışıkları kapattığında böyle ayrıntı verdiler.
01:03:09Bu kadar detaylı ayrıntı verdiler. Fakat bu önemli
01:03:11değil. Önemli olan şu. Önemli
01:03:13olan İsrail 7 Ekim'de
01:03:15kaybetmiş olduğu
01:03:17psikolojik üstünlüğü
01:03:19istihbari anlamda tekrar kazandı.
01:03:21Bir Netanyahu'nun avantajı
01:03:23bu oldu. Netanyahu'nun ikinci avantajı burada
01:03:25Haniye'yi suikastçı ediyorsunuz değil mi hocam?
01:03:27Evet. Bu adımla. İkinci
01:03:29aşamada ne oldu? İkinci aşamada
01:03:33eğer Netanyahu
01:03:357 içerisindeki birliği ve beraberliği devam ettirecekse
01:03:37düşmanına karşı bu
01:03:39üstünlüğü kurması gerekiyordu. Yani etrafında
01:03:41Galip gibi kendisinden uzaklaşmak
01:03:43isteyen isimleri de tekrar
01:03:45etrafına toplamış oldu. Ama en önemlisi
01:03:47üçüncü avantajı oldu.
01:03:49O da şu. İran'ı
01:03:51savaşın içerisine çekmek noktasında
01:03:53çok büyük bir adım atmış oldu.
01:03:55İran her zaman, hocam daha iyi
01:03:57biliyordur İran çalıştığı için.
01:03:59Ahtobot doktrini denilen bir doktrin uygulamaya
01:04:01çalışıyor İsrail. Ahtobot
01:04:03doktrini şu. Diyor ki Ahtobot'un
01:04:05başı İran'dır.
01:04:07Hizbullah, Husiler,
01:04:09diğer
01:04:11Suriye'deki milis grupları vs. Bunlar da kollarıdır.
01:04:13Biz ne yapacağız? Biz tepesiyle olacakız.
01:04:15Bu Bernett'in de değil mi hocam? Evet.
01:04:17Nastali Bennett eski başbakan. Evet.
01:04:19Bernett'in bir yaklaşımıydı
01:04:21doktriniydi. Şimdi bu doktrin
01:04:23tekrar bu noktada hayata geçilmiş oldu ve
01:04:25dedi ki ben seni
01:04:27istediğim zaman savaşa çekecek şekilde
01:04:29ben
01:04:31başkentinde
01:04:33en önemli isimlerden bir tanesini öldürebilirim.
01:04:35Ne oldu? İran'ı
01:04:37savaş içerisine çekmek istiyor. Peki İran'ı savaş içerisine
01:04:39çekmezse ne olur? Zaten İsrail'in
01:04:41Netanyahu hükümetinin tek çıkar yolu bu kaldı.
01:04:43Yani
01:04:45uluslararası tüm kurumların raporlarını
01:04:47hocam biliyorsunuz hepsini çevirerek
01:04:49yayınlamaya çalışırım. Hepsindeki
01:04:51mantık şu. Amerika Birleşik
01:04:53Devletleri işin içerisinde olmadan İsrail
01:04:556-7 farklı cephede bir anda
01:04:57savaşması imkansız.
01:04:59Bu noktada işte
01:05:01Kambodja diplomasisini buraya bağlıyorum
01:05:03hocam. Bunun gibi
01:05:05F-22'lerin gönderilmesi vs. gibi durumlarda
01:05:07bu diplomasiyi uygulayarak
01:05:09caydırıcılık oluşturmaya çalışıyorlar.
01:05:11Diplomasinin
01:05:13bittiği bir noktaya doğru geldik. Bunu da nereden
01:05:15anlıyoruz? Yine buraya bağlayayım. Dün akşam yayınlanan
01:05:17Mısır
01:05:19Katar
01:05:21ve
01:05:23Amerika Birleşik Devletleri'nin
01:05:25yayınlamış olduğu son dakika. Gece saat
01:05:271'deki bildiri. O bildiride ne diyor?
01:05:29İki tarafı da
01:05:31problemleri çözmek
01:05:33için 15 Ağustos'ta
01:05:35Kahire'de
01:05:37ya da Doha'da masaya bekliyoruz diyor.
01:05:39Bu
01:05:41Amerika Birleşik Devletleri hala diplomasiyle
01:05:43devam etmek ve Netanyahu'yu
01:05:45bir şekilde durdurmak istiyor. Aksi
01:05:47takdirde bunun bir savaşa dönüşeceğini
01:05:49ve Amerika Birleşik Devletleri'nin bu savaştan
01:05:51kaçamayacağını çok iyi biliyor. Fakat Netanyahu
01:05:53da özellikle o
01:05:55İpek'in yazdığı
01:05:57çeklerle
01:05:5972 defa alkışlayan senatörlere
01:06:01bakmayın. Onların ederi o kadar.
01:06:03O yüzden 72 defa alkışladılar.
01:06:05Fakat Kamala Harris'le
01:06:07görüştüğünde Kamala Harris'in
01:06:09Filistin yanlısı açıklaması karşısında şok oldu.
01:06:11Normalde Trump görüşmesi yokken Amerika
01:06:13ziyaretinde hemen arkasından Trump'la bir görüşme
01:06:15ayarladılar. Yani
01:06:17seçime kadar ne yaparsam
01:06:19yaparım noktasında gelmiş bir Netanyahu var.
01:06:21Eğer Kamala Harris'le şu anda
01:06:23bir miktarda olsun.
01:06:25Sizden alacağım. Tam olarak Netanyahu'nun
01:06:27planı ne hocam? Neyi istiyor?
01:06:29İşin teolojik kısmı
01:06:31var. Onu mu hayal ediyor?
01:06:33Ya da bir an önce Gazze'yi
01:06:35insansızlaştırıp orayı da
01:06:37işgal etmek. Bir taraftan
01:06:39Lübnan'ın kuzeyine, güneyine doğru
01:06:41ilerlemek. Fırsat bu fırsat
01:06:43deyip bunu mu yapmak istiyor hocam? Tam olarak
01:06:45planı nedir yani? Şimdi birkaç
01:06:47hedefi var, planı var.
01:06:49Birisi de
01:06:51bu dediğiniz gibi Filistin'i
01:06:53bir taraftan
01:06:55insansızlaştırmak
01:06:57ve bu
01:06:59ideolojik olan siyonist
01:07:01ideolojik efendim hedefi
01:07:03gerçekleştirmeye çalışmak
01:07:05ama diğer taraftan iç
01:07:07siyasi şeyler de var. Şimdi Netanyahu
01:07:09siyaseten
01:07:11İsrail halkı tarafından da artık istenmiyor.
01:07:13Koalisyon
01:07:15ortakları da devamlı büyük
01:07:17eleştiriler alıyor.
01:07:19Sağdan ayrı eleştiri alıyor.
01:07:21Diğer sol
01:07:23ortaklardan farklı eleştiriler
01:07:25alıyor. Bir de burada
01:07:27Amerika'yla aslında bir taktik
01:07:29şeyi de var, mücadelesi de
01:07:31var. Şimdi Amerika
01:07:33eğer bu son yaptığı açıklamada
01:07:35diplomasi istiyorsa
01:07:37diplomasiyi
01:07:39en iyi şekilde arzu eden ki
01:07:41İsmail Haniye'nin
01:07:43bildiğiniz gibi sadece
01:07:45torunları değil çocukları da
01:07:47şehit edildi. Buna rağmen
01:07:49devamlı diplomasiyi savunan, devamlı
01:07:51diplomasiyi arzu eden
01:07:53efendim bu anlamda da Türkiye'yle
01:07:55çok
01:07:57sıkı ilişkileri devam
01:07:59ettiren İsmail Haniye'ydi. Yani
01:08:01barış eğer isteniyor
01:08:03idiyse Amerika hakikaten burada
01:08:05efendim samimi idiyse
01:08:07o zaman İsmail Haniye'nin
01:08:09öldürülmesine, katledilmesine
01:08:11niye göz yumdu? Şimdi burada
01:08:13farklı bir şey var.
01:08:15Bir taraftan
01:08:17İsrail
01:08:19işte bu kendi
01:08:21iç kamuoyuna yönelik
01:08:23PR yapmak şeyiyle
01:08:25katı bir politika işte
01:08:27Netanyahu'nun politikası takip
01:08:29etmek istiyor ama diğer taraftan da
01:08:31Amerika'yla bu
01:08:33taktik noktasında
01:08:35uyuşmazlık var.
01:08:37Fakat buradan nereye
01:08:39gidilecek? Şimdi tabii
01:08:41Yahya Sinvar yeni seçilen
01:08:43lidere baktığınızda
01:08:45yeni seçilen
01:08:47liderin daha çok
01:08:49tabii Şahin Kanat'tan
01:08:51olduğu, daha çok İsrail ile
01:08:53askeri ve işte silahlı
01:08:55mücadele eden taraf olduğu
01:08:59önümüzdeki süreçte
01:09:01daha çok
01:09:03silaha
01:09:05başvuracağı vesaire gibi
01:09:07bir takım yorumlar da
01:09:09oldu.
01:09:11Yahya Sinvar'ın şeyine bakıldığında
01:09:13hayatına, mücadelesine
01:09:15bu kulvardan
01:09:17geldiği de ortada.
01:09:19Şimdi önümüzdeki süreçte tabii
01:09:21ne olacağına, ne olabileceğine
01:09:23baktığımızda
01:09:25Şimdi ateşkes son dakika gelişmesi
01:09:27var. Ateşkes içinde tarih
01:09:29ve zaman belli olmuş. Onu da
01:09:31belirtelim. 15 Ağustos'ta Doha
01:09:33ve Kahire'de ateşkes
01:09:35görüşmeleri başlayacakmış hocam.
01:09:37Şimdi burada tabii bu ateşkes
01:09:39şeyinde
01:09:41yani
01:09:43şimdi bir Hamas'ın
01:09:45lideri işte
01:09:47başbakanlık yapmış
01:09:49bir
01:09:51lider katledildikten sonra
01:09:53bu ateşkes
01:09:55nasıl şey yapılacak?
01:09:57Netenyahu buna ne kadar
01:09:59teşne
01:10:01olacak veya bu şeyi kabul
01:10:03edecek? Bunlar hepsi tabii muamma
01:10:05bir de tabii şimdi
01:10:07yeni başkan
01:10:09Yahya Sinvar'ın
01:10:11İran'dan daha
01:10:13öyle şey noktasında
01:10:15İlişkide mi?
01:10:17İlişki noktasında daha güçlü
01:10:19bir şey. Onu tabii soralım.
01:10:21Yahya Sinvar fotoğrafını verebilir
01:10:23miyiz? Buyurun.
01:10:2512 numara.
01:10:27Hocamın da belirttiği üzere Yahya Sinvar'ın
01:10:29İran'la ilişkileri son zamanlarda gündeme
01:10:31geliyor. Baktığımız zaman İran
01:10:33medyasında Yahya Sinvar'ı çok
01:10:35iyi bir şekilde karşılıyor. Yani
01:10:37söylemler bir kahramandan sonra bir kahraman
01:10:39geldi. İran böyle karşılıyor.
01:10:41Bir kahramandan sonra bir kahraman
01:10:43geldi. İşte tırnak içinde
01:10:45siyonizm derin bir
01:10:47endişe içinde şeklinde.
01:10:49Bu yönde Yahya Sinvar'ı öven ve
01:10:51onun aslında çok
01:10:53iyi şekilde
01:10:55niteleyen medya içerikleri
01:10:57üretildi. Bu da şunu gösteriyor.
01:10:59İran'ın da bu konuda
01:11:01tabii nasıl tavır alacağı
01:11:03önemli. Fakat deminki
01:11:05konuda şimdi hani İran
01:11:07direkt İsrail'i hedef
01:11:09alır mı meselesi. Şimdi İran
01:11:112500 yıllık bir devlet
01:11:13geleneğine sahip
01:11:15kadim bir devlet. Yani onların
01:11:17stratejisi işte
01:11:19satrancın bile Persler'den
01:11:21İranlılardan çıktığı
01:11:23söylenir. Ki
01:11:25savaş stratejisinde
01:11:27işte jeopolitikte önemli
01:11:29bir kültüre sahip İran.
01:11:31Dolayısıyla İran'ın önünde
01:11:33Irak örneği varken, Suriye
01:11:35örneği varken, Yemen
01:11:37örneği varken İran
01:11:39güçlü bir ittifak
01:11:41yapmazdan direkt İsrail'i
01:11:43hedef almaz. Ama ne yapar?
01:11:45Hocalarımız söyledi
01:11:47işte Mustafa Bey, Hurşit Bey
01:11:49yıpratma savaşı.
01:11:51Bundan sonra
01:11:53yıpratma taktikleriyle işte bir taraftan
01:11:55psikoloji kartı, bir taraftan
01:11:57proksilerini harekete geçirerek
01:11:59bu şeyi deneyecek
01:12:03Burada tabii İran
01:12:05eğer Netanyahu'nun
01:12:07düşmesini şey yapabilirse
01:12:09o konuda bir
01:12:11hani
01:12:13başarı sağlayabilirse düşmesi
01:12:15noktasında, İran bunu
01:12:17tabii şey yapacak
01:12:19kendi halkına karşı
01:12:21PR olarak kullanır.
01:12:23Fakat burada ilginç bir şey
01:12:25İsrail mesela
01:12:27bu Haniye'nin
01:12:29şehit edilmesini ne kadar
01:12:31kullandı mesela? Onu sormak lazım.
01:12:33Hani siz ne kadar?
01:12:35Haniye'nin şehit edilmesinde benim aslında
01:12:37takip ettiğim üç temel noktadan
01:12:39bahsedebilirim. Bundan sonra
01:12:41Hamas, uluslararası diaspora ile
01:12:43bağlantısını nasıl sürdürecek? Birinci parametre
01:12:45bu önemli diye düşünüyorum. İkincisi
01:12:47Hamas'ın mevcuttaki
01:12:49mücadelesi
01:12:51İsrail'in çekmeye çalıştığı yere gelecek mi?
01:12:53Yani bu çok tehlikeli bir durum.
01:12:55İsrail uzun süredir Hamas'ı
01:12:57Daeş'le eşleştirmeye çalışan ciddi
01:12:59çaba içerisinde. Eğer
01:13:01yani Yahya Simvar geldikten sonra
01:13:03yani Yahya Simvar'ın böyle olduğunu söylemiyorum
01:13:05ama böyle bir algı çabası var.
01:13:07Ama bunu yayarla. Propaganda yapmadan
01:13:09radikalleşiyor da. Evet.
01:13:11Tam olarak bunu yapmaya çalışıyorlar. Ya da
01:13:13Hamas'ın içindeki Selefi
01:13:15kanat ne kadar etkili
01:13:17olacak? Bu parametre de çok önemli. Şimdi o zaman
01:13:19ben şöyle de bakayım hocam.
01:13:21Şimdi Yahya Simvar'ın bu
01:13:23meşhur fotoğrafı. 2021
01:13:25yılında evi İsrail
01:13:27uçakları tarafından bombalandıktan sonra
01:13:29o enkazda bu
01:13:31şekilde bir fotoğraf veriyor.
01:13:33Deyimlerinde ise meydan okurcasına.
01:13:35Ve gülüyor da. Tabi bu
01:13:37İsrail'de çok yakından bilen bir kişi.
01:13:39Yıllarca Siyonist hapishanelerinde
01:13:41kalmış. Çocukluğundan beri
01:13:43Filistin'in davasını yürüten bir isim.
01:13:45İbranice'yi biliyor. İbranice'yi biliyor.
01:13:47Ve İsrail'i çok yakın
01:13:49tanıyor. Ve aynı
01:13:51zamanda hapishanelerde çok
01:13:53vakit geçirmiş. Ve
01:13:55işin askeri kanadının bizzat
01:13:57içerisinde hatta İsrail'deki
01:13:59bazı kaynaklar 7 Ekim'deki saldırının
01:14:01planlayıcısının da bu
01:14:03olduğu yönünde bir takım
01:14:05iddialarda bulunuyorlar. Böyle bir şey
01:14:07var mı bilmiyoruz ama bu
01:14:09iddianın da arkasında daha doğrusu bu saldırının
01:14:11planlayıcısının da Yahya Simvar
01:14:13olduğu söyleniliyor. Şimdi
01:14:15tam olarak ne olacak hocam?
