• 6 ay önce
Büşra Arslantaş günü şekillendiren, geleceği yönlendiren her gelişmeyi canlı yayında Günlük'e not düşüyor. Gerçekleri değiştirmeden, çarpıtmadan içtenlikle aktarıp sorguluyor.

Category

🗞
Haberler
Döküm
00:00:00Efendim merhabalar CNN Türk ekranlarına günlük haber kuşağına hoş geldiniz.
00:00:10Ben Büşra Arslantaş önümüzdeki iki saat boyunca birlikte olacağız ve gündemdeki sıcak gelişmeleri sizlere bir bir aktaracağız ki baş döndüren gelişmeler yaşanıyor.
00:00:18Hem yurtta hem de dünyada Türkiye'nin çevresinde de pek çok gelişme var hepsini konuşacağız.
00:00:23Dünya gündemi ile başlayacağız ama gözünüz kulağınız baştan hatırlatalım bir yandan Çanakkale'de oradaki orman yangını yaklaşık 24 saattir müdahale sürüyor.
00:00:32Tarım Bakanlığı'nın ilerleyen dakikalarda bir açıklama yapması bekleniyor.
00:00:35Dolayısıyla o açıklama geldiğinde elbette canlı olarak ekranlarımıza yansıtacağız bölüceğiz konumuzu.
00:00:40Dolayısıyla bunu baştan hatırlatmakta fayda var diğer gelişmeleri de elbette takip ediyoruz.
00:00:45Şimdi dış gündeme bakacak olursak Türkiye'nin dört bir yanı ateş çemberi ayrıca dünyada giderek artan bir gerilim var.
00:00:52Siviller katlediliyor, çatışmalar büyüyor, 3. Dünya Savaşı'na doğru gidildiği yorumları yapılıyor.
00:00:57Peki Türkiye tüm bunlar yaşanırken ne yapmalı?
00:01:00Özellikle nüptel silahlar bu kadar gündemdeyken hangi adımlar atılmalı?
00:01:04Konuşacağız terör ve güvenlik uzmanı Sayın Başbuğ bizlerle birlikte Coşkun Başbuğ.
00:01:08Sayın Başbuğ hoş geldiniz yayınımıza.
00:01:10Hoş bulduk sevgili bir üç sayı yayınlar.
00:01:12Çok teşekkürler Sayın Başbuğ.
00:01:13Şimdi böyle bir genel çerçeve çiziyoruz ama dilerseniz bir son dönemdeki açıklamalarla altını dolduralım.
00:01:18İzleyicilerimize de biraz daha iyi anlaşılması için.
00:01:21Şimdi bir taraftan İsrail'in Gazze'de sürdürdüğü katliam ki 257 gün 8 aydan bahsediyoruz.
00:01:27Dünyanın gözünün içine baka baka soykırma varan o katliam tüm itirazlara rağmen devam ediyor.
00:01:33Diğer taraftan Ukrayna'da 3. Yılına giren savaştan söz ediyoruz.
00:01:36Bunların kontrolden çıkma yayılma riskiyle birlikte dünyanın dört bir yanından yetkililerden de peş peşe gelen endişe verici açıklamalar var.
00:01:44Örneğin işte 1 Temmuz itibariyle Avrupa Birliği dönem başkanlığını üstlenmeye hazırlanan Macaristan'ın Başbakanı Orban defalarca farklı platformlarda dile getirdi.
00:01:52Savaşa doğru ilerliyoruz dedi.
00:01:54Bu ay başında İngiliz basında yer almıştı hatırlayacaksınız ki NATO Avrupa'nın Rusya ile büyük bir kara savaşı durumunda Amerikan birliklerini ön saflara sevk etmek için çok sayıda kara koridoru planı yapıyor ki Türkiye'de adı geçen ülkeler arasında.
00:02:09Daha birkaç gün önce Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic'in açıklamaları dikkat çekmişti.
00:02:14Dünyada 3 ya da 4 ay gibi kısa bir süre içinde büyük bir çatışma yaşanacağını söyledi.
00:02:19Dünden bu yana yine sosyal medyada görmüş olabilirsiniz.
00:02:22Almanya İçişleri Bakanlığı ve Federal Sivil Savunma Başkanlığı'nın vatandaşlara en kısa sürede kendi sığınaklarını hazırlamaları çağrısında bulunduğu haberleri var ki.
00:02:32Alman basında daha önce de bunlar çokça yer almıştı ki Almanya zaten savunma harcamalarını Ukrayna'da patlak veren savaş sonrası arttıran ülkelerin başında geliyor.
00:02:40Dolayısıyla tüm bunlar ne anlama geliyor? Dünya yeni bir savaşa hazırlanıyor.
00:02:44Türkiye nasıl konumlanmalı konuşacağız Sayın Başbuğ.
00:02:47O zaman ilk sorum size şimdi Türkiye haritasını açtık. Etrafındaki geçmişten bu yana yaşanan çatışmaları savaşları da gösteriyoruz.
00:02:53Şimdi baktığımızda genel çerçeveyle başlayalım Türkiye'ye dönmeden önce.
00:02:57Siz bu açıklamaları bu peş peşe saydığımız açıklamalar size ne anlama geliyor?
00:03:01Çünkü farklı farklı yorumlar var.
00:03:02İşte 3. Dünya Savaşı çoktan başladı diyen hocalarımız var.
00:03:052. Dünya Savaşı öncesi dönemi andırıyor diyen hocalarımız var.
00:03:09Diğer taraftan bu vaziyet soğuk savaş döneminden daha da iyi değil diyen hocalarımız var.
00:03:15Sizin bir tanımınız benzetmeniz var mı?
00:03:17Geçmişe dönüp baktığınızda ve tırnak içinde koparsa kıyamet nereden kopar?
00:03:22Şimdi ilk sorundan başlayalım.
00:03:25Yani 3 tane tanım meydana getirdim.
00:03:28Birincisi işte bu 3. Dünya Savaşı'nın başladığı teorisi.
00:03:33Aslında kısmen baktığında böyle bir sürecin başladığını söylemek mümkün.
00:03:41Ama bildiğimiz anlamda bir Dünya Savaşı için ben başladığı kanaatine değilim.
00:03:46Hala gerilimler devam ediyor.
00:03:47Yer yer lokal çatışmalar var ama hani böyle bütün dünyayı içine alacak bir ateşin ben yandığını düşünmem.
00:03:53Ama hani soğuk savaştan daha kötü bir dönemdeyiz.
00:03:57Tam olarak böyle tanımlanmasa da soğuk savaş günlerine dönüyoruz diyebiliriz.
00:04:03Mesela geçtiğimiz günlerde Rusya'nın bir anda Küba'ya yapmış olduğu hamle ardından Kore, Kuzey Kore, Vietnam.
00:04:11Şu dakika şu saatlerde.
00:04:13Çok da krisik bir dönemde yapıyor bunu öyle değil mi?
00:04:16Şimdi baktığımızda ona da dikkat çekelim.
00:04:18İsviçre'deki Rusya'sız Ukrayna Barış Konferansı'nın hemen sonrasına denk gelmesi.
00:04:22Rusya ile Batı arasından ilişkilerin iyice gerginleştiği bir ortamda gerçekleşiyor olması dikkat çekici öyle değil mi?
00:04:28Kesinlikle yani şimdi bunları böyle üst üste koyduğunda şu noktaya geliyorsun.
00:04:34Hani 80'li o soğuk savaşın olduğu yıllar.
00:04:3791'de biliyorsun büyük bir kırılma yaşadı.
00:04:39Rusya'nın çökülmesiyle birlikte tek kutuplu dünyaya hızla koştuk.
00:04:43İşte oradaki o süreç tekrar iki kutuba dönmeye başladık.
00:04:49Ardından çok kutuplu bir dünya düzeni oluşmaya başladı.
00:04:52Şimdi bu Rusya'nın hamlelerine baktığınız takdirde şu noktaya geliyorsunuz.
00:04:56Acaba biz o 30 yılı 40 yılı boşa mı yaşadık?
00:04:59Yani gene eski bildik Küba, Venezuela, Kuzey Kore, Vietnam gibi kapılar geri çalındığından
00:05:07acaba tekrar eski dostlar gündeme getiriliyor.
00:05:11Yine eski soğuk savaş döneminde olduğu gibi Rusya ile Amerika'nın bir satranç oyunu başladığı noktasına geliyorsunuz.
00:05:18Ben o başladığı kanaatindeyim.
00:05:20Şimdi şöyle biz Putin'in Kuzey Kore ziyaretini önceki iki günde de konuşurken,
00:05:24konuklarımız farklı farklı isimler değerlendirirken
00:05:26içlerinden bir tanesi komünist bir ittifak arayışında olabilir dedi.
00:05:29Sonrasında Vietnam'a geçeceğine de dikkat çekerek.
00:05:32O sorun aklınızda olsun.
00:05:33Öncelikle bir tarım bakanım Yumaklı'nın açıklamalarını getirelim.
00:05:36Ekranda canlı açıklamalar geliyor.
00:05:3816-11 itibariyle başlamıştı dün.
00:05:42Şu an itibariyle bu yangınla alakalı son kontrollerimizi yaptık.
00:05:50Aslına bakarsanız iki saate aşkın bir süredir.
00:05:54Çok yoğun ve şiddetli rüzgar sebebiyle bazı yerlerin acaba yeniden aktif hale gelmesi mümkün olabilir mi diye kontrol ettik.
00:06:09İki kez alanın tamamının üzerinden geçtik.
00:06:13Ve an itibariyle söyleyebilirim ki Çanakkale, Eceabat yangını kontrol altına alınmıştır.
00:06:21İlk başladığı andan itibaren 9 uçak, 6 helikopter, 94 arazöz ve iş makinesi yaklaşık 540 personelle başlamış idik.
00:06:34An itibariyle uçaklarımız, helikopterlerimiz, insansız hava araçlarımız, arazözlerimiz, iş makinelerimiz dahil olmak üzere.
00:06:47Afat, Valilik, diğer kamu kurumları hatta özel sektördeki bazı kurumlarında katılımlarıyla yaklaşık 300 araç sayısına ulaştık.
00:07:02Ve bine yakın arkadaşımız da dünden itibaren bu yangınla mücadeleyi gerçekleştirmiş oldu.
00:07:11Yangından etkilenen alan 575 hektar.
00:07:16Burada bir şeyi açıklığa kavuşturalım.
00:07:18Yanan alandan bahsetmiyorum.
00:07:21Yangından etkilenen alandan bahsediyorum.
00:07:25Arkadaşlarımız bütün her şey bittikten sonra ne kadar alanın hasar gördüğünü ayrıca yayınlayacaklar her zaman olduğu gibi.
00:07:35Yaklaşık 340 hektar alan ormanlık.
00:07:39Geri kalanı da orman dışı kürsal alan.
00:07:45Sabahki açıklamamda söylemiştim.
00:07:48Gece saat 2.30 sıralarında Yelibolu'da çıkan bir yangın bizim güçlerimizi bölmemize sebep oldu.
00:07:56Belki de bu kadar da uzamayacaktı bu konu.
00:08:00Ancak onu da hemen hızlı bir şekilde müdahale ederek 2 saatin içerisinde arkadaşlarımız kontrol altına aldılar.
00:08:10Onun da bir özelliği köyüne çok yakındı.
00:08:17Dolayısıyla bir yerleşim yerini gecenin iki uçluğunda etkilemesi söz konusu olabilecekti.
00:08:23Ben dünden bu yana her kademede her seviyede kimler varsa, alevlerin içerisinde olan ateş savaşçısı arkadaşlarımdan,
00:08:39orman genel müdürlüğü'ne mensup arkadaşlarımdan, geri planda onlara destek veren kimler varsa,
00:08:48buradaki bin kişiden bahsetmiştim, onlara ayrı ayrı teşekkür etmek istiyorum.
00:08:53Araç hareketliliği devam ettiği için çünkü soğutma çalışmaları devam edecek,
00:09:00bu alanın ziyaretçiye açılması hususu sabah söylediğim gibi kısmi olarak devam edecek.
00:09:13Alan başkanlığımız tarafından herhangi bir gelişme olduğu takdirde duyurulacak.
00:09:19Boğaz'ın gemi trafiğine açılmasıyla ilgili herhangi bir engel kalmadı.
00:09:25An itibariyle Boğaz'ın her iki tarafında da gemi trafiğine açılması söz konusu olacak.
00:09:33Yine boşaltılan iki köyümüz vardı.
00:09:36O iki köyümüzün de tekrar sakinlerinin evlerine geri dönmesinin önünde herhangi bir engel kalmadı.
00:09:43Önümüzdeki beş gün boyunca Çanakkale'de mevsim normallerinin çok üzerinde bir sıcaklık görüleceği,
00:09:53hatta yer yer belli seviyelerde 80 km saat hızda bir rüzgarın görülebileceği uyarılarına istinaden,
00:10:05bu beş gün boyunca özellikle çiftçilerimizin hasatla ilgili çalışma saatleri gündüz saat 11'e kadar olarak sınırlandı.
00:10:17Herhangi bir değişiklik olursa valiliğimiz tarafından bunun öne alınması ya da biraz daha ötelenmesi söz konusu olabilir.
00:10:29Ancak ben buradan özellikle sıcaklıkların bütün yurtta çok ciddi bir şekilde etkisinin hissedildiği bu günlerde,
00:10:37vatandaşlarımızın aileleriyle beraber, çocuklarıyla beraber vakit geçirecekleri alanlarda,
00:10:45mesire alanlarında, kendilerine ayrılmış olan piknik alanlarında ateş yakmamalarını özellikle istirham ediyorum.
00:10:55Çok küçücük bir kıvılcımın bırakın sadece uğraşmasını ya da bununla ilgili gönül yorgunluğunu,
00:11:03bu ülkenin kaynaklarını yok ettiğini de o ekosistemdeki bütün canlıların yok olduğunu da düşünerek hassasiyet gösterilmesini özellikle istirham ediyorum.
00:11:15Hali hazırda dört aktif yangınımız var. Bunlardan birisi dün 18.30'da başlamıştı ve 18.38'de müdahale etmiştik Uşak'ta.
00:11:28Aslına bakarsanız enerjisi de kısmen düşürülmüştü yalnız orada da çıkan çok şiddetli rüzgar bizim kontrol altına alındığı anonsunu yapmamıza engel oldu maalesef.
00:11:41Emin olduktan sonra bununla ilgili bilgiyi de yine siz değerli basın mensuplarımız vasıtasıyla kamuoyumuza duyuracağız.
00:11:51Manisa Soma'da bir yangınımız çıktı 14.40'da, 14.55'de müdahil olundu buraya.
00:11:58Ormanda başladı yine orada da çok kuvvetli rüzgar sebebiyle yayılma, genişleme eğilimi gösterdi.
00:12:09Arkadaşlarımız bütün güçleriyle mücadeleye devam ediyorlar kontrol altına almak için.
00:12:15Balıkesir Aybalık'ta 14.55'de çıktı bugün, 15.05'de müdahil olundu ilk anda.
00:12:24Çöplükte başladı ve maalesef ormana sirayet etti.
00:12:29Ancak arkadaşlarımdan en son aldığım bilgi iyiye gittiği yönünde.
00:12:33Yine dediğim gibi bununla ilgili bilgileri de aktaracağız.
00:12:37İzmir'de Çeşme Karaburu'nda 14.50'de bir yangın çıktı, 15.05'de müdahil olundu.
00:12:44Bu da orman dışı bir alanda başladı ve ormana sirayet etti.
00:12:50Her halükarda biz bu hatırlatmamızı yapalım.
00:12:53Orman yangınlarının %90'ının insan kaynaklı olduğunu düşünürsek
00:13:00ve çok basit, göz ardı ettiğimiz bir takım tedbirlerin alınmaması sebebiyle
00:13:09işte biraz önce söylediğim gibi ülkenin kaynaklarını, oradaki bütün ekosistemi yok edecek bir şeye sebep olacağımızı hiçbir şekilde unutmayalım.
00:13:18Ben Çanakkale'ye ve ülkemize geçmiş olsun diliyorum.
00:13:23Tekrar bayramın bu son gününde bütün vatandaşlarımızın mübarek kurban bayramlarını tebrik ediyorum.
00:13:29Teşekkür ederim arkadaşlar.
00:13:36Özellikle çiftçilerle konuştuğumuzda bölgede ekili arazilere de yangının sirayet ettiğini bizler de gördük.
00:13:44Çiftçilerden de bu yöne bir beyanlar var.
