หน้ากาก กับ พลังการต่อสู้ทางการเมือง

รายการ คิดเล่นเห็นต่างกับคำผกา ประจำวันเสาร์8 มิถุนายน 2556

หน้ากากขาวหรือ “หน้ากาก กาย ฟอว์กส์” (Guy Fawkes)ที่นำมาเคลื่อนไหวทางการเมืองขณะนี้ ถือว่าเป็นการใช้หน้ากาก ภายใต้บริบทแบบไทยๆ มีการใช้นับตั้งแต่เรียกร้องให้ปิดเว็ปไซด์ ไปจนกระทั่งถูกกล่าวหาว่า หมิ่นพระบรมเดชานุภาพ ไปจนถึงการทวงคืน ละครเหนือเมฆ

ตามประวัติศาสตร์ Guy Fawkes ลุกขึ้นต่อสู้เพื่อเสรีภาพในการแสดงออก และเสรีภาพในการนับถือศาสนา มีการสืบทอดเจตจำนงการต่อสู้เพื่อเสรีภาพ แต่การสื่อสารของ V for Thailand กลายเป็นการต่อต้านระบอบทักษิณ จะว่าไป Guy fawkes ที่ต้องการเอาระเบิดไปวางที่รัฐสภาในอังกฤษ เป็นกลุ่มคนใต้ดิน เป็นคนชายขอบ เสียงของคนส่วนน้อยในคูหาการเลือกตั้ง แต่ต้องการส่งเสียงดัง

การเขียนนวนิยายไทยเรื่องแรกมาจากแปลงนวนิวยายฝรั่ง เมื่อเราไม่ได้สร้างอะไรมาใหม่ จะเรียกว่างานสร้างสรรค์หรือไม่ ดังนั้นอะไรที่เป็นยุคของคนตะวันตก เมื่อมีการแปลงเล็กน้อย ก็ถือว่าเป็นของไทย อย่างความไม่พยาบาท ทางตะวันตกมีทางพยาบาท แต่ของไทยคือไม่จองเวร ดังนั้นการแปลงแบบนี้คือข้อความแบบไทยหรือไม่

หากมองจากสามัญสำนึก ของคนใช้อำนาจต่อต้านอำนาจอะไรก็ได้ ที่ต้องการสื่อการเป็นขบถ หากจะคิดว่าคนพวกนี้ ทำไม ถึงใช้หน้ากากต่อต้านประชาธิปไตย แต่เมื่อดูต้นทาง จะเห็นว่าไทยวิธีการพันทาง คือการแปลงให้เข้ากับสถานการณ์ของไทย ดังนั้นหากคนไทยถูกกระทำ ก็จะบอกว่า ขอให้มันจบๆไป นั่นคือวิธีการแบบไทย แต่สุดท้ายแล้ว การใช้หน้ากาก เขาไม่แคร์ว่าต้นตอ ต้องการทำอะไร จึงเป็นการใช้หน้ากากให้เข้ากับสถานการณ์และเพิกเฉยรายละเอียดต่างๆ

ไม่ใช่เฉพาะประเทศไทยที่มีการใช้หน้ากากกาย ฟอว์กส์ ในต่างประเทศมีการหยิบมาใช้ประท้วงเศรษฐกิจการเมือง เช่น ในอังกฤษใช้ประท้วงนักการเมืองใช้เงินเปลือง รวมทั้งอาหรับสปริง หรือแม้แต่มาเลเซียก็ใช้ในการต่อต้านเลือกตั้งมาเลเซียที่ผ่านมา

แต่หน้ากากในเชิงมานุษยวิทยา ก็ใช้ในงานเฉลิมฉลอง และสวมตัวเองเป็นอีกคนหนึ่ง หรือเป็นเทพ เป็นการใช้หน้ากากปิดบังตัวตนที่แท้จริง ละทิ้งปัจเจกบุคคล ดั้งนั้นการใช้หน้ากากเพื่อเป็นอาวุธทางการเมือง ให้เป็นพลังทางการเมือง ต้องใส่ความซื่อสัตย์ สวมจิตวิญญาณของตนเอง ใส่ในหน้ากากนั้นด้วย