01:14:17Şimdi Yahya Simvar geldi.
01:14:19Gazze'de kendisi. Değil mi hocam?
01:14:21Evet. 7 Ekim'den bu yana da
01:14:23hiç kendisine bir İsrail
01:14:25ulaşamadı. Evet.
01:14:27Aranlar listesinde
01:14:29birkaç kez öldürüldüğüne yönelik
01:14:31söylemler bulundu ama teyit edilmedi.
01:14:33Mevcut itibariyle
01:14:35Yahya Simvar'ın tünellerde olduğuna
01:14:37yönelik bazı
01:14:39değerlendirmelerden bahsediliyor.
01:14:41İşte burada dediğim gibi
01:14:43Yahya Simvar geldikten sonra bazı parametreler
01:14:45bence çok önemli olacak. Bunlardan birincisi
01:14:47Hamas'ın uluslararası diaspora ile
01:14:49bağlantısı nasıl devam edecek? Orada
01:14:51Halit Meşal'in o görevi
01:14:53üstleneceği söyleniliyor.
01:14:55Halil el-Hayya isimde
01:14:57şu an ismini yanlış telaffuz ediyor olabilirim.
01:14:59Bir isim daha var. Yahya Simvar'la birlikte
01:15:01onun daha çok birlikte olacağı
01:15:03ve onun bu tür
01:15:05diplomatik temasları onun getireceği
01:15:07söyleniyor. Ama şu an iddia
01:15:09seviyesinde somut olarak bunları
01:15:11henüz teyit etmek mümkün değil.
01:15:13Baktığımız zaman şunu da
01:15:15söylemek gerekiyor. Bu parametreler
01:15:17bence çok belirleyici olacak diyebilirim.
01:15:19Hamas'ın içinde bir selifi akım
01:15:21kanat daha mı belirgin olacak?
01:15:23Ya da uluslararası
01:15:25diaspora ile bağlantısı kesilecek mi?
01:15:27Yoksa İsrail'in baştan beri hedeflediği
01:15:29o tırnak içinde terörizm
01:15:31eşleştirmesine mi yakın bir çizgiye gelecek?
01:15:33Eğer böyle bir şey gelirse
01:15:35bu durumda İsrail için
01:15:37maalesef kazançlı bir tablo
01:15:39ortaya çıkmış olur. İsrail'in yıllardır
01:15:412015-2016'dan
01:15:43sonra da epey mesafe aldığı bir tez.
01:15:45En büyük risk de bu.
01:15:47Ki yeni lider
01:15:49eğer siyasi askeri kanadı
01:15:51tek elinde toplayamazsa
01:15:53içeride bir çözülme olursa
01:15:55İsrail diyecek ki işte bakın
01:15:57size bunlar bir terör örgütüdür
01:15:59demiştim. Bana inanmamıştınız.
01:16:01Bu radikal söylemleri
01:16:03EYK'yı da artıklarında barındırmaya devam ediyorlar.
01:16:05Umarım böyle bir hataya
01:16:07düşeceğiz. Levent Hocam peki Yahya
01:16:09Sinvar'ın İran'la bir doğrudan
01:16:11ya da dolaylı bir
01:16:13irtibatı var mı? Şimdi dediniz ki
01:16:15Yahya Sinvar'ın gelmesi İran'da
01:16:17olumlu karşılandı. Hoş karşılandı.
01:16:19Diğer camiada
01:16:21mesela Arap camiasında
01:16:23nasıl bir
01:16:25karşılık? Şöyle ne bekleniyor?
01:16:27Ya da Yahya Sinvar geldiği zaman
01:16:29gerçekten hani hep Şahin
01:16:31bir kanat
01:16:33geldi. Daha sert bir
01:16:35hamas göreceğiz. O zaman ben
01:16:37ters taraftan
01:16:39cevaplayalım. Diğer tarafa
01:16:41bakalım sorunun. Haması
01:16:43hala siyasi anlamda
01:16:45Filistin'in temsilcisi olarak
01:16:47kabul eden ya da
01:16:49Gazze'nin temsilcisi olarak kabul eden kaç tane
01:16:51Arap devleti var?
01:16:53Bir kısmı zaten Hamas'tan
01:16:55hazletmediğini defalarca
01:16:57kapalı kapılar arkasında
01:16:59dile getirdi. Mahmut Abbas'da
01:17:01biz bu işi daha rahat yapamaz mıyız?
01:17:03Katar'dan başka yok hocam.
01:17:05Bu mu hocam?
01:17:07Eğer bu noktadaysa filen
01:17:09böyle bir miktar daha radikal,
01:17:11bir miktar daha Şahin bir ismin
01:17:13gelmiş olmasından
01:17:15olumlu ve olumsuz anlamda etkilen bir
01:17:17Arap dünyası var. Neden olumlu?
01:17:19Hamas'ın radikalleşeceğine ilişkin
01:17:21kanıları biraz daha arttı ve
01:17:23Mahmut Abbas da artık bu işi yönetelim.
01:17:25Hamas biraz dışarıda kalsın ki biz de burada
01:17:27nefes alalım diyen bir grup vardır.
01:17:29Olumlu olarak
01:17:31şuna da bakabilirler. Evet
01:17:33burada bir mücadele ortaya çıkabilir.
01:17:35İsrail'in bize daha fazla ihtiyacı olabilir.
01:17:37Yüzyıl antlaşmaları, İbrahim Antlaşmaları
01:17:39üzerinden daha yeni bir yapı doğabilir.
01:17:41Suudi Arabistan biraz daha prim
01:17:43yapabilir diyen bir kanat dolmuştur.
01:17:45Olumsuz olarak da şu olabilir ama
01:17:47çatışma büyüyebilir.
01:17:49Hamas tekrar sahaya inebilir.
01:17:51Hamas dış desteği tekrar kuvvetlendirebilir.
01:17:53İran'la olan bu yakınlaşmasını
01:17:55biraz daha
01:17:57Hezbollah, Husiler,
01:17:59Haşişabi üzerinden İsrail daha fazla
01:18:01baskı oluşturabilir ve ABD'nin de
01:18:03bizim üzerimizdeki baskısı artabilir
01:18:05diyen bir Arap Dünyası var.
01:18:07Ben son
01:18:092016'dan bu yana Arap Dünyası
01:18:11ve Hamas'la ilgili belirtici olmadığını düşünüyorum.
01:18:13İsmail Haniye'nin Arap Dünyası'yla
01:18:15biraz daha iletişimi
01:18:17vardı değil mi hocam? Vardı.
01:18:19Aynı şekilde Türkiye'yle de vardı.
01:18:21Gidiyordu, geliyordu
01:18:23hadi tamam diyorlardı.
01:18:25Seçim kazanmış bu adam. Başbakanlık yapmış.
01:18:27Ama şimdiki
01:18:29bir miktar daha radikalliğe kayabilir
01:18:31ve bazı Arap devletleri
01:18:33biz demiştik diyebilir.
01:18:35Hocam belirtti, Arap Dünyası
01:18:37ne zamandan beri bu kadar devletin
01:18:39yükünü kaldırabilecek bir coğrafya haline
01:18:41geldi. O coğrafyalıkların
01:18:43maalesef hemfikir olduğu istisnai konulardan
01:18:45bir tanesi Hamas meselesi.
01:18:47Hocam peki ben size
01:18:49bir soru.
01:18:51Buyurun hocam.
01:18:53Hocam ben çünkü
01:18:55Katar için de bir ayrı bir para kazanacağım.
01:18:57Sipri ve Global Firepower
01:18:59raporlarına göre dünyanın en güçlü 17.
01:19:01ordusu nükleer hariç.
01:19:03Nükleer girerse büyük ihtimalle ilk ona girer
01:19:05İsrail.
01:19:07Ülkesi, ordusu olmayan
01:19:09Filistin'e karşı
01:19:11terör örgütü olarak tanımladığı
01:19:13ordusu olmazsa birileri
01:19:15savunmak zorunda bu ülkeyi.
01:19:17Hamas'ı 10 aydan bu yana
01:19:19yenemedi.
01:19:21Hamas'ın
01:19:23radikalleşmesi ise eğer
01:19:25ordu olarak zaten tanımlıyorlar.
01:19:27Zaten Hamas'a karşı
01:19:29savaştıklarını söyleyip
01:19:31Gazze'yi yerle bir ettiler.
01:19:33Daha ne kadar radikalleşebilirler?
01:19:37Gelmeyecekti de
01:19:39mesela Mahmut Abbas mı gelecekti?
01:19:41Onu mu isterdiniz hocam?
01:19:43Çok muhtemelen. Ben isterdim demiyorum ama
01:19:45Arap dünyası
01:19:47bunu talep eder gibi.
01:19:49Hocam bilinkına da Mahmut Abbas
01:19:51bir de buradan da size ev alalım demediniz mi?
01:19:53Neden yahu da bunu isterdi?
01:19:55Bir devlet başkanı yakışmayacak talihsiz
01:19:57bir açıklama diye anladım. Çünkü
01:19:595 gün sonra buraya geliyor.
01:20:01Biz buradaki açıklamaların daha kıymetli olacağı
01:20:03kenarındayız. Umarım Mahmut Abbas
01:20:05o birlik, beraberlik mesajını verir.
01:20:07Gazze, Batışehir'e bir farkı yoktur.
01:20:09Biz bir aradayız. Katliam'dan
01:20:11bunlar sorumludur mesajını verir.
01:20:13Kucaklayabilir. Kucaklayamazsa
01:20:15çok daha farklı bir durumda olabilir.
01:20:17Haniye'nin
01:20:19iyi kötü söylemleri itibariyle ülkeleri gidip
01:20:21ziyaret edip bir taraftar
01:20:23bir kitle toplayabilme kabiliyeti vardı.
01:20:25Şimdi o kabiliyet oluşabilir mi?
01:20:27Benim bundan yana bir endişem var.
01:20:29Değerli Hocam, ilk bölümde söyledi. Çin
01:20:3112 tane
01:20:33Filistin'de farklı grubu bir araya
01:20:35getirip orada yaparken Mahmut Abbas yine yoktu.
01:20:37Neyi
01:20:39kucaklamasından bahsediyoruz?
01:20:41Yani buraya geldiği konuşmayla mı kucaklayacak?
01:20:43Çok özür dilerim. Siz daha pesimistiniz
01:20:45yani bu anlamda. Şimdi ben hala
01:20:47umutvari konuşmak durumunda
01:20:49hissediyorum kendimi. Çünkü bizim
01:20:51davetlimiz olarak geliyor. Ve biz sadece
01:20:53gerçekten diplomatik anlamda söylem geliştirisini
01:20:55demiyoruz diye umuyorum.
01:20:57Mahmut Abbas'tan radikal bir çıkış beklemiyorum ama
01:20:59güçlü duruş beklemek istiyorum
01:21:01açıkçası. Dediğin doğru
01:21:03inşallah öyle olmaz.
01:21:05Hocam burada suikastin zamanlaması
01:21:07bence çok önemli. Tam da Çin
01:21:09tüm grupları bir araya getirmiş birlik oluşturacakken
01:21:11Haniye suikasta oldu.
01:21:13Yani burada
01:21:15Amerika'nın iradesi var.
01:21:17Bunu gösteriyor.
01:21:19Bu İsrail'in tek başına da yapabileceği.
01:21:21Burada o zaman Netanyahu'nun Amerika
01:21:23ziyareti ve o ziyarette
01:21:25bunun da bir şey olabilir mi hocam?
01:21:29Mustafa Bey şunu gördüm.
01:21:31Çin'le İsrail ilişkilerinin de yavaş yavaş
01:21:33gerilebileceğine yönelik
01:21:35projeksiyonlardan bahsediliyor bu olay sonrasında.
01:21:37Bu durumda
01:21:39Amerika'nın işine gelmiş oluyor.
01:21:41Başta ne demiştik programın başında?
01:21:43Büyük güç rekabeti dönemindeyiz.
01:21:45Yani bu alt bölge sistemlerindeki
01:21:47konular, dosyalar
01:21:49bu büyük güç rekabetinden
01:21:51kesinlikle bağımsız değil.
01:21:53Dolayısıyla biz bu Haniye suikastinde bile
01:21:55büyük güç rekabetindeki
01:21:57stratejilerin hedeflerini ya da araçlarını
01:21:59görüyoruz aslında.
01:22:01Hocam siz Katar için ayrı bir parantez açalım.
01:22:03Yani sadece dediniz ki Hamas
01:22:05tek Katar.
01:22:07Katar'ın özelliği ne hocam?
01:22:09Bugün mesela yine Haniye de orada yaşıyordu.
01:22:11Orada defnedildi.
01:22:13Naze merasimi orada yapıldı.
01:22:15Ve aynı zamanda Katar emirinin o başına
01:22:17takmadığı o şey
01:22:19bir nevi intikam mesajı gibi
01:22:21ya da bir yaz mesajı gibi.
01:22:23Emir'in babası da oradaydı.
01:22:25Yani Hamas'la
01:22:27Katar arasındaki bu yakınlık
01:22:29bir var mı?
01:22:31Bir teolojik
01:22:33pantuk üzerinden gitmek istemiyorum.
01:22:35Yani sünni şeyi vesaire meselesine girmek istemiyorum açıkçası.
01:22:37Fakat
01:22:39böyle bir gerçeklik var.
01:22:41Tırnak içerisinde
01:22:43sürecin başlangıcından itibaren bakın
01:22:45Amerika Birleşik Devletleri yüksek oranda
01:22:47Katar'ı muhatap olarak kabul etti.
01:22:49Hem ara buluculuk süreçlerinde
01:22:51bir nebze olsun
01:22:53Mısır devreye girmeye çalıştı.
01:22:55Fakat Mısır Hamas tarafından
01:22:57yani Sisi daha doğrusu Hamas tarafından
01:22:59çok makbul görülmediği için tırnak içerisinde
01:23:01tekrar Katar'a dönmek zorunda kaldılar.
01:23:03Dün akşam yapılan son açıklamada
01:23:05üç ülkenin fark ettiyseniz
01:23:07Katar Dışişleri Bakanlığı tarafından paylaşıldı.
01:23:09Bu nedenle Katar'la Hamas'ın yakınlığını
01:23:11hem diplomasi anlamında
01:23:13hem de biraz daha samimi gönül bağ anlamında
01:23:15ortaya koymak gerekir.
01:23:17Bunun haricinde dediğim gibi teolojik kısmına girersek
01:23:19bu belki biraz
01:23:21gereksiz bir söylem olur. Böyle bir ortamda
01:23:23ben işte sünni şey ve bu tür kavramlara
01:23:25girilmez taraftarı değilim.
01:23:27Katar biraz kontrol altında tutulabilecek bir devlet.
01:23:29Katar'da yaşayan Katar nüfusuna baktığınız zaman
01:23:31Katar coğrafyasındaki
01:23:33Amerikan üslerine, Amerikan kuvvetlerine
01:23:35baktığınız zaman
01:23:37sürgün yeri gibi gözüküyor.
01:23:39Hamas'lı üst düzey
01:23:41kişiler açısından. Ben her yerin orada
01:23:43çok mutlu olduğunu düşünmüyorum.
01:23:45Yani Gazze'de olmak isterdi,
01:23:47ülkesinde olmak isterdi. Düşünsenize bir ömür
01:23:49mülteci kampında başlıyor ve
01:23:51sürgünde hayatını kaybediyor, şehit oluyor.
01:23:53Katar güvenli bir liman.
01:23:55Hocam biraz da
01:23:57sizden alalım hocam.
01:23:59Yahya Simvar'la Hamas
01:24:01ve Hamas'ın İran'la
01:24:03yakınlaşması daha da
01:24:05artar mı? Ya da İran'ın doğrudan
01:24:07Hamas'a desteği.
01:24:09Hocam diyor ki
01:24:11Yahya Simvar'ın gelmesi İran'da olumlu
01:24:13karşılandı.
01:24:15Şimdi tabii demin
01:24:17mevzu bahsettik.
01:24:19İran'ın bundan sonraki
01:24:21stratejileri ne olabilir diye.
01:24:23İran tabii
01:24:25proksileri yoluyla
01:24:27bu yıpratma
01:24:29harbini, taktiklerini
01:24:31işte psikolojik harbi
01:24:33bu belli artık.