00:13:46Yangın tamamen son tarafına alınacak.
00:13:49Çiftçilere yönelik özellikle arazi zarar gören çiftçilerin de sigortası olacak mı efendim?
00:13:55Şimdi bununla ilgili prosedür belli.
00:13:59Eğer bunların sigortası var ise sigortalarından alabilecekler.
00:14:04Çünkü bu bir afet.
00:14:06Onun dışında da yine ilgili arkadaşlarımız, valiliğimizin önderliğinde hasar tespitlerini yapacaklar.
00:14:12Ancak ben bu sorunuza şöyle cevap vereyim.
00:14:15Son iki ay boyunca yangın çıkmaması adına bilgilendirme ve bilinçlendirme eğitimleri yaptık.
00:14:23Duyruları yaptık.
00:14:25Valiliğimiz herhalde sadece Çanakkale valiliği için söylemiyorum.
00:14:30Yangın bölgesinde, yangın riski altındaki illerimizin valileriyle bir toplantı yaptık.
00:14:38Bir tam gün boyunca eline boyuna bütün hepsini konuştuk.
00:14:41Bütün tedbirleri konuştuk.
00:14:43Aslına bakarsanız iş dönüp dolaşıp bizlerin yani insanların her ne işle uğraşırsak uğraşalım yaptığımız işin neye etki edeceğini düşünmekten geçiyor.
00:14:56Dolayısıyla ister çiftçi olsun ister buraya gelen bir ziyaretçi olsun hiç fark etmez.
00:15:02Herkesin yapmış olduğu faaliyetin özellikle de bugünlerde neye sebep olabileceğini bir kez daha düşünmesi gerekir.
00:15:10Bunu söylemek istiyorum.
00:15:13Malum artık yaz, havalar çok sıcak.
00:15:18Eğitim şartları üzerinde bir sıcaklık var.
00:15:20Yaz aylarında özel bir teftir alındı mı?
00:15:23Özellikle orman bölgelerinde.
00:15:25Nesil alanlarında sadece pislik yapılıyor.
00:15:27Bazı orman yerlerin girişler yasaklandığında farklı bir teftir var mı?
00:15:31Arkadaşlar bunu geçtiğimiz yıldan itibaren zaten ülke olarak hissediyoruz.
00:15:37Bu kadar ağır şartlarda gerçekten sonuçları itibariyle ağır sonuçlara sebep olabilecek yangınlara müdahalede son derece hızlıyız.
00:15:49Bunun da sebebi araç konuşlandırmalarından hem ekipman hem de personel olarak kabiliyetimizin artmasına kadar.
00:15:58Ben tabii genellemek istemiyorum ama vatandaşlarımızın büyük bir kısmının bizlere destek olmasına kadar.
00:16:05Kamu kurumlarının APAD, valiliklerimiz, diğer kamu kurumlarımız başta olmak üzere eş güdüm içerisinde çok iyi bir senkronizasyonla çalışmasına kadar birçok etken var.
00:16:19Ancak şunu söyledik hep, biz yangını üç kategoriye ayırdık.
00:16:23Yangın öncesi, yangın esnası ve yangın sonrası.
00:16:28Yangın öncesine çok büyük önem verdik.
00:16:30Dolayısıyla biz bir kez daha tekrar edelim, asıl başarıyı yangının çıkmamasında görüyoruz.
00:16:37Bu başarı sadece bir bakanlık başarısı değildir, bu ülkenin başarısıdır.
00:16:41Çünkü sahip olduğumuz ülkenin yeşil vatanıdır.
00:16:45Bunları korumakla ilgili bizim gayretimiz, çabamızdır.
00:16:51Yangın esnasında, bu biraz önce söylediğim, gerçekten arkadaşların risk analizleriyle birlikte bütün ekipmanlarını ilgili yerlere konuşlandırması ve sürekli olarak sahada olması bizim çok hızlı müdahale etmemize gerekçe hazırlıyor.
00:17:10Ben bu vesileyle tekraren canı gönülden çalışan arkadaşlarıma teşekkür ediyorum huzurunuzda.
00:17:18Çok teşekkür ederim arkadaşlar.
00:17:20Geçmiş olsun.
00:17:29Ülkemizin açılışında da aktardığımız gibi gözümüz kulağımız Çanakkale'deydi.
00:17:32Çünkü oradan orman yangına haberi dün gelmiştik.
00:17:3524 saattir müdahale devam ediyordu.
00:17:37Özellikle Eceabat'ta çıkan yangın ilerlemesinin kontrolü altına alınması bekleniyordu.
00:17:42Dakikaları önce canlı olarak da ekranlarımıza getirdik.
00:17:45Orman Bakanı İbrahim Yumaklı kameraların karşısına geçti ve içimize su serpen o haberi paylaştı bizlerle.
00:17:50Ve yangının kontrolü altına alındığı bilgisini aktardı.
00:17:54Çanakkale'deki o yangının kontrolü altına alındığını, yangından etkilenen 575 hektar alan olduğuna dikkat çekti.
00:18:00Boğaz'ın her iki tarafında trafiğin artık başlayacağını söyledi.
00:18:03Boşaltılan iki köyün sakinlerinin dönmesinden geri dönüşünde engel olmadığını aktardı.
00:18:09Ve özellikle önümüzdeki beş gün için uyarı yaptı.
00:18:11Çünkü Çanakkale'de yine fazlaca bir sıcaklık olacağı, önümüzdeki günlerde mevsim normallerinin de üzerinde bir sıcaklık olacağı uyarısı var.
00:18:19Rüzgarın da yine şiddetli olacağı uyarısı var.
00:18:21Dolayısıyla bu anlamda alınan önlemlere de dikkat çekti.
00:18:24Çiftçilerin hasa saatinin gündüz saat 10'a kadar sınırlandırıldığını söyledi.
00:18:28Piknik alanlarına gidecek vatandaşlar için sınırlanmayan bölgelerde yapılacak pikniklerde ateş yakılmaması uyarısının altını defalarca çizdi.
00:18:36Bakan bu çok çok önemli.
00:18:37Ve özellikle hali hazırda dört aktif yangının ülkemizde devam ettiğini söyledi ki yaklaşık bir saat önce Orman Genel Müdürlüğü de paylaşmıştı.
00:18:45Bayramın birinci gününden bu yana Türkiye'de 54 orman, 99 ziraat yangını olmak üzere toplam 153 yangına müdahale edildiği bilgisi var.
00:18:54Çanakkale, Eceabat ve Uşak merkezde ise mücadelemiz devam ediyor denilmişti.
00:18:58Ama Çanakkale'de kontrol altına alındı neyse ki umarız Uşak'tan da o bilgi gelir bir an önce takipimizde olacak.
00:19:04Zaman zaman bültenimizde yine canlı açıklamalar geldikçe konumuzu böleceğiz.
00:19:08Tekrar dönecek olursak konumuza şimdi peş peş açıklamalar geliyor dedik dünyada endişe veren açıklamalar var.
00:19:14Acaba yeni bir dünya savaşı kapıda mı diye konuşuyorduk altını doldurarak sayın başbuğuyla birlikte.
00:19:19Özellikle de siz demiştiniz ya acaba eski dostlar bir araya mı gelir derken ben de sizi özellikle önceki günlerde konuklarımızın yönelttiği bir tespiti sorarak yöneltmiştim.
00:19:30Demişlerdi ki işte Vietnam'a da gidecek Kuzey Kore'den sonra Putin dolayısıyla acaba bir komünist ittifak arayışında mı gibi ifadeleri olmuştu.
00:19:37Katılır mısınız buna?
00:19:38Katılırım yani eski dostlardan kastım oydu zaten Müşra.
00:19:42Çünkü dikkat et eski komünist ve demir perde ülkeleri dahil bir arayış içerisinde.
00:19:49Mesela Sırbistan'ın Rusya'ya desteği yine Orban'ın Avrupa'nın o emperyal mantığına karşı çıkacak tavrı.
00:19:57Keza işte Kuzey Kore bunlar bir ittifak arayışı içinde olduğunu net gösteriyor.
00:20:01Yani aslında bloklar oluşuyor.
00:20:03Ama blokların temelinde işte rejim komünist mantıklı bir yaklaşım mı var yoksa bir ittifak arayışı mı tartışılıyor.
00:20:12Ben komünist arayışta veya onun bu sürece katkısında daha fazla durulması gerektiği kanaatindeyim.
00:20:20Çünkü o tespit doğru.
00:20:22Son yaklaşılan görüşülen konuşulan ülkelere baktığın takdirde eskiden hep Rusya'yla Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği dönemiyle anılan ülkelerin tekrar kapılarının çalındığını ve bir ittifakında başladığını net görebiliyorsun.
00:20:36Bir diğer tespitin vardı senin.
00:20:38Hani o üç olasılıktan bir diğeri de 2. Dünya Savaşı öncesi.
00:20:41İngiliz orcalarımızın yaptığı tespitlerden yola çıkarak.
00:20:44Sen toparladın tabii ki.
00:20:462. Dünya Savaşı dönemimi tekrar yaşanıyor.
00:20:49Bunu da şuna bağlıyorlar bu tespitte bulunan hocalarımız.
00:20:52Avrupa'daki aşırı sağın yükselişi 2. Dünya Savaşı'nın önceki benzer bir ortamdı.
00:20:58Dolayısıyla acaba bu yükseliş arkasından bir dünya savaşı getirir mi?
00:21:03Bunu tartışıyorlar.
00:21:04Ben burada biraz mesafeli yaklaşırım bu tespite.
00:21:09Çünkü Avrupa'da şu an aşırı sağ diye gösterilen yükseliş acaba gerçekten etnik ve dini kökene bir karşıtlık olarak mı?
00:21:18Yoksa küresel çetenin tüm dünyada olduğu gibi Avrupa'da da kurduğu o gelir dağınımındaki adaletsizlik ve sürekli savaş halinin veya bir takım güçlerin etkisiyle dünyanın bu sürece doğru savrulması mı?
00:21:32Kim bu küresel çete?
00:21:33Amerika yani aslında Almanya, Fransa, İngiltere gibi ama sadece rejimleri kastettiğim bir yapı bu.
00:21:40Bunu zaten artık çok net görebiliyorsunuz.
00:21:42Yani halklar özellikle şu Filistin konusunda rejimle ayrıştılar.
00:21:47Yani Fransız hükümetine bakarsan Macron ve beraberindeki siyasi ekip Filistin'de İsrail'e doğrudan destek veren şoz geze aynı şekilde bir akılla hareket ediyorlar.
00:21:58Ama sokaklara baktığın takdirde halk oradan kopmuş ve yapılana isyan eder vaziyette.
00:22:03Bu sadece iki devlet için geçerli değil.
00:22:05Bunu diğer devletlerde de net görebiliyorsun.
00:22:07Dolayısıyla o aşırı sağ yükselmesinde ben bu havayı koklayabiliyorum.
00:22:14Yani aslında mevcut düzene bir baş kaldırı olarak olma ihtimali kuvvetli görüyorum.
00:22:19Bunu tabii bekleyip görmekte fayda var.
00:22:21İş nereye savrulacak veya bu yeni anılan isimler Avrupa'yı kadınlar mı yönetecek şeklindeki o yaklaşım ki işte Edefen ve diğerleriyle birlikte süreçte gerçekten iş bir göçmen karşılığına mı dönecek?
00:22:37Yoksa mevcut düzenin yıkılmasına mı dönecek?
00:22:40Bunu beklemek lazım.
00:22:41Ama genel tabloya baktığın takdirde Büşra şimdi gerçekten hani bunların her biri üzerine kitaplar yazılacak ve dünyanın şu an odaklandığı gelişmeler.
00:22:53Şimdi sen az önce anonsu yaparken aklıma gelen hususu paylaşayım izleyenlerle şu etiketlemeyi dünyanın başka coğrafyalarında gerilim yaşanan yerleri etiketlemeye kalk.
00:23:05Herhalde işte Küba'yı buna taşıyabilirsin.
00:23:09Taylan keza çok konuşulduğu için onun haricinde de böyle böyle çok kaynayan bir coğrafya yok.
00:23:16Yani bakıldığı takdirde dedi ya nerede kopar kıyamet diye.
00:23:20Orta Doğu'da yani bulunduğumuz coğrafyada bir ateş çemberinin şu an işler halde olduğu ve koparsa da buradan kopacağını çok net görebiliyorsun.
00:23:30Mesela bizim hemen kuzeyimiz Ukrayna Rusya savaşı Karadeniz'in ateşi altına atacak önemli gelişmeler.
00:23:36Keza İsrail Filistin konusu hemen güneyimiz şu an yani birinci derece dünyanın odaklandığı sıcak bölgeler.
00:23:45Keza şimdi Ukrayna demişken orada da Şuşe bakanı Akan Fidan'ın bu İsviçre'deki Ukrayna konferansındaki ifadelerini hatırlatalım.
00:23:53Orada önemli tespitleri var.
00:23:55Yıllarca aslında daha önce de yapmıştı ama bir kez daha orada yineledi.
00:23:58Rusya-Ukrayna savaşının sebep olduğu treşetin her geçen gün daha da kötüleştiğini ve coğrafi olarak yayılma riski barındırdığını söyledi bakan.
00:24:06Yine hem tırnak içi ifadelerini aktarayım.
00:24:0821. yüzyılda bu treşetinin her gün daha da kötüleştiğini görebiliyoruz.
00:24:12Görüyoruz.
00:24:13Savaş devam ettikçe bir yandan da iki riskin artarak ortaya çıktığını görüyoruz.
00:24:17Coğrafi olarak bu savaş Ukrayna'nın da ötesine geçebilir.
00:24:20Çatışmanın fayatlarının derinleştiğini ve küresel düzeyde kutuplaşmayı körüklediğini vurguladı bakan.
00:24:26Ukrayna ile Rusya arasındaki çatışmanın yakında bir savaştan daha da ötesine dönüşebileceğine dikkat çekti.
00:24:31Özellikle de ikinci olarak söz konusu konvansiyonel savaşın kitle imha silahlarının içermesi gibi bir riskle karşı karşıya olunduğunu da söyledi.
00:24:39Tabii. Niye?
00:24:40Çünkü konvansiyonel bir savaşın içindeyiz.
00:24:43Yani düzenli orduların yapmış olduğu savaşlar işte Ukrayna ve Rusya.
00:24:47Ancak kitle imha silahlarının da işin içine gireceği bir döneme evrilebilir diyor.
00:24:52Kim diyor bunu?
00:24:53Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Sayın Fidan.
00:24:56Niye söylüyor Sayın Fidan bunu?
00:24:57Bölgedeki ve dünyadaki son yaşanan gelişmelere bakarak.
00:25:01İstihbarat geçmişinde göz önünde bulunduruldu.
00:25:03Elbette. Elbette.
00:25:04Orada bir derin bir deneyim var dediğin gibi.
00:25:06Bütün bunların birikiminin birleşerek ortaya çıkan bir görüş var.
00:25:10Ve zaten aslında çok net görebiliyorsun Sayın Fidan'ın ifade ettiği hususları.
00:25:14Niye?
00:25:15Çünkü burada artık nükleer tehditler konuşulmaya başlandı.
00:25:20Ülkeler birbirini nükleer konuda tehdit ederek konuya yaklaşıyorlar ki.
00:25:24Benim mesela olur mu onu da emin değilim.
00:25:27Burada bir beklediğim husus Kuzey Kore'de.
00:25:30Ben Putin'in bir nükleer tesis ziyaret edeceğini bekliyor idim.
00:25:33Dünyaya da mesaj verme adına.
00:25:35Belki de edecektir.
00:25:36Belki de edecektir. Bilinmez.
00:25:39Anlaşmalar imzalandı. Birlikte birbirlerini savundu.
00:25:42İddialı çıkışlar, mesajlar var.
00:25:44Doğru. Yani eğer öyle bir tesis ziyaret ederse aslında şu mesajı vermek istiyor.
00:25:49Gerekirse nükleer silaha da başvurabiliriz konusu dünyada tartışılın istiyor.
00:25:55Kim? Putin.
00:25:56Peki burada bir katil, bir cani var.
00:25:59Gözü dönmüş bir mahlukat var.
00:26:01Netanyahu.
00:26:03Aynı İsrail nükleer silahla tehdit etmedi mi dünyayı?
00:26:07Ben mesela Sayın Erdoğan'dan ilk defa nükleer konusunu dillendirdiği bir konuşma işittim geçtiğimiz aylarda.
00:26:14Boşuna söylenmedi o.
