Prof. Dr. Alper Şener, bazı yaş gruplarında ölümcül seyredebilen 'yaz ishali'ne dikkat çekerek, "Özellikle güneşli bölgelerde ve plajlarda güneş tam tepedeyken hava 40 dereceyi bulabiliyor. Sıcaklık bakteri için istemediğimiz bir şey. Sıcak ortamlarda ve plajlarda kendi hazırlamış olduğunuz ürünler dahi olsa kısa sürede tüketin. Özellikle 65 yaş üstü ve 5 yaşın altındakileri yakın takip etmek gerekir. Riske atılabilecek bir durum değil" dedi.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Turist ishali, turist diyaresi, evet.
00:02Nasıl son günlerde yaz ishali?
00:04Şimdi aslında yaz ishali dediğimiz terminoloji,
00:06yaz döneminde yaşlanılan
00:08bağırsak alışkanlıkları değişim olarak atlatmak gerekiyor.
00:10Bu bazen tamamen
00:12sulu olabiliyor, ağırlıklarla katılıklar da olabiliyor.
00:14Beraberine bulantı kusma da eşlik
00:16edebiliyor. Bu klinik tabloları hepsi birbirinden farklı.
00:18Bunların bazıları bir viral ya da
00:20bakteril etkenin eşlik ettiği besin
00:22zehirlenmeleri, gıda zehirlenmeleri şeklinde de
00:24olabiliyor. Birbirini ayırt etmek
00:26en kolay, en zor. Eğer karın ağrısı
00:28ile birlikte tuvalete gittiğinizde
00:30sık sık defekasyon oluyorsa, sık sık
00:32büyük abdest çıkarıyorsunuz, beraberinde tamamen
00:34su şeklindeyse ve
00:36takip eden gün öncesinde,
00:38şikayetlerin başlamadan önce birkaç gün öncesinde
00:40eğer
00:42şüpheli bir gıda aldınızsa
00:44bunu ağırlıklı olarak aslında gıdaya bağlı bağırsak
00:46alışkanlık değişimi turist ishali
00:48ya da yaz ishali olarak adlandırabiliriz.
00:50Çünkü bazen yaz döneminde
00:52tatil nedeniyle yer değişikliği yaptığınız
00:54zaman, bazen ülke değişikliği yaptığınız zaman
00:56ülkeden aldığınız, alışkın olmadığınız gıdalarda
00:58herhangi bir bulaşıcı hastalık olmadan
01:00da bağırsak alışkanlıklarına
01:02değişimleri sebep olabiliyorlar. Bu da gayet doğal.
01:04Gıdalarla ilgili olan
01:06kısmına baktığımız zaman ise
01:08eğer besin zehirlenmesiyle
01:10buna mutlaka beraberinde bulantı kusma
01:12eşlik ediyor. Çünkü o besinin içerisinde bir toksin
01:14oluyor, bir bakterinin artık maddesi
01:16oluyor. Bu artık madde bulantı kusma,
01:18halsizlik, iştahsızlık, kas ağrıları ve ateşe
01:20sebep olabiliyor. Bu bazen
01:22ağır ishal tablonu
01:24Salmonella-Şigella gibi
01:26enterik patojenlerle karışabiliyor.
01:28Dolayısıyla bunları birbirine
01:30ayırt etmek lazım. Çünkü bir tanesinde
01:32antibiyotik tedavisi kesin kesin vermek
01:34gerekirken, bir bakteri varken, vermek gerekirken
01:36toksin varken sadece semptomatik
01:38tedavi. Yani bulantı kesici ilaçlarla
01:40boz su alımı, defekasyon,
01:42katı gıda alımının
01:44tetiklenmesi, muz, yoğurt gibi, salata
01:46gibi gıda alışkanlıklarının tetiklenmesiyle
01:48birlikte, uyarılmasıyla birlikte
01:50ishali kontrol altı almak mümkün.
01:52Bazı gıdalar bu açıdan çok sabıkalı.
01:54Maalesef. Dikkat etmek
01:56gerekiyor. Ne gibi? Mesela
01:58hazır tüketilen bazı gıdalar var.
02:00Hazırlanan kumpir gibi,
02:02pilav gibi, tavuk gibi hazırlanmış
02:04olan gıdalar. Yaz aylarında
02:06sirkülasyonu ne kadar hızlı bile olsa
02:08bunlar toplu halde hazırlanıp, toplu halde
02:10satış değil, perakende
02:12satışa dönüyor. Toplu halde ne yapılıyor?
02:14Örnek vermek gerekirse gıda kumpir.
02:16Bunlardan bir tanesi. Hazırlanan salata ve salata
02:18çeşitleri toplu halde hazırlanıp
02:20tüketim halinde perakende
02:22şekilde devam ediyor. Bunlar kontaminasyonu çok açık.
02:24Çünkü hepimizin bildiği gibi mayonez,
02:26yoğurt ve diğer katkılı
02:28ürünler bunun içerisine katıldığı için
02:30bakteri birikmesi çizik oluyor bunlar içerisine.
02:32Ve bu biriken bakteriler
02:34insanlar da bulantı, kusma,
02:36ishal gibi tablolara sebep oluyorlar.
02:38Diğer bir taraftan ise yine vatandaşlarımızın
02:40yayını olarak alışkın olduğu
02:42tabloda satılan, açık alanda
02:44satılan gıdalar da bu konuda biraz
02:46sabıkalı maalesef. Çünkü orada
02:48kullanılan hazır gıda ürünleri, sosisli, salamlı
02:50işte salçalarda içerisinde
02:52kullanılan diğer katkı
02:54maddeleri de maalesef bunlar toplu halde üretilip
02:56perakende satışı olduğu için
02:58saklanma koşulları önemli hale geliyor. Ne önemli
03:00bunlar da bir kere gıdanın
03:02bozulmamasından baktığımızda
03:0419-20 santigrat derecenin
03:06üstünde bir ısı ile muamele etmemesi lazım.
03:08Mesela plajlarda
03:10ciddi sıkıntı. Mesela midye bunlar
03:12içerisinde kontaminasyon anlamında
03:14riski şeyler.