01:24:35Bu çerçevede de
01:24:37Yahya Simvar
01:24:39İran için
01:24:41olumlu bir figür
01:24:43denilebilir.
01:24:45İşte hem
01:24:47İran'ın bu
01:24:49Hezbollah bağlamında
01:24:51İsrail'e karşı
01:24:53yürüteceği mücadele
01:24:55noktasında
01:24:57hem Yahya Simvar'ın
01:24:59kendisi hem de İran
01:25:01açısından bir
01:25:03ortak nokta
01:25:05olumlu şey olmuş olabilir.
01:25:07Ben bunun olabileceğini
01:25:09de düşünüyorum.
01:25:11Tabii
01:25:13şimdi bu
01:25:15ayın 15'inde mi dediniz?
01:25:17Evet 15'inde
01:25:19Ateşkes görüşmeleri Doha ve
01:25:21Kahire'de.
01:25:23İlk sınavı
01:25:25Yahya Simvar burada verecek.
01:25:27Burada artık daha net verilerle
01:25:29değerlendirme
01:25:31imkanımız olacak.
01:25:33Ne kadar işte
01:25:35barış yanlısı olacak
01:25:37veya ne kadar diplomasiye
01:25:39ağırlık verecek, önem
01:25:41verecek ama görünün o ki
01:25:45bundan sonra
01:25:47yani artık
01:25:49tabii
01:25:51Amerika'nın burada büyük bir
01:25:53hani işte bu
01:25:55krizi artık bitirelim.
01:25:57Seçimler var Amerika'da.
01:25:59Ondan sonra işte
01:26:01diğer
01:26:03bu bölgedeki
01:26:05Hürmüz Boğazı'ndaki
01:26:07ticaret vs.
01:26:09daha fazla
01:26:11ekonomiye, batının ekonomisine
01:26:13zarar vermesin
01:26:15bağlamında bir şey
01:26:17uygularsa
01:26:19bir taktik, bir strateji
01:26:21uygularsa bu barış görüşmelerinde
01:26:23onu bilemiyorum tabii.
01:26:25Ama mevcut durum devam ederse
01:26:27mevcut durumda
01:26:29görünen o ki
01:26:31İran'ın
01:26:33bu yıpratma savaşları
01:26:35işte psikolojik
01:26:37taktikleri devam edecek. Bu çerçevede
01:26:39de
01:26:41Hamas'ın Yahya Simvar
01:26:43başkanlığında
01:26:45daha çok
01:26:47bu tür İsrail'i
01:26:49barış yapma şeklinde değil de
01:26:51daha çok
01:26:53Hamas'ı öne çıkarma şeklinde değil de
01:26:55daha çok mücadeleyle
01:26:57geçebileceğini şu anda
01:26:59söyleyebiliriz ama
01:27:01ilk test orada olacak. Ama ilk test 15 Ağustos'da
01:27:03olacak diyorsunuz yani. 15 Ağustos'da orada göreceğiz.
01:27:0515 Ağustos'tan önce göreceğiz
01:27:07büyük ihtimalle.
01:27:09Nasıl yani hocam? Şartlar karşılıklı olarak
01:27:11birbirine bildirilecek.
01:27:13En büyük uzlaşmazlık
01:27:15çıkacak. Rehine konusunda bir uzlaşmazlık çıkmaz.
01:27:17Büyük ihtimalle eğer savaşın
01:27:19sonuna erdirileceği konusunda
01:27:21iki tarafta ikna olursa ki
01:27:23arada
01:27:25ciddi ülkeler olduğu için ikna olacaklardır.
01:27:27Olacaklardır.
01:27:29Fakat Gazze'nin savaş sonrası yönetimiyle
01:27:31ilgili çok ciddi arada bir
01:27:33kaos var. Amerika Birleşik Devletleri
01:27:35ve İsrail, özellikle İsrail
01:27:37orada uluslararası bir yapının kurulmasını
01:27:39bir askeri yapının olmasını
01:27:41bir sürü istiyor. Daha sonra ise
01:27:43Gazze'nin Mahmut Abbas
01:27:45yönetimine devredilmesini istiyor.
01:27:47Asıl amaç bu.
01:27:49Hamas bunu kesinlikle
01:27:51kabul etmeyecektir.
01:27:53Hamas bunu kesinlikle kabul etmeyecektir.
01:27:55Bakın
01:27:57şimdiden bir öngörü olarak söylüyorum.
01:27:59Ben tutacağını düşündüğüm için
01:28:01rahatlıkla söylüyorum.
01:28:03Bu noktada kesinlikle uzlaşamayacaklar.
01:28:0515 Ağustos'tan önce bile
01:28:07bu konu gündeme gelecek.
01:28:09Büyük ihtimalle uzlaşmaya giden süreçte
01:28:11daha gitmeden önce bu noktada tıkanacak.
01:28:13Zaten Yahya Sinvan'ın gelmesi
01:28:15İsrail'de de çok sert karşılandı.
01:28:17Açıklamalar çok sertti.
01:28:19Çünkü hayatının kaybettiğine inanan
01:28:21milyonlarca İsrail'i vardı.
01:28:23Bir anda çıktı lider olarak açıklandı.
01:28:25Demek ki yine Wilmotsat başarısızdı.
01:28:27Yine İsrail ordusunun başarısızdı.
01:28:29Yine Netanyahu'nun yalanları.
01:28:31Bu bir defa ortaya çıkmış oldu.
01:28:33Asıl mesele, merak ettiğim konu şu.
01:28:3515 Ağustos kaç gün var?
01:28:37Bir hafta kalmış.
01:28:39Biz bir haftaya kadar İran'dan bir
01:28:41misilleme görecek miyiz?
01:28:43İsrail'i biraz daha sıkıştıracak.
01:28:45Biraz rahatsız edecek.
01:28:47Gerçekten bizim de barışa ihtiyacımız var.
01:28:49Dedirtecek bir hamle.
01:28:51Şimdi gelmeyecekse, ne zaman gelecek?
01:28:53Samimiyetini bir devletin
01:28:55sorgulamak haddimize değil.
01:28:57Ama sadece vekil aktörler
01:28:59üzerinden, hatta Kıbrıs'ı
01:29:01bile hedef alacak cümlelerle
01:29:03siz savaşın
01:29:05alanını genişletmeye gayret ettiğiniz zaman
01:29:07bu kimin işine gelir?
01:29:09Propaganda önemli.
01:29:11Rejim ihrac etmeyi planlayan bir devletin
01:29:13yapma zorunluluğu var zaten.
01:29:15Ama eğer yine fos çıkarsa,
01:29:17yine arzu edilen hedefleri vurulamazsa,
01:29:19kimse de herhalde aramızda Tel Aviv'e
01:29:21gitsin, sivilleri vursun demiyordur zaten.
01:29:2340 bin sivile yakın insan
01:29:25hayatını kaybetti. 100 bin kişi belki de
01:29:27şehit oldu. Daha
01:29:29binaların altında insanlar var.
01:29:31Yenisi olmasın. Ama eğer
01:29:33sürekli Filistin,
01:29:35Batı Şeria'da, Gazze'de sıkıştırılacaksa,
01:29:37Hamas oraya 15 Ağustos'ta
01:29:39eli kolu bağlı götürülecekse,
01:29:41İsrail'i sıkıştırmak gerekmez mi?
01:29:43İsrail tarafı şunu demesin mi?
01:29:45Eğer biz barışa ulaşamazsak,
01:29:47ateşkes çıkmazsa,
01:29:49bizim de çok önemli isimlerimize suikastler
01:29:51düzenlendi. Çok önemli büyük
01:29:53erşidlerimiz büyük tehdit altında,
01:29:55çok önemli diplomatlarımız
01:29:57demiyorum vurulsun diye ama
01:29:59risk altında.
01:30:01Eğer bu olmazsa İsrail oraya elini kolunu
01:30:03sallayarak gitmeye devam edecek.
01:30:05Bugün değilse ne zaman diye soruluyor ya.
01:30:07Hocam bu durum İran içinde de aslında tartışılıyor.
01:30:09Hem bürokratisi seviyesinde hem
01:30:11eski diplomatlar yazılarında bunu
01:30:13belirtiyor. Yani sürekli esnek
01:30:15olmak nereye kadar diyor.
01:30:17Biz bunu Nisan'da Şam konsolosluk
01:30:19vuruldu. Ona düzgün bir cevap
01:30:21verildi ama bu yeni
01:30:23angajman oluşturuldu. Angajman kuralları
01:30:25yeniden belirlendi diye söyleniyor ama buna rağmen
01:30:27yine Tahran'da üst düzey bir siyasi
01:30:29lider, misafir bir siyasi lider
01:30:31suikaste kurban gidiyor diyor.
01:30:33Biz bu durumu sürekli esneklikle
01:30:35bırakırsak evet
01:30:37Bölgesel savaşa girmeyelim diye çekiniyoruz ama
01:30:39bu esneklik de bizi bölgesel savaşa götürebilir.
01:30:41Yani caydırıcı bir şeyler
01:30:43ortaya koymamız gerekiyor.
01:30:45İran içinde de böyle bir şey var.
01:30:47Hussiler bile İran'dan bağımsız tavır
01:30:49sergileyebiliriz diyebilecek cüreti
01:30:51gösterdi bana sorarsanız. Bunlar normal
01:30:53değil. İran'ın bu cevabı
01:30:55iç kamuoyuna
01:30:57olarak bir mesaj şeklinde vermesi
01:30:59lazım ama dışarıda önce kendi
01:31:01vekil aktörünü bir ikna etmesi lazım tekrar.
01:31:03Sonra gelip bizi de ikna etmesi lazım.
01:31:05Bizim masamıza meze olmayacak
01:31:07bir harekette bulunması lazım.
01:31:09Hocam zaten gösterir.
01:31:11İzbullah da yakın zamanda gösterebilir.
01:31:13Zaten Lübnan tarafında da
01:31:15çatışmalar devam ediyor.
01:31:17Gerilimin son arttığı nokta neydi?
01:31:19Galon tepelerine atılan, işgal altındaki
01:31:21bir bölgeye atılan, aslında İsrail toprakları
01:31:23olmayan bir noktaya atılan bir füzeyle
01:31:2512 kişinin, sanırım 8 tanesi çocuktu.
01:31:27Meclisler Şems.
01:31:29Bunların öldürülmesiyle ilgili.
01:31:31İzbullah bunu kabul etmedi.
01:31:33Saldırıyı ben yapmadım dedi.
01:31:35İzbullah asla yaptığı hangi bir saldırının
01:31:37sorumluluğundan asla kaçmamış.
01:31:39Yani 1970'lerde
01:31:41ortaya çıkan bir yapıdan bahsediyoruz.
01:31:4374 İç Savaşı'yla beraber artık
01:31:45ete kemiğe bürünmüş bir yapıdan bahsediyoruz.
01:31:47Tarihi boyunca hiçbir zaman bundan kaçmamış bir
01:31:49hayır ben yapmadım dedi.
01:31:51Yapmadım dedi. Bu bir kırmızı
01:31:53bayrak operasyonuydu.
01:31:55Kırmızı bayrak. İsrail'in büyük ihtimalle
01:31:57kendi yaptığı. Neden?
01:31:59Tabii ki yapmıyor.
01:32:01Kendi kendisi o zaman
01:32:03bu saldırıyı gerçekleştirdi.
01:32:057 Ekim'in gelişmesi,
01:32:07yayılması o Hannibal Doctrine
01:32:09diye bir şey çıktı sonrasında.
01:32:11Hatırlıyor musun hocam? İki ay önce Hannibal Doctrine'i
01:32:13çok detaylı bir şekilde anlatmıştım burada.
01:32:15Bu süre. Şimdi
01:32:17İsrail'in
01:32:19savaşı yayılmaktan
01:32:21az önce bu şeyi söyledim. Ama şu noktaya geleceğim.
01:32:23Şimdi İzbullah ben yapmadım diyor.
01:32:25Ama
01:32:27ABD çıkıp diyor ki
01:32:2951. maddeyi kullanabilirsin.
01:32:3151. madde sadece misilleme.
01:32:33Peki yani
01:32:35bu nasıl bir zorlama ki?
01:32:37Normalde şunu demen lazım. Senin
01:32:39misilleme hakkın yok. Haniye suikastini
01:32:41de kabul etmedi. Ben yaptım demedi.
01:32:43Hiçbir
01:32:45açıklama gelmedi. Peki Haniye suikastini
01:32:47İsrail kabul etmiyorsa 51.
01:32:49madde nasıl uygulanacak? Normal şartlarda kanıtlarını
01:32:51ortaya koyması lazım Birleşmiş Milletler
01:32:53Genel Kurulu'nda. Daha sonra da İsrail'in
01:32:55bunu kabul etmiş olması lazım. Ama Amerika diyor ki
01:32:57tamam diyor yap ama
01:32:59açık açık böyle söylüyor. Yap ama
01:33:01çok büyük bir şey olmasın. Misilleme hakkını kullan.
01:33:03Kuvvet gazeteleri yazdı galiba değil mi böyle bir şey?
01:33:05Evet. El Vatan.
01:33:07Gerilimi sınırlı tutalım.
01:33:09Zorlayıcı.
01:33:11Mustafa Bey burada şu soruyu da sormak gerekmez mi?
01:33:13Adem Bey.
01:33:15Pardon Adem Bey.
01:33:17Şey
01:33:19İsrail neden bunu kabul etmiyor?
01:33:23Hani yeni
01:33:25vurdum demiyor.
01:33:27Hocam şöyle bir
01:33:29durum var. Yani İsrail'in
01:33:31İran içindeki tüm operasyonlarını kabul etmiyor.
01:33:33Yani bu bir doktrinin temel
01:33:35karakteristiği. Yani kamusal
01:33:37alanda hiçbir şekilde yapılan örtülü
01:33:39operasyonları, suikastları, sabotajları
01:33:41ya da faili meçhulların hiçbirini
01:33:43Bu ama bir terör şey değil midir? Kabul etmiyor.
01:33:45Terörist taktiği değil midir?
01:33:47Sonuç olarak
01:33:49resmi olarak kabul etmiyor.
01:33:51Kamusal alanda hiçbir şekilde sorumluluğunu
01:33:53üstlenmiyor. Yani baktığımız zaman
01:33:552020'deki Muhsin Fahrizade'yi de
01:33:57üstlenmedi. İşte
01:33:59Heneye'yi de üstlenmedi.
01:34:01Salih Aruri'yi biraz
01:34:03doğrudan çarptı.
01:34:05Yanlış hatırlamıyorsam.
01:34:07Salih Aruri'yi üstlendi. Ama
01:34:09Tahran içindekileri genelde, yani karakteristik
01:34:11olarak üstlenmiyor. Böyle bir hocam
01:34:13şey var.
01:34:1551. Cumhuriyete devreye girmesin, misilleme hakkı da olmasın
01:34:17diye kabul etmiyor. Zaten
01:34:19girdiği zamanda ne olacağına dair o kadar
01:34:21belli bir tablo var ki.
01:34:23Demek ki ABD, Adem Hoca'nın belirtildiği gibi.
01:34:25Arzu ettiği zaman ön açıyor.
01:34:27Arzu ettiği zaman tamam. Şimdi zaman değişiyor.
01:34:29Peki ben bir şey soracağım hocam. Siz İran'ı çok iyi biliyorsunuz.
01:34:31İran'ın askeri varlığı
01:34:33yani buna karşılık verebilecek düzeyde mi?
01:34:35Ya da kağıttan kaplanma?
01:34:37Şimdi günlerden beri bu konuşuluyor.
01:34:39İran acaba kağıttan kaplan mı?
01:34:41Yani bu gösterilerin ötesinde olmayan
01:34:43bir şey mi? Sadece bizim
01:34:45tanıtımlarda gördüğümüz, afişlerde
01:34:47gördüğümüz bir İran mı?
01:34:49Çok uzman da, uzmanlığını
01:34:51zaman zaman tartışılır ama
01:34:53İran istese İsrail'i
01:34:55yerle bir eder, dümdüz eder.
01:34:57Kendileri de öyle söylüyorlar.
01:34:59Ve gerçekten böyle bir durum var mı hocam?