00:26:16Yani demek istedi ki Sayın Erdoğan burada gözü dönmüş bir cani var.
00:26:20Her türlü çılgınlığı yapabilir.
00:26:22Ey dünya uyanık olun.
00:26:24Süreci nereye gittiğini görün demeye getirdi.
00:26:26Geza Sayın Fidan'ın Ukrayna Rusya konusundaki vurgulaması Filistin için yapılmadı mı?
00:26:31Mısır ilk İslam İşbirliği Teşkilat Toplantısı'nda Sayın Fidan'ın da orada göre bana göre tarihi cümleleri ve çıkışları vardı.
00:26:40Eğer dedi burayı kastederek bu bölgede kalıcı kalıcı ve büyük çaplı bir barış gelmez ise kalıcı büyük çaplı savaşa hazır olun dedi.
00:26:51Şimdi bak Lübnan'ı konuşuyoruz.
00:26:53Buradaki yaşanan gerilim her an her yere evrilebilir.
00:26:56Öyle bir sürecin içindeyiz.
00:26:58Dolayısıyla hani baktığın takdirde sevgili Büşra burada Türkiye'nin etrafında aslında dolaylı gibi görsek de doğrudan görmesek de dolaylı Türkiye'yi etkileyecek bir sürecin tam göbeğinde olduğumuzu rahatlıkla görebiliyorsunuz.
00:27:13O zaman Türkiye nasıl konumlanmalı bir sonraki sorun olsun.
00:27:16Öncesinde şimdi siz nükleer silahlardan bahsetmişken Putin'in bu kartı kullandığına dikkat çekmişken aslında NATO'dan da benzer açıklamalar var.
00:27:23Son dönemde gelen açıklamalar özellikle tam da görev süresinin doğmasına sayılı günler kalan NATO Genel Sekreteri Stoltenberg'ten dikkat çeken açıklamalar peş peşe geliyor.
00:27:32Silahların Rus, Almanya, Amerikan silahlarının Ukrayna'da kullanılması ilk çıkış ondan gelmişti.
00:27:38Sonrasında işte F-16'lar kullanılabilir mi Rus hedeflerine yönelik diye bunun aslında hukukun buna uygun olduğunu söyleyen açıklamaları.
00:27:44Şimdi peş peşe iddialı açıklamalar geliyor.
00:27:46Son açıklamalarından biri de NATO'nun hedefi nükleersiz bir dünyadır.
00:27:49Ancak nükleer silahlar var oldukça biz de nükleer bir ittifak olmaya devam edeceğiz diyor.
00:27:54Ve bu arada verilerden biri de nükleer silahların tamamen ortadan kaldırılması için uluslararası kampanya örgütünün yayınladığı rapor.
00:28:02Dikkat çeken veriler var.
00:28:03Diyor ki nükleer silahlara yapılan küresel harcamaların 2023 yılında yani geçen yıl yaklaşık %13 artışta 91,4 milyar doları ulaştığı tahmin ediyormuş o rapora göre.
00:28:15Yani nereye gidiyor dünya bu anlamda bu silahlanma bile karşı tarafı olmayanları korkutup onları da harekete geçirmez mi?
00:28:22Elbette işte zaten bu el yükseltme yarışına girdi en büyük korku da o.
00:28:27Şimdi o bahsettiğin rakamın yarısı %50'si Amerika'nın yaptığı harcama nükleer silahlara.
00:28:32Şimdi burada NATO'nun yaklaşımı sevgili Büşra yani örnek F-16 konusu Ukrayna Rusya savaşı için konuşuluyor.
00:28:43Şimdi hep tartışıldı ve Amerika aslında baştan beri süreci o kadar sinsi oynadı ki ilk etapta Amerika'ya hatırla silah desteğini doğru bulmuyoruz.
00:28:53Hiçbir Amerikan askeri Ukrayna adına savaşmayacak dedi.
00:28:57O aslında Rusyalı olan o geriliminde işte biraz düştüğü dönemdi.
00:29:01Ama aslında orada Amerika şöyle sinsi bir akıl yürüttü.
00:29:04Rusya bir sahada bir yürüsün görelim gücünü kudretini ona göre pozisyon alırız diye bir bana göre akıl yürüttü.
00:29:12Rusya'nın burada verdiği sınav iyi bir sınav değil Ukrayna'da aslında en baştan beri baktığın takdirde hemen kısa sürede bitecek bir savaş 2 yıldır devam ediyor.
00:29:21İşte Amerika bunu gördükçe el yükseltti ve artık silah tesisat mühimmat anlamında doğrudan destek vermeye başladı.
00:29:29Tam da dediğiniz gibi raporun detayları nükleer harcamalardaki yükselişin büyük bir kısmı ABD'nin savunma bütçesinde yaptığı büyük artıştan kaynaklanıyor deniliyor.
00:29:36ABD 2023 yılında nükleer silahlar için 50.000.5 milyar dolarla diğer 8 ülkenin toplamından çok daha fazla harcama yapmış ve bu önceki yıla göre %18 oranında artış demek oluyormuş.
00:29:50Yani işte az önce senin vermiş olduğun rakam o üzerinde düşürülmesi gereken bir rakam ama %50'si Amerikanın.
00:29:57Dolayısıyla aslında burada şu tabloda bakılması gereken şu kim savaşı körüklüyor neden böyle bir hedef güdüyor.
00:30:07Bunun içerisinde siyasi ve ekonomik nedenler mi var bunlara bakmak lazım.
00:30:10Bu soruları ben size yöneltmiş olayım.
00:30:12Kim savaşı körüklüyor ne çıkarı var?
00:30:14Bak Amerika ve Fransa şu an şu Ukrayna'daki süreci sürekli körükleyen ellerinde körük yangına bununla giden.
00:30:22Silah satmak için mi?
00:30:23Elbette.
00:30:24Şimdi 2018-2023 arası Amerika %15-16'ya yakın bir artış sağladı sattığı ihraç ettiği silahlarda.
00:30:35Fransa kaç biliyor musun?
00:30:36%47'ye yakın bir artışı var.
00:30:38Macron niye durduk yerde bir anda Avrupa hücum yürümeliyiz Ukrayna'ya gitmeliyiz.
00:30:42Ukrayna'ya askerler gitmesi seçenek dışı olması.
00:30:44Çünkü gelir kaynakları bu.
00:30:46Fransa'nın Afrika'daki gelir kaynaklarında ciddi bir sıkıntı var dillendirmeseler de.
00:30:51Türkiye'nin Libya'ya yapmış olduğu o tarih hamleden sonra.
00:30:54Şimdi bu geliri nereden elde etmek durumunda bu sömürge devletleri?
00:30:58Silah satışıyla, savaşlarla.
00:31:00Amerika birinci, Fransa hemen ikinci.
00:31:02Ve dikkat et ikisi birden sürekli Ukrayna konusunda daha aktif olmalıyız diyen devletler.
00:31:08Dolayısıyla burada dökülen kan, yıkılan hayatlar bunların hiç umurunda değil.
00:31:14Bu devletler önce ekonomik ama ardından siyasi anlamda bir alan hakimiyetini sağlayacak süreci götürmenin derdindeler.
00:31:21Mesela daha dün Azerbaycan televizyon kanalına bir yayına katılmıştım.
00:31:26Oradaki sorduğu soru şuydu bana Azerbaycanlı kardeşlerimizin.
00:31:29Fransa şu an Ermenistan'a çok ciddi silah satışıyla ilgili bir hazırlık içerisinde.
00:31:34Niye?
00:31:35Şimdi burada bir huzur sağlanıyor.
00:31:38Şu an Ermenistan'da çok hani olmadığı kadar iyi bir noktaya geldik.
00:31:42Kimin işine gelmez?
00:31:43Fransa'nın.
00:31:44Niye?
00:31:45Ya kullanıyordu yıllar yılı, tarih boyu.
00:31:47Niye bunun bir anda şimdi elinden kaçırsın, burada bir dostluk havası oluşsun?
00:31:51Hemen ne yapmalı?
00:31:52Körüklemeli.
00:31:53Sokaklar karışmalı Rivan'da, silah satmalı.
00:31:56Şu an Fransa'nın yaptığı işlemlerden biri de bu.
00:31:58Yakın zamanda görüşeceğiz, konuşacağız bu konuyla.
00:32:00Peki o zaman süremiz daraldığı için isterseniz en önemli soruya gelelim.
00:32:03Böyle bir ortamda bunca baş döndüren gelişme varken endişe verici bu açıklamalar devam ederken.
00:32:09Türkiye nasıl konumlanmalı? Neye dikkat etmeli?
00:32:11Nükleer konusunda nasıl bir adım atmalı ya da atmamalı?
00:32:14Şimdi Türkiye bir kere şunu görmekte fayda var.
00:32:18Kilit ülke.
00:32:19Bak bütün bu olaylarda herkesin eninde sonunda kapısını çaldı ülke Türkiye.
00:32:25Mesela Ukrayna Rusya Savaşı.
00:32:26Putin geçtiğimiz günlerde iki şart oyuna sürdü.
00:32:29Bu olduğu takdirde barışa hazırız dedi.
00:32:31Üç dört bölgeden çekin NATO'ya iyi olma dedi.
00:32:33Tam da G7 zirvesi ve tam da İsviçre'deki o konferans döneminde yaptı bu açıklamayı.
00:32:38Adeta gündem ben belirlerim dedi.
00:32:40Ve Rusya halkına müjde olarak verdi bunu.
00:32:42Eğer Ukrayna NATO'dan vazgeçerse bir de işgal ettiğimiz bölgeleri kabul ederse biz de barışa hazırız.
00:32:48Yani şu haliyle bu olayı dondurmaya hazırız demeye getirdi.
00:32:51Ama sonrasında gene kritik bir cümleler kurdu.
00:32:54Türkiye bu konuda garantör.
00:32:57Aynı zamanda o savaşta ara bulucu ülke olmalı dedi.
00:33:01Niye? Çünkü evvel tecrübemiz var.
00:33:03Şimdi burada yaşanan hadiseler kısmen bizi doğrudan ilgilendiren, dolayla ilgilendirenler var.
00:33:10Ama genele baktığın takdirde Büşra, özellikle mesela hemen Güneyimiz, Filistin, yine Kosova, Balkanlar.
00:33:17Bunlar Türkiye'yi doğrudan etkileyecek.
00:33:19Allah korusun eğer işkötekler de bir savaş noktasına gelirse yaşanacak hadiseler.
00:33:24Ve burada Türkiye konum nasıl konulan dediğin ya zaten şu an yaptığı Türkiye'nin en doğru işi.
00:33:30Eşit mesafeli, her kanada denge.
00:33:34Birisi açık kapı bırakmak, G7'de fotoğraf vermek gibi.
00:33:37Bravo.
00:33:38Mesela BİRX diyorlar davet, tamam varız diyoruz.
00:33:41Avrupa, Avrupa ordusu diyor, varız diyoruz.
00:33:44Şangay, ona da sıcak bakarız diyoruz.
00:33:46Niye? Çünkü bizim burada derdimiz üzülmemek, tansiyonu düşürmek.
00:33:50Mesela Ukrayna-Rusya savaşındaki Sayın Fidan'ın köprüden önceki son çıkış dediği bu konferans son şans diyor.
00:33:56Niye? Çünkü buradaki iş eğer yayılırsa, en kötüye giderse
00:33:59Avrupa başta dolaylı Türkiye'de etkilenecek.
00:34:02Şimdi Filistin konusuna ne değendi?
00:34:05Hatırla Sayın Fidan'ın o Mısır'da yapılan İslam İşbirliği Teşkilatı'nda kalıcı barış, kalıcı savaş tercih sizin dedi.
00:34:12Şimdi bunlar boşa söylenen sözler değil.
00:34:14Türkiye bu konuda eğer samimi olunursa süreci düşürmeye, tansiyonu ve yönetmeye hazır ve bunu da çok rahatlıkla yapar.
00:34:23Ama bunları yaparken Türkiye şu gerçeği atlamayalım, en kötüye de hazırlık yapıyor.
00:34:27Yani Allah korusun bir bölgesel savaş çıktığı an biz nasıl konumlarımızın hesabını çok iyi yapıyoruz.
00:34:34Savunma sanayine aylardır büyük bir hızla öncelik vermemiz işte bu yüzden.
00:34:40Hatta böyle muhalif kanattan önemli isimler Cevap Hakkı doğmasını dillendirmeyim.
00:34:46Biz niye Sayın Erdoğan bu kadar savunma sanayi üzerinde duruyor diye eleştiriyorduk.
00:34:51Ama geldiğimiz güne baktığımızda o kadar haklıymış ki diyen artık fikirler üremeye başladı.
00:34:57Çünkü biz burada en kötüne dışarıdan hiçbir destek alamadığımız, kendi yağımızda kavrulacağımız,
00:35:03kendi göbeğimizi keseceğimiz bir askeri, siyasi ve ekonomik ortam yaratmak.
00:35:08Şu an biz bunun hazırlığındayız ve çok da iyi noktadayız.
00:35:11Yoksa zaten Irak, Suriye'de böyle bu kadar iddialı cümleler kuramayız.
00:35:15Ama Allah korusun öyle bir olası savaşta da biz hem hangi ülkelerle ittifak kuracağımızı Türk dünyası,
00:35:21hem de neyi nasıl göğüsleyeceğimizi, hangi imkanlarla bu tehlike ve tehdidi bertaraf edeceğimizi çok iyi biliyoruz.
00:35:28O yönde aldığımız tedbirler var.
00:35:30Hatta hatırla hava savunma sistemleri çok tartışıldı.
00:35:33Acil kod adıyla dedi biz dedi bu sisteme ihtiyacımız var.
00:35:37İşte o aciliyetin sebebi buydu.
00:35:39Bugünlerin geleceğini biz ta o günlerden gördük.
00:35:43Peki, çok çok teşekkür ederiz Sayın Başbuğ, yayınıza katıldınız.
00:35:45Ben teşekkür ederim.
00:35:46Efendim devam edelim.
00:35:47İsrail Başbakanı Viyemi Netanyahu, Amerika Birleşik Devletleri'nin İsrail'e silah ve mühimmat göndermediğini söyledi, tepki gösterdi.
00:35:54Amerika Birleşik Devletleri'nden sayıntı gecikmedi.
00:35:56Taşışları Bakanı Blinken, yalnızca bin kiloluk bombalar konusunda endişeliyiz.
00:36:00Geriye kalanlar aynı şekilde devam ediyor dedi.
00:36:03Netanyahu'nun sözlerine öfkelenen Başkan Biden, iki toplantıyı iptal etti.
00:36:12Daha önce İsrail'deyken samimi bir görüşme yaptık.
00:36:14Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşın başından beri İsrail'e verdiği desteği derinden takdir ettiğimi söyledim.
00:36:20Ama başka bir şey daha söyledim.
00:36:22Yönetimin son birkaç aydır İsrail'e silah ve mühimmat vermemesinin akıl almaz olduğunu söyledim.
00:36:30İsrail Başbakanı Viyemi Netanyahu böyle tepki gösterdi.
00:36:33Amerika Birleşik Devletleri'nin İsrail'e silah ve mühimmat vermediğini söyledi.
00:36:37Amerika Birleşik Devletleri'nden yanıt gecikmedi.
00:36:40Dışişleri Bakanı Antony Blinken, silah ve mühimmat sevkiyatının aynı şekilde devam ettiğini, sadece bin kiloluk bombaların gönderilmediğini söyledi.
00:36:50Başkanım ve bizim bin kiloluk bombaların yoğun nüfuslu bölgelerde kullanılmasıyla ilgili endişelerimiz var.
00:36:55Bunun üzerinde çalışmaya devam ediyoruz.
00:36:57Ancak duruşumuzda bir değişiklik olmadı.
00:36:59Ki duruşumuz yine İsrail'in birçok tehdide karşı kendini savunmak için ihtiyaç duyduğu şeye sahip olduğundan emin olmak.
00:37:07Buna karşın Amerika Birleşik Devletleri 18 milyar dolarlık F-15 satışını onayladı.
00:37:13Tam da bunun üstüne Netanyahu'nun bu video mesajını gören Başkan Joe Biden çok öfkelendi.
00:37:19Amerika Birleşik Devletleri basınına göre bunun ardından Biden, Amerika Birleşik Devletleri İsrail arasında yapılacak olan iki toplantıyı iptal etti.
00:37:28Amerika Birleşik Devletleri İsrail'e 1800 adet 900 kilogramlık bomba ve 1700 adet 225 kilogram bombadan oluşan bir sevkiyatı iptal etmiş.
00:37:38Bu bombaların sivil nüfusun yoğun olduğu bölgelerde kullanılmasından endişe duyulduğunu ifade etmişti.
00:37:44Özellikle 31 Ekim saldırısında El Şifa Hastanesi yakınlarına atılan bin kiloluk bombaların yüzlerce kez sivil nüfus üzerinde kullanıldığı ortaya çıkmıştı.
00:37:54Efendim Fransa'da Avrupa Parlamentosu'nda Aşırı Sağ Parti Ulusal Bütünleşmenin zaferinin yarattığı deprem devam ediyor.
00:38:01Aşırı Sağ Başbakan adayı Bardella'nın Cumhurbaşkanı'nın asistanı olmayacağı sözleri Cumhurbaşkanı Macron'un zorla istifa ettirileceği iddialarını gündeme getirdi.
00:38:11Detaylar geliyor şimdi.
00:38:13Fransa'da Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un iktidar partisi Avrupa Parlamentosu seçimlerinde büyük yenilgiye uğradı.
00:38:22Macron'un ulusal meclisi feshetmesi krizi derinleştirdi.
00:38:2730 Haziran 7 Temmuz tarihlerinde yapılacak erken genel seçimlerin sonrasında potansiyel başbakan, aşırı sağcı lider Jordan Bardella seçmenleri kendisine açık bir şekilde
00:38:41çoğunluk sağlamaya çağırdı ve bu çoğunluk olmadan hükümetin başına geçmeyi reddedeceğini söyledi.
00:38:49Cumhurbaşkanın işbiliksiz olmayı düşünmüyorum.
00:38:52Bu açıklama muhalefetin Macron'u seçimlerden sonra istifaya zorlayacağı senaryolarını gündeme getirdi.
00:39:00Başından beri Macron'un en yakın kurmayları da dahil Fransa Cumhurbaşkanı'nın kararını sert şekilde eleştirdi.
00:39:08Macron, yıllardır ülkemize zarar veren gizli siyasi krizin tam anlamıyla bir krize dönüşmesi yönünde gereksiz ve tehlikeli bir risk alıyor.
00:39:18Kendi koltuğunu kaybetme riskini de göze alan Macron ise bu seçimi kendi meşruiyeti için bir referandum olarak görüyor.
00:39:27Benim önerdiğim çözüm en ağır, en ciddi ama en sorumlu, en kötü olan çözüm. Ben de belediye başkanının haklı olduğunu düşünüyorum.
00:39:36Anketlere göre 30 Haziran'da aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi oyların %33'ünü, Yeni Halk Cephesi Sol İttifakı %28'ini ve Macron'un iktidardaki merkezcileri yalnızca %18'ini alacak.
00:39:54Gözler şimdiden Macron'un bir daha aday olmayacağı ve aşırı sağcı lider Marine Le Pen'in iktidar için en iyi şansı yakalayacağı söylenen 2027 başkanlık seçimlerine çevrilmiş durumda.
00:40:08Efendim Orta Afrika ülkesi Chad'da dev askeri tesiste silah ve mühimmat deposu patladı. Patlamada 9 kişi hayatını kaybetti, 46 kişi de yaralandı.
00:40:20Dev patlama kilometrelerce uzaktan göründü. Patlama Chad'ın başkenti Ence Mine'de silah tesisinde oldu.
00:40:27Yerel basın patlamalarının gece yarısından hemen önce başladığını ve yarım saatten fazla sürdüğünü yazdı.
00:40:32Patlamanın sebebi henüz açıklanmadı ama yetkililer bir sabotaj ihtimalinin de üzerinde duruyor.
00:40:48Ekonomi gündemiyle devam edeceğiz. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye ekonomisinin seyri ve Türkiye'deki yatırım fırsatlarını anlatmak üzere bir kez daha Londra'da.
00:40:56Bakan yabancı yatırımcılarla bir araya gelecek.
00:41:03Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek yabancı yatırımcılarla toplantılarını sürdürüyor.
00:41:09Göreve geldiği günden beri Avrupa, Orta Doğu ve ABD'de yatırımcılarla bir araya geliyor bakan.
00:41:15Türk ekonomisinin gidişatını anlatıyor.
00:41:18Türkiye'deki fırsatlara dair soruları yanıtlıyor.
00:41:21Bu kapsamda Şimşek'in rotası bu kez bir kez daha Londra'ya çevrildi.
00:41:26Şimşek programları boyunca yurt dışındaki yatırımcılarla bir araya gelecek.
00:41:33Londra temasları cuma gününe kadar devam edecek.
00:41:37Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, Londra'da dünya cümlü yatırım bankaları tarafından organize edilen toplantılar kapsamında temaslarını sürdürüyor.
00:41:46Bu toplantılarda yüzlerce yatırımcı ile bir araya gelmesi bekleniyor.
00:41:53Şimşek toplantılarda portföy yatırımcıları, başlıca küresel yatırım fonları ve kredi derecelendirme kuruluşları ile görüşecek.
00:42:01Hem Türkiye'nin fırsatları anlatılacak hem de sorunlar yanıtlanacak.
00:42:08Şimşek'in ayrıca dünyanın önde gelen düşünce kuruluşlarının düzenlediği bir konferansa da katılması bekleniyor.
00:42:15Bakan buradaki üst düzey katılımcılara Türkiye ekonomisindeki son dönem gelişmeleri ve ekonomi programını anlatacak.
00:42:22Ünlü danışmanlık şirketi Mörsün'ün araştırmasına göre 2024'de yabancı çalışanlar için en pahalı şehirler listesinde İstanbul 55 sıra birden yükselerek 130. sıraya çıktı.
00:42:38İstanbul artık yabancılar için de mi pahalı?
00:42:40Ekonomist Abdülkadir Develi ile konuşacağız. Sayın Develi hoş geldiniz yayınımıza iyi bayramlar.
00:42:45Hoş bulduk efendim teşekkür ederim iyi bayramlar olsun.
00:42:48Sayın Develi eskiden taşla toprağa altın denirdi İstanbul için bu durum ne derece değişti?
00:42:56Tabii fiyatlar yükseliyor bu noktada yani enflasyon zaten bunu ifade ediyoruz yaşam faaliyetleri bu noktada artıyoruz.
00:43:04Özellikle son süreçte yaşamış olduğumuz enflasyon oranlarıyla beraber büyükşehirlere zaten sadece yabancı yatırımcılar için değil,
00:43:11yabancılar için değil bizler için de İstanbul'da ikamet etmek, yaşamak gerçekten daha güç hale geldi.
00:43:17Bunun nelerinde enflasyon tabii enflasyonla mücadele o yüzden çok önemli.
00:43:22Çünkü direkt hayatı ilgilendiren bir konu, direkt yaşam faaliyetlerini ilgilendiren bir konu, direkt yaşam konforunu ilgilendiren bir konu.
00:43:29Dolayısıyla burada fiyatlar ile daha fazla mücadeleye ihtiyaç var.
00:43:34Tabii bu noktada adımlar da atılıyor gerçekten hem parasal açıdan hem de mali açıdan gerekli adımlar atılıyor.
00:43:41Fakat neticeye varmak bu noktada birazcık daha zaman alacak gibi duruyor.
00:43:45Özellikle İstanbul neden daha çok pahalı hale geldi?
00:43:49Veya Türkiye'deki yaşam faaliyetleri yabancılar için neden daha faaliyette hale geldi?
00:43:54Bunun bir tanesi son dönemde yaşanan TL'deki değerlenme süreci.
00:43:59Bakın aylardan beri döviz kurusuyla tiyatayla seyrederken diğer taraftan fiyatlar artıyor.
00:44:05Yani bu yaşam faaliyetleri, üretilen mal ve hizmetlerin daha yüksek faaliyetli olarak satılmasına bu noktada yol açıyor.
00:44:15Bu yüzden birdenbire İstanbul'daki yaşam faaliyeti artması 50-55 sıra birden öne doğru geldi.
00:44:22Sebebi TL'deki değerlenme süreci olarak da biz bunu değerlendirebiliriz.
00:44:28Bir yanda deprem riski var. Diğer yanda kalabalık olması.
00:44:31Bir yanda oldukça gürültülü bir şehir. İstanbul hava kalitesi de ideal değerlerden düşük.
00:44:36Yaşam da maliyette siz bunu inflasyona yordunuz bunun nedenini.
00:44:40Peki İstanbul'da yaşamayı tercih etmemizin sebebi sadece iş sahasının büyüklüğü mü?
00:44:45Çünkü hala daha göç aldığını görüyoruz öyle değil mi?
00:44:48Göç alıyor fakat göç almazına ciddi bir yavaşlama durumu söz konusu.
00:44:53Bunu ifade etmek istiyorum ben fakat buna rağmen İstanbul bir finans merkezi.
00:44:57Yani bir ticaret merkezi.
00:44:59Ülke gelirinin büyük bir kısmı yine bu bölgeden geliyor.
00:45:02Hatırlamıyorsam %20, hatırlayabiliyorsam %25, %35, %30 bağımlılığında bir gelir var.
00:45:08Bu özellikle İstanbul ve Marmara bölgesinden.
00:45:11Ve bundan ötesinde bir kültür şehri, bir tarih şehri.
00:45:14Ve harika bir şehir aynı zamanda İstanbul.
00:45:16Ve bundan dolayı da sürekli yüzyıllardan beri gündemde olan bir şehir.
00:45:22Ve insanlar için de yaşamak istenilen bir yer aynı zamanda.
00:45:26Fakat hep biz iktisatçılar şunu söyleriz.
00:45:28Yani zamanın trafikte harcandığı, yaşam maliyetlerinin yüksek olduğu,
00:45:34karbon emisyonun yüksek olduğu, bunun dışında gürültü kilinin olduğu bir şehir.
00:45:40Ama tüm bunlar aşan bir faydaya da sahip İstanbul.
00:45:43Çünkü İstanbul gerçekten tarihi bir şehir, kültürel bir şehir ve ticaretin merkezi bir şehir.
00:45:48Bundan dolayı insanlar İstanbul'da yaşama istiyor ve devam edecektir.
00:45:52Fakat bize düşen bu noktada, bu maliyetleri bu noktada
00:45:56mümkün oldukça rasyonel bir zeminde tutabilmek ve real gelirin desteklenmesi.
00:46:01Bakın enflasyon olabilir. Yani şu an yaşıyoruz, fiyatların mücadele durumu söz konusu var.
00:46:06Bunu hep konuşuyoruz biz ama diğer taraftan da real gelirin de desteklenmez.
00:46:10Real gelirde bir kayıp durumu söz konusu olmaz ise,
00:46:14bu da aynı zamanda büyük şehirlerde yaşam maliyetleri çok fazla etkilemeyecektir.
00:46:19O yüzden son süreçte özellikle OECD'nin bir listesi var orada.
00:46:23Real geliri, ücretler noktasında en çok artan ülkeler sıralamasında Türkiye birinci sırada şu anda.
00:46:30Yani ücret politikası olsun, asgari ücretle ilgili olsun, sabit ücretlerle olsun,
00:46:35ciddi bir bu noktada refaha da kapsayan, enflasyon aşan bir düzenleme durumu söz konusu oldu geçtiğimiz yıllarda.
00:46:42Fakat şu anda birazcık daha katılaşmalı bu noktada.
00:46:45Çünkü hala uğraşmakta olduğumuz bir enflasyon var.
00:46:48Bunun en büyük sebebi de şu anda hala güçlü bir iş talebinin olması ki,
00:46:52kredi kartı harcamaları hala yüksek düzeyde. Bu iyi bir şey aslında.
00:46:56Çünkü biz büyüyoruz. Bakın geçtiğimiz çeyrekte biz yüzde 5.7 büyüdük.
00:47:00Bu gerçekten yüksek bir oran.
00:47:02İnefiç'in tahminlerine göre büyüm oranı Türkiye'nin yıl sonu itibariyle yüzde 2.8'den yüzde 3.5'i çıkardı.
00:47:09Yani öyle bir ülkeyiz ki hem tarihe sahibiz hem kültüre sahibiz.
00:47:12Aynı zamanda iç dinamiklerimiz gereği de büyüme, tendanslı bir ekonomik yapıya sahibiz.
00:47:18Fakat bunun da bir maliyeti var maalesef. Bu da nedir? Enflasyon.
00:47:22Genç nüfusun olması, güçlü talebin olması, dinamik bir ekonominin olması bu noktada enflasyonu
00:47:27o klasik modellerle kontrol altından almamızı daha zor hale getiriyor.
00:47:32Ama ben şöyle bir şey söylemek istiyorum.
00:47:34Özellikle sabit gelinler açısından İstanbul'da yaşamak, İstanbul'da memur olmak, belki Ankara'yı da katabiliriz buna,
00:47:42İzmir'i de katabiliriz, özellikle kira artışlarından sonra çok daha zor bir hale geldi.
00:47:48Belki buna dair bir düzenlemeye ihtiyaç vardır diye düşünüyorum.
00:47:52Ne gibi bir düzenleme? Maaşlarda farklılık mı illere göre? Daha önce de çok ilerlemiştim.
00:47:57Bu çok konuşuluyor. Asgari ücret bir küçük bir Anadolu vilayetinde ile İstanbul'da aynı olmalı mı?
00:48:04Çünkü buradaki yaşam maliyetleri, ulaşım maliyetleri her şey İstanbul'da daha fazla, daha maliyetli bir durum.
00:48:10Aslında piyasa bunu kendi içerisinde büyük ölçüde fiyatlıyor.
00:48:13Fakat burada özellikle ücretler için, mesela kamu kesimi için bu noktada,
00:48:17özellikle yapılan sosyal konut projelerindeki depremden tuzağa birazcık biz burada durduk.
00:48:23Fakat bu konutlarla desteklenmesi, bakın enflasyon sepeti diye bir sepet var.
00:48:28Bizi en çok ilgilendiren nokta, birinci sırada gıda, ikinci sırada ulaştırma, üçüncü sırada konut.
00:48:35Yani bu üç kalemin çok rasyonel bir zeminde tutulması, ücretler açısından oldukça önemli.
00:48:42Şu noktada fena değil. Dünyada enerji olsun, emti olsun, yatay seyrediyor.
00:48:47Fakat bu özellikle enflasyon fırsatçılığı getirmiş olduğu bir baskı halen enflasyon üzerinde var ki,
00:48:54bunun üzere daha fazla gitmeye ihtiyaç var aynı zamanda.
00:48:56Çünkü nedensiz bir şekilde fiyatların arttığını biz bu süreçte gözlemleyebiliyoruz.
00:49:01Bunun altını çizmek istiyorum. Enflasyon süreçte sermaye ve emek arasındaki o dağılım da maalesef bozuluyor.
00:49:09O yüzden ücretli kesimin daha fazla korunmaya ihtiyacı var.
00:49:13Çünkü sermayenin elde edilmiş olduğu iken enflasyon süreçte maalesef emeğin elde edilmiş olduğu gelirden daha yüksek olabiliyor.
00:49:20Peki, çok çok teşekkürler Sayın Develi, yayınımıza katıldığınız için.
00:49:24Ben teşekkür ederim efendim, çok sağ olun.
00:49:27Dokuz günlük bayram tatilinde karavanlara ilgi yoğun, uygun fiyata daha uzun süre tatil yapmak isteyenlerin tercihi karavan tatili oldu.
00:49:34Geliyor detaylar.
00:49:37Dokuz günlük kurban bayramı tatili pek çok kişiyi tatil beldelerine yönlendirdi.
00:49:44Ancak hem konaklama masrafı hem de rezervasyonların dolmasıyla tatilciler alternatiflere yöneldi.
00:49:52Karavan tatiline talep arttı.
00:49:55Buranın günlük maliyeti 175 lira ama burada bir ay kalabiliyorsunuz ve 5000 lira ücret ediyorsunuz.
00:50:02Bunun içerisine elektrik, su, temizlik hizmetleri ve bütün bu bahsettiğim sosyal tesislerden yararlılama imkanı da buluyorsunuz.
00:50:10Turizmi merkezi Antalya, dokuz günlük bayram tatilinde de yerli ve yabancı turistlerin tercihi oldu.
00:50:17Birçok otelde doluluk oranı %100'e ulaştı.
00:50:21Tatilciler yer bulmakta zorlandı.
00:50:24Çare karavanlara yönelmekte bulundu.
00:50:27100 metre kadar bir yürüme mesafesine gidip denize girebilirsiniz.
00:50:31Memnun kalabileceğiniz bir yer, tatil için çocuklarınızla eğlenebileceğiniz bir yer.