01:35:01Şöyle bir şey var. Hem bunu Amerikan kaynakları,
01:35:03istihbarat değerlendirme raporları,
01:35:05batılı birçok uluslararası kaynaklar da
01:35:07bunu teyit ediyor. İran bölgedeki en büyük
01:35:09füze cephanesine
01:35:11sahip. Bu çok net bir gerçeklik.
01:35:13Ve balistik füzeler olmak üzere.
01:35:15Rusya'ya bile füze veriyor.
01:35:17Rusya'ya bile balistik füze verebilecek
01:35:19bir durumdan bahsediyoruz.
01:35:21Keza Kamikaze İHA'dan da aynı şekilde.
01:35:23Yani bölgede balistik füze ve
01:35:25Kamikaze İHA konusunda İran'ın ciddi
01:35:27bir cephanesi var.
01:35:29Ama bunu uygulaması,
01:35:31bu irade meselesi biraz.
01:35:33Yani biz buna ne çok
01:35:35kağıttan kaplan diyebiliriz,
01:35:37ne de yerle bir eder
01:35:39diyebiliriz. Yani ikisinin
01:35:41ortasında bakmamız gerekiyor. Biraz daha
01:35:43gözlemci olmak
01:35:45gerekiyor bu durumda. Yani
01:35:47çok abartmamak da gerekiyor.
01:35:49Yani çok düşük de görmemek
01:35:51gerekiyor.
01:35:53Çünkü biz mesela
01:35:5513 Nisan'daki saldırıyı ben örnek olarak
01:35:57sunmak istiyorum. 13 Nisan'daki saldırıda
01:35:59300'e aşkın asimetrik
01:36:01kapasite unsuru kullanıldı. İşte balistik
01:36:03füzeler kullanıldı. Kamikaze
01:36:05İHA'lar kullanıldı. Seyir füzeleri kullanıldı.
01:36:07Ve bunlar Ramon Üssü,
01:36:09Nevatim Üssü, Dimona Nükleer
01:36:11Tesisi, Golan Tepelerindeki
01:36:13üstlerin bazılarını vurdu.
01:36:15Her ne kadar uluslararası kaynaklar bunu çok fazla
01:36:17gündeme getirmese de bu savaş başlıklarının
01:36:19biz bunları vurduğunu ben kendim
01:36:21açık kaynak araştırmalarında teyit edebildim.
01:36:23Yani uydu görüntülerinden de buraların
01:36:25vurulduğunu gördük. Ama burada irade
01:36:27meselesi. Yani biz bu şiddetin
01:36:29gerilimini yükseltmek istiyor muyuz?
01:36:31İstemiyor muyuz? Eğer irade
01:36:33ister böyle bir irade oluşursa
01:36:35şu bir gerçek
01:36:37Demir Kubbe de
01:36:39etkisiz kalır. Bu bir gerçek. Bunu
01:36:41eğer İran iradesini
01:36:43koysa. Bunu yanlış anlamıyorum.
01:36:45Gerçekten bir irade ortaya
01:36:47koyarsa. Mesela şu an en yakın
01:36:49zamanda Netanyahu bir açıklama yaptı.
01:36:51Çok cepheli bir savaş içindeyiz. Aslında
01:36:537 Ekim'den önce de
01:36:55İsrail güvenlik araştırmacılarının
01:36:57işte bürokrasisinin uzmanlarının
01:36:59böyle bir endişesi vardı. Şunu dile getiriyorlardı.
01:37:01Biz bir kıyamet
01:37:03senaryosuyla karşı karşıya kalabiliriz. Nedir bu
01:37:05kıyamet senaryosu? Aynı anda tüm
01:37:07vekil güçlerin İsrail'e hedef alması. Aynı zamanda
01:37:09İran'ın da hedef alması. Böyle
01:37:11bir senaryo uzun süredir İsrail'in
01:37:13güvenlik tehdit değerlendirmelerindeki
01:37:15en öncelikli tehditler arasındaydı.
01:37:17Nitekim 7 Ekim'de buna benzer bir şart
01:37:19oluştu. Ama o gün o İran
01:37:21Aksa Tufanı'nda
01:37:23bu kapasite ve kabiliyetleri
01:37:25doğrudan kullanmadı.
01:37:27İrade göstermedi. Mesela Aksa Tufanı'nda
01:37:29bunu gayet yapabilirdi. Ama yapmadı.
01:37:31Kim? Yumuşakkanlı tespit edilmişti.
01:37:33Oradan sızılmıştı.
01:37:35Mossad'la ilgili algı ortadan kalkmıştı.
01:37:37O yüzden yalnız sorgulanır hale gelmişti.
01:37:39Belki de konuşulan konu
01:37:41hayata geçecekti. Kıyamet günü senaryosu
01:37:43o gün gerçekleşebilirdi. O korktukları,
01:37:45o bekledikleri en büyük tehdit.
01:37:47Ama şimdi 13 Nisan'da bir saldırı yapıldı.
01:37:49Şimdi saldırıya bakıyoruz. Kullanılan
01:37:51balistik füzelerin hepsi sıvı yakıtlı balistik füzeler.
01:37:532007 yılına kadar.
01:37:55Çok eskiye gidiyor Kadir İmat füzeleri
01:37:57dediğimiz. Elde kaldı herhalde
01:37:59onları atalım demişler. Bu füzeleri kullanıyorlar.
01:38:01O da neden? Çünkü elde kalmış. Bunlar
01:38:03sıvı yakıtlı füzelerin şöyle bir durumu var.
01:38:05Hızlıca eğer tüketilmezse
01:38:07ellerinde patlayabiliyor.
01:38:11Sıvı yakıtlı füzeler
01:38:13eskidikçe sorun oluyor. Ellerinde patlayabiliyor.
01:38:15Yani bildiğiniz güvenlik sorunları
01:38:17oluşturabiliyor. Dolayısıyla ne yaptılar?
01:38:19Bunları yenilemek için 13 Nisan'da
01:38:21bunu yaptılar. Arasında
01:38:23birkaç tane balistik füze kullandı ki
01:38:25onlardan içinde Hayber Şeken balistik füzesi
01:38:27bence çok önemli bir füze. Onun
01:38:29savaş başlığı manevra
01:38:31yapabiliyor. Yani hava savunma sistemlerini
01:38:33yakalamamasına neden oluyor bu
01:38:35hızlı manevralarından ötürü. Nitekim
01:38:37onlar zaten o üstleri vurdu. Ama
01:38:39birkaç tane 10 tane. Onlar demir kubbeye
01:38:41geçebiliyor o zaman. Onlar geçebiliyor. Çünkü
01:38:43neden? Attığı savaş başlığı
01:38:45demir kubbe içine girdiği zaman o
01:38:47kadar yüksek hızlarda manevra yapıyor ki
01:38:49hava savunma sistemi
01:38:51tespit edemiyor bu hızlı ani
01:38:53değişiklikleri.
01:38:55Hipersonik bir füze değil
01:38:57ama atmosferden
01:38:59içeri girerken gösterdiği hız
01:39:01hızlarda. Dolayısıyla
01:39:03hipersonik hızlarda ani hareketler yaptığı için
01:39:05sapmalar yaptığı için demir
01:39:07kubbe bunu önleyemiyor. Böyle bir gerçeklik
01:39:09var. Nitekim o üstleri vuran da o
01:39:11katı yakıtlı füzeler. Şimdi ben şunu
01:39:13soruyorum. İran gerçekten İsrail'e
01:39:15ciddi bir iradeli bir karşılık
01:39:17verecekse işte bu katı yakıtlı balistik
01:39:19füzeleri kullanırsa o zaman
01:39:21diyebilirim ki gerçekten yerle bir edebilir.
01:39:23Yeni sezon füzeleri kullanırsa
01:39:25yeni sezon. Aynen tam olarak öyle hocam.
01:39:27Hem yeni sezonu kullanması lazım
01:39:29hem de katı yakıtlı balistik füzeleri kullanması
01:39:31lazım. Aynı zamanda vekil
01:39:33güçleri de tamamıyla işin içine
01:39:35dahil etmesi lazım. Baştan beri İran
01:39:37ne diyor? Devrimden bu yana diyor ki
01:39:39bizim direniş ekserini
01:39:41doktörlüğümüz var. Güvenlik doktörlüğünü tırnak içinde.
01:39:43Buna göre biz Tahran'ın güvenliğini
01:39:45Bağdat'tan başlatıyoruz. Şam'dan
01:39:47başlatıyoruz. Yemen'den
01:39:49başlatıyoruz diyor. Şimdi
01:39:51Şii Hilali. Evet Şii Hilali.
01:39:53Bunu bu şekilde adlandırıyor.
01:39:55Kudüs ve bunu hep Kudüs ile eşleştiriyor.
01:39:57Bu kadar Kudüs ile eşleştiriyorsun
01:39:59ama nihayetinde Tahran'ın güvenliğini
01:40:01gözetiyorsun. Geldiğimiz noktada
01:40:03ne? Bugün Tahran'da güvenli değil.
01:40:05Mustafa Bey araya gideceksiniz.
01:40:07Araya gideceğim hocam. Hepsini konuşuyoruz.
01:40:09İsrail'in elinde nükleer silahı olduğunu da
01:40:11unutmayalım. İran'ın elinde
01:40:13Evet şu an %60
01:40:15oranında uranyum zenginleştirme oranı
01:40:17%80'e yaklaştırdı bir ara.
01:40:19Son Sip raporuna göre 80 ile
01:40:21120 arası nükleer balistik
01:40:23füzesi var. İran'ın elinde diyoruz. Hayır.
01:40:25İsrail'in elinde.
01:40:27Rusya'nın İran'a verme
01:40:29durumu olabilir mi?
01:40:31Tabii ki olabilir.
01:40:33Böyle bir riske girerler mi?
01:40:35O aşamaya gelir mi?
01:40:37Bence henüz gelmedi.
01:40:39Ukrayna savaşına bağlı olarak mümkün olabilir.
01:40:41Kısa bir reklam. Reklamdan sonra devam ediyoruz.
01:40:43Evet akşam baskısının
01:40:45son dilimindeyiz.
01:40:47Bugün de tabi biraz da
01:40:49Rusya'da yer açacağız.
01:40:51Çünkü Rusya Ukrayna hattında
01:40:53farklı gelişmeler yaşanmaya
01:40:55başlandı. Özellikle Ukrayna
01:40:57Rusya'nın içine doğru girdi.
01:40:59Bin askeriyle birlikte
01:41:01Kurs denen o bölgede
01:41:03biz Ukrayna askerlerini
01:41:05görmeye başladık.
01:41:07Tabi bir taraftan da hemen gözler
01:41:09Rusya'ya çevrildi.
01:41:11Şu haritada ekranlarınıza geliyor.
01:41:13Hocam biz 4-5 ay öncesinde
01:41:15Ukrayna asker
01:41:17bulamıyor
01:41:19diye haberler okuyorduk.
01:41:21Hatta paralı askerler ilanlar
01:41:23verilmişti. Ne oldu da
01:41:25bir anda Ukrayna
01:41:27Rusya'nın içine doğru
01:41:29ilerlemeye başladı.
01:41:31Bazı köyleri, bazı yerleşim alanlarını
01:41:33ele geçirdi.
01:41:37Sadece güneyde değil
01:41:39kuzeyde de işler karışık.
01:41:43Ukrayna uzun zamandır
01:41:45Amerika'yı, Avrupa'yı
01:41:47eleştiriyordu. Silah yardımı
01:41:49noktasında, gerekli
01:41:51füzelerin verilmesi noktasında
01:41:53veya gerekli
01:41:55silah teçhizat
01:41:57malzemesinin verilmesi noktasında
01:41:59eleştiriler yapıyordu.
01:42:01Bir taraftan da bu dediğiniz gibi asker bulamıyoruz
01:42:03noktasında
01:42:05bunları koz olarak
01:42:07kullanıyordu. Fakat
01:42:09son dönemde
01:42:11Biden'ın
01:42:13büyük bir askeri yardımı
01:42:15onayladığını biliyoruz.
01:42:17Almanya,
01:42:19Fransa hatta medyaya da
01:42:21yansıdı.
01:42:23Rusya ile savaşı göze alacak
01:42:25derecede
01:42:27askeri yardımlara başladığını
01:42:29gördük.
01:42:31Bunun
01:42:33bir sebebi de
01:42:35bir Avrupa
01:42:37savaşının
01:42:39patlama tehlikesi.
01:42:43Ukrayna'dan sonra Rusya'nın bunu
01:42:45Polonya'ya yayması
01:42:47ve ondan sonra bir Avrupa
01:42:49savaşına
01:42:51evrilme tehlikesi
01:42:53ortaya çıkınca
01:42:55Amerika ve Avrupa'nın
01:42:57daha fazla
01:42:59silah yardımına
01:43:01başladığını gördük.
01:43:03Bu silah yardımlarının etkisini
01:43:05görüyoruz şimdi.
01:43:07Hakikaten
01:43:09hem füzeler
01:43:11anlamında
01:43:13bilirsiniz bu füzeler
01:43:15ve
01:43:17hava gücü
01:43:19silahlarını
01:43:21bu son yapılan
01:43:23özellikle Amerika'nın
01:43:25son yaptığı silahlanmanın
01:43:27yansımalarını görüyoruz.
01:43:29Bunun sonuçları.
01:43:31Peki daha da ilerler mi
01:43:33hocam?
01:43:35Rusya-Ukrayna cephesinde
01:43:37yeni çünkü F-16
01:43:39savaşçakları da verildi.
01:43:41Bunun daha da ilerisi gelir mi?
01:43:43Bir taraftan da hava hakimiyeti
01:43:45konusunda bir üstünlük
01:43:47sağlandı mı şu an?
01:43:49Rusya'nın, Ukrayna'nın
01:43:51hava hakimiyeti ne durumda şu an?
01:43:55Özellikle Avrupa Birliği
01:43:57ülkeleri tarafından gönderilen
01:43:59hava savunma sistemleri
01:44:01neredeyse Rusya sınırının tamamında
01:44:03bir hava
01:44:05savunması oluşturmuş durumda.
01:44:07Amerika Birleşik Devletleri'nin
01:44:09onayıyla gelen Petty Order'da
01:44:11fakat bu sadece
01:44:13savunma
01:44:15anlamında bir yapı olduğu için
01:44:17Ukrayna şimdiye kadar herhangi bir ileriye
01:44:19doğru adım atamadı. Hatta hatırlarsınız
01:44:21geçen baharda çok büyük manşetlerle
01:44:23Ukrayna'nın bir karşı saldırı yapacağı
01:44:25ile ilgili çok büyük cümleler
01:44:27kullanıldı. Zelenski'ye bir konuda
01:44:29çok güvenildiğini açıklandı.
01:44:31Fakat sadece 15 gün
01:44:33gibi bir süre süren
01:44:35karşı saldırının ardından
01:44:376 ya da 7 yerleşim biriydi yanlış hatırlamıyorsam
01:44:39tekrar Rusya ele geçirdi.
01:44:41Şimdi gelen noktada
01:44:43bir tarafa iki
01:44:45gerçekliği bu noktada kabul
01:44:47etmemiz gerekiyor. Bir
01:44:49sadece
01:44:51mesele füze ve hava savunma sistemi
01:44:53olmaktan çıkıp drone savaşlarının
01:44:55yani yeni teknolojilerin ne kadar önemli olduğunu
01:44:57kabul etmemiz gerekiyor. İkincisi de
01:44:59her iki tarafta özellikle
01:45:01savaşın uzaması ile birlikte yani
01:45:032 yılını artık geride bırakmış
01:45:05savaştan bahsediyoruz. İki tarafta
01:45:07birbirinin bir noktada mühimmatının
01:45:09biteceğini ya da halklarının
01:45:11bu işe itiraz edeceği ile
01:45:13ilgili süreci kovalamaya
01:45:15başladı. Hatırlayın
01:45:17Biden yaklaşık 3-4
01:45:19ay boyunca yani Aralık ayına kadar
01:45:21Ukrayna'ya tek bir yardım
01:45:23gönderemeyecek noktaya gelmişti.
01:45:25Blok oldu Senato'da
01:45:27ve gönderemedi. O süre içerisinde
01:45:29Rusya inanılmaz
01:45:31bir yol katetti. En azından savunma
01:45:33hakimatını sınır boyunca yaymayı
01:45:35başardı. Yani cephe savaşından
01:45:37biraz daha sınır güvenliği noktasına doğru
01:45:39özellikle de
01:45:41oylamalarla
01:45:43beraber kendi topraklarına
01:45:45katmış olduğu, ilhak ettiğini söylediği
01:45:47kısımlarda tam olarak
01:45:49hakimiyeti ele geçirdi. Bugün
01:45:51gelen noktada Rusya'nın
01:45:53savunma sanayi ile ilgili Çin'den
01:45:55ve son olarak da
01:45:57İran'dan, Çin'den ve son olarak da
01:45:59Kuzey Kore'den yardım almasıyla
01:46:01birlikte tam anlamıyla bloklar
01:46:03oluşmuş oldu. Dünyada iki
01:46:05blok tam olarak net olarak oluşmuş oldu.
01:46:07Yani biz 1. Dünya Savaşı'nda
01:46:092. Dünya Savaşı'nda blokları
01:46:11söyleyebiliyoruz. Fakat şu anda
01:46:13değerli hocamın tespitiyle yani 3. Dünya
01:46:15Savaşı'yla ilgili blokları şimdiye kadar tam olarak
01:46:17söyleyemiyorduk. Fakat şimdi artık tam olarak
01:46:19söyleyebiliyoruz. Yani o zaman bu tarafta
01:46:21biz İran'ı, Rusya'yı, Çin'i,
01:46:23Kuzey Kore'yi kesinlikle artık
01:46:25bir blok olarak söylüyoruz ki zaten
01:46:27iki hafta önce yayınlanan bir statuor raporundaki
01:46:29gölge siyah olarak bilinir.
01:46:31Amerika Birleşik Devletleri'ndeki statuor raporları
01:46:33yani itibariyle politika belirleyici
01:46:35raporlardır. Orada da ilk defa
01:46:37bu 4 ülke bir
01:46:39taraf olarak yani aynı noktada
01:46:41hareket eden bir taraf olarak
01:46:43dillendirildi. Şimdi bu
01:46:45noktadan sonra gerçekten
01:46:47burada gelişecek herhangi bir şey
01:46:49evet tam anlamıyla sizin dediğiniz gibi hocam
01:46:51Doğu ve Batı arasındaki bir denklemin
01:46:53gelebilir. Ne olur?
01:46:55Çok büyük ihtimalle mühimmat
01:46:57sıkıntısı yaşayan Batı
01:47:01yeni çözümler bulmaya çalışacak.
01:47:03Çok basitinden sadece iki ay önce
01:47:05155 milimetre
01:47:07top mermileriyle ilgili Türkiye'den yardım
01:47:09istediler.
01:47:11Amerika Birleşik Devletleri... Batı!
01:47:13Avrupa istiyor, Türkiye'den.
01:47:15Türkiye'den yardım istedi.
01:47:17Şu anda bununla ilgili bir üretim süreci
01:47:19tasarlanıyor. Yani bunun gibi
01:47:21Batı'nın artık elinde olan
01:47:23mühimmatların ve üretim kapasitesinin belli bir noktada
01:47:25olması. Çünkü bunların yerini de
01:47:27doldurmak zorundalar. Yani mesela
01:47:29iki gün önce Almanya
01:47:31ya Polonya
01:47:33Hollanda bir ülke daha vardı.
01:47:35Üç ülke ortak
01:47:37ayrışta hava savunma sistemi almak için
01:47:39finansman sağlamaya karar verdi.
01:47:41Neden? Çünkü Almanya elindeki
01:47:43hava savunma sistemlerini
01:47:45Ukrayna'ya göndermişti.
01:47:47Şimdi Almanya ne diyor?
01:47:49Hava savunma sistemi ihtiyacı var.
01:47:51Ben gönderdim ama bunu yenilemeye ihtiyacım var diyor.
01:47:53Aynı şekilde mühimmatların da yenilemeye
01:47:55ihtiyacı var. Yani bu ülkeler
01:47:57her üretileni de oraya gönderemiyor.
01:47:59Böyle bir durum söz konusu.
01:48:01Bu dakikadan itibaren evet F-16'lar
01:48:03dengeleri değiştirebilir. Fakat asıl süreç
01:48:05gerçekten mühimmat üretiminde
01:48:07olacak. İki tarafın da ben biraz daha
01:48:09savaşı yavaşlatacağını, hatta
01:48:11bu durumdan da iki tarafın da memnun olduğunu düşünüyorum.
01:48:13Burada bir değişiklik olur mu hocam?
01:48:15Kurs dediğimiz bu bölgede, Ukrayna'nın
01:48:17içeriye doğru girdi, geri çekilir mi?
01:48:19Sadece bir bölge olarak değerlendirmeyin. İki tarafta
01:48:21gidecek ve gelecek. İki tarafta gidecek, gelecek.
01:48:23Bakın iki günde bir Sputnik
01:48:25nifiste şu mançeti
01:48:27göreceksiniz. Rusya iki yerleşim
01:48:29birimini daha ele geçirdi.
01:48:31İki günde bir işte Ukrayna
01:48:33nifiste şey göreceksiniz.
01:48:35Jetpack'ın da derinlemesine
01:48:37ilerleme sağlandı. Taktik savaşları.
01:48:39Bu şekilde devam ediyor. Yani böyle bir ilerleme
01:48:41tekrar gerçek anlamda bir şey
01:48:43görmeyeceğiz. Her iki taraf açısından da.
01:48:45Olmayacağını düşünüyorum. Siz hocam
01:48:47Hulusi hocam, siz burada bir değerlendirmeniz
01:48:49ne olur? Yani Ukrayna
01:48:51Biden ekibi
01:48:53yani Halis geldi diyelim.
01:48:55Buraya yine yardım devam
01:48:57edecek. Burada yorgun
01:48:59düşen bir Rusya var mı?
01:49:01Bu yorgun düşen Rusya karşısında Ukrayna'nın
01:49:03ilerleyişi
01:49:05tam tersine olur mu bu kez? Yani ya da
01:49:07Trump'ın gelmesiyle
01:49:09bu donması falan
01:49:11biz Ruslara verelim. Savaşı da böylelikle
01:49:13bitirmiş olalım. Kendisi de söylüyor
01:49:15ben olsam zaten savaş olmaz diyor.
01:49:17Evet. Söylediğiniz üzere Trump
01:49:19aslında Ukrayna'da savaş olmasını istemiyor.
01:49:21En önemli gündemlerinden birisi Ukrayna'daki
01:49:23savaşı bir an evvel bitirmek.
01:49:25Dolayısıyla belki Biden ekibi
01:49:27Trump gelmeden önce böyle bir
01:49:29fırsattan, fırsatı yani
01:49:31hızlıca bir yoğunlaşma
01:49:33bu bölgeye yoğunlaşma yapmış olabilir.
01:49:35Yani onun bir sonucu olmuş olabilir bu
01:49:37Kursk bölgesine hızlı bir
01:49:39yıldırım harekatı tarzı bir sıçrayış.
01:49:41Bu belki bununla ilgili
01:49:43olabilir. Ama şöyle
01:49:45bir durum var. Yani Rusya
01:49:47mevcut şartlarda Ukrayna'nın %20
01:49:49topraklarını işgal etti.
01:49:51De facto olarak. Eğer savaş böyle
01:49:53devam ederse bu %40'a doğru da
01:49:55gidecek. Ve bunu da
01:49:57durdurulamıyor. Çünkü neden?
01:49:59Siz de bahsettiniz. Ukrayna'nın insan kaynakları
01:50:01sorunu var. Aynı zamanda
01:50:03Avrupa ülkeleri bu savunmanın
01:50:05parçası artık olmak istemiyor.
01:50:07Motivasyonları yok yani. Evet. Yani maliyetler
01:50:09giderek artıyor. Dolayısıyla
01:50:11bu halkları da
01:50:13aynı zamanda yıpratan bir süreç.
01:50:15Yani bunun çok sürdürülebilir
01:50:17olmayacağını söylemek mümkün.
01:50:19Trump da gelirse zaten durumlar
01:50:21aslında yani
01:50:23kuvvetle muhtemel Ukrayna savaşı
01:50:25daha da yavaşlayabilir gibi
01:50:27görünüyor diyebilirim. Yani destek
01:50:29kesilir mi hocam? Çünkü Trump biraz işin
01:50:31ekonomik boyutunu da eder. Evet. Tam olarak maliyet
01:50:33olarak bakıyor. Bizim artık
01:50:35buralarda harcama yapmamıza gerek yok
01:50:37şeklinde kendi önceliklendirmeleri
01:50:39var. Daha çok Amerikanın
01:50:41Amerikalı'nın refahını
01:50:43arttırmamız gerekiyor şeklinde. Yani tüm
01:50:45Trump'ın konuşmalarına baktığımız zaman tamamıyla
01:50:47Biden'in yapmış olduğu ekonomik
01:50:49sorunlara yani Biden'in
01:50:51neden olduğu ekonomik sorunlara sürekli
01:50:53vurguluyor. Dolayısıyla bunu
01:50:55Trump Ukrayna savaşını da bu yönde
01:50:57bir maliyet olarak gördüğü için
01:50:59Ukrayna savaşını bitirmek üzere
01:51:01elinden geleni yapacaktır diye düşünüyorum.
01:51:03Hocam siz bu cepheyle ilişkin
01:51:05yani çünkü yeni bir savaşta yeni cephe
01:51:07açıldı. Bu kez cepheyi
01:51:09açan taraf Ruslar değil. Bu kez Ukraynalılar.
01:51:11Yani bu bin
01:51:13orduyla, bin kişilik bir orduyla
01:51:15buraya girildiği iddia ediliyor. Doğru
01:51:17mudur Adem Hocam? Yani böyle bir rakamın
01:51:19olduğunu söyleniyor. Zırhlı birlikte
01:51:21bayağı kalabalık görmüşler yani.
01:51:23Hocamın biraz önce bahsettiği konu.
01:51:25Civarda o kadar
01:51:27büyük bir ateş çemberi
01:51:29her geçen gün genişliyor ve daha
01:51:31tehlikesi derinleşiyor ki. Bu durum
01:51:33safları da ister istemez
01:51:35sıkılaşmaya gitmiş vaziyette.
01:51:37Ukrayna açısından bakıldığı zaman artık
01:51:39bir onur mücadelesi. Çünkü
01:51:41hocam belirtti. Ülkesinin yüzde yirmisinin
01:51:43işgal edildiği,
01:51:45Zelenski'nin her geçen gün çok daha
01:51:47güçlü şekilde sorgulandığı ve
01:51:49Trump'ın açık bir şekilde Zelenski'yi de
01:51:51tehdit ettiği bir seçim dönemine doğru
01:51:53gidiliyor. Geldiği gün belli ki
01:51:55diyecek ki Zelenski'ye, gel bakalım
01:51:57şu senin yeni anayasan
01:51:59Mariupol vs. Luhansk
01:52:01o bölgeyle ilgili bir özellik ilan et
01:52:03Donetsk bölgesinde.
01:52:05Trump'la ilgili belki ilhak politikasını
01:52:07tamam geçmiş olsun artık sen
01:52:09yirmi yıldır burayı savunamadın deyip
01:52:11noktaya koyacak ve Zelenski muhtemelen
01:52:13bir hain olarak Ukrayna tarihine
01:52:15kazınacak bir pozisyona
01:52:17doğru ilerliyor. O bakımdan çok güçlü
01:52:19bir hamle yapmak zorundaydı ve
01:52:21çok da beklenmedik bir şey yaptı aslında.
01:52:23Hani eğer güçlü olsa
01:52:25Ukrayna gerçekten güçlü olsa
01:52:27bir defa işgal altındaki bölgeleri
01:52:29bir geri alırdı. Bir harp
01:52:31olma başlardı. Bir
01:52:33Donetsk'te, Luhansk'ta, Donbass
01:52:35bölgesinde bir mevzi alırdı. Ya benim
01:52:37şehrim kardeşim. Benim toprak
01:52:39bütünlüğümü oradan kaldırmışsın. Kırım
01:52:41hamlesi yapardı mesela. Odesa'ya
01:52:43doğru gelmek üzere olan bir Rusya var.
01:52:4545-50 km de
01:52:47mesafe kaldı. Yarın Odesa
01:52:49eğer böyle büyük bir Ukrayna-Rusya
01:52:51haritası varsa Odesa
01:52:53Rusya tarafından işgal edecek noktaya gelirse
01:52:55Ukrayna'nın Karadeniz'e
01:52:57bağlantısı tamamen kesiliyor.
01:52:59Kurs bölgesi çatışmanın
01:53:01hiç olmadığı bir bölge. Kuzey bir noktada.
01:53:03Kuzey bir bölge. Hani
01:53:05kültür başkenti olan Harkov'la
01:53:07Kiev'in tam çaprazında
01:53:09kesişen bir bölge. Şimdi buraya yaymak
01:53:11ne anlama geliyor? Çok net.
01:53:13Moral ve motivasyon bu anlamında.
01:53:15Hadi bak ayaktayız. Düşmedik,
01:53:17bitmedi. Hollanda'dan aldığımız
01:53:19İsveç'in siyasi desteğini aldığımızda
01:53:21eşkin kanaatine biz batı
01:53:23dünyasında gösteriyoruz. Tamam. Gayet
01:53:25makul. Kuvveden fiile
01:53:27geçmiş bir durum var mı? Ülkenizin
01:53:29işgalden bir karış toprağını kurtarabildiniz mi?
01:53:31Bir yandan da akıllıca
01:53:33bir hamle yapılıyor. Olur da
01:53:35ABD'de ki her geçen gün
01:53:37zayıflıyor gibi hissediyorum. Trump
01:53:39iktidara gelirse, o zaman aslında
01:53:41Pentagon bir oyun oynuyor Trump'a.
01:53:43İsrail de krizi yerleştiriyor.
01:53:45YPG, PYD'ye her
01:53:47gün yepyeni mühimmatlar veriyor.
01:53:49Ve Rusya, Ukrayna'da yeni cepheler
01:53:51açıyor. Yani Trump bile gelse
01:53:53kolay kolay çekilemeyeceği
01:53:55yeni bir iklim yaratmaya çalışıyor.
01:53:57Bu kadar mühimmatı verdikten sonra
01:53:59sen nasıl oluyor da Suriye'nin kuzeninden tamamen
01:54:01çekiliyorsun? Hava savunma sistemleri
01:54:03terör örgütüne teslim edildi hocam. Ben iddia ediyorum
01:54:05eğer Türk Silahlı Kuvvetleri'nin
01:54:07griple yarın bir gün çat diye
01:54:09YPG, PYD'nin o
01:54:11bölgesinin sahip olduğu
01:54:13iddia ettikleri yerel nüfusu
01:54:15ortadan kaldıracağını bilmeseler F-35'te
01:54:17verirler. Biliyorlar ki biz
01:54:19yani o F-35'i savaş ganimetliği
01:54:21alırız, mühimmat listemize
01:54:23kaydederiz. O bakımdan
01:54:25Ukrayna kendi açısından
01:54:27makul bir hamle yapıyor.
01:54:29Batı dünyasının hala biz burada
01:54:31canlıyız. Benim hala
01:54:33yardıma ihtiyacım var ve NATO'nun
01:54:35hala beni destekleme ihtiyacı var tezini
01:54:37kuvvetlendiriyor. Ama çok net
01:54:39söylüyorum. Avrupa çok yoruldu.
01:54:41Yani Rusya'dan elde
01:54:43ettiği o konfor alanını doğal
01:54:45gazı alamıyor olmak, kuzey akım
01:54:471 ve 2'den olmak Avrupa'ya
01:54:49çok yoruldu. Başta Almanya olmak üzere.
01:54:51İşin ekonomik boyutu değil mi hocam? Çok da
01:54:53büyük bir... Bugün enflasyondaki etkilerden
01:54:55bir tanesi de bu savaş
01:54:57diyebilir miyiz hocam? 6 ay sonra
01:54:59gerçekten resesyon konuşulacak.
01:55:01Bugün İngiltere'de... Avrupa ekonomisinde.