00:50:35Ayrıca karavanlar ekonomik olması nedeniyle de aileler tarafından tercih ediliyor.
00:50:42Burada aylık 5000 lira.
00:50:44Daha fazla mal olurdu.
00:50:46Daha ekonomik, daha güzel.
00:50:49Benim oğlum Antalya'ya gelecek, İspanya'dan.
00:50:52Ben onlara otel baktım.
00:50:54Hani biz buraya geleceğiz, onlar da orada kalsınlar diye.
00:50:574500 lira bir geceliği.
00:50:59Biz bir ay kalıyoruz o paraya.
00:51:03İstanbul, Şile'de denize giren vatandaşların arasına atlarla gelen gençler.
00:51:08Atları ellerinden kaçırdığı, sahil boyunca koşan atlar denize girmek isteyen vatandaşları korkuttu.
00:51:13O anlar cep telefonu kameralarına da yansıdı.
00:51:19Plaja getirilen iki at ortalığı birbirine kattı.
00:51:22Atların kontrolden çıktığı anlar cep telefonu kamerasıyla kaydedildi.
00:51:30İlginç olay Şile'deki plajda meydana geldi.
00:51:34İki genç plaja getirdikleri atlara bir süre bindi.
00:51:40Gençlerin atların üzerinden inmesiyle birlikte atlar kontrolden çıktı.
00:51:48Gençlerin atları elinden kaçırmasıyla birlikte plajda hareketli anlar yaşandı.
00:51:54Atların üzerine doğru koştuğunu gören vatandaşlar büyük panik yaşadı.
00:52:03Bir süre plajda kontrolsüzce koşturan atlar daha sonra gözlerden uzaklaştı.
00:52:12Bu haberimizde noktalı örsektirmişimde kısa bir aram saat başında tekrar karşınızdayız.
00:52:24CNN Türk Haber Merkezi'nden yeniden merhaba gelişmeleri aktarmaya kaldığımız yerden devam ediyoruz.
00:52:34Gözümüz kulağımız Çanakkale'deydi.
00:52:36Oradaki orman yangını ne zaman kontrol altına alınabilecek diye merak ederken
00:52:40çünkü 24 saati artık aşmıştı müdahale süresi.
00:52:43Bugün beklenen açıklama geldi efendim.
00:52:45Çanakkale'deki orman yangını 24 saatte kontrol altına alındı.
00:52:48Geçtiğimiz saat diliminde geldi.
00:52:50O açıklama 810 futbol sahası alan küle döndü.
00:52:54Yemyeşil ormandan geriye katran karası kaldı.
00:52:57Detaylar için hemen bölgeye gideceğiz.
00:52:59CNN Türk ekibinden muhabir arkadaşımız Merve Tokas,
00:53:02kameraman arkadaşımız Doğukan Yıldırım'la birlikte haber nöbetinde bölgede ilk andan itibaren.
00:53:07Merve kolaylıklar diliyorum. Bir kez daha iyi bayramlar sana ve Doğukan'a da.
00:53:11Nedir son durum elindeki bilgiler?
00:53:14Evet, Büşra yaklaşık 24 saatten bu yana hem havadan hem karadan yangına müdahalesi devam ediyordu ekiplerin
00:53:26ve 24. saatte Çanakkale'deki orman yangını kontrol altına alındı.
00:53:31Ama şunu ifade edelim, hala bölgede çok yüksek bir sıcaklık ve rüzgar var.
00:53:37O nedenle belli noktalardan yeniden alevlerin ve dumanların yükselmeye başladığını görüyoruz biz.
00:53:43Şimdi kameraman arkadaşım Doğukan Yıldırım o dumanların yeniden yükseldiği noktadan havadan görüntüleriyle ekranlarınıza getirecek.
00:53:52Dakikalar öncesine kadar şu an görmüş olduğunuz alanda tamamıyla aslında herhangi bir duman yoktu.
00:54:00Alevler kontrol altına alınmaya başlanmıştı.
00:54:03Ama dakikalar öncesinde yeniden ormanlık alanın içerisinde dumanlar bir kez daha yükselmeye başladı.
00:54:11Alevler bir kez daha o noktada zannediyoruz etkili olmaya başladı.
00:54:15Çünkü yangın söndürme helikopterlerinin şimdiki adresi orası.
00:54:19Aralıksız bir şekilde yangın söndürme helikopterleri Çanakkale boğazıyla bu nokta arasında adeta mekik dokuyorlar diyebiliriz.
00:54:30Aralıksız bir şekilde havadan müdahale devam ediyor.
00:54:33Yine AFAD ekipleri de o noktaya doğru ilerleyişini sürdürüyorlar.
00:54:38O alevlerin tekrar yükseldiği noktada yeniden bir teyakkuz durumuna geçildiğini söyleyebiliriz.
00:54:44Yine hemen karşımda bir yangın söndürme helikopteri daha o noktaya doğru yangına müdahale etmek, alevlere müdahale etmek için ilerleyişini sürdürüyor.
00:54:53Dumanın rengine bakınca da biraz oldukça yoğun bir manzara var gibi görünüyor.
00:55:02Benim en azından gözümle gördüğüm tabii doğukan havadan görüntüleri daha net bir şekilde ekranlara getiriyordur eminim ki.
00:55:0924 saattir Çanakkale'de Acabat ilçesinin Kumköy mevkiinde başlayan yangın 24 saatten bu yana devam ediyor.
00:55:19Alevlerle mücadele aralıksız bir şekilde ve yine pek çok noktada gece saatlerinde Gelibolu mevkiinde bir yangın daha meydana gelmişti.
00:55:30O yangına da müdahale gerçekleştirilmişti ve ekipler tarafından o da kontrol altına alındı.
00:55:40Şimdi özellikle yangınla ilgili son kontrollerin gerçekleştirdiği bir sürece girildi.
00:55:46Hala kontroller gerçekleştiriliyor ve alevlerin dumanların yükseldiği noktada ekipler bir kez daha alevlere müdahale edebilmek için mücadele ediyorlar.
00:56:00Yalnızca aslında şunu da ifade edelim.
00:56:03Özellikle 810 futbol sahası genişliğinde yani toplamda 575 hektarlık bir alan kullanılamaz hale geldi.
00:56:14Yanarak küre dönüştü.
00:56:16Çanakkale'de özellikle mevsim normallerinin üzerinde bir hava sıcaklığının olduğunu söyledi.
00:56:22Sayın Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı da yine rüzgar özellikle akşamüstü saatleri yaklaştığında rüzgar etkisini bölgede arttırıyor.
00:56:32Rüzgar her zaman bir dezavantaj.
00:56:34Yangınla mücadelede ve coğrafi yapısı itibariyle bu bölgede de çok fazla rüzgarın şiddetlendiğini görüyoruz.
00:56:42Ve önümüzdeki özellikle 5 günün altını çizelim bizler de.
00:56:46Sayın Bakan da yapmış olduğu son açıklamada bunun altını çizdi.
00:56:505 gün aman dikkat dedi.
00:56:52Çünkü Çanakkale'de hem sıcaklık çok yüksek olacak hem de rüzgar oldukça şiddetli olacak önümüzdeki 5 gün boyunca.
00:57:00Yanan küre dönen alanlar var.
00:57:02Bir yandan da yangın söndürme helikopterleri tam hemen karşımdan geliyor yaklaşıyor.
00:57:08Ve bir kez daha o alana doğru müdahale gerçekleştirmek için bu noktaya doğru alevlerin yükseldiği noktaya doğru bir kez daha müdahalesini gerçekleştiriyor.
00:57:26Hemen bir kez daha ekranlarınıza getiriyoruz o yangına havadan gerçekleştirilen müdahaleye.
00:57:34Biz çok kısa bir süre önce yayınımızdan yaklaşık 15 dakika önce bizler de o noktaya doğru ilerleyişimizi sürdürüyorduk.
00:57:47Ve ilerleyişimizi sürdürürken de o noktaya doğru bir anda dumanların yükseldiğini gördük ve hemen rotamızı bu alana doğru çevirdik.
00:57:56Dakikalar geçtikçe bizim de yayınımız ilerledikçe dumanlar daha fazla daha yoğun bir şekilde etkisini göstermeye devam ediyor.
00:58:07Ve helikopterlerde aralıksız bir şekilde yine hemen bir tanesi tam karşımda aralıksız bir şekilde helikopterlerde bu noktadan bu alandan geçmeye devam ediyor.
00:58:19Kameraman arkadaşım Dolkan Yıldırım şimdi ekranlarınıza getirecek bir kez daha alana tayısız helikopter sevk edildi
00:58:29ve yangınla o noktadaki yangının etkisini kaybetmesi için ekipler büyük bir mücadele sarf ediyorlar.
00:58:38O mücadeleyi bulunduğumuz bu alandan da görmemiz mümkün.
00:58:42Yine kara araçları da o noktaya intikal etti.
00:58:46O noktada karadan da müdahalenin devam ettiğini ifade edebiliriz.
00:58:51Hakikaten bir tarafta küle dönen bir manzara, bir tarafta yemyeşil ormanlar.
00:58:56Oldukça güç bir mücadele ve ne yazık ki acı bir tablo ortaya çıkan yine bakın suyla müdahalesini gerçekleştirdi helikopter
00:59:08ve hemen yeniden su alıp Çanakkale boğazına doğru devam edip bir kez daha bu alana doğru gelecekler.
00:59:16Yoğun bir mücadelenin olduğunu oradaki alevlerin boyutunu henüz bilmiyoruz.
00:59:22Ama anladığımız o ki, görünen o ki oradaki noktayı kontrol altına almak için yoğun bir mücadele sarf ediliyor gibi görünüyor.
00:59:32Yine anız alanında başlayan bir yangındı bu.
00:59:36Anızlık bir alanda başlamıştı ve sonrasında ormanlara doğru ormana doğru yayılmıştı.
00:59:42O nedenle çiftçilere de uyarısı vardı.
00:59:45Sayın Bakan İbrahim Yumaklı'nın 9 uçak 6 helikopterle bizler mücadelemizi gerçekleştiriyoruz açıklamasında bulunduğu.
00:59:53Boğazla ilgili de şu an için gemiye trafiğine her iki yönlü olarak da açıldı.
01:00:01Şu an için bakacak olursak, ekranlara getirecek olursak yine helikopter seslerini duyuyorum.
01:00:08Bu noktaya doğru yaklaştıklarını duyuyorum.
01:00:11Havadan bir şekilde o noktadaki alevlere karşı mücadele yoğun bir şekilde devam ediyor.
01:00:20Dileriz ki hemen arkamızda yer alan o alanda bir an evvel o etkili olan alevler bir an evvel kontrol altına alınmış olur.
01:00:30Çünkü yapılan son açıklama aslında öyleydi de zaten yangının tamamen kontrol altına alındığı yönündeydi.
01:00:37Ama zaman zaman bölgeden ne yazık ki dumanlar yükselebiliyor.
01:00:42Ki şu an olduğu gibi oraya yoğun bir şekilde hava ve karadan destek ekiplerle müdahale gerçekleştiriliyor.
01:00:54Bizler de o anları ekranlarınıza getiriyoruz.
01:00:59Yavaş yavaş toparlayalım sözlerimizi.
01:01:03Çanakkale Eceabat'ta başlayan orman yangını 24. saatte kontrol altına alınmıştı.
01:01:11Buna ilişkin son açıklama yapıldı.
01:01:14Bölgeden zaman zaman farklı noktalardan dumanlar yükselebiliyor, alevler yeniden etkili olabiliyor.
01:01:20Az evvel onun bir örneğini gösterdik.
01:01:22Dileriz ki hızlı bir şekilde o noktada kontrol altına alınır ve etkisiz hale getirilir söz konusu alevler.
01:01:30Tabii Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı da bölgedeydi.
01:01:34An ve an gelişmeleri takip etti.
01:01:36Bu noktada sahada bizzat görevini yürüttü.
01:01:39Ve bir açıklama yaptı yaklaşık bir saat evvel.
01:01:43Dilerseniz şimdi o açıklamaya kulak verelim.
01:01:50Dün saat 16.05'de Eceabat'ta başlayan kırsal alanda başlayıp ormana sirayet eden yangına müdahale 16.11 itibariyle başlamıştı.
01:02:02Şu an itibariyle bu yangınla alakalı son kontrollerimizi yaptık.
01:02:07Aslına bakarsanız 2 saate aşkın bir süredir yoğun ve şiddetli rüzgar sebebiyle bazı yerlerin acaba yeniden aktif hale gelmesi mümkün olabilir mi diye kontrol ettik.
01:02:19İki kez alanın tamamının üzerinden geçtik.
01:02:22Çanakkale'ye Eceabat yangını kontrol altına alınmıştır.
01:02:26Yangından etkilenen alan 575 hektar.
01:02:30Burada bir şeyi açıklığa kavuşturalım.
01:02:32Yanan alandan bahsetmiyorum.
01:02:34Yangından etkilenen alandan bahsediyorum.
01:02:37Yine boşaltılan iki köyümüz vardı.
01:02:39O iki köyümüzün de tekrar sakinlerinin evlerine geri dönmesinin önünde herhangi bir engel kalmadı.
01:02:45Önümüzdeki 5 gün boyunca Çanakkale'de mevsim normallerinin çok üzerinde bir sıcaklık görüleceği,
01:02:51hatta yer yer belli seviyelerde 80 km saat hızda bir rüzgarın görülebileceği uyarılarına istinaden
01:02:59bu 5 gün boyunca özellikle çiftçilerimizin hasatla ilgili çalışma saatleri gündüz saat 11'e kadar olarak sınırlandı.
01:03:11Haziran ayında gelen yağış karşısında sele sebep oldu.
01:03:14Sel nedeniyle çok sayıda ev ve ahır yıkıldı.
01:03:17Kağızman İçesi'ne bağlı Akdam köyünde şiddetli sağanak etkili oldu.
01:03:21Selle birlikte dağlardan sürüklenen kayalar yolları kapattı.
01:03:24Sele şiddetine dayanamayan çok sayıda ev ve ahır yıkıldı.
01:03:28Tarım arazileri de selden nasibini aldı.
01:03:31Afat ekipleri selin ardından bölgeye gitti.
01:03:33Hasar tespit çalışmaları halen devam ediyor.
01:03:47İYİ Parti lideri Musabat Dervişoğlu'nun ailesiyle birlikte Eski İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener'i bayram ziyaretinde bulundu.
01:03:54Dervişoğlu o ziyareti sosyal medya hesabından paylaştığı karelerle duyurdu.
01:03:58Dervişoğlu paylaşımla bayramın son günü ailece kurucu genel başkanımız Sayın Meral Akşener'i ziyaret edip hayır dualarını aldık notunu düştü.
01:04:06Tam da Akşener'in Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı ziyaret etmesi sonrası bazı İYİ Partiler tarafından eleştirildiği bu dönemde dünümüzde bizim yarınlarımızda vurgusu yaptı.
01:04:17Meral Akşener de Dervişoğlu'nun paylaşımından alıntı yaparak nazik ziyaretleri için yürekten teşekkür ediyorum yanıtını verdi.
01:04:29Efendim Türkiye'nin farklı birçok noktasında tatil sezonu hızla açıldı.
01:04:33Elbette sadece Ege bölgesinde de değil bu yoğunluk Marmara'dan Doğu'ya kadar pek çok bölgede tatilci akını var.
01:04:41Deniz kenarları, göl kıyıları, tarihi ve turistik yerler hınca hınç doldu.
01:04:49Bayram tatilinin peşi sıra gelen okul tatili 7'den 70'e binlerce kişiye tatil fırsatı oldu.
01:04:58Kalabalığın adresi yalnızca Antalya, Muğla, İzmir kıyıları değildi.
01:05:04İstanbul'a yakınlığıyla ön plana çıkan Tekirdağ'ın Marmara Ereğlisi ilçesinde sahiller doldu taştı.
01:05:1125 bin olan ilçe nüfusu İstanbul'dan da gidenlerle birlikte 150 bini aştı.
01:05:20Dronlu denetim yapan jandarma ekipleri ise sahilleri dolduran tatilcileri boğulmaya ve hırsızlık olaylarına karşı uyardı.
01:05:30Isparta'daki Eğirdir Gölü de sıcaktan bunalanların adresiydi.
01:05:36Göl kıyısındaki plajda toplanan tatilciler derin suyun tadını çıkardı.
01:05:41Göl gayet güzel, sıcak havalarda güzel oluyor serinlemek. Güzeldi yani Eğirdir Gölü gayet güzel.