01:55:03Büyük çapla ırkçı olaylar varsa
01:55:05Almanya'da Neo-Nazi
01:55:07Partisi %15'leri topladıysa
01:55:09Avrupa Birliği parlamento seçimlerinde
01:55:11radikal sağ bu kadar kuvvetleniyorsa
01:55:13bu sadece yönetilemeyen
01:55:15göç ve göçmen politikası değil.
01:55:17Ekonomi. Siz
01:55:19o göçmene iş veremezseniz
01:55:21get dolaşır. Get dolaştığında
01:55:23uyuşturucu da satar. Dışarıdan
01:55:25göçmen de getirir. Bu trafiği de
01:55:27arttırır. Kara paraya da sebep olur.
01:55:29O zaman beyaz Fransızlar, beyaz İngilizler
01:55:31ne der? Bu göçmenler bize uyum
01:55:33sağlayamadı. Dövelim bunları.
01:55:35O zaman da ne olur? Göçmenler toplanır.
01:55:37Bir araya gelir. İngiltere'de
01:55:39şu anda normal olmayan işler yaşanıyor.
01:55:41Günlerdir ve bakın
01:55:43bu huzursuzluğun bir kaynağı da
01:55:45Rusya-Ukrayna Savaşı.
01:55:47Tam pandemiden sonra
01:55:49toparlanalım dedikleri an, bu kadar
01:55:51büyük bir enerji kaybını yaşıyor olması,
01:55:53doğalgazı büyük meblalarla
01:55:55alıyor olması, hiç beklemedikleri
01:55:57bir şeydi. Trump'ın da çok hoşuna gitti.
01:55:59Bakın dedi, benim size
01:56:01saldığım konfor alanına muhtaçsınız.
01:56:03Kendi başınıza ne ordu
01:56:05kurabilirsiniz, bensiz,
01:56:07ne ekonominiz büyüyebilir. Marşal
01:56:09planlarıyla ben sizi nasıl var ettiysem
01:56:11bana mahkumsunuz.
01:56:13Zelenski de bu rolü oynamaydı.
01:56:15Oyuncuydu değil mi zaten?
01:56:17Aktördü.
01:56:19Oyunu oynamaya devam etti.
01:56:21Hocam siz ilk programa başlarken
01:56:23bir 3. Dünya Savaşı tehlikesinden
01:56:25bahsettiniz. Senaryoya baktığımız
01:56:27zamanda şimdi Levent Hocam da söyledi.
01:56:29Avrupa'da yükselmekte olan bir
01:56:31aşırı sağ ve
01:56:33Meloni gibi gelen
01:56:35liderler, Le Pen'in Fransa'da
01:56:37yükselmesi, Hollanda'da
01:56:39Wilders'in açıklamaları.
01:56:41Avusturya'da aynı şekilde.
01:56:43Buralarda yükselen bir sağ var hocam.
01:56:45Bu taraftan ekonomik
01:56:47anlamda da birazcık sıkıntıya
01:56:49uğruyor. Bu olaylar
01:56:51başka şeyleri
01:56:53beraberinde getirir mi? Yani
01:56:551. ya da 2. Dünya Savaşı öncesindeki
01:56:57siyasal iklimin
01:56:59bir benzerini görmüyor muyuz hocam?
01:57:01Evet. Yani şu anda baktığımızda
01:57:03Avrupa'da
01:57:05bir fikri
01:57:07buhranın, bir
01:57:09düşünsel buhranın yanında
01:57:11ekonomik buhran
01:57:13ve yine bu
01:57:15Rusya-Ukrayna Savaşı'nın
01:57:17olumsuz yansımaları.
01:57:19İşte bu
01:57:21aşırı sağın Avrupa'da yükselmesi
01:57:23bir taraftan göçmenler
01:57:25da tabii bunu tetikledi.
01:57:27Öbür taraftan da
01:57:29baktığımız zaman
01:57:31bir İslamofobidir,
01:57:33xenofobidir, yabancı
01:57:35düşmanlığıdır. Şimdi
01:57:37Avrupa'da pek çok
01:57:39Kuzey Afrika'dan olsun
01:57:41İngiltere'ye baktığınızda
01:57:43Hindistan'dan
01:57:45Pakistan'dan
01:57:47Yemen'den pek çok şey var.
01:57:49Yani farklı
01:57:51Müslüman
01:57:53ülkelerden insanlar var.
01:57:55Farklı etnikte,
01:57:57farklı kimlikte
01:57:59insanlar var.
01:58:01Avrupa'ya,
01:58:03Fransa'ya baktığınızda yine Kuzey Afrika'dan
01:58:05pek çok
01:58:07Kuzey Afrika orijinli insanlar var.
01:58:09Şimdi
01:58:11tüm bu
01:58:13işte birden
01:58:15patlak veren İngiltere'de
01:58:17Fransa'da zaten uzun
01:58:19zamandır işte
01:58:21kah ekonomik sebeplerle, kah
01:58:23işte ideolojik ve
01:58:25işte
01:58:27göçtür, etnik
01:58:29sebeplerledir, şeyler devam
01:58:31ediyor. Ama bunun İngiltere'ye yayılması
01:58:35Ersin Hoca'nın
01:58:37da söylediği gibi normal bir durum değil.
01:58:41Hollanda'da ve diğer küçük Avrupa
01:58:43ülkelerinde zaten bu
01:58:45yabancı düşmanlığı
01:58:47işte İslam düşmanlığı
01:58:49vardı. Artı şimdi
01:58:51bu göçmenlerdir.
01:58:53Ondan sonra
01:58:55ekonomik krizin yansımalarıdır.
01:58:57İşte resesyondan, büyük bir
01:58:59ekonomik resesyondan bahsediliyor.
01:59:01Tüm bunlar
01:59:03bunlar
01:59:05aşırı sağın, radikal sağın
01:59:07işte efendim
01:59:09İkinci Dünya Savaşı öncesinde
01:59:11Almanya'da, İtalya'da
01:59:13ortaya çıkan işte o
01:59:15efendim Mussolini'nin
01:59:17işte Hitler'in
01:59:19partilerinde olduğu gibi
01:59:21bu aşırı
01:59:23sağın, radikal
01:59:25grupların, bunlar
01:59:27yeşermesine, parlamasına
01:59:29ve yükselmesine sebep oluyor. Bugün
01:59:31Avrupa'da da biz bunu görüyoruz
01:59:33bir taraftan.
01:59:35Ama bunun
01:59:37bir büyük sebebi de aslında
01:59:39sadece ekonomik krize,
01:59:41işte göçmen meselesine
01:59:43veya işte ne bileyim
01:59:45Rusya-Ukrayna Savaşı'nın
01:59:47yansımalarına
01:59:49hasretmemek lazım.
01:59:51Bunun aslında bir büyük sebebi de
01:59:53Avrupa'daki bu
01:59:55fikri buhranın, düşünsel
01:59:57buhranın
01:59:59özellikle Soğuk Savaş
02:00:01sonrasında, küresel döneminde
02:00:03gittikçe artarak
02:00:05devam etmesi. Çünkü
02:00:07Avrupa insanını
02:00:09yönlendirecek, idare edecek
02:00:11liderlerin, siyasetlerin
02:00:13lider sıkıntısı.
02:00:15Kahtırcan Osmanlı
02:00:17diyordu buna. Yani
02:00:19devlet adamı yokluğu.
02:00:21E şimdi bakıyorsun işte
02:00:23Amerika'daki işte Biden'a bakıyorsun
02:00:25Trump'a bakıyorsun.
02:00:27Fransa'da Macron'a bakıyorsun.
02:00:29İşte Almanya'da
02:00:31yani Almanya'da efendim
02:00:33İngiltere'de
02:00:35Sunak, Hakeza aynı şekilde.
02:00:37Kendisi bir
02:00:39şey olmasına rağmen
02:00:41Hint.
02:00:43Merkezden sonra
02:00:45Avrupa bir lider bulamadı.
02:00:47Son şeyde merkezdi zannediyorum.
02:00:49Merkezden sonra istediği lideri bulamadı.
02:00:51Aynen öyle. Bir lider eksikliği
02:00:53var. Bir
02:00:55Avrupa halklarını yönlendirecek
02:00:57efendim
02:00:59o işte
02:01:0119. yüzyılın
02:01:03Avrupa medeniyet değerlerini
02:01:05efendim
02:01:07yansıtacak. Hem
02:01:09devlet adamlığı eksikliği var.
02:01:11Hem de fikir ve düşünce
02:01:13adamı eksikliği var.
02:01:15Bu fikri buranında biz
02:01:17işte ekonomik olarak, sosyal
02:01:19olarak işte gerek
02:01:21milteci olsun, gerek
02:01:23aşıya, Ukrayna, krizi olsun
02:01:25onun yansımalarını görüyoruz.
02:01:27Sadece Avrupa'da değil, Orta Doğu'da da
02:01:29Kuzey Afrika'da da aynı şey yok mu hocam?
02:01:31Mesela biz işte baktığımız zaman
02:01:33Cemal Abdülnasar, Enver Sedat,
02:01:35diğer bir tarafta Kaddafi, Saddam,
02:01:37Kral Faysal
02:01:39Suudi Arabistan'da
02:01:41yani bu bölgede de bir lider problemi
02:01:43yok mu hocam?
02:01:45Sadece Avrupa'da değil.
02:01:47Orta Doğu ve Kuzey Afrika'ya
02:01:49baktığımız zaman
02:01:51hizmetik bir liderdi.
02:01:53Faysal tabi.
02:01:55Kaysait, yani daha
02:01:57dün yine
02:01:594. 5. Başbakanı, kendi atadığı Başbakanı
02:02:01görevden aldı. Yani
02:02:03lider problemi var. Bu lider probleminin
02:02:05de aslında ne kadar
02:02:07işte Batı'nın
02:02:09söylemiyle tırnak içerisinde
02:02:11katı
02:02:13bazı kelimeleri kullanmak istememişler.
02:02:15Ama ne yapıyor dünya? Aslında Recep
02:02:17Tayyip Erdoğan gibi liderleri.
02:02:19Tam ben de oraya getirecektim.
02:02:21Putin gibi liderleriyiz.
02:02:23Bunun hem ülkeler için ne kadar önemli
02:02:25olduğunu hem dış politikada
02:02:27hem de içerideki sürecin
02:02:29tam anlamıyla halkın
02:02:31tabiriyle dağılmaması.
02:02:33Bakın Avrupa Birliği'nden örnek verdiniz hocam.
02:02:35Avrupa Birliği sadece Ukrayna-Rusya
02:02:37meselesiyle ilgili sıkıntı yaşamadı.
02:02:39Tahallı problemiyle ilgili sıkıntı yaşadı.
02:02:41Çiftçileri hatırlayın geçen sene.
02:02:43Eylemler, özellikle Fransa'da.
02:02:45Sokaklardaydı. Ne dediler?
02:02:47Biz burada satıyorsunuz. Biz burada daha satamıyoruz dediler.
02:02:49Ne diyorlar?
02:02:51Bu özür dilerim.
02:02:55Yeni nesil yeşil enerji mi?
02:02:57Onunla ilgili
02:02:59yeni vergiler getirildi. Bunun için sokağa çıktılar.
02:03:01Nükleer sanatı.
02:03:03Filistin'le ilgili
02:03:05hepsi ayrı ayrı
02:03:07destek verdiğini açıklasa da
02:03:09gençlik halk
02:03:11sokağa çıktı. Bak bunların hepsi
02:03:13lider problemi ve gerçek anlamda
02:03:15tepedeki o lider karizmasının
02:03:17olmayan isimlerin bir şekilde
02:03:19zorlama şeklinde oraya getirilmesi.
02:03:21Macaristan, Orban
02:03:23çıktı ve Rusya-Ukrayna arasında
02:03:25ara bozuk yapacağım dedi.
02:03:27Merkel tipinde bir figür olsaydı
02:03:29bu olmazdı. Dur derdi.
02:03:31Orban'a tamamen
02:03:33sorumluluk verilmezdi.
02:03:35Verilmezdi. Şimdi ne diyorlar?
02:03:37Sen bunu yaptığın için artık Macaristan'ın Avrupa Birliği
02:03:39liderlik ettiği süre
02:03:41zarfındaki toplantılarına katılmayacağız.
02:03:43Gerçi çok ağır bir kriz yaşanıyor.
02:03:45Güçlü,
02:03:47kendine konfor alanı yaratacak,
02:03:49yeri geldiği zaman sığınılacak bir liderin
02:03:51yokluğunun Avrupa ilk defa
02:03:53belki de bu kadar ağır hissediyor.
02:03:55Şimdi Macron'un magazin olacak ama
02:03:57fotoğraflarını gördünüz ya, bu adamlar lider olabileceğini
02:03:59düşünebiliyor musunuz?
02:04:01Zaten birkaç tane liderin planlaması yapıldı.
02:04:03Bunun bir tanesi Macron.
02:04:05Diğeri...
02:04:07Zelenski zaten konuşmaya bile
02:04:09gerek yok aslında ama...
02:04:11Türkiye'de
02:04:13Suudi Arabistan lideri
02:04:15Selman.
02:04:17Ona tam anlamıyla
02:04:19bir Orta Doğu'da
02:04:21İslam'ın temsilcisi rolünde
02:04:23bir tırnak içerisinde
02:04:25halife rolü üstlenmek istiyorlardı.
02:04:27İslam coğrafyasında bu şekilde bir eksiklik
02:04:29olduğunu ve Suudi Arabistan'da
02:04:31Hacra'da sahip olması, Mekke'de sahip olması
02:04:33sebebiyle tam anlamıyla
02:04:35fiyat görevi sonuçlandı.
02:04:37Bu adam geldi ve içeride darbe yaptı.
02:04:39Bir tane, 22 tane kuzenini
02:04:41hala çoğunun akıbeti belli değil.
02:04:43Hapiste falan deniyor ama bilmiyoruz.
02:04:45Tam anlamıyla
02:04:47Kaşıkçı Cinayeti'yle birlikte,
02:04:49Türkiye'nin de etkisiyle tam anlamıyla
02:04:51Macron, Hakeza, Merkel'in yerini dolduracaktı.
02:04:53Bırakın Avrupa Birliği içerisindeki
02:04:55şeyi korumayı
02:04:57AP seçimlerinin
02:04:59hemen arkasından kendisi
02:05:01erken seçime gitmek zorunda kaldı.
02:05:03Le Pen karşısında
02:05:05ciddi bir oy kaybetti.
02:05:07Normal şartlarda hükümeti kurma yetkisini
02:05:09birden fazla partiye vermesi gereken
02:05:11gerek kalmadı. Ben halihazırdaki
02:05:13başbakanımla devam edeceğim dedi.
02:05:15Bir anlamda da hani diyorlar ya demokrasi demokrasi
02:05:17demokrasinin üzerini çizmiş oldu.
02:05:19Bu kadar büyük problem varken,
02:05:21bu kadar lider problemi varken, bu lider
02:05:23probleminin içerisinde bizim
02:05:25kesinlikle şöyle göğsümüzü gere gere
02:05:27sırtımızı yaslayarak dememiz
02:05:29gerekiyor ki iyi ki böyle bir liderimiz var.
02:05:31Şu an bakıldığı zaman da herhalde bir
02:05:33Çin, Rusya, Türkiye değil mi hocam?
02:05:35Lider anlamında. Şii var, Putin var,
02:05:37Cumhurbaşkanı var.
02:05:39Kendi ülkelerini bu noktaya getirdi.
02:05:41İstikrarlı ve geleneksel.
02:05:43İstikrarlı ve geleneksel.
02:05:45Son 20 yıllık bir tarihe baktığın zaman
02:05:47öyle bir şey de görüyoruz hocam.
02:05:49Saldırganlık anlamında aynı kefeye koymayalım.
02:05:51Çünkü Türkiye tam bir diplomasi ülkesi
02:05:53haline geldi. Cumhurbaşkanımız tam
02:05:55anlamıyla hakkın, hukukun ve adaletin
02:05:57peşinde koşan bir ülke
02:05:59dış politikası yarattı.
02:06:01Çin ve Rusya için
02:06:03aynı şeyi söyleyemeyiz.
02:06:05Onların bir yayılmacı politikası var.
02:06:07Onların bir kesinlikle
02:06:09diktat ile ilgili olan bir
02:06:11katı iç yapıları da var.
02:06:13Türkiye Cumhurbaşkanımızın bu anlamda
02:06:15farkı tutmamız gerekiyor. Fakat diğer anlamda
02:06:17dediğiniz gibi istikrar anlamında
02:06:19üçlü ileri aynı kefeye koymayacağız.
02:06:21Hocam siz ne görüyorsunuz? Bugünkü gidişat
02:06:23şimdi hocamız da Mustafa hocamız da
02:06:25söylemişti. Yani bir savaş
02:06:27artık yani bu hayalet
02:06:29üstümüzde dolaşıyor mu?
02:06:31Afrika'ya da baktığım zaman orada da
02:06:33işler normal bitmiyor.
02:06:35Yani farklı
02:06:37gelişmeler gerçekleşiyor. Mali'den,
02:06:39Nijerya, Burkina Faso
02:06:41bu alanlarda hatta
02:06:43yeni Kanedonya'da bile farklı
02:06:45farklı olaylar gerçekleşiyor.
02:06:47Ne oluyor hocam? Birazcık daha şöyle
02:06:49geniş bir perspektiften baktığımızda.
02:06:51Aslında ben programın başında söylediğim gibi
02:06:53Sandcom eski komutanı General
02:06:55McKinsey'nin söylediği cümleyi
02:06:57önemli buluyorum. Yani artık Ukrayna
02:06:59savaşı pek çok cepheyle ilişkili.
02:07:01Bu komutanın bunu gündeme getirmesi
02:07:03önemli bir
02:07:05aslında vurgu diyebilirim.
02:07:07Ki buna bunu gösteren
02:07:09pek çok delil var. Mesela örnek
02:07:11verelim. İran'la Belarus Hava Kuvvetleri
02:07:13İran Savunma
02:07:15Bakanlığı yetkilileri ve aynı zamanda İranlı
02:07:17komutanlarla Belarus Hava Kuvvetleri komutanları
02:07:19arasında yakın zamanda Haniye sükastı
02:07:21sonrası bir görüşme gerçekleşti.
02:07:23Öncesinde Çin'in Belarus sınırında
02:07:25bir tatbikat hani az sayıda da olsa
02:07:27böyle bir şey de gerçekleşti değil mi hocam?
02:07:29Yani burada Belarus meselesi önemli. Bunu özellikle
02:07:31vurgulamak istiyorum. Yani Belarus aslında
02:07:33işte baktığımız zaman Ukrayna savaşında
02:07:35Rusya'nın kamikaze İHA üretim
02:07:37tesislerini de açan bir ülke oldu. Yani Rusya'nın
02:07:39savunma sanayindeki eksikliklerini
02:07:41gidermek üzere roller oynayan bir ülke.
02:07:43Dolayısıyla İran'la görüşmesi de yine bu mimarda
02:07:45okunması gerekiyor. Ama Haniye sükastı
02:07:47sonrası bu görüşmenin olması cephelerin
02:07:49yine birleşik olduğuna önemli
02:07:51bir gösterge sunuyor. Diğer
02:07:53taraftan yine yakın zamanda Rusya'nın
02:07:55Rusya'nın Husi'lere
02:07:57bir seyir füzesi
02:07:59vereceği yönünde iddialar ortaya çıktı.
02:08:01Ama bunlar da tabi
02:08:03kendiliğinden gelişen iddialar değil. Çünkü
02:08:05işte mesela Kurs bölgesinde
02:08:07yapılan bu hareketlerle karşı
02:08:09bu iddialar gündeme geldi. Yani
02:08:11cepheler arasında artık birleşmeler var.
02:08:13Bu işte dediğiniz gibi bu savaş
02:08:15senaryoları dahilinde de bu göstergeler
02:08:17önemli göstergeler olmuş oluyor.
02:08:19İşte bakıyoruz Rusya gidiyor
02:08:21Husi'lere seyir füzesi vereceğini
02:08:23söylüyor. Ki Husi'lerinde böyle bir
02:08:25kapasiteye ihtiyacı var.
02:08:27Özellikle gemileri hedefli bir şekilde
02:08:29vurmak üzere, radara yakalanmayarak
02:08:31vurmak üzere böyle bir kapasiteye ihtiyacı var.
02:08:33Tabi bunun arkasında baktığımız zaman
02:08:35Rusya'nın Karadeniz'deki donanmalarını
02:08:37Ukrayna'nın gerçekleştirdiği sabotajlar
02:08:39kamikaze iddialarla
02:08:41gerçekleştirdiği
02:08:43insansız deniz araçlarıyla gerçekleştirdiği
02:08:45sabotajlar. Sabotajlara karşılık
02:08:47olarak bunlar burada
02:08:49Bağbulmendep Boğazı'nda karşılık vuruyor.
02:08:51O yüzden mesela Husi'ler baktığımız zaman
02:08:53asimetrik saldırılarını bu denli arttırabiliyor.
02:08:55Dolayısıyla hepsinin bir
02:08:57birbiriyle ilişkisi olduğunu görüyoruz.
02:08:59Diğer taraftan mesela
02:09:01sormuştunuz İran'da Rus S-400
02:09:03aldı mı diye New York Times'in iddiası.
02:09:05Baktığımız zaman böyle bir iddia gündeme geliyor.
02:09:07Yani tam İran-İsrail arasında
02:09:09bir savaş çıkacakken
02:09:11S-400 verilmesine yönelik iddialar geliyor.
02:09:13Ama İran kaynakları bunu bu arada teyit etmedi.
02:09:15Yani Amerikan kaynakları bunu
02:09:17söylese de İran kaynakları bunu teyit etmedi.
02:09:19Ama teyit edilen bir argüman var.
02:09:21Bence bu önemli. Murmansk elektronik harp
02:09:23sistemleri İran'a yerleştirildi.
02:09:25Mesela bu önemli bir şey.
02:09:27Murmansk elektronik harp sistemleri
02:09:29yaklaşık 5000 kilometre menzil
02:09:31içerisinde
02:09:33uyduyla, askeri uydularla
02:09:35uçaklar arasındaki bağlantıları kesen
02:09:37bunları karıştıran bir güçlü bir elektronik
02:09:39harp sistemi. Bunu neden
02:09:41Rusya vermiş olabilir? F-35 de
02:09:43eğer İsrail'e yönelik bir saldırı olacaksa
02:09:45F-35'leri bu tür teknolojiler
02:09:47kullanabilir. Yani askeri uydularla
02:09:49uçakların bağlantısı kesilirse
02:09:51aynı zamanda yerdeki radarlarla ve sensörler
02:09:53arasında iletişim kurulamazsa
02:09:55dolayısıyla İsrail F-35'lerle
02:09:57çok beklendiği o muhtemel hava saldırısını
02:09:59İran'a gerçekleştiremeyebilir. Yani burada
02:10:01aslında cephelerin dediğim gibi
02:10:03bir araya birleştiğini görmekteyiz.
02:10:05Dolayısıyla bu iddialar
02:10:07önemli. Bir başka önemli gelişme de
02:10:09bence bu çok dikkat eder.
02:10:11Rusya'nın Suriye'de yeni
02:10:13hava transferleri yaptığını görüyoruz.
02:10:15Evet hava savunma sistemlerini.
02:10:17Bunları da Suriye'den Lübnan'a
02:10:19Hizbullah'a vereceğine yönelik
02:10:21gelişmeler var. Yine Suriye'den
02:10:23Suriye ordusunun
02:10:25komutanının Esad'dan habersiz
02:10:27olarak İran'a
02:10:29bazı destek
02:10:31vereceğini, İsrail'e saldırmak üzere
02:10:33bazı ortak saldırılar düzenleyeceğine dair
02:10:35yine İsrail kaynaklı iddialar da ortaya çıktı.
02:10:37Yani tam anlamıyla tüm cephelerin
02:10:39artık buluştuğu hep
02:10:41karşılıklar
02:10:43bir tür mütekabiliyetler
02:10:45olduğu bir döneme giriyoruz.
02:10:47Her şeyin bir karşılıklı ilkesi var.
02:10:49Uluslararası ilişkilerin temel ilkesidir.
02:10:51Bu karşılıklılık ilkesi.
02:10:53Tam olarak aslında bu çeşitli bölgelerdeki
02:10:55savaşlar da artık bu duruma dönüşüyor.
02:10:57O zaman şu.
02:10:59Bugünkü yaşadığımız döneme
02:11:01ne diyebiliriz hocam?
02:11:03Mesela 90'ın öncesindeki
02:11:052. Dünya Savaşı'ndan sonraki döneme
02:11:07bir soğuk savaş ismini verdik.
02:11:09Bugün tam olarak ne diyebiliriz?
02:11:11Madem bir barış var ama bu kadar
02:11:13sıcak çatışmanın olduğu barışı da
02:11:15ilk defa yaşıyoruz.
02:11:17Bu cephelerde böyle bir şey var mıydı hocam?
02:11:19Soğuk savaştan sonra
02:11:21dönem adlandırılması yapılamamıştı.
02:11:23Yani tam olarak bir adlandırılma
02:11:25yapılamamıştı. Uluslararası ilişkiler, teorisyenleri
02:11:27bu dönemi tam olarak
02:11:29adlandıramamıştı. Ama son zamanlarda
02:11:31Büyük Güç Rekabeti döneminin çok sıklıkla
02:11:33kullanıldığını görüyoruz.
02:11:35Bu dönemin adı Büyük Güç Rekabeti dönemi.
02:11:37Ama siyasi tarihçiler ona bir adlandırma
02:11:39söylüyorlar.
02:11:41Siz ilk programa girerken de bunu söylemiştiniz hocam.
02:11:43Yani bu nedir
02:11:45Büyük Güç Rekabeti dönemi? Daha çok asimetrik
02:11:47saldırıların yoğunlaştığı, sıklaştığı,
02:11:49gölge savaşları dediğimiz
02:11:51yani vekil aktörlerce gerçekleştirilen
02:11:53hibrit alanlarda gerçekleştirilen,
02:11:55gri alanlarda gerçekleştirilen
02:11:57saldırıların daha da arttığı, suikastlerin,
02:11:59sabotajların arttığı, inanılmaz
02:12:01belki daha önce yaşamadığımız
02:12:03beklenmedik olayların
02:12:05yaşandığı bir dönem içerisindeyiz.
02:12:07O yüzden böyle bir dönem içerisindeyiz.
02:12:09Yani bu Büyük Güç Rekabeti dönemiyle bağlı olaraktan
02:12:11alt bölgesel sistemlerde
02:12:13çeşitli çatışma bölgelerinde
02:12:15sertleşmeler, yoğunlaşmalar oluyor
02:12:17ve sıcaklıklar gelişiyor.
02:12:19Kaledonya'da bile darbe oluyor.
02:12:21Başka bir yerlerde darbe oluyor.
02:12:23Ya da askeri hareketlilikler oluyor.
02:12:25İşte İran-İsrail savaşından
02:12:273. Dünya Savaşı çıkacak mı diye senaryolar
02:12:29konuşmaya başlanıyor. Ukrayna Savaşı
02:12:31keza orada duruyor.
02:12:33Bakıyoruz Rusya hususilere sihir füzesi veriyor.
02:12:35Diğer taraftan Rusya
02:12:37İran'ı koruyacağına yönelik
02:12:39adımlar atmaya başlıyor.
02:12:41Tam olarak cephelerin birleştiği
02:12:43Büyük Güç Rekabeti dönemi
02:12:45içerisinde böyle bir karmaşık
02:12:47olabildiğince gri bir
02:12:49savaş dönemi içindeyiz diyebiliriz.
02:12:51Levent Hocam, iş daha da
02:12:53kötüye gidecek o zaman.
02:12:55Bu anlaşılan o savaş dönemi içerisindeyiz.
02:12:57Biraz sanki
02:12:59güzel günler geride kaldı gibi
02:13:01diyebilir miyiz? İşin ekonomik, sosyal,
02:13:03kültürel ve güvenlik açısından.
02:13:05Biz yaşadığımızı hiç bekliyoruz.
02:13:07Başındaki biri olarak, o güzel günleri
02:13:09biz ne zaman kucakladık da kötü günlere
02:13:11bu kadar hızlı gidiyoruz diye, kendim kendime
02:13:13soruyorum. Çünkü tarihin sonu
02:13:15tezi ortaya atıldığında bir
02:13:17barış iklimi bekleniyordu. Sadece ekonomik büyümeyi
02:13:19odaklar alalım. Göç sürecini
02:13:21bir bin tane sönümlendirelim. Devletlerin
02:13:23pozisyonları belli olsun.
02:13:25Anlamsız gerginlikler, kutuplaşmalar
02:13:27olmasın deniyordu. Fakat Çin
02:13:29oyun bozdu. Yani Çin'in
02:13:31iktisadi anlamında bu denli
02:13:33hızlı bir yükselişini çok muhtemelen
02:13:35Batı dünyası da beklemiyordu.
02:13:37Ve NATO kendine bir rakip aramak
02:13:39zorunda kaldı. Ne zaman? Berlin'de
02:13:4189-90-91.
02:13:43Defalarca NATO'nun kapanması önerildi.
02:13:45Macron'dan bağımsız söylüyorum bunu.
02:13:47Çünkü NATO'nun bir ötekisi kalmadı.
02:13:49Ve ABD arzu ettiğini buldu.
02:13:51İşte dedi Çin...
02:13:53Yeni düşman.
02:13:55Ayakta kalmak için, iktisadi
02:13:57iklimi sürdürmek için, silah satmak
02:13:59için, savaş satmak için, kan satmak
02:14:01için, gözyaşı satmak için,
02:14:03demir çelik pazarlamak için bir
02:14:05rakibe ihtiyacım var. Challenger diyorlar ya.
02:14:07İşte bu Çin dedi.
02:14:09Sonra baktı Çin biraz uzak tehdit kaldı.
02:14:11E bu olmadı. O zaman Çin
02:14:13o iktisadi gücünü
02:14:15siyasi anlamda kimle yakın hissederse
02:14:17güçlendirir. Rusya.
02:14:19Bakla, Şangay oluşuyor. Aralarında ekonomik
02:14:21anlamda büyük entegrasyon var. Doğal
02:14:23gaz satıyor. Oradan demir satıyor.
02:14:25O zaman Rusya dedi.
02:14:27Rusya silahlı rakip,
02:14:29Çin ekonomik ve kültürel
02:14:31rakip olarak bir anda Batı'nın karşısına
02:14:33konuldu. Ve an itibariyle NATO
02:14:35arzu etti. Ötekiyi buldu.
02:14:37NATO'nun ötekiyi bulması Avrupa'ya
02:14:39çok da maalesef
02:14:41doğru da enteresi etmedi.
02:14:43Buna kızan ABD'de
02:14:45aslında oyun o kadar basit ve aynı
02:14:47zamanda korkuyor ki Rusya'nın
02:14:49gerçekten düşman olduğunu ispat etmek zorunda
02:14:51kaldı. İsveç'e,
02:14:53Finlandiya'ya, Almanya'ya,
02:14:55Hollanda'ya ve bir anda Rusya-Ukrayna
02:14:57gerginliği çok daha hızlı şekilde
02:14:59tırmandı. E niye? 2014'de
02:15:01bu adamlar zaten Kırım'ı
02:15:03işgalde ilhak etmişti.
02:15:05Zaten Gürcistan'da, 2008-2009
02:15:07döneminde biz bunları görmüştük.
02:15:09Avrupa ağzını açıp da ses çıkarmamıştı
02:15:11o döneme kadar. Ama bir anda konu
02:15:13Belarus, Polonya,
02:15:15Letonya-Litvanya sınırına gelince
02:15:17ABD rüştünü ispat etti. Bakın dedi,
02:15:19gerçekten NATO'ya ihtiyaç
02:15:21var mıymış? Gerçekten yeniden
02:15:23kutupların, hocaların belirttiği gibi
02:15:25netleştiği bir döneme doğru adım adım
02:15:27gidiliyor muymuş? Gerçekten
02:15:293. Dünya Savaşı riski var mıymış?
02:15:31İsveç ve Finlandiya'nın
02:15:33NATO'ya üyeliği herhangi bir üyelik değil.
02:15:35Yarın San Marino ya da
02:15:37Moldova üye olursa bu kadar kavga etmeyebilirsiniz.
02:15:39Moldova'yı hariç tutuyorum gerçi.