01:05:46Hava gayet güzel, bir sürü topluluk var, insanlar var, herkes mutlu bir şekilde yüzüyor.
01:05:51Su da çok güzel, Akdeniz sahillerini aratmıyor, çok güzel bir hava var.
01:05:55Burası da Elazığ, Sivrice ilçesinde bulunan Hazar Gölü'ndeki plajlar Kurban Bayramı'nda yoğunluğun adresi oldu.
01:06:04İzmir'den gelmemize rağmen hiç aratmadı yani, güzel de bir havamız var.
01:06:08Tatilcilere şezlong, şemsiye, deniz bisikleti, tekne turu gibi imkanların da sağlandığı göl bölge halkının da ilk tercihlerinden oluyor.
01:06:20Ve Kapadokya, yaz, kış, yağmur, çamur fark etmeksizin turistlerin ilgisini çeken bölge bayram tatilinde de yoğunluğun adresi oldu.
01:06:31Adana'dan geliyorum buraya. Bayramı Kapadokya'da geçirmek istedik.
01:06:35Kapadokya'da bu büyüleyici atmosferde bayramı geçirmek eşsiz bir deneyim oluyor bizim için.
01:06:41Efendim bu yaz sıcaklık mevsim normallerinin üzerinde seyrediyor.
01:06:47Sıcaklığın daha da artması bekleniyor.
01:06:49Deniz suyu sıcaklığının artmasıyla hortum riski de artıyor diyor uzmanlar.
01:06:53CNN Türk ekibinden İlayda Karaca, CNN Türk Meteoroloji Danışmanımız Prof. Dr. Orhan Şen'le bu konuyu değerlendirdi.
01:07:00Türkiye'nin etrafındaki deniz suyu sıcaklıkları 27.2 dereceyi buldu ve bu dereceyle ortalamanın üzerine çıktı.
01:07:09Peki bu durum neye sebep olur? Tehlikeleri neler?
01:07:12CNN Türk Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen yayın konuğum. Hocam hoş geldiniz.
01:07:17Hoş bulduk İlayda. Evet senin dediğin gibi Türkiye'nin etrafındaki denizlerdeki deniz yüzey su sıcaklıkları bu sene çok erkenden artmaya başladı.
01:07:26Yani Karadeniz'de şu anda Karadeniz'in kenarındayız.
01:07:3023 derece sıcaklık var ki bu Haziran ayında bunun 20 derece civarında olması lazımdı.
01:07:36Yani hava sıcaklığındaki artış deniz sıcaklığına da deniz suyu sıcaklığına da yansımış durumda.
01:07:42Başka çarpıcı bir örnek vereyim size. Antalya'da deniz suyu sıcaklığı 29 derece, Akşamüstü hava sıcaklığı 28 derece.
01:07:50Yani deniz suyu sıcaklığı daha sıcak. Özellikle İskenderun Körfezi'nde 30 dereceyi geçen deniz suyu sıcaklıkları var ki bunlar son derece önemli.
01:07:59İlave etmek istersek Çeşme'de, İzmir'de, Bodrum'da, Milas'ta buralarda da yaklaşık 26 derece civarında deniz suyu sıcaklıkları var.
01:08:10Bu neyi ifade ediyor? Bu şunu ifade ediyor.
01:08:12Hava kütleleri şunu söyleyeyim öncelikle. Hava kütleri deniz yüzeyiyle temas ederekten fiziksel karakter kazanırlar.
01:08:22Bir hava kütlesi, soğuk hava kütlesi, sıcak hava kütlesi veya işte yıldırım şimşek yapan hava kütlesi diye tanımlıyoruz ya.
01:08:29İşte bunlar kaynağını denizden alırlar, deniz yüzeyinden alırlar.
01:08:34Neden deniz yüzeyinden alırlar? Çünkü deniz yüzeyi homojen bir yüzeydir.
01:08:38Yani geniş alanlarda fiziksel olarak sıcaklık ve nem açısından değişmeyen bir yüzeylerdir.
01:08:47Kara yüzeyler öyle değildir. Değişir dağlar var, şeyler var.
01:08:50Dolayısıyla deniz yüzey sıcaklığı bu hava kütlenin oluşumunda önemli rol oynar.
01:08:55Ve Türkiye'de baktığımız zaman İskenderun'daki 30 dereceye varan sıcaklık, Karadeniz'deki 23-24 dereceye şu anda varan sıcaklıklar,
01:09:07önümüzdeki hafta gelecek olan yeni bir sıcak hava dalgasıyla bu sıcaklıkların 25-26 dereceye Karadeniz'de çıkma ihtimali var.
01:09:15Neden bunun üzerinde duruyoruz? Örnek vereyim hemen.
01:09:18Amerika'daki o korkunç fırtınalar, korkunç hurkeyinler, tayfunlar hep Meksika körfezindeki sıcaklığın artmasından kaynaklanıyor.
01:09:28Türkiye'de tabii o kadar büyük bir körfez yok, deniz alanları yok.
01:09:32İşte en büyük ve en sıcak körfezimiz İskenderun körfezi.
01:09:36Ama burada şu var, kuzeyli esen rüzgarlarda Karadeniz'deki deniz suyu sıcaklığı yüksek olursa buradaki buharlaşma fazlalaşıyor.
01:09:46Ve dolayısıyla eğer üst sevgelere bir soğuk hava akımı gelirse,
01:09:53burada kuvvetlik fümülenen bir istediğimiz bulutlar yani o gök gürlüsü, şimşek, yıldırım yapan bulutlar meydana geliyor ki
01:10:00bu da deniz üzerinde deniz hortumlarını meydana getiriyor.
01:10:05Ki bu sene işte Karadeniz civarında Antalya, İskenderun bu kesimde büyük bir ihtimalle deniz hortumları biraz başımızı aratacak gibi gözüküyor.
01:10:18Bu deniz hortumları denizde meydana geliyor, o yukarıdaki işte o kümülenen bir bulutunun alt tabakasından aşağıya kadar deniz alıyor
01:10:27ve denizdeki nemi dağlaraktan kuvvetlendiriyor kendi bulutun kendisini.
01:10:33Dolayısıyla bu daha sonra karalara doğru geliyor ve karalardaki kıyılardaki işte seraları, evleri ve onları yerle bir ediyor.
01:10:43Dolayısıyla bu sene büyük bir ihtimalle bunlardan biraz sıkıntı duyacağız gibi geliyor.
01:10:48Nerelerde? Antalya'ya işte Antalya'nın sahili, Mersin, Adana civarları ve bir de tabii ki Giresun'daki bundan 3 sene önceki yağışı hatırlarız.
01:10:59Karadeniz sahilinde de deniz suyu sıcaklığı yüksek olduğu için deniz hortumlarını sık sık göreceğiz gibi geliyor.
01:11:05Peki hocam önlenmesi için insanların üzerine düşen görevler var mı? Küresel ısınma mı?
01:11:10Burada hiç yapacak bir şeyiniz yok yani bu hortumları engelleyecek bir durumunuz yok ama biz ormanları yakarsak, yakmaya devam edersek
01:11:18işte bu küresel ısınma artarsa bu hortumların sayısı da artacak, şiddeti de artacak.
01:11:24İnsanların yapacağı iş bir defa atmosferdeki bu karbon emisyonlarını azaltmak, azaltmak derken işte bu ormanlar iyi bir yutaktır.
01:11:35Hani insanların o anda yapacak bir şeyi yok, o anda onu gördüğü zaman sağlam bir yerlere, evlerinin içerisine falan girmeleri lazım ki o hortumlar zarar yapabilir insana da.
01:11:46Peki hocam çok teşekkürler bilgiler için.
01:11:49Burak Beynoğlu'nun görüntüleriyle birlikte Kilos'tan yayınımızı aktardık.
01:11:53Deniz hortumlarına dikkat dedi Orhan Hoca. Diyelim ve sözü tekrar size bırakalım.
01:11:58Efendim İstanbul'un Başakşehir ilçesinde çocuklarını rehin alan bir baba polis alarma geçirdi.
01:12:04Polis çocuklarını pencereden sarkıtan babayı ikna etmeye çalıştı ama başarılı olamadı.
01:12:09Polis operasyonu sonrası adam yakalanarak gözaltına alındı.
01:12:13Başakşehir'de oturan yabancı çocuklu bir kişi önce tartıştığı eşini evden kovdu.
01:12:18Ardından da yaşları 3 ile 7 arasında değişen evdeki 3 çocuğunu rehin aldı.
01:12:23Çocuklarını pencereden sarkıttığını gören mahalle sakinleri polise haber verdi.
01:12:27Adrese sevk edilen polis çevrede güvenlik önlemi aldı.
01:12:30Babayı ikna için çalışmaya başladı.
01:12:33İtfaiye ekipleri ise pencere altına hava yastığı açtılar.
01:12:36Tüm çabalara rağmen baba ikna edilemedi.
01:12:39Bunun üzerine olay yerine özel harekat polisleri geldi.
01:12:42Baba düzenlenen operasyonla 6 saat sonra gözaltına alındı.
01:12:51İstanbul Kemerburgaz'da kullandığı araçta Oğuz Murat Acı'nın ölümüne neden olan 17 yaşındaki Timur Cihan Timur ve kendisi yurt dışına kaçıran annesi Eylem Tok
01:13:00dün ABD'de hakim karşısına çıktı.
01:13:03Tok'un davası 27 Haziran'a Cihan Timur'un davası ise 20 Haziran'a ertelendi.
01:13:08Bastı'ndaki mahkemede neler yaşandı ayrıntıları Siyenen Türk İstanbul Haber Müdürü Nihat Uludağ değerlendirdi.
01:13:19Bir çocuk babası Murat Acı'nın ölümüne neden oldu.
01:13:22Kazadan hemen sonra annesi Eylem Tok tarafından ABD'ye kaçırıldı.
01:13:29Timur Cihan Timur'un 106 günlük firarı Bastı'nda düzenlenen operasyonla son buldu.
01:13:36Geçtiğimiz günlerde ABD'de tutuklanan Eylem Tok ve oğlu Bastı'nda hakim karşısına çıktı.
01:13:43Peki mahkemede neler yaşandı?
01:13:46Eylem Tok ile ilgili mahkeme değerlendirmesini yaptı ve dosyanın tamamlanması için Eylem Tok'un iade edilip edilmeyeceğine bir karar vermedi mahkeme.
01:13:56Onun yerine ne yaptı?
01:13:5727 Haziran'da yeniden mahkeme huzuruna çıkarılması kararını verdi.
01:14:02Yine oğlu Timur Cihan Timur da annesinden 2,5 saat sonra hakim huzuruna çıktı.
01:14:10Onda da gri bir tulum vardı.
01:14:13Bej rengi.
01:14:14Bej rengi işte griye yakın, bej rengine yakın bir tulum vardı.
01:14:17Ve onu da mahkeme değerlendirmesini yaptı.
01:14:20Ve mahkeme ona da dedi ki 20 Haziran'da yeniden mahkeme huzuruna çıkarılması yönünde karar alıp mahkemeyi erteledi.
01:14:27Dolayısıyla hem Eylem Tok hem de Timur Cihan Timur'un Türkiye'ye iadesiyle ilgili Amerikan mahkemesi henüz net bir karar vermemiş oldu.
01:14:35Peki anne ve oğlu Türkiye'ye iade edilecek mi?
01:14:39Adalet Bakanı Tunç da sabah bir tweetle son durum paylaşımı yaptı.
01:14:44Dedi ki adaletin tecellisi için şüphelilerin ABD'den ülkemizi iade eder hakkında gerekli girişimlerimizi sürdürmeye devam edeceğiz dedi.
01:14:54Ve Eylem Tok ve oğlunun Türkiye'ye iade edilip edilmeyeceğini yarın ve bir hafta sonra görülecek olan mahkemede net bir kararın çıkması beklenmiştir.
01:15:07Mahkemede Eylem Tok gergin anlar da yaşadı.
01:15:11CNN Türk İstanbul Haber Müdürü Nihat Uludağ o ayrıntıları da tek tek anlattı.
01:15:17Orada mahkemede yansıyan görüntüler ve konuşmalar şöyle bilgiler de var.
01:15:22Hani işte bir katilin annesi ne söyleyeceksiniz gibi nasıl bir duygu şeklinde bir soru sorduğunu oradaki mahkeme salondaki kişilerin
01:15:31onun da bu soruya Allah'u Ekber diyerek karşılık verdiği yönde bir takım bilgiler dolaşıyor.
01:15:37Ama bu bilgilerin ne kadar sağlıklı ne kadar doğru olduğunu biz içten açıksa bilmiyoruz.
01:15:45Efendim havaların ısınmasıyla birlikte kene ısınması kaynaklı ölümlere bir yenisi daha eklendi.
01:15:50Uzgat'ta vücuduna kene yapışan bir kişi tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.
01:15:55Akdağ Madeni ilçesindeki bir köyde yaşayan 42 yaşındaki bir kişi hayvanlarını otlattığı sırada vücuduna kene yapıştı.
01:16:03Keneyi vücudundan çıkaran kişi ateş, halsizlik ve bulantı şikayetiyle hastaneye başvurdu.
01:16:09Hasta şikayetlerinin artması üzerine başka bir hastaneye sevk edildi.
01:16:13Ancak yoğun bakıma alınan hasta tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi.
01:16:17Ayrıca kente 2024 yılında vücuduna yapışan keneyi çıkarttırmak için 1480 kişinin sağlık kuruluşlarına başvurduğu bilgisi var.
01:16:25Kene nedeniyle ilk ölüm vakası da gerçekleşmiş oldu bu yıl.
01:16:35Uluslararası sözleşmelerle koruma altına alınan Burdur Gölü'nde pes dedirten bir olay yaşandı.
01:16:40Göl kenarına kimliği belirsiz kişilerce hafriyat ve atık döküldü.
01:16:48Kuraklıkla mücadele ettiği yetmedi, bir de çevredekilerin neden olduğu kirliliğe maruz kaldı.
01:16:55Burdur Gölü ve çevresi alarm verdi.
01:17:01Burdur Gölü, Uluslararası Ramsar Sözleşmesi kapsamında koruma altında.
01:17:06Ancak yağışların az olması gölün debisini etkiledi.
01:17:10Su seviyesi hızla azaldı.
01:17:12Üstelik gölün çektikleri bununla da sınırlı kalmadı.
01:17:16Gölün kenarına hafriyat döküldü.
01:17:18Hafriyat dökülen alansa yaban hayatı geliştirme sahasıydı.
01:17:22Atık ve hafriyatı kimin döktüğüne dairse çalışma başlatıldı.
01:17:30Burdur Gölü'ne geçtiğimiz yıl Temmuz, Eylül ve Aralık ayında da inşaat molozu dökülmüştü.
01:17:36Ekipler kimin döktüğüne dair çalışma başlatmış, incelemeler sonuçsuz kalmıştı.
01:17:46Havada insansız uçabilen araçlardan olan drone kullanımı gitgide yaygınlaşıyor.
01:17:51Ulaştırma ve Altyapı Bakanı, dronelerle ilgili yeni kurallar üzerinde çalıştıklarını açıkladı.
01:17:56Sistem bilgileri, konum, irtifa, hız, pilot bilgileri canlı olarak Havacılık Kontrol Merkezi'ne iletilecek buna göre ve kayıt altına alınacak.
01:18:04Dronelere özel hava otobanları da gelecekmiş.
01:18:07Bakan, amacın uygunsuz uçuşların önüne geçip hassas bölgelerde hem güvenlik zafiyeti oluşmamasını sağlamak,
01:18:13hem de özel yaşamın gizliliğini korumak dedi.
01:18:22Dronelerin askeri, güvenlik, istihbarat, tarım, kargo, gümrük işlemleri, orman yangınlarıyla mücadele,
01:18:29sivil ve ticari uçuşlara kadar farklı amaçlarda kullanımı giderek yaygınlaşıyor.
01:18:34Şimdi de dronelere özel hava otobanları geliyor.
01:18:37İsteyen istediği gibi drone uçuramayacak, mevcut kurallara yenileri eklenecek.
01:18:42Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdülkadir Uraloğlu, yeni sistemle uygunsuz uçuşların önüne geçip,
01:18:47hassas bölgelerde hem güvenlik zafiyeti oluşmamasını,
01:18:51hem de özel yaşamın gizliliğini korumayı da planlıyoruz, vurgusu yaptı.
01:18:55Bakan, İHA ve droneler için takip ve trafik yönetim sisteminin,
01:18:59İHA'ların mevcut hava sahasına entegrasyonunun sağlanacağını belirtti.
01:19:04Droneler, sistem bilgileri, konum, irtifa, hız, pilot bilgileri canlı olarak
01:19:09Havacılık Kontrol Merkezi'ne iletilecek ve kayıt altına alınacak.
01:19:13Bu sayede trafik yönetimi ve uçuş izinleri tek bir merkezden,
01:19:17hızlı, kolay, emniyetli bir şekilde gerçekleşecek.
01:19:21Birçok ülke, havayollarına sonradan katılan amatör İHA ve droneler konusunda
01:19:26yeni düzenlemeler hazırlamaya başladı.
01:19:29Biz ise yerli ve milli teknolojilerle Avrupa'nın sayılı otonom drone koridorunu hayata geçirerek,
01:19:35İHA ve dronelerin uygunsuz uçuşlarının önüne geçmekle kalmayacağız.
01:19:39Takip ve trafik yönetim sistemini de getireceğiz.
01:19:43Bu sayede hava araçlarının belirlenen güzergahların dışına çıkmasını engelleyeceğiz.
01:19:48Bakan ayrıca belirlenen güzergahlarda dronelerin arıza, pil bitmesi ya da
01:19:53olumsuz bir durumla karşı karşıya kalmasına karşı da
01:19:56güzergah üzerinde tamir istasyonları kurmayı planladıklarının da altına çizdi.
01:20:01Bakan, bununla birlikte getireceğimiz sistemle erişilebilir, verimli ve çevre dostu
01:20:06dijital bir uygulamayla operatörler mobil uygulamalar üzerinden uçuş izni alma
01:20:11ve hava sahası bilgilerini görme gibi imkanlara ulaşabilecek, diye de ekledi.
01:20:16Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 24 yıl aradan sonra gittiği Kuzey Kore ile
01:20:31stratejik ortaklık anlaşması imzaladığı Rus lider Kuzey Kore'den tam destek sözü aldı.
01:20:36Putin ve Kim Jong-un Pyongyang'da yaklaşık 2 saat süren baş başa görüşmelerini tamamladı.
01:20:41Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kuzey Kore ile imzaladıkları
01:20:45kapsamlı ortaklık anlaşmasının taraflardan birine saldırı halinde
01:20:49karşılıklı yardımlaşmayı öngördüğünü açıkladı.
01:20:51Putin açıklamasında, Rusya Federasyonu bugün imzalanan anlaşma uyarınca
01:20:56Kuzey Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti ile askeri teknik işbirliğini göz ardı etmemektedir,
01:21:01ifadesinde kullandı.
01:21:02Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ise anlaşmayı tarihi bir olay olarak niteledi.
01:21:07Kuzey Kore-Rusya ilişkilerinin ittifak düzeyine yükseltildiği belirtildi.
01:21:11Ukrayna Savaşı'nda Rusya'ya tam destek verdiklerini söyledi Kim Jong-un.
01:21:15Putin'in danışmanı Uşakov'da yeni anlaşmanın, uluslararası hukukun tüm temel ilkelerine uygun olduğunu
01:21:21ve çatışmacı bir nitelik taşımadığını söyledi.
01:21:23Putin, 24 yıl sonra gittiği Kuzey Kore'de görkemli bir şekilde ağırlanıyor.
01:21:28Rus liderin karşılama törenine binlerce Koreli katıldı.
01:21:36İsrail-Lübnan sınırında tansiyonu yükseldiği bir dönemde
01:21:38Amerikan Başkanı Joe Biden bölgeye bir danışmanını gönderdi.
01:21:42İsrail ve Lübnan arasında ara bulucu konumundaki Biden'ın kıdemli danışmanı.
01:21:46Gazete, ateşkes ve diplomatik çözüm Lübnan-İsrail çatışmalarına da son verebilir ifadelerini kullandı.
01:21:54İsrail-Lübnan sınırında son dönemde gerginliğin tavan yapmasından endişe duyan Amerikan yönetimi devrede.
01:22:01Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden bölgeye bir danışmanını gönderdi.
01:22:07İsrail'in ardından Lübnan'a geçen Biden'ın kıdemli danışmanı Amos Hakset'in Beyrut'ta taraflara çağrıda bulundu.
01:22:16Gazete bir ateşkes veya alternatif bir diplomatik çözüm mavi hattaki çatışmayı sona erdirebilir.
01:22:22Yerinden edilmiş Lübnanlı sivillerin güneydeki evlerine, İsraili sivillerin de kuzeydeki evlerine dönmeleri için koşullar yaratılabilir.
01:22:31İsrail-Lübnan sınırındaki sorunun hızlı ve diplomatik bir şekilde çözülmesi herkesin çıkarınadır diyen danışman ekledi.
01:22:41Mavi hat boyunca İsrail ile Hezbollah arasındaki çatışma yeterince uzun süredir devam ediyor.
01:22:46Masum insanlar ölüyor, mülkler zarar görüyor, aileler parçalanıyor ve Lübnan ekonomisi gerilemeye devam ediyor.
01:22:53Ülke sebepsiz yere acı çekiyor.
01:22:56Bölgedeki durumun çok ciddi olduğunu vurgulayan Huxton, Amerikan Başkanı Biden bu tırmanışın önüne geçmek istiyor ifadelerini kullandı.
01:23:07Buradaki çaba budur. Bu çatışmayı şimdi sona erdirmek herkesin çıkarını olacak ve taraflar kabul ederse bunu diplomatik olarak yapmanın bir yolu olduğuna inanıyoruz.
01:23:16Ama şimdi bulunduğumuz durum çok ciddi.
01:23:19Efendim Orta Afrika ülkesi Çat'da dev askeri tesiste silah ve mühimmat deposu patladı. Patlamada 9 kişi hayatını kaybetti. 46 kişi de yaralandı.
01:23:32Dev patlama kilometrelerce uzaktan göründü. Patlama Çat'ın başkenti Encemine'de silah tesisinde oldu.
01:23:39Yerel basın patlamaların gece yarısından hemen önce başladığını ve yarım saatten fazla sürdüğünü yazdı.
01:23:45Patlamanın sebebi henüz açıklanmadı ama yetkililer bir sabotaj ihtimalinin de üzerinde duruyor.
01:23:59Efendim Türkiye'nin en yüksek barajı olan Yusufeli Barajı tüm kapasiteyle enerji üretimine geçmeye hazırlanıyor.
01:24:05Son denemelerin yapıldığı barajda yıllık enerji üretimi 1 milyar 888 milyon kilowatt saat olacak.
01:24:15Yusufeli Barajı 2,5 milyonluk bir şehri aydınlatacak.
01:24:22Son çalışmalar yapılıyor. Tam kapasite enerji üretimine hazırlanılıyor.
01:24:28Temeli 26 Şubat 2013'te atılan 22 Kasım 2022'de ise su tutmaya başlayan Yusufeli Barajı havzasında su yüksekliği 707,15 metreye
01:24:43toplanan su miktarı ise 1 milyar 938 milyon metre küpe ulaştı.
01:24:49Kurulu gücü 558 megavat, yıllık enerji üretimi 1 milyar 888 milyon kilowatt saat olacak Yusufeli Barajı'nda.
01:25:02Kısa sürede tam kapasite enerji üretim aşamasına geçilecek.
01:25:06En yüksek kot olan 710 kotuna 24 Haziran'da çıkılıyor ve burada barajın kabulleriyle ilgili süreç başlayacak.
01:25:16Elektrik üretimi şu anda bu safhalarda devam ediyor. Ciddi anlamda elektrik üretimi gerçekleşiyor.
01:25:23Barajdaki enerji üretimiyle Türkiye ekonomisine yıllık 6 milyar lira katma değer sağlanması öngörülüyor.
01:25:32Yusufeli Barajı 2,5 milyonluk bir şehri aydınlatacak.
01:25:39Efendim Bursa'da Orhan Gazi İzmir otoyolunda 2 otomobil çarpıştı.
01:25:44Kazada 2 kişi hayatını kaybetti. 3 ağır 6 kişi yaralandı.
01:25:48Kaza Gevze Orhan Gazi İzmir otoyolunda meydana geldi.
01:25:52Sürücünün kontrolünden çıkan otomobil aynı yöne giden başka bir otomobille çarpıştı.
01:25:57Çarpışmanın şiddetiyle araçlar bariyere savruldu.
01:26:00Yoldan geçen sürücülerin ihbarı üzerine bölge ekipler sevk edildi.
01:26:04Kazada 2 kişi yaşamını yitirdi.
01:26:06Hastaneye kaldırılan 6 yaralıdan 3'ünün ise durumu ağır.
01:26:10Kazayla ilgili ise soruşturma başlatıldı.
01:26:17Efendim bayramın 4. gününde de trafik kazaları üst üste yaşandı maalesef.
01:26:21Aktaralım İstanbul Ümraniye'de seyir halindeki ticari taksi sürücüsünün direksiyon hakimiyetini kaybetmesiyle takla attı.
01:26:28Sultanbeyli'de ise 3 aracın karıştığı zincirleme kaza meydana geldi.
01:26:32Kazada 2 kişi yaralandı.
01:26:38Aşırı hız ve dikkatsizlik kazaları da beraberinde getirdi.
01:26:42İstanbul Ümraniye'de taksi takla attı.
01:26:46Şoför ve 2 yolcu şans eseri kurtuldu.
01:26:53Kaza Ümraniye ilçesi Çamlık Mahallesi Temotoyolu Ankara istikametinde gece saatlerinde meydana geldi.
01:27:01İddiaya göre 2 yolcu taşıyan ticari taksi seyir halindeyken bir anda direksiyon hakimiyetini kaybetti.
01:27:12Önce yolun ortasındaki refüje çarptı ardından da takla atarak durabildi.
01:27:17Kazada yolcular ve ticari taksi şoförü aracın içinden kendi çabalarıyla çıktı.
01:27:25Olay yerine itfaiye polis ve sağlık ekipleri sevk edildi.
01:27:30Yaralanan ticari taksi şoförünü hastaneye kaldırdı.
01:27:34Polis ekipleri olayla ilgili inceleme başlattı.
01:27:40Burası da İstanbul Sultanbeyli.
01:27:43Sabah saatlerinde Mecidiye Mahallesi Temotoyolu'nda 3 araç birbirine girdi.
01:27:49Çarpmanın etkisiyle araçlardan biri bariyerlere çarparak ters döndü.
01:27:57Ters dönen araca arkadan gelen başka bir araç çarptı.
01:28:01Kazada 2 kişi yaralandı.
01:28:06Bölgeye itfaiye polis ve sağlık ekipleri sevk edildi.
01:28:10Sağlık ekipleri yaralı vatandaşları hastaneye kaldırdı.
01:28:15Kazaya karışan araçlar çekici yardımıyla çekilirken polis kazayla ilgili çalışma başlattı.
01:28:26İstanbul Kağıthane'de 5 katlı bir binanın çatı katında yangın çıktı.
01:28:30Alt katlara da sirayet eden yangın itfaiye ekiplerinin müdahalesiyle söndürülebildi.
01:28:39Arda arda patlamalar meydana geldi. Alevler geceyi adeta gündüze çevirdi.
01:28:43Gece saatlerinde çıkan yangın yürekleri ağızda getirdi.
01:28:56Görüntünün adresi İstanbul Kağıthane.
01:28:58Gece saatlerinde Gültepe Mahallesi'ndeki 5 katlı binanın çatısından önce dumanlar yükseldi.
01:29:07Alevler rüzgarında etkisiyle kısa sürede tüm çatıya sardı ve alt katlara sıçradı.
01:29:12Olay yerine itfaiye polis ve sağlık ekipleri sevk edildi.
01:29:19Polis ekipleri çevrede önlem alırken itfaiye ekipleri yangının diğer binalara sıçramaması için çalışma başlattı.
01:29:25Çatıyı saran alevler ekiplerin uzun uğraşları sonucu kontrol altına alındı.
01:29:34Olayda ölen ya da yaralanan olmazken polis ekipleri yangınla ilgili inceleme başlattı.
01:29:43Efendim hava sıcaklığını konuşuyoruz.
01:29:45Bültenimiz boyunca farklı farklı haberlerle getiriyoruz.
01:29:47Ekranlarınızda şimdi hava sıcaklığının 40 dereceyi aştığı şehirlerden biri de Diğer Bakış.
01:29:52Oraya da bakalım.
01:29:53Şehirdeki çocuklar bir kez daha tüm tehlikeye uyarılara rağmen serinlemek için süs havuzlarına girdi.
01:30:06Uyarıları dinlemediler.
01:30:07Tüm tehlikeye rağmen serinlemek için süs havuzlarına koştular.
01:30:12Diyarbakır'da sıcakla mücadele etmek isteyen çocukların rotası parklardaki süs havuzları oldu.
01:30:20Görüntüler Anzele Parkı'ndan.
01:30:23Çocukların kimi aileleriyle kimi tek başına parkın yolunu tuttu.
01:30:28Girilmesi hem tehlikeli hem de yasak süs havuzlarında yüzdüler.
01:30:33Çocuklar da evde bulanınca dediler işte gidelim bu bayram biraz serinleyelim biz de onları getirelim hocam.
01:30:38Hocam orası sıcaktır havalar.
01:30:40Dedik biraz çocuklar serinlesin biraz serinsin bayram ağzı.
01:30:433 metre yükseklikten 1 metrelik havuza atlayanlar oldu.
01:30:51Çocukların serinleme ihtiyacında bölgedeki hava sıcaklıkları etkili.
01:30:55Çünkü şehirde termometreler 40 dereceyi aştı.
01:30:59Üstelik sıcaklığın daha da artması bekleniyor.
01:31:02Uzmanlarsa bir kez daha öğlen 12 ile 16 arasında dışarı çıkılmaması konusunda uyardı.
01:31:13Efendim Kocaelidin arka kapıdan otobüse binen aileyi fark etmeyen bir otobüs şoförü kapıyı kapatınca bebek arabası sıkıştı.
01:31:20O bebeğin babası şoföre saldırdı.
01:31:22Otobüste korku dolanlar yaşandı.
01:31:33Arka kapıdan binen yolcuyu fark etmedi otobüsün kapısını kapattı.
01:31:37Bebek arabası sıkışınca öfkeli babanın saldırısına uğradı.
01:31:47Kocaeli İzmit'te seyir halinde olan Büyükşehir Belediyesi otobüsü yolcu almak için durağa yanaştı.
01:31:52Ancak şoför arka kapıdan araca giren aileyi fark etmedi.
01:31:56Kapıyı kapatmak için düğmeye basınca bebek arabası kapıya sıkıştı.
01:32:03Önce otobüs şoförüne saldırdı ardından kabin camını yumruklayarak kırdı.
01:32:10Yolcular korku dolanlar yaşadı.
01:32:16Otobüsteki yolcular saldırganı güçlükle otobüsten indirdi.
01:32:19İhbar üzerine bölgeye polis ekipleri sevk edildi.
01:32:32Yolcular saldırganı olay yerinden uzaklaştırırken olayla ilgili inceleme başlatıldı.
01:32:40İstanbul Ataşehir'de ise aşırı hız yapan bir otomobil dönüş yapan taksiye çarptı.
01:32:45Taksi metrelerce sürüklenirken diğer otomobil ise yanarak kullanılamaz hale geldi.
01:32:53Aşırı hız yaptı kaza kaçınılması hale geldi.
01:32:56Taksici sola dönerken diğer araç çok hızlı bir şekilde gelip taksiye yandan vurdu.
01:33:03İstanbul Ataşehir'de hızlı ilerleyen otomobil karşı yönden dönüş yapan taksiye çarptı.
01:33:08Çarpmanın etkisiyle sürüklendi. Aydınlatma direğine çarparak durabildi.
01:33:12Taksiye çarpan otomobil ise motor kısmından çıkan yangın nedeniyle alev alev yandı.
01:33:20İhbar üzerine olay yerine itfaiye, polis ve sağlık ekipleri sevk edildi.
01:33:25Alev topuna dönen otomobil söndürüldü. Yaralılar hastaneye kaldırıldı.
01:33:29Polis olayla ilgili inceleme başlattı.
01:33:34İstanbul Beşiktaş'ta yaralan pilavcıda bedava yemek kavgası çıktı.
01:33:38Restoran çalışanlarıyla seyyar çiçekçiler arasında olan kavgaya polis müdahale etti.
01:33:43O anlar cep telefonu kamerasına da yansıdı.
01:33:46Bedava yemek talep ettiler. Reddeden çalışanlarla kavga ettiler.