02:15:41Ama İsveç, hepimizin
02:15:43yıllarca tarafsız olarak anlığı.
02:15:45Finlandizasyon diye bir kavram
02:15:47kullandığımız bir yapıydı.
02:15:49Ve bütün ülkedeki %80 kamuoyunun
02:15:51barışçıl duruşuna rağmen
02:15:53bunlar apar topar NATO'ya üye
02:15:55yapıldı. Dolayısıyla bu saatten
02:15:57sonra gerginliğin
02:15:59olmadığı, savaşın demiyorum ama
02:16:01bir yıl bizi beklemiyor.
02:16:03Ve dikkat ederseniz hepsi de Türkiye'nin etrafında oluyor.
02:16:05İsrail'in biraz gücü
02:16:07olsa, hadi gel Türkiye diyecek.
02:16:09Gücü yok.
02:16:11Savunma sanayi alanındaki başarılarımızın
02:16:13ne kadar önemli olduğunu izleyenlerimiz bir kere daha
02:16:15anlasın. Bu şaka değil.
02:16:17Yerli ve milliyi bazen çok kullanıyoruz.
02:16:19Klişe hale geliyor.
02:16:21Anlamını kaybetmeye başlıyor. Ama ne kadar
02:16:23önemli olduğunu belirtelim. Hocam
02:16:25başında söyledi. Sizin silahınızın
02:16:27namlusunun gölgesi
02:16:29o diplomasi masasında düşmediği
02:16:31müddetçe bundan sonra ne kalıcı
02:16:33ateşkes var, ne kalıcı
02:16:35barış var bu coğrafya.
02:16:37Karadeniz çok önemli Mustafa Bey.
02:16:39NATO oraya ilk etapta
02:16:41sızmak için elinden geleni yapacaktır.
02:16:43Ve çok yakın Zelenski gibi bir adam
02:16:45varken de yarın
02:16:47İngiltere ve ABD'nin gemileri Roma'ya
02:16:49Bulgaristan'a Montrö'ye rağmen
02:16:51girmeye gayret ederse bizim
02:16:53duruşumuz çok önemli. Çünkü
02:16:55aynısını yapacaklar ve diyecekler ki
02:16:57Kıbrıs Rum kesimi Hizbollah
02:16:59tarafından tehdit ediliyor. İki tane
02:17:01füze düştü. Kıbrıs Rum kesimi
02:17:03NATO'ya üye yapalım diyecekler. Ne diyeceğiz?
02:17:05Bir taraftan
02:17:07Karadeniz'e çıkaralım gemilerimiz
02:17:09diyecekler. Bir taraftan Kıbrıs Rum
02:17:11kesimi üye yapalım diyecekler.
02:17:13Hep satranç üzerinden gittik bugün ama
02:17:15ya filini mi kaybetmek istiyorsun
02:17:17kaleni mi kaybetmek istiyorsun? Oyunuyla
02:17:19her an karşı karşıya kalabiliriz.
02:17:21Çok riskli bir döneme doğru
02:17:23adım adım gidiyoruz. O bakımdan siyasi
02:17:25istikrarın ne kadar önemli olduğunu
02:17:27bir kere daha vurgulayalım.
02:17:29Türkiye bunun neresinde?
02:17:31Büyük güçler var diyoruz.
02:17:33Hatta bu güçlerin içerisinde Çin'i,
02:17:35Hindistan'ı, İran'ı, Hindistan'da
02:17:37bu işin ekonomik,
02:17:39insani boyutuyla baktığımız zaman
02:17:41dahil olmuş durumda artık.
02:17:43Türkiye bunun tam
02:17:45olarak neresinde hocam?
02:17:47Türkiye bir denge gücü.
02:17:49Türkiye'nin coğrafyası da zaten
02:17:51Türkiye'ye bunu vaaz ediyor.
02:17:53Yani bunu zorunlu kılıyor
02:17:55denge politikasını.
02:17:57Bir taraftan da Türkiye
02:17:59bölgede bir yıldız.
02:18:01İşte Rusya-Ukrayna
02:18:03savaşında gördüğümüz gibi devamlı
02:18:05diplomasiyi, barışı
02:18:07önceleyen, savunan
02:18:09belki de yegane
02:18:11batılı ülke olarak
02:18:13bu misyonu sürdüren
02:18:15bir ülke oldu. İşte Orta Doğu'ya
02:18:17geldiğinizde
02:18:19Filistin meselesinde yine
02:18:21diplomasiyi devamlı
02:18:23önceleyen gerek Birleşmiş Milletler'de
02:18:25gerekse uluslararası
02:18:27diğer arenalarda.
02:18:29Bakıyorsunuz yani
02:18:31Somali'den, Afrika'dan
02:18:33işte Balkanlara
02:18:35kadar her yerde Türkiye
02:18:37barış ve diplomasi
02:18:39misyonuyla var oluyor.
02:18:41Peki bunu Türkiye
02:18:43nasıl elde ediyor?
02:18:45İşte bu siyasi istikrarıyla
02:18:47bu efendim
02:18:49son 20 yılda oluşturduğu
02:18:51işte
02:18:53hocamın söylediği
02:18:55bu askeri teknolojinin
02:18:57yükselmesiyle
02:18:59yüksek bir askeri
02:19:01teknoloji elde etmesiyle
02:19:03askeri gücüyle
02:19:05ki artık bundan sonraki
02:19:07süreçlerde de
02:19:09diplomasiler mutlaka
02:19:11bir güçle bir
02:19:13silah namlusuyla
02:19:15desteklenmedikçe
02:19:17işe yaramayacağını da
02:19:19görüyoruz. İşte hem
02:19:21Rusya-Ukrayna savaşında
02:19:23görüyoruz. Hem Orta Doğu'daki krizlerde
02:19:25görüyoruz. Dolayısıyla
02:19:27Türkiye'nin
02:19:29bir adeta
02:19:31bölgesel
02:19:33istikrar adası
02:19:35ve efendim bir
02:19:37barış yıldızı olarak
02:19:39rolünü iyi
02:19:41anlamak lazım.
02:19:43Bunun arkasındaki bu istikrarın
02:19:45sebeplerini iyi
02:19:47analiz etmek lazım.
02:19:49Türkiye'nin bu pozisyonu
02:19:51işte
02:19:53bütün dünyanın krize doğru
02:19:55yürüdüğü bir ortamda
02:19:57bu barışçıl misyonu
02:19:59bu işte diplomasiyi
02:20:01önceleyen misyonu çok
02:20:03önemli. Bunun kıymetinin
02:20:05iyi bilinmesi lazım. Hocam siz mesela
02:20:07Rusya'yı yaparken dediniz ki
02:20:09İsrail, İran, Çin, Rusya
02:20:11ve Türkiye tam bunun neresinde?
02:20:13Yarın bir savaş çıktığı zaman
02:20:15Türkiye'yi nerede?
02:20:17Türkiye ise tam bu noktada mükemmel,
02:20:19inanılmaz bir diplomasi ve tarafsızlık
02:20:21politikası izliyor dedik.
02:20:23Türkiye, Suriye'nin
02:20:25kuzeyindeki PKK-YPG
02:20:27bir teröristten kurulmasının dışında
02:20:29oradaki
02:20:31tüm dünyadaki her noktada
02:20:33örnek vereyim geçen hafta daha
02:20:35iki hafta önce Hakan Fidan
02:20:37Tacikistan'la Kyrgyzistan arasındaki
02:20:39sınır problemiyle ilgili görüşmelerde
02:20:41bulundu. Bu 35 yıldır
02:20:43çözülemeyen bir konu. Ve %60'ına
02:20:45yakını çizildi. İki taraf da kabul etti
02:20:47bunu. Bakın Türkiye,
02:20:49Orta Asya'da da diplomasi yürütüyor.
02:20:51Burada Rusya, ABD, Eşref Tatası. İki hafta önce
02:20:53Hafter'in oğlu
02:20:55Türkiye'deydi. Yine görüştü.
02:20:57Hafız Hafter. Evet.
02:20:59Türkiye, Libya'da da diplomasi yürütüyor.
02:21:01Ukrayna meselesinde de hala Türkiye diplomasi
02:21:03yürütüyor. Hakan Fidan kaç tane
02:21:05ülkeye gitti Filistin'le ilgili? Kaç tane
02:21:07yapıya gitti? Y7'sinden Asya yanına
02:21:09kadar tutun. Birleşmiş Milletlerinden
02:21:11İslami İşbirliği
02:21:13Teşkilatı var. Hepsine gitti. Somaliye-Türkiye arasında da
02:21:15keza. Yani burada da
02:21:17diplomasi uyguluyor. Türkiye neredeyse
02:21:19dünyadaki her noktada
02:21:21diplomasi uygulayan bir ülke haline geldi. Siz
02:21:23böyle bir ülkeyi kolay kolay taraf yapamazsınız.
02:21:25Kolay kolay taraf yapamayacağınız
02:21:27için de zaten Türkiye şu anda
02:21:29parlayan yıldız.
02:21:31Bu anlamda bakmamız lazım. Bu avantaj mı
02:21:33dezavantaj mı hocam? Bugün Rusya karşısında
02:21:35Avrupa yanında
02:21:37doğrudan direkt
02:21:39ambargoları uygulayan
02:21:41bir ülke olsaydı
02:21:43Amerika ile doğrudan hareket eden bir
02:21:45ülke olsaydı nasıl olurdu?
02:21:47Buranın tek riski şudur. Her zaman tuzağa
02:21:49düşürülmeye çalışılır. Kışın üşürdük bir defa
02:21:51herhalde.
02:21:53Buradaki şeyin tek
02:21:55riski her zaman tuzağa düşürülmeye çalışılır.
02:21:57Yani sizi taraflarını çekmeye
02:21:59çalışırlar. Yani Rusya
02:22:01NATO'nun beyni ölümü
02:22:03gerçekleştiği ifadesinden sonra
02:22:05NATO tekrar canlansın diye Rusya
02:22:07tuzağa çekildi mi? Çekildi.
02:22:09Peki Pelosi'nin ziyareti gibi
02:22:11Tayvan'a Pelosi'nin ziyareti gibi süreçlerde
02:22:13Çin çekilmeye çalışıldı mı?
02:22:15Çalışıldı. Çin
02:22:17buna uymadı. Evet.
02:22:19Hala devam ediyorlar. Bu iki gün önce
02:22:21Filipinler'in de beraber olduğu
02:22:23Amerika Birleşik Devletleri'nin
02:22:25atom bombası attığı Japonya'nın da
02:22:27ABD'yle beraber olduğu bölgede devlete
02:22:29görevleri başladı. Şimdi bunu
02:22:31nereye koyacaksınız? Hangi denklemin içerisinde
02:22:33koyacaksınız? Ya da geliyoruz İran
02:22:35meselesine. İran'da da
02:22:37Hakeza onu da işin içerisine çekmeye çalıştıkları
02:22:39az önce anlattıkça bir sahte bayrak operasyonuyla
02:22:41Galon Tepelerinde yapılan
02:22:43onu da işin içine çekmeye çalıştıkları
02:22:45bizde bu kadar... Bir fark var.
02:22:47Çin işin
02:22:49içine çekilmeye çalışılıyor.
02:22:51Çin tecrübesi
02:22:53bundan sıyrılabiliyor.
02:22:55Fakat İran işin içine çekilmeye çalışırken
02:22:57İran'ın şunu deme lüksü yok.
02:22:59Ya ben bu oyunu anladım.
02:23:01Beni işin içine çekmeye çalışıyorsunuz.
02:23:03Ben bunları çok umursamıyorum.
02:23:05Diyemez.
02:23:07Tamamen eğer meşru müdafaa tezini
02:23:09kullanmaz ve tamamen sessiz kalırsa
02:23:11İran sorgulanır.
02:23:13İran bir Çin değil.
02:23:15Cevap vermek zorunda.
02:23:17Vurmak zorunda. Ve vekili aktörlerle
02:23:19değil kendisi vurmak zorunda.
02:23:21Siz de zaten biraz önce söylediniz aslında.
02:23:23Hocam İran'ın pozisyonda şöyle
02:23:25bir durum var. Satrançtan bahsettiğimiz
02:23:27satrançta açmaz vardır meşhur.
02:23:29Şimdi Şah'ın
02:23:31Tahran açmazı.
02:23:33Şu an İran bir açmazın içerisinde.
02:23:35Açmaz yaşıyor. Yani
02:23:37Yamat olacak.
02:23:39Ki Tahran şu an güvensiz halde.
02:23:41Ya da büyük bir taştan
02:23:43vazgeçmesi gerekiyor.
02:23:45Yani vezirden vazgeçmesi gerekiyor.
02:23:47Örnek verelim Bekir güçlerden.
02:23:49Nükleer güçten. Bir şeylerden taviz
02:23:51göstermesi gerekiyor. Ben Haniye
02:23:53suikastını aslında büyük bir savaştan
02:23:55ziyade aslında zorlayıcı bir müzakere
02:23:57kozu olarak okuyorum.
02:23:59Kim tarafından hocam? Yani İsrail,
02:24:01Amerika tam olarak
02:24:03Haniye suikastıyla birlikte
02:24:05Tahran'a bir açmaz oluşturdu.
02:24:07Ve açmaz da şunu dedi.
02:24:09Ya müzakerede dediğimiz noktaya gelirsin.
02:24:11Nükleer konularda. Ya da
02:24:13Tahran'da bugün
02:24:15Haniye suikasta olur. Yarın
02:24:17devrim rehberi de gidebilir.
02:24:19Gibi aslında bir mesaj var.
02:24:21Dolayısıyla bence burada
02:24:23ciddi bir açmaz var. Ve o kadar da kolay
02:24:25değil hocam yani. Israrlı bir şekilde
02:24:27İran'ın üstüne gitmesi de bundan mı hocam?
02:24:29Bu da ilginçtir. Tarihte
02:24:31satrancı geliştiren ülkenin
02:24:33bir açmazla karşı karşıya kalması
02:24:35çok ilginç bir durum.
02:24:37Nasıl çözüm bekliyorsunuz hocam?
02:24:39Çözüm önerisi muhtemelen
02:24:41gerilimi düşürecek ve müzakerelere
02:24:43kuvvetle muhtemelen
02:24:45müzakerelerde buluşacaklar. Çünkü
02:24:47yani Tahran'da
02:24:49İsmail Haniye'nin suikastı demek
02:24:51yarın bir gün devrim rehberinin de
02:24:53suikastı olabileceği anlamına gelir.
02:24:55Eğer balistik füzeleri gönderen
02:24:57Havacılık ve Ozay Kuvvetleri
02:24:59komutanı da ya da
02:25:01diğer komutanlar da başka tehditlerle
02:25:03karşılaşabilir demek. Yani şöyle bir şey
02:25:05var. Evet karşılık verelim ama karşılığı
02:25:07kim verirse caydırıcılıkla
02:25:09karşılaşıyor. Yani onun bedelini ödetiyor
02:25:11o bir şekilde. İran'ı konuştuğumuzda
02:25:13Rusya denklemini de
02:25:15açmaz da Rusya. Belki
02:25:17Rusya ile birlikte ittifak kurup
02:25:19belki bu işin içinden çıkılabilir.
02:25:21Yani bir ihtimal. Ama işte
02:25:23Rusya'ya yanaşmanın da yine
02:25:25bir bedeli ve maliyeti var.
02:25:27Tam olarak satrançtaki açmazı yaşıyor İran.
02:25:29Bakalım o açmaz ne olacak?
02:25:31İran bu işin içinden çıkabilecek mi?
02:25:33Bunu da ilerleyen günlerde
02:25:35görmüş olacağız. İlerleyen günler, haftalar
02:25:37aylar boyunca bu komşuda
02:25:39tabii umut ve
02:25:41temenni ediyoruz ki bu
02:25:43savaş senaryolarını artık konuşmayız.
02:25:45Başka şeyleri konuşuruz diye de tek büyük
02:25:47temennimiz de bu. İnşallah Türkiye oyuncaklarda
02:25:49altın madalya aldığında konuşuruz. İnşallah.
02:25:51Efendim akşam baskısının sonuna geldik.
02:25:53Bir sonraki hafta yine Ülke TV
02:25:55ekranlarında buluşmak ümidiyle. Herkese
02:25:57iyi geceler.
02:26:09İzlediğiniz için teşekkürler.