01:33:56İstanbul Beşiktaş'ta iddiaya göre seyyar çiçek satıcıları pilavcıya gelerek bedava yemek talep ettiler.
01:34:04Çalışanların reddetmesi üzerine seyyar çiçekçilerle aralarında tartışma çıktı.
01:34:10Kavgaya dönüşen olayda restoran çalışanlarıyla çiçekçiler birbirine girdi.
01:34:17Olay yerine ihbar üzerine polis ekipleri sevk edildi.
01:34:20Olaya müdahale eden ekipler restoran çalışanları ve çiçekçileri ayırdı.
01:34:25Taraflar birbirlerinden şikayetçi olmadı.
01:34:32Efendim yaz aylarının gelmesiyle tatil planlamaları arttı.
01:34:36Tatil yapmak isterken dolandırılma riskine de dikkat etmek gerekiyor diyor.
01:34:40Uzmanlar Sibel dolandırıcıların yeni tuzağı sahte tatil ve sahte araç kiralama siteleri.
01:34:45Detaylar haberinizde.
01:34:49Vatandaşlar buraya girdiklerinde kimlik bilgilerini ve tabi ki banka kartı bilgilerini kaptırmış oluyorlar.
01:34:55Tatil yapmak isteyenler dikkat.
01:34:58Güzel bir tatil hayali kurarken bilgilerinizden olmayın.
01:35:03Dolandırıcılar cazip fiyat teklifi adıyla bilgilerinizi çalabilir.
01:35:08Çok cazip tekliflerle otelleri, tatil sayfiye alanlarını ve tabi ki araç kiralama sitelerini ön plana çıkartmaya başladılar.
01:35:18Peki tatil sitelerinin gerçek olup olmadığı nasıl anlaşılır?
01:35:23E-ticaret.go.tr'de adres çubuğundaki linki sorgulayıp o tatil sitesinin, o alışveriş sitesinin, o araç kiralama sitesinin gerçek olup olmadığını mutlaka sorgulayabilirsiniz.
01:35:35Dolandırıcıların sahte tatil tuzağına düşmeden nasıl rezervasyon yapılır?
01:35:41Tatil siteleri birebir taklit edip klonlayabiliyorlar.
01:35:44Fakat uygulamaları çok kolay bir şekilde gerçekleştiremiyorlar.
01:35:48Dolayısıyla uygulamalardan işlem gerçekleştirmek her zaman sizi bir adım öne çıkartacak.
01:35:57İstanbul, Şile'de denize giren vatandaşlarının arasına atlarla gelen gençler atları ellerinden kaçırdı.
01:36:03Sahil boyunca koşan atlar denize girmek isteyen vatandaşları korkuttu.
01:36:08Plaja getirilen iki at ortalığı birbirine kattı.
01:36:13Atların kontrolden çıktığı anlar cep telefonu kamerasıyla kaydedildi.
01:36:22İlginç olay Şile'deki plajda meydana geldi.
01:36:25İki genç plaja getirdikleri atlara bir süre bindi.
01:36:31Gençlerin atların üzerinden inmesiyle birlikte atlar kontrolden çıktı.
01:36:38Gençlerin atları elinden kaçırmasıyla birlikte plajda hareketli anlar yaşandı.
01:36:45Atların üzerine doğru koştuğunu gören vatandaşlar büyük panik yaşadı.
01:36:54Bir süre plajda kontrolsüzce koşturan atlar daha sonra gözlerden uzaklaştı.
01:37:01Efendim Adana'yı çevirelim kameralarımızı.
01:37:03Adana'da kavurucu sıcaklarla geçen haziran ayı ağaç çiçek tarlalarını vurdu.
01:37:08Toprakta yarıklar oluşurken ağaç çiçekler de kurumaya başladı.
01:37:15Dolmuşlar mı?
01:37:17Sağlıklı doldurmasının imkanı yok bu sıcaklarda.
01:37:21Kavurucu sıcaklar insanları ve hayvanları etkilediği gibi üretimi de etkiledi.
01:37:27Hasadın yapılması için Ağustos ayının beklendiği ağaç çiçek tarlaları kurumaya başladı.
01:37:33Geçen hafta yaşadığımız aşırı sıcaklardan sonra birdenbire topraktan aşırı mem kaybı
01:37:38ve arkasından beraberinde yağmurumuzun falan kesilmesinden kaynaklı toprakta ciddi çatlamalar oldu.
01:37:45Gördüğünüz gibi elim çok rahatlıkla giriyor.
01:37:47Görüntüler Adana Kozan'dan.
01:37:49Bölgede 45 dereceye yaklaşan sıcaklar ayçiçek tarlalarında büyük zarara neden oldu.
01:37:55Tam olgunluğa ulaşamayan ayçiçekler soldu.
01:37:59Ayçiçeklerin yanı sıra toprakta da susuzluk nedeniyle yarıklar oluştu.
01:38:04Toprak yarılınca ister istemeyiz o kökler de kopuyor ve kurumalar başlıyor.
01:38:09Normalde bu ayçiğerin şu anda bu yapraklarının tamamen canlı olması lazımdı.
01:38:14Ziraat mühendisleri kuraklarla ilişkileştiriyor.
01:38:17Ziraat mühendisleri kuraklık karşısında endişeli.
01:38:21Çünkü erken kuruma nedeniyle ayçiçeklerde verim kaybı olacak.
01:38:26Örnek veriyorum şu gördüğümüz tarlaların baharda aldığı yağmurları baz aldığımızda 300 kilo, 350 kilo verim vermesi gerekirken
01:38:33hatta 400 kiloya çıkacak tarlalar vardı burada ben gelip gezdiğim zaman.
01:38:37Geçen haftaki sıcaklardan sonra bu verimlerde 150, 200 hatta 250 kiloya kadar düşüşler olacak.
01:38:43Bu durumla mücadele etmekse neredeyse imkansız.
01:38:48Vallahi burada mücadele yapabilecek hiçbir şey yok.
01:38:51Sadece burada ancak sulama imkanı olanın sulama yapması gerekirdi.
01:38:54Yoksa bu sıcaklığa yapılacak bir mücadele yok.
01:38:59Efendim klasik bir konu var sırada.
01:39:01Tarım ve gıda en stratejik sektör mü?
01:39:04Devlet gıdada olağanüstü hal mi ilan etmeli?
01:39:07Dünyada gerilimler sürerken Türkiye ne yapmalı?
01:39:09Türkiye ne yapmalı inceleme haberimizde.
01:39:12Uzman isimlere sorduk bakın hangi yanıtlar geldi.
01:39:40Tarım ve gıda sektörü güçlü, sağlıklı olması ulusal güvenlik açısından son derece kıymetli ve önemlidir.
01:39:48Tarım zaten özellikle son birkaç yıldır bütün dünyada olduğu gibi Türkiye'de de en stratejik alan oldu.
01:39:55Türkiye dünyanın en verimli topraklarının olduğu yere yakın.
01:39:59En çok ürün alınan bölgelerinden.
01:40:01Savaşlarla çevrili bir coğrafyada gücünü artırmaya çalışan bir ülke.
01:40:05Gerilimlerin ortasında sadece savunma sanayi değil enerji ve tarım da ana planda.
01:40:11Türkiye kendi güvenliğini sağlamalı.
01:40:14Tarım ve gıda da güvenlik için stratejik önemde.
01:40:17Elbette Türkiye özellikle bulunduğu konum coğrafi konum itibariyle
01:40:23iklimsel farklılıkların birlikte yaşandığı çok harika bir coğrafyada yer alıyor.
01:40:28Ve bu coğrafyaya bakacak olursak bu coğrafya içerisinde
01:40:32aynı günde bir bakıyorsunuz kıyıda denize girerken insanlar diğer tarafta kayak yapılabiliyor.
01:40:39Bu iklimsel değişiklik bizim birçok ürünü yetiştirebilmemize imkan sağlıyor aslına bakacak olursanız.
01:40:47Gıda her zaman bir ihtiyaç olduğu için yani gıda üretildiği sürece dünya bunun farkında, insanlık bunun farkında olmayabilir.
01:40:56Ama gıda öyle bir şeydir ki olduğu zaman bolluğunda bilinmeyen yokluğunda bulunmayan bir şeydir yani.
01:41:05O yüzden her zaman dünya buna hazırlıklı olmalı. Her geçen gün dünyada gıdaya olan talep de artıyor.
01:41:12Özellikle koronavirüs salgını sırasında ve Rusya-Ukrayna savaşı sonrası tarımın önemi daha da anlaşılır hale geldi.
01:41:19Dünya kıtlık mı yaşayacak soruları gündemde iken Türkiye'nin ara buluculuğunda tahıl krizi aşıldı.
01:41:23Ama tehlike bitti mi? Uzmanlara göre bu sorunun cevabı hayır.
01:41:28Elbette yaşanan krizler, ülkelerde yaşanan savaşlar bunların tamamına bakıldığında elbette gıda temini noktasında bazı sıkıntı ve sorunlar gelecekte yaşanabilir.
01:41:41Ve iklimsel değişiklik neticesinde de sürdürülebilirlik tehlike altına girebilir ve bunlara yönelik tedbirlerin alınması son derece önemlidir diye düşünüyorum.
01:41:49Tarım aslında her zaman dediğim gibi stratejik bir alanda ancak tabii kırsal nüfusumuz çok fazlaydı hem dünyada hem Türkiye'de.
01:41:59Bakın 1980'e kadar geldiğiniz vakit Türkiye'de nüfusumuz %60'a yakını kırsaldaydı.
01:42:06Ama şu anda nüfusumuzun sadece reel olarak %20'si ve %15'i 20'si aşağı yukarı kırsalda.
01:42:13Yani artık üreten sayısı her geçen gün hem dünyada hem ülkemizde azalıyor.
01:42:19Türkiye tarımda ve gıdada önlemini nasıl almalı? Tarım ve gıda stratejik bir dönüşüme nasıl uğradı? Sebep ne? Önlemler ne olabilir?
01:42:27Pandemide gıdaya ulaşım sıkıntısı baş gösterince ve gıda tedariğini dünyada yapan insanların da iştahı arttıkça bu dönemde daha fazla kâret ve arzuları.
01:42:38Bu ülkeler şunu anladılar sende varsa tarımın doyar yoksa her zaman sıkıntı çekersin.
01:42:45O yüzden stratejik önemi altı çizilmiş oldu. Asıl hep önemliydi ama altı çizilmiş oldu.
01:42:50Bir defa yerel üretim mutlaka teşvik edilmesi gerekir.
01:42:53Ve baktığımız zaman tarım ve gıda üretiminin desteklenmesi bu dışa bağımlılığımızın çok hızlı bir şekilde daha da azaltılması anlamına gelir.
01:43:03Ve yerelde özellikle çiftçilere destek sağlanması, tarımsal üretimin arttırılması ve verimliliğinin arttırılması son derece kıymetli.
01:43:12Tarım ve gıda stratejik bir sektör haline dönüşürken devlet ne yapmalı? Çiftçiliğe daha çok önem mi verilmeli?
01:43:19Çiftçi elbette çiftçilidir. Bu sıkıntılı zamanda üretimde kalabilmesi, devam edebilmesi, yaşam alanını sevebilmesi, yaşam standartının yükseltilmesi için elbette hükümetler, AK Parti hükümetleri çok dikkatçılar yaptı.
01:43:34Eğer bunu yapmamış olsanız inanın bana şu anda tarımda bir tane tarlada bir tane karpuz üreten, domates üreten, buğday üreten insan kalmazdır.
01:43:44Çiftçilere alım desteği nasıl sağlanmalı? İmkanları nasıl düzeltilmeli? Devlet tarımda ve gıdada olağanüstü hal mi ilan etmeli?
01:43:53Yapmamız gereken yapısal dönüşümler, değişimlerin de olduğunu biliyoruz. Özellikle arazilerin toplulaştırılması, su kullanımının yaygınlaştırılması, su tasarrufunun sağlanması, suyun iyi yönetilmesi, yirdi maliyetlerinin düşürülmesi, enerji maliyetlerinin düşürülmesi.
01:44:12Dolayısıyla çiftçinin yaşam alanlarını iyileştirmesi. Bakın 22 yıldır fırsalan iş yatırımları yaparak yaşanabilir alanlardan şu anda marka şehirler haline getirmeye, köyler haline getirmeye çalışıyoruz.
01:44:26Eğer bunu yapmazsanız zaten çiftçi durmuyor. Özellikle gençler hiç durmuyor.
01:44:30Burada tabi olaya şöyle bakmak gerekir. Olağanüstü hal derken tabi olağanüstü halin ilan edilemesinin belli şartlarının oluşması gerekir.
01:44:38Gıda güvenliği krizi gibi veya gıda kıtlığı veya fiyatlarda çok müthiş artışların bir an olması.
01:44:47Bu da gıda noktasındaki erişimin, gıdaya erişimin daha doğrusu halkın gıdaya erişim noktasında sıkıntı ve sorunların çıkabilmesi gibi durumlar oluşturabilir.
01:45:00Ekonomik ve sosyal istikrarda bu da tehdit edebileceği düşünülerek bir olağanüstü hal ilan edilmesi mümkün olabilir.
01:45:05Tarımda yetişmiş eleman sorunu nasıl aşılacak? Üniversiteler işsiz mi üretiyor? Okullarda eğitim modeli mi değişmeli? Mühendis yerine çiftçi mi yetiştirilmeli?
01:45:15Şu anda tarımda ortalama yaş 58'lere ulaştı. Devlet bunun farkında, hükümetlerimiz bunun farkında ve o son kalan yeni gelen jenerasyonu orada tutabilmek.
01:45:27Şehirlerde okumuş, eğitim almış, beyaz yakalı insanları, gençleri özellikle fırsala döndürmek ve orada kalabilirliğini sağlamak.
01:45:36Kadınları fırsalta tutabilmenin yollarını aramak gibi ciddi faaliyetleri var.
01:45:40Mutlaka mutlaka ülkemizde tarımsal R-G'ye ayrılan payın arttırılması. Bu noktada özellikle üniversitelerimiz, ziraat fakültelerinin ve tarımsal araştırma enstrümanının bu noktada kaynaklarının arttırılarak yaklaşmakta olan bu gıda krizine karşı yeni kuraklığa dayanıklı bölgesel bazda adaptasyon yeteneği çok daha yüksek olan çeşitlerin geliştirilmesi için de ıslah çalışmalarının, R-G çalışmalarının arttırılması.
01:46:10Daha da desteklenmesi son derece önemli ve kıymetli.
01:46:14Türkiye tarımda ve gıdada nasıl atılım yapmalı?
01:46:17Olası bir gerilimde, nüfus artışında, enflasyon sıkıntısında önemli hale gelen tarım ve gıdada önlemlerin alınması hayati önemli.
01:46:26Bundan sonraki süreçte Türkiye ne yapmalı?
01:46:29Bir defa tarımın her şeyden önce stratejik bir sektör olduğunu kabul etmek durumundayız.
01:46:34Önce tarımın stratejik bir sektör olduğunu kabul ederek sistem oluşturulması, tarımsal üretim konusunda, ziraat konusunda bir sistemin geliştirmesinin gerektiğini kabul ederek başlamak durumundayız.
01:46:47Öncelikle her şeye rağmen üretimi arttırmalıyız.
01:46:50Üretimi arttırabilmek için de çiftçinin gelirlerini arttırmalıyız ve girdi maliyetlerini düşürmeliyiz.
01:46:57Bu olmazsa olmaz.
01:46:59Hatıra veya çarı boğazına deriz biz Anadolu'da çiftçi ağzıyla, uzun süre üretim olmaz.
01:47:07Çiftçi kar etmediği zaman, çiftçinin yaptığı uğraşı ticari bir alan olarak görmezsek eğer,
01:47:15tamam işte geçiniyorlar diye sadece düşürürsek olmaz.
01:47:19Çiftçinin çok kazanması lazım.
01:47:21Çünkü her şeye rağmen çiftçilik zor bir iştir, yani meşakkatli bir iştir.
01:47:25Ve bütün dünyada çiftçi gayri sahibi millasılardan diğer grupların aldığı müşterilerini aşağı yukarı alır.
01:47:33Biz Türkiye'de bunu kırmak istiyoruz.
01:47:51Efendim bu haberimizde noktadayız.
01:48:01Bugünlük günlük haber kurşu ana kısa bir aradan sonrası Yenentürk ana haberden.
01:48:05Her akşam olduğu gibi Fulya Kalfa sizlerle birlikte olacak.
01:48:07Hoşçakalın.